DAGBLAD VOOR heldersche editie. BEKENDMAKING 4-5-1-8 Regiment Veldartillerie opgeroepen. Alsmede 7 en 10 Reg. Infanterie. Zware aanval op vijandelijk convooi. 26 vijandelijke vlieg tuigen neergehaald. Bezoldiging Reserve-Officieren. BEKENDMAKING. ERNSTIGE AARDBEVING IN ANATOLIE. Strijd tegen partisanen in Montenegro. STADSNIEUWS. Breezand. Middenmeet Hippolytushoef. Brave vaderlanders! Vijf minuien bij Ank van der Moer. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Heldersche editie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 2345 (2 lijnen). Postrekening 449041. DINSDAG 22 JUNI 1943. NOORD-HOLLAND 87e Jaargang No. 142. 2 pagina's. Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar. (Afw.) Deze Courant verschoot dagelijks Advertentie-tarief. Prijs der gewone advertentie* in deze Editie 11 ct. per m.M. BIJ contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. Op grond van de op 29 April 1943 in de dagbladpers gepubliceerde bekendmaking van den Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlandcn betreffende terugvoering in krijgsgevangenschap van de voormalige Nederlandsche weermacht, worden bij deze voor aanmelding opge roepen: Het dienstplichtig en reserve-personeel onder den rang van officier van de volgende regimenten en alle in de jaren 1939 en 1940 uit deze regimenten voortgekomen oorlogsonderdeelen, voor zoover dit personeel in Mei 1940 in werkeljjken dienst was. Bedoeld personeel moet zich melden, telkens tusschen 8 en 12 uur in het „Wehrmachtlager" te Amersfoort, Zonnebloemstraat: 1. Het personeel van het 7e Regiment Infanterie en zijn oorlogs onderdeelen: Degenen, die geboren zjjn in de jaren 1924 tot en met 1915 op 28 Juni 1943. Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met 1904 op 29 Juni 1943. 2. Het personeel van het 10e Regiment Infanterie en zijn oor logsonderdeelen: Degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met 1915 op 1 Juli 1943. Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met 1904 op 2 Juli 1943. In de Friesland-kazerne te Assen: 3. Het personeel van het 4e Regiment Veldartillerie en zijn oorlogsonderdeelen op 28 Juni 1943. Het personeel van het 5e Regiment Veldartillerie en zijn oor logsonderdeelen op 29 Juni 1943. Het personeel van het le Regiment Veldartillerie en zpn oor logsonderdeelen op 1 Juli 1943. Het personeel van het 8e Regiment Veldartillerie en zijn oorlogs onderdeelen op 2 Juli 1943. N Bij de aanmelding moeten worden overgelegd het persoonsbewijs, de distributiestamkaart en, voor zoover mogelijk, militaire identiteite papieren. Degenen, waaronder ook begrepen de in Doitschland werkende „grensgangers", voor wie een „Bescheinigung" (verklaring van onmis baarheid) afgegeven is, moeten dit bewijs bij hun werkgever of bij de instantie, die hun belangen behartigt, opvragen en bij de aanmelding toonen. Na de melding moet de „Bescheinigung" zoo spoedig mogelijk weder aan den werkgever resp. de instantie, die de belangen behartigt, worden teruggegeven. De werkgevers zijn verplicht degenen, die zich moeten melden, daarvoor in de gelegenheid te stellen en hun het loon (salaris) gedurende den verzuimden tijd uit te betalen. De Ned. Spoorwegen verleeiien aan alle voor de aanmelding opge roepen personen vrij vervoer derde klas. Degenen, die tot aanmelding verplicht zijn, moeten zich hiervoor vervoegen aan de loketten, c.q. bij den stationschef, van het station van vertrek. K LE E DIN G. Voor zooveel mogelijk uniform, anders