DAGBLAD VOOR
EEN WAL VAN STAAL EN BETON.
Het werk van de Organisation Todt.
Duitsche vliegtuigindustrie
staat sterk.
Tooneel in Barsingerhorn.
Voortreffelijke opvoering van „De Zigeunerbaron".
Aanvallen en tegenaanvallen wisselen elkaar af.
Nieuws in 't kort.
Nieuwe kolenbon
aangewezen.
VeriJ'iister v. 18-307.15 u.
STADSNIEUWS
AtlasB.K.C. 01.
Hermes-nieuws.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau der Heldersche editie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2345 (2 lijnen).
Postrekening 449041.
DINSDAG 29 FEBRUARI 1944.
HELDERSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
88e Jaargang, No. 50, 2 pagina's.
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief:
Prijs der gewone advertenties in drze
Editie 11 et. per m.m. Bij contract
binnen een jaar te gebrniken belang
rijke korting. Tarieven voor de geheele
oplage op aanvrage.
Nederlandsche journalisten zjjn da
genlang de gasten geweest van de
Organisation Todt. Wy zwierven
Frankrijk door, brachten bezoeken
aan O. T.-instellingen in de Fransche
hoofdstad, bezichtigden verdedigings
werken aan de Atlantische kusten,
maakten kennis met het wonderwerk
van kracht en verstand, dat in enke
le jaren geschapen is ten afweer van
Anglo-Amerikaanschc aanvallen, kort
om, wij kregen in korten tijd een
overzicht van en eenig inzicht in het
unicum in de geschiedenis der we-
reldbouwkunde, dat wij kortweg noe
men met de twee letters, die meer
zeggen dan geheele bibliotheken: O.T.
Die letters zijn immer het symbool
geworden van den machtigsten af-
weerbouw ooit in 's werelds krijgs
geschiedenis vermeld; de mannen die
die letters in hun devies voeren,
bouwden langs de lange Europeesche
kustlijn een wal van staal en beton,
waarop iedere vijand zich te pletter
zal loopen.
Vóór we iets van onze ervaringen
vertellen, is het wellicht goed, een en
kel woord te wijden aan de geschiede-
nis van het roemrijke bouwerscorps,
welks gast wij waren.
Die geschiedenis omspant niet een
tijdperk van vele tientallen jaren; het
is nog slechts ruim vijf jaar geleden,
dat de Führer den genialen en Europa
te vroeg ontvallen Rijksminister dr.
Todt opdroeg, den westwal te bouwen.
Deze opdracht, die in den daarvoor
bepaalden tijd werd uitgevoerd, be
waarde Duitschland voor een oorlog
op twee fronten. Uit den „Westwall-
arbeiter" werd de „O. T. Frontarbei-
ter" geboren, die zich belastte met den
bouw van bruggen, verwijdering van
versperringen, aanleg en herstel van
wegen, kortom van alles, wat vroeger
bij de legers door de genie werd ge
daan. De beste Duitsche ingenieurs en
tephnici zetten zich in, om een model
organisatie op te bouwen. Het ligt
voor de hand, dat een organisatie van
duizenden en nogmaals duizenden
ingenieurs, technici, geschoolde en on
geschoolde arbeiders een verzorging
vereiseht, waarbij heel wat komt kij
ken. De „Frontführung" werd gescha
pen, om op zich te nemen de verple
ging, de huisvesting, de sociale en me
dische verzorging.
Na de groote overwinningen in het
westen, na den wapenstilstand met
Frankrijk en nadat het Engelsche leger
van het vasteland was gevaagd, kwam
een tweede taak voor de O. T. naar
voren, een taak, die van nóg giganti-
scher afmetingen was en die thans
eveneens is voltooid.
Dc Atlantische Kanaalkasten zijn
herschapen in één ononderbroken
keten van versterkingen. De sterkte
van een keten wordt bepaald dooi
de zwakste schakel, maar men kan
er veilig van overtuigd zjjn, dat
legerleiding cn O. T. in deze won
dere combinatie van staal, beton
en wapens geen enkele zwakke plek
hebben gelaten.
Hypermoderne waterforten.
