DAGBLAD VOOR
Tactisch superieure legerleiding der Duitschers
Sovjets verloren 15.000 man bij Sjitomir.
Eden over de
Conferentie van Drie.
Activiteit in den Noordelijken sector
op komsi?
Bolsjewisten leden bloedige
verliezen.
Engeland geeft belangen der kleine
landen prijs.
Nieuws in 't kort.
Tsjerkassy ontruimd.
Roemeensch veldheer
onderscheiden.
Benesj heeft niets
geleerd.
HERBERT GILLE, DE
EIKENLOOFDRAGER.
Commandant der Wikingers.
Wat Churchill werkelijk
denkt van de Sovjets.
Een sensationeele
beschuldiging.
Op den Grebbeberg
STADSNIEUWS.
Distributie van appelen.
Twee belangrijke uitvoeringen
op komst.
BIDSTOND VOOR DE NOOD
DER TIJDEN.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche éditie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2345 (2 lijnen)
Postrekening 449041.
WOENSDAG 15 DECEMBER 1943.
HELDERSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verzchflnt dagelijks
Advertentie-tarief.
Prjjs der gewone advertenties in deze
Edltlè 11 ct. per m.M. B\j contract
binnen een jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
De militaire corespondent van
het DNB, Martin Ilallensleben, ka
rakteriseert den toestand aan het
Oostelijk front door een verdere
verschuiving der gevechten ten
zuidwesten van Krementsjoeg en
door een hervatting van de bolsje
wistische doorbraakpogingen in het
gebied van Newel. Hij schrijft:
Terwijl de tegenaanval der divi
sies van generaal-veldmaarschalk
Von Manstcin ten westen van Kief
thans tot den Teteref is vooruitge
schoven en de pogingen der bolsje
wisten ten westen van Gomel in
den zoogenaamden natten driehoek
tusschen Dnjepr en Pripet min of
meer zijn blijven steken, concen-
treeren de bolsjewisten hun in
spanningen nu op de Duitsche stel
lingen ten zuidwesten van Kre
mentsjoeg.
Het moet derhalve als een tactischen
tegenzet van de Duitsche leiding wor
den beschouwd, wanneer deze, on
danks het succesvolle handhaven van
de Duitsche posities in en om Tsjer-
kassy gadurende de zware gevechten
der laatste weken, juist het bevel tot
ontruiming van deze stad heeft ge
geven. Want hier, in de zuidelijke
flank van het tegen Kief opereerende
leger van Manstein, bevond zich het
Duitsche front in een tactisch ongun
stige positie door een dunne uitstul
ping van het front. Dat de terugtrek
king daarvan naar een gunstiger stel
ling eerst thans geschiedde, dwingt
tot de gevolgtrekking, dat men de bol
sjewisten hier zoo lang bezig wilde
houden tot de slagen (en noorden en
ten zuiden van dit gebied de beoogde
Duitsche steunpuntketen resp. een tac
tisch gunstigere uitgangslinie zouden
hebben be-eikt. Dit tijdstip is blijk
baar thans aangebroken.
Slag om Kirowgrad.
Zuidelijker zijn de gevechten thans
Kirowgrad zoo dicht genaderd dat het
gerechtvaardigd is te spreken van het
begin van oen slag om deze plaats. Dit
beteekent niets anders dan een voort
zetting van de gevechten in het gebied
ten zuidwesten van Krementsjceg. die
sedert langen iijd ononderbroken
voortgaan. Met een dergelijke ontwik
keling moest men aan Duitsche zijde
rekening houden, en men heeft dat
ook gedaan.
De bolsjewisten lijden hier bui
tengewoon bloedige verliezen aan
hun rerds weken op deze plaats
voortdurend in dea strijd gewor
pen reserves, die gedeeltelijk bij-
De Britsche minister van buiten-
landsche zaken heeft bij de opening
der debatten over den oorlog in het
Engelsche Lagerhuis een rede gehou
den, waarin hij, naar de Britsche be
richtendienst meldt, ook gesproken
heeft over de jongste conferentie der
geallieerden.
Eden verklaarde, dat de eerste der
beide conferenties te Caïro, alsmede die
van Teheran geheel en al in het
teeken stonden van de militaire aan
gelegenheden. Eden beweerde, dat het
op deze conferenties gelukt is de mi
litaire aangelegenheden der geallieer
den in een compleet en omvattend
voorbereidingsstadium" onder te
brengen zooals tot dusver m dezen
oorlog door de geallieerden nog niet
WMe?ebeirekking tot de kwesties over
den strijd der geallieerden tegen Japan
en die op de eerste conferentie te
Caïro behandeld zun zeide Eden
Wij moeten Japan bestrijden tot het
bittere einde, ongeacht de kosten en
den tijd, die hiervoor noodig zijn. Eden
verklaarde verder, dat hij uitdrukking
gaf aan zijn hoop, dat deze besprekm
gen den grondslag zouden vormen voor
een toekomstige samenwerking tus
schen G root-Brittan me, de Sovjet-Unie
de Ver. Staten en Turkije H
de het onderhoud met den Turkscnen
president „zeer bemoedigend
Die moeilijke Apenngen!
