e,
Vandaag
Woonhuis
Gehoorapparaat
i loterij
Staatsloterij
PEPERMUNT
I
Prima Permanent
Adverteren
doet verkopen
Coöperatief kopen is
doet alles voer
6 moderne
Woonhuizen
Welke groep
personen
DESCHAKEL
JUTTERTJES
kregen een VS
Nieuwe Kolenbonnen
No. 74 en 75
NU SPAREN...straks küopw
NUTSSPAARBANK
Van Boek iot £5oe/c
door MAURITS UYLDERT
Gods Geuzen
Openbare terechtstelling
in België
Weer een ei
Electrische centrale te
Nijmegen dour bliksem
get ruffen
Opheffing
sigarendistributie
overwogen
Auto-rijschool instructeurs
TUINBOUW
NIEUWE POSTZEGELS VAN CURAqAO
l ÏQJWE
v.PELT 4735.
Advertenties
Denkt U er om
MOLENSTRAAT 184
2 Koperslagers
en 4 draaiers (bankwerkers)
Te koop gevraagd:
Te koop aangeboden:
Ruilen
Diversen
zij niet m
zuiue/i als goud
Toen „Hollands Glorie" in het na
jaar van 1940 het licht had gezien,
heb ik <Mt boek geprezen om de brede
allure en de warmte des harten waar
mede deze roman van de sleepvaart
geschreven was. Een boek waarmee
Jan de Hartog kon worden gelukge
wenst en dat dan ook zijn weg gevon
den heeft.
Een schryver kan zich echter niet altijd
handhaven op hetzelfde niveau. „Gods
Geuzen", verschenen bij Elsevier,
Amsterdam, stelt, wie het met „Hol
lands Glorie" vergelekt, en ook wie
het niet vergelijkt, teleur. Hetgeen
echter niet zeggen wil, dat het, op
zichzelf beschouwd, geen opmerkelij
ke kwaliteiten bezit Ook deze nieu
we roman is onderhoudend, tenmin
ste gedeeltelijk, en behandelt een on
derwerp, dat ongetwijfeld belangwek
kend is: de strijd van den Heilsoldaat
voor het heil van de mens.
Jan de Hartog is een scherp waar
nemer, die met een parate opmer
kingsgave door het leven gaat en van
zijn waarnemingen op treffende wijze
verslag uitbrengt. Men zou zijn boek
kunnen kenschetsen als reportage in
novellistische vorm. De hoofdstukken
waarin wij den pas afgestudeerden
medicus Anton Zorgdrager volgen op
zijn reis naar Indië en stroom
opwaarts naar het binnenland van
Borneo, zijn als reisbeschrijving voor
treffelijk. Ook de mensen waarmee
Zorgdrager in aanraking komt, zijn
uitmuntend getypeerd, zoals de sen
timentele en zonderlinge arts Frits
Jansen, die zijn gevoel achter uiter
lijke ruwheid tracht te verbergen en
de uiterlijk onaandoenlijke Sultan in
het door de pest besmette dorp. Die
figuren zijn getekend met meêgevoel
en begrip en met veel zin voor humor.
Zo nu en dan schiet de auteur wel
eens zijn doel voorbij, maar maat hou
den is een kunst en met kunst, in de
zin van artistieke vormgeving, heeft
dit boek eigenlijk weinig uit te staan.
Artistieke vormgeving, zal De Har
tog wellicht zeggen, lap ik aan mijn
laars en hij blijft dan in de stijl van
zijn boek. Maar ook de schoenlapper
gebruikt ztjn leest en houdt zioh
daaraan. Zonder leest geen goede
schoen en zonder maatvolle bezonnen
heid geen goede roman.
Dit blijkt overtuigend uit het zes
de, voorlaatste hoofdstuk, waarin de
schrijver tot het hart van ztjn onder
werp komt en ons tracht in te leiden
tot het leven en streven en de inner
lijke strijd van Gods Geus, de heil
soldaat. De Hartog schiet, als hij
zijn eigenlijke onderwerp tracht te be
naderen, op jammerlijke wijze te kort.
Zijn held en zijn heldin worden
voor ons geen mensen van vlees en
bloed; hun zondig verleden, hun be
vrijding uit de poel van misdaad en
ontucht waarin zij hun jeugdjaren
hebben doorgebracht, dus hun beke
ring, en hun arbeid onder de lepra-
lijders, ervaren wij niet als realiteit.