Wij schrijven eind 1940. Weer krijgt
de O. T. uit handen van den Führer
nieuwe opdrachten: bouwt onneemba
re, onverwoestbare, volkomen veilige
onderzeebootsteunpunten. Weer is de
opdracht uitgevoerd, overal aan de
kusten verrezen de geweldige „U-boot"-
bunkers. De bouw van deze hypermo
derne waterforten bracht weer nieuwe
problemen en nieuwe moeilijkheden;
men moest nl. gebruik maken van
vreemde arbeidskrachten, uit de bezet
te gebieden. Voor hun huisvesting en
verpleging moest een eigen „Front-
BERLIJN, 28 Febr. In JJuitsche mi
litaire kringen is men volstrekt niet
verrast, dat de Amerikaansche lucht
strijdkrachten, na maandenlang desbe
treffende acties te hebben aangekon
digd en reeds het vorige jaar dergelij
ke acties te hebben uitgevoerd, thans
een nieuwen aanloop nemen, om de
Duitsche vliegtuigindustrie te treffen.
Reeds het vorige jaar hadden offici
euze Amerikaansche berichten be
weerd, dat een hoog percentage van
de Duitsche .jagersproductie was ver
nietigd. Sindsdien valt evenwel een
sprongsgewijze groei van de Duitsche
eskaders waar te nemen en de cijfers
die over de neergeschoten vijandelijke
machines zijn bekend gemaakt spreken
een duidelijke taal over de steeds
sterker wordende gevechtskracht der
Duitsche luchtmacht.
Wanneer de Amerikaansche generaal
der luchtmacht Arnold onlangs meen
de te kunnen beweren, dat de aanval
len der Amerikaansche bommenwer
pers, vooral die op het Middelduitsche
gebied, de Duitsche vliegtuigindustrie
voor 25 procent hadden lamgeslagen,
stelt men daartegenover te Berlijn het
volgende vast:
De geheele Duitsche luchtvaartin
dustrie is, tekening houdend met de
tegenwoordige en mogelijk nog ko
mende gevaren, sterk gedecentraliseerd
en zoo goed als bomvrij over de ver
schillende gebieden verdeeld Wanneer
de van Amerikaa r"che zijde aangedui
de percentages van vernietiging juist
zouden zijn, dan moeten de overge
schoten Duitsche vliegtuigfabrieken
wel een fantastische capaciteit ontwik
keld hebben, omdat het hun gelukt zou
zijn, steeds nieuwe talrijke jachteska-
ders te praduceeren. Of en dat zou
het andere alternatief zijn Duitsch
land zou neg over stille reserves moe
ten beschikken, welker omvang nie
mand sent.
führung" worden ontworpen. Maar bo
ven alles waren leiders noodig, leiders
met inzicht in de psyche van de ar
beiders, die uit vrijwel alle landen van
Europa eensgezind arbeiden voor net
groote doel..
Wij hebben in deze inleiding tot ons
bezoek aan de O. T. slechts enkele
punten aangestipt, doch het is hier
wellicht de plaats om te wijzen op de
groeiende eensgezindheid in Europa,
aan welker totstandkoming de O. T
die tienduizenden werkers uit alle
landen om haar vanen vereenigt, zeker
geen gering aandeel heeft. Wie over
O. T. spreekt, spreekt over Nationaal-
Socialisme in den breedsten zin van
het woord; hier immers demonstreert
zich het gezamenlijke 'arbeiden aan
een nauwkeurig omlijnd doel de af
weer van de vijanden, die Europa be
springen een uniforme kameraad
schap, die hechte banden smeedt tus-
schen alle Europeesche landen.
Een enorme organisatie.
Wanneer men kennis maakt met het
O. T.-werk, krijgt men een diepen eer
bied voor het genie van den stichter
van deze organisatie, Rijksminister dr.
Todt. Er is de blik van een groot veld
heer en een eminent massa-psycholoog
noodig om een organisatieschema te
ontwerpen dat bindend en soepel ge
noeg is, om aan de verschillende eischen
te voldoen. Bedenk slechts, wat er noo
dig is om werken als het bouwen van
een Westwall, een Atlantikwall en U-
bootbunkers uit te voeren. In de eerste
plaats knappe en deskundige ingeni
eurs en architecten, die samen met mi
litaire deskundigen de plannen ont
werpen Elk bouwwerk en er zijn
er tienduizenden gemaakt moet af
zonderlijk en tot in de finesses worden
geteekend. Dón pas kan met de uitvoe
ring worden begonnen: een leger van
honderdduizenden werklieden wordt
georganiseerd, tienduizenden opzichters
zijn noodig. Er moeten materialen ter
plaatse worden gebracht; wegen, brug
gen en spoorwegen moeten worden
aangelegd waar zij noodig zijn en ont
breken.
