Terroristen ontvangen geréchte straf.
DAGBLAD VOOR
Frontcorrectie in het Oosten een versterking.
DE WEEK
Binnen en Buiten
de Grenzen.
Sovjets veroverden een Sahara.''
Troepen vrijgemaakt voor
andere doeleinden.
Communisten wegens
sabotage terechtgesteld.
Koebanbruggehoofd brandpunt van den strijd.
Italiaansche divisie in
de pan gehakt.
Mutaties in Britsch Kabinet.
Ongeloofwaardige
uitvluchten.
PARTISANEN OP DEN BALKAN.
Onderlinge verdeeldheid.
NEGENJARIG BESTAAN
NATIONALE JEUGDSTORM.
Men zou wenschen
HIER, W. A.
Daden van sabotage en terreur.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche èditie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 3345 (2 lijnen).
Postrekening 449041.
4ATERDAG 35 SEPTEMBER 1943.
HELDERSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
87e Jaargang, No. 234, 4 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Adverfentie-tariel.
Prys der gewone advertenties in deze
Editie 11 ct. per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de gebeele
oplage op aanvrage.
DE rede van Churchill, deze week
voor het Lagerhuis gehouden, kan
moeilijk in Engeland een blijden weer
klank hebben gevonden, waar men na
een zoo lang verblijf van den Brit-
schen premier aan gene zijde van den
Oceaan stellig andere en grootere din
gen had verwacht. Men kan het er al
thans over eens .zijn dat Churchill, spre.
kende van een tweede en een derde
front, zich weinig positiej heeft uitge
laten en ten aanzien van den inval in
het Westen ook den beruchten slag om
den arm heeft gehouden. Eenige con
crete tijdsaanduiding,, zooals destijds
met betrekking tot de operaties in Ita
lië werd gegeven, bleef thans uit en
men moest genoegen nemen met de
verklaring, dat de inval in het Westen
en in FïëT Zuiden op het juiste oogen-
blik zullen plaats vinden. Wat een mas
sale invasiepoging, op west-Europeesch
grondgebied ondernomen, voor fatale
uitwerking zal hebben, wordt hierbij
gaarne aan de verbeelding overgelaten.
Op dit punt bleek Churchill inderdaad
over den noodigen v, .'rkelijkheidszin te
beschikken, toen hij betoogde, dat zoo.
wel de Vereenigde Staten als Engeland
het bloedigste hoofdstuk van den oor
log nog voor den boeg hebben. Waar-
mede tevens een domper werd gezet op
het ongemotiveerde optimisme van hen,
die meenden, dat de strijd tegen
Duitschland nog slechts een peuleschil
letje zou zijn en dat ühen den tegen
stander wel binnen enkele maanden op
de knieën zou krijgen. Churchill is de
eerste, die het ongerechtvaardigde van
een dergelijk optimisme kan beoordee-
len en wanneer zijn rede hierop in ze.
kere mate remmend heeft gewerkt, kan
dit niet zonder bedoeling zijn. Het is in
de geschiedenis namelijk reeds meer
fataal gebleken, de huid te gaan ver-
koopen voor' en aleer de beer gescho
ten was.
o
EEN hoofdstuk apart is hetgeen
Churchill over het Badoglio-drama
heeft gezegd en waarbij een merk
waardige parallel viel waar te nemen
met de Duitsche lezing van deze wel
zeer trieste noot in de Italiaansche ge
schiedenis. Met dien verstande dan, dat
na dit laatste exposé Badoglio zoo mo
gelijk nog meer als ridder van de droe
ve figuur voor> het forum van de we
reld is geplaatst dan voordien wel het
geval was. Er is zelfs inderdaad van
Engelsche „bevriende" zijde geen enke
le poging ondernomen om voor de eer
op te komen van den man, die land
en volk aan de geallieerden verkocht
en met hen een bondgenootschap sloot
om nadien ter wille van den schoonen
schijn de Britsche bommen nog op de
stad Napels te laten neerregenen. Het
heette ter wille van den vrede, dat
Badoglio dezen koers insloeg en om het
Italiaansche volk het verdere leed van
den oorlog te besparen, doch de prac-
tijk wijst thans reeds uit, dat zooals
was te voorzien Italië tot een bloedi
ger slagveld wordt gemaakt dan onder
welke andere omstandigheid ooit het
geval zou zijn geweest. Meer en meer
wordt het duidelijk, voor zJoover men
dit niet reeds van den beginne af had
doorzien, dat Badoglio slechts was een
werktuig in geallieerde hand en dat hij
dit ook zal blijven tot der Mohr seine
Schuldigkeit hat getan. Mocht hij bij
de tenuitvoerlegging van zijn plannen
al bijzondere machtsdroomen hebben
gekoesterd, deze zullen niet in vervul
ling gaan. Ook in het Anglo-Ameri-
kaansche kamp zal men zich, zoodra
Badoglio zijn taak heeft volbracht, met
verachting van hem wenden, waarmede
hij niet anders dan loon naar werken
.zal hebben verkregen.
