DAGBLAD VOOR Strijd zonder ruimte aan hei invasiefroni. Sovjettroepen in opmarsch naar Wilna. Rembrandt en zijn be- ieekenis van hei leven. De Z-S procedure in de Nederlandsche industrie. Nieuwe landingen als oplossing. Spuit de kool. Verduisteren v. 22.00-5.30 u. Alle aanvallen in Normandië en Italië afgeslagen. Strijd op vier fronten. Te wapen I. f Luchtaanval op midden- en Zuidoost-Duitschland. De stem der S.S. n t Keuringen. Uitgave: Ti~ *>agblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau der Heldersche editie: Den Helder: Koningstraat 78. Telefoon 2345 (2 lijnen). Postrekening 449041. ZATERDAG 8 JUUI 1844. HELDERSCHE EDITIE. »- NOORD-HOLLAND 88e Jaargang, No. 158, 4 pagina'i. Hoofdredacteur: H. M. C. SCHR5DER, Alkmaar. Deze Courant verschijnt dagelljki. Advertentie-tarief: Prijs der gewone advertenties in deze Editie 11 ct. per m.m. Bij contract binnen een jaar te gebruiken belang rijke korting. Tarieven voor de geheele oplage op aanvrage. Bij gelegenheid van de jubileum leesten in 1906 verschenen snijdende caricaturen op een hossende joelende menigte rondom het standbeeld van Rembrandt! Rembrandt, Vondel Mul- tatuli, Busken Huet: groote 'namen van groote Nederlanders, maar wat wist het volk van hun beteekenis? Miskenning en ballingschap scheen maar al te vaak het lot dier grootste kunstenaars. Laten wij ons ook nu niet overgeven aan een goedkoop il lusionisme en erkennen, dat juist in deze kenteringsdagen bij duizenden, d'e langs den zelfkant onzer samen leving in het donker werken, geen be hoefte is aan cultuur, aan kunst en dat de groote kunstwerken, naar Goethe's schampere opmerking ook hiet voor „het gepeupel" bestaan. Toch is er in menig opzicht iets aan 't veranderen ten goede. Rembrandt althans is bij duizenden niet meer al leen de schilder van „De Nachtwacht' of een man. die failliet ging en al zijn schatten voor een appel en een ei in veiling moest laten brengen, ...aar men begint hem eenigszins te begrij pen uit zijn leven en werken en te waardeeren als de luisterrijke repre sentant van het beste en diepste wat het volk in zijn geheel aan kernachtige waarden bezit. Uit vele recente publi caties, lezingen en films leerde men een genie kennen, krachtig en veelzij dig, met onovertroffen meesterschap, maar ook een mensch, worstelend en strijdend, en nimmer rustend of be' vredigd, bouwend aan zijn geweldige levenstaak. Men begint iets te beseffen van het wonder van dezen zich steeds vernieuwenden geest, van de totaliteit zijner scheppingsdrift boven alle in nerlijke en uiterlijke zorgen en t--'en- strijdigheden uit, een Faustische le vensgang, zoo kenmerkend voor de grootste Noordsche kunstenaars! £)IT wonderbare leven van Rembrandt den schilder van het geheimzinnigste licht-donker. van de oogen en de zie len, wordt voor iederen strevenden mensch tot een toetsing, maning en loutering, tot een eeuwig glanzend symbool. Niemand van het denkende deel van ons volk kan zichzelf geeste lijk rijp achten en zijn opvoeding vol ledig, zonder gedurende een korter of langer periode van zijn leven een ern stig tweegesprek met den grootmeester onder de schilders te hebben gevoerd Rembrandt, groot als kunstenaar, maar even groot als denker, wijsgeer, mysti cus, profeet, voor wien scheppen en schilderen niet anders beteekende dan te getuigen van zijn wereldomvattende menschelijkheid. Om Rembrandt's beteekenis te be grijpen is het tevens noodzakelijk in zicht te verkrijgen in die eigenaardige verhouding en wisselwerking, in vrij heid of gebondenheid, tusschen kunste naar en samenleving, die niet zonder elkander gedacht kunnen worden. .Vindt eenerzijds de schilder zijn groot ste kracht in eigen sterke individuali teit, anderzijds zal hij immer met vele draden aan de gemeenschap verbonden dienen te zijn om niet aan zijn afgeslo tenheid in zijn ivoren toren te gronde te gaan. Als een reactie op een al te sterke afsluiting van mensch en maatschappij in bepaalde cultuur perioden (wij denken aan de beweging van '80), staat immer bij vele kun stenaars een sterk verlangen op om de gemeenschap te dierifen in edele voor alle menschen aanvaardbare voorstel lingen. In kluizenaarschap en droom kan de schilder het beste en innigste van zich zelf geven, maar wat moet er ten slotte van zijn kunst worden zonder de tel kens frissche impulsen die het Wij van de samenleving