Pf Het Britse aanbod aan V oor-Indië P Hors d'Oeuvre Amerikaanse en rederijen zeelieden en protesteren Benzine-pomp explodeerde Cijfer 3 voor schoenenbon ap/er en r ers DE N00RDH0LLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Twee gouverneurs-generaal? De papiertoewijzing voor de dagbladen De voedaelvloot van Hoover Doch Truman wil doorzetten Aardbeienseizoen te Beverwijk geopend Grote kerkbrand te Minnertsga Kapitale landbouwschuur in de Wieringermeer afgebrand Zeep voor vuile arbeid De Times over Indonesië Wandaad van luchtpiraten Het voetbalprogramma en de warmte \/AN I\JABU EN yERRE 'lüeet&ecicht BURXAW: Koningstraat 7*-** Deo Helder Telefoon Otro «4*041 Dtr.: J. Bfllama woensdag 4 htm mi. Voortzetting van de 76e JAABOANG *o. 9dM. HELDERSCHE COURANT Advertentie*: M eeot per millimeter. gamllleberlehlen 17 cent per m.m. Kleloe ad vertenties (..JuHertJe*") lot IS woorden Ti cent, elk woord meer I cent Abonnementen: per kwertau t I.per poet i« Hi efdredeeteirM. H. I, ürldeet, Harenredacteerre O. i. Dekken es W. Kok, Attlee heeft onder luide toejuichingen in het parlement meegedeeld, dat Voor-Indië nog dit jaar de status van dominion zal krijgen. Het land kan desgewenst later uit het gemenebest treden. Attlee gaf een schets van het plan der regering, volgens hetwelk de kwestie Pakistan door Voor-Indië zelf gebiedsgewijze zal worden geregeld. Het plan is gunstig ontvangen door de leiders van congrespartij, Moslemliga en Sikhs. Het zal van hun beslissing afhangen, of de onmiddellijke machtsoverdracht aan een of aan twee autoriteiten zal geschieden. Twee gouverneurs-generaals, t Reuter's politieke correspondent heeft vernomen, dat de Britse regering voor- nemens is binnen acht weken de nodige wettelijke maatregelen te nemen om Voor-Indië in twee zöfïregerende domi nions te hervormen. Men gelooft, dat twee gouverneurs-generaal een voor Hindoestan en een van het Mohamme daanse Pakistan, nodig zullen zijn. Het plan geeft een gedetailleerde pro cedure om vast te stellen of de door de Mohammedanen voor Pakistan opgeëis te provincies bereid zijn de constitutie te aanvaarden dan wel eigen constitue rende vergaderingen wensen te vormen. De provincies Pendsjab en Begalen, waar de congrespartij ook aanspraak op doet gelden, moeten in een Mohamme daans en een Hindoes deel worden ge splitst. Elk deel moet voor zichzelf uit maken, voor zover de provincie niet de finitief verdeeld wordt, waartoe het wil behoren. Daarna wordt door elk deel gestemd over het al of niet verdelen van de provincie. Verklaringen van TJehroe. Pandit Nehroe, vice-president van de Voor-Indische regering en leider van de congrespartij, heeft in een ra diotoespraak meegedeeld, dat zijn par tij besloten heeft de Britse regerings voorstellen te aanvaarden. Over de toekomst van het land, zo zeide hij, kan alleen door het volk wor den beslist en niet door een buiten landse mogendheid, hoe vriendschappe lijk gezind ook. Het is zonder vreugde, dat ik de voorstellen aanbeveel, doch ik ben er van overtuigd, dat de aanvaar ding er van een juiste beslissing is. Mis schien komen wij op deze wijze spoe diger tot een verenigd Voor-Indië op hechte basis. Laten wij alle bitterheid laten varen. Er mOet een einde komen aan de troebelen, die zich in verschil lende delen van het land voordoen. BESCHAAFD NEDERLANDS? Er ie de laatste jaren veel ge schreven en gesproken over „be schaafd Nederlands", waarnaar de schrijfwijze zich te richten had. Nu, op die kwestie en op alles wat ermee samenhangt, kom ik niet terug. Maar wat is eigenlijk die spreektaal die dan beschaafd Nederlands heet te zijn? Soms, niet vaak, luister ik naar de radio-omroep en ik ver wonder mij. Soms, helaas vaak, verneem ik dan een taaltje, zo onbeholpen en zo plat, dat ik mij inspannen moet er Nederlands uit te horen en de knop maar weer omdraai en stroom be spaar. Ik word voortdurend zui niger op mijn stroom. Verleden week vergastte de omroeper ons op een bericht over een mishandeling die Franz von Papen heeft ondergaan Men heeft het ook in de dagbla den kunen lezen. Een S.S.