HELDERSCHE COURANT
Ik
geloof, dat er werkelijk
voortgang is gemaakt"
li
De Russen ontruimen Bornholm
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KQEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
De besprekingen te Batavia
Deze week voortzetting der
onderhandelingen
Grepen uit het nieuws
Weerbericht
De IJzertoren vernield
Prinses Juliana naar
Zwitserland
De „Oranje" brengt
860 zieken
Deense pers prijst
het Rode Leger
Groente voortaan vrij
Vleesbon verlengd
Invaliditeitswet gewijzigd
De tweede nacht van de
Stille Omgang
„Ridderkruisdrager"
Mooyman gearresteerd
Post voor H.M. 0. 24
MAANDAG 18 MAART 1946.
76e Jaargang No. 9690..
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Advertenties 11 cent per millimeter
Telefoon 2345, Den Helder.
Directeur: S. KONING.
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA.
Uitgave: N.V. Uitg. MUHoll. Noorderkwartier.
ABONNEMENT PER KWARTAAL: Stad en
omgeving f 2.60. Postabonnementen f 3.00
Gironummer 16066, N.V. Drukkerij v.h. C. de Boer Jr.
BATAVIA. Over de tweede bespreking
tussen Sjahrir en dr. Van Mook is het
volgende communiqué uitgegeven:
„Op de 16e Maart om 15.30 uur heeft ten
huize van deii Britsen gezant wederom
een ontmoeting plaats gehad tussen de
Nederlandse en de Indonesische delega
tie. Over de te volgen procedure is over
eenstemming bereikt. Er zijn sub-com
missies gevormd om de bijzonderheden
fe behandelen. Zodra de sub-commissies
verslag uitgebracht hebben, zal de con
ferentie worden voortgezet".
Nadere berichten melden nog het vol
gende:
De eerste bespreking heeft Woensdag
plaats gehad. Aan het einde van de be
spreking welke twee uur duurde, zeide
een officiële woordvoerder: „Ik geloof,
(Jat er een werkelijke voortgang gemaakt
is". Op een vraag of dr. Van Mook op de
voorstellen van Sjahrir antwoord uit den
Haag ontvangen had, antwoordde de
woordvoerder: ,,Dr. Van Mook heeft vol
macht tot onderhandelen". Er zijn twee
sub-commissies gevormd, welke de bij
zonderheden uitwerken. Men achtte het
raadzamer, deze sub commissies in te
stellen dan een overvloed van bijzonder
heden in een plenaire vergadering te
moeten bespreken. De volgende ontmoe
ting tussen Sjahrir en Dr. Van Mook zal,
naar men verwacht, in 't begin van deze
week plaats hebben, nadat de sub-com
missies verslag hebben uitgebracht.
De Indonesische delegatie bestaat uit
Soetan Sjahrir (leider), dr. Darmawan,
dr. Darma Setiawan, Hadji Agoes Salim
en dr. A. K. Pringgodigdo (secretaris).
De Nederlandse delegatie bestaat uit dr.
Van Mook, graaf van Bijlandt, dr. Iden-
burg en dr. Koets. Deze laatste is kort
geleden uit Bangkok te Batavia aangeko
men. Voor de oorlog was hij ambtenaar
en op het ogenblik is hij directeur van
het Ned.-Indische - departement van On
derwijs en Eredienst. De delegaties zul
len permanent zijn. JDe besprekingen zijn
gevoerd in drie talen en wel in het En
gels, Nederlands en Maleis.
Vanaf 1 April zal er driemaal per
week een K. L. M.-toestel naar Oslo
vliegen. Het Orkestgebouworkest is
van zijn succesvole reis naar Engeland
In ons land teruggekeerd. De stad
Manchester was verontwaardigd, dat
het orkest haar de eer niet aangedaan
had van een muzikaal bezoek. Ver
zoeken tot het terug betalen van z.g.
grensgelden moeten worden ingediend.
De eerste na de herovering der
bronnen op Borneo gewonnen olie
wordt naar Australië gebracht. H. M.
de Koningin heeft Curagao haar dank
betuigd voor de door dat eiland gezon
den gift groot f 100.000 ter bestrijding
der T. B. C. in Nederland. De min.-
president van Canada zal vandaag een
verklaring afleggen betreffende de
atoom spionnage.
WEER BEWOLKT.
Geleidelijk toenemende wind tus
sen Zuid en Zuid-West. Meest zwaar
bewolkt. Iets hogere temperatuur
dan gisteren. In het Westen van het
land in de loop van de dag plaatse
lijk enige regen, in het Oosten van
het land merendeels nog droog weer.
19 Maart:
Zon op: 6.47 uur. Onder: 18.50 uur.
