„Naar de Winter
Stadsnieuws
Michel Angelo
als beeldhouwer
Het badpaviljoen weer open
Predikbeurten.
Zondagsoverdenhing
Burgerlijke Stand
Stormwind over Huisduinen
S5*ï
De Morali's dragen 1000 gld. al
Lezing Dr. Enklaar
„Michel Angelo was een man met
een geweldige werkkracht en een on
stuimige natuur, die echter dikwijls
angstig was en zeer zwaarmoedig", al
dus Ds. Enklaar in zijn Donderdag
avond onder auspiciën van de Noorder
Kunstkring gehouden lezing over Mi
chel Angelo als beeldhouwer.
Een tijdgenoot van den groten kun
stenaar noemde hem dan ook „II terri-
bile", de verschrikkelijke, een man,
wiens karakter aan de ene kant wordt
gekenmerkt door grote kracht, aan de
andere kant door diepe melancholie.
Michel Angelo besefte diep het be
trekkelijke van alle dingen: aan het
einde van het leven komt immers de
dood. Waarom dan zo hard te werken,
waartoe de strijd, waartoe de overwin
ning? En toch was hij een religieus
voelend mens.
Het dualistische in zijn karakter ver
klaart Romain Roland uit de daden
drang van het genie: hij leeft niet, hij
wordt geleefd; hij m o e t werken. Hij
is niet anders dan de slaaf van zijn ar
beid; geen dag is volkomen de zijne
En zo gaat Michel Angelo niet volko
men op in zijn kunst, hij vindt er geen
absolute bevrediging in, veeleer is zijn
kunst voor hem het afreageren van
zijn grote activiteit. De beeldhouwer is
een dynamisch kunstenaar, die met ha
mer en beitel aanvalt, overwint,
en dan toch iets geschapen heeft, waar
in hij zijn diepste gevoelens vertolkt
weet.
Een hereische twijfel.
In de Gothiek vonden wij het stre
ven van den mens naar het volmaak
te; zelf is hij klein, doch in zijn kunst
kan hij pogen dat volmaakte te bena
deren. De Renaissance daarentegen
zag juist den mensch als het middelpunt
der schepping; Michel Angelo was een
zoon der Renaissance, doch had een
eigen visie: de mens is niet de vol
maakte, die alles beheerst; het leven
staat in het teken van de machteloos
heid, van de dood. En in deze geestes
houding beeldhouwde hij ook zijn
„Overwinning", een rijzig jongeling,
met de knie leunend op de borst van
den verslagen barbaar, doch met in de
ogen de heroïsche twijfel oveT het nut
van de behaalde overwinning.
In één der gedichten, die Michel An
gelo geschreven heeft, een sonnet, ver
zucht hij: „Penseel noch beitel kunnen
vreê meer geven Zo blijkt uit al
zijn werk dat smartelijke gevoel van
onbevredigdheid. Groots opgezette op
drachten neemt hij ter hand, doch hij
kon ze nimmer geheel volbrengen. Tel
kens weer traden hem materiële moei
lijkheden in de weg, of moest hij ten
gevolge van kuiperijen van jaloerse
andere kunstenaars een eenmaal be
gonnen werk onderbreken, en plotse
ling aan een andere opdracht begin
nen.
Nog meer vertelde ds. Enklaar over
dezen veelzijdigen kunstenaar, zodat
we zijn figuur ten voeten uit zagen op
rijzen. Het portret van Michel Angelo
dat na de lezing op de witte wand van
de zaal werd geprojecteerd, sprak daar
door tot ons. Tal van meesterwerken
werden ons daarna door middel van het
filmapparaat getoond, en we begrepen,
dat het zien van een kunstweifc alleen
nimmer voldoende kan zijn oïn het
naar zijn juiste waarde te schatten.
D: irvoor is ook nodig enig begrip van
do omstandigheden, waarin het ver
va--digd is, en een aanvoelen van de
g van den kunstenaar.
werd ons Michel Angelo. die leef
de om?'reeks het begin der zestiende
e :w geschetst als één der weinigen,
d e der de wereld schreden als over-
w.nnaars doch met droefheid op het
Naar wij vernemen, zal Zaterdag
3 November a s. het Badpaviljoen te
Huisduinen weer voor het publiek
worden opengesteld.