De Nationaal-Socialistische richtlij
nen staan bij dit alles voorop: de ar
beiders zijn geen koelies, geen slaven,
zooals in den tijd van den bouw der
pyramiden. Vrije menschen werken
gezamenlijk aan één groot doel het
particuliere initiatief wordt riet uit
geschakeld; bouwfirma's worden in het
groote schema opgenomen. Het geheel
verstart niet tot een staatsbedrijf,
maar blijft harmonisch en soepel; de
menschelijkheid wordt niet in gevaar
gebracht.
In een volgend artikel vertellen wij
een en ander over de verzorging van
den O. T.-man.
DE WIKING ONDERSCHEIDEN.
Steeds leefde bij velen onzer voor dc
Nederlandsche vrijwilligers een stille be
wondering; toen wij vernamen, dat bij de
ingesloten divisies ook de Wiking was.
kwam over ons een stille bezorgdheid,
die bij het bericht der bevrijding over
ging in een gevoel van dankbaarheid,
waaraan wij geen uiting kunnen geven,
doch dat wij in ons hart als een kost
baar goed bewaren.
Meldt u en strijdt mee tn de rijen der
Waffen-SS. Alle Inlichtingen SS-Ersatz-
kommando Niederlande, Den Haag, Kor
te Vijverberg 5 of aan de Nebenstellen:
Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestraat
56; Oroningen, Heerestraat 46, Enschedé,
Hengeloschestraat 30 er Heerlen, Saro-
leastraat 25.
RENTEBIJSCHRIJVING
RIJKSPOSTSPAARBANK.
's-GRAVENHAGE, 28 Febr. Het
staatsbedrijf der PTT meldt: De rijks
postspaarbank is door toevloed van
spaargelden met werk overbelast.
Daarom kan nog geen rente op de
boekjes bijgeschreven worden.
Op de rekening van eiken inlegger
ter directie is de rente over 1943 ui
teraard wei bijgeschreven; dit is zoo
als steeds Iet geval is in de maand
Januari geschied. Het gaat alleen om
de vermeldüig van de gekweekte ren
te in de boekjes, waarvan er anders
in dez"n tijd van het jaar dagelijks
duizenden woiden opgestuurd.
Thans moet in de eerste plaats de
boekhouding van in:eggingen en te
rugbetalingen ter directie bijgehouden
worden.
Daarom is besloten tot nader order
geen spaarbankboekjes voor rentcbjj-
sehrijving in behandil.ng te nemen
Dringend wordt vc zocht voor dit doel
geen boekjes in te zenden totdat er om
gevraagd wordt. Terugzending van
toch ingezonden boekjes zal groote ver
traging ondervinden.
GROVE ONVOORZICHTIGHEID
MET DEN DOOD BEKOCHT.
Een droevig ongeval, dat geweten
moet worden aan grove onvoorzichtig
heid, is dezer dagen te Heemskerk ge
beurd. De 24-jarige Th. S. kwam met
een brandenden lucifer te dicht bij een
door vliegtuigen afgeworpen benzine
tank. De tank ontplofte en dientenge
volge werden de kleeren van S. in
vlammen gehuld In zorgwekkenden
toestand is de man overgebracht naar
het Roode Kruis Ziekenhuis te Bever
wijk, waar hij werd voorzien van de
laatste H.Sacramenten. Na een ernstig
lijden is S. aan zijn zware verwondin
gen overleden. S. was ongehuwd.
PROJECTIEL GEVONDEN.
In het Noorden van Friesland, onder
Hollum. waar eenigen tijd geleden een
dergelijk ongeval gebeurde, vonden de
gebroeders Roorda uit Britsum een
projectiel.
Ze trokken het op 't land en schop
ten er tegen aan. Het projectiel ont
plofte, tengevolge waarvan beiden op
slag werden gedood.
Twee ingesloten bataljons geallieerde strijd
krachten bij Aprilia vernietigd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 28 Febr. (LNB) - Het
opperbevel der weermacht deelt mede:
Aan weerszijden van Kriwoirog
vielen de bolsjewisten gisteren den
geheelen dag aan met sterke infan
terie- en pantserstrvjdkrachten. Met
afgrendeling van eenige penetraties
werden alle aanvallen afgeslagen.
