Republiek Indonesië over
haar hoogtepunt
AMSTfRPAMSCH
PODIUM
BEVROREN GAS
Gasmeters en huur-opslag
RONDOM DE CONFERENTIE
TE MOSKOU
Record-reeks van
vorstdagen.
Practisch alleen bij nauwe, niet diep gelegen leidingen
Hulp aan Oostenrijk
Grepen uit het nieuws
De Woningnood
Helpt elkander zoveel mogelijk!
Het volk van Java en Sumatra verkommert
(Van onzen Indischen correspondent)
Politieke waarnemer» z(jn het er
over eens, dat de republiek haar
hoogtepunt reeds lang gepas
seerd is en dat de sociale en
economtecbe toestanden ln bet
binnenland toenemende redenen
tot bezorgdheid geven. Het is niet
meer zoo, als een half jaar gele
den, toen de commissie-Koet»
naar aanleiding van haar rds
door Java, de toestand nog als
vrij gunstig kon beoordeelen.
Sindsdien I» het snel berg-af-
waarts gegaan. Corruptie, ar
moede, desorganisatie grttpen
snel om rich heen. Het door riek
te en honger geteisterde volk Is
niet meer zoo gemakkelijk voor
de Merdeka-ldealen te eaittiou-
■iaameeren als voorheen.
In het Djokjaasche woedt de pest,
overal ondermijnt de malaria de ge
zondheid der bevolking. Het republi
keinse)! e geld Is reeds spoedig na zijn
uitgifte den weg der inflatie opge
gaan. De productie zou moeten wor
den opgevoerd, maar men beschikt
niet over voldoende materiaal en het
ontbreekt aan een behoorlijke ar
beidsorganisatie. Er zou geld moe
ten worden geleend, maar de bevol
king bezit het niet, en van interna
tionale leeningen ls voor de republiek
natuurlijk nog geen sprake.
Export verboden
De jongste maatregelen der Ned.-
ïrvd. regeering, welke de export der
productie van oorspronkelijk Neder-
landsche ondernemingen beflermmert,
maakt de situatie voor de republiek
nog moeilijker. Er wordt ook weinig
of niets ingevoerd. Het distributie
apparaat van de republiek (de re-
pubMkeinache pers geeft het zelf toe)
is door gebrek aan betrouwbare
ambtenaren volkomen ln de war ge-
loopen. Wie regelmatig kennis neemt
van de republtkeinsche pers ziet het
De klimatologische afdeling van het
KNMI meldt: In de nacht van Maandag
10 op Dinsdag 11 Maart, kwam te De
Bilt voor het eerst sedert 18 Januari
de minimumtemperatuur boven het
vriespunt. Aldus kwam het einde van
een lange onafgebroken reeks van 51
vorstdagen. Zulk een lange reeks was
sedert het begin der waarnemingen in
1849 niet eerder voorgekomen. De
ouderwetse winter 18901891 had een
continureeks van 49 vorstdagen, 1939
1940 een reeks van 40 en 1941—1942 van
88, reeksen, die alle vóór 1 Maart ein
digden.
tragisch beeld van verpaupering en
ellende voor zich oprijzen, dat zelfs
door den felsten republikeinscfaen
propagandist niet meer kan worden
verheeld.
Samenwerking
Goedwillende Indonesische intel-
tueelen geven openlijk toe, dat er
geen andere uitweg is dan: een zoo
snel mogelijke samenwerking met
Nederland, opdat men vereenigd aan
het herstel zal kunnen arbeiden, ter
voorkoming van nog grootere ram
pen, waardoor het leven van millioe-
nen wordt bedreigd. De tfld werkt
niet meer ln het voordeel van de re
publiek. Daarom ligt het voor de
hand dat verantwoordelijke figuren
als Sjahrir de ontwerp-overeenkomst
zoo spoedig mogelijk hadden onder
teekend, zelfs al zouden de voorwaar
den der samenwerking niet geheel en
ai aan _hun idealen of droomen heb
ben beantwoord. Dat bet niettemin
tot een impasse is gekomen vindt
zonder twijfel z^n oorzaak in de te
genkanting van de zijde van figuren
als Soekarno, Hatta en Soedirman,
republikeinsche „diehards" die in de
broeierige en geïsoleerde atmotfeer
van Djokja de werkelijke verhoudin
gen en problemen uit het oog hebben
verloren.
