HELDERSCHE COURANT Mussert voor het gerecht Zij wezeri ons de weg... NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Zijn politieke geloofsbelijdenis'' Weerbericht Plechtige herdenking van 422 gefusilleerde strijders Strijd in Soerabaja in laatste stadium Diphterie-epidemie in N.-Europa Zware aardbeving in Centraai-Azië Veertigduizend WOENSDAG «S NOVEMBER 1945. 3e Jaargang No. 899. VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties II cent per millimeter ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en omgeving 1 2.60, Postabonnementen t 3.00 Dinsdagmorgen om 10 u. is 't grootste proces, dat vermoedelijk ooit in de geschiedenis van het Nederlandse Koninkrijk is gevoerd, begonnen. Ir. Anton Adriaan Mussert, gewezen hoofdingenieur, zoals op de rol vermeld staat, Leider van de Nationaal-Socialistische Beweging in de Nederlanden, is vanmorgen voor zijn rechters verschenen, om verantwoording af te leggen voor hetgeen hij gedaan heeft in de jaren tussen Mei 1940 en Mei 1945. De belangstelling van het publiek was bij het proces tegen Max Blokzijl aan merkelijk groter. Het Bijzonder Gerechtshof is samen gesteld uit: Mr. A. L. M. van Berckel, president. Prof. Mr. P. G. M. van Oven en Mr. H. Burgersdijk, civiele raads leden en LuiJ.-Gen. P. W. Best en Gen- Maj. H. Ch. G. van Lawick, militaire leden. Als procureur-fiscaal had Mr J. Zaayer aan de groene tafel plaats ge nomen. als griffier fungeerde Mr. C. G. Iordens. De verdediging van Mussert is in handen gesteld van Mr. C. R. C. Wij- ckerheld Bisdom, die aan Mussert is toegevoegd. Mr. Wij"kerheld Bisdom heeft een grote ervaring op het gebied van poli tieke processen, omdat hij tijdens de bezetting in tal van processen tegen over Duitse rechtbanken de verdediging op zich heeft genomen van Engeland vaarders en verzetslieden. Mussert lacht. Omstreeks half tien hedenochtend ar riveerde de gevangenisauto uit Schqve- ningen met Mussert en de twee gedeti neerde getuigen Carp en Van Dien. Mus sert stapte lachend uit de auto en con stateerde |net galgenhumor, dat de be langstelling hem meeviel. De drie mannen werden direct naar de cellen in de kelders van het gebouw overgebracht om daar te wachten tot het proces zou beginnen. Omstreeks kwart voor tien werd de publieke tri bune opengesteld. De belangstelling was opvalend gering. Mussert poseerde, na dat hij in de verdachtenbank had plaats genomen, rustig voor de talrijke pers fotografen en keek daarna belangstel lend rond. Uiterlijk had hij weinig van zijn zelfvertrouwen verloren. Hij maak te een physiek en mentaal gezonden in druk. Het proces begint. Om precies 10 uur rijzen allen van hun stoelen. Het Hof komt binnen. De president, mr. Van Berckel, doet Mussert de gebruikelijke vragen en daarna is het woord aan mr J. Zaayer, den procureur-fiscaal, voof het uitspre ken van de tenlastelegging. De voornaamste punten uit deze reeds gepubliceerde tenlastelegging zijn: Het trachten Nederland onder Duitse heerschappij te brengen, het pogen de grondwettelijke regeringsvorm van het Koninkrijk der Nederlanden omver te werpen en hulpverlening aan den vij and. Mr. Zaayer heeft deze drie punten uitvoerig uitgewerkt en toegelicht met talrijke citaten. Musser hoort staande met kennelijke belangstelling het voorlezen van dit do cument aan. Het is wat rumoerig in de zaal omdat de talrijke fotografen hun blitzlicht laten knallen en flitsen. Ove rigens heeft de duidelijke stem van den openbare aanklager ieders aandacht. Op een vraag van den president of REGENACHTIG. In de ochtend nog plaatselijk regen, later opklarend, doch tegen de avond weer buien. Iets kouder, tijdelijk krachtige Noordwestelijke wind. Mussert de citaten