Er vioeit weer bloed in Calcutta Onderwijzers stichten een wereldbond ■s Spil Hier is de K.L.M.-baby! „Deutschland ist für ewig kaput" Hei probleem van Hindoes en Mohammedanen Kas in het donker Een eiland verdween Aldersbetvg J „De schending van Lucretia" „ATOOM-STAD" Het „Cabaret Mussolini" Agrarische jaarbeurs Revue rond Matroos v. d. Steng Nieuw U.N.O.-hoofdkwartier bijna voltooid WAT DOET U MET UW OUDE BLADEN? Zendt ze naar onze jongens in Indië Dit jaar 60.000 ton copra naar Nederland (Van onzen Londensen correspondent.) QAGEN voor bevordering van een doel of een idee, politiek, wel dadig of anders, behoren bij het hedendaags bestaan. De Moslims van Brits-Indië, die in Londen wo nen, hadden onlangs zo'n „dag". Het doel was de Brits-Indische Moslims tot daden aan te sporen en de Brit ten te doen voelen, dat het nu me nens werd. Er was een betoging in de vorm van een mars van Black- friars het district in het Westen Van de City, langs de rivier naar Downing Street, de beroemde straat van een andere City, die van West minster. De voorsten in de rij van de beto gers zagen er uit, als sahdwich- mannen, omdat zij op rug en borst borden droegen, waarop stond, dat zij „Pakistan" moesten hebben, daar de Moslims van Brits-Indië zonder dat niet konden leven; of dat zij het moesten hebben omdat er zonder dat een vergelijk in Brits-Indië vol strekt onmogelijk was. „Pakistan" Jinnah conlra Nehru was het doel; en als het niet goed schiks kon worden verkregen dan Zou het kwaadschiks („direct action" heette het op de borden) worden ge. zocht. De Moslims van Londen wandel den in de optocht met vriendelijke, soms glimlachende, maar altijd vast. beraden gezichten. De onverstoor bare Londense politie-agent liep mee, levend symbool van Britse orde en ook van Britse verdraag zaamheid. Want zijn aanwezigheid vertelde, dat er vergunning was ge vraagd voor de optocht en dat die vergunning was verleend. Iedereen mag demonstreren als het ordelijk, vreedzaam en binnen de perken blijft. Het verkeer heeft er veelal last van; maar dat moet dan maar want het beginsel van de vrije meningsuiting, in welke vorm ook, mag binnen de voorwaarden die Voor een ordelijke samenleving moeten worden gesteld, niet wor den aangetast. Aan de andere zijde van het Imperium. In een andere stad, die alsnog deel uitmaakt van het Britse Rijk, Calcutta, liep de „dag" heel anders af. Enkele dagen na de dag, waar op ik de Moslimse demonstranten over de linkerkade van de Theems had zien lopen, las ik in „The Times" het verhaal van de onlusten, welke in dat Calcutta hadden gewoed en die waren voortgekomen uit het be. sluit van de Bond der Moslims van Brits-Indië, over te gaan tot een po litiek van „direct action". Het ver haal was een model van reportage. Het gaf alleen de feiten; en ze wa ren zo sprekend en zo beeldend, dat de geest, die al die afschuwelijk heid tot zich had genomen, zijn ont reddering in misselijkheid mee deelde aan het lichaam. Dat is het verschil tussen het demonstreren voor „Pakistan" in Londen en een zelfde onderneming in Calcutta, dat tot nu toe alleen berucht was om het „black hole" in zyn geschiedenis, en dat nu be rucht zal worden om de bloedigste en de wildste communale uitbar sting, welke Brits-Indië ooit heeft gekend. Het heeft er veel gekend, zulke onlusten, voortkomend uit de vijan digheid en het wantrouwen tussen de „communiteit" der Hindoe's (250 miliioen mensen) en die der Mos lims (80 miliioen mensen). De Mos lims zeggen, volgens de borden in de optocht over The Embankment, dat zij wel voor een bestuursverge- lyk zijn te vinden, als zij zichzelf kunnen regeren (Pakistan) en geen gevaar lopen door de Hindoe-meer derheid te worden onderdrukt. De