HET 15 BEGRIJPELIJK. DAGBLAD VOOR Aanvallen van Sovjet-troepen slagen of opgevangen. afge- Sardinië vrijwillig ontruimd. Verduisteren van 207 uur. Episodes uit de gevangenschap van Mussolini. Ontmoeting met een ouden herder. Oploopen voor downingstreet en Whitehall. Mijnwerkersstaking in Worksop. STADSNIEUWS. Vice-Amiraal H. J. Surie. t Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Heldersche èditie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 3345 (2 lijnen). Postrekening 449041. DINSDAG 21 SEPTEMBER 1942. HELDERSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND MAANDAG 20 SEfTEMBER 1943. Dexe Courant verschijnt dagelijks. Advertentie-tarief. Prijs der gewone advertenties in deze Editie 11 et. per m.M. Bij contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 20 Sept. (DNB) Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Tegen ons front van de Zee van Azof tot "ten Noorden van Smolensk ondernam de vijand hevige aanval len, die door onze troepen tezamen met sterke formaties 0er lucht macht werden afgeslagen of opge vangen. Daarbij gelukte het ver scheidene doorgedrongen vijandelij ke gevechtstroepen door onmiddel lijke ingezette tegenaanvallen te vernietigen. Van het overige Oostelijke front wordt slechts levendige plaatselijke ge> yechtsactie gemeld. In het gebied van Salerno hebben Brltsche strijdkrachten onze stellin gen tevergeefs aangevallen. Verder naar het Oosten volgt de vftaud slechts aarzelend onze bewegingen. Voor de kust werd een vijandelijke motortorpedoboot door vuur der lucht doelartillerie tot zinken gebracht. Jachtvliegtuigen en snejle gevechts vliegtuigen vernietigden 24 vijandelij ke toestellen. Duitsche troepen hebben het eiland Sardinië overeenkomstig de bevelen en ongehinderd door den vijand ont ruimd. Slechts troepen van den verrader Ba- doglio volgden op eerbiedigen afstand de bewegingen der eigen formaties naar de inschepingshavens. Eerst tegen de allerlaatste troepen der achterhoede waagden zij het hier en daar het vuur te openen. Een kleine éénheid der marine bezet te eenige dagen geleden door vastbeslo ten toeslaan een haven aan de West kust van de Adriatische Zee, verzeker de zich daar van een vrij groot aantal oorlogs- en koopvaardijschepen en nam 4000 soldaten van het leger van Badog- lio met den bevelhebber en verscheide ne hoogere stafofficieren gevangen. In de citadel der stad werden groote hoe veelheden wapens en munitie buit ge maakt. LUCHTACTIE BOVEN DEN STILLEN OCEAAN. Het Keizerlijk Japansche hoofdkwar tier heeft gisteren medegedeeld, dat in den nacht van 18 op 19 September meer dan 200 vijandelijke vliegtuigen de eilanden Makin en Tarawa van de Gil- bert-eilanden en het eiland Mauroe hebben aangevallen. Japansche strijd krachten schoten 22 toestellen neer. De Jap. installaties werden slechts licht beschadigd, doch er ontstonden eenige verliezen. Domei meldt uit een Japansch steun punt in het Zuiden van den Stillen Oceaan, dat Japansche marinevliegtui gen in den nacht van 18 op 19 Septem ber drie luchtaanvallen hebben onder nomen op het vliegveld van Broocks Creek, het sleutelpunt van Noord-Aus- tralië, en in de omgeving daarvan. Bij die gelegenheid werden militare instal laties zwaar gebombardeerd. Er om stonden 8 branden, waarvan er één een zeer grooten omvang aannam. Alle Ja pansche vliegtuigen zijn ongedeerd te ruggekeerd. DE DUITSCHE PERS OVER DE REDE VAN DEN DUCE. De Völkischer Beobachter schrijft over de rede van Mussolini: Benito Mussolini heeft zijn volk niet de bittere waarheid onthouden van de uitwerking van het verraad van het Koningshuis en het volk opgeroepen, de schande uit te wisschen, die over het vaderland ge komen is. Deze openlijke bekentenis vormt niet slechts de hoogste aanspo ring voor het Italiaansche volk, doch tevens een aanspraak voor de toekomst. De