'T WAS BIJ PAAL 5
STADSNIEUWS.
Geslaagd
Heldersche jongens en
meisjeskun je nog
zingen?
De Rembrandt-lezing
Middenmeer.
Hippolytushoef.
Predikbeurten.
DE WEEK
in feiten en fantasieën.
Over jeugd en
jeugdleiders
Christ. geref. kerk
Zon, sport, water!
Nu wordt het tenminste
weer interessant
DAMRUBRIEK.
Sport.
Ronde van Kennemerland
PUZZLE.
Onze clubs in voorbereiding
Burgerlijke Stand.
Een avontuur van den Gorrel, den strandjutter
Geslaagd voor het praktijkexamen
boekhouden, van de „Nederlandsche
associaties voor praktijkexamens" onze
plaatsgenoot de heer J. J. Dekker
Opgeleid door een instituut hier ter
stede, slaagden voor het op 13 en 14
Juni 1944 gehouden examen Boekhou
den, afgenomen door de Nederlandsche
Associatie v. Praktijkexamens de hee-
ren J. de Waard en Ch. Martens al
hier. Tevens slaagde voor het op 14
Juni gehouden examen Nederl. Han
delscorrespondentie de heer J. Gast
alhier.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer
Douwe Bosman, slaagde te Utrecht voor
het examen Fransch L O
Onze vroegere plaatsgenoot de heer
v- porselen, onderwijzer te West-
Terschelling, slaagde op 20 Juli te
Amsterdam voor de akte Duitsph L. O.
DE HEER KRIJGSMAN GAAT WEER
BEGINNEN.
K Nadat de zang- en koorklassen van
den heer A. Krijgsman sedert Maart
j.1. bij gebrek aan een geschikt oefen
lokaal in Den Helder de repetities
hebben moeten staken, kan thans
de verheugende mededeeling gedaan
worden, dat de vereeniging er in ge
slaagd is de hand te leggen op .een
repetitie-gelegenheid, en wel het_ lo
kaal Gravenstraat no. 86.
Dit beteekent dat met ingang van
a.s. Maandag de repetities weder her
vat worden en dat de koren van den
heer Krijgsman weer gaan zingen.
Dit beteekent echter méér: hier is
een pracht gelegenheid voor onze Hel
dersche jeugd om het nuttige met het
aangename te combineeren en wij zou
den met klem willen aandringen, zoo
wel bij de jongens en meisjes zelf, als
hij de ouders, dat men van deze gele
genheid gebruik maakt.
Er is niet zoo heel veel mogelijk
heid voor goede verstrooiing in onze
stad en nu er een gelegenheid geboden
wordt, make men daarvan dan ook een
dankbaar gebruik.
Speciaal zouden wij dit willen advi-
seeren aan de jeugd boven de 14
jaar. Deze jongens en meisjes kunnen
namelijk hoofdrollen vertolken in de
uit te voeren operetten. waarvan de
eerste, „Een Dag khalief", in studie ge
nomen zal worden.
Indien men zich wenscht op te geven
voor dit zangwerk, dan stelle men dit
niet uit, doch geve zich direct a.s.
Maandag op. Opdat er zonder verwijl
begonnen kan worden met de praktische
verwezenlijking der plannen van den
heer Krijgsman.
Op uitnoodiging van het bestuur van
de openbare leeszaal heeft ds. Enklaar
een lezing gehouden over Rembrandt,
toegelicht met lichtbeelden, en velen
waren daarvoor Donderdagavond naar
de kerk van de Doopsgezinde Ge
meente gekomen.
Het was misschien wel een goede
gedachte geweest dat in een kerkge
bouw te doen, omdat Rembrandt's
Kunst in diepste wezen van mystieken
aanleg is. Het licht, dat hij laat stra
len uit het schilderij, is het licht dat
verwant is aan het licht dat van boven
komt. Het werkt uit een eerbiedige
stilte.
De mystieken vóór Rembrandt had
den het al gezegd: „midden in het zwij
gen wordt het verborgen woord gebo
ren." En Rembrandt greep .naar het
penseel of de etsnaald en hij beeldde
uit, wat hij inwendig had gevoeld en
in verrukkende gloed openbaart het
zich aan allen. En het aardsche, wat
hij toch ook lief had, richtte hij naar
het goddelijke.
Ds. Enklaar schetste in weinige woor
den Rembrandt als een groot Neder
lander, waarop wij trots zijn. Maar wij
moeten den inhoud van zijn naam in
zijn kunst naar diepere beteekenis lee-
ren begrijpen. De kunst van Rembrandt
is voor alle tijden, ook voor deze, want
hij gaat boven den tijd uit. De zelf
portretten op het doek, tafereelen uit
de geschiedenis en mythologie, hebben
wij geschouwd als uiting van zijn ziele-
leven. Den bijbel heeft hij liefgehad
en verklaard en de hoofdmomenten
uit de verhalen vastgelegd. Ds. Enklaar,
die wel studie gemaakt moet hebben
van Rembrandt, wees in zijn toelichting
bij de beelden op het bijzondere, waar
door de diepere beteekenis van Rem-
gen"dsS be?:eP'n werd wy mo-
c'at hii' Hm! 1 e et Pittig vond,
voor wei tZdnB mocht h°uden. hier-
H°Lr„,air zijn- °e heer Va"
Slot^nnrrt® U^euVan °°k UiUng in
iezi™ H' hoopte ook da« deze
nnr>nK«a velen tot vrienden van de
openbare leeszaal zou maken.
