voorn
FRONT EN VADERLAND
r
Om Chartres en Orleans ontbrandden
hevige gevechten
DE SLAG OM FRANKRIJK
- y
Aan hei einde de
Duiische overwinning
Weermachtbericht
In Zuid-Frankrijk vali Cannes in
vijandelijke handen
Duitsche stellingen handhaven
zich aan het Oostfront
DE NIEUWE BONNEN.
Realistische Duiische persstemmen
Het motief van de landing
in het Zuiden
Jeugdstormfrontfonds
gevormd
De nobelen....-
Wij publiceerden gisteren
Waar blijfi de binding iusschen
deze beide?
t
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar Voordam C9.
Bureau der Helderscbe editie:
Den Helder: Koningstraat 78.
Telefoon 2315 (2 lijnen).
Postrekening 449011.
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1944.
HELDERSCHU EDITIE.
wmmAm
HE aanslag op den Führer op 20 Juli
heeft zijn ontstaan slechts kunnen
vinden in een bepaalde houding van
geest en karakter, welke het resultaat
is van een volkomen overwoekering
der krachten van het instinct en het
gevoel door de krachten van een dia
bolisch intellect en een ijskouds duis
tere berekening, aldus Rijksminister
dr. Göbbels in zijn artikel in het
jongste nummer van „Das Reich". Hij
herinnert aan de bekentenis van de
daders, dat het bij hun putschpoging
in hoofdzaak erop is aangekomen, de
elementen en factoren van den natio-
naalsocialistischen volksstaat uit den
weg te ruimen, welke in den weg
stonden aan de door hen weer nage
streefde reactionaire, feodale heer
schappij en dat zij daarvoor het tijd
stip in den oorlog hebben uitgekozen,
dat hun een zekere kans op succes
scheen te bieden. Deze verraders
trachtten niet alleen hun putsch uit
te voeren omdat aan de fronten aan
zienlijke belastingen aan den dag tra
den. maar zij hadden naar hun beste
kunnen meegeholpen om dergelijke be-
lastingsverschijnselen te weeg te
brengen resp. te versterken, ten einde
'n putsch met kans op succes te kunnen
ondernemen. Wij weten precies, dat
slechts een onbelangrijke groep van
officieren en uit het lood geslagen
burgers heeft deelgenomen. Het ge
vaar bestond er slechts in, dat zij voor
een deel sleutelposities innamen in de
politieke en vooral militaire oorlog
voering. Wanneer wij eenmaal aan
het einde van dezen oorlog de over
winning in handen hebben en de zor
gen van het heden van ons afvallen,
zal ons stellig dit gevaar het meest
duivelsche lijken van alle, die wij in
dezen zwaren tijd hebben moeten
overwinnen. Wij bedoelen daarmede
niet eens de dramatische uren van den
20sten Juli zelf, toen de inwendige
crisis met een korten schok tot uit
barsting kwam. Het grootste gevaar
lag ongetwijfeld in de voorafgaande
weken en maanden, toen deze crisis
als een nachtmerrie drukte op de mi
litaire leiding van den oorlog en nie
mand wist te zeggen, waar vandaan
zij kwam, waarin zij bestond en hoe
men haar doeltreffend kon bestrijden.
Zoo'n crisis kan slechts overwonnen
worden doordat zij uitbreekt. De
ontploffing van den op den Führer'
gerichten aanslag heeft de zuivering
in de atmospheer gebracht, die noodig
was, wanneer wij weer een vrijen
blik vooruit wilden krijgen. Het was
meer dan gerechtvaardigd, wanneer
de Führer in zijn rede voor de Rijks
leiders en gouwleiders verklaarde,
dat hij juist door den 20sten Juli een
vertrouwen had gekregen als nog
nooit tevoren in zijn leven.
voortgaande wijst dr. Göbbels erop,
dat men van vijandelijke zijde, ken
merkend genoeg nagelaten heeft op
deze uitspraak van den Führer een
kwaadwillige kritiek uit te oefenen.
Men weet natuurlijk in Washington,
Londen en Moskou precies, dat men
door den 20sten Juli en zijn bliksem
snelle en vlotte liquidatie een bond
genoot heeft verloren, die door niets
kan worden vervangen. De weg naar
Duitschland leidt thans niet meer via
geheimzinnige leidingskanalen, maar
alleen nog over het front. Met het
volste recht kan men beweren, dat de
20ste Juli in zijn positieve gevolgen
voor de Duitsche binnenlandsche- en
de oorlogspolitiek nog in het geheel
niet te overzien is. Afgezien van de
voortreffelijke consequenties, die deze
datum met zich mede gebracht heeft
voor de concentraties van de Duitsche
oorlogsinspanningen en in de naasts
toekomst nog met zich mede zal
brengen, heeft hij tegenover het vij
andelijke kamp een versteviging ten
gevolge gehad, van de Duitsche posi
tie, die in haar gevolgen zeer spoedig
aan den dag zal treden. Niemand in
het kamp van den tegenstander zal
thans nog kunnen hopen, dat er thans
nog in de Duitsche oorlogsleiding
een belangrijke oppositie van militai
ren of politieken aard bestaat, waar
mede men een soortgelijk spel zou
kunnen spelen.