burgerklee- ding. Dringend wordt aangeraden daagsche en Zondagsche kleeren, wollen dekens, ondergoed en ecxtra schoeisel, alsmede kookgerei en lepe! mede te brengen. De gezamenlijke bagage mag niet meer bedragen dan twee normale handkoffers. Van aanmelding zijn vrijgesteld personen, die zich op 25 Mei 1943 voor den „Arbeitseinsatz" in Duitschland of in de door de Duitsche weermacht bezette gebieden buiten Nederland bevinden. Wie geen gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmacht befehlshaber in den Niederlanden of zich op andere wijze aan de terugvoering in krijgsgevangenschap tracht te onttrekken, moet reke nen op de strengste maatregelen. Dit geldt ook voor personen, die de betrokkenen bij dergelijke pogingen steunen. Bendewezen in Montenegro uitgeroeid. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH- RER, 21 Juni. Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: „Aan het Oostelijk front verliep de dag kalm. Lichte Duitsche vlootstrijd- krachten beschoten in den nacht van 19 op 20 Juni stad en haven van Jeisk aan de Zee van Azof. De luchtmacht viel opnieuw bewapeningsbedrijven in het vijandelijk achterland aan. In de Kaspische zee werden twee groote koopvaardijschepen in brand geworpen. Voor de Algerijnsche kust werden in den nacht van 19 op 20 Juni van een vijandelijk convooi een torpedoboot en acht groote vrachtschepen door lucht aanvallen zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen wordt dat verscheidene schepen vernietigd zijn. Alle vliegtui gen keerden terug. In den afgeloopen nacht werd de ha ven van Bizerta met bommen van zwaar kaliber bestookt. Britsche bommenwerpers vlogen over de bezette gebieden in het westen naar Zuidwest-Diiitschland en wierpen bom men neer op woonwijken in enkele plaatsen. De bevolking leed verliezen. Andere vijandelijke vliegtuigen on dernamen storingsvluchten boven N.- Duitschland en wierpen enkele bom men neer, die geen noemenswaardige schade aanrichtten. Boven de bezette gebieden in het westen en het Duit sche Rijksgebied werden vier vijande lijke vliegtuigen neergeschoten. In de bergen van Montenegro hebben Duitsche, Italiaansche, Bul- gaarsche en Kroatische troepen tij dens gevechten die wekenlang hebben geduurd sterke benden in gesloten en vernietigd. Het bergach tige karakter van het land, de on gunstige weersomstandigheden en het wanhopige verzet van de ben den vergden van de in den strijd geworpen formaties groote gevechts prestaties en harde ontberingen. De luchtmacht, die in een onvermoeid optreden zich in de gevechten mengde, heeft een aanzienlijk aan deel aan de succesvolle operaties. De bloedige verliezen van de ban dieten zijn zeer hoog. Groote hoe veelheden wapens, voertuigen en ravitailleeringsgoederen werden buit gemaakt. Aan het Italiaansche weermachtbe- richt ontleenen wij het volgende: „Tijdens aanvallen op een krachtig beschermd convooi heeft een van on ze duikbooten in het westelijk deel van de Middellandsche Zefe een vracht schip tot zinken gebracht en een ander getroffen. Een van onze torpedovlieg tuigen heeft vrij zeker een vracht schip tot zinken gebracht voor de Tu nesische kust. Vliegtuigen van de Spil hebben met gunstige resultaten in de haven van Bizerta gemeerde vaartui gen aangevallen. De vijandelijke lucht macht ondernam aanvallen op de om geving van Napels, op Foggia, Spinaz- zola (Bari), Reggio di Calabria, Villa san Giovanni, Castel Vetrano, Porto Em- pedocle, Ligata en Sijracuse. Zes