Schoolreisjes O. L. school. - Onder lei
ding van het personeel maakten de leer
lingen der hoogste klassen van de O L.
school Dinsdag een goed geslaagd 'uit
stapje. Gezeten op eenige voortreffelijk
versierde wagens gingen de kinderen
over Wieringen, Wieringerwaard hun
hart eens ophalen aan verschillende be
zienswaardigheden. Naar verluidt gaan
de laagste klasse Vrijdag een uitstapje
maken.
„Jong Leven". - Donderdagavond trad
in Concordia de bekende tooneelvereeni-
ging ,,Jong Leven" van Noord-Scharwou-
de op met de comedie van J. v. d. Poll:
..Liefde" (Herrie "in huis). Een uitver
kochte zaal met een geestdriftig publiek
heeft genoten van prachtig tooneelspel.
Een hartelijk en langdurig applaus be
loonde de spelers voor hun mooie ver
tolking.
ZONDAG 23 JULI.
DEN HELDER.
Luthersche Kerk. Liturgische
Jeugd
dienst. spr. ds. Borgers. Zang van het
kerkkwartet, orgel mevr. Van Hoek—Kil-
jan en mevr. A. Graaff—Kamp. Evan
gelisatie. Vijzelstraat. Zondag 10.30 en 7
uur samenkomst; Woensdag 7.30 uur bij
belkring: Donderdag 7.30 uur vrouwen-
krans; Vrijdag 8 uur zangdienst; Zater
dag 8.30 uur bidstond. Ned. Herv. Gem.
(Palmstraat), v.m. 10 uur ds. J. Borg-
hardt. Christ. Geref. Kerk. a. d. Steen-
gracht. v,m, 10 uur en nm. 5 uur de heer
J. Rebel: 's middags 12.30 u. Zondagssch.
Oud-Katholieke Kerk, v.m. 8.30 uur H.
Dienst (Past. H. .T. Verheij) Ned. Herv.
Gem. in Doopsgez. kerk, 10.30 uur mei.
C. A. Elink Schuurman. Geref. Kerk.
Stationspark, 10 en 5.30 uur ds. Bosma v.
Krabbendam. Julianadorp, 2.30 uur ds. J.
Bosma van Krabbendam.
TEXEL
Ned. Herv. Gemeente.
Den Burg v.m. 10 u. ds. Visser.
Oosterend v.m. 10.30 u. ds. Kok.
Waal v.m. 10 u. ds.. Salm (Bed. H. Doop).
Den Hoorn n.m. 7.30 u. de heer Giet
hoorn (Jeugdienst).
Eiërland v.m. 10.30 u. de heer Giethoorn.
Koog n.m. 3 u. ds. Salm (Bed H. Doop)
Doopsgezinde Gemeente.
Den Burg v.m. 10 u. ds. v. d. Veer.
Dosterend v.m. 1030 u ds Knot.
Geref. Kerk H.V.
Oosterend v.m. 10.30 en n.m. 3.30 u.
Dienst.
Geref. Kerk.
Den Burg v.m. 10 en n.m. 7.30 u. Dienst.
Oosterend v.m. 10 en n.m. 3 u. Dienst.
Ned. Herv. Gemeenten
Schagen, 10.15 uur ds. Van Wichem.
Valkoor, 3 uur ds. J. J. Brijker.
Schagerbrug, 10.30 uur ds. H. J. Witkop
Sint Maartensbrug, 10.30 uur ds. J. J.
Brijker.
St. Maarten, 10.30 uur ds. Cramer.
Anna Paulowna, 10.30 uur ds. De Zwaan
(Dooudienst).
Kolhorn, 10.30 uur mej. Lürsen.
Barsingerhorn, geen dienst.
Warmenhuizen, 7.30 uur de heer A. van
Santen.
Schoorl, 10.30 uur ds. C. M. de Jong.
Koedijk, 3 uur ds. Bobeldijk.
Wieringerwaard, 10.30 uur ds Oosterbaan.
Oosterland, 10.30 uur ds. Van Beek.
Westerland, 7.30 uur ds. Van Beek.
Slootdorp, 10 uur de heer Van Blijen-
burgh.
Middenmeer, 2.30 uur de heer Van
Blijenburgh.
Wieringerwerf. 2.30 uur ds Meijer Drees
Heerhugowaard, 8 uur ds. De Jong van
Schoorl.
Nieuwe Niedorp, 8 uur ds. Kaole. Koor
zang.
Broek op Langendijk, 10 en 3.30 uur ds
Koole.
Geref. Kerk
Schagen, 10 en 2.30 uur ds. J. v. d.
Mei je.
Noord-Scharwoude. 10 uur ds. v. Arckel;
7 uur cand. v. d. Boom.
Dirkshorn, 10.30 en 3.15 uur ds. IJ. v. d.
Zee te Amsterdam.
Broek op Langendijk, 10 en 3.30 uur ds.
Donner.
Kolhorn, 9 en 7.30 uur ds. Visch.
Langereis, 3 uur ds. Visch.
Evangelisatie
Schagen, 10.15 uur de ^heer Van Noor
dennen.
Hippolytushoef, 10 uur de heer C. N.
Graaff.
Den Oever, 10 uur de heer O. Deen.
Westerland, 3 uur de heer O. Deen.
Winkel, zari Groenhart, 10.30 uur de heer
Van Zetten.
Schagerbrug, Evangelisatiegeb., 2,30 uur
de heer Van Zetten.
Chr. Geref. Kerk
Broek op Langendijk, 10 en 3 uur Lees-
dienst.
Wieringerwaard, 10.30 en 8 uur de heer
De Witt; 12 uur Zondagsschool.
Breezand, 10 en 3.30 uur de heer P.