Illusie
Het zijn voornamelijk de gewezen
Japansche collaborateurs, de fascis-
tisch-gelnfecteerden, die van den be
ginne af den geest van Lénggadjati
reeds hadden gesaboteerd, wlen het
verwijt van deze situatie treft. Zij
leven niet in de realiteit, maar in de
tot hysterie verworden illusie van
„110 pCt. onafhankelijkheid", zij den
ken het zonder Nederland ook wel
klaar te zullen spelen en vinden steun
ln een camarilla van avonturiers en
profiteurs, die altijd baat vinden bij
een chaotische toestand. Er bestaat
voor velen in Indië weinig twijfel aan,
of de impasse werdt veroorzaakt
door het feit, dat rioh in den boezem
der republiek een gezagscrisis voor
doet, waarin de anti-Nederlandsche
fasclatiach-gigörienteerde en onver
antwoordelijke elementen thans den
twijfelachtiger! palm der overwinning
hebben behaald. De positie van
Sjahrir en andere, betere, figuren is
hierdoor uiterst moeilijk geworden.
Het schijnt dat nog trachten te
redden wat er te redden valt.
Drama
De vertraging ln de onderteeke-
ning van Linggadjatt is overigens
minder 'n politiek treurspel dan 'n
drama van menscheqjbhed. De
politici sollen wel bljjven leven
en praten en schrijven, maar het
volk van Java en Sumatra ver
kommert en gaat ten onder aan
armoede, riekte, en dagelijks
toenemende ellende......
Het is geen wonder dat het hoofd
stedelijk theaterbezoek bQ het voort
duren der Siberische omstandigheden
zwaar gedevalueerd is. Men zoekt z'n
vertier thuis en alleen the happy few,
het handjevol doorgefourneerde kunst-
lefhebbers, riskeert een kouden avond
•n een (jzigen terugtocht naar zijn
woning. Zij hebben genoeg aan een
Innerlijke verwarming, hun geschon
ken door de kunstenaars, die ook
thans nog optreden in Amsterdam.
Ik beloofde U nog terug te komen
op die zonderlinge film „The Half-
way House". (De Uitkijk). Ja, vreemd,
moeilijk en uiterst merkwaardig. Een
film waarover je drie avonden lang
kunt nabeechouwen en discussieeren
en theoretiseeren, om er dan nog
Met achter te zijn. Heeft U al eens
gemerkt, dat U, aan een zeker ie
mand denkend, toevallig vQf minuten
later dien meneer tegenkwam En
overkwam het U noodt, dat U, een
bepaalde situatie belevend, een zeker
landschap aanschouwend, of huis, of
Iets anders, ineens dacht: hé, het ls
net alsof ik dat al eens éérder gezien
heb.
Zeer scherpzinnige, zeer intelligente
onderzoekers hebben zich op dit feno
meen geworpen en zelfs Einstein heeft
er Iets mee te maken, tenminste diens
relativiteitstheorie. In de film (waar
om het hier begonnen is) maken we
een groep menschen mee, die logeeren
ln een hotel ergens ln Wales. Maar
dat hotel ls eigenlijk al een Jaar gele
den weggebombardeerd en de bewo
ners ervan ook, maar die zijn er tóch
weer
Onzin zult U zeggen, als nuchtere
Eaankanter en dat ls Uw goed recht.
Maar heeleméAl onzin is het toch
ook weer niet, ondanks de diverse
amusante intermezzi, die „The Half-
way House" herbergt. Want als U
goed kijkt en als U geestelijk niet te
lui, te blasé zflt om Uw brein aan het
werk te zetten, zult ge misschien in
eens tot de verbijsterende ontdekking
NIEUWE DEKEN VAN HAARLEM
De Bisschop van Haarlem heeft benoe d
tot deken van Haarlem en pastoor der St
Josephkerk aldaar den hoogeerw heer J
J A Kuilma..