naar hem uitstraalt, wat is hij zonder opdrachten, zonder het levend contact met de werkelijk heid? ¥N Rembrandt's ontwikkelingsgang zien wij deze polaire verhoudingen overdui delijk aan den dag treden. Nimmer is hij grooter en dieper, dan wanneer hij in souverein scheppen de wereld den rug toedraait, zooals in de jaren 1642 tot 1656, wanneer het noodlot van zijn maatschappelijken ondergang onaf wendbaar nader sluipt, maar ook nim mer is hij geweldiger dan wanneer hij, met volledigen inzet van zijn meester schap, de opdrachten die hem uit de gemeenschapgeworden, tracht uit te voeren, de problemen die daarbij ont staan met de grootst mogelijke con sciëntie tracht op te lossen! Wij denken daarbij aan die reeks van franke portretten van zooveel welge stelde burgers en kooplieden, die allen iets meekregen van den nobelen zwier en grandezza, maar ook van den geestesadel van den nog zoo jongen en blijgestemden kunstenaar; wij denken aan de Bijbelsche onderwerpen die hij voor Prins Frederik Hendrik schilderde en waarvoor hij met breed gebaar lon- stantijn Huyghens „de Blindmaking van Simson" schonk; wij denken aan de onvolprezen Nachtwacht, het Kor poraalschap van Banning Cocq voor de zaal der Kloveniersdoelen: aan de Anatomieën van Tulp en van Deyman voor het Theater van het Amsterdam- sche Chirurgengilde, wij denken aan „Het Eedverbond der Batavieren" voor een zaal van het pas voltooide tadhuis van Van Campen en aan „De Staal meesters" voor het gilde der Laken- kooplieden. Wij mogen rustig aannemen dat de meester al deze opdrachten met beide handen heeft aangegrepen en dat hij, ondanks zijn mannelijk fier karakter, in menschelijke gevoeligheid gehun kerd heeft naar begrip en waardeering. Ja, het moet hem diep getroffen en geschokt hebben, dat een paar van zijn schoonste en aangrijpendste werken werden afgewezen en bespot en zelfs verminkt en afgesneden. Het genie is immer in wording en ontwikkeling, werkt naar maatstaven en beginselen van boventijdelijken aard en zal dan ook steeds in conflict komen met bepaalde in den eigen tijd ver ankerde normen van smaak en mode. Laten wij ondertusschen deze conflic ten ook weer niet al te tragisch opvat ten en met dankbaarheid genieten van zoovele kunstwerken, die naar men zegt geschapen werden bij bepaalde ge legenheden, waarbij de kunstenaar in zijn intenties gekluisterd was of ar beidde in „loonslavernij". Het waren ondankbare opgaven, die achteraf stel lige winst voor kunstenaar en gemeen schap bleken te zijn, hetgeen te bewij zen valt aan vele werken van Rem brandt, Rubens, Michel Angelo, Haydn, Van bevoegde zijde in Den Haag wordt medegedeeld: De procedure der Z-S kaarten als maatregel op grond van de verorde ning van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied nr- 10ff42 betreffende de verplichting tot het ver strekken van inlichtingen wordt thans ook toegepast op de geheele Neder landsche industrie. Er moeten derhalve aan deelnemen alle industrieele bedrijven, die zijn aangesloten bij een onder de hoofd groep industrie gerangschikte vak- of vaksubgroep met uitzondering van: 1. de industriëele bedrijven, die door de Rüstungsinspektion Niederlande of door de Hauptabteilung Wirtschaft in Den Haag reeds uitgenoodigd zijn tot deelneming; 2. de bouwvakindustrie, met inbegrip van de kleine bedrijven; 3. de houtbewerkende industrie be- hoorende tot het bosch- en houtbedrijf, 4 de bedrijven van de levensmidde lenindustrie, die hiertoe uitgenoodigd zijn door de publicatie in de pers van 25 Maart 1944. XXX Ondernemingen, wier bedrijf ligt op het gebied van handel en industrie, zijn aan de procedure onderworpen voor zoover de omzet boven de 50 procent ligt. Hetzelfde is het geval, wanneer naast de industriëele productie een an dere bedrijvigheid wordt uitgeoefend. De aanvraagformulieren zijn ver krijgbaar bij de Kamers van Koophan del en Industrie en derzelver bijkanto ren. Bevoegd voor de bewerking van de in te dienen Z-kaarten-aanvragen is alleen de Hauptabteilung Wirtschaft. Amersfoort, Koninginnelaan 14. Op de enveloppe en het formulier der aanvra gen moet de afkorting „Gewi" geschre ven worden. Duitsche ondernemingen, welker eigenaars allen of voor het mee- rendeel Rijksduitschers zijn, en onder nemingen, welker kapitaal voor meer dan 50 procent in Rijksduitsch bezit is of die een Rijksduitsche trustee hebben