QPNIEUW legt dr. Göbbels er den
nadruk op. dat er niet meer aan kan
worden getwijfeld, dat de consequen
ties van den 20sten Juli in de alge-
meene oorlogvoering van Duitschland
ver uitgaan boven hetgeen men van
Duitsche zijde weken geleden nauwe
lijks durfde droomen. Wat dit voor
het Duitsche moreele en materiëele
oorlogspotentieel beteekent. zal de toe
komst bewijzen. In ieder geval hebben
de vijanden niet de geringste reden
erover te triomfeeren en den oorlog
reeds te beschouwen als geëindigd en
gewonnen. Aangezien het volk zelf
medehelpt, gaan vele dingen sneller
dan wij in den aanvang gedacht had
den, zoo gaat dr. Göbbels verder, en
reeds spoedig zullen de door ons vrij
gestelde vele honderdduizenden hun
intrede doen in de bewapeningsfabrie-
ken en kazerne». en daarmede voor de
jonge lichtingen, die reeds opgeleid
worden, den weg naar het fror' vrij
maken. Een geweldige hoeveelheid
krachten, die tot dusverre braak lag,
\wordt doelmatig gebruikt.
WIJ hebben, zoo besluit de minister,
in de afgeloopen vier-weken opnieuw
een stap dichter naar de overwinning
gedaan. Het is thans weliswaar nog
niet voor ieder zichtbaar maar de toe
komst zal bpwiizen, dat dit zoo is. Wat
gereinigd moest worden is gereinigd.
Wanneer de natie haar oogen uitslui
tend gericht houdt op den Führer, zijn
bevelen trouw en gehoorzaam volgt en
slechts vervuld is van de eereucht, dit
maal zelfs zichzelf te overtreffen, dan
staat aan het einde van deze reusach
tige worsteling de Duitsche overwin
ning.
NIEUWS DJ HET KORT.
Engelsche schoolkinderen ondervoed.
Talrijke Engelsche kinderen lijden aan
ondervoeding," zoo schrijft de „Daily
Herald", „en kunnen darrdoor niet de
school bezoeken." Deze constateering was
afkomstig van den plaatsvervangenden
schoolarts van het graafschap Hereford-
shire dr. Mackenzie.
Kindersterfte in zuid-Italië. Tenge
volge van de ondervoeding in Zuid- en
Mldden-Italië is aldaar het aantal ge
vallen van kindersterfte verdubbeld. Van
de duizend zuigelingen overlijden aldus
een melding van „Associated Press" uit
Rome er in 't eerste levensjaar 300,
welk cijfer vroeger hoogstens 160 was.
In Rome. zoo wordt verder bericht, is
het met de voeding der moeders zoo
slecht gesteld, dat het meermalen voor
komt, dat de kinderen reeds tijdens de
geboorte overlijden,
88e Jaargang, No. 193, 2 pagina's.
Hoofdredacteur: H. M. C. SCHRöDER, Alkmaar
Deze CcoraDt verschijnt nageltjks.
Advertentie-tarief:
PrUs der gewone advertenties in deze
Editie II ct. per m.m. BU contract
binnen een Jaar te gebruiken belang
rijke korting. Tarieven voor de
gebeele oplage op aanvrage.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 17 Aug. (DNB). Het opper
bevel van de weermaobt deelt mede:
„In Normandië zette het eerste
Canadeesche leger ztln hevige aan
vallen in den Dives-sector en aan
weerszijden van Falaise den geheelen
dag voort. Onze divisies veradelden
de door den vijand beoogde door
braak in wisselvallige gevechten,
waarbij aan weerskanten aanzienlijke
verliezen werden geleden. De verbit
terde worsteling duurt voort.
Onze pantserformaties gingen tegen
de Amerikanen, die nit het gebied van
Argentan verder aanvielen, tot den
tegenaanval over en wierpen hen
naar het Oosten en Zuidoosten terug.
Gemotoriseerde vijandelijke strijd
krachten rakken verder naar het
Oosten in de richting van den n id-
denloop van de Seine en naar het
Zuidoosten in de richting van de
Loire op. De stad Dreux ging na
zwaren strijd verloren. Om Chartres
en Orleans zijn hevige gevechten
ontbrand.
In Bretagne werden verscheidene
vijandelijke aanvallen in het gevechts-
gebied van Brest door geconcentreerd
afweervuur uiteengeslagen. In de cita
del St. Malo blijft het garnizoen held-
haftigen tegenstand bieden. De batterij
Cezembre sloeg met haar vuur in
weerwil van een zeer hevige vijande
lijke beschieting verscheidene vijande
lijke aanvallen op den citadel uiteen.
In het kustgebied van Zuid-Frankrijk
duren de hevige gevechten tegen den
vijand, die in toenemende mate ver
sterkingen uit de lucht en uit zee
krijgt, voort. Na zwaren strijd slaagde
de vijand er in de stad Cannes binnen
te dringen.
Lichte Duitsche vlootstrijdkrachten
en bewakingsvaartuigen brachten voor
de Fransche Westkust in de ochtend
uren van 15 Augustus in verscheidene
gevechten met een overmachtige Brit-
sche vlootformatie twee torpedojagers
tot zinken en beschadigden een krui
ser. Een eigen vaartuig is gezonken,
een tweede werd beschadigd. In den
strijd tegen de vijandelijke landings-
vloot beschadigde de luchtmacht voor
St. Tropez twee vijandeliike transport
schepen met een gezamenliiken inhoud
van 18.000 ton zoo zwaar, dat zij ver
loren geacht kunnen worden. Een slag
schip werd door een zware bom ge
troffen.
