DAGBLAD V O ïi
Zware gevechten bij Krementsjoeg.
Bolsjewisten wilden het zuidelijk
front omsingelen
DE GEVECHTEN IN ITALIË.
Slechts bij Capua een
geallieerd succesje.
DOORBRAAKPOGINGEN
MISLUKT.
In den centralen sector.
GROOTE WAARDE AAN
VERBORGEN GOEDEREN
VERBRAND.
LAAGHARTIGE BEDRIEGER
VEROORDEELD.
Door Duitsche Obergericht.
De nieuwe vleeschbonnen.
Mr. Rost van Tonningen over
de sluipmoorden.
Verduisteren van 17.45-7.01
DE STRIJD IN DEN
STILLEN OCEAAN.
SOVJET-RUSSISCHE VOLK
OORLOGSMOE.
Verliezen al te groot!
Herziening der gemeente-
financiën.
Noorwegen een wegwijzer
vod* ons land?
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche editie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2345 (2 lijnen)
Postrekening 449041.
DINSDAG 19 OCTOBER 1943,
HELDERSCHE EDITIE.
N00RD410LLAND
Duitsche kwaliteit boven
bolsjewistische kwantiteit.
De militaire correspondent van hét
D.N.B. schrjjft, dat het Oostelijke
front van Melitopol tot in het ge
bied ten zuiden van Welikije Loeki
in het teeken van een nog grootere
Sovjet-activiteit staat. Nergens in de
gcheele krijgsgeschiedenis vindt men
episoden, die vergeleken kunnen
worden mét de gebeurtenissen, wel
ke zich sedert den zomer van 1941
op de slagvelden van Oost-Europa
afspelen.
Dat geldt niet alleen voor de cijfers
van menschen en materiaal, die hier
met elkander worstelen, het geldt even
zeer voor den tijdsduur der slagen, en
vooral voor het feit der steeds weer
intredende plotselinge veranderingen in
de situatie, zonder dat een dergelijke
abrupte verandering ten slotte doorslag
gevend zpu zijn geweest ten aanzien
van de militaire eindbeslissing, waar
naar beide partijen streven. Ook vroe
gere oorlogen hebben ongetwijfeld plot
selinge, onverwachte wijzigingen in de
situatie gekend, maar .dan gaven die
reeds aan, naar welke zijde de oorlogs-
fortüin zich zou keeren.
Anders, aldus vervolgt de correspon
dent van het D.N.B., is het in dezen
strijd om het bestaan van Europa, die
thans reeds twee en een kwart jaar
duurt, Hier is de eeuwige verandering
in zekeren zin tot de wet der gevechts
leiding geworden en het ziet er naar
uit, dat in deze grootste worsteling der
wereldgeschiedenis hij de overhand zal
krijgen, die deze wet op strategisch
superieure wijze weet toe te passen.
Kwaliteit boven kwantiteit.
De groote Duitsche distancieeringsbe-
weging behoort ongetwijfeld tot de
prachtigste toepassing van een dergelijk
inzicht. Want zij heeft een wijziging in
de situatie te voorschijn- geroepen,
welker systematiek alle critici heqft
verrast. Elk militair deskundige heeft
met verbazing gezien hoe hier de kwa
liteit niet alleen tegen de kwantiteit
opwoog, maar haar zelfs de voorwaar
den voorschrijft, waaronder de kwan
titeit zich moet uitputten. Men moet af
wachten, of het zuiver mechanische
antwoord van het Sovjetcommando, zoo
als dat thans vooral in het gebied van
Krementsjoeg naar voren komt, in
noemenswaardige mate afbreuk kan
doen aan de dynamiek der Duitsche
strategie.
Bolsjewistische concentratie bp
Krementsjoeg.
In elk geval kan voorloopig worden
opgemerkt, dat het zwaartepunt der ge
vechten tijdens het weekeinde weer
verplaatst is en wel naar het gebied van
Krementsjoeg. Hier hebben de bolsje
wisten een strijdmacht geconcentreerd,
zoo'als men slechts kent van hun door
braakpogingen tijdens de hoogtepunten
van hun zomeroffensief. Zij hebben alles
samengebracht, massa's artillerie, pant
serwagens, slagvliegtuigen en vele in
fanteriedivisies, om van dit bruggen
hoofd uit de Duitsche linies te doorbre
ken. Hun aanval ^s vooral naar het
zuiden gericht.
Het operatieve doel is daardoor
duidelijk: het geheele Duitsche zui-v
deljjke front moet wat de bolsje
wisten den laatsten tijd reeds zoo
vaak tevergeefs hebben geprobeerd
door omsingeling vernietigd wor
den. Door hun ,numerieke meer
derheid slaagden de bolsjewisten er
in, bij hun eersten stormloop in de
Duitsche stellingen binnen te drin
gen. De Duitschers werpen thans
nieuwe divisies in den strijd. De
bolsjewisten blijven voortdurend
pogen een doorbraak forceeren,
door in golf na golf aan te vallen.