rede is een echo van de jongste van Adolf Hitier. De Duce heeft hard en meedoogenloos, doch ook vol vertrou wen de fascistische jeugd gewezen op de haar thans opgelegde taak. DE BULGAARSCHE REGEERINGS- VERKLARING. Minister-president Bochitoff heeft Zaterdagmiddag een regeeringsverkla- ring voorgelezen van de door den re- gentschapsraad benoemde nieuwe Bul- gaarsche regeering. Het nieuwe kabi net zoo blijkt daaruit zet de tot dusver gevoerde buitenlandsche poli tiek voort en is vervuld van den wil tot oprechte samenwerking met Duitschland en zijn bondgenooten. Het zal voorts de vriendschap met alle neu trale staten, voornamelijk met Turkije, handhaven en Verdiepen. Orde en vei ligheid in het land zullen verzekerd worden en de kracht van het leger zal met alle mogelijke offers vergroot worden. In het algemeen zal de regee ring voortgaan in de voetsporen van den overleden tsaar. CHURCHILL WEER TE LONDEN. Genève, 20 Sept. (DNB) Exchange Telegraph meldt, dat Churchill na zijn aankomst te Londen zich naar Down- ingstreet heeft begeven, waar een ge- improviseerde kabinetszitting werd ge houden. SENSATIONEELE AANHOUDING VAN RIJWIELDIEVEN. Dank zij een listig plan van eenige burgers zijn Zaterdag te Bussum op sen sationeele wijze rijwieldieven gearres teerd en aan de politie overgeleverd. De heer K. zag Zaterdagmorgen n.1. op de Vlietlaan te Bussum drie personen op verdachte wijze rondscharrelen en hij meende in het drietal rijwieldieven te moeten zien. Hij begaf zich naar de radiozaak van den heer R. aan de Vliet laan, wien hij zijn meening mededeelde. Beide heeren besloten het drietal te van gen en stelden een plan de campagne cp. In de gang naast den winkel, waar men goed het oog op kon houden, werd een zoo goed als nieuwe fiets geplaatst, terwijl in den winkel voor alle zeker heid een ander rijwiel werd klaar gezet, om zoo noodig een achtervolging te kun nen inzetten, alsmede een bijl, om op alle gebeurtenissen voorbereid te zijn. De zaak verliep echter anders. De rij wieldieven gingen voorbij zonder acht te slaan op de als lokaas neergezette fiets. De heer K. ging hen echter achter na en zag een van het drietal in de om geving van het station, waar toevallig een politieagent stond, wien hij een en ander mededeelde. Intusschen was een van de andere dieven weer terug ge komen in de buurt van de radiozaak en deze greep daar snel een damesfiets, welke weliswaar pp slot stond, maar door den dief met een speciaal sleuteltje kon worden geopend. De heer R., die alles gezien had, greep de gereedgezette fiets om den dief te achtervolgen, maffc kon dit rijwiel niet snel genoeg den winkel uitkrijgen. Hij snelde hierop naar buiten en riep luid keels: „Houd den dief," waarop ver schillende burgers achter den man, die in de richting van de Eslaan wegreed, aansnelden. Toevallig naderde een Duitsch soldaat uit de tegenovergestelde richting. Deze, de situatie doorziende, nam zijn geweer en riep den dief toe: ,Halt, absteigen". De dief, die respect had voor het hem toegehouden geweer, gaf zich onmiddellijk gewonnen en kon door een juist aankomenden politie agent worden overgenomen. De heer R. toog dagrna op onderzoek uit, waar no. 2 was gebleven en had het geluk hem in de omgeving van de bioscoop op de Vlietlaan aan te treffen. Hij nam dezen mee naar den winkel, waar de politie gewaarschuwd werd. Ook deze dief werd geboeid naar het bureau overgebracht. No. 3 is echter onvindbaar gebleven. Een en ander speelde zich af onder overgroote belangstelling van de zijde van het publiek, dat zich zeer vijandig toonde tegenover de dieven. GEVANGENISSTRAF WEGENS HET ACHTERHOUDEN VAN RADIO TOESTELLEN. 