Nederland voor het eerst na zeven jaar ;ter stembus Men voelt zich door de regering veronachtzaamd Uitslag der Tweede Kamer-verkiezing op 17 Mei 1946. NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Den Helder stemi rood Teleurstellende cijfers voor de Partij van de Arbeid. De Comnhunisten boeken de grootste winst bij deze verkiezingen Honger voor 800.000.000 mensen Van Mook naar Singapore Kardinaal de Jong voor 't stembureau een onbekende Antwerpense havenarbeiders weigeren het lossen van Nederlandse schepen Tweede Kamerverkiezing» Vergelijkende cijfers met 1937. Nieuwe bonnen voor petroleum PARTIJ 8 JS t: VERSCHIJNT DAGELIJKS Advertenties 11 cent per millimeter Telefoon 2345, Den Helder. Directeur: S. KONING. Hoofdredacteur: J. BIJLSMA. Uitgave: N V. Uitg. Mij. HolL Noorderkwartier. ABONNEMENT PER KWARTAAL: Sted en omgeving 2j60. Postabonnementen 3.00. Gironummer 16066, N.V. Drukkerij vJr. C. de Boer Ir. Een beschouwing van de uitslag van de stemming van gister kan niet anders dan teleurstellend zfjn voor de Party van de Arbeid. Optimisten had den zeker gerekend op een zetelaantal van 35 40 voor de Party van de Arbeid en de cyfers in onze eigen stad versterkten die mening, want Den Helder bracht niet minder dan 53 procent van het fotaal aantal uitgebrachte geldige stemmen uit op de Party van de Arbeid. Wy hebben nog niet alle uitslagen van andere steden in ons land met die uit onze eigen stad kunnen vergeiyken, maar zeker is wel, dat Den Helder één van de steden is, die door haar stemmen&antal een sterk vertrouwen in de Party van de Arbeid heeft uitgesproken. lijk dat zij met de Partij van de Ar beid in zee zal gaan bij de samen stelling van de nieuwe regering, maar bij een al te sterke zwaai r.aar links, kan zij toch ook met de ande ren een politiek volgen, die beslis send is. 4 De communisten. De grootste winst by deze verkie zingen boekten de communisten. Zij sprongen van 3 op 10 zetels. Een aantal dat door velen was geschat, door anderen was gevreesd. In onze nieuwe regering zal onge twijfeld ook één van de communis tische candidaten een portefeuille beheren. Of zullen de communisten in de oppositie blijven? Zoals we in de aanvang reeds zei den:,.Den Helder heeft radicaal links gestemd, dat is de conclusie, als we de cijfers van de stemming van gis teren onder de loupe nemen. Ner gens boekte de Partij van de Arbeid waarschijnlijk een zó groot succes als in onze gemeente, waar ze niet minder dan 53 procent van het to taal aantal stemmen op zich ver enigde. In verhouding tot de verkie zingen van 1937 betekende dit voor de gecombineerde partijen een winst van 8 procent; in vergelijking met de cijfers van 1933 was de winst slechts IK procent. De winst, van de Partij van de Arbeid is dus minder groot, dan men op het eerste gezicht zou menen. De R.K. Volkspartij bleef procents gewijze gelijk met de uitslag van de stemming van 1937 en 1933. Bij alle drie verkiezingen behaalde deze partij in onze gemeente een percen tage van 12 K procent van het totaal aantal uitgebrachte geldige stem men. De anti-revolutionnairen moesten een veer laten In deze verkiezingen, doch dat was vooruit te voorzien, zoals we hierboven reeds uiteen zetten. In vergelijking met de cijfers van 1933 verloor de A.R. partij Den Helder 2 procent. De grote winst in onze stad boek ten ook de communisten, die van 203 stemmen in 1937 op 1275 stem men bij de verkiezing van gisteren kwamen. Procentsgewijze ging de Communistische Partij in onze stad met 7 procent vooruit en verkreeg 81/2 procent van het totaal aanta1 uitgebrachte geldige stemmen. B De