Eden heeft in het verder verloop
van zijn rede ten aanzien van de ge
vechten in Italië verklaard, dat toe
gegeven moet worden, dat de op
marsch der geallieerde legers in.de
derde en vierde maand van den veld
tocht niet heelemaal zoo opzienbaren
de afstanden heeft afgelegd" als^de
beide eerste maanden der g
Eden verklaarde dit met er op te wij
zen dat mans de nauwste plaats van
het' Italiaansche schiereiland was be-
1. Agrtfw?
komen overstroo-
uitstrekken van
peen hereen zijn, komen oversnuu-
mingen in hun plaats en de Duitschers
buiten deze voordeelen buitengew
goed uit.
eengeraapt zijn uit alle lichtingen
en dikwijls ook steeds weer wor
den aangevuld door burgerlijke
elementen van dicht bij het front.
Ook hier moest de massa bereiken,
wat de kwaliteit ontzegd bleef En
de massa bereikte in feite nog min-
der.
Nieuwe harde, buitengewoon ver
bitterde gevechten zijn aanstaande,
want de leiding der bolsjewisten zal
het zich op den duur niet kunnen ver
oorloven haar front in dezen geheelen
sector met eiken stap voorwaarts door
een voortdurend toenemend gevaar
bedreigd te zien, dat verder naar het
zuiden op den loer ligt. Want ten noor
den van Kriwoirog springt het Duit
sche front nog tamelijk ver naar het
oosten naar den Dnjepr naar .voren
Om die reden zal men ook in den in
het zuiden aansluitenden sector spoe
dig intensiever gevechten moeten ver
wachten.
De Duitsche operaties bij Kief.
De Duitsche operaties ten westen
van Kief hebben den Teteref bereikt,
een rivier, die de bolsjewisten krach
tig hebben versterkt door stellingen.
De vraag is nu hoe Manstein verder
zal opereeren, of hij op frontale wijze
zal aanvallen of de stellingen der
bolsjewisten aan den Teteref van de
flanken uit zal oprollen. In elk ge
val ziet het er niet naar uit, dat de
Duitsche maarschalk zijn divisies den
pas zal laten markeeren. Zijn tot nu
toe bereikte successen kenmerken het
beste het sedert Sjitomir en Korosten
naar het oosten gerichte Duitsche ini
tiatief.
De strijd bij Newel.
Nieuw is de hervatting van de bol
sjewistische doorbraakpogingen in het
gebied ten zuiden van Newel. In hoe
verre de aderlating van Maandag den
bolsjewisten zal hebben geleerd, dat
de Duitsche afweer ondanks alle
elasticiteit over het algemeen ook
hier ingesteld is op de mogelijkheden
der toekomst, zal moeten worden af
gewacht. In elk geval heeft de poging
van Maandag der bolsjewisten geen
resultaten gehad. De gevechten duren
nog voort Aan beide zijden schijnt het
pantserwapen weer op den voorgrond
te komen, tenminste op dit gevechts
terrein.
Van hier naar boven tot Leningrad
valt opnieuw een grootere activiteit
van bolsjewistische verkenningstroe
pen waar te nemen. Deze schijnt in
verband te staan met het plan der
bolsjewisten dezen tot nu toe verstar
den sector van het front tijdens de ko
mende vorstperiode weder tot leven te
brengen. Daarop duiden ook de aan
vallen van Maandag door de bolsje
wisten aan het Wolchoffront onderno
men, ditmaal ter sterkte van een regi
ment. Intusschen is daar echter de dooi
weer ingevallen, zoodat de vijand zijn
plan op het oogenblik nauwelijks tot
uitvoering zal kunnen brengen.
RADIOGROETEN AAN NEDER-
LANDSCHE ARBEIDERS IN
DUITSCHLAND.
Door samenwerking van den Ne-
derlandschen Omroep met den
Duitschen Europazender, kan tus
schen 26 December en 2 Januari
een beperkt aantal radiogroeten
van ouders, vrouwen of verloofden
Imax. 3 personen per familie) wor
den uitgesproken aan Nederland-
sche arbeiders in Duitschland en
bovendien aan Nederlandsche vrij
willigers, die strijden aan het Oost
front. (dus niet aan de andere
fronten). Deze groeten worden t.z.t.
in één der studio's van den Neder-
landschen Omroep te Hilversum
opgenomen.