Het ziet er echter naar uit, dat zij
ook in het verdere verloop van de
gevechten het nagejaagde doel niet
zullen bereiken.
Men kan dit aalfnemen op grond van
het feit, dat de Duitsche tegenmaat
regelen, die zeer omvangrijk zijn, reeds
thans den voornaamsten stoot hebben
kunnen neutraliseeren.
Duitsche successen
Een succes van beteekenis behaalde
ook de Duitsche afweer in het gebied
van Militopol en ten noorden van Kief,
waar de bolsjewisten eveneens massale
aanvallen deden. Van hier af naar het
noorden wordt de situatie in belangrijke
mate gekenmerkt door vastberaden
Duitsche tegenaanvallen, die alleen in
den „natten dri'ehoek" tusschen Pri-
pet en Dnjepr voorloopig geëindigd zijn,
n.1. door de overwinning van luit.-gene
raal Hossbach. Noordwestelijk van
Tsjernikof en zuidelijk van Gomel du
ren de zware, heen- en weergolvende
gevechten nog voort. Ook bij Orsja en
Newel is de gevechtsactie weer toege
nomen.
Het weer is de laatste dagen ziender-
oogen slechter geworden. Hier en daar
is de herfstregen begonnen. Men kan
echter nog niet zeggen, dat de modder
periode een aanvang heeft genomen. De
eerstvolgende dagen en weken zal er
dus nog verbitterd gevochten worden
TEGEN HET BOLSJEWISME.
Meldt U voor de Waffen-SS
en de Landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander, op den
leeftijd van 17—45 jaar, kan zich vrijwil
lig bij de hieronder vermelde adressen
vervoegen, ten einde gekeurd te worden-
voor de Waffen-SS of den Landstorm.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt met betrekking tot de
verzorging van familieleden, duur der
opleiding, extra levensmiddelen, etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
ln Nederland moeten blijven, kunnen
dienst nemen bij den Landstorm of bij
het SS-Wachtbataljon in Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche
Kriegsmarine kunnen zich aanmelden. Zij.
die tot de Germaansche SS in Nederland
toetreden willen, kunnen zich eveneens
aanmelden.
Personen, tusschen 18—30 Jaar, die aan-
melïingsplichtig zijn voor de tewerkstel
ling, kunnen zich eveneens aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis van de
tewerkstelling vrijgesteld.
Officier in de Waffen-SS kan ieder wor
den, die na minstens een jaar diensttijd
zijn geschiktheid voor de officiersoplei
ding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding
is niet doorslaggevend. Beslissend voor
bevordering zijn: karakter, gedrag, pres
tatie.
20.10.43, 9—12.00 uur, Venlo, Deutsches
Haus, Egmondstr. 16; 15—10.00 uur, Arn
hem, Café Royal; 21.10.43 9—12.00 uur.
Hengelo, Café Modern, Spoorstraat 18,
1518.00 uur, Zwolle, Hotel Gijtenbeek.
22.10 43 9—12.00 uur, Assen, Concerthuis,
a. d. Vaart; 15—18.00 uur, Groningen.
Concerthuis, poelestraat; 23.10.43, 9 12.00
uur, Leeuwarden, Huize Schaaf, Breed-
straat; 24.10.43, 9—14.00 uur,, Amsterdam,
Dam 4; 25.10.43, 9—13.00 uur, Utrecht N.V.-
huls, Oudegracht 245; 20.10.43, 9—14.00 u.,
Amersfoort, Pol. Durchgangslager, Leus-
derweg; 27.10.43, 9—14.00 uur,. Den Haag
Café den Hout, Bezuidenhoutscheweg.
«ME
De Berlljnsche A.N.P.-correspondent
meldt:
De gevechten in Italië, die de vorige
week in alle felheid wgren opgelaaid
zijn thans weer in hevigheid afgenomen
Het gevechtsgebied wordt hier in twee
dee'en gescheiden door de Apennijnen
die een belangrijk obstakel vormen
voor de gecombineerde operaties. Het
vijfde Amerikaansche leger? dat aan de
westkust opereert, is zoodoende ge
scheiden van het achtste Britsche leger
aan de oostkust, dat bij zijn opmarsch
naar het westen de moeilijk passeer
bare bergen op zijn weg vindt.
De hevigste gevechten der laatste da
gen hebben zich aan d% westkust afge
speeld., Hfer heeft het vijfde leger thans
den noordelijken oever van de Volturno
bereikt, welke rivier thans in het zui
den en oosten een grens van het ge-
vefchtsterrein vormt. Als gevolg van den
door het terrein begunstigden Duitschen
tegenstand zijn de Amerikaansche
troepen er slechts op Capua in ge
slaagd het Duitsche front in te druk
ken en de Volturno over te steken.