en twintig vijandelijke vliegtuigen werden in totaal neergehaald: tien door Ita- liaansch-Duitsche jagers en zestien door de luchtdoelartillerie." Keuringen voor Waffen-S.S., het Legioen en de Landwacht. Het SS-Ersatzkommando Nederland deelt mede: Nederlanders van arisch bloed, ln den leeftijd van 1745 Jaar (ook gehuwden), die lichamelijk zoowel als geestelijk goed ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen geven aan de eischen, die de opleiding hun stelt, kunnen zich bij de hieronder genoemde adressen vervoegen teneinde gekeurd te worden. Bij de onderzoekingen worden ook alle gevraagde inlichtingen verstrekt met be trekking tot dé verzorging der familie leden, duur der opleiding, extra levens middelen, enz. De aandacht wordt erop gevestigd, dat voor de vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Nederland moeten blijven, de mogelijkheid bestaat, hun dienst te doen bij de Landwacht Nederland of bij het SS-Wachtbataillon in Amersfoort. Tijdens deze keuringen kunnen zich ook diegenen melden, die tot de Ger- maansche SS in Nederland willen toe treden. Personen tusschen 18—30 jaar, die aan- meldingsplichtig zijn voor den arbeids inzet, kunnen zich eveneens op een der keurlngsdagen aanmelden en worden ge- Dag en nacht houden de Flakkanonniers In de vestingen en stellingen aan de Atlantische kust de wacht. Op het pantserschild van een 2 cM-kanon staan de successen van den kanonnier aangeteekend PK Kreutzer-DV-R-P m Aan de reserve-officieren van de voormalige Nederlandsche weer macht, die zich in krijgsgevangen schap bevinden, zal van den dag van aanvang dier krijgsgevangen schap af bezoldiging worden toege kend, welke volgens de betrekkelijke bezoldigingsregelingen verbonden is aan den laatstbekleeden rang. Ten einde een regelmatige uitbe taling zooveel mogelijk te bevorde ren, wordt aan belanghebbenden in overweging gegeven vóór hun ver trek aan den commissaris voor de belangen van de voormalige Nederlandsche weermacht (Lange Voorhout 7 te 's-Gravenhagë) schriftelijk te verzoeken de uit betaling van hun bezoldiging te doen geschieden aan een met naam en adres te noemen persoon c.q. met vermelding van hun postrekening nummer. In mijn bekenilmaki g van 29 April 1943 heb ik bevel ge geven, dat de leden der vroegere Nederlandsche Weermacht in krijgsgevangenschap terugge bracht moeten worden. Naar ik verneem is de opvatting ver spreid, dat de door mij ter aan melding opgeroepen personen bij niet-aanmelding m het ergste ge val een klei.ue disciplinaire straf te verwachten hebben. Dit is een ernstige vergissing. Ik wijs met nadruk op het vol gende: Wie zich niet aanmeldt, overtreedt mijn bevel van 29 April 1943, en teeft zich voor den Krijgsraad te verantwoorden we gens militaire ongehoorzaamheid, waarop volgens het Duitsche mi litaire Strafwetboek de zwaarste straffen staan. De Wehrmachtsbefehlshaber in den Niederlanden, Fr. CHRISTIANSEN, General der Flieger. Duizend dooden Zondagavond is Turkije door een nieuwe natuurramp getroffen. Te Istan- boel werden twee krachtige aardschok ken gevoeld, waarvan het centrum ge legen was in het rijke landbouwgebied van Adapazar in Noordwest Anatolië. De telefoonverbindingen tusschen Istanboel en de hoofdstad Ankara zijn sedert dien verbroken en de Ankara- express, die gisteravond Istanboel ver liet, kon wegens de door de aardbe ving aangerichte schade niet verder. Nadere bijzonderheden zijn nog niet bekend. Het gerucht gaat, dat de stad Ada