HELDERSCHE COURANT
Dagorder Adm. Helfrich aan de
troepen in het Oosten
De Jappen van Java gaan naar 't
eiland Galang
Turkije zal zo nodig de wapens
opnemen
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Ik eis zelfbeheersing en discipline
Represaille kweekt haat
DAT HEBBEN WE NODIG I
Beter nieuws uit Buitenzorg
Wat gebeurt er met de Ned.
Mariniers uit de V. S.
Kwestie RuslandTurkije ter
sprake bij de U.N.O.?
Een Russische
atoombom
DINSDAG 8 JANUARI 1946.
Se Jaargang No. 330.
Don Held*
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
HOOFDREDACTEUR J. BIJLSMA
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving i 2.60, Postabonnementen i 3.00
Luitenant-admiraal C. E. L. Helfrich heeft een dagorder uitgegeven voor alle
Nederlandse troepen, die onder bevel staan van den opperbevelhebber der
Nederlandse strijdkrachten in het Verre Oosten. Daarin wordt o.a. gezegd:
„Het is misschien niet aan u allen be
kend, dat ik onlangs openlijk heb ver
klaard, volledig in te stemmen met de
krachtiger maatregelen door den ver
antwoordelijken geallieerden opperbevel
hebber in Ned. Oost-Indlë aangekondigd
en terstond in werking gesteld.
De opzet van deze maatregelen was
grotere veiligheid te verzekeren in dat
gedeelte van Java, dat thans door de
geallieerden bezet is. Mede om een goede
basis te scheppen voor vruchtbare uit
wisseling van opvattingen tussen verte
genwoordigers der Nederl. regering en
de Indonesiërs.
Omdat ik in mijn positie van opper
bevelhebber een beter inzicht kan heb
ben in hetgeen wij kunnen en moeten
doen, gaf ik uitdrukking aan mijn ver
langen, dat zij het ten koste van veel
geduld en zelfbeheersing recht en wet
zo spoedig en zo volledig mogelijk
moesten worden hersteld. Daartoe heb ik
de medewerking verzocht van burgers
zowel als van militairen.
Sedert deze nieuwe phase is Ingegaan,
schijnt het mij, dat deze uitdrukkelijke
wens van mij door het militaire perso
neel niet is uitgevoerd. Reeds hebben
berichten mij bereikt van agressie, door
sommigen uwer gepleegd, hetgeen in
volstrekte tegenstelling staat tot de mi
litaire waardigheid. Zeker geldt dit in
een tijd, waarin zowel burgers als mili
tairen niet weten, wie vriend en wie
vijand is en waarin recht en orde in de
waagschaal liggen.
Ik weet maar al tegoed, hoe het u te
moede moet zijn, wanneer gij tot non
activiteit verplicht bent en soms zelfs
passief de gebeurtenissen moet afwach
ten, die uw gevoelens van recht en eer
schokken.
Ik eis niettemin in het volle besef
van wat er op het spel staat de uiter
ste zelfbeheersing en discipline, zelfs al
zouden anderen fouten maken. Repres-
saille en vergelding kunnen slechts haat
brengen en vervreemding en onze repu
tatie schaden.
Het gehele militaire personeel, dat on
der mijn bevel staat, moet zich in ieder
opzicht verre houden van daden, hoe
gering ook, die recht en orde zouden
kunnen verstoren. Nogmaals beveel ik u
met de meeste nadruk mtin wensen en
orders uit te voeren. Diegenen, die des
ondanks zich zelf schuldig maken aan
onwaardig gedrag, zullen zeer streng ge
straft worden. Ik reken er op, dat gil
met geloof in mijn gezag zult handelen
in de geest die ik van u verwacht.
get. C. E. L. HELFRICH,
Admiraal van de Kon. Nederlandse
Marine.
HET ONTSLAG VAN
LUITENANT GENERAAL VAN OYEN.
Het ontslag van luitenant-generaal
Van Oyen was niet het resultaat van,
noch stond in direct verband met enig
persoonlijk meningsverschil t.a-v. de
Nederlandse regeringspolitiek op Java,
aldus een zegsman van de N.G.I.S.