Thans, zoo verklaart men te Berlijn, is
een hergroepeering der Anglo-Ameri-
kaansche strijdkrachten noodig, als ge
volg waarvan een pauze in den strijd
is ingetreden. De operaties worden ten
zeerste bemoeilijkt door de regens, die
het terrein volkomen doorweekt heb
ben.
Onz# mannen In het Oosten
ft PK Wlflfous/O/H/P m
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 18 Oct. (D.N.B.)
Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
Ten noorden van de Zee van Azof
zijn vrij sterke vijandelijke infante-
rie- en tankaanvallen afgeslagen.
Ten zuidoosten van Krementsjoeg
leverden -onze troepen gedurende
den geheelen dag zware afweerge-
vechten tegen aanvallende sterke
vijandelijke strijdkrachten. Daarbij
werden gisteren weer 43 tanks kapot
geschoten.
Een onder leiding van lt.-generaal
Hossbach staand Duitsch tankcorps
heeft in gevechten, die twee weken heb
ben geduurd, een gevaarlijke vijande
lijke doorbraak aan de monding van
den Pripet verijdeld en in tegenaanval
twee infanteriedivisies en een tankbri
gade der Sovjets vernietigd. De vijanr
verloor 3500 getelde dooden, bijna 2000
kanonnen en een groot aantal tanks,
pantsergeweren, granaatwerpers en an
dere zware en lichte infanteriewapens
In den centralen sector van het
front hebben de bolsjewisten ten
noordwesten van Tsjernikof en ten
westen van Smolensk hun herhaalde
doorbraakpogingen voortgezet en
met vrij sterke strijdkrachten ook
ten zuiden van Welikije Luki onze
stellingen aangevallen. De vijand
werd overal na harde gevechten en
door vasfbpraden eigen tegenaanval
len afgeslagen en plaatseliike pene
traties werden afgegrendeld.
De door lt.-generaal- Schlemmer ge
leide Saksische 134ste divisie infante
rie verdient voor haar schitterende hou
ding bij de zware gevechten ten noord
oosten van Gomel bijzondere waardee
ring.
Van het Italiaansche front
In Zuid-Italië is het slechts op eenige
plaatsen van den westelijken en centra
len sector van het front tot plaatselijke
gevechten gekomen. Aanvallen van
Britsch—Amerikaansche strijdkrachten
in de Volturnobocht werden afgesla
gen. Bij de gevechten van de vorige
dagen brachten onze troepen verschei
dene honderden Britten en Amerikanen
als gevangenen binnen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
in het oosten van de Middellandsche
Zee voltreffers met bommen geplaatst
op een vijandeliiken kruiser.
In den afgeloopen nacht hebben
eenige vijandelijke vliegtuigen een ge
ring aantal bommen geworpen in wes
telijk en noordelijk gebied van Duitsch-
land.
Het luchtwapen heeft gisteren over
dag en gedurende den nacht afzonder
lijke doelen in Zuid-Engeland, vooral 1n
j.onden, met succes aangevallen. Eén
vliegtuig keerde niet terug.
Een hevige birnenbrand heeft gewoed
in het magazijn van de firma Raming
aan de Kleine Bleekstraat te Eindhoven-
Deze opslagplaats was geheel gevuld
met markiezen, meubelen, ledikanten,
matrassen, gordijnenj closetrollen, een
grooten voorraad kapok, cocosweefsels
en andere artikelen, die bestemd zijn
voor de inrichting van woningen en
welke in den winkel zoo goed als niet
meer te krijgen waren. In het magazijn
bevond zich een groote berg cokes en
de meubels en twee auto's, die binnen
in waren gestald, waren daardoor aan
het oog onttrokken.
De brandweer is er in geslaagd een
belendend perceel, waarin zich groote
hoeveelheden levensmiddelen bevonden,
voor het vuur te redden. Ook is nog
een gedeelte van het magazijn zelf,
waar mairassen, vulling voor meubels
enz. waren neergelegd, gespaard. Dat
gene, wat echter is vernield of water
schade heeft geleden, is niet gemakke
lijk op zijn juiste gebruikswaarde te
schatten.
De schade loopt echter in de hon
derdduizenden. De brandweer stond
voor een moeilijke taak, temeer daar
men in het magazijn eerst had getracht
met eigen krachten het vhur te blus-
schen, zoodat de brandweer pas tegen
den middag werd gewaarschuwd.
Het vuur zou ontstaan zijn, doordat
een jongen in den loop van den ochtend
een gloeiende lucifer liet vallen bij
een stapel markiezen. Vandaar' heeft
het zich met groote snelheid over het
gebouw verspreid.
Van bevoegde zijde wordt nog opge
merkt, dat het hier een grooten voor
raad gebruiksgoederen betreft, die
blijkbaar met speculatieve bedoelingen
verborgen werden gehouden en dat de
ze meerendeels tegenwoordig met ver
vangbare goederen thans als gevolg
van die speculatieve overwegingen zijn
vernietigd.
