HELDERSCHE COURANT Nederland en Engeland zijn het eens! De lang verwachte regeringsverklaring NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WEERINGEN EN ANNA PAULOWNA Tweede Kamer Zal nu de hemel der meningen opklaren? Hef weerbericht Sockarno ondergedoken? Het handvest van San Francisco Zuid-Afrikaanse steun voor Nederland Mei c/e meeste spoed versterkingen naar Java De berechting der N.S.B.-ers WOENSDAG 17 OCTOBEK 1945. 3e Jaargang No- 543. VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties 11 cent per millimeter HOOFDREDACTEURJ. BIJLSMA ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving 2.60Postabonnementen t 3.00 De Minister van Overzeese gebieds delen, de heer Prof. Logemann, heeft gistermiddag in de Tweede Kamer een verklaring afgelegd over Indonesië, waarin hij uitvoerig de politieke ach tergrond en ontwikkeling van de laatste 5 jaren schetste. De Minister herinner de aan de actie van de Gaboengan Po litik Indonesia. welke in 1939 een vol waardig parlement eiste. De Ned. Re gering en het Parlement achtten de tijd toenmaals nog niet rijp voor ingrijpende hervorming. Na Mei 1940 heeft de In dische Regering de voortgezette aan drang steeds afgeweerd met het recht vaardig argument, dat een verandering van de structuur van het Koninkrijk eerst in behandeling kon worden geno men na de bevrijding van Nederland. Ondertussen had H.M. de Koningin in Haar radiorede van 10 Mei 1941 de aanpassing van de structuur der Over zeese Gebiedsdelen en de bepaling van de plaats in het Koninkrijk aan de ge wijzigde omstandigheden aan de orde gesteld. Op 16 Juni d.a v. kondigde de G.G. bij de opening van de Volksraadzitting een Rijksconferentie aan welke bijeen zou worden geroepen direct na terug keer van de regering in 't moederland. Op 27 Januari 1942 schetste de Lon- dense Regeringsverklaring de samen stelling der Rijksconferentie welke alle wensen en opvattingen der verscheidene gebiedsdelen zou kunnen bespreken binnen Rijksverband. De Nationalistische Leiders, aldus de Minister, waren dus allerminst onbekend met de bereidheid tot herziening der ver houdingen, hoewel aangenomen kan wor den dat de fundamentele radiorede van de Koningin van 6 Dec. 1943 in Indië niet genoegzaam bekend geworden is. Even min zal de eenheid tijdens het verzet bier te lande gegroeid tussen Nederlanders en radicale Indonesische Nationalisten vol doende bekend geworden zijn. Des te meer te betreuren is het, dat enkele In donesische Leiders zich hebben laten ver leiden om aan een Japanse haatcampagne tegen de Nederlanders mee te doen. Tra gisch ook, dat bekwamen Parindra en Ge- rindo Leiders zich hebben laten meesle pen in deze revolutionaire opzet, zodat wij van het eerste moment af stonden tegenover een geest, die verstandhouding met deze mannen uitsloot. De minister vervolgt dan zijn feiten exposé, waarbij hij de bezettingstijd voor Indonesië schetste. De Nederlanders werden geheel, de Indo-Nederlanders grotendeels uit administratie, justitie en bedrijfsleven weggevaagd, geïnterneerd, vernederd en mishandeld. Maar ook de andere bevolkingsgroepen werden zwaar beproefd. Voorraden werden op grote schaal weggesleept, importen werden stopgezet enz. Tegen deze achtergrond moet men de activiteit der Japanners zien en men kan zich indenken, dat de binnenkomen de geheime rapporten de indruk ble ven wekken, dat de veroveraars er mei 'n geslaagd waren de sympathie der be volking te winnen. In de ochtend plaatselijke nevel of mist, overdag licht tot halfbewolkt, droog weer, iets warmer. In het Zuidwesten matige wind tussen Oost en Zuid, in het overige gedeelte van bet land zwakke wind. JAPPEN MAAKTEN ZICH VAN DE JEUGD MEESTER. Indien wij, aldus de minister, de kracht en het anti-Nederlands karakter van de uoor Japan ontketende revolutionnaire beweging hebben onderschat, dan komt dit voornamelijk door twee factoren. De eerste factor is: We hebben onvol doende inzicht gekregen in intensiteit en omvang van de jeugdbeweging. De Japanners hebben zich meester gemaakt van de jeugd, deze vervuld van een ver bit nationalisme en volgegoten met blankenhaat. Het is naar mijn overtui ging haar breidelloze emotionaliteit, die thans het regime van Soekarno