In het Fransche achterland werden
168 terroristen in den strijd vernietigd.
Het vergeldingsvuur der V. 1 op Lon
den duurt voort.
Van het Italiaansche front werden
geen belangrijke gevechtshandelingen
gemeld. In Noord-Italië ziin in de
periode van 11 tot 15 Augustus 844
terroristen vernietigd.
In het voorterrein der Karpathen
werden Noordwestelijk van Krosno
aanvallende Sovjets na een tijdelijke
penetratie in den tegenaanval terug
geworpen. In de verbitterde aanvals-
en afweergevechten in de groote bocht
van den Weichsel werden gisteren 67
vijandeliike tanks stukgeschoten.
In den sector aan weerszoden van
Wirballen zetten de Sovjets hun door
braakpogingen met steun van sterke
formaties tanks en slagvliegtv igen den
geheelen dag voort. De hevige ge
vechten duren voort.
Aan het Letlandsche front handhaaf
den onze grenadiers hun stellingen
noordelijk van Birsen tegennieuwe,
hevige aanvallen der bolsjewisten. 49
vijandelijke tanks werden stukgescho
ten.
In Estland ziin onze troepen ten
Westen van het Meer van Pskof nog
steeds in zwaren strijd gewikkeld met
opdringende Sovjetstrijdkrachten. For
maties slagvllegtuigen steunden de ge
vechten van het leger in dit gebied en
vielen het vijandeliike veerverkeer tus-
schen het Peipusmeer en het Meer van
Pskof met goed gevolg aan. Elf vol
geladen veerbooten werden tot zinken
gebracht. In luchtgevechten en door
_Panihecs" vallen aan. De modernste
pantserwagen ter wereld In actie een
het front ia Italië. Terrelnmoetiijkheden
bestaan er voor dee .Ponther" nauwe-
Ifks. De rupskettingen stellen hem bi
■■hindernissen te
te trekbe
PK Bayer/O-H/P m
Amerikaanscb gezondheidswezen ln ge
vaar. De „New York Daily News"
heeft geconstateerd, dat het gebrek aan
artsen en deskundigen van allerlei aard
ln de Vereenigde Staten een dergelljken
omvang heeft aangenomen, dat de toe
komst hierdoor ernstig wordt 'bedreigd.
Jaarlijks sterven er ln Noord-Amerika
ongeveer 4000 artsen, terwijl er leder Jaar
slechts 1000 bijkomen, zoodat de Jaar-
ltjksche teruggang ten naaste bij 3000 be-
draagt.
Chlcago beweent een misdadiger.
Dezer dagen vond te Chicago een „typi
sche gangsterbegrafenis" plasts, ter nage
dachtenis van den Chicagoachen misda
diger Lawrence Mangano, die door zijn
rivalen was vermoord. Het lijk was gelegd
ln een kist van puur zilver, die een
waarde vertegenwoordigde van 10.000 dol
lar. Achter den lijkwagen reden elf
prachtige auto's, rijk beladen met bloe
men, terwijl 500 rouwdragers den stoet
volgden.
luchtdoelgeschut verloren de Sovjets
56 vliegtuigen.
In de zware gevechten in den cen-
tralen sector van het Oostelijke front
hebben formaties vliegtuigen en
luchtdoelgeschut van een luchtvloot in
de afgeloopen zes weken 889 vijande
lijke tanks en 1217 vliegtuigen ver
nield.
Formaties vijandelijke bommenwer
pers vielen plaatsen in Midden- en
Zuld-Duitschland aan. Vooral in Maag
denburg en Dessau werd schade aan
gericht. In den afgeloopen nacht on
dernamen Britsche bommenwerpers
terreuraanvallen op Stettin en Kiel,
In de oude stad van Stettin werd vrij
groote schade aangericht. De bevolking
leed verliezen. Afzonderlijke vijande
lijke vliegtuigen lieten bovendien bom
men vallen op Berlijn en West-
Duitschland. Door luchtverdedigings
strijdkrachten werden 49 vijandelijke
vliegtuigen vernietigd".
In aanvulling op het weermachtsbe-
richt wordt medegedeeld:
Bij de verbitterde aanvals- en ver
dedigingsgevechten in de groote bocht
van den Weichsel heeft het 37ste batal
jon pioniers onder bevel van den rid
derkruisdrager kapitein Warschnauer
zich door voorbeeldige dapperheid on
derscheiden. BU de zware verdedi
gingsgevechten ten noordwesten van
Bialystok heeft zich een sectie pant
serjagers van de Mecklenburgsch
Pommersche 12e pantserdivisie onder
bevel van luitenant von Velthelm bij
zonder onderscheiden.
(Uitknippen en bewaren.)
Van 20 AUGUSTUS t.e'm.
2 SEPTEMBER.
Brood: 35 A en 36 A elk 4 rants.
35 B en 36 B elk 1 rants.
Beschuit: 35 en 36, elk 1 rants. be
schuit.
Bloem: 209 en 210, elk 1 rants.
Kindervoedsel: D 71 250 gr. gort.
E 71 250 gr. kindermeel of voe
dingssuiker.
Boter: 35 A en 35 B elk rants.
boter.
Kaas: 208 100 gr. 20.+. of magere
Melk: 35 en 36 (13/4 1) Taptemelk
35 éh 36 (13/4 1.)
Vleesoh: 35 A en 36 A elk 1 rants.