De blikslager Jan van 't Klooster
heeft zich aan voortdurend bedrog
schuldig gemaakt door aan vrouwen
van "Nederlanders, die door de Duitsche
politie waren gearresteerd, voor te spie
gelen, dat hij in slaat was, door het
verstrekken van geld de Duitsche poli
tiebeambten tot vrijlating der arrestan
ten te bewerken. Op grond van deze
voorspiegeling is hij er in geslaagd,
zich bedragen te verschaffen van 1000
tot 2500 gulden. In werkelijkheid wist
van 't Klooster nauwkeurig, dat hij vol
strekt niet in staat was de vrijlating
der arrestanten te bewerkstelligen. In
de gegeven omstandigheden heeft het
Obergericht ook geconstateerd, dat hij
volgens de voorschriften van par 4 de
Volksschadlingsverordnung" overtre-
een heeft.
De bevoegdheid van de Duitsche po
litie en de Duitsche. gerechtshoven om
tegen Nederlandsche staatsburgers we
gens strafbare handelingen op te tre
den is een gevolg van de door den oor
log onstane bezetting van Nederland
Deze door den oorlog veroorzaakte bui
tengewone omstandigheden heeft van
Klooster zich ten nutte gemaakt om
van de bloedverwanten der gearres
teerde personen, die in hun zm^» om het
welzijn van hun familieleden tot alle
offers bereid waren, op bedriegelijke
wijze geldsommen los te krijgen. De
houding van den beklaagde is des te
verwerpelijker, daar hij wist, dat zijn
slachtoffers ten deele lieden waren, die
in slechte financieele omstandigheden
verkeerden. .Daarbij komt bovendien
dat hij op de meest ernstige wijze het
aanzien geschaad neeft van de Duitsche
politie en de Duitsche' autoriteiten door
met zijn voorspiegelingenyden indruk
te wekken alsof hij in staat zou i':n de
Duitsche politiebeambten om te koopen
Na overweging van dit alles werd
van 't Klooster als „Volksschadlini
wegens bedrog tot,4 jaar ^^hthuisstraf
veroordeeld.
's-GRAVENHAGE, 18 Oct. - Van 19
tot en met 30 October geven de bonnen
„Vleesch 43A" en „Vleesch 44A" recht
op het koopen van 100 gram vleesch
(been inbegrepen) of van 1 rantsoen
vleeschwaren. Gedurende hetzelfde tijd
vak geven de bonnen „43B Vleesch" en
„44B Vleesch" recht op het koopen van
Vd gedeelte van bovengenoemde hoe
veelheid vleesch of vleeschwaren.
„Wij vechten tot het einde!"
GRONINGEN, 18 Oct. - In „Ons Huis'
te Groningen sprak dezer dagen Mr. M
M. Rost van Tonningen op de eerste
volksvergadering, welke dit jaar alhier
werd gehouden.
Mr. Rost van Tonningen "begon
met te -wijzen op den tijd van groo
te politieke spanningen, welken wij
heden beleven. Reeds te lang is de
Nationaal-Socialistische Beweging
misbruikt door conjunctuurridders,
maar nu wordt het tijd, dat deze
de Beweging verlaten; doen' zij dit
niet vrijwillig, dan zullen wij hun
wel aan het verstand brengen, dat
zij moeten gaan (applaus).
Vervolgens behandelde spr. de be
wapening dér leden. Wij laten ons
niet grijpen, vooral niet sinds wij
gewapend zijn. Een wapen is tegelijk
een eer en een plicht, reeds bij de
Germanen. Wij vechten daarmede
tot het einde en geven het nooit
vrijwillig af.
De sluipmoorden.
Onze Leider wil 'nog immer niet
waaraan ik mede debet ben dat voor
onze door sluipmoordenaarshand geval
len kameraden gijzelaars moeten boe
ten. Maar wanneer een van ons in een
dergelijk geval wordt gewond en dan
om hulp vraagt, zooals te Meppel is
geschied, terwijl dan die hulp wordt
geweigerd, mijne kameraden, wanneer
ik in de buurt was geweest, 'dan had ik
dien weigeraar neergeschoten (applaus).
Het is onze heilige plicht de ophitsers,
sluipmoordenaars en hun handlangers
neer te scTiieten en rücksichtslos uit te
roeien. Deze oorlog is genadeloos ge
worden door de Joden, welnu wij zul
len nu ook van onzen kant genadeloos
strijden. De geestelijke hitsers, speciaal
die op den kansel, houden zich echter
jammer buiten schot.
Het Rijk.