regering hier wordt verweten, dat ze met haar Indische politiek weer veel te eigenmachtig is opge treden en van haar plannen nóch aan het parlement, nóch aan het volk voldoende mededeling heeft gedaan. Wij kenden allemaal de „huisbewaarder-regering", door de Britten ingesteld, hangende de re geling voor de overgave van het Het geschiedde in een trein-coupé in Roemenië gedurende de oorlog, aldus Elsev. Weekblad. In de coupé zaten: een Duitse officier, een dame op jaren en 'n aardig meisje en een Roemeen. Dé trein gaat door 'n tunnel. Diepe duisternis. De reizigers horen een kus. Dan een harde klap. De tunnel uit. Licht. Iedereen kijkt. De Duitse officier heeft een blauw oog. De dame denkt: „wat een aardig meisje. Ze heeft hem er van langs gegeven". Het meisje denkt: „Gek dat die Duitser die dame wilde kussen en mij niet". De Duitser: „een hao- dige Roemeen hij geeft een kus en ik krijg een klap op m'h oog". De Roemeen: „ik ben 'n handige jongen, ik geef een kus op de rug van mijn eigen hand; ik sla een Duitser een blauw oog en niemand heeft het in de gaten". bestuur aan de Indiërs. Voor de meesten onverwacht hebben de Britse regering en de onderkoning, juist in een tijd, waarin het spant tussen Hindoe's en Moslims de macht overgedragen aan den Hin doeleider Nehru, die een tussentijdse regering heeft gevormd tot een be hoorlijk gefundeerd inheems bestuur zal zijn gevormd. Nehru is ©t hoofd van de Hindoe Congrespartij; en Jinnah, de leider der Moslims, heeft deze gang van zaken zó uitgelegd, dat Indië een congres-regering krijgt. Daar wil hij en daar willen zijn geloofsgenoten tot geen prijs aan meewerken. Het is kenschetsend voor de tussen de twee voornaamste communiteiten heersende gevoelig heden, dat er al gauw dit bloedblad op is gevolgd. Haastige spoed (ook in het verlenen van zelfstandigheid aan volken, die haar nooit hebben gekend) is zelden goed. Het voor 10 jaar door Russische on derzoekers voorspelde verdwijnen van het Semenofsky-eiland in het noorden van Siberië, is een feit geworden. Het verdwijnen van dit uit grondijs, zand en leem opgebouwde eiland is te verklaren, doordat het klimaat in het Noorden jaarlijks itts warmer wordt. In 1823 was het eiland 15 kilometer lang en 900 meter breed, in 1936 nog slechts 2 kilometer lang en 600 meter breed. Ook het in de nabijheid gelegen Was- silewsky-eiland, dat in 1823 ontdekt werd, was in 1936 niet meer terug te vinden. De eilandjes in de Lapten Zee zullen eveneens verdwijnen in de loop der tij den. Uêr ban/ mei ka», t f*U d— 1, tttll l«t ZrrtrtV*. Di feboori«-»ct«. mede ew foto vin KLM Dihllóf en hur ftfokkife ■loeder en tutje |CU, Hier is zij: de K. L. M.-baby! Zoals men zich zal herinneren, kreeg de Zweedse journalist Toll Gunnar Dahllöf, redacteur van het grote Zweedse tijdschrift Industria, die de openingsvlucht van de K. L. M.-lijn naar Basel meemaakte, tijdens zijn verblijf in Zwit serland een telegram, dat zijn vrouw hem had verrijkt met een tweede dochter. Uit geestdrift voor onze luchtvaartmaatschappij be sloot hij onmiddellijk haar de namen Karina Louisa Maria te geven. Bij zijn terugkomst te Stockholm echter bemerkte hij, dat zijn vrouw weliswaar een even groot enthousiasme voor de K. L. M. had, maar dat zij het met de telegrafisch voorgestelde namen niet geheel eens was. Om familieconflicten te voorkomen werd de jonge telg dan ook Kajsa Lena Marianne gedoopt, waardoor zij toch de voor letters K. L. M. behield. Dat de K. L. M. haar petekind een goed hart toedraagt, behoeft geen betoog en zij heeft Kajsa dan ook een mooie zilveren beker gezonden. De fatalistische kreet der Duitsers f r zijn bepaalde omstandigheden, die je treffen, wanneer je na een lange afwezigheid