Zij die hiervoor in aanmerking
willen komen gelieven vóór 20 De
cember 1943 hiervan op een in
blokletters geschreven briefkaart,
waarop in den linkerbovenhoek
vermeld moet worden: Arbeiders-
groeten (of Oostfrontgroeten). ken
nis te geven aan den Nederland-
schen Omroep, afdeeling Pers en
Propaganda, Schuttersweg 8 te
Hilversum. Verder vermeld: 1)
Naam van dengene voor wien de
groet bestemd is. 2) Plaats of ge
bied waar de betrokkene zich be
vindt (eventueel weermachtsonder
deel en dienstrang). 3) Familiebe
trekkingten) van hen die den groet
(en) uitspreken. 4) Nauwkeurig
adres aanvrager.
Onvolledige opgaven worden niet
in behandeling genomen.
Wie in aanmerking komt, ont
vangt een oproep van den Neder-
landschen Omroep om persoonlijk
naar Hilversum te komen op den
dag. waarop de groeten kunnen
worden uitgesproken. Zonder per
soonlijken oproep is het onnoodig
zich in Hilversum te melden.
Men wordt er nog op attent ge
maakt dat de groeten alleen per
soonlijk kunnen worden uitgespro
ken.
Postzegels gesmokkeld. De 21-jarige
Nederlander G. v. C„ die een verzameling
kostbare postzegels bezit, wilde deze op
slinksche wijze uit Frankrijk, waar hij
woonde, uitvoeren. De douane betrapte
hem en de rechtbank te Avesnet veroor
deelde hem tot 3 maanden gevangenis
straf, 5000 francs boete en een fiscale boe
te van 1 millioen francs.
Inbraken in Sneek. Verleden week
hebben inbrekers Sneek onveilig gemaakt.
Op verschillende plaatsen hebben zij hun
slag geslagen en o.a. geld, zilveren voor
werpen, lijfgoederen en dekens gestolen,
alles een groote waarde vertegenwoordi
gende.
Duizend pakjes shag! Te Hilvarenbeek
hebben controle-ambtenaren een groep
van zeven smokkelaars aangehouden, die
samen ruim duizend pakjes Belgische
shag over de grens hadden gesmokkeld
en deze thans verder zouden transportee
ren. De geheele voorraad is in beslag ge
nomen.
Britsche verliezen. De Britsche verlie
zen in Italië van den dag der landing tot
24 Nov. bedrpgen volgens Eden 16.044 man,
w.o. 3212 dooden en 9709 gewonden. De
Amerikanen verloren in dezelfde periode
10.649 man.
De aardbevingen in Anatolië. Bij de
jongste aardbeving in N.O.-Anatolië zijn
4016 personen om het leven gekomen en
4471 gewond, terwijl 24.000 huizen werden
vernield.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 14 Dec. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend:
In het gebied van Kirowograd
en Tsjerkassy versterkte de vijand
gisteren zijn druk. Er ontstonden
verbitterde nog voortdurende ge
vechten, in het verloop waarvan
de bolsjewisten door zware, bloe
dige offers op enkele plaatsen ter
rein konden veroveren. De stad
Tsjerkassy, welker bezetting de
vijand in wekenlange gevechten
tevergeefs trachtte te omsingelen,
is in den afgeloopen nacht door
onze troepen overeenkomstig het
bevel ontruimd.
In het aanvalsgebied ten noordoos
ten van Sjitomir zuiverden onze troe
pen den westelijken oever van de Te
teref van uiteengeslagen vijandelijke
afdeelingen. Van 6 tot 13 December
verloor de vijand daar 4400 gevange
nen en rond 11.000 dooden. 927 stuk
ken geschut, 254 pantserwagens en een
groot aantal lichte en zware infante-
rie-wapens werden buitgemaakt of
vernietigd. Bij deze gevechten hebben
zich de Thuringsche 1ste pantserdivi
sie onder bevel van luitenant-generaal
Krüger en de Brandenburgsche 68ste
infanteriedivisie onder bevel van ko
lonel Scheuerpflug zich bijzonder on
derscheiden.
Ten zuiden van Newel vielen de
bolsjewisten na krachtige voor e-
reiding door de artillerie met ver
scheidene divisies en sterke pant
serstrijdkrachten aan
afgeslagen; enkele
penetraties werden
andere in een tegenaanval opgehe
ven. Talrijke paiitscrwagens blc-
ven stukgeschoten op het slagveld
Aan"'het Zuid-Italiaansche front ver-
de dag, met uitzondering
Zij werden
plaatselijke
afgegrendeld,
Op de centrale bijeenkom,!, welk.
