f
Rotterdam of Den Helder Marinestad?
Japanse capitulatie wordt
31 Aug. getekend
De Jap anse verliezen
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
FlUten van de Rotterdamse Vlootweek
Keizer van Mantsjoekwo
gevangen genomen
De Eeuwige Vlam van 't Marsdiep
Het opheffen van de
leen- en pachtsteun
Mac Arthur dankt Nederland
Het Weerbericht-—-
WAT GAAN WE ROKEN?
Liberty-schepen voor Nederland
Zó moei hei niei!
Scheermesjes on bon R 16
van de tabakskaart
De „Van Galen" weer
vertrokken
yri,DAG maogpstus ms.
69e Jaargang No. 419.
heldersche courant
GEDRUKT OP DE GEVORDERDE PERSEN VAN HET DAGBLAD VOOR NOORD-HOLLAND N.V.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving 1 2.60, Postabonnementen i 3.00
(Van onzen Rotterdamsen correspondent) I wenst de u
- -*i- j
liVfc
met volle teugen heeft genoten van
zijn vlootweek. Het bezoek aan de ma
rinevaartuigen is zeer groot geweest
en men was vol bewondering voor de
hypermoderne inrichting van een krui
ser als de „Bellona" met zijn acht
luchtdoelkanonnen of voor de torpedo-
bootjagers „Onslow" en „Garth", waar
van de eerste, zoals men weet, helaas
het toneel is geweest van een droef
vuurwerkdrama, dat vele slachtoffers
heeft geëischt.
Bovendien werd er naar hartelust
gereden en gevaren in de ducks, de
wonderlijke amphibietransportmiddelen,
die zowel in het water als op de weg
een redelijke snelheid kunnen ontwik
kelen. En ook werd er gevaren in de
landingsvaartuigen. Zo beheerst het
blauwgrijs der marinevaartuigen het
beeld van de rivier.
Dat is niets voor Rotterdam.
De Rotterdammer keek er met
welgevallen naar, maar toch ook
met enige reserve, een reserve, die
aandacht verdient. Wij hoorden tij
dens de vlootweek de opmerking
maken: „Het in erg aardig, al die
oorlogsschepen, maar dat is niets
voor Rotterdam". Het was een
Rotterdammer in hart en nieren en
bovendien een groot kenner van de
baven, die dese opmerking maakte.
En hij had gelijk. De machtige, bril— j
Isnte Rotterdamse haven behoort gro-
'e koopvaardijschepen te herbergen,
daar zijn haar kaden, haar loodsen en
baar kranen, daar waren en zullen in
de toekomst haar laadbruggen op zijn
'ngesteld. In zulk een wereldhaven
rullen ongetwijfeld oorlogsschepen van
bid tot tijd geziene gasten zijn, maar
"®t moeten gasten zijn en geen vaste
bewoners. Als straks Rotterdam's haven
weer op volle toeren werkt laat ons
hopen, dat het zeer spoedig zal zijn
ban zouden marine en koopvaardij el
kaar onvermijdelijk moeten gaan hin
deren, indien ook nog de gehele ma
rine naar Rotterdam zou worden ge
dirigeerd. Er zouden kwesties van
voorrang opdoemen. De marine gaat
voor, zullen de militairen zeggen. De
koopvaardij is voor ons nummer één,
Eal de Rotterdammer daar tegenover
«tellen.
Principieel verkeerd.
Beiden hebben gelijk. Het is niet ge-
44 steden „uitgevlakt"
Volgens het Japanse nieuwsbureau
zba bijna 10.000.000 mensen, dat is een
^«d® van de bevolking van het Japan
rinehaven. Ook uit deze overweging
zou men dus zeer gerust de marine
kunnen behouden te Den Helder. Dit
is een gedachte, die mede naar voren
kwam tijdens de vlootweek, hoe leven
dig het beeld van de haven ook werd
door al die oorlogsvaartuigen in de,
omgeving van het Park, van welk beeld
overigens velen hebben genoten, ook
talrijke gasten van buiten Rotterdam,
waaronder de minister-president en
de burgemeester van Amsterdam.
De Japanse capitulatie zai op 31
Aug. in de Baai van Tokio worden
getekend aan boord van het Ame
rikaanse slagschip „Missouri". Deze
keuze betekent een eerbewijs aan
president Trnman, die uit de Staat
Missouri afkomstig is.
Volgens hier ontvangen berichten van
maarschalk Vassilewsky hebben Sov
jettroepen den keizer van Mantsjoekwo
gevangen genomen en geïnterneerd.