Boon.
Bergen, Maranatha, 10.30 uur ds. C. A,
ter Linden van Zeist.
De veertienjarige zoon van m'n buur-
man *s aardappelrooien geweest
en net heeft den knaap geen wind
eieren gelegd. Verre van dat! Hij
rooide zoo om en nabij een halve ton
piepers en dit klusje bracht hem een
goede 60 pop in die week op.
Nu, dat „rooit" er op, en ofschoon
het jongemensch zich het vel van de
vingers heeft gewerkt en z'n rug strak
staat van een tijdelijke rheumatiek.
Niettemin heeft hij zestig gulden in
z n buidel.
En hij kan nu zelf een deel van z'n
schoolboeken, die hij noodig heeft, be
talen en er blijft nog een aardige duit
over voor een week vacantie.
Waarmee ik dan maar wil zeggen, dat
er altijd nog flinke knapen zijn. die
er niet tegen opzien de handen uit de
mouwen te steken. Die er een paar pijn
lijke vingers en een stijven rug voor
over hebben om hun ouders te ont
lasten van een deel der zware zorgen.
Het is toch niet zóó, dat de geheele
jeugd zich bezondigt aan straatschen
derij en vandalisme en dat stemt tot
verheugenis.
-Het bovenstaande deed mij werk
tuigelijk ook weer terugdenken aan
dien anderen tijdeen kleine twin
tig jaar geleden, dat wij, leerlingen
van één der plaatselijke middelbare
scholen, de groote vacantie ook be
gonnen met een periode bolienpellen.
We gingen met den trein des morgens
naar Breezand en kwamen 's avonds
weer thuis. Moe en hongerig. Maar we
verdienden óók zoo'n dertigveer
tig gulden in de week en dat was meer
dan vader en moeder zelf konden
geven.
Wie er tegenwoordig bollen pellen
v/eet ik iniet Ik geloof niet dat de
jongens vWn de HBS en de Handels
school daar nog voor in aanmerking
komen. Zoo belangrijk als echter voor
heen de bloembol was, zoo important
is thans die doodgewone Hollandsche
aardappel. Dat de jeugd een handje
meehelpt om de piepers daar te krij
gen waar ze hooren, daar zullen ze
waarlijk niet minder van worden.
Van de jeugd gesproken. Ik las dez^
week dat het bestuur der Heldersche
Speeltuinvereeniging niet bij de pak
ken blijft neerzitten, doch, integen
deel, er op uit is ook in dit vacantie-
seizoen iels voor de jongens en meis
jes te doen.
Dat is een loffelijk streven, ofschoon
men de organisatoren niet behoeft te
benijden om dat baantje.
Men ziet echter, dat verreweg het
grootste deel der voormalige speel-
tuinbestuurderen de organisatie al se
dert jaar en dag vaarwel gezegd heeft.
In de tijden «van weleer was het nog
mogelijk met een of andere ..officiee-
le" bestuurdersfunctie te pronken. Het
gaf, tenslotte, het cachet van deftig
heid en „officieelheid". En met een
omvangrijk rozet te loopen op een
feestvergadering in Casino, en den ti
tel van „orde-commissaris" tg dra
gen kijk, dat is ook niet zoo gek
Het werk echter, het vervelende,
dooie, saaie, moeilijke werk dat kan
men natuurlijk beter overlaten aan
die dames en heeren. die doorgaans in
de vereenigingen voor het grove werk
bestemd zijn
Wat ik hiermee zeggen wil? Alleen
dit: dat er in de Heldersche Speel
tuinvereeniging een kleine kern is
overgebleven van dames en heeren
die, zelfs nu nog. de handen uit de
mouwen blijven steken en er niet te
gen opzien een groot deel van hun
welverdienden vrijen tijd te schenken
aan de Heldersche jeugd.
Er is weinig eer en ook niet altijd
veel dankbaarheid mee te oogsten,
lezers.
Dat ze het toch doen stempelt hen
tot burgers van het goede karaat en
dat mag straks, als besturdersfuncties
weer eere-baantjes worden, NIET ver
geten worden.
Dit ter herinnering voor later.
Scheuring in de Ned. Herv. kerk
aanstaande?
De kerkeraden der Ned. Herv. Ge
meente van OdoornValthermond.
Oudshoorn—Alphen aan den Rijn,
Zuidbroek, Idaard en Hilvarenbeek
hebben aan de algemeene synode der
Ned. Herv. kerk het verzoek gericht
onder de add. bepalingen vah het alge
meen reglement deze bepaling op te
nemen:
Aan gemeenten, welke om des gewe
tens wille onder het nu gewijzigde al
gemeen reglement of onder de straks
in te voeren nieuwe kerkorde, niet in
de kerk kunnen Mijven. wordt het mo
gelijk gemaakt, zich met de aan die ge
meente behooTende eigendommen van
de Ned. Herv. kerk af te scheiden.
Welke echte Hollandsche jongen
houdt daar niet van? Pak deze prach
tige gelegenheid aan en toon tegen
over Duitsche. Deensche en Vlaamsche
jongens dat Je voor geen kleintje ver
vaard bent en je mannetje op het ge
bied van sport staat.
Ga een maand naar de bergen. Meldt
je aan voor het eerstvolgende weer-
sportkamp in een van de mooiste stre
ken van Duitschiand. Kosten zijn hier
niet aan verbonden.
De eerstvolgende keuring vindt plaats
op Vrijdag 23 Juli. in den Haag. ge
bouw Amicitia. Westeinde. van 8.30—
18 uur. Leeftijd 16—18 jaar.