RUkic'omiuissa'b" Rij" dr 5e*" lnqU8,t CNF/Otto/Pax r-
rede van den Leider
plaatselijke gevechtsactie aan de Adri-
atische kust, ook gisteren kalm.
Luchtaanvallen op Duitschland.
Formaties vijandelijke bommenwer
pers vlogen gisteren in de middaguren
onder de bescherming van mist en hfet
dichte wolkendek naar noordwest-
Duitschland. Talrijke brisant- en
brandbommen veroorzaakten schade
in woonwijken van verschillende
plaatsen. Elf vijandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten.
In den afgeloopen nacht wierpen vij
andelijke storingsvliegtuigen bommen
op het Rijnsch-Westfaalsche industrie
gebied.
De Führer heeft op 8 December '43
het eikenloof bij het ridderkruis van
het ijzeren kruis verleend aan den
Roemeenschen generaal-majoor Corne-
liu Teodorini.
Zooals het Duitsche weermachtbericht
op 8 December j.1. meldde, hebben
formaties van de 6e Roemeensche di
visie cavalerie onder bevel van den
ridderkruisdrager generaal-majoor Teo
dorini, gesteund door Duitsche zware
wapens en Duitsche, Roemeensche en
Kroatische vliegers het sovjet-lan-
dingshoofd ten zuiden van Kertsj opge
ruimd. Generaal Corneliu Teodorini
staat als brigade-resp. divisie-comman
dant sinds ruim 2 jaar in de voorste
linie in den strijd tegen het bolsje
wisme. In dien tijd hebben zich de
door hem geleide troepen herhaaldelijk
bijzonder onderscheiden. Op 27 Aug.
1943 verleende de Führer hem 't rid
derkruis van het ijzeren kruis.
KERSTFEESTEN VOOR KINDEREN
VAN IN DUITSCHLAND WERKENDE
NEDERLANDERS.
In het kader van de verzorgingsactie:
„Door het kind voor het kind" wordt,
evenals vorig jaar wederom een aantal
kerstfeesten georganiseerd voor de
kinderen van in Duitschland werkende
Nederlanders. Op die kerstfeesten zul
len aan de kinderen ook geschenken
worden uitgedeeld. Zij worden o.a. ge
houden in 't Gulden Vlies te Alkmaar
op 21 Dec. te 9.30 uur.
NIET IEDER KAN BEMIDDELING
BIJ VERZEKERINGEN VERLEENEN!
's-GRAVENHAGE. 14 Dec. Met
ingang van 24 December 1943 is het
verboden een verzekeringsovereen
komst aan te gaan. waarbij bemidde
ling is verleend door een persoon, die
zich niet heeft aangemeld bij de be
drijfsgroep „Make'aars in assurantiën,
assurantiebezorgers en assurantieagen
ten". Eveneens is het verboden pro
visie te geven of te beloven aan zulk
een persoon. Voor nadere bijzonder
heden wordt verwezen naar het besluit
van den Secretaris-Generaal van het
Departement van bijzondere Economi
sche Zaken, opgenomen in de Staats
courant van 9 December j.1., en naar
de dezer dagen in de dagbladen gepu-
i bliceerde officieele mededeeling.
Volgens het oordeel van Duit
sche politieke kringen is de tekst
van het verdrag tusschen Moskou
en dr. Benesj niet van sensationee-
len aard. Het verdrag bindt de
uitgeweken Tsjechische regeering
op ondubbelzinnige wijze aan Mos
kou en sluit aldus een ontwikke
ling af, die zich reeds sedert lang
heeft afgeteekend. Politiek gezien
demonstreert het verdrag, dat de
Tsjechische emigranten, in het bij
zonder dr. Benesj, niet in staat zijn
uit het verleden te leeren.
Het toont verder aan, dat de Sovjet-
diplomatie een nieuwe overwinning
heeft bevochten ten koste van Enge
land. Dit Tsjechisch-Sovjet-Russische
verdrag bezegelt dat Groot-Brittannië
afziet van een eigen politiek in Mid
den-Europa. Met haar goedkeuring
van het door Benesj in Moskou geslo
ten verdrag geeft de Britsche regee
ring de belangen van alle kleine staten,
voor welker verdediging zij zooge
naamd in den oorlog is gegaan, prijs
SS-PK, Juli 1942.
De „Wiking" stormt naar het- zuiden.
De Don wordt overschreden. Een afdee
ling verkenners der divisie slaat de terug-
vliedende vijandelijke colonnes uiteen en
verhindert aldus een geordenden terug
tocht van den vijand naar het zuiden.