Ten zuiden van de Pripetmoerassen
heerschte op eenige plaatsen leven
dige gevechtsactie. Bij Jampol wier
pen 'roepen van het leger en de
Waffen-SS vijandelijke strijdkrach
ten in een tegenaanval terug. Ten
zuiden van de Berezina bleven
herhaalde door pantserwagens on
dersteunde Sovjctaanvallen zonder
resultaat.
De luchtmacht deed, ondersteund
o.oor afdeelingen Roemeensche vliegers,
ten oosten van Kirowograd met sterke
tormaties gevecht's- en slagvliegtuigen
aanvallen op vijandelijke artillerie
stellingen, pantserwagens- en troepen
concentraties. Het verkeer over een
brug over den Dnjepr werd door bom-
(reffers herhaaldelijk onderbroken Bij
de gevechten van de laatste dagen in
het gebied ten noorden van Rogatsjef
heeft zich de bataljonscommandant bij
een grenadiersregiment, kapitein Satt-
ler, aan het hoofd van een stoottroep
bijzonder onderscheiden.
Aan het Italiaanschc front
Aan de Italiaansche fronten heerschte
gisteren slechts plaatselijke gevechts
bedrijvigheid. De ongeveer twee batal
jons sterke vijandelijke strijdkrachten,
die sedert eenige dagen waren ingeslo
ten bij Buon Riposo ten zuidwesten
van Aprilia, zijn na zware gevechten in
het aan holen en ravijnen rijke terrein
vernietigd; er zijn meer dan 650 gevan
genen gemaakt. In verbeten gevechten
van man tegen man leed de vijand
Jongeman experimenteerde met projec
tiel. Wederom heeft zich te Wierden
een ernstig ongeluk- met een gevonden
projectiel voorgedaan. De 17-jarlge H.
Wolters, die een projectiel gevonden had,
ging hiermede experimenteeren met het
gevolg, dat het ontplofte. Den jongen
werdén drie vingers afgerukt en hij
kreeg ernstige verwondingen aan het ge
laat.
Brand door hooibroei. In den nacht
van Donderdag op Vrijdag is tengevolge
van hooibroei brand ontstaan in dé op
slagplaatsen van de Coöperatieve Land-
bouwvereeniging te Vriezenveen, waar
door ook de houtwarenfabriek Jumbo
dreigde te worden aangetast. Ongeveer
drie ton hooi werd een prooi der vlam
men.
Bijzondere postzegels. Aan de postkantoren zullen vanaf 6 Maart a.s.
bijzondere postzegels verkrijgbaar zijn, met een toeslag boven de frankeer-
waarde. dit ten goede komt aan „Winterhulp Nederland" en den Neder-
landsch'en Volksdienst. De ontwerpen zijn van W. J. H. Nijs te Vreeland
PTT/Stapf/Pax m
zeer zware verliezen aan dooden en
gewonden. Het 1ste bataljon van het
9de pantsergrenadiersregiment onder
bevel van majoor Ecker heeft zich
hier zeer bijzonder onderscheiden.
Batterijen verdragend geschut heb
ben met waargenomen uitwerking de
vijandelijke ontschepingen in het ge
bied van Anzio en Nettuno beschoten.
Aanvallen van afdeelingen Duitsche
slagvliegtuigen veroorzaakten hevige
branden in de haven van Anzio.
HERDENKING OPRICHTING
N.S.D.A.P.
Ter gelegenheid van de herdenking
van den oprichtingsdag der partij op
24 Febr is te Berlijn een vergadering
van de Reichsleiter, Gauleiter en Ver-
bandeführer der N.S.D.A.P. gehouden.
Daarbij heeft Reichsleiter, Rijksminis
ter dr. Göbbels, een algemeen overzicht
gegeven van het politieke en militaire
gebeuren. Gauleiter Grohe gaf «ïu
overzicht van den arbeid der partij in
den luchtoorlog en Oberbefehlshaber
Backe van de taak van het Rijksbureau
voor het landvolk als het politieke lei
dingsorgaan der partij voor de Duit
sche boerenbevolking. Verder werden
referaten gehouden over de prestaties
van het Duitsche Arbeidsfront in den
oorlog en over de militaire positie.