De schrtjver vervalt hier in een melo
dramatische uitbeelding en in een
rhetoriek vol valse accenten, vol vals
gevoel, die maar al te duidelijk ge
tuigen van zfjn artistieke machte
loosheid en die de lectuur ongeniet
baar maken.
Jan de Hartog heeft met „Gods
Geuzen" boven zijn macht gegrepen,
in jeugdige overmoed. Hij is voor een
groots onderwerp als dit, noch wat
zijn innerlijke ontwikkeling, noch wat
zijn artistieke gaven betreft, voldoen
de gerijpt en aan verbeeldingskracht
schiet hij te kort. Hij zal goed doen
zich te spiegelen aan een boek als
„Martin Arrowsmith" van Sinclair
Lewis of aan de werken van Joseph
Conrad en zich te beperken tot on
derwerpen, die hij beheersen kan.
Men kan een uitstekend verslaggever
zijn ook zonder artistieke verbeel
dingskracht en als zodanig uitmun
tend werk leveren. Hij heeft het met
„Hollands Glorie" bewezen.
DE MYTHE DEK
DUITSE EENHEID.
Onder bovenstaande titel is van de
hand van dr. H. J. Keuning bij E. J.
Brill te Leiden een historische be
schouwing verschenen, waarin op
overtuigende wijze wordt uiteengezet,
dat de Duitse eenheid eigenlijk iets
kunstmatigs en een fictie is. De een
heid van wat wij thans Duitsland
noemen heeft noch- in taatkundig,
noch in cultureel opzicht ooit bestaan.
Om dit te bewijzen geeft de schrijver
een historisch overzicht van de wor
dingsgeschiedenis van het Duitse rijk
en hij vangt daartoe aan bij de Ro
meinse tfld, om ten slotte aan te to
nen hoe de Duitse stammen en sta
ten, „die zelfs in een tijdvak van meer
dan duizend jaar niet tot eenheid
hadden kunnen komen," met behulp
van allerlei kuiperijen in 1871 door
Bismarck werden samengesmeed. De
vraag, die zich dan opdringt, in hoe
verre dit voor het eerst vereende
Duitsland werkelijk tot een eenheid
geworden is, wordt door den schrijver
ontkennend beantwoord. Het was een
kunstmatige en zeer problematische
eenheid, betoogt hij, daar zij werd ge
dicteerd door het Pruisische imperia
lisme en niet eigener beweging is ont
staan of gegroeid.
Tot tweemaal toe, zegt de schrij
ver in het laatste hoofdstuk van zijn
brochure, is gebleken, dat het door
Pruisen tezamen gesmede Duitsland
een gevaar betekent voor Europa en
voor heel de wereld. De huidige
Werk aan de suikerbieten. In de Haarlemmermeer is men thans druk
bezig met het verzorgen der suikerbietenplantjes. Het wieden der
velden.
„Duitse" eenheid is nu eenmaal in we
zen een „Pruisische" eenheid' en
daarom van nature agressief. „Der
halve moet 't oude Pruisen voor goed
machteloos worden gemaakt en dt
zgn. Duitse eenheid, die door Pruisen
aan de Duitse landen werd opgedron
gen, weer worden opgelost. Er is
maar één middel om van de Duitsers
weer een vredelievend volk te maken
en dat is het opheffen van de Duitse,
of beter, van de Pruisische eenheid"
De schrijver acht dit zeer wel uit
voerbaar, daar in de vroeger zelfstan
dige Duitse staten de particularisti
sche strevingen ztjn blijven bestaan.
Afkeer jegens Pruisen wordt sinds
de oorlog allerwege in Duitsland, en
vooral in het zuiden en het zuidwes
ten, sterk gevoeld. De bevolking dier
streken ziet terecht in Pruisen de
uiteindelijke oorzaak van de laatste
bloedige oorlogen met hun rampzali
ge nasleep.
De Duitse eenheid is, concludeert
dr. Keuning, allerminst een vanzelf
sprekend gegeven. „Door deze fictie
mag men zich dus niet laten afhou
den van het nemen van maatregelen,
waardoor de vrede in Europa kan
worden bevorderd. Daarmede zijn ook
de Duitse volkeren gediend, die drie
maal binnen één eeuw door Pruisen
in de oorlog zijn gejaagd."
