DAGBLAD VOOR r Schimmels uit 'n familiegraf. Drukke gevechtsactie bij Kertsj. Eenige Alkmaarders lichtten Haarlemschen Jood op. Crisis in de regeering- Badoglio. De bolsjewistische revolutie. Vijandelijke aanvallen in Italië afgeslagen. Speelgoedinzameling door den Jeugdstorm. Alkmaarsche oplichfingsaffaire. De zaak-Geelen I. Behandeling in hooger beroep Verduisteren van 17.30-7.15 r: "tl t- i'Vr 1 26, op 15.36. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Heldersche éditie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 2345 (2 lynen) Postrekening 449041. (Van onzen politieken redacteur.) PROFESSOREN aan de Nederlandsche universiteiten hebben, zooals de frontleider, dr. D. F. Saris, op den der den landdag van het Nationaal-Socialis- tische Studentenfront in Utrecht met feiten boekstaafde, in het afgeloopen jaar op de welwillende elementen on der de Nederlandsche studeerende jeugd een stille terreur toegepast. Zijn relaas rept van de „geestelijke taktiek van de verbrande aarde." Spreker deed een be roep op het oordeel der geschiedenis, dat ongetwijfeld straks de houding van deze professoren ten sterkste zal af keuren. Niet alleen het nageslacht, ook de tijdgenooten, zelfs zij, die niet direct in eenig partijverband tot den nieuwen tijd staan, keuren deze Janus-houding der professoren ten stelligste af, die te laf zijn de consequenties van hun af wijzend standpunt te dragen. Hebben onze universiteiten en zij, die 'daaraan leiding geven, in de jaren 1918—1939 voldoende beseft, welke fun- damenteele wijzigingen zich in het geestesleven van den modernen mensch hebben voltrokken? Hebben zij oplos singen aan de hand gedaan om den opgroeienden mensch .eestelijk mate riaal te verschaffen om de veelheid van politieke en sociale spanningen en nooden, die zich in deze jaren hebben voorgedaan, het hoofd te bieden? Is het niet veeleer zoo, dat juist deze oor log het bewijs levert, dat de studie aan een hoogeschool slechts een brevet van onvermogen voor de praktische moei lijkheden van de maatschappij uit reikt? o HOOGESCHOOLSTUDIE is prachtig, nuttig en noodzakelijk, de droom .van ieder ouderpaar, dat zijn kinderen „iets" in de maatschappij wil laten worden. Maar wat baten alle univer siteiten en alle hooggeleerde heeren, indien zij geen diensten aan de maat schappij bewijzen? Wat geeft het, wan neer jongelui van 18—25 jaar op kos ten der gemeenschap hun oogen met rondneuzen in boeken bederven, ter wijl zij nadien toch niet in staat zijn, de noodzakelijke geestelijke leiding aan het volk te geven, hetgeen toch logisch het resultaat van een hoogeschool-stu- die diende te zijn? Zijn dan wel al de aan scholen boeken, professoren enz. uitgegeven gelden en tijden nuttig be- fteed? We zijn er ons voldoende van bewust, 'dat de exactie vakken, onder welk cul tuurverschijnsel ook, hun bijzondere eischen zu'len stellen. Het zwaartepunt der bezwaren tegen de Nederlandsche universiteiten en hun professoren richt zich tegen de niet-exacte vakken, tegen die vakken, die bij uitstek de politieke en sociale problemen van de moderne maatschappij tot voorwerp van hun wetenschappelijke studie hebben. IEDERE school, ook de hoogeschool, heeft een dienende taak voor de ge meenschap. Zooals men op het gebied van de kunst de these van „1'art pour 1'art" verlaten heeft, zoo heeft ook op dat van de wetenschappen de „studie om de studie" afgedaan. Gewis houdt de wetenschap haar eigen techniek en haar eigen methode om het object van die wetenschap te bestudeeren. Het ob ject van de sociale en politieke weten schappen is een dynamisch gegeven, dat in de levende werkelijkheid van den dag dient te staan. Professoren die zich met deze speciale vakgebieden be zighouden, dienen geen kamergeleerde te zijn, doch moeten de realiteiten ken nen. Zij moeten weten, wat er in de maatschappij van