-man heeft den ex-minister, thans in een werkkamp gedetineerd, neer geslagen en dermate mishandeld dat hij, naar men zegt, onher kenbaar was. Nu behoeft men niet bepaald medelijden te heb ben met een man als Von Papen die het Hitler-régime jarenlang heeft gesteund, hoewel een SS man natuurlijk wel In de laatste plaats gerechtigd is om hem te lijf te gaan. Wat mij hinderde was dan ook niet zozeer het be richt over de mishandeling, hoe wel het altijd hinderlijk laf is om een weerloos en oud man te lijf te gaan maar wat kan men van een SS-er verwachten? dan wel de wijze waarop dit radio-bericht was geredigeerd. Ons werd n.1. door de luidspre ker medegedeeld, en met onmis kenbare voldoening, dat die SS- man den ouden politidus „onge zouten afgedroogd" had en dat hij hem „enige voltreffers op het jukbeen" had toegebracht, Is dit nu misschien beschaafd Nederlands? De schuld aan dit ergerlijk taaltje treft misschien meer de redacteur, die het be richt heeft opgesteld dan de om roeper, die het wereldkundig maken moest, maar in ieder ge val hapert er iets aan het toe zicht op de tegenwoordige uit zendingen en is ver te zoeken wat men beschaving noemt. Het is vrij ongevaarlijk een schop te geven tegen een dode ieeuw of met welk roofdier men Von Papen dan ook verge lijken wil maar zou deze radio heid zich tijdens de Duitse bezet tingstijd even manmoedig heb ben geuit en van „ongezouten afdrogen" hebben durven spre ken? Zou hij zich destijds niet liever gehaast hebben haas te zijn? KREEFT. NEHRU Djinnah wenst orde. Moh Ali Djinnah, leider van de Mo hammedaanse Liga, heeft gezegd, dat de Mohammedanen alles in het werk moeten stellen om de machtsoverdracht op ordelijke wijze te doen geschieden. Het lid der Tweede Kamer, de heer Vorrink, heeft aan den minister-presi dent de volgende schriftelijke vragen gesteld: 1. Is de minister-president niet van oordeel, dat in een democratisch staatsbestel een grote betekenis moet worden toegekend aan een zo ruim mogelijke voorlichting van de burgers door middel van de dagbladpers? 2. Indien de minister daarmede kan instemmen, is hij dan niet van mening, dat de noodgedwongen beperkte om vang der dagbladen, sinds de bevrij ding, beschouwd moet worden als een ernstige belemmering voor de juiste vervulling van de voorlichtende taak der pers? 3. Is de minister niet van oordeel, dat een nog kariger papiertoewijzing, gelijk dezer dagen werd aangekondigd, ten gevolge moet hebben, dat de pu blieke voorlichting zozeer in het ge drang komt, dat hierdoor het beginsel van de democratie zelf in gevaar komt? 4. Erkent de minster, dat hier ele menten van de geestelijke volksge zondheid op het spel staan, die niet straffeloos kunnen worden verwaar loosd? Zo ja, is hij dan bereid deze te beschermen, ook al zou het brengen van bepaalde offers op het gebied der materie behoeftebevrediging, in het bijzonder van luxe behoeften, daarvoor nodig zijn? 5. Is de minister bereid, alvorens tot de aangekondigde vermindering wordt overgegaan, nog eens deugdelijk, zo rodig in overleg met zijn bij het vraag stuk betrokken ambtgenoten, te laten onderzoeken, of langs de een of an dere