HET VOETBALRAD GAAT DRAAIEN
De Duitse methoden in het straf
kamp Erfprins
J
Stadsnieuws
Ons antwoord van kapitein Haage
Predikbeurten.
Hermes I de Kraaien; Atlas ontvangt Schoorl
OVERZICHT
Vriendelijk verzoek
PROGRAMMA
Noord Hollandse Yoelba'bond
Atlas I-Schoorl I
i
De regionale inspecteur voor Bewa-
lings- en Verblijfskampen in Noord-
Holland de res.-kapitein Waage, heeft
gemeend te moeten reageren op onze
artikelen over het strafkamp „Erfprins",
waarin wij een vrij scherpe critiek heb
ben geoefend op de tegenwoordige
kampleiding en waarin wij verschillende
gevallen hebben genoemd, die deden
denken aan Duitse strafmethodes.
We kunnen dan allereerst vaststellen,
dat de heer Waage in zijn verweer geen
enkele van de gevallen, door ons ge
signaleerd, ontkent. Hij verontschuldigt
ze, door te beweren, dat door het in
grijpen, dat met gestrengheid nodig
was, fouten zijn gemaakt. Op die
noodzakelijkheid van dat strenge ingrij
pen komen we nader terug. Nooit of te
nimmer zou dit echter een reden mogen
zijn om methoden toe te passen, die te
veroordelen zijn, want die methoden zijn
toegepast. En daartegen ging ons protest,
niet omdat we de gevangenen met zach
te hand wilden doen behandelen, maar
wel omdat we het Duitse gif uit onze
Hollandse samenleving wilden weren.
Wij weten waarlijk wel, dat het optre
den in de Duitse kampen geheel anders
was dan in enig kamp in Holland
en dat er gradueel een hemels
breed verschil was, maar essentieel was
er geen verschil. In Duitsland liet men
de gevangenen geen twee uur, maar
wellicht vier of zes uur of langer met
óe handen in de hoogte staan en met
de neus tegen de muur, In Duitsland
liet men de vrouwen geen veertig mi
nuten in looppas over een binnenplein
lopen, maar wellicht enige uren, liet
men ze dagen in bunkers zitten op brood
en water.
Natuurlijk weten we dit, doch het feit,
dat men deze methodes in geringere
vorm toepaste, daarin zat een gevaar.
Wij zijn Nederlanders en willen de ver
vloekte methoden van onze bezetters
niet zien inde kampen, die we helaas
zelf hebben moeten inrichten. Tegen
mensonwaardig optreden hebben we vijf
jaar lang gefulmineerd en daartegen zal
pns protest blijven gaan.
Straf moet preventief werken en niet
verbitterend. De bedoeling is, dat de ge
straften, na het uitzitten van hun straf
weer in de maatschappij terugkomen als
volwaardige mensen en niet als mensen,
die een verbitterde haat tegen de maat
schappij hebben gekregen. Dat laatste
bereikten de Duitsers met hun straf-
methoden, dat eerst willen wij bereiken
door de wijze, waarop wij de gevangenen
behandelen. Dit doel moet ons steeds
voor ogen staan, ook al is het misschien
voor velen moeilijk en laten ze liever
hun haat dan hun verstand werken.
Bovendien mag men niet vergeten, dat
hier mensen in voorarrest zitten, men
sen waarover de rechter dus nog een
vonnis uit moet spreken.
Uit de door ons aangehaalde gevallen
fe duidelijk gebleken, dat de nieuwe
commandant van het strafkamp ..Erf
prins" z'n taak zó niet verstaan heeft.
Misschien is het zijn jeugd geweeet,
misschien zijn mentaliteit. En dat was
de reden waarom we ons artikel begon
nen met een „persoonlijke aanklacht",
•mdat wij aan wilden tonen, dat deze
man, die met het gemeenschapsgoed,
dat aan hem was toevertrouwd, zo roe
keloos en onverantwoordelijk was om
gesprongen, niet kon deugen voor een
zo verantwoordelijke taak als de lei
ding van een groot kamp, met meer dan
tOO gevangenen. Het verkeerde beleid
vloeit voort uit de te zwakke persoon
lijkheid van dezen commandant. Het één
zat op met los te maken wijze vast aan
het ander
Het oude kamp een „modelkamp".