Verder stoot deze afdeeling naar voren,
steeds verder. Zij schenkt geen aandacht
aan de sterke vijandelijke troepen, die
aan beide zijden van de doorbraakplaats
zijn blijven staan. Rakowo Tawritschki,
Bosvodny en Andronoff worden in har
den strijd genomen. In de eindelooze rijen
krijgsgevangenen bevinden zich soldaten
van tien verschillende vijandelijke divi
sies.
Onhoudbaar gaat de aanval voorwaarts.
Deelen van een Sovjet-Armee worden uit
Jegorlikskaja geworpen, met krachtig
voorwaartsdringen wordt Sredny JegorlijK
bereikt. De verkennersafdeeling staat vol
komen op zich zelf, zonder voeling met
de nadringende eigen divisie. Naast en
achter haar bewegen zich sterke vij ande
lij Ke krachten.
Oe vijand weet waarom het gaat en
valt ln den nacht telkens en telkens weer
verbeten met frisch in den strijd gevoer
de brigades aan. Maar de aanvallen wor
den woedend afgeslagen, ja, zelfs groote
deelen van een pantsercorps worden ver
nietigd. Deze koene en meedoogenlooze
stoot diep in het hart van den vijand
bracht de verkenners-af deeling bijna tot
aan den Koeban. De nastootende eigen
divisie gelukt het spoedig de rivier over
te steken.
Leider van deze succesvolle onderne
ming is de 45-jarige commandeur van een
artillerie-regiment. In den eersten wereld
oorlog werd hij met het ijzeren kruis eer
ste. en. tweede klasse beloond, het Duit
sche kruis in goud verwierf hij reeds in
net oosten. Thans wordt hem het ridder
kruis bij het ijzeren kruis verleend.
Blikken wij terug op de afgeloopen ge
vechten, dan vinden wij hem altoos aan
het hoofd van zijn troepen hetzij als
eenvoudig soldaat, als chef van een bat
terij of, zooals thans, als bataljonscom
mandeur. Zichzelf niet ontziend, is hij
een voorbeeld van elan en bezieling,
sleept hij zijn mannen mee en draagt
door zijn vastberadenheid in beslissende
mate ertoe bij, dat de operaties ten zui
den van de Don zoo ongelooflijk snel ge
lukt zijn.
Dat is de frontsoldaat Herbert
Gille.
O—-
Mei 1943. De Wiking stormt verder,
naar dep Donetz.
De divisie-commandeur wordt wegge
roepen. Zijn opvolger neemt de leiding
van de roemrijke divisie, waarin vrijwil
ligers uit alle Germaansche landen strij
den, over als een zwaar en verantwoor
delijk erfdeel.
Evenals voorheen staat hij met zijn
gansche persoonlijkheid in den dienst van
zijn nieuwe taak, vervult haar uit den
rijkdom van zijn karakter en uit zijn er
varingen. Hij heeft begrip voor zijn
'mannen, die sinds het begin van den
veldtocht in het oosten in Sovjet-Rusland
staan Hij weet, dat deze mannen hun
vaderland hebben verlaten met het doel,
voor een vereenigd Europa te strijden en
nu ver van beschaving en cultuur in ge
bieden staan, waarin strijd op rustdagen
evenals in tijden van hoogsten inzet
levensvoorwaarde is. Daarom helpt hij hen
zooveel mogelijk, zelfs uit de onmoge
lijkste vervallen hut nog een eenigszins
bewoonbaar kwartier te maken. „Men
moet het vaderland in zich dragen" is
een graag gebruikt woord van hem, dat
hij zélf door houding en leefwijze tracht
waar te maken.
Het lot en de zorgen van zijn mannen
vinden bij hem meer dan belangstelling,
zelfs in dagen van harden strijd vindt hij
tijd, zich met hen bezig te houden, hen
raad te geven en te helpen. Hij is voor
zijn „Wikingers" vader en kameraad te
gelijkertijd. Op de verwonderde vraag
van een buitenstaander, of hij wel tijd
had voor dergelijke dingen, antwoordde
hij: „Ja, want ik voel mij voor lederen
man verantwoordelijk".
Dat is de commandeur der Groot-
Germaansche divisie „Wiking", Herbert
Gille.
Juli 1943. „Wiking" staat aan den
Donetz.
De groote afweerstrijd begint. 400 man
der divisie houden een frontsector van 32
kilometer en de doorgebroken Sovjets
worden telkens weer teruggedrongen.
.Wiking houdt stand" is de stereotiepe
melding aan het Armeecorps.