MARKTBERICHT LEEUWARDEN.
Leeuwarden. 21 Juli Aangev. 26 stie
ren, 123 vette koeien, 125 melk- en k'alf-
koeien, 27 pinken, 53 vette kalveren, 167
graskalveren, 22 vette schapen, 15 vette
varkens, 235 kleine biggen, 8 vaarzen. Tot
801 stuks.
Overzicht: Slieren aanvoer kort. Vette
koeien, melk- en kalfkoeien, pinken,
vette gras- en nuchtere kalveren aan
voer kort. Biggen aanvoer minder, han
del matig.
De N.V C. nam 150 runderen en alle
aangevoerde varkens, nuchtere kalveren
en schapen over.
Wij hebben ons wekenlang gruwelijk
geërgerd en we hebben behoorlijk gekan
kerd, omdat wij ons in het vijfde oorlogs
jaar overbodig voeldenOpstarn, och-
tendsport, eten, exercitie, eten, wagen
verzorging, eten, slapen, dat was onze
dagindeeling der laatste maanden. We
kregen het gevoel dat we op de tetweide
waren geplaatstOpeens groot alarm.
Al gauw 'bemerkten we, dat het geen
spelerij,- doch ditmaal ernst was
De invasie was begonnenNu wordt
het weer interessant. Dag en nacht is het
thans sjouwen, sleepen en maar rijden,
rijden en nog eens rijden op de prachtige
wagens, die den heelen tijd zoo tergend
gereed stonden, zonder dat wij ze moch
ten berijdenWij voorzien het lucht-
wapen van het nocdige materiaal en voe
len ons weer echt NSKK-mannen van de
Gruppe Luftwaffe. Werkers, vrachtrij
ders, die afwisseling, spanning en avon
tuur beleven kunnen in volle teugen.
Medehelpers van het nieuwe Europa
Vandaag reden we in een teruggewonnen
Fransch dorpje en vernemen de bolsje
wistische methoden der Amerikanen;
valsch geld zonder handteekening geven
ze den winkeliers voor hun waren. V/ie
zich er tegen verzet heeft, is alles kwijt,
velen zelfs hun levendat zijn de be
vrijdersHet zijn de bolsjewieken uit
de U.S.A., waartegen iedere ware Neder
lander stelling neemt door vrijwillige
melding bij het NSKK.
Meldingen geschieden bij: Ersatzdienst-
stelle der NSKK Gruppe Luftwaffe, Den
Haag, Lange Vijverberg 10.
Normandië. Door pantserwagens
van het type „Panther^ ondersteund,
gaan Duitsche grenadierstot dentegen
aanval over PK Merz/DV-R/P m
Oplossing Probleem 1857 (a. en b.)
a. Groote bord. Zw. 12 sch. op: 3, 9. 10
12, 14, 18, 20, 21, 22. 26, 27, 36. Wit 11 sch
op 16. 23. 29, 30, 32, 34, 38, 39, 43, 44, 46
Opl. 1. 23—19 (ZW. 14 x 23) 2. 46—41 (ZW
36 x 47). 3. 30—24 (zw 47 x 33), 4. 24 X 13
(ZW. 27 x 40). 5. 39 x 8 (ZW. 3 X 12 of
18 x 9), 6. 16 x 27 (zw. 18 x 9 of 3 X 12),
7. 29 x 7 (zw. 40 x 29), 8. 7—1!
b. Kleine bord:' Zw 5 sch. op,: 82, 71,
Beverwijk zal Zondag a.s. in de be
langstelling staan van geheel wieler-
lievend Noord-Holland, om de eenvou
dige reden, dat Beverwijk dan een
wielerwedstrijd houdt, die wat de
bezetting betreft de beste van dit
seizoen wordt in onze provincie- De
organisatoren hebben namelijk contrac
ten afgesloten met de meest bekende
wegrenners van ons land. We noemen
slechts: Lakeman (winnaar ronde van
Amsterdam-Noord), Jansen (winnaar
ronde van Alkmaar), Vooren (de man.
die aan eiken wedstrijd een apar'
cachet geeft). Middelkamp (kampioen
van Nederland), Schulte, Cees Bakker.
J Lust, T. Ooms, Pellenaers, de Bel
gen Francke en Pauwels. en dan als
groote verrassing Adri Zwartepoorte,
die eenige jaren geleden tot de aller-
besten behoorde en nu eindelijk weer
kan starten. Tenslotte noemen we nog
Peters, die in België grooten naam
gemaakt heeft en het nu eens zeer se
rieus zal opnemen tegen de sterkste
wegrenners van ons land. In totaal zijn
er 40-50 profs ingeschreven op contract
zoodat men zekerheid heeft, dat zij ook
zullen komen.
Het parcours, dat ongeveer 1500 me
ter lang is. zal uitermate geschikt blij
ken. Het ligt slechts enkele minuten
loopen van het station Beverwijk af en
is dus gemakkelijk bereikbaar.
De wedstrijd er is alleen een ron
de voor profs begint om 2 uur en
zal ongetwijfeld rijk aan spanning zijn.
temeer, waar geen der renners uitge
sproken favoriet is voor de eerste
plaats.
Zwemmen
WEDSTRIJDEN TE ANNA PAULOWNA.
A.s. Zondag zullen te Anna Paulowna
de eerste Kring wedstrijden worden ge
houden. Vele jongeren zullen dit jaar
starten en wij weten, dat hierbij uitste
kende zwemsters en zwemmers zijn. Wij
kunnen echter heel moeilijk zeggen wie
de beste kansen hebben De gastvrouwe,
de zwemvereen. ,,'t Oude Veer", maakt
op vele nummers een goeden kans. vooral
schijnen de estafette-ploegen goed ge
traind te zijn. Maar, nogmaals, we weten
nog niéts; vele verrassingen kunnen zich
voordoen.