o
TERWIJL momenteel niet van groot-
scheepsche krijgsoperaties in Ita
lië kan worden gesproken, voltrekt zich
in het Oosten een frontwijziging op
groote schaal, waarvan de opzet en de
beteekenis op het oogenblik nog moei
lijk zijn te overzien. Wat bijzonder op
valt, is het stelselmatige in de Duitsche
terugtrekkende beweging, waardoor de
stootkracht van de bolsjewistische le
gers voor een groot deel wordt uitge
schakeld, terwijl voor het overige de
defensieve taktiek van Duitsche zijde
erop is ingesteld, de vijandelijke ver
liezen aan menschen en materiaal zoo
groot mogelijk te doen zijn. De vraag is
nog slechts, waar de Duitschers aan
stonds halt zullen houden voor het be
trekken van hun definitieve winterlinie.
Waar deze lijn zich ook moge bevinden,
een feit is, dat de nieuw gevormde si
tuatie de bolsjewisten in het komende
barre seizoen voor schier onoverkome
lijke ravitailleeringsmoeilijkheden zal
stellen. Moeilijkheden, waarvoor men
aan deze zijde van het front goeddeels
zal blijven gevrijwaard. Inmiddels
staat de regen- en modderperiode voor
de deur, waardoor de krijgsverrichtin
gen een aanzienlijke belemmering zul
len ondervinden. Van welken kant daar
na. dus bij een consolideering van
den wintertoestand, het initiatief zal
komen, dient vooralsnog te worden af
gewacht.
o
DE plundering van een distributie
kantoor in een landelijk deel onzer
provincie en de gewapende overval op
een cel in een dorp elders met het doel
een arrestant te bevrijden zijn enkele
symptomen uit de naaste omgeving, die
•en klein beeld geven van den geest,
welke over het land vaardig dreigt te
worden. Nimmer meer dan in oorlogs
tijd in de voedingsbodem aanwezig voor
ailerlei uitwassen, die nu eenmaal niet
kunnen worden geduld, vooral niet in
een bezet land en die liet men hier
aan den vrijen teugel reeds spoedig
tot een chaotischen toestand zouden
leiden. Nadat er meer dan eens is ge
waarschuwd, wordt er door de bezet
tende macht hard toegeslagen en de
doodvonnissen, welke deze week weder
om zijn gewezen, vormen hiervan het
overtuigende bewijs, waarop verder
commentaar overbodig is. Wie zich H}
oorlogstoestand waagt aan het plegen
van onbezonnen daden of wie daartoe
opzweept, heeft daarvan naast een
meestentijds negatief resultaat de
harde consequenties te aanvaarden Dit
bleek hi,er. thans voor de zooveelste
maal, mede en daarom wijzen wij
er hierop ter waarschuwing van an
deren Willen er nog niet méér noode-
looze slachtoffer» vallen, dan onthou-
de men zich van elke actie, welke ge
kant zou zijn tegen de door de bezet
tende macht gewensebte orde.
Uit de zich thans afspelende ope
raties aan het Oostelijke front valt
duidelijk op te maken, dat de hoog
ste Duitsche leiding naar een front
correctie streeft, die den oorlog een
volkomen gewijzigd aanzien moet
geven, zoo schrijft de militaire cor
respondent van het DNB.