Dit is een nuchtere mededeling,
doch zij bewijst, dat ook in het ver
laten Huisduinen het leven begint
weer te keren. Straks kunnen wij
weer vanachter de beschuttende
ruiten van het badhotel onze blik
laten gaan over de schuimkoppen
van onze Noordzee, daarbij gelaafd
door een pittige dronk.
En dan, na het stormgetij, zal het
voorjaar komen....
gelaat. „Wij nemen de meesterwerken
maar over, bewonderen ze, en stellen
ze nuchter ten toon zonder te besef
fen, hoeveel bloed het gekosl heeft".
Met deze woorden besloot ds. Enklaar
zijn eerste lezing over Michel Angelo
De tweede lezing, waarin hij hoopt te
spreken over Michel Angelo als schil
der, zal op Donderdag 8 November
worden gehouden, eveneens in het
voormalig Chr. Mil. Tehuis aan de
Kanaalweg.
LEZING OVER DE PERSOON
VAN JEZUS.
Naar wij vernemen zal a.s. Maandag
avond om S uur in het Evangelisatie
gebouw Vijzelstraat de tweede lezing ge
houden worden over de persoon van
Jezus, n.1. Jezus, de nuchtere mens. Voor
nadere bijzonderheden zie men de adver
tentie.
ZONDAG 28 OCTOBER 1945.
DEN HELDER. Bethelkerk: vm 19 uur
ós. H, v. Twillert, Zondag 39: nm. 5 uur ds
ds. F Tolenaar, nm. 5 uur cfs. H. v, Twil-
ds F. Tolelnaar nm. 5 uur ds. H. v. TwlJ-
lert, Zondag 39.
DEN HELDER: Berst. Evang, Lutherse
Gem Weezentraat, v.m. 10.30 uur dr. j
A. Stellwag, van Utrecht. Chr. Geref.
Kerk aan de Steengracht v.m. 10 uur dte.
J. Kampman, van Opperdoes. Bevestiging.
N.m. 5 uur ds. J, Rebel. Intrede. Oud
Geref. Kerk, Hoogstraat, v.m. 10 en n.m.
5 uur leesdienst. Leger Des Hetls,
Spoorgracht 35, v.m. 10 uur Heiligings
samenkomst: n.m 3.30 uur Openlucht
samenkomst naast het Distributiebureau;
n.m. 7.30 uur Verlossingssamenkomst.
Maandag 29 October: n.m 2.15 uur Da-
meskrans. Donderdag 1 November: n.m
7.30 uur Bidstond Deze samenkomsten
staan onder leiding van Kapiteins H.
Winter. Evangelisatie, Vijzelstraat, v.m.
10 en n.m. 7 uur Samenkomst; n.m,, 2.30
uur Zondagsschool Woensdag 31 October
n.m. 7.45 uur Bijbelkring. Donderdag 1
Noveipber: n.m. 7.30 uur Vrouwenkrans.
Zaterdag 3 November: n.m. 7.30 uur Bid
stond. Ned. Herv. Gem. v.m. 10 uur
Nieuwe Kerk ds Elink Schuurman.
Palmstraat v.m. 10 uur ds. Borghard!
Bevallen J H. L. BierstekerGerth
van Wijk, d. N. Hoogendijk—Jans, d.
M. van <ïer Vlies—Mosk, z.
Ondertrouwd: W. Mol en A. M.
Notmeijer.'
Getrouwd'. J, Dalmeijer en G. J.
Mulder. J. C. J. Buijsman en F. N
Moorman.
Overleden: S. Backer, m., 28 jaar.
WA ri-1 GETIJDEN DEN HELDER
H. water L. water
12.10—24.15 6 00—18
27 October
28
29
30
y
1 November
13.100.45—18.45
1.15—14.25 7.50—20.05
2.40—16.— 9.10—21.30
4.05—17.10 10.40—22.50
5.15—18.10 11.45—23.50
6.10—18.50 12 35—00.40
6.50—19.25 0.45—13.15
Zo moet de toedracht geweest zijn
om dit gedicht: Een jonge vrouw trekt
de deur van haar woning achter zich
dicht. Het is herfst een dag van wee
moed en donker ljght maar daarom
juist moet zij er op uit om te zien wat
nog aan schoonheid te oogsten valt,
daar buiten naast het kleine stadje, in
het omringende wijde polderland en
langs de onbegrensd stromende wateren
van de rivier. Zij zoekt, zij vermoedt
is er niets, niets dan het matte groen
en het zilverig grijs van de herfst?
Heen zijn de bloemen geen vogels
trekken meer over en dralend valt
telkens een blad op de weg.