dienen hun aanvragen in bij de Duitsche Handelskammer für die Niederlande in Amsterdam en Rotterdam. De for mulieren en Z-kaarten zijn voor deze bedrijven verkrijgbaar bij de Deutsche Handelskammer. Buitenlandsche ondernemingen in Nederland, d.w.z. ondernemingen wel ker eigenaars allen of voor het race- rendeel niet-Rijksduitschers en niet- Nederlanders zijn, en ondernemingen welker kapitaal voor meer dan 50 pro cent in niet-Duitsch of niet-Neder- landsch bezit is, dienen hun aanvra gen, evenals de Duitsche ondernemin gen, in bij de Deutsche Handelskam mer für die Niederlande in Amster dam en Rotterdam- De formulieren en Z-kaarten zijn voor deze bedrijven eveneens verkrijgbaar bij de Deutsche Handelskammer. De aanvragen moeten terstond, maar op zijn laatst op 31 Juli 1944 ingediend worden bij de Hauptabteiluhg Wirt schaft, Amersfoort, Koninginnelaan 14. Later ontvangen aanvragen worden behandeld als niet-ingediend. De ver antwoordelijkheid voor de tijdige ont vangst der aanvragen ligt bij de aan vragende firma's. Zij dragen ook het risico van het verlies bij de verzending Onjuist, onduidelijk of onvolledig in gevulde aanvragen gelden als niet-in- gediend en worden niet bewerkt. Onjuiste opgaven kunnen bovendien bestraffing ten gevolge hebben. On dernemers, die in gebreke blijven vóór 31 Juli 1944 hun aanvraag in te dienen, stellen daarmee zichzelf en hun werk krachten ter beschikking voor gebruik elders. XXX De Z-procedure is verder gelast voor: 1) Kantoren van kartels of soortge lijke vereenigingen. 2) Bureaux, kantoren enz. van ver eenigingen. die haar leden op econo misch gebied vertegenwoordigen of ad- viseeren, zooals vereenigingen van Typeerend voor den strijd om Caen is, dat hier geen sprake meer is van een operatief doel der geal lieerden. Zij willen Caen over meesteren, hetzij door omsingeling, hetzij door een directen aanval, niet om de stad zelf, die, nu zij meer ruïne dan stad is, niet veel waarde meer heeft, maar om los te breken uit het nauwe schiereiland Cotentin, daar er hier voor de aan vallende geallieerden geen opera tieve mogelijkheden meer zijn. Men moet rekening houden met de mogelijkheid, dat een nieuwe landing zal worden uitgevoerd, die dan een contact met de op het punt van door breken staande geallieerde strijdgroe pen achter de Duitsche vestingen be oogt. Zulk een landing kan plaats heb ben in het Oostelijk gedeelte van de Seine-bocht of in de Golf van St. Malo of ook wel op beide plaatsen tegelijk, maar in elk geval met het doel door coördinatie een doorbraak te bewer ken, waaruit dan weer grootere opera tieve initiatieven voor den tegenstan der kunnen voortvloeien. Weinig succes. Tusschen de Westkust van Cotentin en het dal van de Vire zijn de Ameri kanen voortgegaan meer ruimte te winnen en alhoewel zij hun aanvals groepen hadden versterkt, zijn zij niet veel opgeschoten. De rechter vleugel daarentegen slaagde er in ver der op te rukken en wel tot St. Remy. Meer landinwaarts drong een ster ke aanvalsgroep, nadat vorige pogingen waren mislukt, La Haye du Puits bin nen. Hier is een felle strijd ontbrand, daar het den Duitschen verdedigings troepen gelukte de Amerikanen tot aan den rand van het plaatsje terug te dringen. Tusschen La Haye du Puits en de Prairies Marecageusus hebben de aan vallers slechts geringe terreinwinst ge boekt. Zoo ook in het gebied aan beide zijden van den straatweg Carentan Perières. waar hun druk sterker wordt. Gezien de matigheid der gevechten schijnt in deze gebieden tot aan de Vire slechts een geringe hoeveelheid eenheden in den strijd te zijn gebracht, terwijl ten Oosten van de Vire, waar de linkervleugel van het eerste Ame- rikaansche leger ligt. Donderdag na genoeg geen strijd werd gevoerd. Het heeft er den schijn van dat ge neraal Bradley aan deze sectoren krachten heeft onttrokken, om den aan val van zijn rechtervleugel te verster ken. Adempauze. Donderdag was het in het gebied Tilly—Caen voor beide partijen de dag der adempauze. De strijd, die zich hier afspeelt is zonder twijfel de grootste invasieslag tot dusverre, maar hij lijkt in niets op de tankslagen in de Afrikaansche woestijn en de Russische steppe, die zich dank zij de ruimte als het ware op de lange baan afspeelden. Men kan evenmin spreken van een klassieken huiseigenaren en grondbezitters, enz. 3) Kantoren van vereenigingen van economische adviseurs (accountants), belastingconsulenten, boekhouders en soortgelijke beroepen. 