weer in een bekende stad komt. Soms valt het op, dat door verbouwingen een stadsdeel een andere aanblik heeft gekregen. Tegenwoordig zijn het meestal de verwoestingen, die het vertrouwen verstoren en een stad van je vervreemden. Maar wat zich van een bepaalde plaats zel den of nooit wijzigt, is de bevol king; het kenmerkende karakter van de bewoners is typerend voor een stad. Komt men in Den Bosch, dan ontmoet men daar den jovi- alen, hartelijken Brabander. Den Haag biedt weer een ander soort, die aan houten hammen en lege beurzen doet denken. Zo hadden de steden in het „Bezirk Cleve" ook hun eigen sfeer. Hier vonden we vóór de oorlog het merkwaardig prettige mengsel van den luchthartigen Rijnlander en den gedegen Hollander. De samen- groei van deze twee karaktereigen schappen maakte de bewoners tot noeste werkers, die echter op hun tijd lust en genoegen vonden in ge zellige pleziertjes. Deze sfeer nu misten wy toen we weer in Goch, Calcar en Kleef kwamen. Eerst schoven we de schuld op de hevige verwoestingen die de stadjes tot chaostische puinhopen hebben her schapen, maar later beseften we, dat het iets anders moest zijn en we realiseerden ons met schrik, dat de bevolking is veranderd. De arbeid zame mensen in dit district zijn ge worden tot arbeidschuwe, trage ele menten. Zij zien geen toekomst en voor dit ellendige heden t® werken loont hen de moeite niet. In het centrum van het stadje Goch, daar, waar eens huizen en winkels stonden, hebben bulldozers, als geweldige strijkijzers de ruïnes platgestreken en maakten daar een groot verkeersplein, dat, in verband met het toenmalige verkeer, zeer belangrijk was. Nu is het een troos. teloze vlakte, waar gr sis en onkruid tussen de steenbrokken groeien en waar, in een zonnige hoek een 20-tal mannen zich in de zon koestert. Lang zaam en lauw zaten ze daar te bab belen: zelfs in hun gesprekken mis ten zij felheid. Om de hoek van een straat stoppen wy de auto. We wandelen terug, om ons ongemerkt onder het gezelschap te mengen Dat lukt natuurlijk niet; in deze stadjes kent iedereen elkander en verder zijn we te netjes gekleed, want ons oorlogspakje steekt hier nog gunstig af. De meeste Duitse mannen dragen uniformstukken. Voor velen onder hen was het uniform de eerste lange broek en jaren lang liepen zij hoovaardig in het veldgrauw, maar thans dragen zij een armzalig samenraapsel van kledingstukken. Wanneer zij uitvinden, dat wij buitenlanders ziin, schooien ze om een sigaret. Glimlachend vertellen wij hen, dat ons rantsoen niet toe reikend is, om er van uit te delen. (Eerlijk gezegd, voelen we er ook niet voor deze voormalige leden van de „Wehrmacht" met sigaretten te verwennen). We kunnen ons echter levendig voorstellen, dat zij niet met hun rantsoen, uitkomen, want zij krijgen 20 sigaretten in., de zes weken. De zuivering. De voornaamste grief blijkt we) de zuivering te zijn. Opgewonden vertellen zij ons, hoe vooraanstaan de nazi'6 nu weer op dezelfde, of zelfs betere posten zitten. „Een van de leiders van de Hitlerjugend", zo zegt een jonge knaap, „heeft ons er toe gebracht bij de SS te gaan, ik werd afgekeurd, maar de anderen zitten nu in „Lager" en hy heeft thans een belangrijke functie bij de „Englische Militarregierufng"! Waar hebben we soortgelijke anecdotes meer gehoord? Een ander vertelt ons van een kerel, die gedurende de oorlog bekend was om zijn groot scheepse smokkelpartijen uit de be zette landen; nu zorgt hij voor de distributie van dit gebied Ook die melodie komt ons bekend voorl „Maar waarom werken jullie eigenlijk niet?" Verbaasd kijken de Duitsers ons aan. Het duurt even voordat we antwoord krij gen, maar dan klinken van alle kanten protesten; „Waar moeten we