Tinbaggermolen „Kalmoa te water gelaten GROTE VIER HEDEN IN VERGADERING BIJEEN Lord Killearn officiëel uitgenodigd 0111 de besprekingen te leiden Evacuatie wordt 26 September hervat De ramp van de Belgische skymaster Italië vecht voor het behoud van zijn koloniën Rede van Bonomi tl Een zaak van eer DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDERK KOEtiiAS,TEXEL, W1ERINGEN EN ANNA PAULOWNA 99 Holland herleeft en bouwt weer Deviezen uit modder en bagger 150000 sigaretten ontvreemd De „Van Kinsbergen" op weg naar Nederland Valt het vonnis te Neurenberg op 30 September? Duitse kerken krijgen hun klokken terug Weerbericht. Burgemeester d'Ailly beëdigd Op voorstel van Bevin Spelen de zonnevlekken ons weer parten? post voor varende militairen Plenaire zitting vredesconferentie oorbereidingen voor hoog bezoek |VJl Grepen uit het nieuws BUHEAU: Koningstraat 7B-W Den Helder Telefoon 2345 Giro 16066 Dir.: J. Bijlsma DINSDAG 24 SEPTEMBER 1946 TOSTE JAARGANG no. 9879 Voortzetting van de MELDER5CHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaal 3.per post f S.65 H ofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok. De TINBAGGERMOLEN Zaterdagmiddag werd In tegenwoordigheid van tal van autoriteiten van het ministerie van overzeese gebiedsdelen, leden der directie van het Billitoncon- cern en vertegenwoordigers van de British Tinproducers Association op één der hellingen van J. en K. Smit's Scheepswerven te Kinderdijk, de zeetin- baggermolen „Kalmoa", genaamd naar een eilandje ten Westen van BillHon, te water gelaten. Precoes half twee gaf de werfsirene een signaal. Onmiddellijk weerklonken doffe, dreunende slagen: de schuinstaan de schutten .waarop het gevaarte rustte, werden weggeslagen. Na enkele ogen blikken kwam er langzaam beweging in de baggermolen, die door den tijdelijk in Nederland vertoevenden directeur van Verkeer en waterstaat in Indië, kolonel lr. C. J. Warners met de traditionele fles champagne werd gedoopt. Begeleid door oorverdovende sirenegeloei van omliggende werven en schepen gleed het gevaarte naar zijn toekomstig «element, meesterlijk opgevangen ondanks de straffe wind door een aantal sleep boten. Hier was „Hollands Glorie" op gijn best. met deze te wajerlatingt kreeg men wederom een bewijs van het „Hol land leeft en bouwt weer". Deze tinbaggermolen is de eerste van 'de zes tinmolens die in Nederland voor het Billitonconcern in aanbouw zijn. Type „Karimata". De ..Kalmoa" Ik van het welbekende fype ..Karimata". en heeft de volgende hoofdafmetingen: lengte op spanten «6 meter breedte op spanten 20 meter, hol te in de zijden 4.20 meter. De grootste baggerdiepte is 30 meter. Per jaar be draagt het grondverzet 3 millioen ku bieke meter Op grond van de ervarin gen die men bij de bouw van de „Kari mata" had opgedaan, kon de nieuwe molen aanzienlijk lichter worden ge bouwd. Nadat de bagger.nolen door de sleep boten was vastgelegd begaf het gezel schap zich naar het ontspanningslokaal van de Smit's scheepswerven. Door den directeur der werf, ir. F. C. Rauwenhoff, werd een korte toespraak gehouden. De directeur van de NV. Billiton M(J. de heer F. J. Houwert, wees op het gro te belang van de indienstneming der r.leuwe molens. Met de twee molens die •p het ogenblik in Indië werken zal het straks mogelijk zijn per jaar 12.000 ton te produceren, waarvan de opbrengst op 48 millioen gulden kan worden geta xeerd. Voor de versteviging der natio nale devlezenposltie ls de tinproductie der halve van eminent belang. Spreker wenste de vier samenwerkende bedrij ven gluk met de bouw der molens, waar ons land trots op mag zijn. Kol. Warners gaf namens de Indische regering uiting aan de grote bewonde ring voor de spoedige bouw van de nieuwe molen. De „Kalmoa" is een sym bool voor het vertrouwen in de naaste toekomst. Uit modder en bagger komt het fijne erts te voorschijn. In dit ver band drukte spreker zijn hoop uit dat Indië straks