erkent, antwoordt hij: JaMussert brengt echter meteen naar voren, dat hij nooit de bedoeling heeft gehad Nederland onder vreemde heerschappij te -brengen, integendeel, alles heeft hij gedaan om dit te voor-' komen. Dan komt de eerste getuige, het hoofd van de bijzondere dienst van de P.O.D., Van Dien, die Mussert de eerste verhoren heeft afgenomen. Deze getuige verklaart, dat Mussert steeds d> „indruk maakte op waarheids getrouwe^ antwoorden te geven op de hem gestelde vragen. (Zie vervolg pagina 3). MUSSERT TUSSEN DE VELDWACHTERS IN DE RECHTSZAAL. Foto: Thuring-P. Te Soerabaja is een dossier gevon den van de Indonesische politie, waarin zich onder andere foto's bevonden van dtn moord op generaal Mailaby. Haarlem was Dinsdag in rouw. De vlaggen hingïn halfstok, de .winkels waren gesloten, het verkeer stilge legd. In de Grote Kerk werden 422 slachtoffers, die bij het binnenlandse verzet tegen de vijand zijn gevallen en thans zullen rusten in de eregraf- hof in de -duinen bij Bloemmdaal, plechtig herdacht. In de grote ruimte van de St. Bavo waren vijf duizend familieleden aanwezig uit alle delen van het land om de gefusilleerden de laatste eer te bewijzen. Hannie Schaft Vóór de preekstoel stond het stof felijk overschot opgebaard van Hannie Schaft, enige vrouw onder al deze slachtoffers. De baar werd gedekt door de Nederlandse vlag, 'welke in Sep tember 1944 werd gehesen op het ver blijf van H. M. de Koningin in Enge land, toen daar bericht werd, dat ge heel Nederland bevrijd zou zijn. Er omheen waren talrijke kransen ge rangschikt, een zeer klein deel van de vele honderden kransen en bloemstuk ken, welke Maandagmiddag, toen men- langs de baar kon defileren, in de Grote Kerk door verwanten, vrienden, oud-illegale groepen, verenigingen en organisaties van allerlei aard waren neergelegd en die later naar de ere- grafhof zijn gebracht. Onder deze kran sen waren ook die van de Koninklijke familie. De plechtigheid werd bijgewoond door H. M. de Koningin, door Priijs Bernhard (later op de eregrafhof ook door Prinses Juliana). Verder waren tegenwoordig de minister-president, prof. ir. W. Schermerhorn, de mi nister van binnenlandse zaken dr. C. J. M. Beel, luit.-gen. mr. H. J. Kruis, de commissaris der Koningin in de provincie Noord-Holland, dr. J. E. Baron de Vos van Steenwijk en vele andere autoriteiten. De herdendinksdienst. De herdenkingsdienst werd geopend door de Kon. liedertafel „Zang en Vriendschap" onder leiding van Frits Schuurman. di° het „Wilt hed°n nu t-eden" zong. Daarna sprak dr. H Wamsteker namens het comité eregraf hof. Deaanwezf(?heid van H. M. de Ko ningin en de Prins geeft de nabestaan den de troostrijke gedachte, dat hun leed in de harten van het eehele Ne derlandse volk weerklank heeft ge vonden. Het is spr. te moede, alsof wij vandaagals' één grote familie met 6 landsmoeder in ons midden, onze dierbare zonen ten grave dragen. Voor de..iemileleden van de gevallenen-moet het een steun in hun verdriet zijn, dat met hen 't hele Nederlandse volk zich ervan bewust is, dat het in de vijf ja ren een groot en onherstelbaar verlies heeft geleden. De enige vrouw, hier opgebaard, vertegenwoordigt niet alleen alle ge vallenen van het verzet, doch ook de Nederlandse vrouw. Spr. ziet deze plechtigheid dan ook als een symbool van de moed en de offervaardigheid der Nederlandse vrouwen in de oor logsjaren, die de groei van het verzet stimuleerden. Maken ook de levenden vandaag de balans op, dan kan ik de verzuchting van menig achtergebleven dierbaren verwant begrijpen, die zegt: „Heeft hij voor dit volk. voor deze baaierd van hebzucht en egoïsme, voor deze poel van ongerechtigheden zijn jonge leven gegeven