Hoe gaat het verder?
De rede van min. Liefiinck
Besteding niet aan banden gelegd
Handvest der verenigde v0lVer
door Nederland aanvaard
Stadsnieuws
UkU:
Vervelg van pag. I.
Ieder wordt uitgenodigd aan de
belastinginspecteurs zelf of aan de
genoemde vertrouwenspersonen al
die mededelingen te doen, die rij
naar eer en geweten verplicht en
verantwoord achten om het recht
zijn loep te verschaffen.
Tweede phase der geldsanering.
Op 3 October a.s. gaat het veldtochts
plan der geldvernieuwing zijn tweede
phase in, de phase der déblokkering.
De minister schetste vervolgens in
grote trekken de a.s. déblokkering.
De hoofdgedachte daarvan is, dat,
om het dreigende gevaar van een
voortschrijdende vermindering der
geldswaarde te ontgaan, m.a.w. om
een steeds duurder worden van het
leven te voorkomen, wij allen voor
taan znllen moeten leven uit het lo
pende inkomen, dat een ieder onzer
ontvangt in de vorm van beloning
voor arbeid, die verricht wordt in
loondienst of in een zelfstandig be
drijf, of als vrucht van een eerl ijk ver
worven vermogen.
Dit betekent, dat terstond na afloop
van de inleveringsweek een algemene
déblokkering zal plaats vinden van al
die gelden, die nodig zijn voor betaling
van lonen, salarissen, wachtgelden, pen
sioenen en andere periodieke uitkerin
gen, alsmede voor betaling van renten,
in v welke vorm dan ook.
Strenge controle op loow- en
zalarisnormen.
Verdere déblokkering zal alleen ge
schieden indien de door verkoop van
producten enz. terug ontvangen midde
len ontoereikend zijn om noodzakelijke
uitgaven te bestrijden.
Deze procedure, die nodig is. heeft 't
bijkomende voordeel, dat zij een bruik
baar middel verschaft om een strenge
contróie uit te oefenen op de inachtne
ming van de door de regering vastge
stelde loon- en salarisnormen. Bij elk
verzoek om over geld te mogen beschik
ken voor Ionen- of salarisuitbetalingen
zal van den werkgever de verklaring
worden geëist, dat dit geld strekt tot
betaling van lonen en salarissen, die met
inachtneming van deze normen zijn
vastgesteld, zodat het ontoelaatbaar te
gen elkaar op concurreren van sommige
werkgevers op de arbeidsmarkt, op deze
wijze doeltreffend worden bestreden.
Een aantal correcties.
Op de hoofdgedachte, dat niet meer
geld in het verkeer wordt gebracht dan
nódig is voor lopende inkomensvorming
en inkomensbesteding uit arbeid en eer
lijk verkregen vermogens, moet echter
een aantal correcties worden toegepast.
Ie. Een normale kaareserve.
In de eerste plaats is het nodig, dat
de huishoudingen en bedrijven zo spoe
dig qx^elijk weer de beschikking krij
gen over normale kasreserve. Het door
lopend in kas hebben van een zekere
hoeveelheid geld verschaft nu eenmaal
een zeker gemak en een zekere gemoeds
rust, b.v. wanneer men zich iets voor
delig kan aanschaffen of voor extra
uitgaven komt te staan.
Teneinde hieraan tegemoet te komen
zal terstond, wanneer met de déblok
kering wordt begonnen, op elke geld-
kaart, die tenminste een zodanig be
drag aanwijst, dc somma van IN.
worden vrijgegeven, welk bedrag zal
worden uitbetaald in bank- en munt
biljetten. Voor zover uw geldkaart dit
bedrag.niet mocht aanwijzen, maar gjj
wel een saldo bezit wegens eerder*
storting, zal het inleverkantoor uit dit
saldo u een overeenkomstig bedrag
ter beschikking stellen. Daarnevens zal
ten behoeve van hen, die bij een bank,
een spaarbank of een giro-instelling
een creditsaldo hadden uitstaan, een
bedrag ter grootte van 1000.— plus
25van het saldo naar den stand van
12 S ptember 1945 tot een gezamen
lijk maximum van 10.000.— in deze
rin werden gedeblokkeerd, dat daar-
ovtr door overschrijvingen zal kunnen
worden beschikt.