weg de aangekondigde maatregel niet alsnog achterwege zou kunnen blijven? (Van een United-Presacorrespondent) De Verenigde Staten zetten het beschikking van Duitsland te Stel pten door om 50 IJberty-schepen ter len om voedsel over de Atlantische Oceaan te brengen, ondanks de op positie van de Amerikaanse rede rijen en zeeliedenvakbonden, zo ver luidt tn Washington. Het staatsdepartement en de mari tieme commissie werken eensgezind samen om de zaak uit te voeren en assistent secretaris van oorlog, Pe- tersen, bevindt zich momenteel in Ber lijn om met luitenant-generaal Lucius Clay te confereren over de wjjze waar op het plan kan worden uitgevoerd. De schepen zouden Duitse bemannin gen aan boord krijgen, die in Marken betaald zouden worden. Kringen van het departement van oorlog zeiden, dat de scheepvaart maatschappijen evenals de vakvereni gingen der zeelieden krachtig protest tegen het plan aantekenen, doch dat Truman niettemin aan het congres een boodschap over dit onderwerp zal zenden. Er wordt ook bezwaar gemaakt te gen het voorstel van Hoover om Scan dinavië vis aan Duitsland te laten le veren op belofte van toekomstige be taling in Duitse goederen. Twee zwaar gewonden. Een op de straatweg Tubbergen Almelo staande benzinepomp is gisterochtend plotseling geëxplodeerd. Twee arbeiders, die vlak bij de ben zinepomp werkzaamheden aan het weg dek verrichtten werden door de enorme steekvlam, die onmiddellijk op de explosie volgde getroffen. Een van hen, H. Dekkers uit Almelo, sprong in het kanaal en zijn maat J. Duin wen telde zich in een zandhoop. Hoewel de vlammen spoedig gedoofd waren liepen beide arbeiders ernstige brandwonden op. Zij zijn naar het ziekenhuis in Almelo overgebracht. De oorzaak van de explosie is onbekend. Maandag werden te Beverwijk de eerste aardbeien van het vrije veld in grote sloffen ter veiling aangevoerd. Df vruchten werden gisteren geveild. Hiermede is het aardbeien-seizoen be gonnen. De openingsprijs was f 7 per slof. Het is ook bekend dat Noorwegen, Zweden en Denemarken protesteren tegen het voorstel van Hoover om de Duitsers van bpten te voorzien voor wederopbouw van hun vissersvloten in de Oost- en Noordzee. Naar verluidt, gelooft Truman, dat deze tnaatregelen, plus een verhoging van de export van Duitse industriële producten, zowel dit jaar als het vol gend jaar 150 mlllloen dollar in de Anglo-Amerikaanse zóne zal bespa ren. Toen een leidekker bezig was met het solderen qp het dak van de her vormde kerk te Minnertsga, gemeente Barradeel (Fr.) vatte plotseling het dak van de kerk vlam en in minder dan geen tijd stond deze kerk, die dateert van 1500 in lichter laaie. De brandweer van de gemeente Barra deel was spoedig ter plaatse. De brand weren uit Leeuwarden, Harlingen en Franeker verleenden assistentie. Groot was het gevaar, dat tal der omliggende boerderijen door het vuur, dat zich hoog in de omtrek verspreidde, wer den aangetast. Enkele malen vatten enige behuizingen vlam, maar door het kordate optreden van de gezamenlijke brandweer kon erger worden voorko men. Twee boerderijschuren werden echter een prooi der vlammen. f 30.000 schade Vermoedelijk door kunstmestbroei is gistermorgen om elf uur brand ont staan in de kort geleden herstelde ka pitale boerderij van den pachter Jan van Schaik aan de Molenweg in de Wieringermeer. De grote landbouw schuur, waarin verschillende land bouwwerktuigen waren ondergebracht, brandde tot de grond toe af. Ook de werktuigen gingen verloren. De vrij willige brandweer van Middenmeer, die zeer 'snel ter plaatse was, bestreed het vuur met zeven stralen, gevoed uit een