Zoo zwaar in den Zuidelijken sector
en in deelen van den centralen sector
van het Oostelijke front de ontwikke
ling nog in vollen gang is en daar de
Duitsche uitwijkmanoeuvres zij het
ook hier en daar onder sterken druk
van talrijke Sovjet-legers zich onder
de voortdurende controle van de hoog
ste leiding voltrekken, zoo weinig is
tot dusver de linker Duitsche vleugel
van Obelij tot boven aan Leningrad
toe bij de operaties betrokken geraakt.
Dit feit is van bijzondere beteekenis.
Het opent voor .het toekomstige verloop
van het zomeroffensief der Sovjets as
pecten, die een aanwijzing vormen voor
de uiteindelijke bedoelingen van de
Duitschers. Men moet dit feit zien in
samenhang met de dagelijks duidelijker
aan het licht tredende tactiek der Duit
sche tegenaanvallen om ten volle te
kunnen beseffen, in welke posities de
groote Duitsche uitwijkbeweging de
Sovjets gemanoeuvreerd heeft.
Stellig, er kan niet aan getwijfeld
worden, dat de bolsjewisten aanzien
lijk terrein gewonnen hebben, hoewel
onder de bloedigste offers en de zwaar
ste verHezen aan oorlogsmateriaal.
Maar tocjjjf, zij hebben het gewonnen.
Het is evenwel een uitgebrand gebied,
dat de Duitschers hun aanbieden, waar
bij laatstgenoemden van hun kant thans
met het oog op de spoedig aanbrekende
modderperiode en den komenden win
ter voor het eerst in een gunstige
omdat de verkeerswegen er ruim aan
wezig en de verbindingen kort zijn
positie voor den aanvoer geraken. Im
mers, de oorlogen in dit gebied van
oudsher waren: uiterste krachtsinspan
ningen om de oplossing van de trans
port- en aanvoerproblemen.
Een „Sahara" voor de Sovjets.
Er is reeds iets waars aan, wanneer
sommige stemmen uit het vijandelijke
kamp thans waarschuwend er op wij
zen, dat de Duitschers doordat de
Sovjets in het Zuiden naar den Dnjepr
opdringen hun een „Sahara" in hun
rug hebben gemaakt. Bij deze waar
schuwing speelt waarschijnlijk een rol
mede, dat de tegenpartij geleidelijk den
stationnairen Noordelijken vleugel van
het front als een zwaard van Damocles
boven deze Sahara voelt dreigen
Frontcorrectie is een versterking.
Nadere bijzonderheden over den defi
nitieven loop der Duitsche stellingen
worden van Duitsche zijde uiteraard
nog niet bekend gemaakt. Uit het ge-
heele verloop van de ontwikkeling ziet
men evenwel thans reeds, dat de groote
frontcorrectie voor de Duitsche verde^
diging in het Oosten in het bijzonder
voor de verdediging van Europa in het
algemeen, een buitengewone verster
king beteekent, en wel een versterking
vooral aan reserves.
Het is niet zoo en daarop wordt in
militaire kringen van de Rijkshoofd
stad terecht gewezen dat de Sovjets
in het kader van hun uiterste aanvals-
inspapningen alle door hen bezette ge
bieden nu „veroverd" hebben. Om een
zoodanige opvatting niet slechts te la
ten gelden voor een parool van agita
tie, zou men van de fundamenteele
veronderstelling moeten uitgaan, dat
de Duitschers het door hen ontruimde
gebied onder alle omstandigheden en
met de uiterste krachtsinspanning in
hun bezit hadden willen houden. Oogen
schijnlijk is het echter anders. Het is
zoo, dat de Duitschers al vechtende
ontruimd hebben met het strategische
doel van hun leiding, troepen vrij te
krijgen voor andere doeleinden.
Officieel wordt medegedeeld:
Het door het Deutsche Oberge-
richt den 20sten Juli 1943 wegens
sabotage tegen den Jood Jacob
Boekman uit Den Haag en
.Adrianus Nas uit Voorburg uitge
sproken doodvonnis is na onderzoek
van de gratiekwestie voltrokken.
Boekman en Nas, die reeds voor
den oorlog tot de communistische
partq behoorden, hebben ook voor
de illegale C.P.N. weder actie ge
voerd.