Rapport werd uitgebracht over wo
ningbouw en hulphuisresting. Reichs
leiter dr. Ley schetste ten slotte den
Führer zooals die ais een lichtend
voorbeeld voor zijn groote taak gereed
staat.
INVASIE OVER DRIE OF VIER
MAANDEN?
LISSABON 28 Febr. Howe. mi
nister voor -munitie, zou volgens Reu
ter in het Canadeesche Lagerhuis te
kennen hebben gegeven, dat de Euro
peesche invasie binnen drie of vier
maanden zou plaatshebben.
In vernr.d hiermede, aldus Howe
heeft de Canideorrfce regeering t--'.rijke
telegrammen uit Gro'-t-Brittannië ont
vangen, waarin wordt aangedrongen
op onmidde'Hike levering van de be-
noodigde scheeps'um 'e.
ZOON VAN CHURCHILL
VERBINDINGSMAN MET TITO.
STOCKHOLM. 28 Febr. Reuter
meldt, dat Randolph Chürchill, de zoon
van den Britschen premier, sedert ee
nigen tijd als verbindingsman met Tito
in het voormalige Zuid-Slavië fun
geert. Hij zou daar in gezelschap van
een Engelsch overste met een val
scherm zijn gedaald.
LENTEFEEST IN JEUGD
HERBERGEN.
Zaterdag 25 Maart a.s. wordt in de
jeugdherbergen te Blaricum en Heems
kerk een lentefeest gehouden onder
leiding van Amsterdamsche voortrek
kers. In Heemskerk is slechts toegang
voor jongeren van 17 tot en met 25
jaar en in Blaricum voor jongens en
meisjes van 14 tot en met 16 jaar. Aan
meldingen moeten vóór 15 Maart a.s
bij de jeugdherberg plaats vinden
's Zaterdagavonds wordt in ce jeugd
herberg een bonte avond gehouden,
terwijl 's Zondags een spel uitgevoerd
wordt, dat tot motief heeft de verja
ging van koning Winter door de Len
te-koningin.
Van Barsingerhorn had ik wel eens
gehoord. Vaag! Maar vier dagen gele
den wist ik toch nog niet hoe ik het
van Alkmaar uit het beste bereiken
kon. Nu weet ik dat wel. Barsingerhorn
zal ik niet licht meer vergeten, want
ik heb er een merkwaardigen Zondag
middag doorgebracht. Ik was er bij
Strauss' beroemde operette „De Zigeu
nerbaron," opgevoerd door drie lief
hebber ij vereenigingen.
Met onzen teekenaar Gerrit Dekker
fietste ik in een lichte nevelkou de
boomgeraamten werden in de verte wa
zig van mist! van Schagen naar de
plaats onzer bestemming. Hoog waren
mijn verwachtingen- niet gespannen.
Wat ook begrijpelijk is wanneer je de
beste dilettanten van je eigen land en
van een paar andere landen gezien
hebt. Want wat kan Barsingerhorn met
zijn boeren en boerinnen je dan nog
voor nieuws bieden? Maar wie was
tien eeuwen geleden ook weer die ge
lukkige, die in een zak aarde een dia
mant vond? Ik ben zijn naam vergeten,
maar Zondagmiddag waren Dekker
die op het oogenblik tegenover mij
met roode koonen van geestdrift zijn
schetsen zit uit te werken en ik het,
die iets kostbaars ontdekten. Wij be
leefden het wonder, dat aan den rand
van den polder in een wintersche
maand een bloem openbloeideDe
bloem van een dilettantenvertooning,
zooals ik die in geen vijftien jaren ge
zien had!
Men kan niet zeggen, dat „Caecilia"
van Barsingerhorn, „West-Frisia" van
Winkel en het Zijper Salonorkest uit
Schagerbrug het zich met de keuze van
hun werk gemakkelijk hadden gemaakt.
Want „De Zigeunerbaron" met zijn
meesleepende muziek, zijn moeilijk too-
neelspel en zijn eisch tot massa-regie
behoort stellig tot de lastigste operet
tes, die er bestaan. Dit geldt reeds voor
musici en acteurs van beroep. Hoeveel
te méér gold het dus voor deze dilet
tanten, die voor het meerendeel en.
