De helden van Vught herdacht
TER NAGEDACHTENIS
HUN GEEST MOET ONS BLIJVEN BEZIELEN
UITTREKSEL PROGRAMMA
Herrijzend Nederland
Woensdagmidag ging een gezelschap
Tan enkele honderden mannen en vrou
wen zwijgend de meest sombere gang,
die in het kamp Vught gemaakt kan
worden. Vanaf de binnenplats van de
beruchte „bunker", waar talloze ter
dood veroordeelden hebben gewacht op
bun laatste uur, over het brede klinker
pad en vervolgens langs een karrespoor
onder zonnige dennebomen en langs
vriendelijke waterpartijtjes tot een
lange, rechthoekige open plaats in de
bossen, aan drie zijden omgeven door
boge aarden wallen. De honderden
Nederlanders, die gedreven door rauwe
kreten van S.S.-kneehten deze weg zijp
gegaan, wisten waarheen zij gingen.
Wanneer zij bij het vallen van de
duisternis in groepen van zes tot zes
tien strompelden tot binnen de omslui
ting der hoge kogelvangers, dan wis
ten zij, dat zij de drempel van het le
ven overschreden. Wie zal ooit in staat
zijn de gevoelens te peilen, waarmee zij
kier in de loop der geweren van het
cxcecutiepeleton hebben gestaard? Op
gezette tijden hebben hier de dodelijke
salvo's geklonken, doch in de laatste
dagen van Augustus en in de eerste
dagen van September 1944 heeft een
Witde moordzucht de in het nauw ge
brachte barbaren aangegrepen. In deze
dagen hebben zij de Nederlandse vrij
heidsstrijders, die in de cellen van de
„bunker" waren opgesloten, in kleine
groepjes de dodenweg opgedreven. Tus
sen vier en vijfhonderd van de beste
Nederlanders zijn in die dagen het
Slachtoffer geworden van de waanzin
nige moordpartijen, waarmee de tries
te geschiedenis van het Vughtse con-
tentratieamp werd afgesloten.
Om de slachtoffers te herdenken, had
de grote adviescommissie der illegali
teit een herdenkingsplechtigheid geor
ganiseerd. Op de binnenplaats van de
bunker heeft de voorzitter van de G.
A.C., Dr. J. J. Brutel de la Rivière, het
Woord gevoerd.
„Wij willen onze gedachten en onze
gevoelens op deze dag tot deze geval
lenen laten uitgaan," zo zei de hij. „Zij
Waren onze kameraden. Zij vielen als
Slachtoffers van de Duitse terreur doch
In de eerste plaats, gaven zij hun le
ken in de strijd voor de vrijheid. Zij
hadden de pijnigende gevoelens van een
nachteloosheid, van de vraag of hun
Werk zou worden voortgezet en van de
Vraag of hun offer niet vergeefs zou
zijn gebracht. Uw offer zal niet ver
geefs zijn, het zal velen bezielen en
sterken. Met de bevrijding van ons
land is onze strijd nog niet gewonnen.
Dat zal eerst het geval zijn, wanneer
de thans nog heersende belemmeringen
voor de vrije ontplooiing van den
mens'verdwenen zijn. Zij, die hier vie
len, toonden de geesteshouding, die be
reid was een offer te brengen en een
gzindheid, die gericht was op het tot
stand brengen van een betere samenle
ving. Aan ons is de taak deze te ver
werkelijken. Wij willen de belofte af
leggen, dat wij hun werk naar beste
weten en kunnen zullen voortzetten.
Vervolgens sprak Ir. H. van Riessen.
toplid van de landelijke organisatie
voor de hulp aan onderduikers.
Diep leven is leven voor een zaak,
waarvoor het waard is te sterven. Dat
hebben deze mannen begrepen. Met
hun dood is onze vrijheid gekocht.
Wat zij geleden hebben, zal niemand
ooit weten. Nochthans mag geen wraak
onze gevoelens vertroebelen. Mij is de
wrake, zegt de Heer, al deze vrijheids
helden waren één in de strijd voor het
vaderland. Dwars door de bunker van
Vught verkregen zij en wij de vrijheid.
Op de plaats, waar de helden van
Vught gevallen zijn, en die thans door
een zwart geverfde paal is aangegeven,
heeft mede de heer H. M. van Rand
wijk gesproken. „Met elkaar zijn wij
hun lugubere weg gegaan," zo zeide
hij. „Wij kunnen ons niet voorstellen,
welk een gang van verschriking dit
voor hen moet zijn geweest. Er zal een
tijd komen, waarin wij ons het leed,
dat hier geleden is niet meer kunnen
voorstellen. Hun leed zal tot legende
worden." Spr. vroeg zich af, wat het
leed der gevallenen ons te zeggen heeft.