Maar daar langs een waterzoom, daar
wacht het wonder het wonder van
welkend riet dat in zijn nog nagloeien
de kleuren de rijkdom bewaart van de
lang al verdwenen zomer. Gespannen
blijft zij daar staan, de vrouw, die de
ziel van een dichter heeft en scherp
prent zich dat beeld in haar geest. En
dan wendt zij zich naar de rivier en
terwijl langzaamaan de opalen tinten
van de namiddag uitvloeien over haar
zilveren verten, aanschouwt zij het al
tijd weer boeiend tafereel van schepen
die aan komen zeilen, die naderen,
rustig, met de hun toevertrouwde last
maar de spanning stijgt aan de kade
en daar liggen ze al gemeerd en
morgen, morgen wordt er gelost ge
oogst.
De dichteres, zij heeft genoeg gezien.
Stil, in zich zelf besloten, gaat zij naar
huis, en daar zit zij dan in de scheme
ring, die even langzaam valt als de na.
dering is van de winter en die even
onafwendbaar is als elk afscheid, dat
wordt voltrokken. Maar geen droefheid
is in haar, want in haar geest voltrekt
zich het wonder. Daar stijgt een in
tucht beheerste spanning straks
drongen nog woorden en beelden door
een maar nu bij bet laatste licht
grijpt een vaste hand de pen en in een
handschrift dat toont hoe dit gebeuren
geschiedt met de noodwendigheid van
een geboorte, schrijft zij haar oogst van
deze dag en zij noemt die
NAAR DE WINTER.
De waterkant wordt ruig verweerd,
het rietland goud en roest van dracht;
vandaag heb ik mijn boot gemeerd
bij 't buis dat naar de winter wacbt.
Van zwerfse tocht teruggekeerd
draag ik in mij nog al de pracht
der dagen, die thans ongedeerd
over de drempel wordt gebracht.
Laat hier de winter en zijn macht
mij vinden, op het werk gekeerd,
in stilte overrijk bevracht.
het nutteloze afgeweerd.
En als het gedicht voltooid is, weet
zij dat het een belofte bevat: de belofte
om méér te geven van al de schoonheid
die zij heeft ontvangen om anderen er
mee te verrijken. En deze belofte, zij
heeft ze ingelost.
Mijnheer de Redacteur ik weet het
u tikt mij op de vingers u hebt
geen boekbespreking gevraagd van Ida
G. M. Gerhardt's bundel „Het veerhuis"
uitgegeven bij Mees in Santpoort u
vraagt om een Zondagsoverdenking.
Maar wij zijn het toch eens „a thiDg
of beauty in a joy for ever" en de
feuwige dingen zijn van God! O
gunt u mij nog een paar regels om te
vertellen van al wat er eeuwig is in
dit in zijn soort wellicht schoonste
dichtwerk, ons volk sedert jaren aan
geboden, te vertellen van zijn blijheid,
die frank ls als lachen van zuivere
mensen van zijn maten als trippe
lende kindervoeten, zijn paarlende
klaarheid, maar bovenal van de geest
die achter dit allee staat een geesi
die weet van juichen maar ook van
tranen een geest die de winter van
menige crisis in dapperheid tegemoet is
gegaan, een geest bovenal die weet van
tucht en van arbeid, en waar die zijn,
is ook oogst. De geest van deze vrouw,
Mijnheer de Redacter, is een Godsge
schenk aan haar volk. Meer heb lk
vandaag niet te zeggen.
Nog davert de stormwind in mijn oren, giert langs mijn kop, doet mijn
jas bol staan, jaagt regenvlagen voor mij uit.
Huisduinen, stil, verlaten.; als een oase in een woestenij van brok-
stukken en halfafgebroken huizen, onbewoond, winters. De huizen neerge-
mikt tegen te lage duinhellingen, Panorama, kwasie-Zwitsers een syme-
trisch bouwwerk, een stolpse villa. En in het midden een kale wei zonder
vee, zonder huizen, slechts met spigtige hekken en kronkelig prikkeldraad
En daar achter buldert de zee, opgesard door een Novemberstorm, die 'de
huizen doet schudden. Schuimvlagen slieren over de dijkkruin heen ver
warrelen, slaan uit elkander, donzen neer op de rode pannendaken
°P de dijk is het barbaars, stuwt de storm tegen me aan, dreigt me
omver te smijten tegen de harde, dwaas gecamoufleerde muur die een
invasie moest tegenhouden.