vandaag omgaat. De bezwaren, die van Nationaal- Socialistisch standpunt tegen de huidige wetenschap te berde gebracht worden, zijn, dat de professoren bij hun tijd ten achter zijn gebleven. Het geestelijk voedsel, dat onze hooggeleerde heeren de studeerende jeugd de laatste twin tig jaren hebben voortgezet, week der mate van de werkelijkheid af, dat het den indruk van speelgoed voor rijkelui s zoontjes opwekte. Een vergelijking met kwalijke schimmels uit een helaas al te lang ontzien familiegraf dient zich aan. De groote meerderheid der profes soren zat vastgeroest in liberalistische denkbeelden, die door nieuwe feiten, omstandigheden en gegevens zijn ach terhaald. Wat de oude denkbeelden de wereld gebracht hebben, behoeven we hier niet breed uit de doeken te doen. Het is één groote treurlitanie van werkloosheid, overproductie ondercon sumptie, stakingen, sociale spanningen, revolutie en burgeroorlog. Een klein percentage van onze professoren gooide het over den anderen boeg en zwij melde in wereldvreemde utopische the orieën van het Marxisme. Ook een toe passing daarvan heeft het Avondland geen betere, gelukkiger en harmoni scher samenleving bezorgd. Noch het rechtsche, noch het linksche systeem, dat de hooggeleerde heeren in al hun gewichtigdoenerij aandienden, heeft de ellende van dezen nieuwen wereld oorlog kunnen voorkomen. Zelfs thans, nu reeds honderdduizenden, millioenen menschen een ontijdigen dood op het slagveld, door nood of verstikking ge- VRIJDAG 5 NOVEMBER 1943. HELDERSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND Deze Courant verschijnt dagelij ka Advertentie-tarief. Prijs der gewone advertenties in deze Editie 11 ct. per m.M. Bij contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. vonden hebben en voor millioenen aan cultuurwaarden vernietigd zijn, weten de hooggeleerde heeren geen andere op lossing dan de „taktiek van de ver brande aarde"! o AL die jaren hebben onze hoogge- leerde heeren hautain en scham per de jenge nieuwe krachten van dit continent, die wel degelijk een oplos sing van alle sociale en politieke moei lukheden aan de hand deden, afge wezen. Door hun negatieve houding hebben de professoren niet alleen daar vijandschap verwekt, doch hebben zij ook in breede kringen der bevolking een stijgende onverschilligheid en af keer tegen de studie aan hoogescholen opgeroepen, hebben zij de belangen en het aanzien der wetenschap in belang rijke mate geschaad. Dat de heeren niet komen aandragen met het argument, dat de hoogescholen zoo talrijk bezocht waren! Wie zelf gestudeerd heeft, weet, uit welken socialen nood deze scholen over bevolkt werden en hoe groot de nood van het gros der afgestudeerden is, die niet in een sociaal bevoorrechte positie verkeeren. wanneer zij als een kat in een vreemd pakhuis op de maatschappij worden losgelaten. Het Nationaal-Socialistische Studen tenfront heeft een moeilijke en zware taak in dezen tijd te vervullen. Het streeft naar een herstel van het aan zien van de universitaire studie, door dat het deze studie zelf een dienende taak verschaft. Het verdient daarvoor alle achting en erkenning van ons volk en van de opgroeiende jeugd. Het is een pionierswerk van de edelste soort. De hooggeleerde heeren zullen onge twijfeld nog een tijdlang voortgaan met openlijke en heimelijke sabotage, gesar en geplaag. Wat anders kan men ook van hen verwachten, nademaal in hun aftandsche theorieën geen kip meer ge looft? Zij zijn te laf geweest zelf de Consequenties van hun standpunt te dragen. Zij gaven er de voorkeur aan, jongelui op te hitsen en tot verzet aan te sporen. Tientallen studenten, aldus door hen misleid, werden reeds wegens sabotage met den kogel bestraft. Hon derden andere studenten zitten op aan stoken en drijven van de doodgemoede reerd op onze staatskas rustig voort- vegeteerende