Wij strijden voor het Rijk. Wat betee-
kent dat? Wanneer overal in Europa
de Germaansche cultuur kapot wordt
gesmeten, dan bloedt ons hart,- omdat
het bloed spreekt. Elk stuk cultuur in
Europa, hetzij Latijnsch of Germaansch,
is ons een dierbaar goed. Natuurlijk
hebben wij binnen de Beweging indivi
dueel verschillende wereldbeschouwin
gen en leggen deze voor aan onzen Lei
der. Ons vertrouwen in hem is echter
zoo, dat wij ons houden aan het parool
dat hij geeft. Het groote nationaal-soci-
alistische doel: de sterke mensch, een
gezond kind en een gelukkige toekomst,
blijft ons evenwel steeds voor oogen
Sommigen zeggen: „Wij willen geen
Duitschers worden". Zooals echter een
Groninger ook in Holland steeds een
Groninger blijft, zoo is toch ook het
Duitscher worden niet onmogelijk. Er is
dank zij onze frontsoldaten een bloed-
gemeenschap ontstaan, die niet te ver
breken is. De thans daar gebrachte of
fers zullen onze toekomstige levens
voorwaarden bepalen. Wij N.S.B.-ers
mogen medespreken omdat wij de
meeste offers hebben gebracht. (Appl.)
Adolf Hitier, de Europeesche
Führer.
Spr. ging vervolgens de ontwikkeling
van den persoon van den Führer na
van Duitsch Führer tot Europeesch
Führer. De aaneensluiting va'n het
Groot-Duitsche Rijk maakte' hem tot
Groot-Duitsch Führer. Toen de Joden
in Engeland den oorlog deden uitbre
ken, werd hij tot Germaansch Führer
Toen wij in Mei 1940 gevangen waren
en op 10 Mei de Duitsche machines za
gen vliegen, zagen wij die als redders
van Germanje. Heeft de Führer echter
deze ontwikkeling zelf gewild? Aan de
hand van verschillende feiten maakte
spr. duidelijk hoe dit door de omstan
digheden is igeworden. Uitvoerig ging
spr. hierna in op de kwestie Italië
Mussolini. Het vefraad van Badoglio
waarachter de kerk en de hierna vol
gende bevrijding van Mussolini maak
ten Hitier tot Europeesch Führer.
De Anglo-Amerikaansche bom
bardementen.
Wanneer thans de gangsters uit Ame
rika een volledige cultuurvernietiging
van Europa op touw hebben gezet, dan
heeft dit tengevolge, dat een groote
Europeesche verbondenheid is ontstaan.
De Führer gaat door met zijn strija-
methode en Iaat zich heusch niet aflei
den. Het Duitsche volk heeft reeds veel
geleden. In 1648 was het een volk van
4 millioen menschen en thans zijn er
80 millioen. Ook thans zullen wij strij
den tot het bittere einde, maar i.it de
ruines zal wederom een krachtig volk
opstaan, een volk van sterke menschen
met gezonde kinderen en een gelukkige
toekomst.
20 Oct.: Zon op 7.12, onder 17.37 uur.
Maan onder 14.08, op 22.43 uur.
Japansche aanvallen op Boena.
Van een Japansche basis in het Zui
delijke deel van den Stillen Oceaan
iwordt gemeld, dat Japansche lucht
strijdkrachten in den» nacht van 14 op
15 Öct. gevlogen hebben boven Espirit u
Santo op de Nwe. Hebriden en vijande
lijke inrichtingen in de haven en op de
kaden alsmede stellingen luchtdoelge
schut en schepen hebben ernield. Op ve
le plaatsen werden voorts tijdens dezen
aanval branden veroorzaakt. Alle Ja
pansche vliegtuigen keerden behouden
op hun basis terug.
Van een Japansch steunpunt wordt
voorts gemeld, dat Japansche vliegtui
gen der marine in de schemering van
14 October de vijandelijke stellingen te
Boena op Nieuw-Guinea hebben aange
vallen. Het gelukte hun, de vijandelijke
militaire installaties te vernietigen,
hoewel zij hevig afweervuur ontmoet
ten.
14 schepen tot zinken gebracht.
Naar het Japansche hoofdkwartier
omtrent de aanvallen op Boena meldt,
werden 14 vijandelijke transportschepen
tot zinken gebracht en werd een trans
portvaartuig van middelbare "grootte
zwaar beschadigd. De Japansche vlieg
tuigen geraakten met ruim nonderd vij
andelijke—machines in gevechten gewik
keld, waarbij 14 vijandelijke toestellen
werden neergeschoten. De Japansche
verliezen bedroegen 15 toestellen, waar
van een deel zich op de vijandelijke
doelen heeft gestort.
CALCUTTA EEN DOODENSTAD.
STOCKHOLM, 18 Oct. (DNB). Naar
„United Press' uit New Delhi meldt,
komen 130.000 Indiërs om in de straten
der Bengaalsche steden. Het agentschap
verklaart in verband hiermede, dat de
officieele Britsche cijfers „niet in over
eenstemming zijn met de werkelijk
heid."
De minister voor Indië, Amery, heeft
verklaard, dat slechts 1000 personen
per week in Bengalen verhongeren. In
waarheid, aldus „United Press", is het
sterftecijfer alleen voor de stad Cal-
cutta hooger. In de provincies kan men
rekening houden met 9000 dooden per
week. Een lid van de wetgevende ver
gadering van Bengalen heeft Calcutta
een „doodenstad" genoemd.