Hoog omstuwd door wolkenvlagen rezen verre brandingvelden
L ttraan tri olflroit
"""O
stond de weggeverfde toren
in de zandstorm achter 't lage
en verbunkerd duin verloren.
Mijn verminderende stappen
klonken op metalen zolders
langs de spitse stalen trappen
zakten gladgekamde polders.
achter steeds weer vlakker stranden
steeds wat platter lag Den Helder
in Gods vreemde reuzenhanden.
Steiler treden, nauwer kringen
onbereikbaar hoog, verscholen
tussen groenkristallen ringen
en geslepen parabolen,
vond ik 't altaar van de lampen
dreunend draaiend op de toren.
Boven ons en onze rampen
stond de ijle vlam, herboren-
Christiaan Terpstra.
- »ou ue oevoiKing van net
moederland, gedood, gewond of dak
°°s Semaakt door de geallieerde lucht-
vallen. Namelijk: 260.000 gedood,
aarvan 90.000 door de atoombom.
12.000 gewond, waarvan 180.000 door
ae atoombom en 9.200.000 dakloos ge
haakt. Het aantal totaal verwoeste of
l^ebrande huizen bedraagt volgens
yrae^edeling van het nieuwsbureau
10.000. Van de 206 steden op het J®"
batise m
In verband .met het opheffen van de
Leen- en Pachtsteun hebben hoge Ame
rikaanse ambtenaren verklaard, dat 't
niet in de bedoeling van de V. S. ligt,
uit dit opheffen politieke munt te slaan.
Het is nog steeds de ernstige bedoeling
van de V. S. noodzakelijke materialen
in zo groot mogelijke hoeveelheden te
zenden naar die landen, die daar be
hoefte aan hebben.
President Truman heeft Donderdag
avond ten stelligste het bericht ontkent,
dat het opheffen van de Leen- en
Pachtwet bedoeld zou zijn als een slag
tegen de Engelse 'socialistische rege
ring. De president zeide, dat zulks vol
komen onwaar was. De Leen- en
Pachtwet was een oorlogswapen, aldus
de president, en de regering was ver
plicht haar te beëindigen, zodra de
oorlog geëindigd was. Hij herinnerde
er aan, dat toen hij vice-president on
der Roosevelt en voorzitter van den
Senaat was, hij persoonlijk aan het
Congres beloofde, dat de Leen- en
Pachtwet zo spoedig mogelijk na de
VJ-dag zou worden ingetrokken.
ftse moederland zijn er 44 vrijwel
oodfeVlakt"' ^rwijl 31 andere, waar-
b r ^°kio, dertig procent van hun
Uwing hebben verloren
1 nÜa,Ug! westeRjke wind toe-
I gend e bewolking overwe-
L droog iets warmer.
Met ingang van 30 Aug. zullen alle
bezitters van een tabakskaart in de
gelegenheid worden gesteld op een na
der aan te wijzen bon van deze kaart
zich sigaren, sigaretten of tabak te
verschaffen.
Er zal slechts één soort sigaretten
verkrijgbaar zijn, n.1. de Rhodesia
sigaret en slechts in één prijsklasse van
0.75 per pakje van 20 stuks.
Door gebrek aan verpakkingsmate
riaal zal een gedeelte der Rhodesia-
sigaretten verpakt zijn in doosjes en
pakjes van vroeger in de handel ge
brachte sigarettenmerken. De inhoud
bestaat echter uitsluitend uit Rhodesia-
sigaretten.
Ongeveer half September kunnen
opnieuw Liberty-schepen, nu geladen
met kolen uit Amerika, in de Amster
damse haven verwacht worden.
Een moeilijkheid daarbij is evenwel,
dat de haven van IJmuiden nog niet
genoeg is uitgediept om deze betrekke
lijk zware schepen binnen te laten
Er worden overal in den lande uitvoe
ringen gegeven, waarvan de baten be
stemd zijn voor de oorlogsslachtoffers
of voor de door hen nagelaten betrek
kingen. Charlotte Kohier treedt daar
voor op- Voetbalwedstrijden worden
gehouden. Fancy fairs worden straks
georganiseerd. Kortom heel liefdadig
Nederland maakt zich klaar om op
royale wijze haar steentje bij te dragen
voor hen, die door de oorlog zijn ge-
troffen.
Wij kunnen waardering hebben voor
dit initiatief. De beste eigenschappen
van ons volk worden er weer door wak
ker geschud. Het is ontroerend, da{
mensen, die zelf practisch niets meer
hebben of wier goederenvoorraad zelf
dringend aanvulling behoeft, met royaal
gebaar Iets van het hunne kunnen af
staan. Het is als het penningske van de
weduwe.