Tot slot zal de traditioneele wedstrijd
over het Oude Veer plaats vinden. Zal
Sinke zijn beker behouden? Wie bij de
dames favoriet is kunnen we ook al niet
zeggen, daar we niet weten of Tiny oKr-
ver van „De Wirg" haar beker zal ver
dedigen. We hopen dat OV succes mag
hebben met deze wedstrijden.
72, 61. 41 en dam op 14. Wit: 5 sch. op:
51. 53. 43, 32, 11 en dam op 44. Opl. 1.
53—62 (zw. 72 X 34), 2. 44 X 23, (ZW. 14 X 21),
3. 51 X 72 (ZW 82 x 61), 4. 11 X 72!
Combinatie
Zw. 7 sch. op: 8. 12, 14, 18. 21, 22, 31 en
dam op 39. Wit 9 sch. op: 23, 24, 29, 32,
34. 38. 41. 42. 43.
Wit speelt: 1. 41—37, 2. 37 x 17, 3. 17 x
10!
Ter oplossing voor deze week.
Probleem 1858 van N. N. (Gr. bord).
Zw. 11 sch. op: 1, 4, 6, 7, 11, 12, 15, 16,
25 26 35
Wit' li sch. op 13, 31, 32, 36, 37, 41. 42.
43 45. 47, 48.
Zwart is aan zet cn ziet een mooie
combinatie waardoor hij denkt te win
nen. Hij voert die uit waarna echter wit
wint. Welke combinatie maakt zwart en
hoe wint wit dan?
b. Kleine bord: Zw. 4 sch. op: 62, 63,
42, 31.
Wit 4 sch. op: 43. 44. 21, 22.
Wit speelt en wint. Oplossing volgende
rubriek.
Onze derde Juli-opgave.
Een interessant zestal.
De bedoelde beroepen waren: 1. Rijks
betaalmeester. 2. Postdirecteur. 3. Brand-
weerkommandant. 4. Gymnastiekleeraar.
5. Wijkverpleegster. 6. RUwielfabrikant.
Een niet te moeilijke opgave.
Onze nieuwe opgave (No. 4 der Juli-serie).
Een lastige vermenigvuldiging.
Hieronder vindt men het diagram van
een vermenigvuldiging Vermenigvuldigtal
en vermenigvuldiger bestaan elk uit vijf
cijfers en bevatten samen de cijfers van
0 tot en met 9. Het vermenigvuldigtal is
vier maal zoo groot als de vermenigvul
diger. Alle cijfers 1 ,en 6, die in de be
werking en de uitkomst voorkomen, zijn
aangegeven.
X X X X X
X X X X X
1 x x x 1 6
X X X X X X
X X X X X X
X X X X X 6
6 x x x x
Ixxxx6x616
Deze som geheel iri cijfers in te zenden.
Oplossingen (2 punten) tot uiterlijk vi ij-
dag 28 Juli 12 uur aan het Bureau deze
Editie onder motto: Puzzle-Rubriek.
ACTIVITEIT ALLERWEGE!
Wij zijn in de afgeloopen week een»
de velden rond geweest en bij de vel
schillende club» in training hebben wij
den indruk gekregen, dat men met vlot
te energie aan het werk is geslagen.
Een dergelijke intensiviteit doet pret
tig aan en doet ons het beste verwach
ten voor de a.s. competitie.
Wanneer men echter de zaak zoo be
kijkt, dat blijkt wel duidelijk, hoeveel
menschen momenteel in onze stad de
sport beoefenen.
De hockeyclub en athletiekvereeni-
ging hadden reedj een record-aantal
leden, maar ook de korfbalvereeniging
gaat nog steeds vooruit en ook da
voetbalclubs boekten vooral de laatsta
weken een groot aantal nieuwe leden.
Veelal zijn dit jonge menschen en,
hoewel deze direct nog geen wonderen
kunnen verrichten. een dergelijke
groei belooft veel voor de toekomst.
De ouderen, de geroutineerden dus, zij'i
meestal nog fit genoeg om de bestaan
de kracht van hun vereeniging te kun
nen handhaven, ja zelfs méér dan dat,
gezien de prestaties van Helder en
K.V.H., en wanneer straks de jongeren
op hun volle „kunnen" zijn, dan zal
de prestatie ook zeker stijgen. Dan zal
Den Helder waarschijnlijk op het spori-
pcil komen, waarop het recht heeft.
Veel moet er dan nog gebeuren!
Wij zien het zoo dagelijks om ons
heen. De mensch en dan in dit ge
val de sportmensch is op een gege
ven moment op zijn hoogtepunt. Wan
neer er dan in de vereeniging een per
soonlijkheid met bijzondere gaven ont
breekt. een persoon n.1. die kans ziet
den jongens en meisjes dat te geven,
wat hun prestatie op een ongekend»
hoogte brengt, dan blijft zoo'n sportbe
oefenaar op één peil. Jan Publiek zegt
dan: Hij wordt er niet beter op. En in-
derdaad. er zit nog wel meer in zoo'n
speler, maar de kunst is het om dat er
uit te halen.
Jonge spelers, die nu al lang op hun
technisch hoogtepunt zijn, hebben wij
in onze stad genoeg, maar deze zelfde
menschen zouden nog veel méér kun
nen presteeren, wanneer daar maar
iemand was, die er meer uit weet ta
halen.