35 B en 36 B elk 1/4 rants.
Suiker: 207 500 gr.
Jam: 206 250 gr-
Vervangingsmiddel: 205 1 rants.
Koffiesurrogaat: 204 250 gr.
Versnaperingen: 35, 150 gr.
Tabak: 35 en 36, elk 1 rants. sigaren,
tabak of sigaretten.
Op deze bonnen mag reeds op 18
Aug. van des middags 12 uur af
worden gekocht, uitgezonderd:
vleesch, aardappelen, melk en tapte
melk.
Reeds aangegeven bonnen, die
nog geldig zijn:
Tot en met 2 Sept. 200 voor 250
gr- peulvr., 199 voor 250 gr. rogge-
vlokken, C 50, D 50 en E 50 voor
waschpoeder, C 58, D 58, E 58 voor
waschpoeder, C 66, D 66 en E 66
(waschpoeder), 194 voor eenh. toilet
zeep en E 67 voor toiletzeep. R 05
voor scheerzeep.
Toelichting op de bonnenljjst.
Zooals bekend is voor de periode van
6 Augustus tot en met 2 September a.s.
Bon 200 'Algemeen voor 250 gram peul
vruchten aangewezen en Bon 199 Alge
meen voor 250 gram roggevlokken of
havermout. In verband hiermede wordt
De AN.P.-correspondent meldt:
Nu de eerste Sovjetrussisohe aanvals
golf aan den Weichsel is vervloeid en
het frontbeeld in het Oosten geen In
grijpende wijziging ondergaat, vraagt het
krijgsgebeuren in het Westen meer dan
ooit de aandacht, vooral nu het beeld
van den strijd in dit deel van Europa
door de nieuwe landing ln Zuid-Frank-
rijk wederom aanzienlijke veranderingen
heeft ondergaan. Over de ontwikkeling
der laatste dagen ln Noordwest-Frankrijk
schrijft de „Völkische Beobachter", dat
deze de Duitsche legerleiding voor nieuwe
beslissingen stelt en dat vermoedelijk in
de komende dagen zal blijken ln welke
richting die gaan.
Da gevechten in het landingsgebied tus-
schen Toulon en Cannes laten op grond
van de schaarsche berichtgeving tot dus
verre nog geen eenlgszlns nauwkeurige
beoordeeling toe, doch het verband met
den strijd in Noord-Frankrijk is evident,
daar het de bedoeling der geallieerden
is Duitsche strijdkrachten te hinden en
volgens de eigen verklaringen van het
Britsch-Amerikaansche opperbevel een
verbinding tot stand te brengen tusschen
de beide afzonderlijke strijdtooneelen in
Frankrijk. De geallieerden spreken dan
ook van den slag om Frankrijk.
Over de na de nieuwe landing ontstane
situatie schrijft de „Deutsche Allgemelne
Zeitung": Wij zullen ln de komende dagen
de militaire ontwikkeling met nog andere
maten moeten meten dan tot dusver, want
de tegenstand, die thans moet worden
geboden nu de landing in het zuiden van
Frankrijk ons een nieuw front wil op
dringen, zal gezien moeten worden van
het gezichtspunt, dat het er in deze phase
van den strijd alleen op aan komt den
tegenstander niet tot het door hem ge-
gewenschte groote succes te laten komen.
Ook de andere Duitsche bladen doen
uitkomen, dat de legerleiding thans voor
nieuwe problemen start, die nieuwe be
slissingen eischen. De Anglo-Amerikanen
trachten in Normandië den ring om de
Duitsche strijdkrachten te sluiten. Zoo
wel de Engelschen als Canadeezen, die
te dien einde in het gebied van Falaise
naar het zuiden trachten op te rukken,
als de Amerikanen, die zich noordwaarts
bewegen en thans ten noordwesten van
Argentan staan, stuiten op verbitterden
Duitschen tegenstand, die een vereeni-
ging der beide geallieerde legergroepen
tot dusver heeft weten te verhinderen.
In de hevelvoering der geallieerde
legers in Noord-Frankrijk is dezer dagen
een wijziging aangebracht, die naar Duit
sche meening noodzakelijk is geworden
doordat het oorspronkelijk 100 km. lange
front thans een lengte van 400 km. heeft
en de sterkte der strijdkrachten dien
overeenkomstig is vermeerderd. Onder de
opperste leiding van generaal Eisen-
hower, die zijn hoofdkwartier vorige
week naar Frankrijk heeft verplaatst,
strijden in Noord-Frankrijk thans het
3de (volgens andere opgave het 1ste)
Canadeesche leger onder leiding van
generaal Crecar en daaraan naar het
westen aansluitende het tweede Britsche
leger onder genera: 1 Dempsey. Belde
Hoofdstormer Van Geelkerken van
den Nationalen Jeugdstorm heeft
ter gelegenheid van het tienjarig
bestaan van den Jeugdstorm, dat op
30 September feestelijk zal worden
gevierd, een Jeugdstormfrontfonds
ingesteld waarvan de binnenkomen
de gelden bestemd zullen worden
voor de op- en inrichting van een
Jeugdstormherstellingsoord' Voor dit
herstellingsoord komen in aanmer
king jonge Nederlandsche soldaten,
die als lid van den Jeugdstorm
naar het front zijn vertrokken en
daar zijn gewond geraakt, storm-
sters, die zich aan het front hebben
onderscheiden als Roode Krulszus-
ter of zich op andere wijze hebben
verdienstelijk gemaakt en herstel
van krachten behoeven, stormers en
stormsters nit de geteisterde gebie
den (ook uit Duitschland), die zich
daar verdienstelijk hebben gemaakt
en/of gewond zijn geraakt, benevens
alle leden van den Jeugdstorm, die
zich aan het thuisfront onderschel
den en wier lichamelijke toestand
een periode van rust dringend
noodig maakt.