's-GRAVENHAGE, 29 Sept. - Wegens overtreding van de beschikking van dén Höheren SS- upd Polizeiführer over de verbeurdverklaring van radio ontvangtoestellen van 13 Mei 1943 heeft het Duitsche Landesgericht in kort geding 25 beklaagden berecht 24 beklaagden werden gestraft met ge vangenisstraffen van 2 weken tot 4 maanden en boeten tot 6G0 gulden. Slechts in één geval werd van een vrijheidsstraf afgezien en een boete van 350 gulden opgelegd. In alle gevallen werden dé in be slag genomen radiotoestellen verbeurd verklaard. FLINKE KERELS MELDEN ZICH NU VOOR DE WAFFEN-SS EN DE LANDWACHT. Het SS-Ersatzkommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander op den leef tijd van 17-45 jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder vermelde adressen vervoe gen, ten einde gekeurd te worden voor de Waffen-SS of de Landwacht. Tijdens de keuringen worden alle in lichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van^Éamilieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen etc. Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Nederland moeten blijven, kunnen dienst namen bij de Landwacht of bij het SS-Wachtbataillon in Amersfoort Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegsmarlne kunnen zich aanmelden. ZIJ, die tot de Germaansche SS in Nederland toetreden willen, kunnen zich eveneens aanmelden. Personen tusschen 18-30 Jaar. die aanmeldlngspllch- ttg zijn voor de tewerk- stelling, bunnen zich even eens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrij- gesteld. 21.9.43 9-12 uur Leeuwarden, .Huize Schaaf. Breedstraat; 22.9.43 9-14 uur Amsterdam, Dam 4: 23.9.43 9-13 uur Utrecht, N V Huls. Oude Gracht 245; 24.9.43 9-14 uur Amersfoort, Pol Durch- gangslager. Leusderweg: 25 9.43 9-14 uur Den Haag, Café Den Hout, Bezuidenhout 11-13. Kaart van Pelt Het strijdgebied rondom Salerno. HANDELSVERDRAG NEDERLAND—BELGIë. BRUSSEL, 20 Sept. (DNB). De besprekingen, die de vorige week heb ben plaats gevonden tusschen vertegen woordigers van Nederland en het Bel gische Ministerie van Economische Za ken, hebben geleid tot een overeen komst betreffende het handelsverkeer tusschen beide landen voor de periode van 1 October 1943 tot 31 Maart 1944. Volgens het verdrag zal de goederen- ruil tusschen beide landen in die pe riode 30 millioen mark bedragen. De Belgische leveranties aan Ne derland betreffen speciaal producten van de metaalindustrie en van chemi sche producten, speciaal pharmaceuti- sche en phototechnische artikelen. Voorts bloembollen, tuinplanten en bouwmaterialen. Behalve bepaalde industrieele pro ducten en electrotechnische Philips producten zal Nederland voornamelijk pootaardappelen. zaaigoed en voeder middelen aan België leveren. Dinsdag 21 September 1943. Zon op 7.22 uur, onder 19.41 uur. Maan onder 15.35 uur, op (L.K. 9.06 u.) VERLENGING VLEESCHBON. 's-GRAVENHAGE, 17 Sept. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de bonnen 37 en 38 Vleesch niet, zoo als aanvankelijk werd medegedeeld tot en met 2 October worden verlengd, doch tot en met 25 September. BONAANWIJZING VOOR VLEESCH. 's-GRAVENHAGE, 20 Sept. - Gedu rende het tijdvak van 20 Sept. t/m 2 October geeft elk der met „Vleesch 39a" en „40a" gemerkte bonnen recht op het koopen van 100 gram vleesch (been in begrepen) of van 1 rantsoen vleeschwa- ren. Gedurende hetzelfde tijdvak geeft elk der met ,,39b" en „40b" „vleesch" gemerkte bonnen recht op het koopen van 1/4 van bovengenoemde hoeveelheid vleesch of vleeschwaren. STAATSLOTERIJ. 