Natuurlijk kunnen de jongens er zeif
ook veel aan doen. Goed oefenen en
niet zooals wil dat van de week iemand
hoorden zeggen: Twee rondjes loopen,'
een kwartier positiespel ep de training
is af. Oefenen wil zeggen: Serieus met
de hersens werken, iedere beweging
moet vooruit bedacht zijn, goed ge
concentreerd zijn best doen, dat is de
beste methode.
Gelukkig bleek het dat de animo
overal groot was, al kon dat bij K.V.H.
wel iets beter.
Nog twee maanden en het feest gaat
weer beginnen. Hoe zuilen de omstan
digheden zijn? Hoe het ook zij, onze
clubs zullen frisch aan den start ver
schijnen: zij zullen iedere week weer
de moeilijkheden overwinnen en hun
wedstrijden spelen, want hun toekomst
staat op het spel.
Daarnaast zijn de clubleden verplicht
tegenover hun medeleden, die elders
werken, een gezonde vereeniging op te
bouwen, opdat ook zij straks weer in
de sport opgenomen kunnen worden.
De verschillende wedstrijden zullen in
de a.s. competitie weer boeiend genoeg
worden, dat staat vast. De handballers
willen de opgedane routine van verle
den jaar in de praktijk brengen. De
korfballers zullen trachten een goed fi
guur te slaan in „den Nederlandsche".
De hockeyers willen weer eens kam
pioen worden. 'En de voetballers? Wat
te denken van Watervogels, die iets
beloofd hebben, en Atlas? Helder gaat
trachten het kampioenschap te prolon-
geeren en H.R.C. wil haar schade in
halen van verleden jaar.
TEXEL.
Geboren: Egberdina J. E., d.v. Th.
M. Graaf en H. G. Moerkamp. Johan-
nes F., z.v. J. Halsema en A. G. Bos.
Bertus, z.v. A. Langeveld en S. Kalf.
Cornelis, z.v. P. van Lenten en C. A.
Buys.
Getrouwd: R. P. Eelman en E. G.
Haneveld.
Overleden: Cornelis van Swinde-
ren, oud 20 jaar.
Gevonden voorwerpen: een portemon-
naie.
Bevolking.
Vertrokken personen: P. Vermeer van
Den Burg naar Zwaag, M. Carol naar
Nieuwer Amstel. J. E. Visser van De
Cocksdorp naar Hilversum. - G. Prins
naar Wieringermeer. J. Mak en gezin
van De Koog naar Ede (Gld.)
Den Helder, bakermat van ontelbare
juttergeslachten, geslachten. waarvan
de bet-bet-overgrootvader jutter was,
en alle generaties na hem. Jutters, met
een naam en een reputatie, vermaard
en berucht van Westerschelde tot den
Eemsmond, kerels, die voor niets ston
den, en hun ziel en zaligheid in de
waagschaal stelden om een vaatje
arak, een „sjouwtje" eikenhout voor
den neus van den strandvonder weg te
jatten.
Juttereen volkomen eigen slag,
een ras apart en een categorie Neder
landers, wier gelijke men in de elf pro
vinciën vergeefs zal zoeken.
En over één van die jutters willen we
het ditmaal hebben: en wel over den
roemruchten Gorrel, den man wijd en
zijd vermaard in Jutterland en ver
daarbuiten, vechter en visscher. wil
deman en roover, strandjutter en zee
ridder. Letterlijk: van alle markten
thuis en met in z'n corpus dat wilde,
«nelstroomende bloed dat eens in de
yiking-bodies gevloeid moet hebben.
Over den Gorrel, den grootsten jut
ter van noordelijk Noord-Holland, was
een epos te schrijven. Een epos, gevuld
met ziin daden, verricht op de nachte
lijke stranden, op de kapotgeranselde
schepen, in de vletten en in het zand
bij Falga, waar hij en z'n vrienden den
geroofden buit voorloopig veilig stelden
voor onbescheiden blikken van strand
vonders en dergelijke hoogwaardig-
heidsbekleeders, met wie ze eeuwig in
strijd waren.
Strandroovers nee. niet In de
oogen van den Gorrel en z'n maats.
Tenslotte is het zoo, dat de zee geeft
en neemt. Wat ze neemt is van allen
en wat ze geeft ook. Zoodoende is jut
ten het meest eerbare en meest eer
lijke beroep, dat een flinke kerel in
Jutterland kan uitoefenen
Het is jaren geleden, misschien een
veertigtal, dat de Gorrel op een storm-
achtigen avond z'n huisje in de Rens-
steeg in den Ouden Heider uitkroop.
Gehuld in z'n voddenjas, den zuid
wester op en met de kapotgesleten zeil-
doeksche hozen aan z'n beenen liep
hij den Dijk op en liep tegen den feilen
Noordwester naar Huisduinen.
Het was zwaar weer. De licht-wie-
ken van Lange Jaap. den vuurtoren,
scheerden regelmatig twee bij twee
over de hevig-bewogen zee. Donderend
ketste het water tegen den dijk. liep
er hoog tegen op en bedolf keer op
keer het graniet en bazait. Witte
strepen schuim lagen te trillen en te
sidderen onder den zwaren winddruk.
De Gorrel snoof en kuchte, boog zich
tegen den storm, en liep door.
Naar Huisduinen, zijn dqpiein, zijn
jachtveld.