AARDAPPELSCHILLEN ZIJN VAN
GROOT-BELANG VOOR MENIG
VEEBEDRIJF.
We beschikken in ons land al lang
niet meer over het- vroeger zoo over
vloedige krachtvoeder voor ons vee, dat
van overzee moest worden aangevoerd.
Nu we, wat de veevoeder-positie be
treft, geheel op ons zelf zijn aangewe
zen, hebben de levensmiddelen-afvallen
groote waarde gekregen. Immers, die
afvallen worden door de koe omgezet
in melk en daaruit produceeren wij
weer den kostbaren zuivel. Daarom mo
gen geen afvallen .verloren gaan. Ieder,
die de belangen van ons volk dat is
dus ook yan zichzelf en van zijn gezin
vóór staat, werke er toe mee, dat
deze afvallen zooveel mogelijk rfan de
volksvoeding ten goede komen Vooral
de sterk melkdrijvende aardappelschil
len spelen hierbij een rol. Zij mogen
niet vermengd worden met groentenaf-
vallen, want anders kunnen die schil
len niet bewaard wtirden als veevoeder
voor den winter. (De groentenafvallen
zijn uitmuntend voedsel voor geiten en
konijnen). Laten, de huismoeders er
vooral aan denken dat menig veebedrijf
„drijft" op de aardappelschillen Men
geve ze dus aan de wijkophalers mee.
Geeft de koe de schillen
dan geeft de koe melk.
Onder het opschrift „Het Sovjet-Rus
sische volk is oorlogsmoe geen vreug
de óver de successen aan de fronten
de voedselpositie wordt er niet beter
op van de vrouwen wordt het maxi
mum aan arbeidsinspanning gevergd'
bericht „Folkets Dagblad" uit Istanboel
dat de Sovjet-Russische successen aan
de fronten niet de verwachte vreugde
ten gevolge hebben 'gehad.
Men hoopte, dat de moeilijkheden op
het gebied der levensmiddelenvoorzie-
ning geringer zouden worden. Dit is
evenwel niet het geval; integendeel, de
rantsoenen worden steeds kleiner. Het
optrekken van het Roode Leger heeft
niet een verbetering in de voedselposi
tie met zich mee gebracht, daar de
Duitschers zoowel den oogst als het vee
hebben meegenomen uit de door hen
ontruimde gebieden.
Daarbij komt nog, dat de groote ver
liezen aan het front de stemming on
der het Sovjet-Russische volk beïnvloe
den. Er zijn momenteel nauwelijks nog
families in de Sovjet-Unie, waarvan
niet één of meer bloedverwanten ge
vallen zijn. Tenslotte dragen de arbeids
verhoudingen aan het thuisfront er ook
toe bij, de stemming nog verbitterder
te doen worden. Vooral de vrouwen in
de wapenbedrijven moeten hard wer
ken Overal treft men thans vrouwe
lijke arbeidskrachten aan; zelfs in die
bedrijven, waar het hardst moet wor
den gewerkt. Vele vrouwen werken
ook in de mijnen.
Het Sovjet-Russische volk is oorlogs
moe en verlangt naar den vrede. De
oorlog begint de menschen op de ze
nuwen te werken, wat vooral aan het
spoorwegpersoneel te merken is
Belastingbronnen voor provincie
en gemeente.
's-GRAVENHAGE, 16 Oct. In de Ned.
Staatscourant zijn "ópgenomén:
a. Het besluit houdende nadere voor
zieningen met betrekking tot de finan
ciën van de provinciën.
b. Het besluit tot vaststelling van alge-
meene regelen met betrekking tot uitga
ven van werkloozenzorg.
c. Het besluit betreffende de financi
eele verhouding tusschen het rijk en de
gemeenten.
Èij deze besluiten wórden voorzienm
gen getroffen, krachtens welke de pro
vinciën en de gemeenten de beschikking
krijgen over belastingbronnen ter ver
vanging van de vroegere opcenten bij de
rijksinkomsten- resp. gemeentefondsbe
lasting en op de vermogensbelasting.
Bovendien worden daarin geregeld de
reorganisatie van het gemeentefonds en
de gevolgen van de opheffing van het
werkloosheidssubsidiefonds.
Het onder a. genoemde besluit verleent
aan de provinciën de bevoegdheid tot
heffing v.an ten hoogste 50 opcenten op
de hoofdsom der personeele belasting.
Wat het onder b. genoemde betreft,
worden reeds de werkloosheidsuitgaven
geheel ten laste van het rijk genomen.
Overwogen wordt bepaalde uitgaven
voor vakontwikkeling, herscholing en
Jeugdzorg, met betrekking tot bij het
rijksarbeidsbureau ingeschreven werk
looze arbeiders eveneens voor 10fl/n rijks
subsidie in aanmerking te brengen.