.Op iedere jas een vlinder maakt veler zorgen minder Onder deze
leuze zal de Nederlandsche V/interhulp dit jaar haar collectes opnieuw
beginnen. Op 2 October a.s. zal de eerste groote straatcollecte plaats
vinden met speldjes in den vorm van vlinders Stapf/Pax m
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 24 Sept. (D.N.B.) - Het
opperbevel der weermacht deelt mede:
„In het Zuiden en midden van het
Oostelijke front duren de afweerge-
vechten in de sectoren, waarin tot
dusverre het zwaartepunt lag, met
onverminderde hevigheid voort. Op
het Koebanbruggenhoofd en ten Oos
ten van Melitopol werden krachtige
vijandelijke aanvallen afgeslagen.
Sovjetpogingen, den Midden-Dnjepr
op verscheidene plaatsen over te
steken, werden verijdeld. Ten Noord
oosten van Zaporosje en bij Deraidof
gelukte het, door vastberaden tegen
aanvallen onzer troepen, doorgebro
ken Sovjetregimenten te vernietigen
en daarbij gevangenen en buit te
maken. De luchtmacht ontlastte door
aanvallen van geconcentreerde for
maties de zware gevechten leverende
troepen van het leger.
Aan het front der Noordelijke IJs
zee deden snelle Duitsche gevechtsvlieg
tuigen geslaagde aanvallen op Bolsje
wistische duikbootbases en ravitaillee-
ringsdepots. Bij deze aanvallen schoten
formaties jachtvliegers in 24 uur zonder
eigen verliezen 45 vijandelijke jacht
vliegtuigen neer.
Van het Italiaansche front.
In Zuicffltalië viel de vijand gisteren
met sterke strijdkrachten bij Salerno en
Contursi aan. Terwijl de gevechten in
den sector Salerno nog gaande zijn,
werd de vijandelijke aanval in het ge
bied van Contursi na harden en verbit
terden strijd met buitengewooi zware
vijandelijke verliezen afgeslagen.
De op het eiland Kefallonia operee-
rende Italiaansche divisie Acqui had na
het verraad der regeering-Badoglio ge
weigerd de wapenen neer te leggen en
de vijandelijkheden geopend. Na voor
bereiding door de luchtmacht gingen
Duitsche troepen tot den aanval over
braken den tegenstand der rebellen en
namen de havenstad Argostolion. Afge
zien van 4000 man, die tijdig de wape
nen neerlegden, werd het gros der op
standige divisie met den divisiestaf in
den strijd vernietigd.
Op 22 September trachtten Britsche
duikbooten van het kleinste type in de
wateren der Noorsche scheren binnen
te dringen. Bij deze poging werden zij
tijdig opgevangen envernietigd, voor
zij succes konden behalen. Een deel der
bemanningen geraakte in gevangen
schap.
De luchtoorlog.
Anglo-Amerikaansche formaties vlieg
tuigen verloren gisteren overdag bij
aanvallen op plaatsen aan de kust van
het bezette gebied in het Westen, waar
door vooral de stad Nantes zwaar ge
troffen werd. 15 vliegtuigen.
Formaties Britsche bommenwerpers
ondernamen in den afgeloopen nacht
nieuwe terreuraanvallen op Mannheim,
Ludwigshafen, Darmstadt en Aken. Er
ontstonden verliezbn onder de bevol
king en deels aanzienlijke schade. Tot
dusverre is het neerschieten van 33
vliegtuigen vastgesteld."
Volgens den Britschen berichtendienst
is door Downingstreet 10 de volgende
verklaring gepubliceerd:
„De Koning heeft zijn toestemming
verleend voor de volgende tnutaties in
de regeering:
Voorzitter van den kroonraad: Attlee;
minister van financiën: Sir John An-
derson; minister voor dominions: Vis-
count Cranborne; lord-zegelbewaarder:
Lord Beaverbrook; minister van Staat:
R. K. Law.
Attlee zal naast zijn functie van voor
zitter van den Kroonraad plaatsvervan
gend minister-president blijven. De mi
nister van financiën wordt lid van het
oorlogskabinet. De minister voor de do
minions wordt leider van het Hooger-
huis en zal in deze beide kwaliteiten
toegang hebben tot het oorlogskabinet.
De nieuwe minister van Staat zal den
minister vah Buitenlandsche Zaken bij
zijn werkzaamheden assisteeren.
Verdere mutaties, die uit bovenge
noemde veranderingen nog voortvloeien,
zullen later worden gepubliceerd. R. G.