Het was uitgezocht juttersweer. en
hij wist zeker dat die nacht hem geen
windeieren zou leggen. En in zijn rijke
fantasieën zag hij aan komen drijven:
vaatjes Amerikaansch meel, mandfles-
schen onversneden arak, kistjes inge
maakte levensmiddelen en vele andere
zaken, die nem den anderen dag een
extra „taaie" zouden verschaffen in
den Pottenwinkel, de meest beroemde
taveerne van den Ouden Helder, het
stamcafé van Opa Dorus Rijkers, van
Janus Kuiper en de andere leden van
de zeeriddersbent.
Zoo liep de Gorrel. krom en stijf,
door; na een half uur was hij op het
strand en nog een half uur later was
hij ter hoogte van paal 3. Het ging
er buitengaats duchtig van langs en
zelfs de Gorrel, van aden niemand
toch kon beweren, dat hij geen zee-
beenen had, had moeite zich haaks te
houden. In het duister, slechts spaar
zaam verlicht door af en toe wat door
wilde stormwolken heenglorend maan
licht, deed de zee denken aan een soort
maanlandschap, met kraters en val
leien. Met daarboven het fiokkend
schuim, dat over de banken heen sloeg
en spookachtig tegen de duinen op
woei.
Strandvond lag overalstukken
hout bamboeleege flesschen, maar
niets was er bij, dat de moeite van
het meenemen waard was. Een nijdige
vloek wrong zich tusschen de baardi
ge lippen van den Gorrel en hij bleef
staan.
Nee, om den bliksem niet, zeker niet
tërug. Verderop. Als de groote boots-
manskist bij paal 3 geen sjoege gaf.
den naar paal 4 en 5. Hij had meer
met dat bijltje gehakt en al zou hel
morgen worden....
De Gorrel liep door. Dwars tegen
storm en bijtend zand in, met z'n voe
ten wegzakkend in het half-drijfzand
en steeds het zoute water weglikkend
met z'n tong.
Eenzaam strand. Wilde zee. En een
donderende zee, die ongebreideld te
keer ging tegen de kust, haar eeuwi
ge vijandin.
Paal 5
En daar was de buit!
Op ongeveer tweehonderd meter af
stand lag een vierkante kist of koffer.
De Gorrel bleef staan. Z'n oogen
priemden naar voren, namen met wel
lust de vormen op van het aanspoelsel
Dat was het, waar hij heel dien nacht
op gewacht had. Hij voelde het in 1c
tien toppen van z'n juttersvingers. dat
dit geen kinderachtig klussie kon zijn
Dat werd een sjouwtje, v-aar Jan van
Loodje morgen zwaar de pest over in
zou hebben, als hij er mee thuis kwam
Om maar te zwijgen van Tabbie, z'n
brcer en den Gul, z'n anderen broer
Hij zou ze er behoorlijk mee judas
sen, den anderen dag, daar kon je
dender op zeggen.
De Gorrel naderde. Half in het wa
ter lag de kist en inderdaad, het was
een reuzen-kist. Prachtig vierkant.
Zwaar met ijzer beslagen aan de hoe
ken. Als een snorrende kater liep de
Gorrel er om he. n. Bevoelde het hout
streelde over de sluiting, en bekeek
daarna het water. Het was afnemend
tij en als hij een kwartier wachtte zou
de kist wel zoo ver op het droge lig
gen, dat hij met de operatie kon be
ginnen.
De Gorrel wachtte. En In dat kwar
tier stelde hij zich voor wat die kist
zou kunnen bevatten. Vet misschien.,
of flesschen wijn. Of thee, of wellicht
kostbare scheepsinstrumenten. Of de
bezittingen van een schatrijken vent.
die den koffer per ongeluk ergens over
boord had laten kieperen.
Hij kreeg het warm, de Gorrel en
hij voelde zich gelukkig dat einde'ijk
het oogenblik daar was, dat hij rond
om de kist kon loopen en een begin
maken met het openen er van.
De spullen daarvoor had hij altijd
op zak. Een breekijzer, een indruk
wekkende schroevendraaier, een mach
tig mes, vlijmscherp geslepen. En zoo
begon hij het slot te forceeren.
De ree donderde tegen het strand,
geel maanlicht wierp sombere glanzen
op den vreemden man, bezig met zijn
vreemd werk
Zooals hij daar gebogen over die
aangespoelde k'st stond, deed hij lon
ken aan een of andere gevleugelde
schaduw, een grooten vogel, een zon
derling dier, dat in oer-oude tijden
bezig was met een onheilig werk.
Als een razende ging de Gorrel te
keer, en hij kon te keer gaan, deze
jutter, wiens kracht legendari--ch was
aan het Huisduiner strand.
De enorme wolkenbanken dreven
voorbij, telkens de maan gelegenheid
gevend een pear seconden door te
breken. Dan gloorde een somber Uchl
over het strand, over den man en de
kist en het geheele tafreel kreeg iets
onzegbaar liügubers.
Toen sprong het slot met een harden
klik ooen.
De Gorrel richtte zich op, spoog in
z'n handen, borg het gereedschap op in
een van z'n reuzen-zakken en boog
zich over de kist.
Hij rukte aan het deksel, maar het
gaf niet mee. Hij klom op de kist, en
begon met twee handen te trekken
Zoo hard hij kon en dat wilde wa<
zeggen bij den Gorrel. Hij trok zoo
hard, dat de scharnieren, verroest en
in het hout gedrongen, begonnen te
kraken en te knarsen.
Opnieuw trok de Gorrel uit alle
macht en daar kraakte het deksel
om even latei geheel mee te geven.
De kist was open
De Gorrel liet zich zakken op het
strand Hij hijgde even uit, smeerde de
vlokken zeeschuim weg uit z'n snor en
baard, 'spoog opnieuw in z'n handen en
duwde het deksel weg.
Hij boog zich diep over den rand en
keek.