Deken Kuilman werd geboren te 'na
men op 5 Februari 1894, tot priester gewijd
15 Augustus 1917 en was vervolgens
assistent te Overveen, kapelaan te Wasse
naar, Ouderkerk aan de Amstel -n Am
sterdam (H Vincentius) 7 November 1936
ontving hij zijn benoeming tot pastoor te
Schoorl en 15 Februari 1941 werd hij pas-
tpor van de parochie H Maria Magdalena
te Amsterdam
komen, dat ge gesteld wordt tegen
over dingen, die allee met de Eeuwig
heid te maken hebben. En waar de
Eeuwigheid spreekt, zwijgt het scha
mele beetje kennis dat ge in twintig,
dertig of veertig Jaren meende ver
zameld te hebben.
Enfin, een zéér merkwaardige film,
vervaardigd door Cavalcanti en Basil
Dearden, die kans zagen realiteit en
droom door elkaar te mixen, zóó, dat
ook een niet in eeuwigheidsvraagstuk
ken gespecialiseerd toeschouwer tóch
kan zeggen: kijk, ik heb hem gezien
en ik vind het een interessante film.
Maar ik geef toe, dat de nacht in
Rio en de wild west films en Laurel
en Hardy minder van Uw intelligentie
eischen.
Studenten hebben vorige week ge
protesteerd tegen een Juffrouw, die
tijdens de pauze ln Tuschinski optrad
en daarbij huns inziens schromelijk
tekort aan textielpunten demonstreer
de. Bet ls goed, dat studenten pro
tester ren, want zoodra studenten niet
meer protesteeren zijn het geen stu
denten meer. Of het zin had juist ln
dit goal de studentikooze knuppel ln
het variété-hoenderhok te werpen,
blijft overigens de vraag. Natüünyk
deed de juffrouw pikant, maar dat
doen drie-kwart van alle Juffrouwen
die aan de kléin-kunst geparenteerd
zijn. Daarvoor behoeft men werkeitjk
niet alleen naar Tuschinski te gaan,
zelfs niet naar de Follles Bergère ln
FrankrUk's lichtstad. In de hoofdste
delijke pers ls deze affaire nogal be
sproken, doch het had allemaal weinig
om het l{jf. Wie saneeren willen, moe
ten het Anders doen. Die beginnen op
het Rembrandtsplein en in de sloppen
en zijstraatjes daarvan. Men behoeft
geen mlddernachtaendeling te zijn om
te bloeen bfl het schrikbarend tekort
van de reeds eerder genoemde textiel
punten en geen kulsche Jozef om 's
avonds na 8 uur een niet gering aan
tal etablissementen te ontloopen ln
verband met een overoompleet van
leichte Cavallerieen profond né-
Ook déAr komen studenten, doch ze
werpen er niet met rotte eieren en
dergelijks delicatessen. Men zou dit
vreemd kunnen noemen, maar zoo
vreemd ls het niet Demonstraties sla
gen alleen bij aanwezigheid van een
groot publiek. En een groot publiek
treft men wel aan in Tuschinski, maar
niet in de tingeltangels en bar-tjes
in de rose buurten van Amsterdams
amusementscentrum.
-- -
Zondag vond op het Nauernase gat te Assendelft een wedstrijd plaats in
hardarren, welk bijzonder sportevenement door enige duizenden toeschou
wers werd gadegeslagen.
Bij de boerenpaarden won Witkamp uit Jisp vóór W. Schoorl uit Velsen.
De uitslag bjj de dravers was: 1. Allouez (J. de Vlieger ƒ600.2.
Gonny D (J. de Vlieger ƒ200.S. Buziau K.W. (Stal Purmersteyn
100.4. Anzelos (J. de Vlieger)
Op onze foto „Gonny D" en links „Anzelos" ln een spannende rit, die
door „Gonny D" werd gewonnen.
Korea dreigt struikelblok te worden
(Van een u-P.-correspondent)
Gisteren begon te Moskou de
conferentie van de ministers der
Groote Vier en de komende ze»
weken zullen moeten beslissen of
Engeland. FrankripL de Ver. Sta
ten en de Sovjet-Unie er al dan
niet in znllen slagen, Europa op
den weg te helpen naar eco
nomisch en politiek herstel. Dit
heele vraagstuk is eigenlijk terug
te brengen tot de kwestie of de
Sovjet-Unie en de Ver. Staten tot
ellcaar kunnen komen aangaande
de toekomst van Duitschland.