Kapitein Waage, die de door ons ge
noemde feiten niet weerlegde, opende
zijn artikel met een felle aanval op de
oude kampleiding. Wij menen te weten,
dat verschillende door hem genoemde
gevallen wat al te sterk getint zijn. Het
kan b.v. niet juist zijn, dat grote hoe
veelheden levensmiddelen in alle kasten
zijn gevonden. Wel kwamen er levens
middelen van Texel, doch die waren be
stemd voor de ziekenzalen. Het is niet
juist, dat de kampcommandant een se
cretaresse had, die op het bureau van
den S.S.-man Feldmeijer had gewerkt.
De secretaresse van den heer v. Tol
was mej. Blom. Het is een leugen, dat
er geen orde en discipline heerste en
dat het „een volkomen failliete boedel
was", die door de nieuwe kampleiding
werd overgenomen.
Wij ontkennen niet, dat ook onder de
oude kampleiding dingen gebeurd zijn,
die niet juist waren. Daaraan is niet te
ontkomen in een kamp met zoveel gede
tineerden. Wij schreven daar indertijd
ook over. Maar dat er geen orde en dis
cipline geheerst zou hebben, dat er wil
lekeur was, dat ontkennen wij ten stel
ligste. En niet alleen wij ontkennen dat,
maar dat wordt ontkend door de hoogste
leiding van het M. G., dat d^ contróle
over dit kamp had. Het oude kamp
wordt gekwalificeerd als een model
kamp en de leiding wordt lof toege
zwaaid voor de wijze, waarop ze de
touwtjes in handen had.
Wat een regeringsautoriteit zei.
Een regeringsautoriteit, die enige
dagen voor de commandantswisseling
het kamp Erfprins bezocht, zei letterlijk:
„Dit is een van de beste kampen van
Nederland. De kampcommandant (v. Tol)
is m.i. de juiste man op de juiste
plaats".
Dat is wat anders dan de critiek van
kapitein Waage op deze kampleiding.
In is deze kapitein dan niet op de
hoogte van het getuigschrift, dat de
heren v. Tol en Biersteker ontvingen
uit handen van den res. majoor J. C.
de Winter, die belast was met het toe
zicht en de contróle op het kamp?
Majoor de Winter zegt in dit getuig
schrift o.m.:
„De heer v. Tol was behalve met de
feitelijke kampleiding, mede belast met
bet organiseren van de respectievelijke
kampen, welke te Den Helder werden
ingericht, nJ. Herzogstraat, Hoofdgracht,
Javastraai en tenslotte fort „Erfprins".
Hij heeft zich van deze taken gekweten
op een wijze, welke bewondering af
dwong van ieder, die deze kampen in
ogenschouw nam. Vooral het laatstge
noemde kamp kan als een modelinrich
ting worden beschouwd. Wat hier in
enkele weken, met beperkte hulpmid
delen door werkkrachten uit de arres
tanten werd gepresteerd, is werkelijk
verbazingwekkend, vooral als men de
toestand kent, waarin de Duitsers hun
verblijven achterlieten. Zijn werk was
steeds daardoor gekenmerkt, dat hij de
grote lijn wist vast te houden en niet-
4emin zorg wist te dragen, dat ook de
tails niet werden vergeten".
En verderop heet het:
„Hij heeft zich geheel aan zijn taak
gegeven, was practisch gesproken altijd
op zijn post en kende al die tijd geen
Zondagen of avonden voor zichzelf. Ik
ben ervan overtuigd, dat hij in de her
innering van hen, die met en onder
hem werkten, zal blijven voortleven als
een illegaal werker van formaat, die
bewees, dat hij ook zijn taak legaal
naar behoren vervulde".
Een dergelijk oordeel van een tot oor
delen volkomen bevoegd man zegt meer
dan het vuil, dat kapitein Waage de
oude kampleiding nagooit, om daardoor
het gebrek aan leiding van de nieuwe
kampleiding te dekken.
En in het getuigschrift van den plaats
vervangend commandant, den heer Bier
steker heet het:
„Hij heeft den kampcommandant op
werkelijk uitnemende wijze ter zijde
gestaan bij diens opdrachten diverse
kampen te organiseren en had ook een
beduidend aandeel in de organisatie van
het kamp Eort Erfprins dat door bui
tenstaanders een model inrichting wordt
genoemd".
Tot zover dit getuigschrift.
