i)e oevrijding
AGENT-INCASSEERDER
een nette JONGEN.
Gevraagd een nette Jongen
door Yvel Dlawnurg
De oorlog kostte ons land
200.000 mensenlevens
Nieuwe „Fords" in aantocht
Geheim verdrag tusschen
Churchill en Roosevelt
STAKINGEN
BREIDEN ZICH UlT
Abonneert U
op dit Btad
Deurwaarder Prins
Kan geplaatst worden
Banketbakkerij Firma J. DUNSELMAN,
Bassingracht 10, Den Helder.
voor loop- en magazijnwerk. Boven 16 jaar.
VAN WILLIGEN, Koningstraat 12-18.
een nette WINKELJUFFROUW.
ROTTERDAMSCH ZIEKENFONDS
VEREEN. NED. SCHOLEN N.V.
DANSINSTITUUT „MOUTON"
Het laat in de avond.... Begin
Mei....
Flarden van geruchten zijn tot ons
doorgedrongen, de Duitse legers in de
buurt van Dresden zijn verslagen. De
hoge groene wallen waarachter de
hoofdweg naar Praag gaat, moet vol
terugtrekkende troepen zijn.
De hoge wallen, die het ghetto herme
tisch afsluiten, kunnen niet beklommen
worden, daar staat de doodstraf op.
Maar de bevrijding nadert toch.
Bonkes! (fantasieberichten) zeggen de
pessimisten en dat zijn de meesten on
der de joden. We komen er niet uit, de
waarheid zal wel wezen, dat de troepen
van Hitier naar Praag oprukken om
daar de boel kort. en klein te slaan en
dan blijft er van Theresienstadt, dat op
hun weg ligt, niet veel over, we zijn er
nog niet!" Hebben ze niet gezegd: twee
dagen voor het eind van de oorlog zal
het Joden-vraagstuk opgelost zijn". Het
is de pessimisten niet kwalijk te nemen,
dat zij er zo over denken. Honderd,
neen duizend maal hebben in de schier
eindeloze ballingschap Bonkes de moed
er in gehouden. Gretig zijn ze aan
vaard, maar steeds en immer bleven het
bonkes. Himmler liet niet los wat hij
in zijn klauwen had. De laatste maan
den heeft Theresienstadt het allervree-
aelijkste moeten aanschouwen: „Uit
moordenaarskampen zijn tienduizenden
levende lijken binnen het ghetto van
Theresienstadt gevoerd. Himmelr wil
de daar in het door de geallieerde be
dreigde gebied zijn buit niet vrijgeven.
Vele dagen lang hebben die mensen
moeten marcheren over de grote wegen,
zonder eten of drinken, wie niet mee
kon, werd neergeknald. In hun ge
streepte boevenpakken, die als flarden
langs hun uitgeteerd lichaam neerhin
gen, met hun op doodskoppen lijkende
gezichten, kwamen zij als levende lijken
Theresienstadt binnen. Zij stierven bij
honderden op de plaats waar zij neer
vielen. Het geschreeuw van: Honger,
Honger! was hartverscheurend. Zij wer
den verdelgd als ratten..
Nu zal onze beurt wel komen. Wij be
leven het einde, de gassene (bruiloft)
niet.
Ik lig op een zolder, heel hoog onder
de pannen. Ik ben ingedeeld bij de Hon
gaarse Joden. Een verpestende stank
heerst er. De wandluizen kruipen bij
honderden over ons heen, overal op
mijn lichaam voel ik ze, ze zuigen gre
tig mijn bloed.
Boven in de lucht grommen en ronken
de vliegtuigen en van de grote weg, en
uit de bergen rondom Theresienstadt
dondert het kanon. Hier en daar hoor
Ik een granaat inslaan. Angst heb ik
niet, we zijn de nabijheid van de
dood gewend geraakt. Waarom zou ik
eigenlijk in dit donkere, stinkende hel
blijven! Ik snak naar frisse lucht! Snel
kleed ik mij aan en tast naar de gam
mele trap, en ga naar beneden.
Het is buiten eenzaam en verlaten,
dan plotseling slaat weer een granait
met donderend geweld in. Gegil en ge
schreeuw volgt; ik zie mensen uit de
vieze kazernes hollen: „We gaan kapot,
we komen er niet uit".
De Nederlandse generaal Schrijver Ls
zoeven dodelijk getroffen, zijn beide
benen zijr. afgeslagen, vertellen ze, we
komen er nooit uit.
Weer dondert het kanon, slaan grana
ten in....
Onder een hoge, grauwe muur van de
kazerne zoek ik beschuttingRondom
mij is de duisternis en ik moet steeds
aan den ouden generaal Schrijver den
ken. Twee en een half jaar lang heeft
hij, man van tachtig jaar, de ellende
van de concentratiekampen moedig ge
dragen, de honger heeft dikwijls in
hem geschrijnd. Hij, die een eervolle
positie bekleedde bij het Rode Kruis,
zou nimmer Holland meer terug zien.