's Gravenhage, 28 Februari. Als
gevolg van verschillende omstan
digheden zal helaas geen uitvoe
ring kunen worden gegeven aan
het oorspronkelijk voornemen, om
het verleden jaar ten behoeve van
de gezinnen verstrekte rantsoen
van tien eenheden brandstoffen
voor verwarming, ook voor dezen
winter toe te kennen, doch zal het
rantsoen voor dit jaar tot negen
eenheden moeten worden teruggc
bracht.
Daar tot op heden reeds acht bon
nen van de bonkaart „Brandstof
fen verwarming T 116" werden
aangewezen, zal derhalve nog een
bon worden geldig verklaard en wel
bon 23 b.v. van genoemde kaart T
116, welke bon voor het tijdvak van
1 Maart tot en met 30 April 1944
recht zal geven op het koopen van
een eenheid vaste brandstoffen, met
uitzondering van fabrieksturf.
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat de brandstoffenhandelaren ver
plicht zijn aan de levering van reeds
eerder geldig verklaarde bonnen voor
rang te verleenen, zoodat men dus met
de levering van bon 23 b.v. pas een
aanvang kan maken, indien de oude
bestellingen zijn uitgevoerd.
Met betrekking tot de huisbrand
verbruikers. wier rantsoen door de
brandstoffencommissies zijn berekend
en welke verbruikers waren geclassi
ficeerd in de groepen b, c, d, of e. e/
rood, resp. in de groepen X tot en met
XVI „woningen C.V.", wordt medege
deeld. dat de omstandigheden thans nog
niet veroorloven verdere toewijzingen
te doen uitreiken, resp. verdere perio
debonnen te doen geldig verklaren. Dit
zal zeer waarschijnlijk pas op 16 Maart
a.s. het geval kunnen zijn. Een nadere
nublicatie zal in de eerste helft van
Maart a.s. kunnen worden tegemoet
gezien. Ook de hier bedoelde verbrui
kers zullen echter aan een verlaging
van de oorspronkelijk voor hen bere
kende rantsoenen niet kunnen ontko-
1 Maart: Zon op 7.28. onder 18.19.
Maan onder 1.25, op 10.51. (21.40 e.k.)
(Teekening G. Dekker.)
lezer, het is op mijn woord waar!
hun dagelij ksche taak hebben op de
boerderijen van Noord-Holland! Dat
de bekwame regisseurs, Nico Snel en
A. Wiedijk, niettemin dit muziekspel
aangedurfd hebben, bewijst, dat zij wis
ten wat hun „levend materiaal" jon
ge vrouwen, die hun boerenhuishoudin
gen bestieren, lieve, flinke moidjes. die
de koeien verzorgen, en mannen en
jongens, die, op een enkele uitzondering
na, ook met hun handen hun brood
verdienen waard was. En dit levend
materiaal heeft de verwachtingen van
de knappe en moedige regisseurs nog
geen seconde te schande gemaakt.
„De Zigeunerbaron" is Zondagmid
dag in het eenvoudige feestzaaltje „De
Fortuin" over de planken gegaan in
tientallen verblindende kleuren, in ju-
weelen van zangstemmen, in een kos
telijke mimiek en slagvaardige woor
denwisselingen en dit alles gehuld in
het stralende gewaad van een verove
rende, klankrijke muziek. En met een
vaart, die weinig of niets te wenschen
liet. Van de eerste tot de laatste mi
nuut is heel deze opvoering voor mij
één ononderbroken verrassing geweest:
Hier werd gemusiceerd, gezongen en
gespeeld met zulk een bruisenden le
venslust, met zülk een volle overgave
van het hart en met zülk een natuur
lijk talent, dat de toeschouwer, die er
niets van verwacht had, omdat hij in
zijn leven al zoovéél had gezien, er
soms stil van werd en zich herhaalde
lijk afvroeg: Hoe is het mogelijk?"
DE. EMINENTE. DIRJGEJVIT
NICO SMEL,
(Teekening G. Dekker.)