U.
Zaterdagmorgen tussen 5 en 6 uur
zij. elf Belgische leden van de ge-
stapo in de citadel van Namen gefu
silleerd. De jongste was 25, de oudste
54 jaar. Meer dan 2000 mensen woon
den de executie bij.
Op 29 Mei zal voor alle leeftijds
groepen een bon voor één ei bekend
worden gemaakt.
Vrijdagavond omstreeks kwart
over tien is tijdens een kort doch
hevig onweer de centrale van de
Provinciale Gelderse Electriciteits-
maatschappij aan de Weurtseweg te
Nijmegen door de bliksem getrof
fen, waardoor zij buiten bedrijf
werd gesteld.
Behalve de stad Nijmegen kwam
gedurende de avond en nacht ook een
groot gedeelte van de provincie Gel
derland zonder stroom.
Zij, die de blikseminslag hebben
waargenomen, zagen een groot blauw
vuur boven de centrale.
Er deden zich geen persoonlijke on
gevallen voor.
Het ministerie van economische
zaken waarschuwt uitdrukkelijk
tegen het verkopen van sigaren
zonder de distributievoorschriften
in acht te nemen. Weliswaar
wordt overwogen de distributie
van sigaren op te heffen, doch in
dien zulks onmogelijk zou blij
ken, komen betrokkenen in grote
moeilijkheden. In verband hier
mede is de centrale dienst voor de
economische controle „CEDEC"
geï strueerd de controle in be
langrijke mate te verscherpen.
behaalden hun diploma
De animo om autorijden te
leren, heeft na de bevrijding een
grote vlucht genomen, een belang
stelling, welke zleh nog aanzienlijk
zal uitbreiden naarmate het rijver-
geer toeneemt. Deze toename van
verkeer stelt uiteraard eisen aan
de verkeersveiligheid en het is dan
ook toe te juichen, dat ongeveer
50 ondernemers en instructeurs van
auto-rijscholen in Noord-Holland
zich hebben onderworpen aan een
examen, ter verkrijging van het
instructeurs-diploma. Zij toch wer
ken er In zeer belangrijke mate toe
mede bij de adspirant-automobilis-
ten de grondslag te leggen voor de
veiligheid langs onze wegen.
Dezer dager, heeft de
diploma-uitreiking plaats gevonden,
wdarbij ook het diploma werd uitge
reikt aan den heer Lubbers te Heer-
Hugowaard.
Bij deze diploma-uitreiking is door
den secretaris van de Vakgroep Per
sonenvervoer langs de weg, den heer
Kraak Steeman, het doel en het nut
van dit examen in het licht gesteld.
Nu het verkeer zich zo geweldig ont
wikkeld heeft, wordt met dit instruc
teursexamen, waarvoor de eisen zeer
hoog gesteld waren, medegewerkt
een zo groot mogelijke verkeersvei
ligheid te krijgen. Het is met het
Veilig Verkeer zo, dat als men het
kwaad niet bjj de wortel aantast, er
geen doeltreffende resultaten moge
lijk zijn. De instructeurs hebben in
deze een vormende taak. Indien de
leerlingen een goede scholing ont
vangen, zal dit niet in de eerste
plaats hunzelf bij het proefrijden voor
het rijbewijs ten goede komen, maar
zal ook het verkeer langs onze va
derlandse wegen daarmede ten zeer
ste gediend zfln.
De gehouden examens hebben tot
resultaat, dat men thans de beschik
king heeft over een corps uitstekend
g«flcfeoolde krachten, die
voor hun berekend z$p
publiek en overheid aanvaarrth^J**
In aansluiting op de
reiking hebben de ondernemers
„Auto-schouw" gehouden door
hoofdstad. Een lange file auto's,
voorzien van het welbekende 'orJSj
embleem der vakgroep, reed door a!
Amsterdamse straten en trok allafJ*
ge veel belangstelling. In het wTf*"
park, dat de autorij-school-on<w!"
mers op het Stadion-plein
brachten, sloegen de Alkmaarae
gens een kranig figuur.
Aan het diner, dat deze dag u.
sloot, kwamen o.m. de moeilijkhaJ*!
ter sprake, welke deze cetegorie^j!
verkeerswezen als teken des J
heeft te overwinnen. Het geW
aan nieuwe wagens en de „beunh^
rij" door onbevoegden werden scha,,
gehekeld.