's-GRAVENHAGE, 20 Sept. jlk J 100.000 4571 5000 11397 1000 8587 12301 16917 400 5059 12378 13556 17829 200 4642 6924 12932 14392 16021 20605 100 2540 3141 3736 6318 10706 11076 11853 14091 14145 16979 18483 19567 20330 De bevrijding van Mussolini. - Begeleid door zijn bevrijders verlaat de Duce zijn gevangenis Teiefoto Holfmann/Stapf/Pax m Nadat Benito Mussolini, die zich Za terdagavond in een sobere, doch klem mende radiorede tot Italië en de we reld wendde, zijn lang stilzwijgen met een periode van geestelijken inkeer ge motiveerd had, sprak allereerst in hem de m e n s c h en pas daarna de staatsman. Men mag staan op de plaats, waar men wil naast of tegenover Musso lini maar elk mensch, wiens blik helder gebleven is en in wien de rid derlijkheid niet. door vooroordeel en hartstocht gedoofd werd, zal den toon van bitterheid, die Mussolini's woor den kenmerkte, toen hij over het hoofd van het Huis van Savoye te spreken kwam, moeten begrijpen en billijken. Het geldt hier niet in de allereerste plaats een kwestie van politiek, 't gaat hier om een zaak van m e n s c h e- 1 ij k h e i d, en daarom juist kunnen allen vóór- en tegenstanders zich rondom deze kwestie eensgezind scharen. Er was een tijd, dat Mussolini de sym pathie had van de geheele wereld. Want zijn oprechte streven Italië op te heffen uit den staat van achterlijkheid, waarin het land sedert eeuwen verkeerd had, moest algemeen worden erkend en gewaardeerd. Men behoeft zich niet in diepe bespiegelingen te begeven om trent de sociale en organisatorische structuur van Italië vóór en gedurende het minister-presidentschap van Mus solini; men kan reeds met uiterst een voudige feiten volstaan. Toeristen en dit behoort wel tot de allersimpel ste voorbeelden, die te geven zijn die omstreeks 1914 Napels bezochten, zijn unaniem in hun verklaringelf, dat het er niet te harden was van de be delaars, wier driest en onbeschaamd optreden het karakter verkreeg van een molestatie. Hieraan heeft Mussolini, wien de waardigheid van zijn land lief was, een einde gemaakt. Het is geen wereldhistorisch exempel men kan zich héél wat belangrijker dingen voor stellen zéker, maar teekenend blijft het in ieder geval. Teeken&nd voor den onbedwingbaren wil om orde te scheppen, ook in het kleine. En zooals Mussolini streefde naar or de in het ondergeschikte, zoo trachtte hij ook tot orde in het belangrijke te komen. Want hij had een machtig doel voor oogen: hij wilde Italië zijn oude grootheid en glorie, die in den vloed der jaren verloren gegaan waren, her geven. En grootheid kan zich slechts verheffen op een basis van orde. Elk groot man heeft bestrijders en tegenstanders had hij die n i e t, dan zou hij ook geen groot man zijn en ook Mussolini heeft ze gehad. Maar in een wereld, die van goeden wille is en die het eerlijke, het groote in een mensch, ook al is deze zijn vriend en zijn geestverwant niet, weet te waar- deeren, behoeft verschil van opinie geen' eerbied en ridderlijkheid uit te sluiten. De vraag kan thans eenvoudig gesteld worden: Werd Mussolini door zijn arbeid en zijn streven gestempeld tot een groot- Italiaan, ja of neen? Het antwoord moet voor allen, zonder voorbehoud, luiden: Jal Mussolini heeft zijn land en zijn volk zoo lief, dat hij geheel zijn persoonlijk leven opofferde en wie in de gelegen heid was zijn bestaan en zijn werk in Rome van meer nabij gade te slaan, wéét dat hij dit deed om voor Italië den verloren rang in de rij der staten terug te winnen. Deze man heeft nooit zichzelf, maar altijd zijn land en zijn volk gezocht. Men kan zeggen, dat zijn werkkamer in het Palazzo Venezia ge durende een menschenleven zijn gevan genis van harden plicht en onweer staanbare roeping geweest is. Wie Ro me kent, weet dat de stad van een teeder geel is. Geel is er de lucht, geel is de gloed, die over de oude Romein- sghe marktplaatsen ligt, geel is het marmer der gebouwen en monumen ten, geel is het waer van den Tiber en gele weerschijnen glinsteren tus schen de glanzende veeren der duiven, die neerstrijken op het plein voor de St. Pieterskerk, maar één plaats was er in Rome waar de kleur der sfeer zwaarder werd door zielsdiepen ernst en gefronste inspanning: de werkka mer van Mussolini. En hij heeft Italië groot gemaakt; hij heeft het een plaats geschonken on der de eerste