Nogmaals de gruwelen
in Erfprins
Stadsnieuws
INGEZONDEN.
„De vrouw"
Expositie in de Leeszaal
INGEZONDEN.
NIEUWE BONNEN
w J, ge"dc week bon 127 worden °,n-
(BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID
DER REDACTIE).
Naar aanleiding van de opzienbarende
artikelen in de Heldersche Courant van
12 en 13 October zij het mij vergund
hier wat nader op in te gaan:
Ik wil U dan in de eerste plaats een
beeld geven over de toestanden in het
kamp, zoals deze door onze inspectie
werden aangetroffen, voordat de wisse
ling in commando had plaats gevonden.
1. Door ons werden grote hoeveelhe
den ongecensureerde lectuur en cou
ranten in de kasten der gedetineerden
aangetroffen. Hironder was zéér véél
Duits-propaganda-materiaal te vinden.
De oude kampleiding had het niet no
dig geoordeeld hiertegen maatregelen
te nemen.
2. Eveneens werd door mij in al.e
kasten een grote hoeveelheid levens
middelen gevonden, die volgens de
verklaring van verschillende gedeti
neerden met toestemming van de
kampleiding vanuit Texel werden aan
gevoerd.
3. De oude kampleiding is niet ln
staat gebleken het hoofd te bieden aan
de moeilijkheden tengevolge van de
gemengde bevolking, zodat er niet al
leen verhoudingen bestonden tussen
gedetineerden onderling, maar, zoals
het verdere onderzoek heeft uitgewe
zen, ook tussen vrouwelijke gedetineer
den en kamppersoneel.
4 Het is onder de oude kampleiding
voorgekomen, dat een lid van het Pei-~
soneel met twee vrouwelijke gedeti
neerden de stad in is gegaan, met hen
naar de bioscoop is geweest, waarna
nog lustg wat werd gedanst, terwijl de
dames na afloop met een wagen van het
kamp werden thuisgebracht.
5. De heer van Tol bad als secre
taresse een gedetineerde, die tijdens
de bezetting op het bureau van den
S. S.-man Feldmeyer had gewerkt.
Deze secretaresse was bovendien van
alles op de hoogte.
6. De gedetineerden waren onder de
oude kampleiding nog steeds in het
bezit van messen en scheerapparaten,
hoewel dit in een Instructie van de
C. S. M. G. uitdrukkelijk was verbo-
7 Er heerste absoluut geen orde in
het kamp, terwijl de discipline ver was
Onder deze omstandigheden troffen
wij het kamp aan, nadat de oude kamp
leiding aan kant was gezet. In de cou
rant wordt echter gewag gemaakt van
de ,,orde en discipline onder de oude
kampleiding".
Dat het nodig was hier met alle
strengheid in te grijpen, zal
weldenkend mens begrijpen. Dat hierbij
fouten zijn gemaakt, is vanzelfsprekend^
De erfenis van de oude kampleiding
was er dan ook niet direct een met
véél vorderingen en weinig schulden.
Het was een volkomen faillicp: boedel,
die werd overgenomen.
Nu de artikelen in de courant:
De schrijver tracht zich hierbij te
dekken achter den nieuwen commandant,
die niet wenste te spreken over de
klachten, waarbij hij dan nog boven
dien opmerkt: „Er gebeuren of gebeur
den Het verwijt, dat de comman
dant den schrijver niet wilde ont
vangen, is juist, maar waarom te
schrijven over dingen, die reeds lang
geleden gepasseerd zijn? of die in het
geheel niet voorgvallen zijn? Waarom
de artikelen aan te vangen met een
persoonlijke aanklacht, als zij over be
leidskwesties in het kamp handelen.