Vlochten de groote mogendheden
daarin niet slagen, dan zal de
situatie in de wereld ongetwijfeld
er niet beter op worden. Lokt het
echter wel om tot een aocoord te
komen, dan zal de toestand steeds
verbeteren.
Minister Marshall verwacht dat de
conferentie ongeveer zee weken zal
duren. Als dan overeenstemming ls
bereikt over de algemeene principes,
dan rullen de ministers de regeling
Bij een lange, aanhoudende
strenge vorst, kan het voorkomen
dat In bepaalde gasleidingen, welke
niet al te diep ln den grond zitten,
de waterdamp, welke zich als water
rondom den binnenkant van de
gasleidingen condenseert, zoo eterk
afkoelt, dat er In den vorm van
fijne kristalletjes, Ijsvormlng plaats
vindt.
Het steeds opnieuw condenseeren
van waterdamp op deze fijne ijskris
talletjes maakt de leiding steeds nau
wer en de gasdruk bij de gastoeeteDen
wordt daardoor minder. In sommige
gevallen kan de leiding zelfs gahoel
verstopt raken. Dit doet zich echter
practisch alleen voor bij nauwe aas-
leidingen, welke boven den grond of
niet diep genoeg in den grond zijn
aangelegd.
Cedec-ambtenaren
kochten zelf zwarte turf!
Wij deelden dezer dagen
mede, dat ambtenaren van den
Gentralen Dienst Economische
controle (Cedec) in de Drent
sdie venen groote partijen clan
destiene turf in beslag hadden
genomen, welke 's nachts door
trailers naar 't Westen des
lands werden vervoerd.
Ook bU verschillende verve-
ners die zwarte turf verkoch
ten, werden part (jen bi beslag
genomen.
Wjj vernemen thans Uit
betrouwbare bron, dat zich
onder deze ln beslag geno
men hoeveelheden partijtjes
bevinden, welke Cedec-amb
tenaren zelf tegen zwarte
prijzen van de verveners
hadden gekocht. Waar
schijnlijk zjjn deze partijtjes
door hnn eigen ooBega's
die hier niet mee op de
hoogte waren, in beslag ge
nomen.
Waar gaan we naar tos, wan
neer c ontrol eerende instanties
zelf het verkeerde voorbeeld
geven?
Wij meenen goed te doen, even stil
te staan bij de „bevroren gasleidingen".
Bevroren gas schijnt voor vele gas-
verbruikers iets vreemds te zijn. De
vraag, welke tijdens de vorstperiode
regelmatig wordt gesteld, is „Kan gas
ook bevriezen?" Inderdaad, dat kan.
Wanneer men 'g zomers een bakje met
water in de open lucht laat staan, zal
na eenigen tijd het water op natuurlijke
wijze verminderd zijn en na eenige
dagen zelfs geheel verdwenen. Dit
water is dan verdampt. De lucht kan
n.1. een zekere hoeveelheid waterdamp
opnemen, totdat zij er mee „ver
zadigd" is. Hoe warmer nu de lucht is,
des te meer waterdamp kan zij op
nemen. Wordt nu de lucht, die bij een
bepaalde temperatuur met waterdamp
verzadigd is, afgekoeld, dan „verdicht
zich een deel van de waterdamp, om
dat er meer waterdamp aanwezig is,
dan de lucht bij die lagere temperatuur
kan bevatten. Dit „verdichten noemt
men condenseeren. Deze condensatie
is b.v. de oorzaak van het beslaan van
koude vensterruiten, het ontstaan van
wolken en het zichtbaar worden van
onze adem bij vriezend weer. Alle
gassen hebben met lucht de eigenschap!
gemeen, waterdamp te kunnen op-j
nemen. Zooals bekend, wordt bet gasi
uit steenkool verkregen. Dit gas noemt'
men, ter onderscheiding van andere
rsen, lichtgas. Bij de distillatie van
steenkool, ter verkrijging van licht
gas, ontstaat naast vele andere pro
ducten, ook water. Ook na de distillatie
komt het gas, zooals wij dit gemakshalve
zullen noemen, regelmatig met water
in aanraking, o.a. in ae toestellen,!
welke voor de zuivering van het gasj
dienen, alsmede in de gashouders, die
ach in met water gevulde kuipen op(
on neer bewegen. Het gas is daarom'
la het algemeen met waterdamp ver
zadigd. De hoeveelheid waterdamp.