En is het den kapitein Waage niet
bekend, dat het dossier, dat tegen de
oude kampleiding bij de P. O. D. was,
niets heeft opgeleverd en dat het Hoofd
van het Mil. Gezag Den Helder, de
kolonel Buenink, nadat de aanklachten
onderzocht waren, heeft meegedeeld,
dat hij (v. Tol) volledig gerehabiliteerd
was?
De kapitein Waage had dit behoren te
weten, heeft dit waarschijnlijk ook ge
weten en daarom is temeer te ver
oordelen de onwaarachtige wijze waar
op hij de oude kampleiding aanvalt. Dat
is geen ridderlijke strijd. Dat hij het
voor de nieuwe kampleiding opneemt
is zijn goed recht al is zijn argumentatie
zwak, maar dat hij de nieuwe leiding
tracht goed te praten, door de oude te
besmeuren met laster, dat is te veroor
delen, en daarbij vindt hij zijn eigen
superieuren tegenover zich, die een zo
goed getuigenis van de oude kamplei
ding gaven.
B.
De gezellige sfeer in
„d e R o s k a m" is niet te
evenaren.
Café Dancing .de Roskam1'
ZONDAG 4 NOVEBER 1945.
DEN HELDER. Ned. Herv. gem.: Nieu
we kerk, 10 uur, ds Cramer; Palmstraat,
10 uur, ds. Borghardt. Doopsgez. Gem
vm. 10.30 uur, da. Rotfus. Evangelisatie,
Vijzelstraat: 10 uur vm. en 7 uur nm. Sal
menkomst, nm. 2.30 Zondagsschool; Woens
dag nm. 7.45 uur Bijbelkring; Donderdag
nm. 7.30 uur Vrouwenkrans; Zaterdag nm.
7.30 uur Bidstond. Chr. Geref. kerk, a.
d. Steengracht: vm. 10 en nm. 5 uur ds.
J. Rebel. Herst. Evang. Luth. gem.,
Weezenstraat: vm. 10.30 uur, de heer J. k.
Schendelaar, onderwerp: „Allerheiligen",
liturgie, zang van het kerkkwartet. Le
ger des Heils, Spoorgracht 35, vm. 10 uur
Heiligingssamenkomst, nm. 3.30 uur Open
luchtsamenkomst (naast het distr.kantoor),
nm. 7.30 uur: Verlossingssamenkomst
Maandag 5 Nov. 2.15 uur, Dameskrans.
Donderdag 0 Nov., 7.30 uur: Bidstond. De
ze samenkomsten staan o.l.v. kapiteins
H. Winter.
JULIANADORP. Ned. Herv. gem., 14.10
uur, ds. J. de Zwaan (Anna Paulowna).
De inspecteur van politie J. Schipper is
door de commissie van onderzoek gere
habiliteerd. Zijn staking is opgeheven en
hij is in dezelfde functie bij het Helderse
politiecorps weer aangesteld.
Druk: Dagblad v. Noord-Holland N.V.
De voetbalcompetitie gaat Zondag
draaien, al is de kans grcot dat Hel
der en HRC nog niet zullen spe
len. Er is nbesloten dat, wanneer
de aangekondigde afdeling biet wor
den veranderd, onze clubs niet zullen
uitkomen.
De eerste klassers: District I Ajax
Hermes; 't GooiXerxes; VSVRFC;
Emma.ADO; EDOde Volewijkers.
District II: SpartaHaarlem; DWS—
DFC; FeijenoordStormvogels; VUC
Blauw Wit; NeptunusDHC.
District III: Dit district vangt eerst
18 November aan.
District IV: NACEindhoven; Longa
—Baronie; RKTV—Helmond; BW—
Vlissingen; RBCNoad.
District V A: VeendamBe Quick;
Velicitas—GVAV; HSC—Acbilles; B:
Frisia—LSC; Heerenveen—Leeuwar
den.
District VI: PSVBleijerbeide; De
SpechtenMVV; VVVRoermond; Ju-
lianaBrabantia; Limburgia— Maurits.
Ons district.
!de klasse A: OSVwint van KFC;
AFCzegeviert over 7.FC; Alcmaria
kan de Boys hebben; ZW wint van
West Frisia en WFC van Volendam.
2de klasse B: UVJ3—Watergraafsmeer;
QuickRCH; Velsen—de Kenne-
raers: HBC—de Spartaan; TogZee-
burgia.
3de klasse A: Deze afdeling gaat dus
tot heden nog niet door.
3de klasse B: QSCRKVVA; Zaan-
landia—Pu^mersteyn; WZKW; de
Meteoor—Zaandijk.