Waarom te schrijven over politieke on
betrouwbaarheid van de nieuwe kamp
leiding. als er over de oude kamplei
ding een groot dossier bij de P. O. D
ln Den Helder ligt? Waarom de arti
kelen opgemaakt met grote sensatio
nele koppen als men de toedracht en
de omstandigheden niet kent. Waar
om te schrijven over gras en Paarde"
bloemen als men welbewust weet, da
dit (misschien) gehet? in het begin s
gebeurd, op een moment dus, dat het
grootste deel van de bevolking in der|
Westelijke provincies ook nog bij dui
zenden met honger rondliep?
Zou men soms willen beweren, dat
de Duitse methodes niet verder gingen,
dan enkele uren met de handen om
hoog te laten 6taan? Is een appél van
ruim 30 minuten soms te lang voor
een aantal van bijna duizend gedeti
neerden? En als dan een vrouw flauw
valt, en een Duitse Rode Kruis-zusWr
roept: „Gooi er maar een emmer wa
ter over", dan roept die zuster dat niet
maar dan doet Laverman dat, want
hij is de man, die de vuile was van de
oude kampleiding moest helpen doen.
Ik constateer nogmaals, dat er hierbij
natuurlijk fouten zijn gemaakt, maar
de toestanden zijn dan toch maar ge
weldig verbeterd.
Naar aanleiding van de artikelen
werd er een vergadering belegd op
Dinsdag. 16 Octobr, ten stadhuize in
Den Helder, waarbij behalve een Te-
gerings-afgevaardigde, de burgemeester
en ondergetekende, ook nog aanwezig
waren: Pastoor Harst. ds. Tollenaar,
dr. Schoorl en de heer Koorn namens
de P. O. D. allen ingewijden in de toe
standen van Erfprins, zowel vóór als
na de wisseling van het commando.
Veelzeggend en typerend is, dat alle
aanwezigen het er over eens waren,
dat de toestanden ten zeerste zijn ver
beterd. Bovendien verklaarden beide
geestelijke verzorgers, dat zij van de
gedetineerden niets, maar dan ook niets,
hadden vernomen over de gruwelen,
zoals deze in de artikelen werden be
schreven.
Tot slot wil ik nog een opmerking
maken: Er wordt véél, zeer véél, ge
sproken over de kampen. Er deugt niet
veel volgens de publieke opinie. Maar
beseffen de critici eigenlijk wel goed
onder wat voor omstandigheden er ln
ODze kampen wordt gewerkt? Is het
we! hekend, dat maar zéér weinigen
willen meewerken om dit grote prog
bleem naar behoren op te lossen.
Inderdaad: Er wordt gefluisterd en
er wordt hard over gesnroken: er
wordt ook nog gefantaseerd maar
daarbij hebben al zéér velen 't uiterste
van hun prestatievermogen bereikt.
Kritiek is goed, maar dan moet het
ook opbouwende kritiek zijn; geen
halve waarheden schrijven, die een
scheve voorspelling van zaken gaven,
en ook geen feiten opblazen, die ziij.
voorgevallen in een overgangsperiode:
maar zeker geen oude kampleiding lof
toezwaaien, die een zéér vuile was bij
zijn vertrek achterliet.
Amsterdam, 28 October 1945.
De regionale inspecteur voor
Bewarlngs- en Verblijfskampen
in Noord-Holland, de res.-kapl-
tein, H. J. HAAGE.
In ons nummer van morgen komen
wij op een en ander nader terug.
Red. Heldersc Crt.
NOGMAALS: EEN MOEDER.
Het toneelstuk: „Een Moeder", dat dep
vorige week met zoveel succes twéé*-'
maal in CastTO werd opgevoerd, zal
Donderdagavond 8 November wederom
ten tonele worden gebracht.
Als bijzonderheid kunnen wij vermel
den, dat de „regisseuse", tevens hoofd
rolspeelster. mevrouw Caroline van
Dommelen, juist die dag haar 71e ver
jaardag viert, zodat de avond waar
schijnlijk een feestelijk cachet zal heb
ben.-
Directeur: S. Koning: hoofdredacteur:
J. Bijlsma: stadsverslaggever Taeko W.
de Boer: alg. reportage W. Kok; Sport
redacteur J. Bremer. Correspondenten:
Breezand-Anna Paulowna Ph. F. J. de
Wilde; Jultanadorp I. J. Gaakeer; Texel
W J. tey, Den Burg: Hoofdcorrespon-
dentschaf» Wlerigen: Hls Wilms, Hippo
lytushoef.