werken? De fabrieken zijn of verwoest, of leeggehaald. Waar voor moeten we werken? We kun nen toch niets kopen en voor dat beetje eten hebben we nog wel geld." „Ja, merken wij schuchter op, maar dat zal toch wel eens ver anderen en daar moeten jullie aan meewerken." „Ach was, Deutsland ist für ewig kaputt En dat is de wanhopige, fatalis tische kreet, die we overal te horen krijgen. Dat gromt de boer, terwijl hij zijn ploegijzers wet, waar stuk ken zijn uitgeslagen door de talrijke granaatsplinters in zijn landerijen; dat mompelt de huisvrouw, wanneer zy uren in de rij staat voor een pond aaardappelen; dat huilt het kind, als het hongerig op de vloer te slapen wordt gelegd en dat snik- lacht de meid, die zich voor een blikje vlees aan een soldaat geeft: In feite is deze demoraliserende kreet de uiting van de fnuikende geest, die thans door Duitsland waart en die alle wederopbouw remt. Meegesleept door een bende fana. tieke misleiders koesterde het Duit. se volk wilde wereldoverheersende dromen. Het zag zichzelf aan de top van de wereld en beschouwde alle andere volken als zijn nederige sla ven. Nu is een abrupt einde aan deze wellustige fantasieën gekomen en zitten 60.000.000 mensen met een morele „kater". Vol zelfmedelijden leggen ze zich „schwarmerisch" neer om te sterven of te vegeteren op de rest van de wereld: Het is een dreigend massaal gevaar voor Europa, maar in onze oren dreint nog honend de zin: „Das danken wir unsrem Führer!" (Nijmeegs Dagblad.) AMSTERDAM - De eerste leden-TOor- •tellingen <3er Wagnereerenlglng sedert de bevrijding, zijn bepaald op Woensdag 2 en Donderdag 2 October a.s. In de Stads schouwburg te Amsterdam. Bij die gelegenheid zal de première plaats vinden van Benjamin Britten's „The rape of Lucretia", op te voeren door het gehele ensemble van de BIyndebourne Opera. Londen, 3 Sept. - De Amerikaanse journalist Walter Winchell schrijft, dat de Sowjet-Unie een reusachtige stad, .Atoom-stad" genaamd, aan het bou wen is, waar geleerden zich bezig hou den met de kosmische bom, die de atoombom als een „kleine voetzoeker" Ic de schaduw zal stellen, aldus de New-Yorkse correspondent van de Daily Mail. Men zegt. dat de stad, met een bevolking van 400.000 zielen gelegen is r.abij het Hoogland van Pamir. Vito Mussolini, de 30-jarige neef van den ex-Duce, die tot 14 Jaar ge vangenisstraf was veroordeeld we gens fascistische activiteit, maar am nestie heeft gekregen, is met zijn echtgenote op weg naar .Jiet cabaret Mussolini" aan de kust van het eiland Ischla in de Golf van Napels, waar Mussolini's kinderen Romano en Anna Maria als accordeonist en serveuse werkzaam zfjn. iRtr.) De Agrarische Afdeling, verbom den aan de van 10 tot en met 19 September a.s. te houden Najaars- beurs, zal, aangezien het de eerste maal is na de bevrijding, dat weder een Agrarische Jaarbeurs kan wor den gehouden, op Dinsdag 10 Sep tember a.s. officiéél worden ge opend door den heer Ir. C. Staf, Directeur-Gerferaal van de Land bouw. De Afdeling O. 8. en O. (Ontwikkeling, Sport en Ontspanning) van de Ko ninklijke Marine te Den Haag werkt op het ogenblik aan de uitvoering van grote plannen. Deze plannen behelzen het op het toneel brengen van de Marine Propaganda Operette-revue „En nu.... De Marine!" De gedelegeerden van 30 landen die deelnemen aan een wereld- onderwijs-conferentle te New York besloten met algemene sten men een nlenwe wereld-organisatie van ond r wijzers te stichten teneinde meer eenheid te brengen in het onderwijs beroep en om het onderwijspeil overal op te voeren. i.000.000 leden Leiders van de Conferentie voor spelden dat 1.000.000 onderwijzers in de nieuwe organisatie vertegen woordigd zouden zyn, waarvan de naam zal zyn „Wereld