heeren in werkkampen en lagers. Ook daarin steekt een on rechtvaardigheid. Eigenlijk was het de taak van de overheid geweest, de stu denten hier te houden en de heeren professoren hetzij in lagers te pen- sionneeren, hetzij hun een schop in de hand te geven opdat ze tenminste ein delijk iets nuttigs presteerden. Maar hoe dan ook, de oude hoog geleerde heeren hebben afgedaan. Er groeit een nieuwe jeugd en een nieuwe leiding op, die enthousiast, en moedig met nieuw materiaal een nieuwe toe komst bouwt. IN EEN VLIEGTUIG GEBOREN. STOCKHOLM, 4 Nov. (CD) - Op een der kleine eilanden voor de Zweedsche kust was medische hulp van een specialist noodig voor een a.s. moeder. Daar, ten gevolge van een storm, er geen mogelijkheid be stond, hulp van den vasten wal over te doen komen, stelden de militaire autoriteiten een* vliegtuig ter be schikking, ten einde daarmede de a.s. moeder van het eiland weg te halen. Toen het vliegtuig te Göteborg landde, bleek het aantal inzittenden met één te zijn vermeerderd, aan gezien de bevalling inmiddels langs den natuurlijken weg tot stand was gekomen. Da werkei de Een meis.i vlashoopen ouw In Nederland #j.. den 9'beid bij he Cl <iKuip ei/f ax r TANGER, 4 Nov. (Belgapress). Het is aan geen twijfel onderhevig, dat het gouvernement-Badoglio een crisis door maakt, en dat de maarschalk zich op 30 October naar Napels heeft begeven teneinde hiervoor een oplossing te vin den. Bij zijn aankomst heeft hij aan journalisten bevestigd „het besluit te hebben genomen alle politieke activi teit na den oorlog te staken" en er tevens het volgende aan toegevoegd: „ik ben naar Napels gekomen ten einde een onderhoud te hebben met de vertegenwoordigers der vijf voornaam ste politieke partijen, o.m. met den lei der der Liberale Partij Roce en den heer Rodino, alsmede, indien mogelijk, met nog arceren. Toen journalisten hem vroegen of het mogelijk zou zijn een meer repre sentatief gouvernement te vormen, in dien de koning afstand moest doen van zijn troon en een regentschapsraad zou worden gevormd, antwoordde Badoglio: De kwestie van toepassing kan aan leiding geven tot een controverse en zou de natie eerder verdeelen dan een drachtig maken." Graaf Sforza, die momenteel te Na pels vertoeft, heeft aan Engelsche en Amerikaansche journalisten verklaard, dat hij onverschillig welken post in het gouvernement-Badoglio zoo aan vaarden, doch zijn aanhangers hebben in de stad het gerucht verbreid „dat hij slechts met maarschalk Badoglio wenschte te werken, indien deze zijn te nauwe relaties met het Huis van Savoye zou afbreken." Naar tot slot verluidt, heeft generaal Clark, bevelhebber van het 5e Ame rikaansche leger, maarschalk Badoglio voor een onderhoud ontboden. TANGER, 4 Nov. (Belgapresse). André Marty, de vroegere Parijsche communistische afgevaardigde, heeft te Algiers een toespraak gehouden tot de Metropolit'aansche kaders van de com munistische partij, in aanwezigheid van 29 communistische afgevaardigden. Hij zette de richtlijnen van de Sovjet-Rus sische leiders uiteen en hield een lof rede op het „genie van den grooten maarschalk Stalin," en de „eindelooze vastberadenheid", waarmee de commu nistische partij bij drie verschillende gelegenheden van tactiek veranderd is. Deze oogenschijnlijk tegenstrijdige richtlijnen, zeide hij, hebben slechts één doel: de triomf van de bolsjewistische revolutie in de wereld. Voor de komend# collecte van Winterhulp Nederland, welke op 6 en 8 November a.s. gehouden zal worden, is bovenstaand fraai affiche uitgegeven CNF/Pax m Werp geen „scherp" tusschen de aard appelschillen. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 4 Nov. (DNB). Heli opperbevel van de weermacht maakf bekend: Op de Krim werd het vijande lijke lan-iingshoofd ten zuiden van Kertsj verder ingekrompen. Ten noorden van Kertsj zijn gevechten I inet pas gelande vijandelijke strijd krachten aan den gang. In de straat van Kertsj vielen lucht macht en marine herhaaldelijk het over- zetverkeer van den vijand aan. Eén Sovjet-motortorpedoboot en vijf lan dingsbooten werden vernietigd, drie kanonneerbooten werden zwaar bescha digd. Bij de afweer van sterke aan vallen op de landengte van Perekop werden 20 Sovjet-pantserwagens stuk geschoten. Aan den Benedenloop van den Dnjepr werden vijandelijke verkenningsaanval- len afgeslagen. Een vijandelijke afdee- ling, die er in geslaagd was, den stroom over te steken, werd tot den strijd genoopt en in de pan gehakt. In de groote bocht van den Dnjepr ontstonden gisteren vooral ten zuid westen van Dnjepropetrowsk weer he vige gevechten. De aanvallen der Sov jets werden in taaien afweerstrijd. hier en daar door felle tegenaanvallen, af geslagen. Een eigen pantserafdeeling drong daarbij vijandelijke concentra ties binnen en schoot talrijke pantser wagens stuk. Ten noorden van Kief gingen de Sovjets na sterke voorbereiding door de artillerie en gesteund door tal rijke slagvliegers tot den aanval over. Hier zijn zware afweerge- vechten aan den gang. In het strijdgebied van Welikije Loeki zptte de vijand ook gisteren zijn ten deele door tanks gesteunde hevige aan vallen voort. Om eenige penetratie- plekken wordt gevochten. Van de rest van het Oostelijke front wordt slechts geringe plaatselijke gevechtsactiviteit gemeld. In de hevige gevechten in de bocht van den Dnjepr heeft zich de Zuid- West-Duitsche 23e pantserdivisie onder luit.-generaal Von Vormann door bij zondere dapperheid onderscheiden. De gevechten in Italië. Aan het Zuid-Italiaansche front mislukten vijandelijke aanvallen bij Venafro onder zware bloedige verliezen voor den vijand. In den oostelijken sector drong de vijand met sterke strijdkrachten over de rivier de Trigno. Hij werd na fei len strijd ten zuidoosten van de stad Istunio tot staan gebracht. Terreuraanvallen. Vijandelijke formaties vliegtuigen vielen gisteren het gebied van de Duit- HEVIGE STRIJD IN DEN STILLEN OCEAAN. TOKIO, 4 Nov. (D.N.B.) Van een Japansche basis in het zuide lijke deel van den Stillen Oceaan meldt Domei: Japansche vloot- en luchtstrijd krachten waren op den ochtend van 2 November in hevige gevechten gewikkeld met een vijandelijke vloot, bestaande uit kruisers en torpedojagers. Het gevecht vond plaats aan de westkust van Bou gainville. Den vijand werd zware schade toegebracht. Bijzonderheden zijn nog niet bekend gemaakt. Japansche bezettingstroepen op het eiland Bougainville hebben meer dan de helft der Amerikaansche en Australische strijdkrachten vernietigd, die probeerden in den centralen sector der westkust van Bougainville, na een voorafgegane lan ding op het eiland Mono, aan land te gaan. Toen de vijand na een beschieting door vijandelijke vlootstrijdkrachten tot de landing met booten overging, vielen de bezettingstroepen terstond aan en brach ten vele landingsbooten tot zinken. Epn groot aantal vijandelijke troepen ver dronk. alvorens het mogelijk was het land te bereiken. Een deel der vijandelijke troepen kon aan land komen, maar de meesten hiervan werden gedood, terwijl het overgebleven kleine aantal op het strand verzet biedt. DE ITALIAANSCHE MILITAIRE MISSIE IN MADRID. ROME 4 Nov. (DNB). De tot de Italiaansche militaire missie in Spanje behoorende officieren en onderofficie ren hebben, naar de „Messaggero" uit Madrid meldt, geweigerd een loyali teitsverklaring voor Badoglio te onder teekenen. Zij hebben zich ter beschik king gesteld van de Nationale regeering van Mussolini. DE ANGLO-AMERIKAANSCHE LUCHTAANVALLEN. BERLIJN 4 Nov. (DNB). Naar aanleid ng van den laatsten Britschen terreuraanval, waarbij de Dom van Keu len opnieuw ernstige schade heeft ge leden. schrijft de „Berliner Börsenzei- tung": „De nieuwe verachtelijke mis