een zelfde beeld te zien moge geven. INBRAAK IN OOST-INDISCH HUIS TE AMSTERDAM. In de nacht vafn Zaterdag op Zondag is een diefstal met braak gepleegd in het Oost-Indisch huis aan de Oude Hoogstraat te Amsterdam. De wiit was zèer aanzienlijk en omvatte "-et minder dan 150.000 sigaretten van de merken Camel, Player en Chesterfield, 12 fietsbuitenbanden (8 van het m^rk „Dulop") en een hoeveelheid sterke drank. Het betreft hier door de prijs- beheersing in beslag genomen artike len, die dus wel zeer snel weer in de circulatie gijn gebracht. NOG OP DE BOUWHELLING BATAVIA. Een officiële verklaring, welke gisteravond door het bureau van Lord Killearn is uitgegeven, deelt mede: „Lord Killearn heeft zowel van de Nederlanders als 'an de Indonesiërs formele uitnodigingen ontvangen om zijn diensten te willen verlenen bij de komende besprekingen, en om de ee~- ste bijeenkomst zo spoedig mogelijk te willen bijeenroepen en te presideren." Vrijdag is het artillerie-instructie- schip de „Van Kinsbergen" na een verblijf van bijna een jaar in de In donesische wateren naar Nederland vertrokken. Vice-admiraal Pinke heeft het schip geïnspecteerd en een af scheidswoord gesproken. De Van Kinsbergen heeft sedert haar vertrek uit Nederland ruim 40,000 zee mijlen afgelegd. Evacuatie zal worden hervat." Uit betrouwbare bron wordt verno men, dat de evacuatie van geïnterneer den uit het binnenland op 26 September zal worden hervat. Ontmoeting Sjahrir en Moham med Hatta. Sjahrir heeft gisteren een ontmoeting gehad met Mohammed Hatta, den vice- president van de Indonesische repu bliek, ten einde het nieuwe kabinet te bespreken. Daana is Sjahrir naar Ma- lang vertrokken om een bezoek aan Soekarno te brengen. Japanse oorlogsmisdadiger wordt uitgeleverd. Op verzoek van de Nederlandse auto riteiten te Makassar is de' Japanse oor logsmisdadiger, kapitein Manioroe Ota, te Singapore gearresteerd. Kapitein Ota was vóór de oorlog Ja pans marine-attaché te Batavia. Hij zal naar Makassar worden overgebracht ten einde daar te worden verhoord i.v.m. de onthoofding van 6 gealliëerde krijgsge vangenen. PANDIT NEHROE GEEN PRESIDENT VAN CONGRES-, PARTIJ MEER. 0 New-Delhi, (Reuter). - Pandit Nehroe heeft voor het comité van de Brits- Indische congrespartij verklaard, dat hij zijn functe van president van de congrespartij zal neerleggen. Robert Jackson, de voornaamste Amerikaanse aanklager te Neuren berg, is per vliegtuig uit Washington in Neurenberg aangekomen. Men ver wacht, dat het vonnis van het inter nationale militaire tribunaal Maandag a.s. zal worden uitgesproken. Vele duizenden klokken, die thans nabij Hamburg in de Britse zóne zijn opgeslagen, zullen zo spoedig mogelijk aan de kerken in Duitsland worden teruggegeven. Ongeveer 6000 klokken werden op bevel van de nazi-autori teiten weggehaald en opgeslagen om te worden omgesmolten. Vele zijn ver dwenen, maar een groot aantal is nog intact. De Belgische regering heeft een ver klaring afgelegd over de ramp van het bij Gander op 18 September neergestor te vliegtuig. 26 personen hebben de dood gevon den terwijl de overige 18 in het zieken huis te Gander zijn opgenomen Het is voorals nog onmogelijk de oor zaken van dit ongeluk definitief te be palen. De oorzaak schijnt te liggen n slecht weer, gebrek aan zicht en plotselinge verbreking van radiocontact, waarschijnlijk ten gevolge van Noorder licht. Toen de „Skymaster" de grond nader de, baande het toestel zich een weg door een bos van 190 meter, waarbij de bomen letterlijk weggemaaid werden. Het vliegtuig vloog in brand, toen het tot stilstand kwam. De Belgische regering betuigt haar iDERLIJK Weersverwachting geldig tot Dins dagavond: Gebroken bewolking met in het Noorden des lands enkele lichte buitjes. Later weer toenemende bewolking, matige wind tussen West en Zuid- West, iets koeler dan gisteren. innig leedwezen aan de nagelaten be trekkingen der slachtoffers en brengt hulde aan de