HELDERSCHE COURANT
Hevige strijd te Soerabaja
gewapende vrede
Soekarno beveelt
de wapens neer te leggen
TRUMAN WENST
Weerbericht
Heroriëntering in de
Democratie
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Soekarrio onthutst
Soekarno heeft Maandag
per radio een oproep gericht
tot de Indonesiërs in Soera
baja om de wapens neer te
leggen. Alles is nu rustig in
Soerabaja.
RUSLAND ZAL DE
VREDE BEWAKEN!
Attlee naar Amerika?
Weer schoenenbonnen
Voor een waarde van
1.186.000 Do l ar
DINSDAG 39 OCTOBER 1945.
3e Jaargang No. 574.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent pei millimeter
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving i 2.60, Postabonnementen t 3.00
republikeinse kringen er meer en meer
van overtuigd raken dat onder de
tegenwoordige verhoudingen in de we
reldpolitiek de bemiddeling van een of
andere derde partij of groep van par
tijen, wel eens uitermate moeilijk te
verwezenlijken zou kunnen zijn.
VLIEGTUIGEN DOEN
SCHIJNAANV ALLEN.
Het hoofdkwartier der Britse lucht
macht heeft formeel bevestigd, dat
Soekarna per vliegtuig naar Soerabaja
vertrokken is. Voordien had Soekarno's
hoofdkwartier gemeld dat Soekarno,
Hatta en Sjarifoedin vanmorgen naar
Soerabaja vertrokken waren.
Soekarno's bezoek aan Bekassi is op
het laatste ogenblik uitgesteld. Het ver
trek van Soekarno betekent een ver
traging van de onderhandelingen, die,
naar gemeld is. elk ogenblik een aan
vang zouden nemen. Men gelooft dat
Soekarno, Hatta en Sjarifoedin uiter
lijk morgenochtend te Batavia terug
zullen zijn.
Britten contra Indonesiërs.
De geallieerde befichtgevingsdienst
heeft, wat de toestand in Soerabaja be
treft, gemeld, dat het havengebied noch
het vliegveld onder vuur genomen
worden. De strijd woedt grotendeels
rond het postkantoor en het brigade-
hoofdkwartier. Naar gemeld is. opereren
de Indonesische tanks in het zuidelijk
ste deel der stad. alsmede rond het
spoorwegstation. Een aantal Thunder-
bolts vertrokken om één uur in de na
middag van Batavia en zullen om drie
uur boven hun doel zijn. Zij zullen van
wege de verwarde omstandigheden in
Soerabaja en vanwege onmogelijkheid
een bepaalde strook der stad te besto
ken. niet vuren. Zij zullen gebezigd
worden om zo laag mogelijk over de
6tad te vliegen en zoveel mogelijk la
waai te maken, alsmede om schijnaan-
vallen uit te voeren op de punten, die
door de geallieerde strijdkrachten met
rooksignalen worden aangegeven.
Japanse tanks in de strijd.
Nader wordt nog het volgende uit
Batavia gemeld:
Vandaag hebben de Indonesiërs voor
malige Japanse tanks ingezet in de
strijd tegen de Britse troepen te Soe
rabaja. Men vreest in het geallieerde
hoofdkwartier voor het lot van zwak
bezette punten. De strijd die gistermid
dag bij het brigadehoofdkwartier werd
ingezet duurde de gehele nacht voort
en werd vandaag met nog groter in
tensiteit voortgzet. De Indonesiërs heb
ben een verzoek om een wapenstilstand
gedaan, maar hun aanval is er in geen
enkel opzicht door verminderd. Dc voor het behoud van de wereldvrede".
Herdenking der Octoberrevolutie.
In verband met de publicatie der leu
zen van het Centrale comité der com
munistische partij van de Sovjet-Unie
voor de 28e verjaardag van de ..grote
socialistische Octoberrevolutie" schrijft
de Prawda o.a.: Vier jaar lang waren
de partijleuzen doordrongen van het
ene enkele denkbeeld: de vernietiging
van de Vijand, de overwinning op
Hitler-Duitsland. Thans gaan wij het
Octoberfeest vieren met een zegevie
rende afloop van de oorlog en met de
klare vooruitzichten van vreedzame
constructieve arbeid. Aan de vooravond
van hun grote feest groeten de vol
ken der Sovjet-Unie alle naties die
hun bondgenoten waren in de over
winning op Duitsland en Japan, als
mede alle naties die de banden met de
Hitlerianen verbroken hebben en haar
wapenen keerden tegen het fascisme.
