ALS DIEREN TREKKEN GAAN
Stadsnieuws
De heer C. P. Berkhouwer
benoemd tot rector van
het Gem. Lyceum
Mijnenvegers vertrekken
naar Indië
Een trein op Zondag
Mededeling
De krent actiever
Maar later
SPORT
H.R.C.-nieuws
Helder-nieuws
Wieringen.
Wieringerwaard.
Julianadorp.
Bond van Oud-leerlingen der
Landbouw-winter cursussen.
Texel.
't Wordt beter
De opstand der Georgië
Aan onze Texelse abonné's
LU de
natuur
Met ingang van 1 Sept. JX is bij be
sluit van B. en W. van 25 Sept. d.o.v.
de heer G. P. Berkhouwer benoemd tot
Rector van het Gem. Lyceum te Den
Helder.
De heer Berkhouwer ving zijn loop
baan op 1 Mei 1912 aan als tijdelijk on
derwijzer te Den Heldgr; op 1 Juli d.o.v
werd hij tot vaste leerkracht benoemd
te Kolhorn en op 1 Januari 1914 te Den
Helder. Op 1 Sept. 1921 werd de heer
Berkhouwer leraar aan de Handels
school en toen deze onderwijs-instelling
op 1 Sept. 1937 in het Gem. Lyceum
overging, werd de heer Berkhouwer
daar leraar.
Op 1 September 1941, na het vertrek
van den rector, den heer K. Bouma,
nam de heer Berkhouwer diens functie
waar.
Een tweetal mijnenvegers, de „Voor-
ne" en de „Wielingen", zijn, na op de
Helderse Marinewerf in revisie geweest
te zijn. Vrijdag jl. naar hun basis te
IJmuiden vertrokken om over enige.da
gen met een groep andere vegers naar
Indië af te reizen. Acht mijnenvegers
zijn op de Rijkswerf voor de Tropen in
gereedheid gebracht. Naar wij verne
men is de revisie tot grote tevreden
heid van de officiële instanties ver
lopen. Een mooi succes voor de Werf,
Den Helder zal ook zijn treindienst
op Zondag krijgen, slechts één dienst
wel is waar, doch veel ongemak zal op
deze wijze voorkomen kunnen worden.
De trein vertrekt om 9.07 uit Alkmaar,
10.20 uur Schagen, 11.20 uur Anna Pau-
lowna, aankomst Den Helder 11.30 uur.
Om 12.50 uur vertrekt de trein naar
Alkmaar, 13.30 Anna Paulowna, 14.20
Schagen en aankomst Alkmaar 14.53 u.
PREDIKBEURTEN ZONDAG 1 OCT.
Ned. Herv. Gem.
Nieuwe Kerk, 10 uur, ds. E. Schuur-
bian.
Palmstraat, 10 uur, ds. Borghardt.
Herst. Evang. Lutherse kerk, 10.30 uur,
ds. J. G. Bahnmüller van Bodegraven.
I.iturgie. Solozang.
Evangelisatie Vijzelstraat. Zondag v.m.
10 uur en n.m. 7 uur samenkomst, n.m.
2.30 uur Zondagsschool; Woensdag n.m.
7.45 uur Bijbelkring; Donderdag n.m.
7.30 uur Vrouwenkrans; Zaterdag n.m.
7.30 uur Bidstond.
Chr. Geref. Kerk a. d. Steengracht.
Godsdienstoefeningen v.m. 10 en n.m.
5 uur de heer J. Robel.
ANNA-PAULOWNA.
Ned. Herv. Gem., godsdienstoefening
Zondag 7 Oct. 10.30 uur ds. J. de Zwaan.
In verband met het feit, dat nachtar
beid voor kranten verboden is, zal de
Heldersche Courant met ingang van
as. Maandag bij de abonné's in Den
Helder in de namiddag bezorgd worden.
Wij begrijpen, dat dit voor onze abon
né's een lichte teleurstelling is omdat
de bezorging in de vroege morgen zeer
gewaardeerd werd. Daartegenover staat,
en dat is ook belangrijk,, dat de krant
belangrijk actueler zal worden, omdat
wij het nieuws nu tot 's morgens 10
uur kunnen opnemen.