mede- sleept. De tweede factor is: De elementaire Kracht der nationalistische verlangens. De leiders van de revolutionnaire be weging hebben geweten, dat de Japanse maarschalk Tirautsji het er om te doen was hier, evenals in Birma, Indo-China en de Filippijnen de United Nations nog zo groot mogelijke politieke moeilijkhe den in de weg te leggen. Maar mis schien juist toen de inheemse leiders bemerkten, dat Japan ineenstortte, heb ben zij gemeend de onafhankelijkheid te mogen en moeten aannemen uit bezoe delde handen. De minister zette vervolgens uiteen, dat. hoe de toestand zich in de naaste toekomst zich ook ontwikkelen moge, naar zijn mening deze Indonesische lei ders de verkeerde weg hebben gekozen, welke Stellig niet leiden zal tot waar achtige waardevolle nationale zelfstan digheid noch tot nationale gezondheid. Voor de capitulatie zond de G.G. een kleine groep hoofdambtenaren naar Australië, waar zij zich te Melbourne a's Ned.-Indische Commissie hebben ge vestigd, om al hun aandacht te beste den aan het toekomstig herstel van In dië. Het plan van den te vroeg overleden Sitsen, het enige gesloten herstelplan, naar men zegt, ter wereld, is grondslag geworden en gebleven. De rest van onze strijdkrachten bleven aan de oorlog te gen Japan deel nemen, toen een Ned.- Pandit Nehru heeft volgens „Mer- deka" Soekarno's uitnodiging aan vaard. Soekarno heeft sinds elf dezer Batavia verlaten. Volgens geruchten is hij ondergedoken of wel „Gekid- napped", zoals radio-Sydney heeft verklaard. Hoewel het nationalisti sche hoofdkwartier weigert zich over Soekarno's afwezigheid uit te laten, lijken beide genoemde veronderstel lingen ongegrond. Vandaag hingen tal van Indonesische vlaggen half stok. Indische regering reeds niet meer func tioneerde. In September 1944 werd met de benoeming van dr. Van Mook tot 11 -G.G. de Ind. regering weer hersteld. Deze zetten te Brisbane het werk der N.I.-Commissie voort. Eerst na onze be vrijding konden wij er aan beginnen ambtenaren en strijdkrachten te orga niseren. Aan strijd tegen Indonesiërs dacht niemand. Allen waren bereid het bloed te offeren voor hun bevrijding. Voorts zette de minister uiteen, waar om wij thans niet over een noemens waardige strijdkracht kunnen beschik ken. Bij de Tweede Kamer is inge diend een wetsontwerp tot goedkeu ring van het handvest der Ver- enigde Naties, ondertekend te San Francisco op 26 Juni 1945. Aan boord van het s.s. „Thalatta", mo menteel itj Antwerpen, bevindt zich een lading goederen, geschonken door Neder landers en vrienden van Nederland In Zuid-Afrika, bestemd voor Nederland. In Durban werden ingeladen 2364 kisten, waarvan 34 kisten kleren, 200 kisten zeep en 2.130 kisten met soep, melk, enz. ge schonken door het Zuid-Afrikaanse Roode Kruis. In Kaapstad werden ingescheept 25.475 Ibs. toilet- en babypoeder, 4.408 gallons gevitaminiseerde levertraan, 2.000 dekens. 100.000 Ibs. rozijnen, ongeveer 4.000 paar schoenen en 20 kisten met diverse artikelen, zoals jam, cacao, koffie, mai- zena enz. In een radiotoespraak voor „Herrij zend Nederland" sprak Dinsdagavond de geallieerde officier over de Engelse houding ten opzichte van de ontwikke lingen op Java. Hij zei o.a<: Ik wil hier nu enkel ter kennis bren gen de factoren, waarmede wij nu rekening hebben te houden: le. Met de meeste spoed worden ver sterkingen naar Java gebracht. 2e. De Nederlandse autoriteiten en het Britse opperbevel in de Stille Zuidzee zijn het eens over de te volgen gedrags lijn. 3e- Luitenant-gouverneur-generaal dr. Van Mook heeft verklaard, dat hij be reid is met de nationalistische leiders te spreken, op het ogenblik, dat de orde en de rust zijn weergekeerd, en de me ningsvrijheid weer is gegarandeerd. 