Vochten de ..Wikingers" tijdens den
voormarsch altiid vooraan, zoo is tijdens
de groote uitwijkbewegingen hun plaats
vanzelfsprekend in de achterhoede. Tel
kens worden zij tot het uiterste ingezet,
nooit gelukt het den vijand onze stelsel
matige bewegingen te verhinderen. Het
zijn dagen, zooals de divisie ze tot nu toe
nog niet beleefd heeft, maar zü smeden
de mannen en den commandant nog
hechter aaneen. De divisie-commandeur
legt zijn hoofdkwartier ver naar voren en
elk bevel is nauwkeurig overlegd. Maar
uit elk bevel soreekt de wensch zijn man
nen zooveel als slechts eenigszins mogelijk
is. te snaren.
En als de toestand hopeloos en uit
zichtloos sctoilnt, als de officieren der
divisie zich tot den generaal om raad
wenden, dan helot hii verklarend en uit
leggend En als h11 dan. rustig en zond**-
hartstocht, maar beerlioend vraagt: „Ziln
er nog andere moeiiilkbed^n?" dan zijn
deze plots als weggetooverd.
Thans werd hem door den Führer het
eikenloof bil het r'dderkruls van het ijze
ren kruis verleend.
Hij leest het telegram en impulsief zegt
hij: „Dat de prestaties van mün „Wikin
gers" zoo gewaardeerd worden, dat is
fiin."
nat Is de brigadeführer tterhert Gille
eeneraai-maioor bii de Wsffen-SS en
commandeur der SS-pantserdivisle „Wi
king".
SS-oorlogsverslaggever,
DR. KRISTTAN ZARP
1 (Denemarken).
aan het Russische imperialisme van
bolsjewistischen aard.
Bijzondere aandacht verdient naar
Berlijnsche opvatting het op Polen be
trekking hebbende punt van het ver
drag. Wanne ;r dr. Benesj afziet van
elke soort van betrekking met de
Poolsche emigranten, die niet in Mos
kou worden goedgekeurd, dan betee
kent dit, dat de Tsjechische emigran
ten hun handteekening plaatsen onder
de vernietiging van de Polen door de
Sovjetregeering.
De Duitsche bladen zien in 't zooge
naamde verdrag van bijstand, dat dr.
Benesj in Moskou met de Sovjet-Unie
heeft gesloten, een nieuw bewijs voor
het feit, waarop men van Duitsche
zijde steeds weer heeft gewezen, dat
de Anglo-Amerikanen thans meer dan
ooit geneigd en genoodzaakt zijn het
bolsjewisme in Europa de vrije hand
te laten.
Verraad voltrokken!
Onder het opschrift „Het verraad is
voltrokken" publiceeren alle Tsjechi
sche ochtendbladen gisteren het offi
cieele bericht omtrent het sluiten
van het verdrag en verscheidene bla
den wijden eigen commentaren aan de
berichten.
Zoo schrijft de Narodny Politika,
dat dit verdrag lijkt op al de verdra
gen, die de bolsjewieken in 1939 den
Oostzeelanden hebben opgedrongen.
De Narodi Praha schrijft: Benesj heeft
ingezien, of men heeft hem wellicht
zelfs medegedeeld, dat Engeland en
Amerika zich niet hebben kunnen los
maken van den wensch van Stalin, dat
zij zich niet zouden mengen in Midden-
Europeesche aangelegenheden. Hij
moest echter weten, aldus het blad,
welk lot in dit geval het Tsjechische
volk te wachten zou staan. Wanneer
hij echter met de bereidwilligheid van
een zwakkeling bereid was de rol te
spelen van een tweeden Churchill om
Bohemen en Moravië aan het bolsje
wisme uit te leveren, is het de taak
van het Tsjechische volk zich voor
oogen te houden, dat zijn vadeflani
onder bolsjewistische heerschappij zou
worden uitgeplunderd, dat het ten
gunste van de Joden zou worden mis
bruikt en dat Bohemen en Moravië
tot het tooneel van een derden wereld
oorlog zouden worden.
Het Engelsche weekblad „New Leader"
behelst een artikel dat tot opschrift
draagt: „Wat Churchill werkelijk van de
Sovjets denkt," en waarin o.a. gezegd
wordt: ,',Geen der in leven zijnde poli
tici heeft zoo vaak van politiek paard
verwisseld als Juist Churchill. Hij bezit
de gave van het holle gezwets en spreekt
even gemakkelijk van „den grooten strij
der Stalin" als van „den gevoelloozen en
harteloozen Stalin".
Hoe lang bedient Churchill zich eigen
lijk van een vriendelijke taal tegenover
de Sovjets? Er zijn tijden geweest, waar
in hij sprak van de „lage, gemeene slach
ters van Moskou" en nog in 1941 ver
klaarde hij: „Niemand is een consequen
ter tegenstander van het communisme
geweest dan ik in de laatste 25 jaar.
Geen der woorden, die in die Jaren ge
sproken zijn, zal ik terugnemen."