Canadese en Amerikaanse burgerlijke 'en militaire autoriteiten voor de door hun betoonde hulp. DE DERDE KLM-VLUCHT NAAR ZUID-AMERIKA. Gistermiddag, omstreeks half twee startte de Pri-TCE (Edam) voor de der de speciale KLM-vlucht naar Rio de Janeiro en Buenos Aires. Er waren 43 pasagiers aan boord De heer H. Ch. E. Ede van der Pais, directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst, zal van Lissabon af de reis naar Zuid-Amerika meemaken. Gezagvoerder is de heer P. Both. Boksen. JAN KLEIN KAMPIOEN VAN NEDERLAND ZWAARGEWICHT In de Apollohal te Amsterdam heeft gisteravond den Hagenaar Jan Klein een kleine puntenoverwinning behaald na een zwaar gevecht op' den titelhouder Do- rus Elten en heeft hiermede het kam pioenschap voor Nederland in de zwaar gewichtklasse behaald. Uitgave en Druk: Dagblad voor Noord- Holland N.V. Dir. J. Bijlsma Gisterenmiddag is de nieuw benoem de burgemeester van Amsterdam, mr. Am. J. d'Ailly, door den commissaris der Koningin voor de prov. Noord- Holland, dr. J. C. Baron de Vos van Steenwijk in een besloten bijeenkomst ter prov. griffie te Haarlem beëdigd als burgemeester. „NIEUW HOLLAND" DEBARKF.ERT VANDAAG. Het motorschip „Nieuw Holland" met ruim duizend repatriërenden aan boord, is Maandagmiddag om 4 uur in IJmuiden aangekomen. Met de debar- kering is vanmargeu om 8 uur een o€- gin gemaakt. Te Parijs werd gisteravond bevestigd, dat de Grote Vier hedenmiddag bijeen zullen komen. De vergadering ls door het Franse staatshoofd, Bidault, bijeen geroepen, op voorstel van den Britsen minister van Buitenlandse Zaken, Bevin. Men meent te weten, dat Bevin het voorstel tot deze bijeenkoms deed in een nota aan Ridault, als gastheer-voorzitter der vredesconferentie, en afdrukken naar de beide andere ministers verzond. Het doel der bijeenkomst, zoals voor gesteld door Bevin, is bespreking van de agenda der conferentie. Men verwacht dat de vergadering om vier uur begint. ERN. BEVIN Bij Reuter zijn berichten binnenge komen over ontwrichting van radio verbindingen over de gehele wereld, welke, naar men vermoedt, te wijten is aan zonnevlekken, die vele golflengten „verduisterden" en waardoor gedurende de afgelopen 48 uur enkele vliegtuig diensten gestaakt moesten worden. De correspondent van Reuter te Wellington seint, dat de uitwerking van het Noor derlicht de radioverbindingen op het Noordelijk en Zuidelijk halfrond sinds Zaterdagavond heeft onderbroken. Uit New York wordt melding gemaakt van veelvuldige atmospherische storingen, waardoor radioverbindnigen wegzakken. Storingen, die overeenkomst vertonen met die, welke misschi enhet veronge lukken van het Belgische vliegtuig na bij Gander hebben veroorzaakt. FRANS AMBASSADEUR TE DEN HAAG BENOEMD, De heer Jean Riviere ls benoemd tot Frans ambassadeur te Den Haag, in opvolging van den heer Guérin De- veaux, die tot ambassadeur te Rio de Janeiro is benoemd. Alie correspondentie bestemd voor militairen aan boord van troepensche pen varende naar Indië wordt hier te- lande verzameld en op een zodanig tijdstip per vliegtuig verzonden, dat de betrokken post tijdig in Port Said is en op het schip kan worden uitge reikt. De later binnenkomende post gaat rechtstreeks per vliegtuig naar Batavia en wordt bij aankomst der 6chep3n aldaar aan dtf militairen be zorgd. Als adressering is te vermel den: rang, naam. voorletters," leger- nummer, onderdeel, veldpostkantoor Batavia. Met dit adres wordt ook te Port Said afgeleverd. Het gebruik van de naam van het schip, waar de ge adresseerde zich op bevindt is dus niet nodig. Men lette er vooral op de naam van het onderdeel juist te ver melden. PARIJS (AFP). Volgens besluit ln overeenstemming tussen het Secretariaat en de voorzitters van de commissies zal de Vredesconferentie te Parijs in de loop van deze week ln plenaire zitting bijeen komen. De oud-premier van Italtë,' Bonomi, heeft In de vergadering van de poli tieke en territoriale commissie