veronderstelling van velen, dat de partij van minister Schermerhorn én Drees vooral in de laatste maan den veel van haar populariteit heeft ingeboet, en aan de Partij van de [Vrijheid verliezen zou, is uitgeko men. Men is in bepaalde kringen bang voor een te sterk ingrijpen van öe regering in het particuliere be drijfsleven. Men is bang voor staats socialisme, een woord, dat ten rech te of ten onréchte, in de verkie zingsstrijd tegen de negering Scher merhorn is gebruikt. Hoe het zij., de Partij van de Ar beid heeft een veer moeten laten. Zij heeft haar aantal zetels in de oude kamer, 31, niet kunnen handhaven en is teruggevallen op een aantal yan 29. Dit verlies heeft de P.v.d.A: wel In hoofdzaak te danken aan de actie van de Partij van de Vrijheid, die 2 zetels vooruitging en van 4 op 6 ze fels kwam. De anti-revolutlonnairen. De anti-revolutionnairen hebben hun oude positie vrijwel kunnen handhaven. Dat de partij in zetel aantal terugviel van 17 op 13, was te verwachten. In 1937 kwamen de a.r. met de figuur van Colijn. De heer Colijn oefende in die tijd een sterke invloed uit op allen, die een krach tige regering wensten en zo stem den tienduizenden op de anti-revo luaionnairen, niet om de beginselen maar om den sterken man. De anti's zijn nu weer op hun oude zetel-aan tal teruggevallen. Ook de Christelijk Historischen hebben hun positie kunnen handhaven met 8 zetels, terwijl de Staatk. Gareformeerden eveneens dezelfde bezetting in Let nieuwe kabinet zullen krijgen, n.1. 2 ietels. Eén zetel winst voor de katholieken' De R.K. Volkspartij boekte één zetel als winst. Voor de katholieken, die sinds 1937 de sterkste tozname hebben in onze bevolking, zal dit geen verrassing zijn. Waarschijnlijk hebben zij een grotere winst ver- wacht. De invloed van de Katholieke Volkspartij wordt echter in onze nieuwe regering zeer groot. Met de Partij van de Arbeid vormt zij een beslissende meerderheid, maar ook met. de A.R. en C.H. heeft zij een meerderheid. Zij kan dus naar twee kanten de beslissing geven ia het regeringsbeleid. Wel is vaarschijn- Chicago. Herbert Hoover, pre sident Truman's speciale afgevaar digde voor het onderzoek naar de internationale voedselsituatie, heeft in een rede voor de radio verslag uitgebracht over zijn onlangs vol brachte reis door de wereld. Hij zeide, dat meer dan 800.000.000 men sen meer dan 1/3 van de be volking der aarde door hongers nood bedreigd werd. ,,Om deze toe stand meester te worden, moet er in de eerste plaats eenheid en samen werking zijn", aldus Hoover. Naar het Franse Persbureau AFP uit Batavia meldt is dr. Van Mook, vergezeld van generaal Mansergh, naar Singapore vertrokken. Utrecht. - Kardinaal de Jong kwam Vrijdag ook zijn item uit brengen op het itembureau van zijn district in Utrecht. De ambtenaar kon echter zijn persoonskaart niet in het register vinden. De kardinaal is daarop naar het bevolkingsbureau in het stadhuis gegaan en heeft er zijn beklag gedaan. Een ambtenaar van dit bureau heeft den kardinaal toen vergezeld naar het stembureau, waar deze ambtenaar de persoons kaart wel vond. De kardinaal heeft daarop zijn sterri zonder meer kun nen uitbrengen. Het te Buenos Aires tussen het Verenigd Koninkrijk en Argentinië ge sloten luchtvaartverdrag geldt voor 10 Jaar, maar kan met 1 jaar opzeggings termijn door beide partijen worden be ëindigd. Alle ïynen zullen over bon lopen. (Reuter). ïmroe, de gezant van Ethiopië te Washington, heeft aldaar tijdens een persconferentie verklaard, dat de ter vredesconferentie te Parijs gedane voorstellen, Erythraea onder beheer te stellen zowel