Onze postabonné's zullen de krant op
dezelfde tijd ontvangen.
Wij vertrouwen, dat deze regeling tij
delijk is en dat we er weer spoedig
voor kunnen zorgen, dat de krant in
het morgenuur in de bus komt.
Vanaf heden worden door de R. C. M.
geen kwitanties meer in behandeling
genomen, indien geen „Mededeling aan
de R. C. M." kan worden overgelegd.
Bedoelde mededeling kan worden ver
kregen bij het P. B. 'V. O. te Alkmaar,
Langestraat 104.
Rydings Centrale Meubeltransport,
Den Helder.
De beheerder: J. P. Albers.
Watervogels IHelder I.
Het elftal van Helder I dat morgen
tegen Watervogels uitkomt, is als volgt:
Boogaard, Booy en Teekelenburg;
Vonk, Beekhoven en Krab; Horik, Kie-
sewetter, Dorlijn, de Gast en Helder.
Helder II gaat in de volgende opstel
ling naar Schoorl. Keuter, Neerhof en
Burger; Been, Bogaerde en Bakker;
Siersma, v. d. Blom, Rottier, Brinkman
en de Leur.
H. R. C. I—Atlas I.
Het elftal van H. R. C., dat tegen
Atlas uitkomt, is als volgt samengesteld;
Carsjens, Stins en Koster; de Werker,
de Jong en Heeris, de Boer, Nieuw-
stadt, de Vries, Bakker en Rijkers.
H. R. C. II gaat naar Texel, voor een
vriendschappelijke wedstrijd.
BENOEMING.
Tot heemraad van het heemraadschap
Wieringen is benoemd de heer J.
Kooij Cz. te Westerland.
JONGETJE VERDRONKEN.
Tijdens het kanovaren raakten Don
derdagmiddag jX twee jongens van 11
jaar door het omslaan van het vaar
tuigje in het Nieuwe Kanaal.
Een van hen wist zich te redden,
doch de andere jongen, Keesje Brou
wer alhier, verdronk jammerlijk. Voor
de fam. Brouwer is het verlies van
hun enig zoontje een zware slag.
De vereniging weer nieuw leven
leven ingeblazen.
Enige dagen geleden was In de zaal
van het café „Prins Hendrik" van den
heer A. Doorn, een leden vergadering
samengeroepen van bovengenoemde
vereniging. Dit was de eerste bijeen
komst nai het herstel van de vrede.
Aanwezig waren 20 leden. Daar, voor
al van de jongeren, de adressen niet
bekend waren, moest men het nu met
dit aantal doen. doch een volgende maal
worden er meer verwacht. Na enige
besprekingen besloot men deze nuttige
vereniging weer op te richten. Het be
stuur onderging enige wijziging. De
heer S. Eriks Jnz. bedankte wegens
drukke werkzaamheden als voorzitter.
In zijn plaats werd gekozen de heer G.
van der Vliet. Als secretaris bleef in
functie de heer G. Baken en als pen
ningmeester Jan Hoornsman Kz. Als
bestuursleden werden verder gekozen
de heren B. Thomas en P. Rampen.
Daarna hield het adviserend lid der
vereniging, de heer J. Henderikx, e:n
inleiding over het thans heersende ge
brek aan fosforzuur, en speciaal laat
zich dat gelden op onze lichtere gron
den in- de Polder „Het Koegras". Ver
der werd medegedeeld, dat de heer
Henderikx de komende winter weer 'n
Productiecursus zal houden, waar hij
alle leden van de Bond v. O.L. hoopt
te zien.
Daar er verder niets meer te behan
delen was, sloot de nieuwe voorzitter
deze erste bijeenkomst.
Brandde sinds enige weken alleen op
enkele punten te Den Burg een enkele
lamp van de straatverlichting, zodat in
de meeste straten (wanneer de ingeze
tenen zelf niet voor verlichting zorg
den) des avonds een Egyptische duister
nis heerste, Donderdagavond echter
werden bijna alle electr. straatlantaarns
weder ontstoken, 't Was gezellig op
straat en 't deed prettig aan dat de
Duitsers er geen stokje meer voor
konden steken. De kinderen beneden
jaar kunnen zich de ontstoken stL,
verlichting niet eens meer herinneren."