Casey zal voortaan officieel den titel
voeren van resideerend minister van
Staat in het Midden-Oosten".
£e» scène uit de romantische opera
.Der Freischülz" van Carl Maria von
Weber welke door het „Deutsches
Theater ia den Niederianden" te Den
Haag werd opgevoerd. Eiisabeth
Haienbraedl als Agatte en Wilhelm
Otto als Max. v. d. Leeuw/Staof/Pax m
Tijdens de uitgebreide nasporingen
der politie-autoriteiten naar het onge
oorloofd bezit van radiotoestellen is
gebleken, dat talrijke personen in de
meening verkeerden zich door ten
deele volkomen ongeloofwaardige uit
vluchten aan den plicht tot inlevering
te kunnen onttrekken. Talrijke per
sonen, die hun radiotoestel in bijna
steeds gelijksoortige schuilplaatsen
hadden verborgen, motiveerden hun
handelwijze met de verklaring, dat zij
geen geldelijk nadeel wilden lijden.
Daar op het ongerechtvaardigd bezit
van radiotoestellen door de beschikking
van den Höheren SS- und Polizei-
führer van den 13en Mei 1943 hooge
straffen zijn gesteld, is deze handel
wijze des te onbegrijpelijker waar bij
tijdige inlevering, hij die een toestel
inlevert een met de waarde en den
staat van onderhoud van het toestel
overeenkomende vergoeding ont
vangt.
De jongste gebeurtenissen in Italië
hebben tot een verhoogde activiteit
van de Partisanen op den Balkan
geleid, in het bijzonder in het berg
achtige gebied aan de Adriatische
Zeekust, dat eigenlijk sedert het
einde van den veldtocht in Joego
slavië in het voorjaar van 1941 steeds
het tooneel van een hardnekkige
guerilla is geweest, een gevolg van
het feit, dat het zeer moeilijk is, de
Partisanen in dit ontoegankelijk ge
bied definitief tot capitulatie te
dwingen.
Na het uiteenvallen van den Joego-
slavischen staat zijn het vooral twee
groepen van Partisanen geweest, die
den tegenstand tegen den bezetter
hebben voortgezet, doch tot een sa
menwerking dezer beide partijen is
het nooit gekomen. Integendeel, ge
leidelijk is tusschen hen een vrij sterke
vijandige gezindheid ontstaan.
Daar is in de eerste plaats de groep
onder generaal Mihailowitsj, die de
nationaal-Servische gedachte vertegen
woordigt en in verbinding staat met
de emigrantenregeering van koning
Peter.
De ideologieën van deze groep zijn
onvereenigbaar met de als volksleger
be "telde groep van Tito, die sterke
communistische denkbeelden schijnt te
koesteren. De Partisanen van Tito ope
reerden aanvankelijk voornamelijk in
de bergachtige streken van Montene
gro en Bosnië, doch het schijnt, dat
vooral van de gebeurtenissen in Italië
oproerige elementen gebruik hebben
gemaakt om tegen de bezettingsmacht
op te .igtaan en zibh aan de zijde van
Tito's Partisanen te scharen, zoodat
het operatieterrein der laatsten zich
heeft uitgebreid.
Het heeft niet aan pogingen ontbro
ken. beide groepen nader tot elkaar te
brengen, doch in het najaar van 1942
konden deze als definitief mislukt
worden beschouwd.
Een onoverbrugbare kloof ont
stond nadat de groep van Tito, die
door de Duitsche afweermaatrege-
len sterk gedecimeerd was, de Par
tisanen van Mihailowitsj ervan be
schuldigde, door dezen in den rug
te zijn aangevallen. Sindsdien be
strijden beide groepen behalve den
bezetter, ook elkaar.
Tijdelijke succesje» geboekt
Vooral als gevolg van de verwarring,
die de capitulatie van Italië noodzake
lijkerwijze meebracht, hebben de Par
tisanen in sommige streken overwin
ningen kunnen boeken en zijn zij hier
en daar tót de Dalmatijnsche kust
doorgedrongen.