voor Erythrea als voor het moederland Ethiopië onaan vaardbaar zijn. (AFP). De E.V.C. antwoordt min. Schermerhorn De loonvoorwaardfeC- Te Zaltbommel is een aanvang gemaakt met het lichten van de Noordelijke overspanning fier spoorbrug. Het 200 ton wegende stuk, dat weer gebruikt zal worden bij de bouw der nieuwe spoorbrug, maar dan aan de Zuidelijke oever, wordt gelicht. In repliek op de radiorede van prof. Ir. W. Schermerhorn heeft de EVC een open brief aan den minister-pre sident gezonden, waarin o.m. gezegd wordt, dat, de woorden die hy verleden Jaar bezigde, anders lulden dan die htj Donderdagavond via de radio uit sprak. Toen heette het! .De werken van hoog tot laag, rol len, xowel In de openbare bedryven als tn particuliere ondernemingen, by het bedryf worden betrokken, op een wy- ze, die hen doet gevoelen, dat met hun rechten, belangen en gevoelens, reke ning wordt gehouden, maar dat ze dan ook mede verantwoordelyk zyn, en dat de goede vervulling van hnn taak een maatschappelijke plicht is". Indien deze woorden van een dode letter tot levende werkelijkheid ware verheven, aldus de brief van de EVC, zou er thans geen zeeliedenconflict zyn. Met <le „rechten, belangen en gevoe- »ns" van de Nederlandse zeelieden, is na de bevrijding op geen enkele wijze rekening gehouden. Zij komen hier- vooj toch wel In de eerste plaats in aanmerking. De brief betoogt dat reeds maanden voor het conflict door de EVC ge poogd is aan de onderhandelingen deel te nemen, doch zonder resultaat, gaat daarna verder: Eens erkende U in een radiorede, dat de arbeidende bevolking bij het han teren van het stakingswapen één van de weinige middelen gebruikte, welke haar was gegeven in de strijd om haar bestaan. Thana dreigt U zelfs met inschake ling van hst leger om de werkende be volking dit laatste middel te ontnemen. Hoewel, door de qeheel nieuwe partijsteling, iedere vergelijking met de laatste Tweede Kamerverkiezingen, in 1937, manksgaat, willen we toch, door het samenvoegen van de cijfers van die partijen, die b.v. in de Partij van de Arbeid zijn opgegaan; enkele vergelijkingen met 1937 maken. Ten aanzien van de cijfers van de anti revolutionaire partij dient men er rekening mee te houden, dat in 1937 tienduizenden op de figuur Colijn hebben gestemd. Voor een juistere waardeering van de cijfers hebben we dan ook het totaalcijfer van 1933 opgenomen. Totaal 1946 Totaal 1937 Percentage 1937 Partij v. d. 'Arbeid S.D.A.P. 890.661 Vrijz. Democr. 239.502 Chr. Dem. Unie 85.004 R.K. Volkspartij R. K. Staatspartij Anti-Rev. Partij 1933 49S.890 Chr. Hist. Unie Partij v. d. Vrijheid Vrijheidsbond C. P. N. „De Waarheid" Communistische Partij Staatk. Geref. Partij Percentage 1946 1.347.664 1.215.167 29.94 28.31 1 446.510 1.170.431 28.84 30.81 614.177 665.501 16.40 12.90 373.191 302.829 7.46 7.04 305.202 160.260 3.95 6.41 502.935 136.026 3.35 10.57 101.772 78.619 1.94 2.14 De brief ontkent dan, dat stakende arbeiden zich aan terreurdaden zcw den hebben schuldig gemaakt en gaat dan verder: Toen U de nieuwe loonregeling voor de zeelieden gunstig noemde, deed U er goed aan, ook de regeling van vóór den oorlog bekend te maken. Het loon bedroeg toen, volgens Uw eigsn bewe ring, f 90 per maand. Hiervan moest dan een uit-elkaar-gerukt gezin rond komen. Dit hebben de Nederlandse zeelie- lieden niet vergeten. Beter ware ge weest, wanneer U tevens van de ge legenheid gebruik had gemaakt om de gehele sociale positie der zeelied »n uiten te zetten, alsook de verzorging van de nagelaten betrekkingen van hen, die voor de bevrijding van ons va derland vielen. Monsteren