Voor mij uit loopt een kerel; hij jut de stukken zwartig hout zoekt ze
uit met traag gebaar, stouwt ze op een gammele kruiwagen. Boven de
Op de Razende Bol slaat het wit van de schuimkonnen w.
magere gedaanten, azend op een nietsvermoedende botter w£n. °P'
en weer wiegelt met angstige doorslag ootter, wiens mast heen
De horizon is onzichtbaar, weggegrijst door het ziedende
vaagd door striemende regenbuien. De zon zendt een ,?1 VCT"
huizenhoge golven, die louter goud schieten «oudbundel op de
lk ben aan het einde der wereld he„ir.ri
waar ik het stille strand kan overzien Palen e'n w®" Duitse bunker, van-
zandregen, halfgekantelde hunkers l.ggen hun Ktaa" ti0el,o0£ de
wafhtpn 1 n troosteloosheid af te
zijn stille verlatenheid.
wachten.
Huisduinen bij storm Machtig groots in
De drie Helderse acrobaten, de Morali'i,
die vorige week in Tivoli hun keurig
werk ten beste gaven, hebben f 1005, IS
afgedragen voor het Nederlandse Rode
Kruis, waarvoor deze jongens uitsluitend
werken. Voorwaar een pracht succes.
TIVOLI.
CONVOOl NAAR MOEKMANKS.
Een honderdtal schepen op weg naar
Rusland, verenigd in convooi. schepen
van alle nationaliteiten, van vele groot
ten en afmetingen, van verschillend mo
del. Zij brengen hulp aan het geteisterde
Rusland, brengen tanks, munitie, vlieg
tuigen en alle materialen, die nodig ryn
om den dapperen bondgenoot te steunen
in zfjn acties tegen den gemeenscbspp-
lijken vijand.
Het ls een wereld op zichzelf, een con
vooi, duizenden mannen vecenigd in ge
lijke gevaren, met gelijke kansen onder
te gaan of de tocht te overleven.
„Convooi naar Moermansk" tracht ons
een beeld te geven van de strijd, die
wellicht de oorlog besliste: de slag e®
de Atlantische Oceaan. Een oorlog om de
hegemonie op de wereldzee, gevoerd dooi
Duitsland met de duikboot, door de Ver
enigde Volken met het convooistelsel en
de zware bovenwaterschepen.
Het is ons dikwijls gezegd, en de v*
liescijlers spraken een duidelijke
dat op de Atlantische Oceaan de »"v
tussen slavernij en vrijheid werd uins
vochten.
De bedoeling van deze Warner
film ls geweest deze strijd in al zt)n
b< terrlreid, spanning en rampspoed,
ook in succes, te manifesteren in een r
En het is een groot filmwerk
den, realistisch, waar, suggestief o
wonden. Een gecoördineerde aanvai j
een school duikboten, een vliegtuigaa -■
een spannende achtervolging, He* 8im
alles op elkander; maar de zeelui, js
karakter, hun leven, hun thuis,
niet vergeten. En zij zijn meeste:riy f
schetst, aannemelijk en menselijk. ^en
tragedie, zij wisselen elkaar aJ- ,na
harde kapitein, maar hartelijk v ^alen,
vrouw; de jonge kadet met zijn of(1.
welke de dood verijdelt; de eervi e
cier, een pretmaker en onverschiWS
die tenslotte trouwt. Helderse
Een klassefilm, die zeker het
publiek uitermate zal boeien. goor
De hoofdrollen worden vertoi» m
Humphrey Bogart, Raymond M con.
Alan Haley, de regie is van Lloy
Stad- en landregeliuQ
aardappelen
«,0rdt
Met ingang van 28 October sta(j.
voor het artikel aardappelen oerd.
en landregeling wederom
Dit wil dus zeggen, dat 0pdruk
de
aardappelbonnen met J8ppe-
„Stad" alleen in stadgebied a r(japp<J-
len mag kopen en dat de jgeb
bonnen met den opdruk „Lan
in landgebied geldig zttn-
LOCOMOTIEVEN HIT
Uit Zweden zijn enige l'J'- ,3 de
4 locomotieven gearriveerd
voor
Nederlandse Spoorwegen. D'ges'8'
enige maanden in gebruik jul-
tionneerd in Utrecht. Bi"1" u,tZ*®"
len nog 15 van deze machine
den ln Nederland aankomen.
zij"
D"