Binnèn enkele weken verschijnt bii
den uitgever H. J. W. Becht te Amster-
dam een boek over de opstand der
Georgiërs op ons eiland. Schrijver van
dit werkje is de heer J. A. v. d. Vlis
(wrn. redacteur van de Tex. Crt.). De
heer v. d. Vlis was op Texel, toen de
opstand der Russen uitbrak en hij heeft
dit geweldig gebeuren van begin tot 't
eind meegemaakt. De prijs van dit boek
werkje zal pijn. 3.50 bedragen, 't zal
eerstdaags in de boekhandel verkrijg
baar zijn. Daar de oplage echter beperkt
is zal men er tijdig bij moeten zijn 't
aan te schaffen. Het boekje zal de titel
dragen „Tragedie op Texel".
Wij delen onze Texelse abonné's
mee, dat tot agent-correspondent te
Den Hoorn is aangesteld, de heer D.
Pool. Abonnementen en advertenties
kunnen bij den heer Pool worden opge
geven. Wij verzoeken ook nieuwsbe
richten, vergaderingen enz. aan dit
adres door te geven.
Agente te Oudeschild is mevr. Hoo-
gerheide. Ook daar kunnen dus nieuwe
abonnementen en advertenties worden
opgegeven.
Onze correspondent te De Waal is
heer Pieterse, hoofd der O.L. school
aldaar. Agent Is de heer Joh. Eelman,
bij wien men adv. en abonn. kan opge
ven.
Te Oosterend wordt het agentschap
en correspondentschap waargenomen
door den heer J. Brouwer. Kerkstr. 24.
Te de Koog is correspondent de heer
Braak. Agente is mej. Boon, hulppost"
kantoor.
Het agentschap voor Eierland er, de
Cocksdorp wordt waargenomen door
den heer A. Bakker, te Eierland.
Zoals bekend is het hoofdagentsthap
en correspondentschap van onze krant
gevestigd bij de firma Retf, Warmoes-
straat, Den Burg.
Voor het doorgeven van berichten
aan bovenstaande adressen roepen
wij
de medewerking van al onze lezers 1W
Red. Heldersche Cr».
Het overkomt mij de laatste tijd nog
al eens, dat ik laat in de nacht nog
buiten ben. De straten van de stad zijn
dan geheel verlaten, het rumoer heeft
opgehouden, niemand, behalve soms
een agent, kom je tegen. De stad slaapt
en door dat wegvallen van het
stadslawaai kun je je meer instellen
op andere dingen. Dat gebeurt onwil
lekeurig. Je kijkt naar boven, waar de
nachtlucht zich welft over de donke
re wereld. Woeste wolken jagen aan
de maan voorbij: een prachtig spel
van licht en donker, waarbij de wol
ken soms fantastische figuren vormen.
Die luchten doen je dan denken aan
aan flarden gescheurde landkaarten.».
Aan flarden, net zoals de wereld,
waarin je op het ogenblik leeft, ook
aan flarden ligt. Een enkele keer zijn
er sterren zichtbaar, die ondank6 het
heldere licht van de maan niets van
hun stralende schoonheid verliezen.
Plotseling trekt de lucht dicht en
striemt een felle regen over de stad;
een ogenblik later zijn de sterren er
weer
Midden op straat sta je dan stil, je
kijkt en je luistert. Luistertja,
want toch zijn er geluiden! Hoor door
de luchten reppen zich troepen vogels.
Je hoort het suizen van de snelle vleu
gelslagen, je verneemt de roep, die de
dieren elkaar doorgevende trek
roep, die overal klinkt nu het najaar
Onzichtbaar zijn ze, je herkent enkel
geluiden: het snelle gefluit van de tu
reluur. de roep van de wulpen, het
alom bekende geluid van de kieften en
verder In het getij verneem je 's nachts
het kloe-kè van ganzen en wilde zwa
nen
Niet alle trekvogels gaan eerst in de
herfst op reis. Er zijn veel soorten,
die onmiddellijk na het grootbrengen
van de jongen, ofschoon nog volop zo
mer. hun taak in deze streken als af
gedaan beschouwen en reeds op tocht
gaan .De oudere vogels vertrekken het
eerst, maar de jongen laten toch óók
niet. zo heel lang meer op zich wachten.