daad tegen den Dom van Keulen is een blijvende schande voor de vijandelijke luchtoorlogvoering, die haar bomaan vallen duidelijk tegen de Duitsche be volking richt. Ook de terreuraanvallen op Wilhelmshaven en Düsseldorf gol den de Duitsche bevolking. Het Duit sche volk neemt tegenover deze vijande lijke poging om zijn moreel te beïnvloe den, een kalme krachtige houding aan, vooral doordat het zich bewust is van de toenemende kracht der Duitsche luchtverdediging." sche Bocht, vooral de stad Wilhelms- haven, en in den afgeloopen nacht ste den in West-Duitschland aan. Verliezen en schade ontstonden vooral in Düssel dorf. De Dom van Keulen werd op nieuw zwaar getroffen. Strijdkrachten der luchtverdediging vernietigden bij deze aanvallen alsmede boven de bezet te westelijke gebieden, volgens de voor- loopige berichten, 33 vijandelijke vlieg tuigen. Onze luchtmacht ondernam gister avond, zonder zelf verliezen te lijden, een hevigen aanval op de havenstad Ipswich in Zuidoost Engeland, die groote branden veroorzaakte. Voor IJmuiden en in de wateren ten noorden van Le Ilavre brach ten vaartuigen der kustverdediging en andere zeestrijdkrachten der marine 4 Britsche motortorpedo- booten tot zinken en beschadigden 4 andere booten ernstig. 's-GRAVENHAGE, 4 Nov. Even als verleden jaar zal dit jaar door den Nationalen Jeugdstorm een speelgoed inzameling gehouden worden, om ook die kinderen, wier ouders daartoe niet in de gelegenheid zijn, te toonen dat de goede Sint, ook voor hen rijdt. Het Sint-Nicolaasfeest nadert en vele kinderharten beginnen reeds thans har der te slaan. Vol verwachting klopt hun hart. Zal de Sint ook bij hen komen? Reeds overleggen vader en moeder wat zij hun kind dit jaar zullen geven. Maar velen moeten droevig hun hoofd schudden. Neen, er komt zooveel kij ken om de eindjes bij elkaar te knoo- pen, dat het dit jaar werkelijk niet gaat. En dan, hoe kom je aan speel goed? Maar och, ouders, wier kinderen nog een welgevulde kast met speelgoed hebben, hoeveel is daar niet bij waar uw kind al lang niet meer naar omziet Zou uw kind het werkelijk zoo erg vinden, als hij daar een ander kind blij mee kan maken? Is het stuk? Wat geeft het. De storm- sters verlangen er naar juist dat stuk speeldoed weer nieuw te maken. En de stormsters popelen van ongeduld om het bij u te komen halen. Het blijde kindergezichtje, dat op Sint Nicolaasavond dit opgekalefaterde stuk speelgoed in handen houdt en ver- legen den goeden Sint dankt, is niet alleen hun grootste belooning, maar ook uw belooning. Duizenden kinderen kunnen blij gemaakt worden zonder dat dit moeite kost. Het kan, moeten wij het dan laten? Allemaal propaganda, zegt u mis schien? Och kom. Daarvoor heeft de Jeugdstorm andere middelen. Neen, het is hier: de jeugd voor de jeugd. Het is het pleizier, dat de jongens en meisjes van den Jeudstorm er in hebben ook eens voor St. Nicolaas te spelen. Of zij daarin slagen, of het hun zal lukken duizenden kinderen het geloof in den „goed heilig man" te doen be houden dat hangt van u af. De omstandigheden maken het den Jeugdstorm dit jaar niet mogelijk in alle plaatsen van ons land deur aan deur speelgoed in te zamelen. Maar een briefkaartje naar het Streekkwar- tier in de plaats uwer inwoning is voldoende om het speelgoed bij u te laten afhalen. Doet u het meteen. ZONDAG A.S. GEEN VOETBALWEDSTRIJDEN? Voor het geval 7 November de Heldengedenkdag zal worden gehou den moeten alle voetbalwedstrijden vervallen, volgens een mededeeling van den N. V. B. Nadere berichten hieromtrent zullen worden gepubli ceerd. Indien Zondag a.s. niet kan worden gespeeld,'wordt het programma ver schoven naar 21 Nov., daar op 14 Nov. de Techn. Dag wordt gehouden^ KEUZE-CONCERT VOOR FRONTZORG. Op 16 November a.s. zal in het kader der W.A. Frontzorgactie en in samen werking met den Nederlandschen