Deze bedragen zal men niet in pa
piergeld kunnen opnemen, doch alleen
kunnen gebruiken in het „giraal ver
keer", d.w.z. door overschrijving van
de ene bank- of girorekening op de
andere. V
Deze correctie is nodig omdat vele
particulieren met hogere inkomens en
het meerendeel der bedrijven en instel
lingen hun kasreserves in de vorm van
ten banksaldo plegen aan te houden en
in de tweede plaats omdat de hoeveel
heid bank- en muntpapier op het ogen
blik nog onvoldoende is om de met deze
grotere kasreserves gemoeide bedragen
in papiergeld ter beschikking te stellen.
Bovendien bevindt zich onder deze
tank- en girosaldi een hoeveelheid be
smet geld en daarom mogen deze saldi
slechts voor giraal verkeer worden ge
bruikt, zodat elk bedrag wordt vastge
legd en steeds is na te speuren, wie er
op het moment van de déblokkering de
houder van was.
Als sluitstuk zal de belastinginspectie
bevoegd zijn om in elk geval, waarin
zij reden heeft om te veronderstellen,
dat een saldo besmet is, een aanwijzing
te geven, die er toe leidt, dat dit saldo
voor de voilé 100*/» geblokkeerd blijft.
2e. Mogelijkheid tot herstel ge
troffen bezit.
Een tweede correctie heeft ten doel
personen en bedrijven, die door de oor
logsomstandigheden materiële schade
hebben geleden, de mogelijkheid te ope
nen tot herstel en aanvulling van hun
getroffen bezit. De hiervoor benodigde
uitkeringen zullen, voorzover daarvoor
een directe bestedingsmogelijkheid is.
in vrij nieuw geld beschikbaar worden
gesteld, terwijl het overige, aanvankelijk
op geblokkeerde rekening geboekt, in de
toekomst zal worden gedéblokkeerd
naarmate er zich bestedingsmogelijkhe
den voordoen. Hetzelfde geldt voor kas-
saldi, gekweekt uit afschrijvingen en
besparingen, die moeten dienen tot fi
nanciering van duurzame kapitaalgoe
deren.
De correctie, waarover ik hier sprak,
zal ook moeten worden toegepast t.a.v.
de uitkeringen aan oorlogsslachtoffers
door liefdadige Instellingen e.d.
3e. Betalingen bij belangrijke
levensgebeurtenissen.
Een derde correctie geldt voor parti
culiere spaargelden, die zijn gekweekt
voor het doen van grotere betalingen
bij belangrijke levensgebeurtenissen, zo
als geboorten, huwelijken en sterfgeval
len, enz.
4e. Levensonderhoud uit kapitaal.
Een vierde correctie komt in aanmer
king voor die gevallen, waarin personen
aangewezen zijn voor levensonderhoud
op de hoofdsom van hun kapitaal. Voor
zover dit door de blokkade is getroffen,
zal het naar behoefte worden vrijgege
ven.
Se. Voorkoming individuele bard-
Ten slotte zal er plaats moeten zijn
voor een vijfde correctie in die geval
len, die door het voorafgaani niet zij.
gedekt, doch waarin een strikt hand
haven van de grondgedachte tot onge
wenste individuele hardheden zou lei
den.
Minister Lieftinck deed ook mededelingen over de verwachtingen, welke men
mag koesteren met betrekking tot het geld, dat geblokkeerd Mjjft.