Sandor Barinkag, een' jonge Zigeu
ner, die na vele omzwervingen weer
in zijn vaderland terugkeert en later
van zijn volk den eeretitel van „Zi
geunerbaron" krijgt, werd vlot en le
vendig, met veel van den zuidelijken
gloed, vertolkt door J. W. Meijer. Ook
zijn tegenspeelster, mevrouw M. Buis
Grin, schonk de uitverkochte zaal de
illusie, dat zij werkelijk een zigeunerin
was; haar grime, haar kleeding, haar
zang, de manier, waarop zij zich op de
planken bewoog, het was alles voor
treffelijk! Mevrouw A. VaderBoom,
de waarzeggende oude zigeunerin, ty
peerde uitmuntend met haar gebo
gen gestalte en haar wat ijle geluid
verrichtte zij een klein wonder. Kal
man Zsupan vond in P. Langereis een
kostelijken vertolker; hier stond de rij
ke varkensfokker, die het met de eer
lijkheid niet zoo nauw neemt, met al
zijn goede en slechte hoedanigheden
voor ons. Door zijn heele rol heen wist
deze Langereis het gele lint van het
komische gespannen te houden; hij
vooral was de peper, die dezen tooneel-
maaltijd prikkelend maakte. De bekoor
lijke dochter Arsena werd ook bekoor
lijk en met, ik zou haas* zeggen, fijne
gratie gespeeld en gezongen door me
vrouw A. M. BlaauboerJonk, die haar
zware rol tot in het volmaakte be-
heerschte en wat was haar spel
soepel, los, vlot, alsof zij haar geheele
leven voor het voetlicht gestaan had!
Mevrouw T. SpaansBronder was een
FEESTMIDDAG ULO-VKREENIGING
IN CASINO.
Zoo was daar dan Zondag weer de
jaarlijksche uitvoering van de ULO-
vereeniging. De veie musementsmid-
dagen door genoemde vereeniging ge
geven muntten steeds uit door 'n ge
zellige sfeer en een uiterst verzorgd
programma. Het was Jan de Beurs,
die om 2 uur het welkomstwoord sprak
en dank bracht aan allen, die mede
hielpen dezen middag doorgang te doen
vinden.
Allereerst was de beurt aan „Los
Equapos", t.w. Lieuwe Schotmans, Jan
Komen en Chris Minneboo. Het was
de eerste keer, dat deze jongens in het
publiek optraden en te oordeeien naar
het hartelijk applaus, dat hun te beurt
viel, viel hun optreden wel in den
smaak. Dan kwam de hoofdschotel van
het programma en wel, het tooneelstuk
Vrijdag de dertiende", geschreven
door J. W. van der Heiden en Henk
Bakker. Vrijdag de dertiende is een
vlot geschreven stuk met diverse gees
tige situaties.
Het houdt in een dag uit het leven
van een pantoffelheld, Christoffel Ver
baak, wiens vrouw erg bijgeloovig is.
Met haar vriendinnen woont zij dik
wijls bijeenkomsten bij. die deze kwaal
nog verergeren. Dien bewusten Vrijdag
loopt Verbaak 's morgens onder een
ladder door, wat voor zijn vrouw aan
leiding is, te beweren, dat er iets bij
zonders gebeuren gaat. Ditmaal krijgt
zij gelijk. Jaap Holtink, een jeugd
vriend van Verbaak, arriveert uit In-
dië met groot verlof en komt op be
zoek. De twee vrienden raken verzeild
in een mondaine gelegenheid, als zij
het weerzien gaan vieren. Intusschen
heeft er bij Verbaak thuis een bijeen
komst plaats van zijn vrouw en haar
vriendinnen. De dames verkeeren in
spanning, want Achmed Ritzibl. hun
„profeet", zal hierbij tegenwoordig zijn.
Deze wijze mu doet eenige uitlatingen
welke bij mevr. Verbaak het vermoe
den opwekken, dat haar man haar be
driegt. Zij rust niet. voor zij zekerheid
heeft dat haar man minder onschuldi
ge gelegenheden bezoekt en roept hem
dan ter verantwoording. Natuurlijk
ontkent hij dit en vraagt zijn vriend
hem te helpen om zich te kunnen re-
habiliteeren. Zij komen er door een
toeval achter, dat de z.g. profeet ei
genlijk loodgieter van zijn vak is, die
op voordeelige manier aan den kost
probeert te komen. In een aardige
slotscène wordt dan de bedrieger ont
maskerd. terwijl de heer en mevrouw
Verbaak zich volledig verzoenen.
Vooral Rie Metzelaar en Jan de
Beurs wonnen de sympathie van het
publiek met hun spel. Het Rhythme-
Quintet van de Optimisten zorgde in
de pauze voor de noodige afleiding.
Het gelukkigste elftal wint.