We noemen de koekoek. Nog een voor
beeld is de lepelaar. Ik herinner mij,
toen we eens zeilden op het Alkmaar-
dermeer in de eerste week van Augus
tus, reeds een troep van tachtig tot
honderd van die prachtige witte vo
gels te hebben zien overkomen, richting
Zuid. Zn waren kennelijk op weg naar
hun winterkwartieren!
Niet alleen vogels trekken!
Niet alleen bij de vogels treffen we
dit trekverschijnsel aan. Talrijke dier
soorten zijn ermee behept, al lopen de
oorzaken of redenen dikwijls zeer uit
een en Is men van het ene dier wel en
van het andere dier niet op de hoogte
van het waarom van het trekken.
Bij de vogels b.v. heeft men duizend
en één motieven trachten aan te wijzen
die de oorzaak zouden moeten zijn van
het komen in het naar de zomer gaan
de getij en het vertrekken in het einde
van het zomerseizoen en in de herfst
Men sprak van de grotere tempera
tuursveranderingen, noemde ook voed
selgebrek maar een werkelijk gefun
deerde reden was en is nog steeds niet
bekend, ondanks de jarenlange onder
zoekingen op dit gebied verricht.
Dit is ook zo met de trek van de
vleermuizen. Reeds eerder schreven we
hierover. Zij trekken wel. evenals de
vogels m verband met de seizoenen,
maar zijn niet van weersinvloeden af
hankelijk. Zij volgen louter en alleen
een instinct, dat hen dwingt te gaan.
De vleermuizen kiezen meestal dezelfde
trekrichting als de vogels en kunnen
ongelooflijk •grote afstanden aflegB®1-
In Midden-Europa leven soorten, ®e
meer dan 750 km. van hun zomerkwar
tier de winter doorbrengen! Men ste
dit vast door middel van ringonaw
zoek, dus op dezelfde manier
de vogels.
Bij andere zoogdieren, die de
woonte kennen, zijn wél uiterlijke oor
zaken aan te wijzen. Abnormale
kingen van het klimaat (grote dr0<*7'
strenge koude), overstromingen ®n
kanische uitbarstingen zijn da®
dan de oorzaak.
In Ned. Oost-Indië lette de Vulkan
logisch Dienst, die zich o4». bezig
met de contróle op het werken der
hieid
vul
de
kanen, sterk op de gedragingen va»
dieren. Was er een uitbarsting
komst, dan groeide er onder de 1
in de nabijheid van de vulkanen^^
sterke onrust en trokken zij d>
weg.
De „dodentrek" der Jen««*
De lemming is een klein Knd,'f^é!
dat in Europa o.a. leeft in Scan 1
Het dier vermenigvuldigt zich no
er komen echter ook jaren voo
het wijfje tot tien maal per Jaa
gen werpt. Het getal lemmingen
dan onrustbarend. Het evenwic rdeD,
natuur dreigt verstoord te arjj»|
maar zal zich op een wonderi
wijze herstellen. De dieren w0'.l_ tf0e-
rustig, verzamelen zich tot t'r0 rv)aar-
pen en gaan trekken. Het is onVL',heden
baar, maar onder alle oms We» \t ei
richten ze zich naar de kust. e0 d«
ze weten, dat daar het einde 1 van
mogelijkheid tevens, door i,cr^u<j iet
het evenwicht, van levensbehou^
andere soortgenoten. EeD1"a'i_(ien
kust storten zij zich bij diende
gelijk van de rotsen in zeeein„
heeft dan de mysterieuze tre ^0meti
de gevonden, want alle dt
omMeten °°S
Zo geeft het trekken der i>eper
in allerlei schakeringen e r en le"
beeld van het wezen dern gebef
ren wij hoe ontzaglijk WÜS
ping is opgebouwd. KO&-