De volken der Sovjet-Unie beloven de
vrede zorgvuldig te zullen bewaken en
niet te zullen toestaan, dat agressieve
naties wederom de vreedzame samen
leving bedreigen.
„Amerika is vast besloten een voldoende gewapende macht op de been te
houden om zjjn vredelievende bedoelingen kracht bij te zetten", aldus heeft
president T r u m a n in ijjn eerste rede over de buitenlandse politiek te New-
York verklaard. Hij gaf voorts te kennen, dat de Amerikaanse natie niet de
bedoeling had, binnen de naaste toekomst het geheim van de atoombom met
andere landen te delen. Het bezit van het geheim van de atoombom door de Ver
enigde Staten is geen bedreiging voor enige natie, maar het wordt door de V. S.
beschouwd als een „heilig pand", dat, zoals alle weldenkende mensen op de
wereld weten, niet misbruikt zal worden.
Truman zeide in zijn rede, dat wan
neer de demobilisatie van de vloot zal
zijn voltooid, de Verenigde Staten toch
nog de grootste vloot ter wereld zullen
hebben. Ook zullen zij één der grootste
luchtmachten ter wereld bezitten. Dit
is nodig, om de militaire verplichtingen
na te komen, die Amerika als lid van de
Verenigde Naties op zich heeft genomen
om een duurzame érede, desnoods met
geweld, te waarborgen. Bovendien moe
ten leger, vloot en luchtmacht samen
werken met de bondgenoten, om de aan
de verslagen vijanden opgelegde vredes
voorwaarden te doen uitvoeren. „Wij
trachten", aldus Truman, „onze mili
taire kracht uitsluitend te gebruiken
Onze (ezers
aan het woord
Britse troepen worden thans volkomen
belegerd.
Een zegsman van de Britse 32ste di
visie heeft gemeld, dat Soekarno bij het
zien van de onlusten in Soerabaja zjcht-
baar onthutst was. Hij had den zegsman
verklaard, dat Mustopo, een Indonesi-
sche lieder In Soerabaja. gek en zwak
zinnig was, en niet behoorde tot Soe
karno's republikeinse bestuur.
over de „voorbereidende en
informele" besprekingen.
Neutrale toeschouwers in Batavia
zijn hoopvol gestemd dat de zogenaam-
..voorbereidende informele" bespre
kingen veel vruchtbaarder zullen blij
ken te rijn. dan deze woorden zouden
vermoeden. Men meent ook dat
doen
zwakke wind.
Over grote delen van het land j
°chtendnjist, overigens gedeeltelijk
bewolkt, overwegend droog weer,
'•wakke wind, normale temperatuur.
Truman zette vervolgens de buiten
landse politiek van de Verenigde Staten
uiteen. Amerika zoekt geen uitbreiding
van grondgebied en is niet bedacht op
eigen belang; het heeft geen aanvals
plannen tegen welke staat ook. Het ge
looft in de uiteindelijke terugkeer van
de souvereine rechten en 't zelfbestuur
tot alle volken, die daarvan door ge
weld met de wapenen zijn beroofd.
Volken, die tot zelfbestuur in staat
zijn, moeten vrij, zonder tussenkomst
van vreemde zijde, hun eigen regerings
vorm kunnen kiezen, zowel in Europa,
Azië en Afrika als op het Westelijk Half
rond.
Alle volken moeten de vrije beschik
king over de zeeën hebben en gelijke
rechten ten aanzien van de scheepvaart
op grensrivieren en waterwegen. Ame
rika zal voortgaan vrijheid van me
ningsuiting en godsdienst te bevorderen.
Alle staten, die in de gemeenschap der
volkeren worden opgenomen, moeten op
basis van gelijkheid toegang hebben tot
de handel en de grondstoffen van de i
wereld. Het behoud van de vrede ver
eist een organisatie van de Verenigde
Volken die desnoods geweid zal gebrui- f
Volgens de „Evening Standard" zou
de Britse eerste-minister Attlee waar
schijnlijk nog voor Kerstmis een bezoek
brengen aan Amerika. Hij zou een
openhartige godachtenwisseling met
president Truman willen hebben over
alle hangende internationale kwesties.
Volgens een later bericht uit Was
hington zouden de besprekingen, welke
Attlee met Truman zal voeren, naar
verluidt, hoofdzakelijk wereldproble
men betreffen, zoals de atoombom, Pa
lestina en de Brits- zowel als de Ame-
rikaans-Sowj et-Russische betrekkingen
in het algemeen.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat door de distributiediensten in 't
tijdvak 1 t/m 15 Nov. op nader bekend te
maken dagen in het gehele Noorden des
lands wederom bonnen voor beroeps- en
werkschoenen worden uitgereikt. De schoe
nenbonnen moeten vóór 22 November a s.
bij een handelaar worden ingeleverd.