irrigatieleiding. Zfl kon voor komen, dat de pachterswoning verlo ren ging, waaruit omwonenden inmid dels met vereende krachten de meu bels gesleept hadden. De brand werd ontdekt door een knecht, die rook uit de schuur zag komen. De schade van de afgebrande schuur komt ten laste van de staat, wiens eigendom ze is, en wordt geschat op dertigduizend gulden. Een zoölogische sensatie van de eerste rang vond dezer dagen in de die rentuin te Stockholm plaats. Een grote python, de tijgerslang „Irene" heeft eieren gelegd, een voor in gevangenschap levende python een grote zeld zaamheid. Men denkt, dat zulks gedurende de laatste vijftig jaar slechts eenmaal in Europa is voorgekomen. „Irene" wikkelt zichzelf rond haar eieren. Het centraal distributiekantoor deelt mede, dat de distrubitiediensten op plaatselijk nader te bepalen tijdstip pen aan de daarvoor in aanmerking komende personen rantsoenbonnen voor huishoudzeep of toiletzeep voor vuile arbeid zullen -uitreiken voor de 7e en 8e periode (8 Juni tot en met 2 Augustus). Zij, die vuile arbeid ver richten, ontvangen 2 rantsoenbonnen, terwijl aan personen, die zeer vuile ar beid verrichten, voor genoemd tijdvak 4 rantsoenen zullen worden uitgereikt. Artsen, verpleegsters enz. ontvangen voor bovengenoemd tijdvak eveneens rantsoenbonnen voor huishoudzeep of toiletzeep. In een artikel over de ontwikkeling in Nederlands-Indië geeft de Times uitdrukking aan de vrees, dat in deze moeilijke periode van hervorming de Britse belangen minder in acht zullen worden genomen. Het blad herinnert er aan, dat de commissie-generaal voor haar vertrek naar Den Haag een zeer belangrijk memorandum aan de republikeinse de legatie heeft overhandigd, waarin met nadruk wordt gewezen op de nood zaak van nauwe en oprechte samen werking van Indonesische zijde vol gens bepaalde lijnen. Alle punten in deze nota, zo vervolgt de Times, wa ren van urgent belang, „doch blijkbaar zijn de Indonesiërs op dit ogenblik meer gericht op het behalen van voor deel uit de rechten, verkregen bij het accoord van Linggadjati, dan op het na komen van verplichtingen, welke zij anderzijds op zich hebben genomen. Vooral hun houding ten opzichte van het grotere plan tot een Indonesische Unie bewijst, dat zij geneigd zijn de andere delen der federatie te over heersen. Denkend aan hun eigen moei lijkheden in Voor-Indië en Birma, kunnen de Britten de pogingen van hun Nederlandse bondgenoten om op vredelievende wijze het Indonesische nationalisme te kanaliseren tot geor dende vooruitgang niet anders dan met sympathie en belangstelling bezien. Voor veiligheid en welvaart in Zuid- Oost-Azië, waarbij Engeland niet min der dan Nederland betrokken is, kan niet worden gezorgd zonder politieke en economische opbouw van Neder lands-Indië. Het herstel van de nor male handel met dit gebied zou aan vele tekorten, waaronder de wereld thans gebukt gaat, een einde maken. Er staat voor de Britten in de vorm van investeringen in Indië zeer veel op het spel en men is hier bezorgd, hetgeen de Nederlandse autoriteiten ongetwijfeld reeds weten, dat in de moeilijke overgangsperiode de -itse belangen, niet in theorie, doch in de practijk, minder dan de andere in acht zullen worden genomen. Op econo misch en politiek gebied zijn er geen moeilijkheden, die niet door een poli tiek van geduld en goede trouw uit de weg kunnen worden geruimd, en een dergelijke politiek kan met vertrouwen worden verwacht van het verlicht staatsmanschap, dat thans aan het Ne derlandse streven naar een nieuwe ba sis van overeenstemming tussen Oost en West ten grondslag ligt. Naar vernomen wordt, heeft een on bekend gebleven gevechtsvliegtuig op 31 Mei machinegeweervuur geopend op de baders in het overvolle zwembad te Wiener Neustadt. Eén vrouw werd gewond. Het vliegtuig was vergezeld van een onbekend toestel. Wiener Neu stadt ligt 50 km ten Zuiden van Wenen. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat op plaatselijk door de dis tributiediensten bekend te maken tijdstippen in het tijdvak van 1 Juni tot 13 Juli 1947 een schoenenbon naar keuze zal worden verstrekt aan diegenen, wier stamkaartnummer op het cijfer 3 eindigt en voor zover de bon 612 zich nog aan hun inlegvel bevipdt. De tweede distributiestamkaart met bijbehorend inlegvel, waarvan de bon 612 zal worden verwijderd, dient te worden overgelegd. Tevens zal in genoemd tijdvak aan kinderen, geboren in de maand Juni van één der Jaren 1932 t/m 1945, als mede aan de kinderen, geboren in de maand Augustus 1946, een schoenen bon worden verstrekt van de soort en maat, welke overeenkomt met leeftijd en geslacht van het kind. Van het met de T D over te leggen inlegvel zal de bon 604 worden verwijderd. Alle voor Zaterdag en Zondag vast gestelde wedstrijden om het kampioen schap van Nederland, promotie-degra datie en beslissingswedstrijden, bene vens de nader door het bestuur van de K.N.V.B. aan te wijzen competitie-wed strijden zullen met het oog op de warmte om zeven uur 's avonds aan vangen. De criminele recherche te Batavia heeft een hoeveelheid gestolen juwe len ter waarde van honderdduizend gulden achterhaald. Hierbij hebben twee arrestaties plaatsgevonden. Op 74-jarige leeftijd is 29 Mei in Den Haag mevr. Anna de WijsMouton overleden, de bekende dichteres van populaire levensliedjes. In het gebied van Parijs heerst thans een al gemene staking van benzine-verko- pers, waardoor het verkeer ten zeerste belemmerd wordt. In de biosco pen te Calcutta, die Europese films draaien, zal het „God save the King" niet meer ten gehore gebracht wor den. Kardinaal Konrad von Preysing, bisschop van Berlijn, heeft aan de priesters van zijn diocees alle politieke activiteit verboden. In de Verenigde Staten wordt thans een demonstratie-rondrit gemaakt door een dubbel-deks-trein, waarin op de ver dieping onder andere een observato rium is ingericht. Op de suiker bietenvelden in Henegouwen (België) strijken de laatste dagen zwermen vliegen neer, die reeds vele hectaren hebben vernield. Het aantal oor logsinvaliden in België bedraagt 17.342 tegen 78.509 uit de vorige wereldoor log; het aantal burger-invaliden is 4.627. Per jaar kosten zij de staat fr. 921.083.000. De 75-jarlge vader van Léon Degrelle is door de krijgs raad veroordeeld tot o.a, 8 jaar ge vangenisstraf. Het Duitse nieuws bureau in de Britse zóne, D.P.D., gaat op 1 Juli over in Duitse handen. In Midden-Limburg heeft de CCD de hand gelegd op een complot veesmok kelaars, die nogal grote zaken deden met heimelijke veetransporten over de Belgische grens. Onder de aangehou denen bevinden zich vele zeer ver dienstelijke illegalen. Wanneer wij opnieuw de aandacht onzer lezers vragen voor het probleem waarmede wij, vrouwen en mannen van het dagbladbedrijf, van dag tot dag hebben te kampen, n.1. dat van 't ruimte-gebrek tengevolge van een te kort aan papier, en wanneer wij daar bij scherpe critiek oefenen op het te dezer zake onmiskenbare wan-beleid der overheid, dan is dit geen preken voor eigen parochie, al mag het er de schijn van hebben, maar het is: pleiten voor een volksbelang, dat er een van dë eerste orde is. De rotatiepers van het dagbladbe drijf is, wij geven het toe, uitermate vraatzuchtig, en een monster, dat