pazar, die 24000 inwoners telt, volko men verwoest is. Uit Geyve, dat 36000 inwoners heeft, wordt melding gemaakt van groote schade. Zoowel uit de hoofdstad Ankara als uit Istanboel schenlevens heeft gekost. Er wordt ge sproken van duizend dooden en een overeenkomstig aantal gewonden, dat deze natuurramp talrijke men- werd hulp gezonden. Men verwacht, Te Istanboel, waar een ernstige pa niek ontstond, is de aangerichte schade geringer. Bty onze Vrijwilligers. Met een rubberboot over de rivier naar het bruggenhoofd SS PK Ahrens-O-H-P m durende hun verbintenis van den arbeidsinzet vrijgesteld. 23 Juni 9—14 uur: Amsterdam, Dam 4. 24 Juni 9—13 uur: Utrecht, N.V. Huis, Oude Gracht 245. 25 Juni 9—14 uur: Amersfoort, Pollzei- durchgangslager, Leusderweg. 26 Juni 9—14 uur: Den Haag, café „Den Hout", Bezuidenhoutscheweg. BERLIJN, 21 Juni. - De A.N.P.-corres pondent meldt: De in het weermachtbericht van van daag genoemde gevechten in het Mon- tenegrijnsche hooggebergte zijn gevoerd tegen vrij sterke, goed georganiseerde groepen partisanen, die tezamen ver scheidene duizenden man telden. De sterkste dezer groepen was die van Tito, een voormaligen metaalbewerker met communistische sympathieën, daarnaast heeft ook de groep onder Mihailowitsj, die de Joegoslavische emigranten- regeering vertegenwoordigt, veel van zich doen spreken. Beide bendeleiders hebben zich door de vlucht aan gevan genneming weten te onttrekken. De ver liezen onder hun aanhangers zijn groot. BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN ZWITSERLAND. BERN, 21 Juni. (D.N.B.) - In den af geloopen nacht hebben Britsche vliegtui gen boven Zwitsersch grondgebied ge vlogen. Op verschillende plaatsen ln het kanton Thurgau werden bommen ge worpen. In het dorp Kuemmershausen werden, naar de bladen melden, drie personen gedood en een gewond. Te Jonschwil en Hasselberg in de nabijheid van de hoofdstad van het kanton, Frau- enfeld, werden brandbommen geworpen, die eenige schade veroorzaakten. DE VERLIEZEN VAN DE BI^TSCHE EN AMERIKAANSCHE LUCHTMACHT. BERLIJN, 21 Juni. - Volgens voor- loopige opgaven heeft, naar het D.N.B. verneemt, de Britsche en Amerikaansche luchtmacht door de strijdkrachten der Spil sedert het begin van den oorlog tot 31 Mei 1943 in totaal 18.346 vliegtuigen verloren. Hiervan werden 14.233 vliegtui gen door Duitsche en 4.113 vliegtuigen door Italiaansche s'rijdkrachten vernie tigd. KNOEIERIJEN OP EEN VEEHOUDERSBEDRIJF. De C.C.D. deed een inval. 's-GRAVENHAGE, 21 Juni. - Het was de ambtenaren van den C.C.D ter oore gekomen, dat op het bedrijf van een veehouder onder Amsterdam ernstig werd gefraudeerd. Zoo was b.v. de melk- levering veel te laag, gelet op het melk- veebeslag van ruim veertig dieren. De boer beriep zich steeds op de gevolgen van mond- en klauwzeer, indien hem bij controle de geringe melkgift van zijn koeien werd verweteiInderdaad prijkte een aanplakbiljet met „Mond- en klauw zeer" geruimen tijd op de boerderij, waardoor hij meende de controleurs op een afstand te kunnen houden. Niet minder dan zeven controleurs ech ter meldden zich kortelings bij den boer voor bedrijfscontrole. Onmiddellijk wer den alle deelen van het bedrijf onder toezicht geplaatst. Men vond kaas, ver- sche karnemelk, karngereedschap, kaas stremsel en volle melk, welke van de cchtendmelk was achtergehouden, ken nelijk met het doel deze te verkamen of te verkazen. Het melkboekje was zeer onvolledig bijgehouden. In het veeboekje klopten de gegevens