op oude voorwaarden. Uw vrees voor de gevolgen: dat do Nederlandse reders en eigenaars van havenbedrijven bij voortduring van 't rcnflict hun bestaan elders zullen zoe ken, is volkomen ongegrond. Indien de regering slechts zorgt, dat de havenbedrijven en schepen bier blijven, kunnen, wat ons betreft, de .vuige kapitalisten" Uw woorden Excellentie naar elders emigreren. Havei.s schepen, arbeiders en een regering, welke deze arbeiders goed gezind is, is alles, wat we nodig heb ben Oo.: wij zijn doordrongen van het feit, dat bij voortduring van het con flict de voedselpositie in gevaar komt. Het conflict kan echter reeds morgen beëindigd zijn. Brengt slechts de woor den tot werkelijkheid uit de rege ringsverklaring van 27 Juni 1945, wel ke wij reeds citeerden, de rechten, be langen, gevoelens der werkers, be treffende. Stélt de zeelieden tn de gelegenheid voorlopig te monsteren op de oudé voorwaarden van vóór 4 April 1946. Daarna kunnen in gezamelijk overleg met alle betrokken partijen de nieuwe arbeidsverhoudingen voor da zeelieden worden vastgesteld. Staking in de haven van Antwerpen. Antwerpen. - De staking van de ha venarbeiders te Antwerpen duurt voort. Zij weigeren de Nederlandse schepen die, sedert het uitbreken van de staking te Rotterdam, in de haven zyn aangekomen, te lossen. De leiders der vakbonden hebben een dringenden oproep tot de havenar beiders gericht om het werk te her vatten. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat gedurende het tijd vak van 19 Mei tot en met 15 Juni a.s. op de bonnen 281 en 782 der bonkaarten K 606, 2 Liter petroleum beschikbaar wordt gesteld. In .er- band met de bevoorrading van de handel is het mogelijk dat de petro leum niet overal onmiddellijk ver krijgbaar is. Voorinlevering der bon nen is evenwel niet toegestaan. er I 11 III IV V VI VII 's-Hertogen- bosch Tilburg Arnhem Nijmegen Rotterdam 's-Gravenhage Leiden 1 Partij van de Arbeid 37722 29359 89325 55024 131733 87478 57505 2 R.K. Volkspartij 233939 192834 46035 115225 48219 57767 69076 10340 7249 41518 19525 44355 37250 41819 5787 6540 48256 17902 15867 15605 31269' 5 Partij van de Vrijheid 2858 2877 22292 10523 25210 31592 19442 6 C.P.N. „De Waarheid" 6788 5232 16829 6373 6204i 36721 11690 816 873 2263 1589 4574 1913 8 Staatk. Geref. Partij 2302 1103 12142 5957 6789 2088 10902 9 Ned. Bellamy Partij - - 1072 2921 2882 VIII JQ u V IX XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII O Q 95443 42076 69567 33023 23336 20884 1562 21773 Amsterdam Den Helder Haarlem Middelburg Utrecht Leeuwarden Zwolle Groningen 140485 76173 83688 33497 78735 88869 92333 83355 74315 65249 74279 28545 70051 15637 85621 12965 36570 20477 35516 22224 46847 56380 44815 52858 12963 7391 18382 23539 26151 36999 34873 21863 27755 11475 24993 9699 16807 11096 17208 26239 129189 32191 33299 3755 20514 23834 33621 34173 2148 506 2244 1579 2828 2184 4492 1816 796 1195 2524 13344 9486 1567 8751 281 1128 1989 - 1213 J3 V f «s «0 RJ O a v u O, u 4) <0 ■*-> Q. t) N u a 49524 37391 7271 237418 24100 2731 15149 19866 1633 1932 8954 J6835 621 - 286 481 Totaal 1347664 28.31 1466510 30.81 614177 12.90 373191 7.84 305202 6.41 502935 10.57 32013 0.67 101772 2.14 11205 0.23 29" 32 13 8 6 10 290552 Alleen Ingediend in de kieskringen Rotterdam 246067 279732 230529 338725 275957 243616 307670 429758 en Amsterdam. Alleen Ingediend in de kieskring Amsterdam. 215785 276914 136182 271419 236576 321714 234763 125771 298421 4760206 Op de groep Rodrigues Lopez werden uitgebracht 5537 stemmen (0.12 °/gJ

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 1