Maandag 27 September a.s. is het ne
gen jaar geleden, dat te Velp de eerste
12 leden van den Jeugdstorm door den
hoofdstormer C. van Geelkerken ge
installeerd werden.-
In Mei 1934 ontving de hoofdstormer
van den Leider, Mussert, de opdracht
een nationale jeugdbeweging te vormen,
welke de Nederlandsche jeugd, los van
eiken partij-politieken invloed, zou op
voeden in den geest van grondslag, doel
en zinspreuk van den jeugdstorm.
De grondslag luidt: het Nederlandsche
volk is een organisch geheel. Eén in
geest en bloed met voor- en nage
slacht bestendigi. het, in verbondenheid
aan den Nederlandjschen bodem, het
vaderland. Enkelingen of groepen heb
ben eigen belangen ondergeschikt te
stellen aan het belang van het vader
land en dit te dienen naar de mate van
de verkregen vermogens. Eerbied voor
den godsdienst, goede zeden vader
landsliefde, eer- en plichtsbesef, kame
raadschap, tucht, orde, offervaardigheid
en gemeenschapszin moeten in de volks
gemeenschap worden aangekweekt, ont
wikkeld en in stand gehouden.
Het doel van den jeugdstorm wordt
als volgt omschreven: aansluitend bij
den staatkundigen en maatschappelijkea
opbouw van den nieuwen staat, een
eensgezinde, geestelijk en lichamelijk
gezonde, krachtige Nederlandsche jeugd
te vormen, die volgens eigen aard ge
looft aan en handelt naar zinspreuk en
grondslag van den „Nationalen Jeugd
storm" Het bevorderen van saamhoo-
righeid bij alle leden van den Neder-
landschen, Dietschen stam. Het kweeken
van liefde voor en kennis van de Neder
landsche beschouwing in den ruimsten
zin.
Dit alles geschiedt onder de zin
spreuk: „In godsvertrouwen alles voor
het vaderland".
Negen jaar lang heeft de Jeugdstorm
thans gestreden voor deze doelstellingen,
terwijl de uniform verschillende malen
verboden werd.
Na den 15en Mei 1940 kon de Jeugd
storm zich vrij ontplooien.
Vele honderden Ied°n var, den Jeugd
storm staan op het ocgenblik aan het
front, terwijl iq het gebied Danzig-West-
Pruisen meer dan vijfhonderd stormers
en stormsters staan in den Germaan-
schen Landdienst.
Van Duitsche zijde wordt verklaard,
dat deze overwinningen door den te
genstander, die de activiteit der Par
tisanen blijkbaar in zijn krijgsplan
heeft opgenomen getuige de aan
wezigheid van hooge Engelsche offi
cieren in het kamp der Partisanen
om propagandistische redenen sterk
worden overdreven. Men verklaart
zich volkomen in staat, de steden en
spoorlijnen, waarvan de Partisanen
zich meester hebben kunnen makenj Want 'hier zïjn "menschen "aan
eerlang terug te kunen winnen. Zoo
dra dit het gtval is - ter, deele heb
ben de Duitschers reeds eenige steden
heroverd - is het va.i minder be
lang, of het verzet in de moei'ijk toe
gankelijke schuilhoeken in de bergen
nog wordt voortgezet, daar strategi
sche belangen hierdoor nauwelijks
worden geschaad.
CLANDESTIENE SLACHTERS
GESTRAFT.
De veehandelaars Pieter Hoogenraad
en Hendrik van Elten uit Broek in
Waterland hebben zich wegens clan
destiene slachting van 17 kalveren en
3 schapen moeten verantwoorden voor
het Deutsche Obergericht in Den Haag.
Elk hunner werd gestraft met 3 jaar
tuchthuis. Hoogenraad bovendien met
een boete van 500.Van Elten met
een van 1000,—. In plaats van de
boeten komt in geval van niet beta
len voor elke 100,nog één maand
tuchthuis.
Het Nationaal-Sociaiistische week
blad „Volk en Vaderland" van deze
week publiceert den gedeeltelijken in
houd van een circulaire, welke op 3
Augustus 1943 aan de leidende per
sonen der Nederlandsche Hervormde
Kerk, in het bijzonder in Gelderland,
toegezonden is.