Boeren, uw volk vraagt
brood, vei en aardappelen i
scheurt grasland.
legers vormen tezamen de 31ste leger
groep onder leiding van generaal Mont-
gomery. Hieraan sluit zich naar het wes
ten het 1ste Amerikaansche leger onder
generaal Hodges en het derde Ameri
kaansche leger onder generaal Patton
aan, die oorspronkelijk belde eveneens
deel uitmaakten van de 21ste legergroep
doch thans onder géneraal Bradley een
speciale 12de legergroep vormen, welke
evenwel onder het opperbevel van gene
raal Montgomery blijft staan.
De landing In Zuid-Frankrijk heeft hier
hij het groote publiek niet dien indruk
gemaakt als de landingen van den 6den
Juni in Noord-Frankrijk. In ingewijde
Duitsche kringen werd zij op grond van
de sterke troepenconcentraties op Cor
sica en de concentratie van talrijke
schepen in de wateren van het eiland
sedert geruimen tijd verwacht. Alleen
verkeerde men in het onzekere of de
tegenstander een landing zou beproeven
aan de Italiaansche westkust, b.v. In het
gebied van Spezia, dan wel aan de Zuid-
fransche kust. De geallieerden hebben
de Zuidfransche kust gekozen, waar de
Alpen diep asn de zee komen en slechts
een smalle kuststrook vrijlaten. Slechts
enkele rivierdalen laten hier de moge
lijkheid van een landing toe.
thans gean bon voor peulvruchten of
grutterswaren aangewezen.
De boterbonnen 35a en 35b geven van
20 Augustus tot en met 2 September
a.s. elk recht op 125 gram boter.
Voorts zal met ingang van 20 Augustus
a.s. het rundvet, waarvoor men deetijds
bon „boter 36a" bij den slager heeft
moeten inleveren, afgeleverd worden-
Zooals reeds werd medegedeeld wordt
dit rundvet verstrekt als aanvulling op
het boterrantsoen van kinderen, ge
boren in 1926 of later.
Tenslotte wordt van 20 Augustus af
de volvette kaas of 40 kaas afgele
verd, waarvoor men destijds bon „Al
gemeen 181" bij zijn leverancier hooft
moeten inleveren.
WEER 3 KILOGRAM
AARDAPPELEN.
Van 20 tot en met 26 Augustus a.s.
ban men op elk der bonnep aardap
pelen 35 l'/t kg aardappelen koopen.
Op den bon toeslag 35 is 1 kg aard
appelen verkrijgbaar. Evenals vorige
week het geval was, kan men ook
ditmaal reeds op Vrijdag 18 en Za
terdag 19 Augustus a.s. aardappelen
op bovengenoemde bonnen koopen.
RANTSOENBONNEN VOO&
HAVERMOUT EN GORT.'
In den vervolge zal men zoowel op
de rantsoenbonnen voor havermout als
op de rantsoenbonnen voor gort, haver
mout e. d. en gort e. d. kunnen koopen.
Er wordt dus geen onderscheid meer
gemaakt tusschen havermout e. d.
eenerzijds en gort e- d. anderzijds.
Duidelijkheidshalve wordt nogmaals
een opsomming gegeven van hetgeen
een rantsoen havermout en van het
geen een rantsoen gort omvat. Een
rantsoen havermout is: 250 gram
havermout, haverbloem, havervlokken,
havergort, gemengd meel (pannekoek-
meel), roggevlokken, voedingssuiker in
poedervorm of 312 gram voedings
suiker in vloeibaren vorm. Een rantsoen
gort is: 250 gram gort, gortmout, gort-
bloem, gemengd meel (pannekoekmeel),
grutten (a-soorten), aardappeltapioca,
aardappelmeelvlokkan, vier liter gort
pap (in combinatie met taptemelkbon-
nen) drie pakjes gemalen gort, bereid
met gemalen magere blokmelk met
suiker, 250 gram voedingssuiker in
poedervorm of 312% gram voedingssui
ker in vloeibaren vorm.
Ook op den thans geldigen bon „Al
gemeen 199" kan men behalve rogge
vlokken en havermout e. d. gort e- d.
koopen.
GEÏNTERNEERDEN IN NED.-INDIE.
In verband met de zeer beperkte
publicatiemogelijkheden, waardoor
binnengekomen intemeeringsberich-
ten vooral eerst na geruimen tijd in
de pers kunnen worden opgenomen,
wordt aan allen die verwanten of be
kenden in Ned.-Indië hebben, in over
weging gegeven hiervan, voorzoover
zulks nog niet is geschied, mededee-
ling te doen aan de 5e afdeeling van
het Ned. Roode Kruis, Jul. van Stol
berglaan 27-V29, 's-Gravenhage.
Gevraagd wordt opgave van naam,
voornamen, geboortedatum, beroep,
werkgever en laatstbekend adres van
deze personen (ook van vrouwen en
kinderen), alsmede de naam en het
adres van dengene aan wien, in geval
bericht van interneering is of wordt
ontvangen, hiervan kennis moet wor
den gegeven.