Om roep in het Concertgebouw te Amster dam een Keuze-Concert worden gege ven. Medewerking hieraan wordt ver leen door het Omroep-Orkesr onder leiding van Louis Schmidt, Adriaan v. Hees, voordracht, Gerard Leenders, zang, Johan Jong, orgel en de zang koren van W.A. Jeugdstorm en NSVO. Na de pauze komt het dansorkest onder leiding van Theo Uden Masman. De uitzending vangt aan om 19.00 uur. Zaal open 18.30 uur. Toegangsprijs 1,—. belasting inbegrepen. Kaarten zijn verkrijgbaar aan het Heerbankwar tier W.A., J. W. Brouwerplein 9, Het Bolwerk, Kalverstraat 7, Vermeulen, Adm. de Ruyterweg 92, Sigarenmagazijn v. d. Steen, le v. d. Helststraat 57, Volksche Boekhandel Leidschestraat 85 en Koninginneweg 137, Fotohandel Brandsma. Rokin 106, en Boekhandel Beekhof, J. Evertsenstraat 126, allen te Amsterdam. Alkmaarsche Rechtbank veroordeelde de verdachten tot langdurige vrijheidsstraffen. aan een Duitscher en voor een-derde aan Berger t" Zoodat Hoogakker zelf dus niets zou krijgen.... Nadat de president de verklartnge» van den niet verschenen getuige Schij veschuurder had voorgelezen, begon het verhoor van den verdachte zelf. Hoe wel de president hem herhaaldelijk wees op tegenstrijdigheden in zijn ver haal, bleef Hoogakker op het stand punt staan, dat hij tot het allerlaatste oogenblik te goeder trouw was geweest. Het requisitoir. De procureur-generaal, mr. v. Dulle- men, begon zijn requisitoir met hulde te brengen aan de Alkmaarsche politie en de Alkmaarschen rechter-commis- sans die beiden voortreffelijk werk hadden geleverd in deze zaak. Spreker noemde de zaak-Hoogakke* "et eerste gedeelte in een groote ge raffineerde oplichtingszaak: de oplich- tln« van Schijveschuurder voor 1000 gulden De verdachte heeft daarbij gebruik gemaakt van een valschen en het doen voorkomen, alsof hij zelf van de politie was en bovendien van een samenweefsel van verdicht selen. Weliswaar trachtte de verdachte aan te toonen, dat hij door Geelen als een instrument gebruikt is geworden, maar zijn talrijke verklaringen wijzen op het tegendeel. De Alkmaarsche rechtbank veroor deelde dezen verdachte volkomen te recht en spreker kon geheel meegaan met de motiveering van het Alkmaar sche vonnis. Wat de straf zelf betreft, wilde spreker echter rekening houden met het feit, dat verdachte vermoede lijk niets verdiend heeft aan deze zaak en met den physieken toestand van den verdachte, zoodat spreker tenslotte re- quireerde tot bevestiging van het vonnis en een gevangenisstraf van 2'/ü jaar onder aftrek van dé preventieve hech tenis. (Het vonnis in Alkmaar luidde 3 jaar.) De verdediging. Mr. Smal, verdediger, begon met op te merken, dat de geheele zaak zeer gecompliceerd is en dat verdachte steeds verwarde verklaringen heeft afgelegd. Volgens spreker heeft verdachte nooit de consequenties van zijn daad begre pen en heeft hij steeds te goeder trouw gehandeld: verdachte heeft tot het laat ste oogenblik werkelijk geloofd, dat „zijn organisatie" een weg wist om Joden naar Zwitserland te brengen. Geelen heeft een zeer grooten invloed uitgeoefend op Hoogakker. Pleiter deed een dringend beroep op het Hof, om den verdachte zoo clement mogelijk te behandelen, wees er nog op, dat verdachte in geen geval eenige winst heeft gehad in deze affaire, ook al, omdat onder pleiters berusting 1000 gulden is, afkomstig van Hoogakker en bestemd voor Schijveschuurder en vroeg, na primair vrijspraak te hebben gevraagd, omdat de oplichting niet be wezen was, subs. een gevangenisstraf gelijk aan den" tijd, doorgebracht in 'preventieve hechtenis. Het Hof zal 18 Nov. uitspraak doen. Vervolgens werd overgegaan tot de behandeling van de eerste zaak tegen den gewezen marechaussée Geelen: medeplichtigheid aan oplichting voor 1000 gulden. Zooals men weet, zou Geelen al thans zoo kwam uit de getuigenverkla ringen ter terechtzitting