mogendheden der we reld; hij heeft van Italië een staat ge smeed, met welke rekening gehouden moest worden. Onder den arbeid van zijn handen en hersenen, bezield en verwarmd door de vlam van zijn hart, dat in breiflellooze liefde voor Italië klopte, is Italië machtig en groot ge worden. Eenmaal sprak Mussolini tot zijn koning Victor Emanuel: „Ik breng U een ander Italië, opnieuw gewijd door een overwinning". En uit Musso lini's hand aanvaardde de koning twin tig jaar geleden dit herboren geschenk. Twintig jaar lang is Victor Emanuel getuige geweest van Mussolini's door liefde bezielden arbeid ten bate van het Italiaansche vaderland en ter meer dere glorie van het Huis van Savoye en hij heeft dien arbeid gesanction- neerd met zijn koninklijk gezag. Nogmaals: men kan in den geest naast of tegenover Mussolini staan dat is geheel om het even maar men zal alleen reeds uit louter menschelij- ke overwegingen moeten erkennen, dat de Italiaansche koning zich weinig ko ninklijk gedroeg, toen hij den man, die bijna een kwart-eeuw lang den troon van den koning tot stut en het Italiaan sche vaderland tot onverdacht bouw :r geweest is, als een prairleroover in de val lokte en als de gemeenste misda diger van het eene huis van bewaring naar het andere liet sleepen. De Ita liaansche koning heeft dezen grooten, hem en zijn vaderland toegewijden, Ita liaan op den vijf en twintigsten Juli niet de behandeling deelachtig doen worden, die strookt met het purper der Majesteit en eenmaal zal de geschiede nis, die, evenals Justitia, een weeg schaal en een blinddoek draagt, haar onvernietigbaar oordeel hierover vellen. Maar thans reeds staat voor elke on bevangen beschouwing vast, dat de Italiaan Victor Emanuel wel in de allerlaatste plaats de geroepene was om over den Italiaan Mussolini op een dergelijke wijze den staf te bre ken. Het zou nóg anders geweest zijn wanneer de koning op hetzelfde mo ment afstand van den troon gedaan en zichzelf gelijk hij het met Musso lini van plan was op genade of on genade ter beschikking van de gealli eerden gesteld had. Dan zou hij zich in elk ,geval nog eeniger'mate als een „man" hebben gedragen. En voor de derde maal zeg ik U, dat voorkeur of geen voorkeur voor Mussolini hier geen rol speelt, want van eiken staatsman onverschillig wie hij is en onverschillig tot welke na tionaliteit hij behoort die naar bes te en eerlijke weten zijn land en zijn staatshoofd diende en een dusdanige be handeling als Mussolini ervoer, zou het zelfde getuigd kunnen en móéten wor den. Evenals men hetzelfde leed gevoe len kan of Berlijn, Rome, Londen of Rotterdam gebombardeerd wordt omdat alles gelijkelijk getuigt van het fiasco der menschheid. Mussolini's toon en woorden van ver bittering jegens een koning, die zich niet als koning gedroeg, kunnen in derdaad niet anders dan meebegrip wekken. Bil onze Vrijwilliger». - Dankbaar wordt een gevechtspauze benut om even te zonnen Vt PK Ahren»/0/H/P m REGELING VAN LOONEN ENZ. IN HET DORSCHBEDRIJF. In Noord-Holland. De Gemachtigde voor den Arbeid heeft een regeling van loonen en an dere arbeidvoorwaarden voor het dorschbedrijf uitgevaardigd, die van 13 September 1943 tot 1 Mei 1944 geldt. Vaste arbeiders zijn zij, die zijn aan genomen voor den tijd van een jaar. Seizoenarbeiders zijn arbeiders, aange nomen voor een dorschseizoen en die, wanneer sneeuv^of vorst het dorscher. onmogelijk maken, geen recht hebben op werk en loon. Als losse arbeiders worden beschouwd degenen, die zijn aangenomen voor bepaalden of onbe- paalden tijd, d.w.z. ten minste een dag. doch korter dan één dorschseizoen. De normale wekelijksche arbeidstijd is vastgesteld op 58 uren in de periode Maart t.m. 15 November en op 48 uren van 16 November t.m. 15 Maart De regeling bevat verder nog bepa lingen inzake vacantie, kort verzuim, ziekte-uitkeering