Voor zoover de mogelijkheid bestaat,
In trein en tram kan men drie
categorieën mannen ontmoeten. Die
der eerste staan principieel voor
geen enkele vrouw op, onverschillig
of zij jong of oud, dik of dim is.
Die der tweede staan hun plaats
uit aangeboren wellevendheid aan
alle vrouwen af. En die der derde
tenslotte de walgelijkste en lam
lendigste categorie! rijzen alleen
op voor die vrouwen, welke er
aardig, jong en elegant uitzien! Deze
lieden zijn de Don Juans-met-het-
ploertenhart! Deze lieden zijn be
snaard met kabeltouwen.
Een verbolgen lezeres uit Zaan
dam schrijft mij ten aanzien van
deze, gewoonlijk als heer vermomde
individuen o.a. het volgende: „Ik
kon blijven staan, want ik loop op
alle dagen en zie er daarom niet
zoo aantrekkelijk uit. Waarlijk, het
heer zijn zit niet in het uiterlijk. Ik
kende eens iemand, die een boeze
roen droeg, die een platte uitspraak
had en smakte bij zijn eten, en
toch was deze man in menigerlei
opzicht méér heer dan de net ge-
kleede heeren, die mij in mijn toe
stand staan lieten en opstonden voor
een juf met roodgelakte nagels!"
Mevrouw, U hebt volmaakt gelijk.
Maar laat het U een troost zijn, dat
elk eerlijk man denkt, gelijk U
denkt. Ik hoop, dat U een zoon
krijgt, want ik ben ervan overtuigd,
dat U hem zult opvoeden tot een
„heer", zooals U een „heer" ziet,
en zooals ik een „heer" zie!
OVIDIUS. J
Donderdag 17 Augustus. - Het weer-
machtsbericht meldde zwaren strijd in
het gebied van Chartres en verbitter
den strijd om de bruggehoofden in Zuid-
Frankrijk.
„Amerika wenscht steunpunten in
Ned. Oost-Indië wanneer Amerika het
bezit van N.O.-I. zal hebben hersteld,"
aldus een bericht uit Washington.
Bij luchtaanvallen zijn in verschil
lende deelen van ons land door Anglo-
Amerikanen 24 Nederlanders gedood,
20 zwaar- en 72 lichtgewond.
dat bedoelde personen bij het uitbre
ken der vijandelijkheden in militairen
dienst waf en, gelieve men bovenbe
doelde opgave tevens te doen toeko
men aan de le afdeeling van het Ned.
Roode Kruis, Korte Voorhout 14 te
's-Gravenhage, zoo mogelijk boven
dien met opgave van rang, stamboek
nummer en troepenondevdeel.
DE Z-S PROCEDURE VOOR
CREDIETINSTELLINGEN.
Van bevoegde zijde wordt herinnerd
aan de toepassing van de procedure der
Z-S-kaarten op het géheele gebied van
hel bankwezen, d.w.z. alle onder de
hoofdgroepbanken ressorteerende onder
nemingen. De mededeeling hieromtrent
verscheen in de bladen van 4 Augustus
jl„ waarbij de sluitingsdatum werd
vastgesteld op 20 Augustus.
Ondernemer», die in gebreke blijven
vóór 21 Augustus hun aanvraag in te
dienen, stellen daarmede zichzelf en
hun werkkrachten ter beschikking voor
gebruik elders.
In de Nederlandsche pers kon men
onlangs bittere klachten van met ver
lof naar het vaderland gekomen
frontsoldaten lezen. In die klachten
zat veel, dat juist Is en daarnaast
ook wel het een en ander, dat onze
vrijwilligers niet zien, omdat ze met
bepaalde omstandigheden h(J ons niet
meer zoo bekend zijn als voor hun
vertrek naar het front. Hun bitter
heid richtte zich minder tegen ons
volk in het algemeen, dan tegen die
genen onder hun nationaalsocialisti-
sche kameraden, die gezond van lijf
en leden in het vaderland wisten te
blijven, dank zij hun handigheid in
het verzinnen van uitvluchten. die
van hun zoogenaamde onmisbaarheid
uitgaan, aldus Max Blokzijl in zijn
gisteravond gehouden radiopraatje.
Nu. zulke moreele onderduikers zul
len er onder de nationaalsocialisten,
of althans onder hen, die zich zoo
noemen, wel zijn. Ik neem dat niet
alleen aan, maar Ik ken ook wel de
noodlge gevallen, en zoo zal het velen
in ons kamp gaan. maar ook op dit
gebied doet men goed uiterst voor
zichtig te zijn met generaliseeren.
Het „Algemeen Handelsblad" dat op
deze klachten van frontsoldaten die het
had nagedrukt, inging, zei dan ook te
recht het volgende: Wij nemen deze
grieven met Instemming over, omdat wij
er zeker van zijn, dat hieruit de geest
van den frontsoldaat spreekt, de geest
van de Jonge kerels die het straks na hun
terugkeer zullen moeten doen, in samen
werking met de revolutionnalr gebleven
ouderen, die niet konden gaan, maar die
zelf hier hun plicht deden, er niet „be
ter'- van werden, „niet dik" deden, het
niet ln groote huizen en groote auto's
zochten, maar iq groote trouw aan de
beginselen, ln grooten strijdgeest en ln
groote liefde voor hun tijdelijk van de
ankers losgeslagen volk, en wier zo
nen hun plicht deden als vrijwillig sol
daat.