In Januari 1919 verklaarde hij in een
rede te Londen: „Van alle tyranieën in
de geschiedenis is de bolsjewistische de
ergste, de meest vernietigende en verla
gende. Het is zuiver humbug te beweren,
dat zij niet veel erger is dan het Duit
sche militarisme." Een paar maanden la
ter sprak hij over het bolsjewisme als
„die lage combinatie van misdadigheid
en roofdiereninstinct." Eenige jaren later
sprak hij over een vergiftigd Rusland,
een verpest Rusland, een verkommerd
Rusland, een Rusland, welks gewapende
horden niet alleen alles met de bajonet
en het machinegeweer neermaaien, doch
ook als zwermen typhusbacillen de men-
schen overvallen en hen dooden, en poli
tieke beginselen aanhangen, die zoowel de
gezondheid als de zielen van heele vol
keren vernietigen." Nog in Januari 1940
had hij het over „de militaire onbe
kwaamheid van het roode leger en de
roode luchtmacht" en meende hij: „Een
ieder kan zien, hoe het communisme de
zielen van een volk verpest, hoe het de
natie in vredestijd neerdrukt en honge
rig maakt en hoe ontzettend en afschuw
wekkend het is in oorlogstijd." In Juni
1926 sprak hij de hoop uit: „Ik wil den
dag nog beleven, waarop er ofwel in Rus
land een beschaafde regeering is, ofwel
wij een einde maken aan de tegenwoor
dige huichelarij om vriendschappelijke be
trekkingen te onderhouden met mannen,
die niets anders willen dan ons ten val te
brengen."
Steeds tusschen 1918 en 1940, vervolgt de
„New Leader", heeft Churchill alles in
het werk gesteld om een oorlog te doen
ontketenen tusschen Engeland en de Sov
jet-Unie. Voornamelijk hij heeft bewerk
stelligd. dat 100 milioen pond sterling is
uitgegeven ter ondersteuning van de con-
tra-revolutionnairen. Tot 1940 heeft hij een
Engelsch-Russisch overleg tegengewerkt.
Met verbazing kan men slechts consta-
teeren, zoo besluit het Engelsche week
blad, hoe zwak het geheugen van de men-
schen is.
Exchange meldt uit Montevideo, dat
afgevaardigde Ausst een sensatie ge
wekt heeft, welke zeer groote gevol
gen kan hebben. In een openbare ver
klaring beweerde hij alle bewijskrach
tige gegevens te hebben om aan te too
nen, dat de staatsinkomsten van Uru
guay sedert 1938 voor een belangrijk
deel regelmatig verduisterd zijn. Hij
beschuldigde een vroegeren minister
van financiën bij deze misdaad te zijn
betrokken. De eisch is gesteld, dat een
nieuwe parlementaire commissie van
onderzoek zal worden ingesteld.
UITSLAG EENER UNIVERSITAIRE
PRIJSVRAAG.
Door de faculiteit der wis- en na
tuurkunde van de universiteit te Am'
sterdam werd een prijsvraag uitge
schreven, waarin gevraagd werd een
verhandeling over het aandeel van de
atoompolarisatie in de totale dielectri-
sche polarisatie van gassen, vloeistof
fen en vaste stoffen.
De secretaris van den senaat deelt
mede, dat aan het antwoord, ingeko
men onder het motto: ,,'t Is niet al wat
in boeken steekt, In 't hoofd te zaam-
len, maar of het daar iets wekt en
kweekt. C. Vosmaer", een eervolle
vermelding is waardig gekeurd. Den
schrijver van dit antwoord wordt ver'
zocht hem machtiging te verleenen 't
naambriefje te openen.
Er liggen graven op den Grebbe
berg. En daarin rusten zij, die in
de Meidagen van 1940 hun leven
gelaten hebben voor het vaderland.
Er staan offerbussen op dit oor
logskerkhof. En de nabestaanden
van de gesneuvelden doen er hun
gaven in: het geld is immers be
stemd, om het kerkhof en de gra
ven te onderhouden...
Maar zelfs dat geld is niet vei
lig in de bussen, zelfs dat geld,
dat met groote, innige piëteit ge
geven werd, heeft de begeerte op
gewekt..
Een suppoost van dit kerkhof
ontzag zich niet, de bussen te lich
ten: met behulp van een ijzer
draadje kon hij het papieren geld
uit de bussen halen. Hij werd
gelukkig gesnapt en ontslagen.
En' Dinsdag j.1. moest hij zich ver
antwoorden voor den rechter.
„Iemand, die op deze eereplaats
zich aan dit geld vergrijpt, aldus
de officier, kan gebrandmerkt wer
den als een vuige misdadiger, voor
wien geen straf zwaar genoeg is".
En hij eischte twee jaar gevange
nisstraf.