Vele malen reeds hebben wij op deze
plaats gewezen op het belangrijke
culturele werk. dat door de Openbare
Leeszaal en Bibliotheek alhier wordt
verricht. Het is treffend hoe deze in
stelling ons naar buiten steeds weer
laat blijken, een vitale geest te bezit
ten.
Vorig jaar werd in het kader van de
Rembrandt-herdenking in de lees- en
studiezaal een tentoonstelling gehouden
van een groot aantal boek- en plaat
werken, die betrekking hadden op leven
en werk van deze grote figuur, die de
naam van ons kleine land in de wereld
groot hielp maken. Deze expositie
mocht zich niet ten onrechte in een
grote belangstelling verheugen.
De vrouw.
Op dit pad voortgaande heeft men
nu een dergelijke tentoonstelling inge
richt, welke meer de aandacht schenkt
aan het grote terrein, waarop zioh het
leven van de vrouw beweegt.
Op overzichtelijke wijze vinden we
op een drietal tafels een keur van boe
ken uitgelegd. Zo zien we op de eerste
tafel werken over bekende vrouwen,
zoals Aletta Jacobs.' de eerste vrouwe
lijke studei^e er, Henr. Roland Holst
in haar strijd vóór de gemeenschap.
Verder boeken gewijd aan de vrouw
en haar verzorging.
Op de tweede tafel ligt lectuur, die
ons een indruj geeft over de vrouw en
de kunst. Ee| mooi boek is dat over
Kathe KollgWitz. bekend als beeld
houwster er schilderes in een groot
deel van ."Europa. De vrouw in de
maatschappij is ook een onderwerp, dat
zeker va& belang is.
De digtctrice, Mej. de Graaff, toont
ons boegen over feminisme, de psycho
logie vaa de vrouw, de vrouw in Indië
en vele andere.
Op d< derde tafel vinden we dan nog
boeken over hand- en borduurwerk en
huishoudelijke zaken. In totaal een
overzichtelijk geheel, waaruit blijkt
dat onze leeszaal ook voor en over de
vrouw efn keur van boekwerken bezit.
We kunnen U dan ook met een gerust
hart aanbevelen eens uw schreden naar
de Breewaterstraat te richten om er 'n
kijkje te' gaan nemen. De expositie is
zowel de»e als de volgende week te be
zoeken. De Leeszaal is behalve op
Maandagmorgen de gehele dag geopena.
bovendie». op de Maandag- en Donder
dagavonden. De ogenblikken, die ge
daar verUeft. zullen zeker geen ver
loren ogennlikken zijn!
Geachte redactie,
Mag ik een kleine ruimte voor het
volgende? Bij voorbaat mijn dank.
Hoogachtend,
H. J. MAR1NUS.
Zoals bekend, hebben onze edele
Oosterburen bijna alle koloniehuizen
van het Centraal Genootschap voor Kin-
derherstellings- en Vacantiekolonies
vakkundig geplunderd. De half millioen
schade hebben we reeds verscheidene
keTen genoemd. Maar met het noemen
van plunderingen en schade zijn de kin
deren, die het zo hard nodig hebben,
niet gebaat. Van een honderdtal kinde
ren staat vast, dat ze zo bitter nodig
naar buiten moeten worden uitgezonden
om de nodige krachten te verzamelen.