enz. De loonen. Voor de dorschwerkzaamheden wordt ui de geheele provincie Noord-Holland betaald: aan vaste en seizoenarbeiders van 21 jaar en ouder een vast loon van 17.50 per week van 16 Maart t.m. 15 November en 14.50 per week van 16 November t.m. 15 Maart en aan de losse arbeiders van 21 jaar en ouder over deze tijdvakken een vast loon van resp. 3.25 en 2.75 per dag. Voor overuren, dit 'zijn uren boven den voor bovengenoemde tijdvakken geldenden normalen wekelijkschen arbeidstijd van resp. 58 en 48 uren, wordt boven het vaste loon, als hierboven aangegeven, een toeslag betaald van 50 cent per uur. Voor jeugdige arbeiders bedraagt het loon een percentage van het vaste loon (event. met inbegrip van den hierna te r.oemen toeslag van 25 resp. 40 cent) in aezer voege: 16 jr. (60%), 17 jr. (70%), 18 jr. (80%), 19 jr. (90%) en 20 jr. (95%) Voor het dorschen van andere produc ten dan granen, erwten en boonen, als mede voor alle andere werkzaamheden, wordt in de Wieringermeer aan alle ar beiders van 21 jaar en ouder boven het hierboven vastgestelde vaste loon een toeslag verstrekt van 25 cent per werk uur. In het overige deel der provincie bedraagt deze toeslag, ongeacht den aard der werkzaamheden, 40 cent per dorschuur. Voor de machinisten wordt het vaste loon in de zoo juist vermelde gebieden respectievelijk verhoogd met 1 en 2.50 per week. Voor de instekers kunnen de bovengenoemde vaste loonen met ten hoogste 2.50 per week worden verhoogd. De „Zender van de Fascistische regeering" heeft Maandagavond nog enkele episodes medegedeeld uit de gevangenschap van den Duce, die hy zelf in de laatste dagen heeft ver teld. In de eerste twee dagen van mijn ge vangenschap, zoo vertelde Mussolini, had ik niets tot mijn beschikking, zelfs geen zakdoek. Daarna werd hem op zijn verzoek een kleine koffer met de noodzakelijkste gebruiksvoorwerpen ver strekt. Tevens ontving hij een laconieke mededeeling van Badoglio, waarin deze hem mededeelde, dat hij zich niet als een gevangene moest beschouwen, doch dat hij de huidige maatregelen beschou wen moest als een bescherming van zijn persoon voor een dreigenden aanslag. Met een zekere ontroering heeft de Duce gesproken van den wachtmeester der politie, Negrelli, die, toen de Duce voor hem werd geleid, zich niet kon be- heerschen en in snikken uitbarstte. Ten slotte moest de Duce zelf hem toespre ken om hem weer te kalmeeren. Van de laatste dagen, toen de Duce reeds op den Gran Sasso was, waar hij onder de bewaking van 300 carabinieri was gesteld, vertelde de Duce van een ontmoeting met een ouden herder uit de Abruzzen, die hem tijdens een wande ling heeft aangesproken. Deze herder heeft hem in zijn dialect op onbeholpen wijze zijn dank betuigd voor het feit, dat in de laatste jaren opder de Fascisti sche regeering een spoorlijn was aange legd. Dientengevolge behoefde hij zijn schapen niet meer langs een moeilijken weg over de bergen naar de markt te brengen. Bij deze transporten heeft hij vroeger vele schapen verloren en der halve was hij den Duce voor het aan leggen van de spoorlijn zeer dankbaar- Toen deze herder dan zijn hand pak te en hem toeriep, dat hij zich maar kalm moest houden, want dat het niet meer lang zou duren dat de Duitschers zouden komen om hem te- bevrijden, was de Duce zeer onder den indruk. Deze profetie van dezen eenvoudigen t herder uit de Abruzzen ging den vol genden dag in vervulling. De Britsche berichtendienst meldde gisteren uit Londen: De politie heeft een menigte van ongeveer 500 menschen uiteengejaagd, die vanavond op den hoek van Downingstreet en bij Whitehall bij eengekomen waren, nadat een delegatie toegang had verzocht tot Churchill om hem het verzoek tot vorming van een „tweede front" te overhandigen. De delegatie, die bestond uit verte genwoordigers van ongeveer 40 