Maan op: 20.44 uur. Onder: 7.50 uur.
Tabanan (Bali)
garnizoen.
vraagt Nederlands
Volgens berichten uit zeer betrouwbare
bron hebben de bewoners van Tabanan
(Z.W. Bali) om een Nederlands garnizoen
gevraagd vanwege hun afkeer van de
Japannezen, die zich 'op het ogenblik
aldaar bevinden.
Diksmuiden. - Het te Diksmuiden
opgerichte gedenkteken voor de
Vlaamse strijders uit de oorlog 1914-
1918 werd Vrijdagnacht, ten gevolge
van een ontploffing, geheel vernield.
Het parket stelt een onderzoek in
ter plaatse.
SOESTDIJK. Prinses Juliana, die
thans nagenoeg hersteld is, heeft het voor
nemen zich in de loop van deze week
naar Zwitserland te begeven, ten einde
aldaar in gezelschap van Prins Bernhard
nog een korte tijd volledig rust te nemen,
alvorens haar werkzaamheden geheel te
hervatten.
In verband met het onofficiëele karak
ter van deze reis zullen hierover geen
verdere publicaties worden gedaan.
Vrijdagmorgen is het Nederlandse
hospitaalschip „Oranje" in Sout-
hampton aangekomen met 860 repa-
triërenden (zieken) uit Indonesië. 178
brancardzieken en 198 lopende patiën
ten zullen met de „Oxfordshire" naar
ons land worden gebracht en Dins
dagochtend om 9 uur zal de debar-
katie beginnen. De overigen zullen
waarschijnlijk Woensdag met de
„Sibajak" aankomen.
Kopenhagen (Reuter). - De Sovjet-
Russische autoriteiten op het Deense
Oostzee-eiland Bornholm hebben Zater
dag medegedeeld, dat de rode troepen
in de eerstkomende dagen een begin
zullen maken met de ontruiming van
dit eiland. Aan de mededeling werd toe
gevoegd, dat de ontruiming waarschijn
lijk in de eerste week van April vol
tooid zal zijn.
Sovjet-Russen beginnen met
evacuatie.
Kopenhagen. - De evacuatie van het
eiland Bornholm door de Sovjet-Russen
is begonnen. Sovjet-Russische trans
portschepen zijn reeds aangekomen en
men is bezig met het inladen van mate
rieel en het inschepen van militairen.
Het besluit, Bornholm te verlaten,
wordt door de Kopenhaagse pers als
een „nationale gebeurtenis" toegejuicht.
Het Sovjet-Russische leger worden lof
uitingen toegezwaaid voor zijn aandeel
in de geallieerde overwinning, terwijl de
pers tegelijtffertijd de discipline van het
garnizoen op Bornholm ten zeerste prijst.
Het blad „Politiken" juicht het ver
trouwen door beide partijen betoond
toe en schrijft, dat de onderhandelingen
voor de evacuatie van Bornholm mon
deling werden gevoerd zonder dat er ge
schreven stukken aan te pas kwamen.
Daar in het voorjaar een zodanige
aanvoer van verse groenten ver
wacht kan worden, dat iedereen vol
doende groenten zal kunnen kopen
tegen redelijke prijzen, zal met in
gang van een nog nader vast te stel
len datum vrije handel en vrije
prijsbeweging voor groenten worden
toegestaan. Z g. „primeurs" mogen
reeds thans vrij verhandeld wor
den. De primeurs lenen zich door
het geringe kwantum niet voor nor
male distributie en door het loslaten
van de maximumprijs, waardoor de
teler een betere beloning kan ont
vangen, worden deze groenten uit
de zwarte handel gehouden.
Handel en consument kunnen
meehelpen aan het bereiken van
een bevredigende gang van zaken
door niet te hoge prijzen te beste
den, zelfs niet voor primeurs.
Er zal van overheidszijde nauw
lettend worden toegezien, hoe de
groenteprijzen zich ontwikkelen.
Bornholm dankbaar.
De gouverneur van het Deense eiland
Bornholm heeft in een radiotoespraak
o m. gezegd: „De Sovjet-Russen ver
laten thans ons eiland: de bewoners
van Bornholm zullen altijd met dank
baarheid terugdenken aan hen, die heb
ben bijgedragen tot de verplettering van
onze vijanden, die Bornholm hebben
bevrijd en die hier de taak, welke de
oorlog hun oplegde, met zoveel begrip
en égards hebben ten uitvoer gebracht.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de 'geldigheidsduur van de
bonnen 029, 030, 031, 529, 530 en 531 vlees
van de bonkaart L 602 verlengd is tot
en met 30 Maart a.s.