Het Is goed, dat de verwijten der front
soldaten, ln hoofdzaak tot de nationa
listen ln Nederland gericht, met zulke
woorden zijn aangevoeld. Want waar nu
deze klachten dank zij de publicatie, ons
allen ter kennis zijn Sgebracht, eischt de
rechtvaardigheid ook, dat scherper om
lijnd wordt dat de moreele onderduikers
in eigen kamp het verwijt wel verdie
nen, maar dat ""ze tenslotte niet talrijk
zijn. Groot is daarentegen het aantal van
hen die zelfs, waar ze voor den zwaren
frontdienst zijn afgekeurd en dat zijn
er tienduizend en meer toch nog al
hun vrije uren en ook wel lange kazer
nemaanden, er voor over hebben om
den dienst te verrichten waarvoor ze nog
wel geschikt zijn gebleken.
Voor het overige geloof Ik niet dat der
gelijke zaken in de tegenwoordige phase
van onzen strijd zich leenen voor een
uit den aard der zaak vruchtelooze be
spreking ln het openbaar. Maar wat de
belde bedoelde frontsoldaten meenden te
moeten opmerken, ls toch belangrijk ge
noeg om ons thuisgeblevenen er aan te
herinneren, dat deze mannen, die elke
seconde hun leven voor hun Ideaal, dat
ook het onze is, op het spel zetten, het
volle recht hebben niet alleen van hun
kameraden nationaalsocialisten. maar van
het geheele volk van Nederland, waar
voor zij in de eerste plaats vechten, te
eischen, dat het tenminste bewijst, zich
van den ernst van het oogenblik bewust
te zijn.
Mogelijk, dat er onder onze nationaal
socialisten zijn, die meenen den volke
altijd nog een levenshouding te moeten
toonen, die den Indruk moet maken, als
of Nederland met dezen oorlog bitter
weinig heeft uit te staan. Maar zeker ls,
dat ons volk ln breede lagen julat nu er
blijkbaar net zoo over denkt als deze be
treurenswaardige uitzonderingen. En ik
kan me voorstellen, dat véél vrijwilli
gers, die hier van het front met verlof
zijn, hun oogen en hun ooren niet ge-
looven, het gevoel krijgen dat de massa
bij ons op een vulkaan ronddanst, en
geblinddoekt een altijd nog mogelijke al-
gemeene beproeving van moeilijk te
schatten afmetingen tegemoet gaat.
Oorlog of vacantie.
In de Haagsche Courant vond ik dezer
dagen onder het opschrift „Oorlog of va
cantie" in dit verband een treffend ar
tikel, dat zeer terecht scherpe critiek
uitoefent op deze wonderlijke toestanden
bij ons ln de maand Augustus van het
oorlogsjaar 1944. Het blad schreef woor
delijk. „Is het oorlog of vacantie op het
oogenblik? Spelen zich betrekkelijk niet
ver van onze grenzen, geen groote. ge
weldige gebeurtenissen af, geladen van
dramatiek en vol van historischen zin,
en nemen we enkel maar „met vacantie"
aan die, een nieuwe wereld vormende,
gebeurtenissen deel? Zijn wij dan zoo
plomp van geest, dat al die geweldige
dingen, welke thans gebeuren en die ln
schier verbijsterend tempo aansturen op
het einde van deze meest gigantische
worsteling aller tijden, geen levende
hartstochten ln ons wakker roepen, onze
zenuwen niet spannen tot het uiterste,
onze daadkracht niet opvoeren tot het
allerhoogste, zoodat we toch dood-gemoe-
dereerd „met vacantie" gaan, rust zoe
ken, ontspanning? Rust in dezen tijd,
waarin de wereld kreunt en dreunt ln
haar voegen? Ontspanning ln dezen tijd
waarin de bodem van het oude Europa
van bloed wordt doortrokken? Zijn we
dan enkel maar poppen, waar het lot
mee speelt? Ontbreekt het ons aan scru
pules. aan Ideeën, aan dadendrang? Gaat
de baatzucht der consequente Individua
listen dan zoo ver. dat zij voor alles nor
maal willen leven, terwijl alom de dood
rondwaart, het gebrek grijnst en de ver
nietiging dreigt? De oorlog woedt, ln
zijn felste, heftigste, bloedigste fase en
wij, wij gaan.... met vacantie".
„Wij laken en veroordeelen scherp die
vermaledijde houding van afzijdigheid,
dien vervloekten geest van 't-gaat-ons-
niet-aan bij een deel van ons volk, dat
den oorlog ziet als een schouwspel van
verre, waardoor het niet wordt geraakt
en waarover het enkel, zoo te hooi en te
gras. wel eens iets hooren of lezen wil.
Het moppert als de trein te laat is, wan
neer het pension te vol ls, en het menu
te mager. Men vergeet, dat ook dit eigen,
kleine wereldje ieder oogenblik ln vuur
en vlam kan staan, men moppert, kan
kert. klaagt en vergeet hoe duizenden
landgenooten ln de tropen ln lnternee-
rlngskampen leven, onze koloniale wer
kers, van wie er zoovelen jarenlang
zwoegden zonder een dag met vacantie
te gaan."
Het blad. dat dit en nog meer schreef,
is geen nationaalsocialistlsch dagblad, en
zijn redactie bestaat niet uit nationaal
socialisten. Deze uiting van bitterheid
echter sluit aan bij die van onze front
soldaten.