De Nederlandse regering is zich ervan
bewust, dat de situatie in Nederlands-
Weerbericht
KOUDE OCHTEND.
Meest nevelig of gedeeltelijk be
wolkt, overwegend droog weer. Kou
de ochtend, met vooral in het O. des
lands lichte vorst, overigens tempera
tuur om het vriespunt. Z. wind, aan
de kust matig.
Zon op: 8.46 uur. Onder: 16.45 uur.
Maan op: 11.43 uur. Onder: 22.32 u.
Indië buiten de contröle van oudere
Nederlandse militairen ligt en de be-
stuursautoriteiten hebben een scherp
omlijnde politiek vastgesteld volgens
welke plaats moet worden gemaakt voor
de jongeren, die door nauwer contact
beter op de hoogte zijn met de situatie.
Luitenant-generaal Van Oyen is van
deze gang van zaken reeds enige weken
geleden op de hoogte en heeft daarin
aanleiding gevonden zijn ontslag te
nemen. Hij heeft zich terecht tot de
Nederlandse regering gewend om ge-
Tengevolge van een in 't vorig jaar
gesloten handelsverdrag tussen Ne
derland en Tsjecho-Slowakije zal ons
land ontvangen:
Hout, ijzer- en staalwaren, machi
nerieën, werktuigen en gereedschap
pen, automobielen, rijwielen, textiel
producten, hotelporcelein, glaswerk,
mout, hop, klaverzaad.
Nederland levert: pootaardappelen,
groenten- en bloemenzaden, Philips-
producten.
pensionneerd te worden. Als gevolg van
de regeringspolit'">k, zal zijn aftreden
niet een alleenstaand geval blijven. De
regering heeft ingezien, dat de persoon
lijke overtuiging van oudere ambtena
ren er niet op berekend is te leiden tot
de meest vlotte en de meest billijke
regeling van de moeilijkheden in Ne-
derlands-Indië.
Er komt beter nieuws uit Buitenzorg,
waar de TKR en de politie toegestemd
hebben, samen te werken met de Brit
ten; zij hebben 77 Indonesiërs gearres
teerd.
Te Bandoeng zijn meer dan 500 Ja-
pannezen ontwapend ter voorbereiding
van het transport van een totaal van
meer dan 600 Japannezen naar Buiten
zorg voor eventuele verscheping naar
het eiland Galang in den Riouw Archi
pel. Alle Japannezen op Java onge
veer 77.000 zullen naar het eiland
Galang gezonden worden, terwijl alle
Japannezen op Sumatra geconcentreerd
zullen worden op het eiland Rempang,
dicht daarbij.
De Japannezen worden nog belache
lijk zacht behandeld. Zij dragen hand
schoenen gedurende hun werk, genieten
een dagelykse siësta, en mogen eieren
en fruit kopen.
Er zijn duidelijke tekenen van nieuwe
Indonesische activiteit in de omgeving
van Soerabaja, waar gedurende de laat
ste paar dagen Britse artillerie ver-
scheidt.i malen tussenbeide is gekomen
om de Indonesische concentraties uit
een te drijven.
Het radiostation van de extremisten,
dat nu gevestigd is te Modjokerto, heeft
de Indonesiërs van geheel Soerabaja
gevraagd „niet de moed te verliezen,
daar de stad spoedig heroverd zal wor
den".
Van de 400.000 inwoners zijn ongeveer
250.000 naar Soerabaja teruggekeerd.
1500 tot 2000 Europeanen worden in Ma-
lang gevangen gehouden, volgens be
richten van Chinezen uit deze stad. Het
zelfde bericht meldt, dat de Indone
siërs een „trainingkamp voor piloten"
onder Japanse instructeurs hebben op
gericht.
Tot 1 Januari bedroegen over geheel
Nederlands-Indië de geallieerde verlie
zen 1.289 (206 doden, 906 gewonden en
177 vermisten).