Se net gas kan opnemen, hangt af)
van de temperatuur. Des zomers zal
het gas dus meer waterdamp bevattenj
dan 's winters. Het gas, dat in de gas-l
houders met waterdamp is verzadigd,,
wordt onder een bepaalden druk in dej
gasleidingen gebracht. Wordt dit gas
afgekoeld, dan zal een gedeelte van de
waterdamp condenseeren en dus water
vormen.
NOORDERMARKTBOND.
NOORD-SCHARWOUDE, 11 Maart '47.
24000 kg Rode kool 17.50, afw, 12,20;
44000 kg Gele kool 15.50, afw. 10.80;
40000 kg Deense witte kool 11.50, 800
kg Biet 10; 8600 kg Uien 16; Drie
ling 14, afw. 2.90-/ 4 50.
IVoorstel van Hoever
Ex-pre sMect Herbert Hoover
heeft aanbevolen een bedrag van
1SS mlHioen dollars ter beschik
king van Oosten r^k te stellen.
Het bedrag zei door de Vereenig-
de Natte» moeten worden opge
bracht met het doel Oosteorgk
ln de komende 10 maanden van
voedsel, medicamenten en land
bouwmachines te veertien. Hoo
ver gaf als rifn meening te ken
nen, dat het land tegen 1880 zich
zelf ad kunnen bedruipen, als het
van den druk der beoetting Is
bevrijd- Etgenlfk zou een bedrag
van 246 mUHoen dollar noodlg
rijn. doch met het oog op het
tekort overal In de wereld heeft
Hoover zfn aanbeveling verlaagd.
Hoover was verder van mee-
nlng, dat een volledig gebruik der
eoeuomteciie halpbroameo ln Oos-
wordt belemmerd door het
ln het ge
acteerde bestuur,
slechten toestand toe
Rossen, die óp groote
v 'ïtbare
geirderd
de
,1
en fabrieken
ONTVLUCHTE 8S-ER TER DOOD
VEROORDEELD
Het bijzonder gerechtshof te Amster
dam heeft hedenmorgen den Haarlem
sen SS-er P H S bij verstek ter dood
veroordeeld. S was een der drie SS-
eers, die ln het begin van de honger
winter Haarlem en omgeving onveilig
maakten. Dit drietal plunderde onder
bedreiging met vuurwapenen levens
middelenwinkels en boerderijen en ont
zag zich zelfs niet op St Nicolaas-
avond een overval te doen op het huls
van een schilder te Heemstede, bij
wlen de gereedliggende St-Nicolaaspak-
jes door de weermacht" in beslag
werden genomen. Later werd S nog
gevangenbewaker in het huis van be
waring te Amsterdam en portier in het
S D-gebouw aan de Euterpestraat.
Reeds vóór zijn zaak door het bijzon
der hof kon worden behandeld heeft S
kans gezien zichzelf in vrijheid tc stel
len. Op 25 Februari jl werd tegen hem
bij verstek 18 jaar geëischt.
der details overdragen aan hun plaats
vervangers.
Niet al te goede voorteekeneu
De conferentie opent helaas niet
onder al te goede voor teekenen. Het
eenige gunstige aspect is Rusiand'a
recente aankondiging dat Moskou alch
niet zal verzetten tegen de inrichting
van Amerikaaache bases op de op
Japa veroverde eilanden van den Stil
len Oceaan. De meest indrukwekkende
gebeurtenis aan den vooravond van
de conferentie was Engeland's verzoek
aan de Ver. Staten om militaire en
finanöeele hulp te verleenen, teneinde
Griekenland te bewaren voor een op.
slorping door het communisme.
Korea
Minder dan twee weken voor minis
ter Marshall'a vertrek naar Moskou is
bovendien iets anders bekend gewor
den te Washington. Luitenant-gene
raal John R. Hodge keerde toen terug
uit Korea, waar h$ het bevel voert
over de Amerikaansche zóne in het
Zuidelijke deel van het land. Het Nooz»!
den van Korea staat onder Russisch
bestuur. Hodge's relaas ls eenvoudig
genoeg. Het houdt in, dat zijn oni
cierhandelingen met de Russen voos
de unificatie en de onafhankelijk ver3
klaring van Korea vastgeloopen z^J
Stekte een heel jaar ls er niet den)
minsten voortgang gamaalct Het'
aob^nt dat de Russen de overeen,
komst aangaande Korea evi
onvervulbaar maakten als zij
de Franschen het de overeenkomst
van Potsdam deden, die immers uit,
druldcelifk bepaalde dat „Duitaeh-
land als ©en economische eenheid
behandeld moest worden." De Ameri
kaansche en EngelsChe pogingen om
deze voorwaarden te ver wezenlijken
stuitten steeds op de oppositie van
Russen en Franschen.