4e. Het is nu ook gebleken, dat de toestand, zoals deze in Londen werd be oordeeld, zeer- dicht de werkelijkheid naderde, n.1., dat de nationalistische be weging in Nederlands Indië sterker was dan men ooit voor de aanval op Pearl Harbour vermoedde. Met deze ontwik keling heeft men rekening moeten hou den. zowel in Nederlandse als in Britse kringen. Het is tevens nu gebleken, dat de Indonesische bevolking niet be kend was met de belofte door Koningin Wilhelmina in 1942 gedaan, waarin zij een groter deelname aan het bestuur door de inheemse bevolking toezegde. Ook dit brengt met zich mede. dat een grootscheepse actie van voorlichting op Java moet worden op touw gezet. Wat is nu de houding van het Britse volk voor de toekomst? Zoals ik u ver leden week heb gezegd, gaan Britse jongens naar Nederlands-Indië. Ik heb u toen ook gezegd, dat hun familie over tuigd wenst te zijn, dat zij hun plicht doen voor een goede zaak. Gaan zij om overheersing van een land of over grondgebied te vestigen? Ik heb de Britse pers zeer nauwkeurig gelezen en de voorlichting gevolgd en kan thans verklaren, dat in Groot-Brittannië ieder een weet, dat het hier niet gaat om im perialistische doeleinden te dienen, maar om een bondgenoot, die zich schitterend tijdens de donkerste uren gedragen heeft, een helpende hand te reiken. Onze lezers aan hel woord V. (Slot). De heer A. Potjewijd, leraar in de geschiedenis en staatswetenschappen schrijft ons: „Het kamp van politieke gevangenen „worde tot opvoedingsinstituut, „geve een herscholing tot sociaal „mens, een voorbereiding tot terug- „keer in de maatschappij", dit is de weg voor de straks resterende (als alle z.g. kopstukken en zware jongens zijn ter dood gebracht) 90.009 sociaal ontspoorde mensen, die als N. S. B.-ers in onze geschiedenis ver meld staan. Laat de Nederlandse rech ters zo spoedig mogelijk hun strafza ken behandelen en de vonnissen vellen (wellicht een aantal jaren dwangarbeid met verlies van enkele rechten) en dan voorbereiding tot een terugkeer in on ze maatschappij. „Reclasseren" noemen we dat in de wereld van den „gewonen" misdadiger. Waarom deze weg? Omdat het de weg is die het Nederlandse volk reeds lang gekozen had, reeds lang had on derkend, als de enig juiste weg voor onze zwakke broeders: opvoeding tot weer bruikbare leden in de maatschap pij. Ziehier een grote traditie van ons volk, dat een goed volk is en dat ook gaarne wil blijven. Bedenkt wel, tussen hen en ons is uiteindelijk geen principieel verschil maar een gradueel. Immers waarom handelden die 90.000 mensen gelijk zij gedaan hebben? Waarom werden zij lid van de N.S.B. en waarom gaven zij geldelijke bijdragen aan deze partij? Dit. wilt hier goed op letten, is onge veer de inhoud van het requisitoir dat tegen hen gericht zal worden. Wat zul len zij daarop antwoorden? Misschien dat zij het deden in de naam van een nieuwe en gelukkiger maatschappelijke orde, in wier komst zij geloofden, als Duitsland zijn missie in de wereld kon volbrengen, al» „Herrenvolk". „Onzinnig", zult gij zeggen. „Geluk kig wel", zouden wij er aan toe willen voegen, maarzij geloofden er in en handelden in de naam van dat geloof. Misschien hadden vele andere N.S.B.- ers (de meeste?) dit geloof ook weer niet, maar traden zij op in de naam van het gouden kalf: hun portemonnaie, of van een goede betrekking of vette baan, of in de naam van hun haat jegens een maatschappij waarin zij door zóvele teleurstellingen waren getroffen, dat zij hun betere gevoelens in bitter heid hadden omgezet. En in wiens naam leverden de „goede" Nederlanders hun koper in en hun ra dio's? In wiens naam. vragen wij U, tekenden tienduizenden ambtenaren de z.g. ariërverklaring? En in wiens naam bewezen tal van arbeiders geheel vrij willig handlangersdiensten bij het bou wen van versterkingen of het slopen van de woningen hunner medeburgers? Zullen we de prent met deze onver kwikkelijke beelden nog verder voor II ontrollen? Wij begrijpen intussen, dat het ons volk nog heel erg moeilijk moet vallen, de dingen onbevangen te zipn. het leed is te schrijnend nog. de schade te voel baar. Maar haat gij Frankrijk en de toenmalige Patriotten nóg, omdat ons land eens 18 (achttien) jaar lang (1795- 1813) werd uitgeklopt en Napoleon 15.000 van onze jongens deed omkomen in de kille wateren van de Berezina? Wij bezweren U. laat het bloed van een Blokzijl, een Genechten. van een Mussert en zoveel anderen nog straks, een bloedig zoenoffer ook, voldoende zijn op het altaar van ons vaderland: 't is al verschrikkelijk genoeg voor ons goed Nederland, waarin sinds 1855 do doodstraf practisch al geen toepassing (Zie vervolg pag. 3:4

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 1