Hierin staat onder meer het volgende
te lezen:
„Voor het eerst sinds Mei 1940 kun
nen wij met gefundeerd vertrouwen
hopen op onze naderende bevrijding,
ware het niet, dat eert donkere schaduw
op deze lichtende toekomst geworpen
wordt. Wij zouden momenteel door de
ontwikkeling der gebeurtenissen in den
zevenden hemel zijn, indien de bedoe
lingen van Stalin ons niet met de groot
ste onrust vervulden."
„Met dit schrijven richten wij ons nu
tot alle intellectueelen, fabrikanten
enz.; allen, die zich in de eerste jaren
door Stalins macht bedreigd zullen ge
voelen; zij hebben slechts één redding:
emigratie naar Noord- of Zuid-Ame-
rika. Wij kunnen U mcdedeelen, dat
er verhandelingen gevoerd worden
met de Canadeesche en Braziliaansche
regeeringen, die zich principieel bereid
hebben verklaard uitgebreide gebieden,
die voor kolonisatie geschikt zijn, ter
beschikking te stellen. Thans is het
alleen van belang te weten, dat wij in
staat zullen worden gesteld om ons
aan gene zijde van den Oceaan een
bestaan op te bouwen, dat geheel in
den geest zal zijn van onze aloude
nationale tradities."
Velen zullen zich, na kennisname van
deze plannen, de oogen uitwrijven.
het
woord, die niets liever willen dan een
zege der Sovjets aan het Oostfront,
doch tegelijkertijd zeer goed blijken te
beseffen, dat met een dergelijke zege
de rouw voor altijd over Europa en
Nederland zou komen. Maar wat deert
dat hun? Zij hebben het geld en kun
nen nog alles in het werk stellen om
tijdig een goed heenkomen te zoeken.
En wat er dan met het vaderland ge
beurt, wel, dat zal hun een zorg zijn.
Het oordeel over deze lieden kan aan
elk gezond en eerlijk verstand over
gelaten worden.
Men zou merkelijk wenschen, dat de
in „Volk en Vaderland" afgedrukte
circulaire op een fictie berustte!
De persdienst van de N.S.B. meldt:
Irr het W.A.-kwartier, dat op Zater
dag 25 September van 18.45 tot 18.55
uur wordt uitgezonden over Hilver
sum I, zal de banleider der W.A., J.
J. van der Hout, spreken over het on
derwerp „Kader".
Het speciale Polizeistandgericht heeft in Assen zijn eerste zitting gehouden
tegen een groep terroristen, die maandenlang de Noordelijke provincies on
veilig hebben gemaakt en door terreuraanslagen de Nederlandsche bevolking
groote schade hebben toegebracht.
Het Polizeistandgericht heeft, zooals reeds kort is medegedeeld, in deze
zitting tegen 11 Nederlandsche onderdanen de volgende vonnissen uitge
sproken:
1. Doodstraf tegen den 30-jarigen handelaar Johannes Vis uit Stadskanaal.
2. Doodstraf tegen den 32-jarigen reiziger Anne Rutgers uit Stadskanaal.
3. Doodstraf tegen den 25-jarigen boekhouder J. Toet uit Staphorst.
4. Doodstraf tegen den 25-jarigen ziekenoppasser Gert Pdr uit Zuidlaren.
5. Doodstraf tegen den 24-jarigen macbinist P. van Laarhoven uit Hasselt.
6. Doodstraf tegen den 28-jarigen gemeente-ambtenaar Wessel Knot uit
Exloo.
T. Doodstraf tegen den 35-jarigen leider van een Arbeidsbureau Rendert
Poel uit Borger.
8. Doodstraf tegen den 21-jarigen H. B. S.-er Jans Diemer uit Borger.
9. Doodstraf tegen den 37-jarigen landbouwer Roelof Tuin uit Valtermond.
10. Doodstraf tegen den 41-jarigen gemeente-secretaris Andries Diepenbrug
uit Odoorn.
11. Tuchthuisstraf van 10 jaar tegen den 26-jarigen gemeente-ambtenaar
Ha»m Hooiveld uit Odoorn.