De Koreaansche overeenkomst Ja
minder bekend dan die van Potsdam,
In December 1945 bereikte den mi
nisters der Groote Vier te Moskou
een aocoord, waardoor het volgende
werd bepaald: ,,Met het oog op het
herstel van Korea als een onafhan
kelijke staat, het scheppen van voor.
waarden om het land te ontwikkelen
volgens democratische principes en
de snelst mogelijke liquidatie van de
rampzalige gevolgen der Japansche
bezetting, zal er een voorloopige Ko
reaansche en democratische regeering
worden gevormd, die alle noodzake
lijke maatregelen zal nemen voor det
ontwikkeling van industrie, transport
wezen en landbouw van Korea en van
de nationale cultuur van 't Koreaajw
sche volk". Sindsdien is men dit doel
geen stap nader gekomen.
Perspectle®
Indien MarahalVs missie naar Moe
kou succes mocht hebben, verwaï
men dat de Russische diplomatie in
zake Korea en inzake andere proble
men veranderen zal en zich meer
instellen op samenwerking ln de op»
lossing van de verschillende vraagf
stukken, die de wereld bezig houden»'
Faalt de conferentie echter, dan Vert
wacht men hier dat Rusland zal
temporlseeren in de veronderstelling!
dat het communisme in de verschil-f
lende landen kan profiteeren van toef
nemende moeilijkheden.
De Verenigde Staten zullen twéé
luxe schepen laten bouwen, die groter
snelheid hebben dan de Queen Eliza*
beth of de Queen Mary. Vijftig pro»
cent van de Deense aardappelvoorra-
den is door de vorst beschadigd. On
der de dienst brak brand uit op hel
hoofdaltaar van de St Donatiuskerk t9
Milaan. Persoonlijke ongevallen deden
zich niet voor. De schade wordt ge
raamd op 3 millioen lire.
Alvorens een slotbeschouwing te geven over het vraagstuk van de
woningnood willen wjj eerst nog even terugkomen op ons vorig onderwerp,
de bezwaren, verbonden aan het gezamenlijk bewonen van huizen, die eigen
lijk maar geschikt zjjn voor één gezin. Wjj hebben daar gezegd: Laat ons
onze vrijheid! Dat deze woorden weerklank hebben gevonden hebben wij be
merkt uit tal van onmiddellijke reacties, die het noodzakelijk maken, nog
even op ons onderwerp in te gaan.
Huurverhoging,
In de eerste plaats is daar het
feit dat huiseigenaren, indien een
perceel voor gezamenlijke bewo
ning wordt aangewezen, de huur
gaan verhogen. Op zichzelf ls zo-
Iets begrijpelijk. Immers, de eige
naar staat voor hoge lasten, veel
hoger dan vóór de oorlog, terwijl
verhoging van de huur niet toege
staan is. Wordt nu een huls door
meerdere gezinnen bewoond, dan
ligt hier een welkome gelegenheid,
zulks toch te doen.
Dat gaat dan onder het motief van
meerdere bewoners, dus meerdere
slijtage. Toch schuilt hier een ad
dertje onder het gras. In een be
paald huis woont het gezin A., be
staande uit elf personen. In het huis
daarnaast is de familie B. gevestigd,
die drie leden telt. Beide huizen
doen evenveel huur. Nu krijgt de fa
milie B. een gezin te herbergen
(samenwoning) van drie personen.
Onmiddellijk gaat de huur van de
familie B. omhoog. Zouden dan die
zes personen in B.'s huis de zaak
meer uitwonen dan de elf daarnaast?
Onmogelijk! Hier glipt een aal door
de maas in het net van de wet en
dat is fout! Dit kan nu wel niet ge
rekend worden onder de bezwaren
van het samenwonen, maar daar
het er toch wel degelijk verband mee
houdt, meenden wij goed te doen, dit
euvel even te signaleden!