over de varkens al evenmin. Op grond hiervan werden 12 varkens, die bovendien ver boven het toegestane gewicht wogen, in beslag genomen. In de weide werden alle runderen stuk voor stuk onder toezicht gemolken. Ondanks voorzorgsmaatregelen had men toch nog kans gezien twee der runderen op een verwijderd stuk land voor te melken, maar dit geschiedde door een knecht, die op heeterdaad werd betrapt. De resultaten van de melkerij waren zeer welsprekend. De veehouder zal zich hebben te verantwoorden. VERDUISTER GOED. Deze week van 22.155.00 uur Maan op 0.42, onder 10.29. Een extra oogstcolonne. Menigeen herinnert zich enkele uren of dagen, in den zomer van het vorige jaar op het oogstveld doorgebracht, tier is immers geen straf, doch eerder een ontspanning, een dag of een middag te benutten voor het eeuwenoude werK van het aren lezen. Van het recht, u°°r den boer te geven, om dit op zijn ak kers te doen, is het vorige jaar dan ook overdruk gebruik gemaakt en de P. B. H.'s zouden kunnen verklappen hoeveel kostelijke tarwe en rogge door hen, die zich efmee bezig hielden, werd bijeen gegaard. Jammer is de herinnering voor veel boeren niet zoo aangenaam en zelfs niet zonder bitterheid. In verschillende stre ken werd de geduldige arbeid van het aren lezen weldra prijsgegeven voor de haastige en volstrekt ongeoorloof de manier van het aren knippen. Aan den rand van veel akkers was, wanneer de maaimachines of de maaiers daar hun werk begonnen, geen aar en geen korrel meer te vinden! Zullen de boeren dit jaar er dan ook strenger op toezien aan wien zij een vergunning geven, slechts weinigen van hen zullen er misschien aan den ken, dat zij de beschikbare arbeids krachten voor den oogstarbeid in dit verband waarschijnlijk kunnen ver- grooten. Er is immers niets tegen, doch alles vóór, dat zij, die zich langen of korten tijd vrij kunnen maken, om ten eigen behoeve aren te lezen, zich eveneens vrij maken, wanneer in de zelfde streek de aardappeloogst begint. Ook ongeoefende maar goedwillende handen zijn bij de aardappeloogst wel kom en maken het mogelijk de schaarsche beschikbare vakkundige krachten aan het werk te laten daar, waar deze laatsten meer noodig zijn. Vormt bij het aren lezen het verza melde graan meteen de belooning, voor den arbeid van het aardappelen rooien zal eveneens een belooning in natura worden vastgesteld, welke velen wel kom zal wezen. Laten de boeren dus bedenken, dat zij bij het uitgeven van een leesvergun ning meteen het accoord treffen om trent een latere hulpverleening, wan neer de aardappeloogst alle handen zal binden. WAT BETEEKENT „META?" UTRECHT, 21 Juni. - De persdienst van de N S.B. meldt: Zooals reeds eerder bericht, heeft er onlangs een samensmelting plaats ge vonden tusschen de jongeren der NB.V. O. (Nationaal-Socialistische Vrouwen organisatie) en de reeds bestaande orga nisatie der „Meta's" van den Nationalen Jeugdstorm. Velen zullen zich hebben afgevraagd wat de naam „Meta" beteekent. Meta is samengesteld uit de woorden: moedig, eerbaar, trouw, arbeidzaam. Het is deze eeretitel, dien de jonge meisjes van 18 tot 25 jaar zich kunnen verwerven door zich, geheel belange loos, in dienst van ons volk te stellen. De „Meta's" zullen een uniform dra> gen, bestaande uit een zwarten rok en zwart jasje met lichtblauwe blouse. Deze uniform wordt door de Meta zelf ver vaardigd. DE H.A.V.-DAMES IN HOORN. Terwijl de heeren in den Helder hun best deden togen de H.A.V.