4) Adviesondernemingen en -onder- nemers voor het bedrijfslever, in het bijzonder voor het ontwerpen van plannen, marktanalyses, organisaties. De vrijstellingsaanvragen moeten voor de hier bedoelde personen even eens vóór 31 Juli 1944 ingediend wor den bij de Hauptabteilung Wirtschaft, Amersfoort. Koninginnelaan 12, of bij de Deutsche Handelskammer in Am sterdam. Voor hen geldt het hierboven gezegde eveneens. stellingenoorlog, die zich kenmerkt door een min of meer star front van loopgraven en gedragen wordt door in fanterie en artillerie. Deze slag in Normandië is veeleer een eigenaardige tusschenvorm. Aan beide zijden strijden moderne, volledig gemotoriseerde en met alle zware wapenen uitgeruste tankdivisies Maar zij vechten -in een nauw ompaald boschachtig gebied, waar de tanks geen ruimte kunnen vinden om haar stootkracht in de lengte te richten. Het is een strijd zonder ruimte als klassiek worstelen, nimmer zijn de tegenstan ders in staat om zich al vechtende van nieuwen adem te voorzien. Wanneer een beslissing niet snel valt, zooals bij Caen. is men beiderzijds genoopt een rust te nemen, welker starheid alleen wordt Verbroken door hergroepeerin gen. aanvoer van nieuwe troepen en nieuw materiaal. Zoodra het gevecht hervat wordt, krijgt men het beeld van een materieel- slag-op-de-plaats, die voor een groot deel wordt beheerscht door het massa le vuur der zware wapenen. De eigen lijke strijd gaat veelal, uren en dagen lang, om kleine afzonderlijke punten. Een gevecht op punten en de uitslag hangt er voor een goed deel van af wie den langsten adem heeft. Het eind van iedere rust wordt aan gekondigd door een hevig en ongekend geconcentreerd trommelvuur, dat voor afgaat aan plotselinge nieuwe aanval len. De bedoeling is, den tegenstander murw te beuken, zijn weerstand letter lijk uit elkaar te slaan. Het is bij Caen tot nog toe niet gelukt. De Duitsche grenadiers, verschanst in hun stel lingen. ontvingen steeds weer de aan vallers met een heftig vuur van gewe ren en mitrailleurs. Doorbraakgevaar opgeheven. Het Internationale Informationsbu reau meldt aangaande den toestand aan het invasie'ront, dat de Amerikaansche formaties Donderdag over een breed front den Duitschen afweergrendel tusschen Carentan en de Westkust van Normandië hebben getracht te verbre ken. ^Vooral aan weerskanten van den weg CarentanPeriers bracht het Amefrikaansche opperbevel sterke pant- serfqrmaties in den strijd, teneinde in de eerste plaats in Zuidwestelijke rich ting op te dringen. De aanvallen wer den ondersteund door voortdurende aanvallen van slagvliegtuigen. Deson danks wist de Duitsche verdediging zich ten volle te handhaven en tijdelij ke penetraties door onmiddelijken te genaanval op te ruimen. De gevechten duurden hier den geheelen nacht voort en herleefden Vrijdagochtend in volle ster) te. In den tegenaanval brachten Dui che valschermjagers groote dee- len ',an het Foret de Mont Castre. dat tijdelijk verloren was gegaan, weder in Duitsche handen. Zij veroverden een belangrijke hoogte ten Noorden van het bosch in stormloop. Aldus werd het doorbraakgevaar. dat in dit gebied tijdelijk bestond, weder opgeheven. Ook het wegenknooppunt La Haye Du Puits bevindt zich weder hecht in Duitsche handen. De plantenziektenkundigen dienst deelt mede, dat de hoofdvlucht van de konlgalmug, de verwekker van de draaihartigheid in de kool, ver schenen is Aangeraden wordt, alle, ook de te velde uitgeplante sluitkool, te spuiten. Hiervoor kan gebruikt wor den het in den handel verkrijgbare mengsel Pyridinezeep 5 9 Juli: Zon op 5.28 u., onder 22.02 u. Maan onder 9.23 u., op 0.19 u. Weermachtbericht. Terreuraanval op Kiel. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 7 Juli- - Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In het Normandische landings- hoofd lag het zwaartepunt der ge vechten ook gisteren in het gebied Zuidwestelijk van Carentan tot aan de Westkust van het schiereiland van Cherbourg. In het onoverzich telijke terrein van bosschen en struikgewas ontstonden vaak ver- j^EMBRANDT'S leven is als het Hol- landsche wolkenlandschap, het is grillig en wisselend en statig en ma jestueus. het vertoont de zwaarste ver donkeringen en wordt doorflitst van bliksems, het stormt en 1 telt er en het is vol diepen gloed van doorbre kende avondzon. Niets menschelijks was den grootsten Hollander vreemd, hij is door alle dalen van het leven gegaan en heeft er de hoogste toppen van beklommen. Het einde beteekende geen ondergang en verkommering, geen opstandigheid of cynisme, maar wijze berusting en verzoening. Als hoogste symbolen van liefde schildert hij nog zijn Gelukkige Familie, zijn Bruidspaar, zijn Verloren Zoon. Zoo vatte deze be genadigde het leven nog eenmaal sa men in zijn schoonste synthese, nadat hij alle wrangheid en wreedheid er van doorproefd en doorstreden had. Zijn waarheidsliefde deed hem niet terugdeinzen om ook het afschrikwek kendste en leelijkste onbarmhartig af te beelden en toch maakt hii met zijn wonderbaarlijke ziel het leeiijke tot schoonheid. Nimmer worden zijn vond sten tot recept, hij laat zich niet in het gareel van een bepaalde werkwiize of techniek dwingen, hij is eeuwig frisch en eeuwig jong als het Hollandsche landschap en zijn luchten. In tijden van verbijstering en /erval, Jie tegelijker tijd de belofte van een betere toekomst in zich dragen, blijft Rembiandt als een lichtend voorbeeld van trouw aan het eenmaal gestelde doel. Niet in de pracht van een makkelijk en succesvol uiterlijk bestaan ligt zijn waarde, maar in het zoeken en winnen uit tegenstrij- bitterde gevechten op korten af stand, waarbij onze troepen alle vijandelijke aanvallen, die door sterke luchtaanvallen werden on dersteund, konden afslaan. Bij Le Plessis en ten Zuiden van Mont- gardon werd de binnengedrongen vijand in een tegenaanval verdre ven. De zuivering van het boschge- bied ten Oosten van La Haye du Puits van den daarbinnen gedron gen vijand is nog aan den gang. In het Fransche gebied werden 157 terroristen en door valschermen neergelaten Britsche sabotagegroe pen in een gevecht vernietigd. Boven het landingshoofd en de be zette westelijke gebieden werden 22 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Door strijdmiddelen van de Duitsche marine werden in de wateren van het invasiefront opnieuw een kruiser, 3 otpedojagers en 6 geladen transport schepen met een inhoud van 32.000 brt tot zinken gebracht en werd een andere kruiser zwaar beschadigd. Ten Noorden van de Seinebaai brachten de beveili gingsvaartuigen in den afgeloopen nacht een Britsche artillerie-motor torpedoboot tot zinken en beschadig den verscheidene andere booten. In de wateren van Brest ontstond in den nacht van 5 op 6 Juli een gevecht tus schen 4 Duitsche patrouillebooten en 4 vijandelijke torpedojagers. Twee tor pedojagers werden in brand geschoten Een eigen boot ging na heldhaftigen strijd verloren. Deel en van haar be manning werden gered. Zwaar vergeldingsvuur blijft op het gebied van Londen liggen. In Italië viel de vijand gisteren, door talrijke tanks ondersteund, bijna aan het geheele front aan. Na harde ge vechten aan de Ligurische kust, bij Volterra, ten Noordwesten van Siena in het gebied van Arezzo. aan weers kanten van Umbertide en aan de Adriatische kust werd de vijand, afge zien van geringe plaatselijke penetra ties, met verliezen teruggeslagen Aan de Adriatische kust zijn de gevechten nog aan den gang. Des nachts operee- rende slagvliegtuigen vielen in den af geloopen nacht weer het vijandelijke de gevechten van de laatste weken heeft zich een brigade luchtdoelgeschut onder kolonel Müller in den strijd te 'and bijzonder onderscheiden. In het Zuiden van het Oostelijk front ondernam de vijand tusschen den bo venloop van den Dnjestr en Kowel ver- ;cheidene vergeefsche aanvallen In den centralen sector duren de zware gevechten op de tot dusver bestaande brandpunten van den grooten afweer- slag voort. Op de landengte van Bara- nowice werden vijandelijke, door tanks ondersteunde aanvallen, ten Oos ten van de stad opgevangen. Ook in het gebied ten Westen van Molodeczno wordt verbitterd gevochten. Ten Noorden daarvan zijn vijande lijke aanvalsgroepen in opmarsch naar Wilna- Ten Noordwesten van het Na- rocz-meer, waar talrijke aanvallen van de bolsjewieken mislukten, heeft zich de Beiersche 212e divisie infanterie, onder bevel van generaal-majoor Sans- fuss, bijzonder geweerd. Ten Noorder en ten Noordwesten van Polozk onder namen de bolsjewieken gisteren slechts vrij zwakke aanvallen, die voor onze stellingen ineenstortten. Formaties slagvliegtuigen mengden zich