Ik begrijp, aldus de minister, dat gij allen verlangend zpt om- te weten waar gij
aan toe zjjt. Dat is met een enkel woord gezegd. Aan hen, die hun geld op onoir-
bare wijze hebben verkregen, Iaat ik niet de minste illusie. Voor diegenen ech
ter onder L', die zich t.a.v. de wijze waarop zjj hun bezit hebben verkregen, niets
hebben te verwijten, kan het antwoord geruststellend i|a Uw aanspraken op het
geen U inleverde, blijven erkend, al moet gij ook beseffen, dat in dit leeggeplun
derde en voor een deel verwoeste land grote offers znllen moeten worden ge
vraagd. En dit te mees, omdat met de uiterste middelen moet worden voorkomen,
dat de rouw, de armoede en de kommer op de voet zullen worden gevolgd door
een ramp van een geldontwaarding.
De regering heeft het n*d
der Vereningde Volkeren goed*,,
keurd. Dit Handvest dieat vU,
December aj. geratificeerd te xfo.
sodat dit onderwerp een der eenk
ral z$n, die door het Noedpartem*
znllen worden behandeld.
Het gedéblokkeerde geld hlijft geheel
ter vrije beschikking van hem of haar,
die het in handen krijgt. Uiteraard
voorzover die handen sniver blijken.
De vrees, die bjj sommigen heeft post
gevat, dat de besteding der inkomens
geheel aan banden zou worden ge
legd, is volmaakt ongegrond, al zal
voorlopig een veel omvattend distri
butiestelsel onvermijdelijk zijn. Ook
voor de bedrijven zal vooralsnog de
aanschaf van voorraden, hulpstoffen
en machines aan een stelsel van toe
wijzingen moeten blijven gebonden.
Deze maatregelen zijn nodig om te zor
gen, dat zij, die over méér koopkracht
beschikken dan anderen, niet door
prjj&overbiedingen een te groot deel
van de beschikbare goederen in ban
den zouden krijgen.
Tijdelijke en blijvende blokke
ring.
Met betrekking tot de toekomst van
het geld dat geblokkeerd blijft, moet 'n
onderscheid worden gemaakt tussen geld
dat tijdelijk en geld dat blijvend aan de
circulatie zal worden onttrokken. Ter
stond na het einde van de inleverings
week, komt de eerste 108.— van de
geldkaart vrij. Hetgeen daarna op uw
geldkaart blijft staan, resp. een over
eenkomstig bedrag uit hetgeen uw bank
saldo aanwijst, zal op latere tijdstippen
m de vrije geidomloop toegelaten worden
Voor datgene, waaraan blqvend de
toegang tot de circulatie moet worden
ontzegd, staan in hoofdzaak een vier
tal bestemmingen open:
L betaling vanachterstallige belas
tingen;
betaling van bijzondere heffingen
Ineens;
3. inschrijving op staatsleningen, en
bij spaarbanken en banken.
Een deel van dit geld zal derhalve
uiteindelijk naar de Schatkist worden
overgebracht.
Wat gebeurt er met dit geblok
keerde geld?
Uit geldpolitiek oogpunt is de vraag,
wat er met het geblokkeerde geld ge
beurt, dat m de Schatkist vloeit, van het
grootste belang. Immers, zou dit geld in
de naaste toekomst door de Staat op-s
nieuw geheel worden uitgegeven, dan
is het gevaar zeer reëel, dat wij na
eenige tijd voor een herhaling komen te
staan van het vraagstuk, waarvoor de
operatie, die thans geschiedt, juist een
oplossing tracht te geven. Het mooiste
zou natuurlijk 2ijn indien de Staat en
ook de lagere publiekrechtelijke licha
men van nu aan voortaan van de lo
pende inkomsten zouden kunnen leven.
De omstandigheden zijn echter van die
aard, dat de Staat om mij hiertoe te
bepalen gedurende de eerstkomende
tijd allerlei zeer grote uitgaven moet doen
die onmogelijk geheel uit de inkomsten
der belastingen kunnen worden bestre
den. Alleen reeds de maatregel, waartoe
de regering besloten heeft ter over
brugging van het tijdelijk verschil tussen
de buiten vndse en de binnenlandse
prijzen van een aantal goederen, die tot
oe middelen ter bevrediging van eerste
levensbehoeften behoren, vordert een
bedrag ten laste van het Hijk, dat over
eenkomt met de totale staatsinkomsten
in de laatste vooroorlogse jaren.