Machteloos staan wij, zonder geld. De
voetbalverenigingen Helder en HR.C.
gaven het fijne voorbeeld, elk door ons
de recette van een gespeelde wedstrijd
te schenken. Een prachtig begin en wij
zijn er hen zeer dankbaar voor. Dit geld
is echter bij lange na niet voldoende;
er moet veel meer komen. De jeugd
roept er om. Wij houden van 5 tot en
met 17 November een huis-aan-huis-
collecte met lijsten. Laat ieder, die in
ziet, dat het van het allergrootste be
lang is voor het zwakke kind, dat er
veel geld binnen komt, eens zo diep
mogelijk in de buidel tasten, zodat onze
ontvangsten iedere stoutste verwachting
overtreffen. Deze week wordt huis aan
huis bezorgd een circulaire, waarin,
duidelijker nog dan in dit geschrift, pre
cies alles uitgelegd wordt. We zouden
het publiek willen toeroepen, toe
schreeuwen: Lees de circulaire en vul
de er onderstaande strook ln, waarmee
H?»j U opgeeft als lid van 't Centraal Ge-
Voor de tweede helft van de 12de
periode 1945 (28 October t/m. 10 No-
vmber 1945) voor het Noorden des
lands.
Bonkaarten Ka, Kb en Kc 512:
118 250 gram bloem.
119 200 gram zout.
120 250 gram jam.
121 250 gram peulvruchten.
122 225 gram huishoudzeep.
f
124 150 gram vlees.
125, 126 2 kg. aardappelen.
B 06 1 kg. aardappelen.
A 07 2 liter melk.
B07.C 07 3'/« liter melk.
Bonkaarten Kd en Ke 512:
213 250 gram bloem.
214 200 gram zout
215 250 gram jam.
216 225 gram huishoudzeep.
217 150 gram vlees.
218 1 kg. aardappelen.
219 6 liter melk.
Tabakskaarten Q 413:
04 1 rantsoen import-sigaretten.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 2 November as. van des
middags 12 uur af worden gebruikt,
met uitzondering van de bonnen voor
melk en aardappelen, waarop eerst mot
ingang van Maandag 5 November mai
worden afgeleverd.
De aardappelbonnen met de opdruk
„stad" mogen uitsluitend in stadgebied,
de aardappelbonnen met de opdruk
.land" uitsluitend" in landgebied wor
den gebruikt.
Deze week wordt wederom één kilo-
gram aardappelen per persoon mee'
verstrekt aan personen van d jaren en
ouder. Dit kilogram extra is bestem
om een voorraad te vormen. Men boude
hiermede dus rekening en beware *«0
j kilogram.
Op de jambon kan men in den ver*
volge jam, stroop, kunsthoning of ba*
gelslag kopen, voor zover de wlnke-
voorraad deze keus toelaat. Per bonj
welke recht -geeft op 250 gram jam
stroop of kunsthoning, kan men
gram hagelslag betrekken.
Bij deelneming aan de maal™
van de centrale keukens moeten
daar de bonnen 124 of 217 voor v
en 125 voor aardappelen worden lnf
leverd" leesk
Zelfverzorgers voor graan, v
melk of aardappelen moeten op
de distributiediensten te bepalen
gen aldaar inleveren resp. de c
voor brood, vlees, melk of aawwr
pelen.
meer aardappelen voob
de win1er!
rt»T^n1inde enl«« voorraad te vormen
ferv™ VOOr het vormen van een w
ter voorraad je. Men kan op deze bon
aardappelen betrekken
bere'd
nootschap. De jongelui, die zo
zijn, voor ons te collecteren, ne»en,
gaarne deze strook in ontv<i"„p(je daa<*
Doet gij zo, gij doet een
voor het zwakke kind. y/jj h»*
De sterken voor de zwa jarem
pen, dat ook velen boven zUiie»
die dit inzien, zich 8£"."lo0r °nS
voelen, ons te helpen door c0\-
collecteren. Wij hebben wel veel
lectanten, maar we kunne jiierv00
meer gebruiken. Als ieder, neeait, 1
voelt, een kleine wijk op 7 jannet1
het werk niet te zwaar en de se*
resultaten goed zijn. Gaar j u8 de n
cretaris, de heer H J.
men noteren van hen, die he|pers-
teren. Wij rekenen op
ln het belang v»n be'
J