O, die meters!
Wel zjjn er nog een paar dingen,
die onmiddellijk ter sprake komen.
Niet alleen hebben onze huizen
maar één keuken, ze hebben ook
één electrlcteitsmeter en één gas
meter. En hier, ln het gootsteen
kastje of bij het schakelbord ln de
gang, ligt nog een bron van veel
kwaad.
In normale tijden, toen er genoeg
van alles was, zou dit geen bezwaar
opleveren. Thans echter, nu èn gas
èn electiiciteit sterk gerantsoeneerd
zijn, komt het wel eens een enkele
keer voor, dat het rantsoen over
schreden wordt. Als de familie Ka-
relse bU Hendrikse inwoont, geven
wij U op een briefje, dat Karelse de
schuld krijgt. Zodra er boven gas ge
bruikt wordt, of een schakelaar
wordt omgedraaid, dwalen de blikken
beneden al naar de meter. Een
bron van wrevel, een bron van her
rie en ruzie! Oók wanneer beide
partijen van goede wille zijn. Het
is nu eenmaal zo. Maar het is op
nieuw een reden, om een van over
heidswege opgelegde samenwoning
met angst in het hart te aanvaarden,
al ontveinzen wij ons niet, dat hon
derdtallen gezinnen er mee gebaat
zouden zijn.
Tot besluit
Wjj hebben in onze beschouwin
gen op verschillende punten de na
druk gelegd. Wij wezen op het feit,
dat de overheid gebouwen ln ge
bruik heeft, die voor woonhuis be
stemd zyn. De militaire overheid
doet daaraan mee (en dat er on
langs in Alkmaar een paar huizen
zyn vrijgegeven, ls slechts een
druppel op een gloeiende plaat), de
burgeriyke overheid maakt zich
aan hetzelfde euvel schuldig. Kan
toren van allerlei aard, dienstge
bouwen in soorten, de meeste
maar ln gebruik gedurende een
klein deel van ieder etmaal.
Dat zyn dingen, die iedere Neder
lander een doorn in het oog zyn. Dat
er niet voldoende gebouwd kan wor
den is niet onze schuld. Daarvoor is
de oorlog verantwoordelijk, al kan de
wijze waarop met de deviezen wordt
omgesprongen, ook niet ieders be
wondering afdwingen, om het zacht
uit te drukken. Als voorbeeld daar
van haalden wij de aankoop van glas
aan. Dat er nu nog huizen gesloopt
worden die goed bewoonbaar zijn, IS
ronduit ergerlijk en schandelik. Dat
er bioscopen en dancings gebouwd
worden in plaats van woningen, kan
niet door de beugel.
Maar wat ls dan de oplossing?.
Samen wonen zegt de overheid.
Goed, dan zullen wij samen wonen»
in afwachting van betere tyden,
Maar geef ons dan, o, overheid, eell
eigen keuken, en alstublieft ook een
meter voor ons gas en voor onS
licht. En gij, burgers van Neder»
land, toont uw burgerzin. Maakt
elkander het leven niet nodeloos on'
aangenaam, het is zo al moeilijk
genoeg. Weest vergevensgezind»
ziet iets door de vingers, helpt el»
kander mee. Gy, die met een klein
gezin in een groot huis woont,
wacht niet, tot de overheid V.
dwingt, woningzoekenden op te ne»
men. Ook van U kan initiatief uit»
gaan. Wy weten wel, het ls niet
prettig, maar het móét
Als U de verheugde gezichten b®»
ziet van hen, die maanden en maan
den op een dak boven 't hoofd wacht
ten, zal dat üw beloning zijn. Ais
iedereen meewerkt, en zijn egoïsti
sche eigenschappen overboord zet,
zich voorneemt, verdraagzaam te zijn
en te helpen, kunnen wij met elkaar
van deze nare toestand nog iets dra
gelijks maken.
Eéns zullen wy allen weer onze
eigen woning hebben. Tot die dag:
Helpt elkander zoveel mogelijk! Ver
wijt niet anderen dat, waaraan gil
misschien zelf schuld hebt Dan zul
len wq tezamen ook deze toestand
meester worden!
W. OLIEMAN&