voor Italë het Italiaanse standpunt inzake de Italiaanse koloniën uiteengezet. Hü verzocht de commissie om tenminste die delen van de Italiaanse koloniën, waar zch geen uitgesproken territoria le problemen voordeden en waar de belangen van Italtaanse Immigranten bet grootjt waren, hangende een uit eindelijke beslissing over de toekomst der Italiaanse koloniën weer onder Italtaans bestuur te stellen. Hij ver zocht voorts, dat Italië uiteindelijk het beheer over zijn Afrikaanse ge biedsdelen, die het vóór het fascisti sche regiem verwierf, zou krijgen. Bonomi drong er op aan, dat, inge val het voorstel der Groote Vier, om een beslissing aangaande de Italiaan se koloniën voor een jaar na tekening van het Italiaanse vredesverdrag uit te stellen, bevestigd werd, gedurende die periode de huidige status een internationaal erkende Italiaanse sou- vereinitet met een militaire bezetting door Groot-Brittannië en Frankrijk gehandhaafd zou blijven. „Om van ons, voordat een definitieve beslissing is genomen, te verlangen, dat wij deze souvereniteit en „al onze rechten" op die gebieden laten varen is ntet alleen onrechtvaardig jegens het Italiaanse M IS 3^ i* MMr J KAn DE ITAIIAANSCHE KOLONIËN WAARVAN ITALIË AFSTAND ZAL MOETEN DOEN volk, maar bovenal zinloos, aldus Bo nomi. Hij ging verder: ,,A1 wat ik tot dusverre heb gememoreerd met be trekking tot de arbeid van Italianen in Afrika is op zichzelf reeds een be wijs, dat er een onrechtvaardigheid zou worden begaan, indien, voordat zelfs maar het lot van deze gebieden, die alles aan ons te danken hebben, be sproken wordt, wij verzocht worden afstand te doen van hetgeen rechtens toekomt". pns Egyptische eisen. Na de rede van Bonomi, diende de Egyptische afgevaardigde de volgende eisen in:, 1) Italië moet de gebieden, die het van Egypte heeft afgenomen, terugge ven. 2) De Parijse conferentie moet de onafhankelijkheid van Llbye erkennen en uitroepen. Vervolgens diende de afgevaardigde van Abessynië een amendement op 't ontwerp-verdrag in, waarbij de af scheiding van Eritrea van Italië -en toevoeging bij Abessynië geëist wordt. In verband met het bezoek van de Engelse Koninklijke Familie aan Nederland worden de paarden uit de Koninklijke stallen elke dag getraind. Tijder de dag >- lijkse ochtendrit, Ned. Fotobur. Volgens de Daily Telegraph kun nen meisjes, uit het buitenland, die in Engeland een huishoudelijke betrek king hebben, indien zij "n ander soort betrekking aannemen, voor het feit ge steld worden, dat hun verblijfsvergun ning wordt ingetrokken. (Anp-Aneta). Uit Gorakphur (Britsch-ïndië) wordt gemeld, dat door het deraille ren van de expres-trein Kathiawar- Luckrow in de vroege ochtend van 23 September 24 passagiers gedood en bij na 70 gewand werden. (Reuter). In een radiorede heeft luitenant- generaal Kruis verleden week een waarschuwend woord gesproken tot de Nederlandse troepen, die naar Indië gaan en wel naar aanleiding van het feit. dat een aantal manschappen heeft getracht zich aan de uitzending te ont rekken. Deze waarschuwing, of liever de aanleidng er toe, is belangrijk ge noeg om er nog eens de aandacht op te vestigen. Dat zij nodig was is, in een tijd als deze, beschamend en bewijst, dat er, omtrent de bedoeling dezer uitzending van troepen-delen, misverstand be staat, dat door misleidende propagan da aangewakkerd wordt. „Laat u niet de gedachte opdringen," heeft generaal Kruis vermaand, „dat gij naar Indië gaat om een koloniale oorlog te ondernemen. Dit is in strijd met de werkelijkheid en wordt u slechts ingeblazen door hen, die op onverantwoordelijke wijze misbruik maken van hun mogelijkheden om u te beïnvloeden." .Inderdaad, zij die thans naar Indië scheep gaan doen dit zeer zeker niet als werktuigen ener imperialistische po litiek, maar met een doel. dat zuiver pacifistisch is. Toen Japan verslagen werd en ca- nituleren moest onder de depressie, welke de verwoestingen, door de Ameri