vakver- eenigingsorganisaties en de communis tische partij, slaagde er niet in Chur chill te spreken te krijgen. Door een staking van jonge mijnwer kers ligt het werk in de steenkoolmijn te Worksop (Nottinghamshire) sinds gis teravond stil, zoo meldt de Britsche berichtendienst. De stakers protestee ren tegen het bestraffen van een kame raad door den magistraat van Worksop wegens z.g. overdag gepleegde daden van geweld. In deze mijn zijd 2000 mijn werkers te werk gesteld. In den ouderdom van 76 jaar is te Utrecht overleden,de gep. vice-admi- raal-titulair H. J. Surie. 2 April 1867 te Rotterdam geboren, werd hij in 1887 adelborst en 1 Maart 1890 luitenant ter zee 2e klas, in wel ken rang hij deelnam aan de blokkade van Atjeh van 1890 en aan de expe dities naar Koemoel-Watoelai op de Aroe-eilanden en naar de Zuidkust van N.-Guinea in 1892. Ook aan de voorbereiding voor de Lombokexpedi tie van 1894. In 1907 was hij, aldus schrijft „Het Vaderland", technisch gedelegeerde bij de tweede Vredesconferentie, in 1908 gedelegeerde ter Zeerechtconferentie in Londen. In 1909 eerste officier bjj den aanbouw van De Zeven Provin ciën, keerde hij in 1912 bij den Marine staf terug, werd in 1913 lid der com missie van voorbereiding van de derde Vredesconferentie, in 1914 als adviseur belast met de handhaving van onze neutraliteit, in 1917 lid van de Inter nationale Commissie van enquête in zake de interneering van de UB 30 en de UB 6 en belast met de maatregelen ter handhaving van onze onzijdigheid, en daarna lid der commissie voor de Nederlandsch-Belgische onderhanelin- gen. In 1919 wer hij lid, later voorzit ter van de Commissie voor zeeoorlog- schade. Hij was in die jaren ook leer- aar aan de Hoogere Marinekrijgsschool. Nadat hij 1 November 1920 als kapi tein ter zee den actieven dienst ver laten had, waarin hij in 1907 het brevet voor meer uitgebreide kennis in krijgs wetenschappen had verworven, bleef admiraal Surie, 27 Augustus 1921 tot schout-bij-nacht titulair bevorderd, als adviseur voor volkenrechtelijke vraag stukken verbonden aan het departe ment van Marine en als zoodanig trad hij op als marinedeskundige in de Juristencommissie (1912). Later was hij Nederlandsch gedelegeerde ter ma ritieme conferentie te Rome (1924) en ter Geneefsche conferentie voor de controle op den internationalen handel in wapens (1925), lid van de Voorberei dingscommissie te Genève voor de ont wapeningsconferentie, tevens lid der conferentiecommissie voor het Volken recht en voorzitter van het Marine comité (1926). Ook trad hij als gedele geerde op in' de raadgevende perma nente commissie van den' Volkenbond (1926-1928) en trad hij als marine-ex pert op in^de Salonikiquaestie (1925). Admiraal Surie, die in 1928 werd benoemd tot vice-admiraal-titulair, was commandeur in de Orde van Oranje-Nassau, ridder in de Orde van den Ned. Leeuw, grootofficier van de Orde van Polonia Restituta en droeg het eereteeken voor belangrijke krijgs bedrijven met de gesp Atjeh 1873-1890. Onder de aanwezigen waren o.m. de gep. vice-admiraals J. de Graaff en A. Vos, de oud-marineofficeren J. W. Henny, H. J. Boldingh en C. H. Zijl stra, m.r L. J. A. Trip, P. Riemens, hoofd personeel zeemacht commissari aat voorm. weermacht. De baar was gedekt door de Nederl. driekleur. De heer H. J. Boldingh herdacht den overledene als vriend. Toen aan de loopbaan van den heer Surie door een ernstige ongesteldheid een ontijdig einde was gekomen, heeft hij nog een speciale taak vervuld als adviseur der regeering inzake het zee-oorlogsrecht. Hij heeft de regeering onschatbare diensten bewezen. Hij was iemand groot van ziel, met scherp inzicht en van groote opgewektheid. Nadat een neef namens de familie gesproken had, werd de kist graf waarts gedragen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1943 | | pagina 1