-dames er op uit naar Hoorn en zij hebben zich daar kranig geweerd en niet minder dan 9 prijzen weggehaald, waarbij diverse clubrecords gebroken werden. Bij het kogelstooten C-klasse werd mej. T. Wagemaker le met 9.20 m., een uitstekende prestatie, evenals van mej. van Beekhoven, die 3e werd met 8.65 m. Hetzelfde nummer voor meisjes was weer voor een H.A.V.-lid, n.1. mej. T. de Beurs die met 9.66 den len prijs won. Naast discuswerpen blijkt zij dus ook op kogelstooten een goeden kracht te zijn. De 14-jar. J. v. Doorn won den 4en prijs bij de 80 m. meisjes en mej. A. Krijnen den 4en pr. verspringen meisjes met 4.26 m. Mej. R. Zomer wist twee 3e prijzen te behalen, nl. 100 m. C in 14.3 en versprin gen C met 4.28 m. De beste prestatie v/erd geleverd door mej. Wagemaker, die het verspringen dames won met den zeer goeden sprong van 4.83 m. Verder zorgde de meisjes-estafetteploeg nog voor een vereenigingsprijs door bij de 4 X 80 m. meisjes den 2en pr. te winnen. De ploeg bestond uit de meisjes Krijnen, v. Doorn, Zeedijk en de Beurs. Aldus doen de dames niets voor de heeren onder en kunnen wij dezen zomer van hen nog meerdere successen verwachten. Sinaasappelen voor de lagere scholen. Doe het heden! In ons blad van Zaterdag kwam een oproep voor betreffende de personen, die betrokken zijn bij de uitreiking van sinaasappelen aan de lagere schooljeugd. Ons wordt verzocht er nog eens met nadruk op te willen wijzen, dat het zaak is. dat men terstond dus heden nog, de gezonden for mulieren invult en opzendt naar het adres: Fruithandel Th. Kroonstuiver, Keizerstraat 7, Den Helder, P/o. J. M. Zandbergen, Handels kade 58A, Alkmaar. Wil deze actie voor de school jeugd geheel tot haar recht ko men, dan diene men nog heden de formulieren af te geven aan het adres in de Keizerstraat. WAAR HET BOLSJEWISME WOEDT Tot 1 Januari 1943 zijn in Letland, naar uit Riga gemeld wordt, de volgende cijfers vastgesteld omtrent slachtoffers der bolsjewistische heerschappij: ver moord werden 1.488 personen, uit de gevangenissen werden weggehaald 6.182 personen. Tijdens de massale actie van 13 op 14 Juni 1941 werden 15.081 perso nen weggevoerd. Tijdens de oorlogsver- warring zijn 13.077 personen zoek ge raakt (op straat of op het werk gearres teerd of meegesleept.) In totaal bedraagt het aantal slachtoffers dus 35.828 perso nen. De Britsche berichtendienst meldt, dat de kolenmijnen in de Ver. Staten Maandag stil liggen, daar 500.000 mijn werkers voor de derde maal in twee maanden tijd hun leuze „geen contract, geen werk" hebben afgekondigd. AVONDGEBED. In ons nummer van gisteren kwam een artikel voor. getiteld „Avondgebed", en waarin o.m. vermeld werd, dat ook de Gere formeerde Kerk aan deze diens ten zou medewerken. Wij vestigen er de aandacht on. dat dit onjuist is. De Gerefor meerde Gemeente verleent n.1. geen medewerking aan dit initia tief. De eerste dienst, gewijd aan het „Avondgebed", te houden Woensdag avond van 8.008.30 uur in de Luthersche kerk in de Weezenstraat, heeft tot onderwerp „Onze Vader". Hengel wedstrjj d. - De hengelsport- vereeniging „Den Helder" hield Zater dag en Zondag voor de adspirantieden een vischwedstrijd in de Zandvaart. Za terdag waren er 16 deelnemers, 's Zon dags 60, voor wie 32 prijsjes beschikbaar waren. De vangst was niet groot, in totaal 21 stuks. De prijsuitreiking had bij den heer Borst plaats. Gelukkigen wa ren: le prijs S. Schouten, 5 stuks; 2e pr. (na loting) G. Mosk, 2 stuks; 3e prijs J. Rooyakkers, 2 stuks; 4e