Neen dacht ik: „Niemand komt hier
meer levend uit." Weer dondert het
kanon met zwaar gebulder, dan valt
opnieuw een diepe, zware stilte. Een
stilte, die vreemd wonderlijk aandoet.
„Waak ik of droom ik? Daar vlak
bij mij, bij het hek dat het ghetto af
sluit, knippen zware electrische lichten
aan. Hel, breed wit licht boort zich door
de duisternis, ik hoor een krakend ge
luid van brekende latten. Het hek, dat
het ghetto afsluit wankelt, kraakt en
barst, er komen koppen van Tsjechi
sche gendarmen boven uit en die gil
len: „Hoera, hoera, de Russen komen,
jullie zijn gered, hoera!"
Dan weer plotseling een stilte. Een
siddering trekt door mij heen: „Ben ik
krankzinnig, is het een fata morgana,
lijd ik aan hallucinaties?" Maar dan
plotseling dringt toch de werkelijkheid
tot mij door. Uit de kazernes stormen
de mensen. Waar komen olots de grote
rode spandoeken met hamer en sikkel
van daan, die ze in triomf naar buiten
dragen? Ze klimmen op de schutting
en spannen het breed over de straat:
„Welkom aaiv de zegevierende Russi
sche legers." Onder de zware booglam
pen wordt het gespannen. Duizenden
mensen zijn nu op straat: Tsjechen, Hol
landers, Hongaren, Belgen, Polen, Rus
sen, allen hebben tranen in hun ogen
Ik zelf sta te grienen als een kind. Ik
weet nu: Dit is het einde van de ellen
del Hoe kom er plots rood, wit, blauw
lint op mijn jas? Ik weet het nu nog
niet, maar allen, die nu op straat zijn,
hebben plots de nationale kleur van
hun land op hun borst. Wenend vallen
de mensen elkaar in de armen, mannen,
vrouwen en kinderen. Niemand is zijn
ontroering meester. Himmler moest zijn
buit loslaten. Alles is uit de stinkende
kazernes gelopen. Als een mierennest
krioelt het nu dooreen.
Een troepje Nederlanders staat bij
elkaar, met schorre keel, terwijl de tra
nen onze stem verstikken, zingen wij
het Wirhelmus. Zwijgend, door ontroe
ring overmand, drukken wij elkaar de
handen. In eindeloze rijen daveren de
Russen over de weg. Bij iedere tank,
bij iedere auto die passeert schreeuwen
duizenden kelen zich schor: „Hoera,
hoera, en de Russen, die er in zitten,
werpen duizenden sigaretten, broden,
koek en voor ons tot nu toe onbereik
bare heerlijkheden in de menigte. De
Tsjechische gendarmen zijn onmachtig
orde onder dé mensen te houden, die
graaien en grissen naar deze gaven.
Helaas vallen er daardoor ook slacht
offers. Een jonge Hongaar, die naast mij
sliep, kan zijn enthousiasme niet be
dwingen, hij wil op een Russische tank
springen, maar hij struikelt en valt.
De tank rijdt hem over de borstkas:
Arme jongen, arme Perlemutter, jij hebt
maar even aan de vrijheid kunnen nip
pen.
(Nadruk verboden.)
Dr. Ph. J. Idenburg, directeur van
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek heeft een schatting gemaakt van
het aantal personen, dat Nederland
tengevolge van de oorlog heeft ver
loren. Hierbij zijn de militairen en
burgers, gedood door oorlogshande
lingen, de verliezen van de marine
en de koopvaardij, de tengevolge van
executie en mishandeling in kampen
in Duitsland overleden Joden, poli
tieke gevangenen en tewerkgestelden
en, de slachtoffers van de hongers
nood inbegrepen.
Het totaal, waarin dus de verilezen
in Nederlands-Indië nog niet zijn in- j
begrepen, bedraagt 200.000 personen.
Per 1000 inwoners zijn er 22 omge
komen.
Het cijfer van de militaire en ci
viele oorlogsslachtoffers voor Groot-
Brittannië en Noord-Ierland bedraagt
7- per 1000 inwoners.
I
COMPLOT TEGEN FRANCO's
REGERING.
Naar de Times uit Madrid meldt, is
aldaar in politieke kringen grote op^
winding ontstaan door de ontdekking
1 vat", een georganiseerd communistisch
complot tegen de regering. Van offi
ciële zijde worden de berichten tegen
gesproken. In de gehele hoofdstad zijn'
de wachtposten echter versterkt, het
geen als een bewijs wordt opgevat,
dat een samenzwering werd gesmeed.
H. K. H. PRINSES JULIANA HEEFT DEZER DAGEN IN HAAR KWALI
TEIT VAN PRESIDENTE VAN NEDERLANDS VOLKSHERSTEL EEN BEZOEK
AAN GRONINGEN EN FRIESLAND GEBRACHT. Bij het bezoek aan Gronin
gen bracht de Prinses enige ogenblikken door op de Begraafplaats, waar een
groot aantal gefusilleerden begraven ligt. Naast de Prinses de Burgemeester van
Groningen, Mr. Cort van der Linden. Foto: Anefo/Meijer-P.