De ondernemers zullen evenw^
voor de problemen niet wijken. Dg*
ploma's van bekwaamheid zijn
belangrijke stap in de goede riehtfc^
en het verheugt ons dat onder de eg,,
ste geslaagden zich de onderneta^
en instructeurs bevinden -wan
plaatselijke autorij-school. Het
kan hiermede verzekerd zijn bij j,
auto-rijschool Lubbers onder deskea-
dige, vakbekwame leiding het stem.
wiel in handen te nemen.
LAGERE MINIMUMPRIJS**
VOOR GROENT*?
Het schijnt in het voornemen van de
regering te liggen de minirrn»mpr$aso
van de groente voor het komends
seizoen te verlagen met 10 procent
Dit zal er dus op neerkomen, dat de
minimumprijzen op de veilingen ni«t
meer zullen bedragen dan 50 tot H)
procent van de kostprijs van 1945,
maar 40 tot 60 procent. Voor wette
groente 40 en voor welke groente 60
procent zal worden berekend, hangt
af van de aard van het product
C UR:AGA O
if 1
Verloofd:
JEANNE A. VROOM
en
AJAN BOES,
chem. stud.
30 Mei 1947.
Den Helder,
Plantsoenstraat 11.
Tienhoven (Utr.)
Geref. Pastorie.
Heden overleed, zacht
en kalm, onze innig
geliefde en zorgzame
Man, Vader, Behuwd-
en Grootvader, de Heer
JOHANNES
VERFAILLE,
in de ouderdom van
60 jaar.
R VERFAILLE—
VAN PELT.
Den Helder,
J. VERFAILLE
T VERFAILLE—
BAST.
Heiloo,
W. A. AKKERMAN—
VERFAILLE
N. AKKERMAN
J VERFAILLE
G. TEN BRUGGEN-
CATE
en kleinkinderen.
Heiloo, 24 Mei 1947
Van Aostastraat J. 143.
De teraardebestelling
zal plaats hebben
Woensdag 28 Mei op
de Algemene begraaf
plaats te Huisduinen
Vertrek Spoorstraat 73
Den Helder 2 uur n.m.
compleet 6.—.
SALON SCHOONHOVEN
begint de opwekkingscon-
ieientie van de A.Ï.G.K.
in de Doopsgezinde Kerk
a. d. Kerkgracht, 's mid
dags 3 en 's avonds 8 uur.
Medewerking zangkoor
der Evangelisatie Vijzel
straat
De Heer en Mevr.
KOPPENOL—
GROENHUYZEN,
danken hiermede, ook na
mens wederzijdse ouders,
voor de vele blijk m van
belangstelling bij hun
huwelijk ondervonden.
Den Helder, 24 Mei '47.
Goudsbloemstraat 6.
Te koop:
Ruyghweg 97.
RIEMERS, Singel 87.
Te koop nieuw Amerikaans
electrisch gehoor-appa-
raat, scherp weergevend.
Prijs 250,—.
LOODSGRACHT 21.
TE KOOP:
ook per stuk.
RIEMERS, Singel 87.
(plm. 40) wil van deze ge
legenheid gebruik maken?
Met ejn bus heen en
terug naar Amersfoort.
Heen 4 Juni; terug 6 Juni.
Kosten 120 (retour).
Brieven zo spoedig moge
lijk aan Mej. T. HEUVEL,
Timorstr. 3, Amersfoort.
1 1
1 I
Bestelt heden voor de
501ste St. L, afgifte 2 Juni,
trekking 7 Juli,
omgaand eigen geld. en
prijsno. inleveren s.v.p,
ADM.-BUR.
ALDERLIEFSTE,
Sluisdijkstraat 109.
Tel. 3427.
PORTRET. ATELIER
JAC. DC BOER
KEIZERSTRAAT II3
OEN HELDER
OPNAMEN
WOENSDAG!
VAN 2.5-
ZAT CR DAG J
TROUWFOTO'S BCSPftftKKM
DE VERKOOP VAN
LOTEN voor de 501ste
Loterij begint op
2 JUNI a.s.
Bestel nu reeds Uw
loten om zeker te zijn van
mede spelen.
1/20 Lot 4 enz.
K. RUITENSCHILD,
Singel 123, D«n Helder
Telef. 2591. Giro 187047
KOOPT en VEILT
Inboedels, Meubelen,
Kachels.