Verbijsterend beeld.
Het beeld, dat ons volk ln deze beslis
sende dagen en maanden te zien geeft, is
verbijsterend. Zeker is het juist dat
eenlge honderdduizenden op bevel te
werk gestelde volksgenooten wel degelijk
weten wat oorlog ls, en de gezinnen welke
zij achter lieten weten het ook, de moe
ders en de vrouwen, die het liefste wat
zij bezaten aan de fronten hebben afge
staan, weten dat nog honderdmalen beter
En dat het oorlog is begrijpen ook de
helaas al te talrijke families, wier hulzen
door bommen zijn vernield, wier leden
door het beschieten van treinen in de
allerlaatste dagen en weer in toenemende
mate, zijn gedood of voor het leven ver
minkt. eui ui
Maar een groote volksmeerderheid heeft
van dezen oorlog nog weinig meer ge
merkt dan de gevolgen der distributie,
wat minder treinen ln het spoorboekje,
kleinere kranten, en het een en ander
waaraan men zich had gewend en dat nu
niet meer te koop is.
Ik kan dan ook vaak een hitteren glim
lach niet onderdrukken, als ik de huile
balken van Radio Oranje al of niet ge
kroond, gesteekt of besneden, hun lesje
over de vreeselijke onderdrukking hoor
opzeggen, die ons volk naar hun meening
moet doormaken.
Neen, als ze hier even om een hoek
konden kijken, dan zouden ze elke
Nederlandsche stad, elk Nederlandsch
dorp honderd malen verkiezen boven het
in puin vallende Londen, dat ze intus-
schen wel in den steek gelaten zullen
hebben.
De verbijstering en ook de verbittering,
die zich van onze frontsoldaten met ver
lof meester maakt als ze hier opmerken,
dat ons volk voor een belangrijk deel
uit struisvogels bestaat, die zelfs nu nog
doen alsof er voor hen geen vuiltje aan
de lucht is, is meer dan begrijpelijk. Zoo
zien wij Nederlandsche thuisgebleven na-
tionaalsocialisme ons volk ook. En
blijkens het stukje in de Haagsche Cou
rant. ook anderen, die den kop niet in
het zand wenschen te steken.
Daarom ls het niet zoo tragisch te ne
men, als er onder ons vechters voor den
nieuwen tijd enkelen rondloopen, wier
beenen te zwak voor een al te voorbarige
weelde ls gebleken, of wier moed ln het
spreken grooter dan in het handelen is.
Ze vallen sinds jaar en dag onaangenaam
op. Zijn ze er nog, als straks onze front
soldaten terugkeeren, dan geef lk geen
uur voor hun baantje meer. Neen, zwaar
der. veel zwaarder te dragen is de men
taliteit onzer massa's, het feit, dat dit
volk, ln rustige tijden nijver en fatsoen
lijk, eerlijk en menschlievend, ln de
oogenblikken der beproeving zoo zielig-
klein, zelfzuchtig en beneden de maat is
gebleken.
Ik weet heel goed hoe men bij ons
denkt: Over veertien dagen is de oorlog
uit. Bij ons ls geen invasie gekomen.
Jammer voor de Franschen, maar daar
kunnen wij toch niets aan doen? Dat
beetje schade, die paar duizend dooden
in ons land, 't is wel erg, die arme men-
schen. maar we moeten ons offer brengen.
Voor den herfst is het zaakje gezond.
Duitschland zakt in elkaar. De koningin
en de regeering komen terug, de gijze
laars, de gevangenen en de tewerkge-
stelden komen naar huis. Waarover zul
len we ons verder nog druk maken. En
voor het overige zorgt onze Lieve Heer.
Nog niets begrepen.
In werkelijkheid heeft men ln al te
groote kringen bij ons van de dingen ook
nu nog niets begrepen. Wat snapt men
van dezen oorlog? Wat van zijn oorzaken?
Wat van zijn mogelijke gevolgen? Men
leest er over in de krant, men leurt met
berichten van over zee. Maar intusschen
is men al zoover, dat men zelfs niet
meer wenscht te gelooven wat van den
kant van koningin, kabinet en radiorak
kers komt. Het vergeldingswapen V 1?
Och wat. menschen, dat bestaat niet,
alles propaganda. Mussollnl gevangen en
daarna bevrijd? Wie het gelooven wil.
Heeft Goebbels bedacht. Bolsjewistisch
gevaar ook voor ons? Daar loopen we
niet ln hoor. Laat Stalin Duitschland
maar verwoesten, dat hebben ze daar
verdiend. Verder komt-ie beslist niet.
Over veertien dagen zijn hier de Engel
schen en de Amerikanen. En zoo gaat
het door.
Dat ls de bijdrage van het volk van
Nederland op het hoogtepunt van den
strijd om leven of ondergang van Europa.
En alleen ln dit land is het mogelijk,
dat aan het eind van het vijfde oorlogs
jaar, ruim 4 Jaren nadat Nederland ln
die worsteling betrokken werd, een vrouw
aan het Hollandsche Spoor ln Den Haag
uitstapte, haar kinderen voorzien van
emmertjes, schopjes, vlaggetjes en krul-
wagentjes, en aan een Hagenaar de vraag
stelde: „Kunt u mij ook zeggen, welke
tram ik moet nemen om het vlugst aan
het strand te zijn?"
Totale oorlog ook fn Nederland.