Het begrootingsjaar zal voortaan sa
menvallen met het kalenderjaar.
De bedragen, welke der gemeenten over
1942 uit de eerste afdeelirig van het ge
meentefonds toekomen (uitkeering in de
jaarwedden van burgemeester en secre
taris, een formeele uitkeering en een
uitkeering per inwoner), zullen zoo' spoe
dig mogelijk wo'rden vastgesteld. Een
tweede geeft uitkeeringen aan steunbe
hoevende gemeenten.
De ondernemingsbelasting, voor zoover
zij geheven wordt boven het vermenig-
vuldigingsctjfers 1, komt rechtstreeks aan
de gemeenten ten goede. De gemeenten
krijgen met ingang van het belastingjaar
1944 dt bevoegdheid 190 opcenten op de
grondbelasting voor de gebouwde en 110
opcenten op de grondbelasting voor de
ongebouwde eigendommen te heffen.
Het is niet d» bedoeling, dat de nieu
we belastingheffingsbevoegdbéid van de
provinciën leidt to't verzworing van den
belastingdruk.
Voor zoover de provinciën niet ten
Volle van de haar toegekende nieuwe be
voegdheid behoeven gebruik te maken,
zal verlaging van den belastingdruk tn
noodlijdende gemeenten plaats vinden
Zoolang de huidige buitengewone om
standigheden voortduren zal van ge
meenten. welke op "steun van het rijk
zijn aangewezen, worden verlangd, dat
de gemeentelijke opcenten op de perso
neele belasting zoo hoog wor
den opgevoerd, dat zij. tezamen met de
provinciale opcenten, tenminste een op
brengst geven, geliik tweemaal de op
brengst van de hoofdsom. Aangezien de
meeste gemeenten vroeger 80 opcenten
op de gebouwde en 20 opcenten cp de
ongebouwde eigendommen hieven (en
daarnaast het rijk resp. 120 en 1001, zul
len, vermits de opcentenheffing voor het
rijk voor 1944 niet meer plaats vindt,
schommelingen worden voorkomen. In
dien de gemeenten de vroegere rijksop-
centen behoudens 10. welke aan het pro
vinciaal belastinggebied zijn toegevoegd
voortaan ten bate van de gemeente
gaan heffen.
Men bedenke, dat In voorkomende ge
vallen niet de opcenten op de grondbe
lasting, doeh veeleer die op de personee
le belasting In aanmerking komen om te
worden gebruikt als sluitpost voor de
gemeente-begrooting.
DE LEIDER BEZOEKT
SPEKHOLZERHEIDE.
Zondagmiddag herdacht de groep
Spekholzerheide der N.S.B. haar tien-
arig bestaan. Een donderend gejuich
weerklonk in het vereenigingsgebouw
van de Staatsmijn Wilhelmina toen de
eider. vergezeld van den commissaris
der provincie, de stampvolle zaal be
trad om dit feit met zijn oude getrou
wer. te vieren.
Nadat kringleider Heemstra de tien
aren van harden strijd in de mijn
streek herdacht had, gewaagde ook de
".oider daarvan en stelde vast dat de
N.SB. maar een afdoend afweermid
del heeft tesen de terreur der demo-
ratie, namelijk den vasten wil ilkand*-
neuvv fo hb'jven. Uitvoerig
Leider moe'lijkhcC. s tv.:.
Deze Courant verschijnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prijs der gewpne advertenties in deze
Editie II ct. per m.M. Bij contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
iii.
(Van onzen politieken redacteur.)
Wanneer men Mus^erts rede tijdens
de belangwekkende bijeenkomst op
den Goudsberg van 31 Juli 1942 her
leest, heeffe men eenig houvast om
trent de aan een hooger orgaan af te
stane functies, waarop we in het
tweede artikel over Noorwegen doel
den. Mussert noemde in dit verband
in de eerste plaats de gemeenschap
pelijke verdediging van Europa; in
de tweede plaats de bevordering van
de gemeenschappelijke welvaart. Een
gemeenschappelijke verdediging houdt
in dat een Europeesche weermacht
in het leven geroepen wordt, die tot
laak zal krijgen, heel dit continent
te verdedigen. Het Nederlandsche
aandeel aan die weermacht zal in ver
houding tot de Duitsche een sterkte
moeten hebben als overeenkomt met
de verhouding tusschen het totaal
aantal Nederlanders en het totaal aan
tal Duitschers. Voor een economische
samenwerking van Europa leveren
niet alleen deze oorlog, doch ook de
veelvuldige crises sedert 1918 een zeer
krachtig argument. Het spreekt eigen
lijk vanzelf, dat de Europeesche sta
ten het elk voor zich moeten afleggen
tegen de continentale economische
politiek van de U.S.A., zeker van ge
heel Amerika, ook tegen die van de
Britsche Dominions en straks tegen
het Groot-Oost-Aziatisch blok. Slechts
een vereenigd Europa zal zich doel
matig tegen de stijgende economische
machtsuitbreiding van buiten-Euro-
peesche gebieden kunnen verdedigen.