3de klasse C: Terrasvogels—Bloemen-
daal; ADO 1920-SchotenHFCTijbb;
DEMKinheim.
4de klasse A: Atlas ontvangt om
half drie Schoorl. Dit worden de eer
ste punten, hoor! LSVV achten wij
sterker dan Oudesluis: N.-Niedorp
verliest van Texel: W.-WaardVrone
is voor de roodbroeken. BKC ontvangt
Watervogels. Een spannend treffen zal
dat worden. We rekenen op 1 punt
voor onze kraaien.
Res. 2de klasse A: Helder 2 gaat naar
KFC 2. De mannen van Koos Burger
zullen daar wel raad mee weten.
HOCKEY.
Hermes I heren ontvangt nu de
Kraaien uit Wormerveer. Weer ro'n
zware opgave. Nu moeten echter beide
punten thuis blijven, hoor. Afgespro
ken, Tompot?
De Hermes-dames gaan weer op reis.
Nu moet een bezoek gebracht worden
aan FAHC. Zondag j.1. wonnen zij met
11—0. Ditmaal mag het ook iets min
der, als er maar gewonnen wordt.
Hermes II heren is vrij, maar het
derde gaat naar Zandvoort 4, terwijl
de dames II en III elkaar gaan be
kampen.
KORFBAL.
KVH I dat haar eerste wedstrijd te
gen Meo uit Amsterdam reeds verlo
ren heeft met 42, ontvangt nu OKV
uit Oostzaan. Wij verwachten nu toch
een succesje, hoor korfballers, al zal 't
niet meevalen. Aanvang 2 uur.
HANDBAL.
Terwijl wij deze vóórbeschouwing
schrijven, hebben de handballers pns
nog geen programma gemeld. Wel we
ten wij te vertellen dat de heren
van de HAV Zondag j.1. met 8—3
tegen HOC ten onder gingen. On
danks de nederlaag was het een goed
gespeelde wedstrijd.
Wij gaan weer de uitslagen publiek-
ren. Iedere Zondag om S uur zullen
wij trachten de eerste uitslagen binnen
te hebben. De clubs die buiten de stad
spelen kunnen ons reeds om 4.45 uur op
bellen. Ons nummer is nog steeds 2345.
Uw aanhang wacht op de uitslag en
dus hopen wij dat alle clubs daaraan
willen meewerken.
Om zes uur hopen wij de belang
rijkste uitslagen voor de ramen te
kunnen publiceren.
WEDSïPtJÖEN 3DE KLASSE A
UITGESTELD.
Zoal6 wij verwacht hadden zijn de
wedstrijden van de derde klasse A uit
gesteld. Waarschijnlijk dus de eerste
stap in de goede richting.
ICC: Watervogels 3—HRC 4 10 uur;
Schagen 2Petten I 3 uur; SVW I
Winkel I; Vios I—VZV I; JVC I—Geel
zwart I.
21: Texel 2—Atlas 2 11.45 uur; Suc
ces 2Helder 4 11 uur; Kaagvogels I
BKC 2ij Zap I—SRC I; Texelse B. I—
HRC 5 11.45 uur.
31: Succes 3—JVC 2 10 uur; Oosterend
I—Zap 2 11 uur; ZDS I—Texelse B. 2;
BKC 3—HRC 6 10.15 uur.
Adsp. O: BKC a—Succes a 12.30 uur;
HRC aSchagen a, 10 uur; TVC aHel
der a, 11 uur.
Adsp. P: HRC b—Watervogels a.
Indien geen tijd vermeld beginnen de
wedstrijden om 2.30 uur.
(Aanvang half elf).
De eerste competitiewedstrijd van
Atlas I wordt gespeeld tegen Schoorl
een oude bekende uit de le kl. NHVB.
De opstelling is als volgt: Boon, Slo-
temaker, Beijer, Snijder, Post, t H®1?'
de Boer, Buis, Wijker, Lokkers, w ij
ker.
Directeur: S. Koning; hoofdredacteur-
J. Bijlsma: stadsverslaggever TeeKo
de Boer; alg. reportage W. Kok; Spo
redacteur J. Bremer. Correspondente^
Breezand-Anna Paulowna Ph. F.
Wilde; Julianadorp l J. Gaakeer;
W. J. Tey, Den Burg: Hoofdc°rr«>P°
dentschap Wierigen: His Wilms, w
lytushoef.