doeltreffend in de gevechten te land en sloegen talrijke vijandelijke colonnes uiteen. Zware gevechtsvlieg tuigen zetten den strijd tegen de bols jewistische ravitailleering des nachts met goede uitwerking voort door aan vallen op stations en spoorlijnen. Amerikaansche bommenwerpers on dernamen gisteren een terreuraanval op de stad Kiel Des nachts wierpen enkele Britsche vliegtuigen bommen in het Rijnlandsch-Westfaalsche gebied Bovendien viel een zwakke formatie vijandelijke bommenwerpers het gebied van Weenen gaan. Door nachtjagers werden 12 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Scheepsconcentraties voor de Orne- Voor den Orne-mond duiden vrij sterke scheepsconcentraties, waaronder zich kruisers en torpedojagers bevin den, op den nieuwen aanvoer van troe pen en materieel voor het gebied van het bruggehoofd van het tweede En- gelsche leger. Van 26 Juni tot 6 Juli heeft de vijand in totaal 372 tanks verloren, terwijl nog een groot aantal tanks is bescha digd. De teekenen duiden er op, dat de vijand binnenkort in de richting Caen opnieuw tot den aanval zal overgaan. De gevechten op het schiereiland Cotentin hebben geleid tot onbeteeke- nende vijandelijke ppnetratles. die ech- -kff- Wie zijn houvast zoekt in ver gelijkingen en de beteekenis der dingen afmeet naar hun onderlinge punten van overeenkomst, kan den thans op de vier hoeken der aarde woedenden strijd, in vergelijking met den eersten wereld oorlog, een dubbelen wereldoorlog noe men. Is er van 1914 tot 1918 eigenlijk steeds sprake geweest van twee hoofd fronten, het Oost- en het Westfront in Europa met een reeks nevenfronten in Italië, in overzee en in Oost-Azië, thans is ook Oost-Azië hoofdfrontgebied ge worden. Thans leggen naast het Euro- peesche Oost- en Westfront het Oost- Aziatische Oost- en Westfront in min stens even sterke mate gewicht in de schaal der strategische beslissingen. Thans is er, naast 'n Europeesch, even zeer sprake van een Oost-Aziatisch cen trum, waaromheen dan de nevenfron ten zich groepeeren zooals in Europa het Italiaansche, in Oost-Azië het Bir- maansche front. Er bestaat tusschen deze beide centra een onverbrekelijk ver band, niet alleen politiek zooals dit tot uitdrukking komt in het bondgenoot schap tusschen Berlijn en Tokio maar ook militair, omdat de gebeurtenissen hier en daar elkaar aan geallieerde zij de rechtstreeks beïnvloeden. Steeds im mers moet de geallieerde leiding er op bedacht zijn haar krachten over Europa en Oost-Azië te verdeelen en bekend is de tegenstelling in de geallieerde hoofd kwartieren tusschen de aanhangers der zienswijze, dat de strijd in Oost-Azië als de belangrijkste moet worden gezien en de voorstanders van het begin el Europe first". Bij het opmaken van een tusschentijdsche balans van den toe stand, nu op het oogenblik de dagen der groote beslissingen nader en nader ko men, moet deze de geheele wereld omspannende samenhang van den oorlog met uit het oog worden verloren. Dan wordt ook de strekkine duidelijk van de dezer dagen door den Führer in een rede voor de leiders der Duitsche wapen industrie gesproken woorden, dat „deze oorlog niet kan worden afgemeten naar gebeurtenissen van den dag". Nimmer grenen de tallooze, op zichzelf schijnbaar reeds uiterst belangrijke gebeurtenissen, zoozeer in elkaar als thans en hun feite lijke beteekenis kan dan ook pas op den duur uit hun wederzijdsche beïnvloe ding, uit hun onderling samenspel blij ken. Naast de militaire heeft ook de poli tieke ontwikkeling in de afgeloopen week de aandacht gevraagd, in verband met het tusschen Duitschland en Fin land afgesloten militair bondgenootschap. Het is merkwaardig, dat de politieke achtergrond van den oorlog tot dusver leemten heeft vertoond, die met het mi litaire beeld in tegenspraak waren. Zoo bestonden er tot voor enkele dagen nog diplomatieke betrekkingen tusschen Washington en Helsinki, ondanks het feit. dat Finland aan de zijde van Duitschland tegen Washingtons bolsje- wistirchen bondgenoot strijdt en ondanks den feitelijken oorlogstoestand tusschen Finland en het met Amerika nog nauwer verbonden Engeland. Zoo bestaat er ook nu nog de wonderlijke figuur, dat Tokio en Moskou goede en naar het schijnt zelfs hartelijker wordende betrekkingen onderhouden, terwijl Japan toch in een strijd oo leven en dood met Moskou's Anglo-Amerikaansche vrienden