Vóór 1940 leefden wij in een land, waar
recht, menselijkheid, barmhartigheid en
vrijheid heersten. Deze voorrechten
werden de gehele geschiedenis duur met
bloed betaald. Wij waren dit vergeten.
Doch thans is het opnieuw tot ons
doorgedrongen. Deze rechten zijn de
kostbaarste erfenis, die in onze han
den t*getefl(L
Hun stem zal niét meer tot ons klinken
Dan in het rijk van de herinnering.
In onze harten woelt het schrijnend zeeren,
Omdat zij niet aneer zullen wederkeeren.
Hun plaats blijft leeg in den vertrouwden kring.
Zij zijn den weg gegaan voorbij die grenzen,
Waar onze liefde alleen hen volgen mag
In een weemoedig opgaan der gedachten
Naar die verslonden zijn door helsche machten
Op dat wij leven zouden in een nieuwen dag.
Wij hebben niet hui» nood mogen verlichten.
In-een moment van laatste eenzaamheid
Zijn zij verstomd, terwijl ons hart, gedreven
Om hun terugkeer, brandend is gebleven
En brandend blijven zal in eeuwigheid.
Het leed der duizenden is ons gemeenzaam;
Het smeedt ons saam: daad wordt het klagend lied
Wij willen 't wagen met de zachte krachten,
Opdat zij niet vergeefs hun offer brachten.
God sta ons bij, Die ons het leven liet.
JACOBA EGGINK.
(Overgenomen uit de Pen Gun)-
(Om uit te knippen).
1.30— 7.50 Zaterdag
10.45—11.15 Iedere werkdag
11.15—11.30 Woensdag en Zaterdag
13.4514.00 Zaterdag
14.00—14.10 Zondag
14.45—15.00 Zondag
1*.15—15.30 Iedere werkdag, behalve
Zaterdag
15.45—16.00 Zaterdag
16.30—16.45 Maandag en Donderdag
16.30—16.45 Dinsdag en Vrijdag
16.30-16.45 Zaterdag
16.3016.50 Woensdag
17 0017.30 Donderdag
17.30—17.35 Maandag
18.30—19.00 Maandag
18.30—19.00 Dinsdag en Vrijdag
18.30-18 45 Woensdag en Zaterdag
18.30—18.45 Donderdag
*0 00-20.15 Dagelijks
*0.15—20.30 Zondag en Woensdag
*0.1520.30 Dinsdag
*0.15—20 30 Vrijdag
*100-21.15 Maandag
*100-21.15 Dinsdag
*1.00-21.15 Woensdag
*1.00-21.15 Vrijdag
*1.10—21.30 Zondag
*1.15-21.30 Zaterdag
GESPROKEN WOORD.
Landbouwpraatje.
De Zonnebloem,
Kookpraatje.
Tuinbouwpraatje.
Het gesproken spoorboekje.
Wereldliteratuur.
Radio-Ziekenbezoek.
Kwartier voor de vrouw.
Filmpraatje.
Jeugdprogramma.
Kort verhaal.
Boekbespreking.
Lezen uit eigen werk.
Jeugdkrant.
Roode Krui*.
Programma voor de rijpere jeugd.
Engelse les.
Rijk Overzee.
Kwartier van de arbeid.
Nederland Herrijst.
Brief uit Londen.
Vragenkwartier.
Politiek weekoverzicht (ing. 14 SeptJ
De Stem onzer Bondgenoten.
Cultuur-historische rubriek.
Commentaar op Beleid en Bewind (De
Patriot)
Op de brug (Ministers aan het woord).
Illegale poéaie en proza.
Sport.
8.00 Iedere werkdag
Zondag
Zondag
f* 35-17.30 Zondag
«15-22.26 Dagelijks
werkdag
w«0- 8.30 Zaterdag
GOD8D1ENST1 GE UITZENDINGEN.
Ochtendwijding.
.Van man tot man.
Kerkdienst.
Kerkdienst.
Avondwijding.
MUZIEK.
Licht klassiek concert.