té Alkmaar naar voren de eigenlijke hoofdrol in alles gespeeld hebben. Weliswaar bleef Geelen tot het laatste oogenblik toe alles ontkennen, maar dat nam niet weg dat aangenomen mocht worden, dat Geelen alles op touw had gezet, Hoog- akkerd in den arm had genomen en door dezen via Hijmans in contact ge komen was met Schijveschuurder. Gee len zou tenslotte ook voor het trans port naar Zwitserland zorgen en Geelen zou op het kritieke oogenblik in Haar lem „gearresteerd" zijn. Zoodat het transport niet doorging en het geld, dat Geelen al reeds ontvangen had, verloren was gegaan.... De getuige Hoogakker legde weer een lange verklaring af in deze zaak, hoe hij onder invloed van Geelen was geweest, hoe de zaak zich ontwikkeld had, hoe tenslotte de boel was fout geloopen en hij, getuige, naar Berger was gegaan en hoe daarna de aangifte bij de politie geschied was. 't Was allemaal gelogen, merkte Gee len op. Wel had hij van Hoogakker een fraai verhaal gehoord over joden vervoeren naar Engeland door middel van een vliegtuig, dat van het Alk maarder Meer opsteeg maar dat ver haal had spreker nooit au serieux ge nomen en er eigenlijk hard om ge lachen. Tenslotte verklaarde de ver dachte, dat hij nooit den naam Schijve schuurder gehoord had. Wel was hij eens met Hijmans bij een Amsterdam- schen jood geweest, maar die geloofde evenmin aan het fantastische verhaal over de vlucht per watervliegtuig. Geen der andere verklaringen leverde ook maar eenig nieuw materiaal op, behalve die van den getuige Hijmans. Daaruit toch zou thans min of meer blijken, dat Geelen 'nderdaad niet be kend geweest was met Schijveschuur der, maar dat in de gesprekken tus schen Geelen en Hijmans steeds sprake geweest is van een Amsterdamschen jood. Sterk was deze verklaring niet, want ze was in tegenspraak iet andere ver klaringen, ook van Geelen zelf, afge legd tegenover den opperluitenant van politie Ten Benzei en den rijksrecher cheur Hogeweg. Tenslotte verklaarde Geelen, dat hij na begin Juli nooit meer met Hijmans gesproken had, terwijl hij bleef bij zijn eenmaal ingenomen standpunt, n.1. niets met de heele zaak te maken te hebben gehad. De zitting werd toen geschorst tot Donderdag 18 November des voormid dags elf uur. Het was ongeveer Augustus 1942, toen de gemoederen in Alkmaar en verre omgeving werden bezig ge houden met een oplichtingsaffaire van grooten omvang. Misschien niet, wat de bedragen aan ge'd be treft, echter wel, wat de zaak op zich zelf aanging. Eenige Alkmaarders hadden na melijk een Haarlemschen jood op- gelicht: zij hadden hem voorge spiegeld, dat zij hem naar Zwitser land, althans naar het buitenland, zouden kunnen brengen a raison van 6000 gulden per persoon. Het transport zou geschieden met een speciale auto, die als opschrift een bord „Schnellfahren" zou voe ren en waarin zich o.a. een mare chaussée zou bevinden, die het transport geheel zou dekken De Haarlemmer, A. Schijveschuurder genaamd, voelde veel voor het plan en de besprekingen vorderden tenslotte zoo ver, dat het heele gezin van Sch. naar Zwitserland gebracht zou worden. Sch., die reeds een borgstelling van 1000 gulden gestort had en zeer ver moedelijk even vóór het vertrek een gedeelte van de geheele som, n.1. 8000 gulden, ter hand stelde aan den „ver voerder" kwam echter op het allerlaat ste oogenblik tot de ontdekking, dat hij was opgelicht op een wel zeer brutale en geraffineerde wijze, waarbij boven dien gebruik was gemaakt van de ver onderstelling, dat Sch., zijnde een jood, geen aangifte zou doen van het ge beurde. Toch werd de zaak ontdekt en zoo kreeg de Alkmaarsche politie een op lichtingsaffaire te behandelen, welke verre van alledaagsch was. Men zal zich ongetwijfeld herinne ren, hoe een zekere Hijmans in de zaak betrokken werd, hoe de winkelier Hoogakker een voorschot van 1000 gul den in