prijs G. van Grieken; 5. P. Oorburg, P. L. de 'Bruin, 7 R. Polet, 8. Chr. v. d. Meer, 9. M. Mosk, 10. H. Dirks. „Amicitia" op tournee. Zaterdag avond kwam de nieuwe tooneelvereeni- ging „Amicitia" van Wieringen ons met 'n bezoek vereeren. Stonden wij in den beginne eenigszins sceptisch tegenover het bezoek van een dilettanten-vereeni- ging. Wij kunnen thans zeggen, dat wij onze houding geheel herzien hebben. Met „In het gouden haantje" hebben dg spelers (nota bene 16 stuks) met één slag de harten van ons polderpubliek gestolen. De zaal van hotel Smit zat bijna vol. Eenige honderden r^enschen zaten er om 7 uur als dan het scherm op gaat. Duurde het eerst even voordat de spelers contact hadden met de zaal, daarna was het succes verzekerd. TgJ- kens klonk een spontaan applaus op en toen het doek voor de laatste maal zakte, kwam er haast geen einde aan. De heer Janes Bosker, hier welbekend, trad nu naar voren en dankte voor het spontane applaus. Hij beloof de, dat „Amicitia" in den herfst nog eens terug zou keeren met een nieuw stuk. Zonder twijfel zal de zaal dan tot den nok toe vol zitten. Pre cies kwart voor tien was het einde daar en kon de zaal om 10 uur orde lijk zijn verlaten. Hoe laat de spelers thuis waren is ons onbekend.... Nieuws van „Amicitia". - Naar wij vernemen heeft de directie van Cine ma De Haan aan „Amicitia" verzocht om ter gelegenheid van de kermisweek in de bioscoop te willen spelen. Ver moedelijk zal dan op Vrijdag worden gegeven het speelstuk „Dr. Bavino." Als tegenhanger zal „Amicitia" in dezelfde week in „Concordia" draaien met de klucht „De houten ham," zoodat 't Wie- ringer publiek wel verwend wordt op tooneelgebied. Verder vernemen wij, dat „Amicitia" het verzoek heeft ont vangen van de voetbalvereen. „Succes" om dezen winter haar uitvoering te willen verzorgen. Er is dus werk aan den winkel. Hij zat in den trein tusschen Heiloo en Alkmaar en draaide zich, met ken nelijk welbehagen, een shag-cigaret. Tegenover hem zat een grondwerker. Restanten van aardkluiten besmeurden de gummi-laarzen. De overjas was een lappen-deken van het ergste soort. De man droeg een baard van minstens 4 dagen. Fel-begeerig keek hij naar de cigaret, die de ander aan het draaien was, om dan opeens te vragen: „Kunt U er een missen?" De bezitter van het geurig kruid kijkt peinzend en bedenkelijk op wacht even met antwoorden en zegt dan: „Ja, voor 40 cent, dat kosten ze. mij ook." Het was een leugen. De man had het pakje een half uur tevo ren op z'n bon gekregen. Inderdaad, 'n rijk bezit, maar dan toch een bezit, dat hem gewerd voor drie kwartjes. Niets bijzonders om die eene cigaret voor 40 cent te verkoopen. We doen toch allemaal aan den zwarten han del..? Deze man acht zichzelf een goed en degelijk vaderlander. Hij is er een van de tien., van de honderdduizend. Hij is er één van dat leger, dat zich op de borst .slaat en geen gelegenheid onbenut laat om van die ware vader landsliefde blijk te geven. Eén van die braven die den mond vol plegen te heb ben van het onrecht, dat ons in deze tijden wordt aangedaan door de „an dersdenkenden". Wie kent ze nietde mannen, die rustig hun pond boter voor 35 gulden verkocht hebben en er zelf een paar kwartjes voor neerlegden? Wie kent ze niet, de hevig anti-doende melkven ters, die zoo goed zijn om U en mij voor een waanzin-prijs een liter melk aan te bieden, waarvan de kwaliteit nog van bedenkelijk allooi is? De goe de lieden, die hun kinderen een alge- meene