Juist was het aarde-donker De zee
brulde, de wind jakkerde gierend en
huilend over het volmaakt verlaten
oord en de maan had zich geheel ver
borgen achter de jagende wolkenban
ken.
Triest, sinister, melancholiek floot en
kreunde de wind In het helm op de
duinen, die zeer nabij waren-
De Gorrel keek in de kist en zag
niets. Het was te donker Ze was ech
ter, dat kon hij wel bekijken, half
leeg.
Hij beet een vloek weg tusschen z'n
tanden, knauwde zwaar op het stuk
scherpe BZK achter z'n kiezen en
spoog terzijde. Waarom moest die
bliksemsche maan nou juist ver
dwijnen
Hij wachtte ongeduldig, zocht ver
geefs naar een lucifer doch In
eens gloorde het licht aan- De wolken
3pleten boven hem en een geelbruin
icht trechterde naar beneden, recht ln
de kist, waarover de Gorrel lag ge
kromd.
Wat hij zag deed hem verstarren. Hij
voelde een doodsschrik in z'n beenen
slaan, en z'n tong verstijven Hij slikte
twee driemaal en z'n oogen ston
den wijd opengesperd in zijn donkeren,
baardigen kop.
Wat zag de Gorrel in de kist
Geen arak, geen ambergrijs, geen
Schotsche whisky of Rigaschen bal
sem. Zelfs geen Deensche boter of
Franschen brandewijn
De Gorrel zag een lijk
Maar wat vooral een lijk. Het ver
schrikkelijkste, meest afschrikwekkende
lijk, dat hij ooit in z'n levensdagen
aanschouwd had. Het was alleen nog
maar een los samenstel van botten en
skeletdeelen, een karkas van datgene,
wat eens, langen tijd geleden een
mensch geweest moest zijn- Nu alleen
nog maar een afschuwwekkend restant
van een geraamte, met er bovenop een
doodskop, zoo onbeschrijflijk luguber
zoo onheilspellend, dst de Gorrel min
stens een minuut lang z'n adem ver
loor.
En het licht, het geelgetinte maan
licht gleed vreemd en somber over dit
beeld van dood en verwording en het
was dit licht dat voor den Gorrel, den
srootsten Jutter van Huisduinen en
Den Helder, de deur dicht deed. Met
een wilden schreeuw sprong hij van de
kist af, stond nog even in onzegbare
ontzetting naar het afschuwelijk ta
freel in die aangespoelde kist te sta
ren en zette het daarna op een loopen.
zoo snel als z'n oude jutters-beenen
hem konden dragen.
Terug naar paal 1.... terug naar het
veilige Huisduinen.
De zee donderde naast hem voort,
de storm zong in het helm en de witte
(chuimvlokken dansten in een wilden
lans voor hem uit.
Zoo vluchtte de Gorrel naar de be
woonde wereld terugZoo snel als
z'n beenen hem nog nooit voortgedra
gen hadden.
Den anderen morgen was Jan van
Loodje al vroeg bij de pinken om te
kijken of er niet een „baliekie" was
aangespoeld tusschen paal 1 en 6. Hij
wou maar 't liefst de eerste zijn, dan
had je de meeste kans. Bij den Wind
wijzer op den Dijk, de plaats van sa
menkomst van de Heldersche zeerid
ders en strandjutters, stond een groep-
1e maats van 'm. Veilig in 't oppertje
van de keet bespraken ze het laatste
nieuws en het bleek, dat de Gorrel
dien nacht al op pad was geweest.
Wat hoorde Jan van Loodje....? De
Gorrel had een kist gevonden en hij
had die kist opengebroken, 't Had 'm
anders bar tegengezeten, want er lag
alleen maar-een dooie man in. Nou,
het was een raar gezicht geweest, zoo'n
dooie man tn een kist, midden in den
nacht, maar hij was er niet heet of
koud van geworden. Je had lui die
zich dood schrokken, als ze zoo iets
zagen, maar hij, de Gorrel, had de kist
netjes dicht gedaan en hij was verder
gegaan. Nee, zoo'n lijk in den nacht
deed hem niets. Hij had voor heeter
vuren gestaan.
Jan van Loodje liep door. Hij ging
naar het strand en hij dacht maar aan
die kist. Als hij nou 's die kist vond
en hem achterover drukte. Dan h3d
hij een mooie kist en....
Jan van Loodje passeerde paal 1 en
paal 2 en eindelijk zag hij een kist.
Maar voor hij die kist zag, zag hij
meer. Van paal 1 af werden z'n scher
pe oogen getrokken door het spoor van
den eenen man, die dien nacht op pad
was geweest: den Gorrel.
En met afstanden van vijf en twintig
meter, van paal 1 tot paal 6, verraade
dat spoor dat de Gorrel stil was blijven
staan en zich had omgedraaid. Hij had
gerend als een paard, maar zijn angst
voor voor het lijk in de aange
spoelde kist, had hem tallooze malen
doen stilstaan en omzien.
Waarnaar?
Naar het lijk, waarvan hij vreesde,
dat dit hem in dien luguberen storm
nacht, met het vreemde maanschijnsel,
achtervolgde.
Jan van Loodje borg kalm de kist
weg in het zand en maakte er vier
weken later twaalf en een halven gul
den voor-
En toen hij eens ruzie had met den
Gorrel over een braadje voorjaarsha
ring vertelde hij *t me. Maar ik mocht
er nooit met een sterveling over
spreken.
De Gorrel is dood en Jan van Loodje
eveneens.
Maar éénmaal moest het toch ver
teld
A- C. van Kampen.
l