KOOPT ALLES
STOELEN TE HUUR
voor bruiloften en partijen
OP UW BON
Hollandse Rijwielen
compleet met licht, slot,
jasbeschermers en Torpe
donaaf. SANDERSE, Van
Galenstraat 117
BIJ HET TORPEDO-ATELIER kunnen
GEPLAATST WORDEN.
Sollicitaties te riohten aan de Chef van het Perso
neel- en Loonbureau der Rijkswerf te Den Helder.
Een opvouwbaar wandelwa
gentje. Adres: Sluisdijkstr. 121.
Nieuwe pitrieten wieg f 35.
Adres: Wezenstraat 58.
1 p nieuwe lage schoenen
m. 40 f 14, lp nieuwe hoge
schoenen m 44 f 16, 1 bl
nieuwe overall gr m f 17, 1
nieuwe korte regenjas gr m
f 30, 1 p meisjesschoenen m.
37 f 7,50. Oostsiootstr. 87.
Wegens vertrek 10 kippen
f 80, een leren broek en. Jas
f 100. W. Boxman, Herzog-
straat 15.
Een z g a n H.costuum, o
kw, maat 54, f 50. Na 6 uur
Californiestraat 12.
4 Mecano-dozen f »5. Adres
Keizerstraat 38.
Vooroorlogse kinderwagen
f 35. Javastraat 10.
Eikenhouten kruissnarige
plano, merk Steinbach, f 1200
Janzenstraat 2.
Kleine sloep met riemen
f 85. Vijzelstraat 115.
Klapcamera, dubb. lens f 60,
1 p buitenmodel laarzen f 30,
mt 43, 1 pr nieuwe zw. dames
schoenen mt 41, lage hak, f 20
Doolhof 3, na 6 uur.
Een nieuw O.Off. uniform
fl mt, officierslaken, f 150
Hector Treubstraat 7.
Beste damesfiets zonder
banden t 65. Dahliastraat 115.
Nieuw colbertcostuum f 65
1 pr nieuwe damesschoenen
mt 39 f 15, 1 pr nieuwe werk
schoenen mt 39 40 f 10, 1 pr
z g a n herenschoenen (zwart)
mt 40 f 12,50. De la Rey-
straat 50
Prima fornuis f 36. Begonia-
straat 8.
Enige biggen von- uis
slachtingen. Adres: P. d
Voort, Middenvliet 9, J dorp.
Een nieuwe Engelse heren
fiets met Dunlop banden 'e
ruilen tegen mooi dressoir
Te bevr. bur. van dit blad
Kinderen hebben soms
zo'n (Opwekking nodig,
't Vetrkwikt ze. 't Geeft
ze weer fut. Moeder
weet dat wel. 't Is die
extra-gedestilleerde
pepermuntolie die zo
heerlijk opfrist.
Familie-doos van 60 stuks
f. 0.30, één bon. Luxe doosje
j. 0.15, drie op één bon.
Rol L 0.1 5. twee op één bon
Nette jonge vrouw zoekt
woongelegenh. in Den Helder
of omg., genegen in de huis
houding behulpzaam te zijn,
liefst bij man of vrouw alleen t
Br onder No 3« bur d blad i
iA
|met extra-gedestilleerde pepermunt-olie I
De snelle groei van onze afdeling
brandstoffen werd bereikt door
Goede maat
Juiste voorlichting
(oók over bonlozc
brandstoffen)
100
/o service te
bieden
Niet meer te laten
betalen dan nodi
m 1
i;
is
De verkoop \_u ruwe bruinkool was vorig
seizoen een groot succes.
U kunt nu reeds ruwe bruinkool en
turf bestellen.
Al het Coöperatie-personeel zeil gaarne
Uw bonnen in ontvangst nemen of komen
afhalen.
Kantoor Koningatraat 104. Tol. 2060
Nedwlead wordl vaat kat Habaclmd. Ma»
-6 noate. nog ..co „duld hebbe. u--*
lUn. spar mi. Laat da eersla hondjes garast mm
aa kat hardst noodlg kabbaa. Ua
«ld komt ook aa.. da koelde# a strak. bate..
Spaar mi bij da
POLDERWEG 1
DEN HEiDKR
m i*nf yfrt uiar.i fieixmq aan het vtj}