De belastingen mogen niet van een zo
danige zwaarte zijn, dat zij de prikkel tot
arbeid en de ondernemingslust doden
terwijl ook om andere redenen een te
sterk aandraaien van de beiastingschioef
averechts zou werken.
De aitweg: onze nationale deugd.
De Staat mag zich de benodigde mid
delen, boven hetgeen de belastingen aan
inkomsten opleveren, niet gaan ver
schaffen door het laten draaien van de
EEN SCHANDE!
Mijnheer de Redacteag,
Beleefd verzoek ik U een Hem
ruimte in Uw blad voor mij te wilhn
afstaan. Bij voorbaat mijn hartelijke
dank.
Reeds enige weken ben ik 0. V. W,
en ingedeeld bij het Korps Mariniers.
Daar de uitzending voor opleiding in
Amerika is stopgezet, ben ik, met nog
enige O. V. W.-ers, tot nadere'oproe
ping met verlof naar huis gezonden.
Blijkbaar wordt deze vrijwillige
dienstneming door een zeker deel da
inwoners van Den Helder niet *p prt
gesteld, gezien hun houding tegen oa
en de. woorden welke geuit weida
zoals „hé moffen met jullie motto-
pakjes aan".
Kunt U begrijpen boe ons dat grid'
Nergens in het Zuidan vaa ons lak
(waar wij toch in tal van plaatsen ge
weest zijn) is zo'n houding ons opge
vallen. Wij zijn ia dienst gegam en
hebben een uniform gekregen, jwit
we tfots op ztfn en dulden niet.
dat dit uniform beledigd wordt door
wie dan ook.
Mijnheer de Redacteur, ik verbom,
dat dit stukje er toe moge bijdrager-
dat wij rustig kunnen wandelen. Da
Helder wil Marinestad zijn, Iaat
dan getoond worden.
C. isP IJzerman. Marinier H
Klas O. V. W. en Collega's
Naschrift.
Wij zijn het roerend met onzen top
schrijver eens. En wij scbamz#
voor de stadgenoten, die zich op o
dergelijke laffe wijze misdrage*_J
Helder kan trots zijn op de -J-"®
duivels". Dat hun uniform
niet in de smaak van sommige
naren (want Jutters zijn het
valt, mag onder geen enkele
waarde reden zijn om zich z0
leefd en beledigend te gedraêt,jniK
Inderdaad, Den Helder ml
Stad zijn. Hadden wij maai nw*1
tlDier,! Red- Heli
tankbüjettenpers. Deze method*b£èé
Nederlands. Er is dan echter sie
uitweg, die verantwoord is,
der besparingen, dw.z. van
verteren, doch opzij leggen "J1
van uw inkomen, om dit ayklil
of aan het bedrijfsleven ter
te stellen. t -
Ons valk heeft zich va»
spaarzin gekenmerkt eB
hieraan geen gierigheid.
levensbeperking ten
mag het gelden als ee"
deugd, die wij allen
moeten gaan beoefenen.
Landgenoten, het vci(itochhtf_^
zake de geldvernieuwmg
te voltrekken. Geeft dt ^ze
steun, niet alleen *edjr';,mijdeiü*
ste weken unet hun onv - •in(jesp'®
gerief, maar ook daarna" pan i&'
campagne gaat bcJ"'"jxgp
wij op dit, voor het —jdtene*
volk zo belangrijke, m
krachten, die aan
welvaartherstel in ®,..v 0veri*
staaiCgemeenschapPeliik
weerbericht
Het
weerbericht
zwaai
lichte
tot
selijk enige
aan de kust
Z.W. en N.W.
matige *'"dk«d.
iets min0**
Druk. Dagblad voor