en ons in smart en kommer achtergelaten?" Tot hen zou ik willen zeggen: Gedenkt, dat God regeêrt, dat hij het is, die oogst op zijn tijd. Geen offer, hoe groot ook, is in zijn licht vergeefs geweest. Zeker, al deze ge vallenen. zij vormen slechts een scha kel in de lange, onzegbaar zware keten van lijden, die ons volk gekluisterd hield, die in menig gezin zwaar drukt en zijn donkere last op ons gehele volksleven legt. Maar ik zie in al dat lijden, in al deze heldenmoed en ster vensbereidheid de enige, althans de sterkste tegenkracht tegen de verwilde ring en ikzucht van enkeling en groep zoals die uit iedere oorlog naar voren komen. Het leven van hen. die wij he den gedenken,schenkt misschien aan ons volk de kracht tot herstel, misschien ook de moed tot vernieuwing. Prof. H. van Rooy O.FM. getuigde namens de illegaliteit, dat de nationale eenheid hier geboren is: met succes hebben de ondergrondse werkers alle aanvallen op onze nationale zelfstandig heid afgeslagen En <iit zal in onze ge schiedenis als een der grootste over winningen blijven voortleven. Alleen zij kunnen het offer van deze strijders begrijpen, die met hetzelfde lot voor ogen op het laatste ogenblik de dans ontsprongen. (Zie vervolg pagina 3). In acht Dakota-vliegtuigen zijn Dinsdag enige honderden Brits-Indische soldaten van Soerabaja naar het centrum van on rust: Semarang overgebracht. Volgens do berichten is Semarang door torpedojagers beschoten. Met de Mahcattasoldaten die zijn aangekomen mee, béöraagt de sterkte aan Brits-Indische soldaten te Semarang nu ongeveer één bataljon. Wij vernemen dat de operaties te Soe rabaja het laatste stadium beginnen te naderen. Nu het Darmogebied vast in Britse handen is gekomen, zullen, naar men verwacht, spoedig alle weerstands nesten zijn opgeruimd, de laatste verlies cijfers zijn, naar Reuter meldt: gesneu veld: 12 officieren, 4 officieren .met spe ciale opdracht van den onderkoning, 2 manschappen en 91 Brits-Indische man schappen; get/ond: 16 officieren, 14 offi cieren met speciale opdracht van den onderkoning, 16 Britse manschappen en 414 Brits-Indische manschappen; vermist: 4 officieren, 3 officieren en 99 Brtts-Indir sche manschappen, LUCHTAANVALLEN OP AMBARAWA EN DJOKJAKARTA. Vier Thunderbolts hebben aanvallen ge daan op doelen ten zuidwesten van Amba- rawa. Twee auto's werden in brand ge schoten. Vier Mosquito's, waarvan twee met raketbommen waren uitgerust, heb ben voor de tweede maal Djokjakarta aan gevallen. De twee andere Mosquito's wier pen 500 pondsbommen. BULLETIN VAN DE MEDISCHE STAF VAN DE UNRRA. In een Dinsdag door dtf medische staf van de UNRRA gepubliceerd rapport is medegedeeld, dat de diphterie in N.- Europa epidemische omvang heeft aange nomen. Het bulletin meldt voorts, dat in Nederland diphterie niet dodelijke afloop zoveel voorkomt, dat het sterftecijfer door diphterie onmiddellijk volgt op dat door tuberculose. Een aardbeving van grote hevigheid is opgemerkt door den seismoloog J. J. Shaw te West Bromwich (Birmingham». Dit geschiedde gisteravond om 22 uur 26 minuten GMT. Het centrum van de aard beving bevindt zich waarschijnlijk in het westen van China of in het noorden van Voor-Indië. Drie en een half uur na de eerste schok trilde de aarde nog. Opgraving van slachtoffers van Nazi-terreur in Polen. Uit Warschau wordt medegedeeld, dat men gisteren is overgegaan tot de opening van massagraven in het Bosch van Palmiry, nabij de Poolse 'hoofdstad. Uit het eerste heeft men ongeveer 40.000 lijken van slacht offers van de Hitler-terreur opge graven, waaronder zich vele geraam ten van vrouwen en kinderen be vonden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1945 | | pagina 1