is ge wikkeld. Dat deze tegenstelling tusschen de politieke verhoudingen en den mili tairen toestand, voor zoover Finland be treft, thans is opgeheven, bewijst op zichzelf reeds, dat groote beslissingen aanstaande zijn, zoo alomvattend, dat daarbij voor politieke schakeeringen steeds minder ruimte overblijft. Veelbe- te kenend is hierbij, dat het initiatief tot dit „vlak strijken" der verhoudingen van Duitschland en Finland is uitge gaan en dat eerst het „de jure" door middel van een verdrag bestendigen van een reeds lang „de facto" bestaande Duitsch-Finsche wapenbroederschan. Washington er toe kon brengen gevolg te geven aan het verlangen van Moskou, nu ook zijnerzijds met Finland te bre ken. Militair vertonnen het Eurooeesche en het Aziatische Oostfront op het oogen blik een treffende overeenkomst. Hier zoowel als daar komt thans aan het stadium der tactische terugtochten een einde. De strijd om Minsk en om Sai- pan brengt bolsjewisten en Anglo- Amerikanen thans in voor Duitschland en Japan zoo vitale ruimten, dat de groote beslissende slagen niet ver hier vandaan kunnen vallen. Hiermee is echter nog niets gezegd over het tijd stip v/aarop en de omstandigheden, waaronder het tot deze slagen komen zal. Want belangrijker nog dar de fac tor..ruimte" is de factor.,tijd". Heel dui delijk blijkt daarbij immers de onderlinge samenhang tusschen den Eurooeeschen en den Oost-Aziatischen oorlog, die beide centra steeds meer tot een onver brekelijk geheel doet samengroeien. Want het wachten is thans allereerst on een beslissing op één der fronten. Dezer dagen zijn voor zoover ik althans weet weer twee jongens, die te water geraakt waren, ver dronken, hoewel zij nog snel op het, droge gebracht konden worden. Opnieuw twee kinderen, die den dood in het water vonden! Wanneer een volwassene sterft In de kracht van zijn jaren en midden in de ontplooiing van zijn toekomst, is het altijd tragisch. Honderdmaal triester is het, wanneer een kind sterft. En duizenkeeren tragischer is het, wanneer een kind sterft, dat, volgens gewone menschelijke rede neering, niet had behoeven te sterven. Die twee jongens hadden niet be hoeven te sterven, wanneer zij zich in het water hadden kunnen behel pen. Vermoedelijk zullen zij precies geweten hebben, dat 1600 de slag bij Nieuwpoort „beteekent"; zij zullen op een rijtje misschien alle vulkanen van Java hebber, kunnen opdreunen; zij zullen min of meer bedreven zijn geweest in het oplossen van reken kundige, krankzinnigheden; zij zul len samengestelde zinnen hebben kunnen ontleden; zij zullen.... Kortom, zij zullen allerlei dingen gekend en gekund hebben, die voor het leven van niet de minste betee kenis zijn. Maar zij waren, toen de dood hun jonge hart naderde, niet in staat om de twee of drie reddende been- en armslagen naar den oever te maken!! In het zwaarste oogenblik van hun kinderbestaan dat zes, zeven jaar gevuld geweest was met balen van ingepompte school-onwijsheid moesten zij zich weerloos overgeven. Zij gingen, naar adem snakkend, ten onder, terwijl misschien Gods zon over het water scheen en ergens in een nabijen boom een vogel het leven en de vrijheid bejubelde. Wie is mede-schuldig aan dien dood? U en ik! Wij éllen, die niet eischen en geëischt hébben, dat men onze kinderen niet langer belast met zotte kwasi-geleerdheid. doch hen vóór alles bekwaam maakt, om in dit waterland, een aanval van den dood. die af te slaan is, ook inderdaad af te slaan! OVIDIUS. J die dan vanzelf ook de andere fronten in beweging zal brengen. Deze beslis sing kan alleen vallen in het Europee- sche Westen, aan het invasiefront dus. Het onbestrijdbaar succes, dat de be zetting van Cherbourg voor hem was, heeft Montgomery onmiddellijk pogen uit te buiten en te verstevigen door zijn bruggehoofd tegenover dezen hoekpeiler in het westen ook te versterken met een hoekpeiler in het westen, als hoe danig. na zijn reeds in den aanvang mis lukten greep naar Le Havre, alleen Caen in aanmerking komt. Caen, hoewel bij lange na niet de ontschepingsmogelijk heden biedend, die Le Havre bezit, kan als middelpunt, waar zeven belangrijke hoofdwegen samenkomen, voor een ver dere ontplooiing van den slag aan de geallieerden bijzondere voordeelen bie den. Dat het Montgomery inderdaad om deze geografische mogelijkheden, die Caen in het Normandische landschaps beeld heeft, méér