ontvangst nam en hoe de mare chaussée Geelen tenslotte de man was, die voor de slotacte zou zorgen, alleen of tezamen met een zekeren Vroegop. Misschien is niet alles recht gezet tijdens de zitting te Alkmaar, want de kroongetuige, Schijveschuurder, ont brakMisschien zijn de rollen an ders gespeeld dan tijdens de Alkmaar sche behandeling bleek Misschien Hoe het zij de verdachten gingen in hooger beroep, de officier teekende eveneens hooger beroep aan in de tweede zaak-Geelen, nadat de recht bank den verdachte hiervoor had vrij gesproken. Thans zal het Hof te Amsterdam trachten de puzzle op te lossen. Begonnen werd met de zaak tegen Hoogakker. Het verhoor der getuigen leverde eigenlijk geen nieuws op, behalve dan, dat thans als getuige-deskundige was gedagvaard dr. S. P. Tammenons, ze nuwarts te Amsterdam. Deze had den verdachte een tijdlang geobserveerd, met hem gesproken en hem onderzocht en was tot de conclusie gekomen, dat, ofschoon de verdachte geheel toereke ningsvatbaar moest worden verklaard, er toch eenige aanwijzingen waren, die de daden van hem eenigszins zouden kunnen verklaren. Verdachte, aldus de arts, is sluw, leugenachtig en fantas tisch aangelegd en bovendien zeer sen timenteel. Tenslotte zou hij zeer ge makkelijk over te halen zijn, zonder dan direct de consequenties van zijn daden te voorzien. Getuige Hogeweg, rijksrechercheur te Oldenzaal, verklaarde nog nader, dat de verdachte verdacht werd van het actief deelnemen aan den zwarten han del en dat er tot deze affaire niets be kend was van relaties tusschen Geelen en Hoogakker. Overigens bleef deze getuige geheel bij zijn vroeger afge legde verklaringen. Hetzelfde was het geval met den ge tuige Hijmans, die alles nog eens uit voerig vertelde: hoe hij met Hoogakker in contact was gekomen rn hoe hij in Haarlem in contact war gekomen met Schijveschuurder, hoe daarna de zaak aan het rollen kwam en tenslotte voor getuige alles vrijwel eindigde, toen Hoogakker de 1000 gulden garantiesom kreeg. Toen kwam er even verschil van meening tusschen Hoogakker en Hij mans. Terwijl Hijmans namelijk beweerde, dat Hoogakker vermoedelijk wel een soort kwitantie heeft geschreven voor deze duizend gulden (al had hij die kwitantie dan ook niét gezien), be weerde Hoogakker, dat hij inderdaad een kwitantie had geschreven en deze aan Hijmans had overhandigd.... Verder bleef het een duister punt, waarom Hoogakker plotseling naar Ber gen op Zoom moest, ook al beweerde Hoogakker, dat hij dit uitstapje bedacht had om den huize Schijveschuurder te kunnen verlaten. Tenslotte beweerde Hoogakker, dat hij alles te goeder trouw gedaan had. Ook getuige Berger bleef bij zijn oor spronkelijke verklaringen. Hoogakker was bij hem gekomen en had hem ver teld, dat er een leelijke geschiedenis gebeurd was met een Haarlemschen jood, die door een zekeren Geelen zou zijn opgelicht. Getuige had bij dit ver haal den indruk gekregen, dat Hoog akker hem het verhaal gedaan had, omdat deze kwaad was geworden op Geelen, van wien hij (Hoogakker) ver moedde, dat hij den geheelen buit voor zich zelf had gehouden. Daarom moest deze getuige de zaak aanbrengen bij de Duitsche autoriteiten, zonder Hoog- akkers naam te noemen. Toen getuige echter zeide, dat dit niet ging, zei Hoogakker: „Noem dan mijn naam ook maar; ik sta voor de consequen ties in." Verdachte: „Zoo is het niet gegaan. Berger drong er bij mij op aan, om de zaak aan te geven en als de geheele som dan gestort zou worden in de kas van Winterhulp, zou alles in orde zijn." Getuige: „Er is nooit over Winter hulp gesproken. Verdachte: „De getuige liegt. Het geld zou voor een-derde ten goede ko men aan Wintcrh'Pp, voor een -1!c 6 Nov.: Zon op 7.43, onder 17.03. Maan op 15.09, onder 15.09. 7 Nov.: Zon op 7.45, onder 17.01

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1943 | | pagina 1