Naar aanleiding van de verklaring,
door een Britse zegsman gegeven en
volgens welke slechts 1 bataljon Ne
derlandse mariners ongeveer 1.000
man van de „Noordam" aan land
gegaan is, terwijl de anderen nu op
weg naar Malakka zijn, heeft een Ne
derlandse woordvoerder van de ma
rine gezegd:
„Het heeft nooit in de bedoeling van
de Nederlandse marine gelegen Neder
landse mariners te Batavia te ontsche
pen. Zij waren bestemd om ontscheept
te worden in een andere Nederlands-
Indische haven. Deze mariners hebben
in de Ver. Staten de best mogelijke
opleiding genoten. Zij hebben deze
training zeker niet doorgemaakt om de
taak over te nemen van het herstellen
van het evsnwtcht. Wie de Nederland
se mariners opdracht gegeven heeft te
Batavia aan land te gaaSf is nog een
onverklaarbare vraag.
De bijzondere correspondent van
A. N. P.-Aneta vroeg den zegsman,
waar de andere Nederlandse mariners,
die nu de Ver. Staten hebben verlaten
(in 7 schepen, die de manschappen met
hun uitrusting vervoeren), ontscheept
zouden worden.
De zegsman antwoordde: „Waar
schijnlijk zullen deze overige mainers,
die nu in volle zee zijn, ook ont
scheept worden in havens buiten Ned.-
Indië.
Het zou te betreuren zyn, indien na
de inspanning van de mariners zelf en
de onkosten, die voor hun opleiding
gemaakt zfln, deze brigade, die be-,
schouwd kan worden als de beste ge
vechtseenheid van het Koninkrijk der
Nederlanden, gesplitst zou worden.
Deze brigade niet intact te laten
voor haar bijzondere taak en diensten
staat gelijk met haar absoluut on
bruikbaar maken".
Terwijl de Sowjet-radio en -pers de
aanvallen op Turkije hervat hebben, zijn
de Turkse bladen met een nieuwe cam
pagne tegen de eisen van Moskou be
gonnen. Men heeft de indruk, dat nu de
Gewoonlijk ziet men geen foto uit het verwoeste Arnhem zonder de gehal-
veerde toren der St. Eusebiuskerk, als symbool van de desolate toestand,
waarin deze eens zo prachtige stad verkeert. Thans zal ook deze toren
moeten ontbreken, daar het grootste deel ervan door de laatste storm is
afgewaaid. Een steigerwerk van stalen buizen, dat voor de restauratiewerk
zaamheden tot op volle hoogte was opgetrokken, is nog als een plukje
kromgebogen ijzerdraad blijven hangen. Anefo/Renes.
algemene vergadering van de U.N.O. te
Londen bijeenkomt, de Turkse leiders {Je
aandacht van de wereld willen vestigen
niet alleen op dit Sowj etTurkse geschil,
doch ook op de politiek van de Sowj et-
Unie in het algemeen. Ook de Turkse
delegatie te Londen zal hier speciaal voor
ijveren.
In heel Turkije is gisteren een eind ge
komen aan het één-partijstelsel. Onder
voorzitterschap van den oud-premier
Bayar is officiël de oprichting bekend
gemaakt van een „Democratische Partijv,
die een ruime sociale politiek en de
grootst mogelijke vrijheid aan het par-
ticilier initiatief voorstaat. Ten aanzien
van de buitenlandse politiek baseert zij
zich op de geest van San Francisco en
tegen elk imperialisme, vanwaar dit ook
kome. Met name zal zij zich, „zoals alle
Turken", verzetten tegen de Moskous©
eisen, „waartoe Turkije zo nodig de wa
pens zal opnemen".
Vijf Sowjetgeleerden, werkend onder
hoge druk. hebben een atoombom ont
wikkeld, waartegenover de Engelse-
Amerikaanse atoombom al weer ver
ouderd lijkt.
De Sowjet-Russische atoombom kan
in verschillende grootten in massa ge
produceerd worden.