kaanse atoombom aangericht, veroor zaakt had. was ona land, nauwelijks uit de druk der Duitse overheersing bevrijd, 'zonder leger en zonder vloot. Onze oorlogsmarine was voor het groot ste deel roemrijk ten onder gegaan in de Javazee en ons leger was door Duitsland vernietigd. Wat ons restte waren manschappen, wier opleiding op de moderne oorlogvoering niet was be rekend. Het ontbrak ons niet aan uni formen, gedragen door officieren van het z.g militair gezag, doch dit was over het algemeen slechts valse schijn. Het gezag werd allerminst ge steund door militaire kracht. En toch" heeft Nederland juist toen, meer dan sinds lang het geval was geweest, goed geoefende legertroepen nodig gehad. Want ons geliefd Indië, sinds zoveel eeuwen nauw verbonden aan ons land, bleef overgeleverd aan de barbaarse en desorganiserende willekeur van den Japanner, die. toen hij ten slotte ge dwongen werd de zo heet begeerde prooi prijs te geven, geen pogingen on beproefd heeft gelaten om te verwoes ten waar hij verwoesten kon en een chaos te scheppen waar, onder beleid vol Nederlands bestuur, orde en wel vaart door orde had geheerst. Zo kon het gebeuren, dat de taak om den Japanner in Tnsulinde onschadelijk te maken, overgelaten moest worden aan een bondgenoot, die daarbij, be grijpelijkerwijze. paar eigen Inzicht te werk ging. eigen belangen in het oog te houden had en niet altijd rekening houden wilde of kon met onze wensen en verwachtingen. Zo gebeurde het dan dat onze zwaarbeproefde landgenoten langer dan voor menigeen dragelijk was. opgesloten bleven ln de kampen, "welke, eerst door den Japanner en daarna door den inlandsen terrorist, die door den Japanner tegen Euroneanen opgehitst was, tot een ware hel wer den gemaakt en dat de evacuatie op onduldbare wijze werd vertraagd. Zo kon het gebeuren, dat de inlandse be volking. die op een spoedige verlos sing uit haar verdrukking had ge hoopt. blootgesteld bleef aan een ter reur van fanatieke extremisten, en dat iedere poging van Nederlandse zijde om veiligheid en zowel economisch als mo reel herstel te bevorderen, verijdeld werd. Ons volk heeft, zo spoedig dit mo gelijk bleek, alles op alles gezet ep het heeft zich -enorme offers getroost, om de achterstand, welke op militair gebied was ontstaan, in te halen. Men heeft nog dezer dagen uit de cijfers van de Rijksbegroting 1947 kunnen opmaken, hoe enorm het materiele offer is, dat, ten behoeve van de „expeditie voor herstel van orde en rust in Indië" van het Nederlandse volk wordt gevergd. Cijfers bedriegen niet en materieele offers zijn met morele nauw vergroeijl. Waar dit zo is doet het pijnlijk aan wanneer blijkt, dat voor het bren gen van deze offers en voor het doel, waarvoor zij worden gebracht, onvol doende begrip wordt getoond: Generaal Kruis heeft o.a. tot <1® vertrekkende manschappen gezegd: ,.Gii gaat als on derdeel van de Nederlandse strijd krachten. die in Indië vrede en veilig heid gaan brengen, vrede en veiligheid, die de mogelijkheden moeten Scheppen om de volken van de Archipel weer vrj) te kunnen laten leven, handel te drijven, het land te bebouwen, kortom alles te doen wat nodig is om op het welvaartspeil te komen, dat voor hen bereikbaar is." Inderdaad, de Nederlandse soldaat, die naar Indië trekt, heeft op het ogen blik geen andere taak. Hij gaat niet op verovering uit, niet ter onrecht matige onderdrukking van een volk. dat eigen rechten heeft. Hij trekt uit ter beveiliging van een vreedzaam broe dervolk. dat sinds lang op zijn steun en bescherming heeft vertrouwd en dat niets zozeer verlangt als zijn werk zaamheid te hervatten in een ordelijk bestuurde gemeenschap en gevrij waard te zijn tegen de rampen van werkeloosheid en daaruit onvermijde lijk voortvloeiende hongersnood. Hij trekt uit ook om te voldoen aan in ternationale verplichtingen en zeker (Zla vervolg pag. 2)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1946 | | pagina 1