Men kan wederom aanvragen voor
orthopaedisch schoeisel of gewoon schoei
sel op medisch attest indienen, op dezelf
de wijze als voorheen het geval was.
londen—hoek van holland.
Het Engelse ministerie voor oorlogs
transport deelt mede, dat op 14 Nov.
de bootverbinding tussen Harwich en
Hoek van Holland weer hersteld zal
worden. Drie maal per week vertrekt
er een boot uit de Hoek.
De verkiezingen staan voor de deur.
Nog enkele maanden, dan zal het Ne
derlandse volk worden opgeroepen om
zijn vertegenwoordigers in staat, pro
vincie en gemeente te kiezen.
Een abonné. de heer B. Harj er, uit
Nijmegen, zendt ons een zeer lezens
waardige beschouwing over „heroriën
tering in de Democratie" weike be
schouwing we in enige artikelen zullen
opnemen.
I.
Nu de oorlog beëindigd is en aller-
wege het verlangen om weer in nor
male banen te komen zich kennen doet,
spreekt het vanzelf, dat vooral op po
litiek gebied de vraag rijst: wat nu?
Op het gebied der lands-, provin
ciale- en stedelijke politiek tot een be
vredigende regeling te komen, schijnt
wei het algemeen zoeken te zijn en
ondergetekende wil trachten hierop als
eenvoudig staatsburger zijn visie te ge
ven. hopende hiermede een steentje bij
te dragen om tot een bevredigende op
lossing te komen. Immers wat den wij
ze verborgen is wordt dikwijls den een
voudige geopenbaard. Daar gaan we
dus.
In Nederland fungeert het democra
tisch st 'sel, hetgeen wil zeggen,
gen. dat het volk hier in z'n geheel de
volksvertegenwoordiging kiest, die het
wenst. Hiertegenover staan de dictato
riale stelses. as daar waren het Ita-
laans fascistische en het Duits nat.-
soc. stelsel en nog zijn. het Phalanx-
regime van Franco-Spanje en het bols
jewistisch (is dit wel hetzelfde als com
munistisch?) stelsel in Rusland.
In de democratische landen dus heerst
de volkswil, in de fascistische (om ze
nu -maar in één verzamelnaam te noe
men) en boljewistische. niet. Is dat wel
juist?
De heren dictators en hunne propa
gandisten hebben zich er meermalen
over uitgelaten, dat zij het met die
zienswijze niet eens waren. Zij vinden
die democratische kiesmethoden 'n pas
kwil door het min of meer handig kne
den van die volkswil in de vorm van
hun partijenstelsel. En nog onlangs werd
van geallieerde zijde betoogd, dat de
Russische opvatting van democratie
nog wel wat verschillende van- de Wes
terse opvatting in deze.
Hoe dit zij, men mag rustig aanne
men, dat ook voor die afwijkende op
vatting wel iets te zeggen is. De meer
malen geponeerde stelling, dat dictato
riale regimes er in 't geheel niet zou
den zijn als zij niet de grote meerder
heid des volks achter zich hadden, moge
niet voor 100% juist zijn, enige waar
heid steekt er zeker wel in. Misschien
zou men beter kunnen zeggen, dat men
(Zie vervolg pag. J.)
H. M.
de koningin
engeland.
naar
H. M. de koningin is voornemens in
de loop van deze week voor enige da
gen naar Engeland te vertrekken om
afscheid te nemen van den koning, de
ken om de vrede te verzekeren. Ten j koningin en de kon. familie Zij za'
s.'oite bepleitte Truman nauwe econo- dan tevens enige persoonlijke zaken
rnische samenwerking. 1 afwikkeien.
De penningmeester van de „Ame
rican Reiief for Holland" Richard
Mansfield, maakte bekend, dat deze
organisatie 4.275.253 Eng. ponden
aan Amerikaanse hulpgoederen sinds
de bevrijding gezonden heeft. De
vorige maand werd een record hoe
veelheid goederen tot een gewicht
van 1.962 291 verscheept. Dit trans
port bestond uit kleding, voedsel en
medicamenten. Tot eind Sepiemi ?r
j werd voor een waarde van 1.136.000
Dollar naar Nederiand gezonden.