Naar mén verneemt zullen de Ford
fabrieken te Amsterdam binnenkort vol
doende onderdelen uit Amerika ontvan
gen voor Ford- en Mercury-automobie-
len en vrachtwagens. Daardoor zal de
fabriek te Amsterdam voor geruime tijd
volop in bedrijf kunnen worden gesteld.
Engeland zal binnenkort ook twee
typen leveren, nJ. de „Ford-vier" en de
Ford vier de luxe".
Vrachtwagens kunnen reeds, indien
aankoopvergunning aanwezig, worden
geleverd.
WASHINGTON, 12 Nov. (Reuter).
De Amerikaanse journalist Drew Pear-
son heeft bijzonderheden gepubliceerd
over de geheime overeenkomst, welke is
gesloten tussen Roosevelt en Churchill
met betrekking tot de Duitse industrie.
Volgens deze overeenkomst zullen de Ver
enigde Volkeren er op toezien, dat de
Duitse oorlogsindustrie in het Roer- en
Saargebied wordt geliquideerd. Het is de
bedoeling van Duitsland een landbouw-
staat te maken en men neemt aan, dat
Truman niet van deze lijn zal afwijken,
ondanks de politiek, die sommige gene
raals schijnen te voeren.
De Amerikaanse radio-omroep maakt
bekend, dat er thans meer dan 275.000 ar
beiders in staking zijn gegaan. In de
electrische industrie dreigen eveneens sta
kingen 250.000 arbeiders verlangen een
loonsverhoging van twee dollar per dag.
Gaat de staking door, dan worden 75 fa
brieken ln 22 staten getroffen. In Detroit
zijn onderhandelingen gaande om te voor
komen, dat ongeveer 600.000 arbeiders in
de automobielindustrie het werk neerleg
gen.
Met blijdschap geven wy U
kennis van de geboorte van
onzen Zoon
FERDINAND ROBERT.
F. SEEGERS.
M. M. SEEGERS—
LOOY.
Den Helder, 10 Nov. 1945.
Ceramstraat 3.
Tyd. adres: Kraamverzorging
Zuster De Groot, Javastxaat.
Maandag 19 Nov. a.s. ho
pen onze geliefde Ouders,
Behuwd- en Grootouders
P. ROTGANS
en
J. ROTGANS—DIJKSHOORN
den dag te herdenken dat zij
vóór 25 jaar in het huwelijk
*ijn getreden.
Hun dankbare Kinderen
en Kleinkinderen.
Hippolytvjshoef. Wieringen,
Klieftstraat No. 26.
DANKBETUIGING.
Langs deze weg betuigen wij
onze hartelijke dank voor de
zeer vele blijken van be
langstelling, bij ons zilveren
huwelijksfeest ondervonden.
JAC. KALEVELD.
M. S. KALEVELD—
YPMA.
Den Oever, 31 Oct. 1945.
Hofstraat 69.
Groote Maatschappij v.
Levens- en Volksverzeke
ring vraagt voor DEN
HELDER een
Leeftijd 2535 jaar.
Borgstelling vereist. Br.
met uitvoerige inlichtin
gen onder no. 1973 Adv.-
bur. B. KNOL, Mathe-
nesserlaan 310, R'dam.
zal op DONDERDAG 15
NOVEMBER a.s., des voorm.
9% uur, in het gebouw van
de voorm. eierveiling aan de
Palmstraat, publiek en
contant verkopen:
Diverse meubilaire, huis
houdelijke en andere
goederen, w.o. aardappel
sorteermachine.
Goederen kunnen worden op
gegeven aan makelaar D
GROOT, Prof. Zeemanstraat
7 en aan de SCHAKEL, Mo
lenstraat.
Bezichtiging. Woensdag 14
November a.s. 24 uur.
BOEKHANDEL DAAN SCHREUDER, KONINGSTRAAT
27, vraagt voor spoedige indiensttreding
Vereist wordt een MULO- of hiermede gelijkstaand diploma.
Sollicitaties uitsluitend schriftelijk en eigenhandig geschre
ven, onder opgave van leeftijd en genoten onderwijs.
HET ALGEMEEN ZIEKENFONDS
afdeling Den Helder
geeft hiermede aan zijn verzekerden kennis dat krachtens
besluit van den Gemachtigde voor de Prijzen onder No.
C 021/c/509 de contributiën zijn gebracht van 25 cent op 28
cent per week voor verzekerden boven 16 jaar en van 4 op
5 cent per week voor kinderen beneden 16 jaar waarvoor
premie verschuldigd is.
Deze verhogingen zijn ingegaan op Maandag 22 October 1945
Bovengenoemde Instelling vraagt te huur
ENIGE KAMERS
of een GEDEELTE VAN EEN HUIS, in het centrum van
Den Helder. Brieven worden met spoed ingewacht: V. N. S.
v. d. Meystraat 2, Alkmaar.
Ca Ié „DE ROSKAM"
Vanaf heden iedere Dinsdag en Woensdag
van 1—2 uur spreekuur