Organisatie van het Onderwijzend Beroep", ter. wijl waarschijnlijk volgende zomer een eerste bijeenkomst gehouden zal worden De nieuwe wereld-vereniging zal formeel aanvangen te bestaan wan neer 10 naties het Handvest hebben goedgekeurd. Hoewel de plaats nog niet is gekozen, spraken die gedele geerden er zich over uit dat het Hoofdkwartier van de voorbereiden de commissie in Amerika zou zijn. Het Handvest verklaart: „Doel van deze organisatie zal zijn om over de gehele wereld samenwerking met het onderwijs beroep tot stand te brengen, ten einde: 1. het hoogste peil van volledig en vry onderwijs toegankelijk te maken voor iedereen zonder dis criminatie; 2. de beroepsstatus van de on derwijzers der wereld te verbete ren en hun intellectuële, materi ele, sociale en burgerlijke belan gen en rechten te bevorderen; 3. de wereldvrede te bevorderen door het opbouwen van goede wil, .'•f .-v s, i WÉSfe'..'v-' - t m wËËÊmmm Slijkhuis werd ijdens de Internationale athletiekwedstrljden te Stockholm eerste op de 1500 meter, waarbij hij tevens een nieuw Nederlands record vestigde. Slijkhuis geeft een Zweeds soldaat i'n autogram. De tekst voor deze revue is geschre ven door Nico van der Lelie, een matroos eerste klasse, die voor heen ln Indië reeds vaker met de productie en regie van toneel-shows ■uccessen heeft ge boekt. Aan de uit voering werken ongeveer 130 leden /an de Koninklijke Marine mede. De muzikale leiding berust bij den di recteur van de Ma rinierskapel, de eerste luitenant der mariniers Gijs- bert Nieuwland, de koorlelding is op gedragen aan den - rino -u.r is aritr i 4f. W Jfg W'.- sergeant-schrijver J. Schulp, die in Australië verschei dene malen met koren voor de radio is opgetre den, terwijl het ballet- en show- werk voor reke ning komt van den korporaal-schrijver Dick Oranje, die in Engeland gedu rende langen tijd aan ANSA-shows heeft meegewerkt. (De ENSA was so- als men weet de Engelse instelling, die op grote schaal het ontspannings werk voor de Strijdkrachten ver zorgd' Matroos v. d. Steng ten tonele. Aan deze propaganda-revue ls door den ontwerper een operette-karakter gegeven. Door het geheel is een zeer duidelijke draad geweven, die beli chaamd is in de legendarische figuur van den matroos Van der Steng. De première is gesteld op 22 November a.s. In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen ln Den Haag. Het ligt tn de bedoeling de revue parallel aan de Marine-tentoonstelling door het land te laten trekken, zodat de Marine-sfeer bij deze rondgang nog versterkt zal worden. In de revue komen een aantal nieuwe liedjes voor De Marine-orkesten (de Hawalan Revellers en de Marinierskapel) zullen deze binnenkort voor de radio brengen, zodat zij bij de première reeds de nodige bekendheid hebben verworven. De financiële baten van de revue komen ten goede van het „Marine Sana torium Fonds" en het „Karei Doorman Fonds", dat zoals men weet, de be langen behartigt van de nabestaanden van gesneuveld Marinepersoneel, De Veiligheidsraad van de UNO kwam voor de eerste keer bijeen in het nieuwe tijdelijke Hoofdkwartier van de UNO by Lake Success op Long Island in New York. De snel heid waarmee de vroegere Sperry- gyroecope-fabriek wordt verbouwd tot het nieuwe hoofdbureau heeft alle lof van de UNO-autoritel'en Als het werk gereed zal zyn, zal het ingewikkelde project om het se cretariaat van de UNO, de Veilig heidsraad, de Economische er So ciale Raad en de Raad voor de Trusteeschappen onder dak te bren- Sen in 40 dagen voltooid zijn, ter wijl zoiets onder normale omstan digheden vier of vijf maanden zou eisen. De zaal voor Veiligheidsraad heeft accomodatie voor 517 toe schouwers. De conferentietafel ls 16ya meter lang en uitgerust met microphoons en luidspre kers voor ierUren afgevaardig de. De toeschouwers zullen het verhandelde kunnen volgen door middel van 15 luidsprekers die ln het plafond zijn aangebracht. De bouw van deze plafonds in de zalen van de Economische en Sociale Raad en van de Veilig heidsraad kosten elk ongeveer 50.000.