We behoeven slechts te herinneren
aan het, met de jaren stijgende, ont
stellende productie-overschot, dat in
de vóóroorlogsjaren in ieder Euro
peesch land tot groote schade van on
dernemers, arbeiders en boeren en
tot groot ongerief van het nationale
bedrijfsleven de binnenlandsche markt
kwam verpesten. Ook zonder dezen
oorlog bestond de noodzaak, dat een
krachtige samenwerking op econo
misch gebied voor de Europeesche
staten tot stand kwam. Anders zou
den de Europeesche staten elk voor
zich en alle gezamenlijk tegen de
buiten-Europeesche concurrentie zijn
bezweken voorzoover zij niet reeds
goeddeels bezweken waren.
Zoolang de Europeesche levens
ruimte niet definitief is vastgesteld,
Pntbreken concrete gegevens over de
economische vormen en kunnen zij
ook nog niet vastgesteld worden
Zeker is in ieder geval, dat deze sa
menwerking niet op den grondslag
van het kapitalisme gebaseerd kan
zijn, omdat juist deze grondslagen
de diepe economische ontreddering
opgeroepen hebben en daardoor mede
de diepere oorzaak van dezen oorlog
vormen.
Uitvloeisel van het beginsel van de
economische samenwerking zou kun
nen zijn, dat een Europeesche munt
voet voor het verkeer naar buiten
wordt ingevoerd en dat er een con
stante verhouding tusschen de natio
nale muntstelsels onderling wordt
vastgelegd.
Ook lijkt het noodzakelijk, dat de
buitenlandsche betrekkingen van een
Europeeschen staat tot een buiten-
Europeeschen staat in een centraal
punt samenkomen. Even noodig zal
een planmatige productie zijn, zij het
ook met volledig behoud van het
wezenskenmerk van een» doelmatig
bedrijfsleven het bezit erkennende
ondernemersprincipe.
Hoe iedere staat voorts verder zijn
eigen interne aangelegenheden van
kuituur en bestuur wenscht te rege
len, moet de bevolking van eiken
staat door eigen aanleg, inzicht en
bekwaamheid overeenkomstig zijn
aard en traditie laten bepalen, mits
maar waarborgen gegeven worden,
dat in eigen vrijheid volkomen zelf
standig gekozen vormen niet aan de
Europeesche gemeenschap vijandig
zijn. Het spreekt vanzelf, dat de uit
schakeling van de joden voor geheel
Europa een niet te ontwijken voor
waarde zal zijn, gelijk men om de
zelfde redenen evenmin zal dulden,
dat zich nog restanten van interna
tionale organisaties met destructieve
tendenzen, zooals Komintern, vrij
metselarij enz., in Europa handhaven,
Duitschland heeft in den korten
tijd van zes jaren bewezen, dat het
met geen andere rijkdommen dan
louter den nationalen bodem en de
volkskracht na allen nood en ellende
door middel van het nationaalsoeia-
lisme een staat kon bouwen, die ge
zonder, doelmatiger en krachtiger
bleek dan alle andere staten ooit
met welke andere democratische,
liberale, kapitalistische of bolsjewis
tische systegien ook hebben kunnen
bereiken. Dit groote feit mag men in
dezen oorlog nimmer uit het oog
verliezen. Duitschland houdt stand
tegen een serie tegenstanders, die
elk voor zich twintig jaren lang in
alle vrijheid en ongestoordheid in
elk opzicht over grootere mogelijk
heden beschikten en onder heel wat
gunstigere omstandigheden konden
gedijen.
Door ons. deelgenootschap aan den
Germaanschen volksaard hebben we
de mogelijkheid evenals Noorwegen
op dezelfde voorwaarden doch langs
eigen lijnen van ontwikkeling een
nieuw Nederland te stichten. Wat
Quisling voor Noorwegen bezig is te
voltooien, streeft Mussert voor Ne
derland na; een krachtige en zelf
standige staat, waarin geen klassen
strijd, doch sociale eendracht, geen
economische crises, doch welvaart
heerschen. Het nuchtere inzicht in
de mogelijkheden zegt. dat naarmate
een breeder' volksdeel aan het nood
zakelijk vernieuwingswerk deel
neemt, ruimere zelfstandigheid zal
vérkregen worden.
tallooze gezinnen uit de mij streek
verkeeren. Bij een Duitsche nederlaag
kan alleen .t bolsiewisme winnen Dat
kost ons den kop, maar ook a~n velen,
die n u tegenover ons staan. Ons volk'
moet leeren verstaan, dat de Neder
landsche grenzen tegen het bolsjewisme
worden verdedigd aan den Dnjepr.
In hartelijke bewoordingen bracht de
Leider daarna dank aan zijn politieke
soldaten.
Voor het bezoek van den Leider be
leid van de zijde der bevolking zeer
.>«stelling.