Marsmuziek,
10.0010.30
10.00—10.45
11.15-12.00
12.15—1300
13.15—13.45
14.30—15.15
14.30-15.00
15.00—15.45
15 00-16-30
15.30—16.30
16 30-17.30
17.30—18.00
17.30—17.45
17.30—18.00
20.1522.00
20.30—21.00
20.30—21.00
17.4018.00
20.3021.10
20.3021.15
21.15-2*00
21.15—22.00
21.15—22.00
21.30-22.00
21.30-22.00
22.30—23.00
6.45— 7.00
7.00— 7.15
g.00— 8.15
9 00— 9.30
8 00— 9.15
9.30- 9.33
9.33—9.40
12.00—12.15
13.00—13.15
13 45—14.30
18.00—18 03
18.03-18 15
19.00—19.15
19.15—19 30
19.30—20.00
22.00—22.15
28.00—23 45
18.38-19.00
Zondag
Iedere werkdag
Iedere werkdag
Dagelijks
Iedere werkdag
Iedere werkdag
Zaterdag
Zaterdag
Zondag
Iedere werkdag
Zaterdag
Zondag
Vrijdag
Zaterdag
Donderdag
Dinsdag en Vrijdag
Woensdag
Woensdag
Zondag
Zaterdag
Woensdag
Dinsdag
Vrijdag
Zondag
Maandag
Dagelijks
Deze rauwe plek wordt voor ons een
opdracht: wij moeten ons telkens op
nieuw de prijs van onze vrijheid her
inneren. Wij weten niet, of deze ge
vallenen op een duistere .avond van
hun dood het vizioen hebben gehad,
van een beter vaderland. Ik denk van
wel en wij zullen dit vizioen tot wer
kelijkheid moeten maken!
Na de redevoeringen werden op de
met bloed doordrenkte grond kransen
gelegd van de G.A.C. en van de Lan
delijke Organisatie.
Tot besluit der herdenking zongen
alle aanwezigen twee coupletten van
het Wilhelmus. Het gezang steeg als
een gebed op uit de omsloten ruimte,
die niet langer een oord der verschrik
king doch eerder een stille heilige
plek leek, die waard zou zijn, een na
tionaal bedevaartsoord te 'worden.
(Vervolg van pag 1).
De Duitser liep in de Nazi-val, om
dat hij geen voorbeeld had om zich te
spiegelen.
Hoofdzakelijk ongeletterden, arm
aan geld, aan opvoeding, aan bescha
ving, arm aan werk vooral, tegen
meesterlijk georganiseerde propaganda,
geleid door wat men altijd gezien had
als de aanzienlijken des lands. Is het
wonder, dat dit volk ten onder ging in
de terreur? Denken wij aan hét ge
wapend verzet van de Schützbund in
Weenen- Herinneren wij ons de zes
millioen communisten, die D. telde.
Wij zijn als Nederlanders verplicht hun
de hand té reiken uit naam van _het
recht en de vrijheid en niet nog esn
trap toe te dienen door te annexeren.
Het is onze plicht trouw te zijn aan
hen, die zich als ware vrienden heb
ben doen kennen. Ons land kan
slechts groot wordsn door edel te han
delen ten opzichte van hen, die naar
de mate van hun krachten weerstand
geboden hebben aan de vloedgolf van
het Nazidom.
Beter arm en onbesmet, dan rijk en
verzadigd, maar eerloos. Annexatie be
tekent diefstal van het Duitse volk,
dat in wezen niet slechter is dan wij
zelf.
Annexatie als represaille voor onze
leeggeroofde fabrieken, het gestolen
vee, de geïnundeerde landen, de ver
woeste steden? Ook dit moet ik afwij
zen, want daar staat geschreven „en
van dengene, die het uwe neemt, eis
niet weder".
Tot zover onze lezer. Wie volgt?
RUBRIEK
Iedere werkdag
Iedere werkdag
Dagelijks
Iedere werkdag
Zondag
Dagelijks
Dagelijks
Dagelijks
Dagelijks
Iedere werkdag
Dagelijks
Iedere werkdag
Dagelijks
Dagelijks
Dagelijks
Dagelijks
Dagelijks
Zondag
Licht klassiek concert.
Muziek bij de arbeid.
Ochtendconcert (Woensdag en Zater
dag 11.30—12.00)
Lunchconcert.
Lunchrecital
Lichte muziek (behalve Zaterdag).
V erzoek program ma
Filmmuziek.
Symphonieconcert.
Middagconcert (behalve Zaterdag).
Disco-nieuws.
Salonmuziek.
Canadees programma.
Swing-programma.
Symphonieconcert.
Nederlandse Kunstenaars.
Canadees programma.
Jazz-muziek van vroeger.
Lichts Operette-muziek.
Cabaret of vrolijke avond.
Opera-programma.
Operette-programma.
Klanken uit alle landen.
Muzikale biograpbie.
Hedendaagse muziek.
Dansmuziek.
ALGEMEEN.
Ochtendgymnastiek.
Nieuws- en programma-overzicht. x
Nieuws, weerbericht en programma
overzicht.
Radio-Baken (behalve Zaterdag).
Nieuws en programma-overzicht.
Waterstanden
Engels nieuws.
Nieuws in het kort: werelduitzendinR
Nieuws en programma-overzicht.
Radio-Baken (behalve Zaterdag).
Waterstanden.
Pereoverzicht.
Nieuws- en programma-overzicht.
Reportage (eventueel muziek).
Programma Nederl. Strijdkrachten.
Nieuws en weerberi/ht
Nieuws op dicteersnelheid.
Muziek van de week.