—. Er is meer dan 1800 meter neon- buis in de plafonds verwerkt om een verlichtingseffect te krijgen dat overeenkomt met het daglicht. Verder is er een radio-contTÓle kamer ingericht voor ieder van de i'^dszalen en vier conferentiezeJen. gebaseerd op samenwerking tus sen de naties by onderwijszaken, gebaseerd op positieve en juiste voorlichting; 4. De daartoe geëigende orga nen van de Verenigde volkeren en andere internationale lichamen te adviseren inzake onderwijs, en beroepsaangelegenheden." Studie van de wereldproblemen door de onderwijsmensen aanbeve lend, zeide de Conferentie, dat de onderwijzers hun leerlingen de be tekenis van wereldvrede en samen werking moeten bijbrengen. De Conferentie keurde een pro gram van acht punten goed, dat als leidraad voor alle onderwijzers zal dienen. Sinds 1 Januari Jl. heeft het Neder- landae Rode Kruis grote hoeveelheden dag-, week-, maandbladen en tijd schriften per luchtpost naar Indië ver zonden ter verspreiding onder de in het verre Oosten verblijvende land en rijksgenotan. Hoewel er gedurende deze maanden ca. 12.000 kg recente bladen verzonden werd, bleek dat on voldoende te zijn. Juist ln verband met de vele leden van de Koninklijke Landmacht en de Marinie ln Indië. Thans is het Rode Kruis erin geslaagd een overeenkomst te treffen met de Departementen van Oorlog en van Ma rine, zodat wekelijks door de tijd- sehriftendienst van het Rode Kruis speciaal voor de Nederlandse Strijd krachten ruim 400 kg recente bladen per luchtpost verstuurd wordt, waan door aan de grote vraag om nieuw» uit Nederland enigszins voldaan wordt. Te dien einde tracht het Rode Kruis wekelijks ca. 50.000 exemplaren in te zamelen en te versturen, voorwaar een niet eenvoudige taak tn verband met de alom heersende papierschaarste. Helpt allen mede om deze taak uit voerbaar te maken en wel door Uw eigen dag-, week-, maandbladen en tijdschriften direct na lezing onge- frankeerd op te zenden aan: Rode Kruis-Tljdschriftendlenst, Den Haag. Weet U wel. dat er bU onze mannen en, jongens, die zo ver van huls zijn, juist ook behoefte is aan streekbladen, waardoor zij nieuws krijgen uit de plaats of het dorp waar zij met hun gedachten zoo vaak vertoeven? Hoe meer het Rode Kruis kan Inzamelen des te uitgebreider worden de zen dingen voor Indië. Particuliere adresseringen ziln echter niet mogelijk; alle zendingen gaaa ten algemene nutte. De uitvoer van copra uit Neder- lands-Indië, die in 1939 530.000 ton bedroeg, waarvan er 492.000 naar Europa werden gezonden, was in 1940 als gevolg van de oorlog tot 255.000 ton gedaald. In de volgende jaren daalde de epxort verder, tot dat er tenslotte in het geheel geen markt meer bestond. Op bet ogenblik wordt de co pra hoofdzakelijk naar Neder land geëxporteerd. Er zjjn reeds 11000 ton uitgevoerd en er lig gen nog 20 000 ton gereed voor verscheping. Het ligt in de be doeling de uitvoer naar Neder land dit Jaar op te voeren tot 60.000 ton. Uit een deel der copra wordt olie bereid, te Makassar, Parepare, Menado, Pontianak, Bandjermasin, Samarinda, Batavia en op Baii wer. ken de fabrieken reeds, terwijl men verwacht, dat de fabr.eken te Se- marang en Soerabaja weldra aan het werk zullen gaan. De aankoopprijzen van het copra. fonds zjjn thans (per 100 kg.) voor „sundried" 14,5 Ned. gulden, en voor gemengd© copra 14 Ned. gld.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 3