Een verheugend besluit.
Naar van officieele zijde wordt mede
gedeeld, ligt het in het voornemen, dat
binnenkort een aanvang zal worden
gemaakt met de distributie van appe
len in onze gemeente.
Ieder hoofd van een gezin kan zich
hiervoor tot en met morgen (Donder
dag) onder opgaaf van het aantal ge
zinsleden en het nummer van het
persoonsbewijs van het gezinshoofd
opgeven bij den groentenhandelaar.
Het is verboden om zich bij meer
dan één groentenhandélaar voor de
appelendistributie op te geven. Wordt
dit tóch geconstateerd, dan wordt men
terstond van distributie uitgesloten.
Voorts zij de aandacht er op geves
tigd, dat deze distributie uitsluitend
geldt voor hen, die in het bevolkings
register van Den Helder staan inge
schreven.
Eindelijkzullen ongetwijfeld
vele stadgenooten met ons verzuch
ten. Eindelijk tenminste een moge
lijkheid om te komen tot een eerlijke
verdeeling van de hoeveelheid fruit,
die voor onze stad beschikbaar wordt
gesteld. Het is waarlijk geen geheim
als men hier openlijk vaststelt, dat
het beschikbare fruit tot nu toe vrij
wel uitsluitend in handen kwam van
hen die over een goed-gevulde por-
temonnaie beschikten eh van die
genen, die bevriend waren, om welke
redenen dan ook, met de fruithan
delaren.
Hoe dan ookslechts zeer
weinigen kwamen in de gelegen
heid af en toe eens wat fruit aan te
schaffen en het ergste was daarbij,
dat ook de zieken die gelegenheid
niet kregen. Het is onbegrijpelijk,
dat men al niet veel eerder maat
regelen overwogen en genomen heeft
om althans de zieken de mogelijk
heid te verschaffen aan fruit te ko
men. Dit ware een maatregel ge
weest, die ongetwijfeld aller sym
pathie zou hebben gehad.
Hoe dan ook, thans wordt een aan
vang met de distributie gemaakt en
wij juichen deze van harte toe. On
getwijfeld velen met ons!
Door het tooneel- en revue
gezelschap der H.F.C. „Helder".
Naar wij vernemen, ligt het in de
bedoeling a.s. Zondag, 19 December,
en op Eersten Kerstdag, 25 December,
wederom uitvoeringen te geven door
het tooneel- en revuegezelschap van
de HFC „Helder".
Het kan wel niet anders, of deze
mededeeling zal door tallooze bewo
ners van Den Helder met een groote
mate van instemming ontvangen wor
den. In de eerste plaats is de gelegen
heid tot het aanschouwen en beluis
teren van behoorlijk amusement steeds
meer sporadisch geworden, in de 2e
plaats betreft het hier een gezelschap,
dat zijn sporen op dit gebied reeds
geruimen tijd geleden verdiende, en
waaraan het publiek de allerprettig
ste herinneringen bewaart.
Is het noodig in dit verband te noe
men de met zeer veel succes opge
voerde spelen „Laat ie Glimmen" en
,,'t Zit wel rustig"?
Van iedere revue werd meer dan
één opvoering gegeven en telkens
bleek de zaal te klein te zijn voor het
aantal bezoekers.
Het spel, dat a.s. Zondag zijn eerste
opvoering in Den Helder beleeft, luis
tert naar den naam „Je moet maar
sloffen". Het bestaat uit één proloog
en 20 tafereelen, terwijl ook thans weer
de bekende Tom Borgerding de eerste
rol bezet. Borgerding was steeds de
ziel van dit werk en men kan er van
verzekerd zijn, dat onder zijn aan
stekelijk enthousiasme ook thans wel
weer iets goeds geboden zal worden.
Naast Borgerding is het Jan de Man,
die de hoofdrol vertolkt.
Niet minder dan 40 plaatselijke ster
ren en sterretjes werken voorts mede
en men weet uit ervaring, dat zich
hieronder eveneens diverse behoor
lijke krachten bevinden. Aan tooneel-
verzorging en décors werd bij deze
revue's steeds veel aandacht besteed,
zoodat men in ieder opzicht een ge
slaagde uitvoering mag verwachten.
Het is prettig dat er voor hen, die
de laatste Zondagen van dit jaar in
Den Helder doorbrengen, op deze wijze
voor een sympathieke ontspanning ge
zorgd is. Dat het gezelschap van Bor
gerding zich in dit opzicht weer van
een allesbehalve lichte taak gekweten
heeft, moge hierbjj niet vergeten
worden.
Geref. Kerk, Stationspark, Donderdag
16 Dec. 's avonds half acht. Voorganger
ds. J. D. Boerkoel van Watergraafsmeer.