De doodvonnissen zijn enkele uren na de uitspraak van het vonnis vol
trokken
In Friesland, Groningen en Drente zijn de laatste maanden in stij
genden omvang en met groote brutaliteit daden van sabotage en ter
reur gepleegd. In totaal werden niet minder dan 70 gevallen vast
gesteld. Vooral hadden zij betrekking op aanslagen op kantoren van
den Burgerleken Stand, met het doel de tewerkstelling in Duitsch
land te saboteeren, verder waren het overvallen op Distributiekan
toren met roof van levensmiddelen-, tabaks- en benzinebonnen voor
eiger gebruik of ter ondersteuning van illegale personen, voorts
moordaanslagen op Nederlandsche nationaal-sacialisten en pro-
Duitsche personen, die gevaarlijk konden worden voor de terroristen
en illegale personen.
Het speciale commando, dat door den bevelhebber der Sicherheitspolizei
en van den SD naar de Noordelijke provincies werd gezonden, kon snel een
aantal aanslagen ophelderen en de daders arresteeren. Leden der terreur-
bende hebben gemeenschappelijk drie aanslagen gepleegd op het Raadhuis
van Stadskanaal, voorts heeft dezelfde groep een aanslag gepleegd op het
Raadhuis van Exloo, waardoor het geheele gebouw in de asch werd gelegd
Dat deze mannen gevaarlijke misdadigers waren blijkt vooral uit den laffen
en gemeenen moord, waarvoor zij niet zijn teruggeschrokken. Op 30 Juli 1943
vielen twee hunner den fabrikant W. Reilingh op het fietspad van Zuidlaren
naar Midlaren aan en vermoordden hem met twee pistoolschoten, nadat zij
tevoren zijn levensgewoonten hadden nagegaan en vastgesteld, dat Reilingh
dagelijks op een bepaalden tijd van zijn woning naar zijn kantoor reed.
Reilingh was oud-lid van de N. S. B. en stond bekend als pro-Duitsch.
In de zitting van het Polizeistandgericht in het Gerechtsgebouw te
Assen bleek uit de uitvoerige behandeling der zaak dezer misdadigers
hoe koel en met hoeveel overleg de leden dezer bende te werk gin
gen. Zjj confereerden over de terroristische aanslagen alsof het ging
om de gewoonste dingen ter wereld. Zjj informeerden naar namen
van NSB-ers, die in aanmerking kwamen om vermoord te worden en
jonge menschen, vaak uit christelijke kringen, waren aanwezig bjj
de besprekingen en brachten candidaten in contact met de groep.
Ambtenaren werkten mede aan de voorbereidingen der brandstichtingen
en één hunner, die vreesde, dat een politieman hem zou verhooren, stelde
den leider der terreurgroep voor dezen politieman uit den weg te ruimen.
Zijn voorstel kwam te laat, want een andere terreurgroep had reeds een aan
slag op hem gepleegd, welke gelukkig geen doodelijke gevolgen had.
De leden der benden schrokken voor niets terug. Onder den dekmantel der
vaderlandsliefde vergrepen zij zich steeds weer aan goed en bloed van Ne
derlanders, zij wekten daarbij den schijn, alsof zij zich keerden tegen de
Duitsche weermacht, in werkelijkheid echter schaadden zij alleen de Neder
landsche zaak.
Dat deze misdaden met de strengste straffen gestraft moeten worden, is
duidelijk voor ieder, die de tallooze waarschuwingen gehoord heeft. Het
Polizeistandgericht heeft dan ook de allerstrengste straffen uitgesproken.
Tien va/i de elf misdadigers, die zich te verantwoorden hadden, moesten hun'
misdaden met den dood boeten De openbare aanklager noemde hen allen
lage misdadigers, die de gerechte straffen voor' hun, daden verdienen. Hij
wilde hen als afschrikwekkend voorbeeld gesteld zien voor hen, die gelooven
te kunnen vertrouwen op de lankmoedigheid der bezettingsautoriteiten. De
voorzitter van het Polizeigericht zeide in zijn vonnis, dat voldoende waar
schuwingen gegeven zijn. Degenen, die desondanks niet willen hooren, moe
ten de consequenties hunner daden trekken. Deze menschen hebben zich
door de verstoring van de openbare orde tegen bet Nederlandsche volk ge-
kéerd. dat rustig wil werken en de groote moeilijkheden van dezen tijd kent.
Nederland noch Duitschland kunnen dit optreden van terroristen aanvaarden
daarom moeten de strengste straffen uitgesproken worden, opdat men einde
lijk zei weten, wat dergelijke misdadigers te verwachten hebben