levensmiddelenkaart ontstelen en die aanbieden voor een klein kapi taal? Den kleinen volkstuinhouder, die zoo humaan is om een bos wortelen weg te geven voor enkele guldens? Den schoenenreparateur, die alsmaar geen leer heeft en dus wel gedwongen is voor het repareeren der schoenen van Uw oudsten zoon het tienvoudige te rekenen! Den leverancier van het dub bele maatje oude jenever, die allang niets meer heeft en het dus zelf in den zwarten handel moet koopen? En dus ook wel het vijfvoudige moet hebben? Maar.... het zijn allen beste, acht tien karaats vaderlanders. Met drie dubbel doorgefourneerde principes en met een hart, dat klopt vol vertrouwen op de naaste toekomst. Vaderlanders. Men vindt ze overal: in de treinen, in de bussen, op straat, op de avond jes van de „goede kennissen" en in de kerk. Letterlijk overal zijn ze vertegen woordigd, deze goede vaderlanders, wier reputatie hen op het gelaat ge schreven staat en die zich, zoo te zeg gen, liever de hand laten afhakken, dan iets ten goede te zeggen van den nieeuwen tijd". OP de planken van ons vaderlandsch tooneel neemt Ank van der Moer een eerste plaats in. Zij is nog jong, doch heeft reeds een mooie loopbaan achter den rug. In haar woning in Am- sterdam komen wij er van te weteif: flfcf heel prille begin: op haar 15de jaar deed zij den klop op den deur van de Too- neelschool.. de deur ging niet open! Er zijn grenzen, vonden de dames en hee ren van de Tooneelschool. Mej. Van der Moer was al te jeugdig. Dus - wachten en verder leeren, allerlei nuttige zaken als typen, talen. Maar tusschen de bedrijven door droeg zij gedichten voor, voor iedereen die het maar hooren wilde. (Familiefoto), Tot de Tooneelschool dan eindelijk haar poorten opende, en met Ank van der Moer een harer beste en dankbaar ste leerlingen binnenliet. Ank van der Moer is geen klassiek geval van een meisje dat wegens gebrek aan talent van de school werd gestuurd en vreeselijk wraak nam door als ster van de eerste grootte aan den tooneelhemel te gaan schitteren. Integendeel. Voor haar was de Tooneelschooltijd een fijne tijd. Ze speelde er scènes uit het groote reper toire, Romeo en Julia, Faust. En ze slaagde er. Met lof Een klein rolletje in Trilby, bij Ver kade, was het begin van haar beroeps- carrière. En het eerste stuk, waarmee ze de harten van alle waarachtige too- neelminnaars op slag won: Jonge Liefde. Geruimen tijd speelde Ank van der Moer bij het gezelschap van Ko Arnoldi, daarna bij Van der Lugt (o.a. Solvejg in Peer Gynt). Vervolgens ging ze een jaar op reis met zelfgeschreven schetsen. „Ik vond geen bevrediging meer in m'n werk, in m'n rollen. Ik had een paar ideëen voor korte scenes, vroeg iemand die uit te werken, maar er kwam niets van. Ik dacht, weet je wat, ik probeer het zelf. En al schrijvende voelde ik; ja, het gaót. Daar ben ik toen mee op getreden, en ik heb er plezier aan be leefd." Na dat wilde jaar belandde Ank van der Moer, inmiddels getrouwd met den ultnemenden jongen acteur Guus Oster, bij het Residentietooneel. Daarna ver dween de actrice eenigen tijd van het tooneel Ank van der Moet schonk het levenslicht aan een dochter, Annemaria! Haar terugkeer werd een dubbel succes: ze speelde een hoofdrol in een door haar zelf geschreven stuk „Waar is mijn dochter?" een lictu, gevoelig en gan- schelijk niet oppervlakkig blijspel, waarin ook haar man een prachtigen rol heeft. Han G. Hoekstra.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1943 | | pagina 1