te doen is dan louter en alleen het bezit van de stad of beter de ruïnes van die stad dat is wel gebleken uit de wiiziging, welke de geallieerde strateeie bij den concentri- schen aanval op Caen heeft ondergaan. Aanvankelijk lag het zwaartepunt van den slag op den oostelijken vleugel van het bruggehoofd immers ten zuiden van Tilly. Montgomery's pantserspitsen poogden door te dringen naar het Zui den. naar den grooten nationalen weg N 175, die van Caen over Villersbocage naar Avranches in den zuidwesthoek van het Normandische schiereiland leidt. Het bezit van dezen weg zou den gealli eerden immers eerst de noodige ruimte verschaffen tot het opstellen hunnef operatieve reserves. Nu een rechtstreek-, sche aanval om dit te bereiken door den Duitschen tegenstoot bii Evrecy echter geen succes had, poogt Montgomery het langs een omweg; via Caen. De betee kenis van dit alles is, dat het toch reeds gedesorganiseerde geallieerde tijdschema hiermee nog meer uit ziin verband wordt gewrongen. Er moet Montgomery im mers alles aan gelegen zijn om zoo snel mogelijk langs den Odon en dan verder na&r Tessy sur Vire door te breken, in elk geval tijdig genoeg om de vanuit een te smalle basis tusschen La Haie du Puits-Carentan-St. Ló on dernomen Amerikaansche aanvallen naar het zuiden te kunnen steunen. Deze overwegingen geven dan tevens aan, waar in de komende dagen het zwaar tepunt der krijgshandelingen gezocht moet worden en in welke steeds dwin gender mate de factor„tijd" zich bij dit alles doet gelden. Naar het Interinf van zijn lucht machtcorrespondent verneemt hebben de Amerikaansche formaties, die in de ochtenduren van den 7den Juli boven midden- en Zuidoost-Duitschland ope reerden belangrijke verliezen geleden. Ondanks de zeer krachtige bescherming door jachtvliegtuigen, ontstonden he vige luchtgevechten met de viermoto rige bommenwerpers. Boven Opper- Silezisch gebied in de omgeving van Gleiwitz en Neustadt werden zeer he vige luchtslagen gevoerd Op het oogenbhk is bekend dat alleen door Duitsche jachtvliegtuigen meer dan 60 Amerikaansche vliegtuigen, waaronder zeer vele viermotorige, zijn neerge schoten. Het is aan te nemen, dat de vijandelijke formaties door de verdedi ging boven het Duitsche gebied. Hon garije en den Balkan nog meer verlie zen hebben geleden, die op het moment nog niet vallen te overzien. Formaties Amerikaansche bommen werpers drongen naar het DNB ver neemt in den ochtend van den 7den Juli. beschermd door een groote massa jagers met lange actieradius, via den Noordelijken Balkan op. Duitsche en Hongaarsche luchtverdedigingsstrijd krachten bonden den strijd met de Amerikaansche vliegtuigen aan. Luistert op Zondag 9 Juli van 11.30 tot 11.45 uur over deo zender Hllver» "'Tl T flfl SOl ftrl r" 0*0" Tl (I py Het W-Ersatzkommando deelt mede: Tedere gezonde Nederlander kan zich aanmelden, teneinde gekeurd te worden voor de Waffen-H, M-Wachbataillon in Amersfoort. Landstorm Nederland en de Germaansche M in Nederland. Personen tusschen 19 en 35 laar, die aanmeldings- plichtig zijn voor de tewerkstelling, kun nen zich eveneens aanmelden en worden gedurende verbintenis van de tewerkstel ling vrijgesteld. Officier in de Waffen-jf kan leder wor den, die na tenminste één jaar dienst tijd zijn geschiktheid voor de offiers- opleiding heeft bewezen. Zijn schoolop leiding is niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zijn: gedrag, karakter, prestatie. TUdens de keuringen worden alle In lichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen, etc. Even eens verstrekken alle inlichtingen en gratis reisbiljetten voor de heen- en te rugreis de navolgende Nebenstellen der Waffen-fj: Amsterdam. Dam 4: Alkmaar. Langestra?t 56: Heerlen. Sarolea«traat 25; Groningen. Heerenstraat 46; Enschedé, Hengeloschestraat 30 en het Jf-Ersatz- kommando. Den Haag Korte Vijverberg 5. Ook voor de gemotoriseerde compagnie bij het W-Wachhatafllon te Amersfoort, welke dienst in Nederland doet. kan men zich op bovenstaande keuringen melden. 13.7.44 8—12 uur, Rotterdam, Deutsche Oberschule, Westerlaan 1. 14.7.44 8—12 uur. Den Bosch, Hotel Noord-Brabant, Markt 45. 14.7.44 15—18 uur, Venlo, Deutsches Haus, Egmondstraat 16 15.7.44 8—12 uur, Arnhem, Café Royal. 16.7.44 8—12 uur, Zwolle, Hotel Gijten- beek. 83:3 H!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1944 | | pagina 1