Het had den schijn dat de wedstrijd
tusschen Atlas en BKC een prettige par
tij zou zijn, doch zij, die dezen strijd
zagen, werden danig teleurgesteld. Beide
ploegen waren zeer matig en vrooral de
voorhoede der thuisclub was slecht. At
las had te kampen met eenige invallers
die in het geheel niet mee konden ko
men. BKC liet ook geen grooten indruk
achter, alleen de achterhoede deed nog
goed werk.
Atlas begon den strijd met eeix, ..uftfly
heel goede aanvallen waarin wel gevaar
voor de Polderschen was. Het was hoofd
zakelijk door het egoïsme van den At
las-middenvoor, dat een kans op scoren
verloren ging. BKC ging er toen een paar
maal van door, doch G. Wijker, die
Looy in het doel verving, kon gemakke
lijk het werk verzetten. De grootste strijd
werd in het middenveld geleverd en het
was de Atlas-middenlinie die daar den
toon aangaf. De voorhoede kon echter
van de geboden kansen geen profijt trek
ken. Zonder dat een der doelverdedigers
gepasseerd was, kwam de rust.
Na de thee was Atlas het eerste kwar
tier sterker dan BKC en moest de Pol-
dersche doelman eenige malen handelend
optreden. Toch kwam er een doelpunt
aan den anderen kant, want bij een der
BKC-aanvallen maakte Beijer een fout
en zag Wijker zich gepasseerd door den
B.-linksbuiten. Atlas trachtte nu met
man en macht het spel voor zich op te
eischen, doch het mocht hun niet geluk
ken om een bedreiging voor B. te zijn.
De B.-achterhoede gaf geen kamp en
mede door te doorzichtig spel der thuis
club kwam het einde met een 0—l over
winning voor de gasten. Met een gelijk
spel was de verhouding beter weerge
geven.
B.M.H.C. 4Hermes 1 (heeren) 1—3.
In Bloemendaal heeft Hermes 1, dat
met tien man speelde, na een zwaren,
maar sportleven strijd, een 31-overwin-
ning op BMHC 4 behaald. Onmiddellijk
na den aanvang komen de gastheeren
geducht opzetten en uit een voorzei van
rechts weet hun middenvoor door een
hard schot zijn club de leiding te geven.
Door Bakker maakt Hermes twintig mi
nuten later gelijk. Met dezen stand wordt
gedraaid. Ook in de tweede helft wordt
een verbitterde strijd geleverd. Belde
kanten zijn er van doordrongen, dat de
partij, die de leiding neemt, deze wel
zal behouden. Vijf minuten voor het ein
de is de stand nog 1—1. Dan gelukt het
Kiljan. met een boogballetje den BMHC-
doelverdediger te passeeren. In de laatste
seconde brengt Van der Haagen den
stand op 3—1.
statige Mirabella. G. Blaauboer speelde
sober misschien hier en daar zelfs
iets te sober de rol van Ottokar.
De Conté Carnero kreeg de vereischte
dosis gewichtigheid en zwier van A.
Wiedijk, dien ik reeds als regisseur
noemde. H. J. Egbers, die ook op zeer
lofwaardige wijze voor de Nederland
sche vertaling der operette zorgde, wat
waarlijk geen kleinigheid was! gaf
een kranigen graaf Homanay te zien en
te hooren.
En ik zou nu zoo graag alle andere
medewerkenden roeiers, zigeuners,
zigeunerinnen, huzaren, marketentsters!
bij name willen noemen, doch he-
laós, zij zijn omhuld door de duisternis
der anonymiteit. Maar in het vuur
werk van prachtige costuums, waar
voor de firma Ridderikhoff te Hoorn
zorgde, deden allen, tot op de kleinste
plaats, hun plicht. Deze geheele voor
stelling van eenvoudige dilettanten was
doorgloeid van een eerlijk enthousias
me, ontstoken in eerlijke en eenvoudige
harten. En ik overdrijf niet wanneer
ik zeg, dat zij, die in de orkestruimte
zaten en zij, die op het tooneel ston
den, tezamen iets tot stand brachten
dat aan het ongelooflijke grenst.
In den avond de nevels begonnen
al uit de landen te stijgen en de sche
mering had reeds haar herauten ge
zonden reed ik op mijn huurfiets
van Barsingerhorn naar Schagen terug.
En ik was trotsch op mijn boeren en
boerinnetjes van Noord-Holland.
H. P. VAN DEN AARDWEG.