Tweede Kamer:
Hoogste uitkeringsbedrag f 10.
De minister van Sociale Zaken, c!e
heer W. Drees, heeft bij de Tweede
Kamer een wetsontwerp ingediend, in
houdende wijziging der Invaliditeitswet,
der Ongevallenwet 1921, der Land- en
Tuinbouwongevallenwet 1922, der Ziek
tewet, der Kinderbijslagwet en van het
Ziekenfondsenbesluit.
Aan de memorie van toelichting Is
het volgende ontleend-
De gedurende de oorlog en na de be
vrijding plaats gevonden hebbende stij
ging van de lonen heeft er toe geleid,
dat vele arbeiders, die voorheen onder
de ziektewet en de invaliditeitswet vie
len, de loongrens van f 3000,welke
in deze wetten is gesteld, hebben over
schreden. Daartoe zal de loongrens,
welke in de Invaliditeitswet en de
Ziektewet op f 3000,— is gesteld, ver
hoogd behoren te worden. De minister
is van mening, dat verhoging dier loon
grens tot f 3750,voldoende kan wor
den geacht.
Ten aanzien van de verzekering van
de arbeiders ingevolge het Ziekenfond
senbesluit kan de loongrens van f 3000,
worden behouden.
Indien in de Invaliditeitswet en de
Ziektewet de loongrens van f 3000,
wordt verhoogd tot f 3750, vloeit daaruit
als noodzakelijk gevolg voort, dat het
maximum dagloon van f 8,waarnaar
ingevolge de Ongevallenwet 1921, de
Land- en Tuinbouwongevallenwet 1922,
de Ziektewet, en de Kinderbijslagwet,
ten hoogste een uitkering kan worden
berekend, moet worden gebracht op
f 10,—.
Terwijl Winston Churchill en gene
raal Eisenhower in een ouderwets voer
tuig een rijtoer maakten door Wil-
liambsburg in Virginia werden de paar
den, die het voertuig trokken, schichtig
en sloegen op hol. Churchill behield zijn
kalmte, deed een flinke trek aan zijn
sigaar en wuifde naar de menigte, die
ontsteld toekeek. De Britse ex-premier
en generaal Eisenhower verlaten onge
deerd de plaats, waar deze episode zich
afspeelde. A.P. P.
Ook de tweede nacht van de Stille
Omgang werd begunstigd door goed
weer. De deelname in deze eigenlijke
herdenkingsnacht was veel groter
dan een week tevoren. Er werd
reeds zeer vroeg begonnen, zodat om
kwart over twaalf, toen Nieuwendijk
en Kalverstraat nog gevuld waren
met thuisgangers, reeds enkele groe
pen de Stille Omgang hadden vol
bracht.
Weer hadden de spoorwegen veer
tien extra treinen ingelegd uit Rot
terdam, Utrecht, Delft, Vlaardingen,
Nijmegen, Den Bosch en andere
plaatsen. Met het weinige materiaal,
dat de spoorwegen ter beschikking
staat, hebben zij toch een voortreffe
lijke regeling weten te maken. Gro
te groepen, zoals duizend man uit
Haarlem, kwamen te voet. Ook de
Volendammers, die deels te voet,
deels per extra tram de hoofdstad
bereikten, ontbraken niet op dit ap
pèl van geloofsovertuiging.
Voorzichtig geschat maakten 40 tot
50 duizend deelnemers deze nachte
lijke bedetocht mee.
Een „held van het Oostfront"
probeerde ongemerkt thuis te
komen.
De P.O.D. te Alphen a/d Rün heeft Za
terdag z(jn slag geslagen. Men heeft nl. de
hand kunnen leggen op Gerardus Leonar-
dus Mooyman, drager van het ridderkruis
van het ijzeren kruis. Drager van het
Uzeren kruis eerste en tweede klasse, be
zitter van het Nahkampfinsigne en van
de Ostmedaille, Rottenführer der S.S.,
een der „helden van het Oostfront"
Mooyman zal vermoedelijk weldra on
dervinden, dat zijn heldendaden thans
anders zullen worden beoordeeld, dan in
de tijd van het „elastische" front.
zeeboot O 24 op zijn tocht naar Nederland
de haven van Port Said aandoen. Het is
mogelijk correspondentie aan de opvaren
den te verzenden, die uiterlijk 19 Maart
moet worden gepost.
De poststukken moeten zijn voorzien
van de aanduiding „aan boord H.M. O 24"
en twee elkaar snijdende lijnen over het
gehele adres, verder moeten ze zijn ge
frankeerd volgens het binnenlands tarief.
De postkantoren verstrekken nadere in
lichtingen