Maar toch.... zó moet het niet. De
verzorging van hen, die door hun werk
voor onze bevrijding, getroffen zijn en
levenslang als invalide zullen rond
gaan of voor de nabestaanden van hen,
die hun leven voor de vaderlandse
zaak offerden, moet niet afhankelijk
zijn van de liefdadigheid van een volk.
Hier rust de plicht op de sfaat, Hier is
een ereschuld te vereffenen en het zou
absoluut verkeerd zijn als deze staats
zorg werd overgenomen door het par
ticulier initiatief. Wij hebben gemeen
schappelijk deze zorg op ons te nemen.
Er moeten behoorlijke pensioenen ko
men voor alle slachtoffers van de oor
lóg. En de kosten daarvan moet het volk
progressief dragen-
Het zou oneervol zijn als straks tel
kens weer een beroep zou moeten wor
den gedaan op de liefdadigheid van ons
volk om voor de oorlogsslachtoffers t«
zorgen. Er is nog genoeg te herstellen
waarvoor de staat wel niet op zai kun
nen draalen en waarvoor een beroep
zal moeten worden gedaan op de min
der getroffen landgenoten. Wij denken
aan de hulp van het Noorden aan het
Zuiden. Dat is t)ok niet met één col
lecte afgelopen, maar daarvoor zal nog
tal van malen een beroep op uw porte-
monnaie of op uw linnenkast wordeni
gedaan.
En daarom, hulp aan oorlogsslacht
offers, hoe goed ook bedoeld, moet
niet komen van de liefdadigheid,
maar van de staat. Het is ons toch at
een raadsel waarom onze regering nog
geen regeling getroffen heeft, terwijl
België daarin al voorging.
Laat onze regering ervoor zorgen, dat
haar niet het verwijt treft, dat de oor
logsslachtoffers van de oorlog van 19H
—1918 hadden, dat er slecht voor hea
gezorgd werd. Dat moet ons land en
volk onwaardig zijn. B.
aw« 5
Iljtk óWaï v
Generaal Mac Arthur heeft aan den Men is hier al mee bezig geweest, maar
heer Van Mook een boodschap gezon- men heeft een betrekkelijk lange
den waarin hij hulde brengt aan Ne- periode van windstil weer nodig om de
werking en steun tijdens de opmars werkzaamheden tot een goed einde
derlands regering en volk voor samen-
door de eilanden in de Stille Zuidzee
naar Tokio. „Waar uw moederland en
uw koloniën door den vijand bezet wa
ren", aldus generaal Mac Arthur, „zijn
uw steun wat hulpbronnen en perso
neel betreft noodzakelijkerwijs beperkt
geweest. Maar uwe hulpbronnen zijn
altijd van ganser harte geschonken en
uw personeel heeft zich in onze ge
meenschappelijke strijd dapper ge
weerd. Ik zal V8n wege deze samen
werking uw volk ten zeerste zijn toe
gedaan en ik bid dat God in de toe
komst de zsak van uw land moge be
vorderen.
brengen.
Het ligt in de bedoeling een geregel
de vrachtdienst tussen Rotterdam en
New York te openen en wel tegen het
einde van deze maand- Omtrent de
aard der lading kon weinig medege
deeld worden. Wel ts bekend, dat er
grote hoeveelheden kolen uit Amerika
voor Rotterdam en Amsterdam zullen
worden aangevoerd. Voorts zullen door
de Amerikaanse regering Liberty-
schepen aan andere landen worden
overgedragen. Dit is reeds gebeurd ten
aanzien van Engeland en China. Ook
Nederland zal enige Liberty-schepen
krijgen.
In de maand September zal er ee*.
lantal scheermesjes beschikbaar wor
den gesteld voor ieder, die in het bezit
is van een tabakskaart. Daartoe moet
men tussen 20 Aug. en 6 Sept. bon S
16 van de tabakskaart bij den winkelief
inleveren. De winkelier moet een onts
vangstbewijs voor de ingenomen bott
geven. Het aantal scheermesjes, dat pe*
bon verstrekt zal worden, wordt not
nader bekend gemaakt.
Gisteren om 10.30 uur is H.M's to»>
pedoboot „Van Galen" uit Rotterdam
naar Engeland vertrokken. Na een kort
verblijf in Engeland zal de „Van Ga
len" koers zetten naar 't Verre Oostec