ge weldige hoeveelheden papier verslindt, papier dat na één etmaal veelal reeds beschouwd wordt als een vrijwel waardeloos vod. Elk nummer van een dagblad heeft een leven, schijnbaar zo kort als dat van de eendagsvlieg, en zij die menen dat men ons kostbaar, want schaars papier beter zou kunnen benut ten voor het vervaardigen van boeken, die meer duurzame waarde bezitten, zouden in het gelijk kunnen worden gesteld, wanneer een dagblad te ver gelijken ware met een boek en wan neer men geen rekening hield met de vérstrekkende invloed, welke een dag blad heeft en die niet beperkt blijft tot de dag waarop het verschijnt. De krant heeft een functie van ge heel andere aard dan het boek. al kan men er niettemin, en ondanks zijn kortstondig bestaan, misschien méér uit leren dan uit menig leerboek, ten minste voor de levenspractijk. De voorzitter van de Nederl. Journalis tenkring heeft er, in de protestverga dering van de vorige week op gewezen, dat de pers in haar geheel beschouwd, een middel voor maatschappelijk ver keer is, onontbeerlijk voor de moderne gemeenschap, en als zodanig door de regering schromelijk onderschat*. Ze ker, de krant is in de eerste plaats nieuwsorgaan, maar zij bevredigt daarom niet slechts de nieuwsgierig heid, doch zij brengt de mensen tot elkaar door middel van dit nieuws en zij 'schept in de gemeenschap een con tact, waardoor deze gemeenschap, on danks innerlijke contrasten, pas tot eenheid wordt. Zij schept het contact tussen overheid en volk door het pu bliceren van kamerverslag en rege ringsverklaring in deze bewogen tijd veel belangrijker dan ooi zij bevordert het contact tussen velerlei bevolkingsgroepen en enkelingen door hetgeen zij uit het verenigingsleven en uit* het werk der politieke partijen openbaar maken kan. Gebeurde dit niet, ons volk zou volkomen in het duister tasten omtrent hetgeen buiten de eigen uiteraard zeer beperkte ge zichtskring. geschiedt. Ieder gezin zou als het ware worden geïsoleerd. En indien één belang fn deze tijd ge ëerbiedigd en behartigd moet worden, dan is het toch juist het gemeenschaps- schapsbelang; want deze tijd heeft het individualisme overwonnen en het be lang der gemeenschap vooropgesteld. Besnoeiing van de pers betekent een terugvallen op dit individualisme, een verzwakking van het gemeenschapsge voel, en tast daarmede het maatschap pelijk leven aan in zijn kern. Klaarblijkelijk is onze regering voor deze eenvoudgie waarheid doof en blind. Maar als wij ons met deze be schouwing voorlopig bepalen tot het vraagstuk van de verhouding tussen overheid en volk: wat kunnen onze dagbladen op het ogenblik publiceren uit regeringsverklaring en kamer debat? En welke toelichtende en over zichtelijke beschouwingen welke voor juist begrip toch noodzakelijk zijn kunnen daaraan nog worden toegevoegd? Het is bedroevend weinig, en het zal straks, wanneer verdere pa pierbeperking werkelijkheid wordt, nog minder zijn. Het is een gemeenplaats om de pers te kenschetsep als oog en oor des volks, maar het is een waarheid niet temin, en men kan daaraan toevoegen dat de pers tevens de stem is van het volk en als zodanig niet mag worden gesmoord. U. BIJNA OVERAL NOG HETZELFDE WEER. Weersverwachting, geldig tot he denavond: In het Noordoosten van het land langzaam binnendringen van iets koelere lucht. Gedeeltelijk be wolkt. Enige regen met kans op onweer. Matige wind tussen Noord en Oost. In het overige deel van het land nog weinig verandering. Daar nog steeds zonnig weer met hoge temperatuur en in de namiddag kans op onweer. Zwakke wind.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1