„0p, ter BEVRIJDING van EUROPA"
Politiek der Ver. Staten gericht tegen
Verwerpen Republikeinen
Nederlandse Nota?
honger, armoede, wanhoop en ehaos
Het initiatief moet uit Europa zelf komen
Hors d'Oeuvre
Dag der Invasie
TRUMAN
en Midden-Europa
yAN NABIJ
VACANTIE
'lüeec&ericfU
Commissie-Generaal Zondag naar
Batavia terug
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
De posifie van Europa in de wereld
George Marshall aanhef
woord
f""N
Stappen van Griekse
Regering
Republikeinse tegen
voorstellen verwacht
6 JUNI 1944
DE PAMPUS-PIRAAT
Uitzending dienstplichtigen
De kersen worden duur
Ver. Staten ratificeren
vredesverdragen met
Italië en Hongarije
De papiertoewijzing
aan de dagbladen
Ruilhandel met Diutsland
DRIE JAAR geleden kwam
het bevel:
EN
VRIJDAG 6 JUNI 1WT. DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT 70e JAARGANG No. 9527.
Voortzetting oarr de
HELDERSCHE COURANT
M. H. E. Uyld«rt, Bsyperedselewee C. A. Dekken «a W. Kok.
BUREAU:
Koningstraat W-M
Den Helder
Telefoon 2946
Oiro 440941
DtrJ. Btflsma
TARUVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
13 woorden 75 cent, elk woord
meer I cent
Abonnementen: per kwartaa.
f 1.—, per post f 3
George Marshall, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, hef
minister van buitenlandse zaken,
heeft in de Harvard-universiteit te
Cambridge in Massaehusetts een toe
spraak gehouden, waarin hij een be
roep deed op de Europese landen, om
zich te verenigen tot het beramen
van hun economische redding. Hij
waarschuwde, dat de Ver. Staten niet
veel meer kunnen doen voordat al
thans een aantal Europese landen het
over een gemeenschappelijk program
eens geworden Is.
„Het zou voor de Amerikaanse rege
ring niet passend en ook zou het niet
effectief zijn te beginnen aan het een
zijdig opstellen van een program om
Europa weer hl economisch opzicht op
Zijn bonen te zetten", aldus Marshall.
Dat is de zaak van de Europeanen.
Het initiatief moet van Europa komen.
De rol van Amerika behoort te bestaan
In het verlenen van vriendschappelijke
hulp bij het opstellen van een pro
gram en bij de uitvoering ervan, voor
tover het practisch zal zijn dit te doen.
Het moet een gemeenschappelijk pro
gram zijn, doe»: een aantal, zo niet alle,
staten overeengekomen. Europa zal de
komende drie vier jaren nog hulp
Van buiten-af nodig hebben. Het ge-
eesmiddel voor de Europese moeilijk-
eden ligt echter in een herstel van
bet vertrouwen van het volk in de
fcconomlsche toekomst van het eigen
land en van geheel Europa. Het is lo
gisch, dat de Ver. Staten doen wat zü
kunnen ter bespoediging van de terug
keer van een economische gezondheid
hi de wereld, zonder welke er geen
politieke stabiliteit kan zijn, noch ge
waarborgde vrede.
Onze politiek, aldus Marshall, is
tegen geen enkel land of stelsel ge
richt, doch tegen de honger, de ar
moede, de wanhoop en de chaos. De
hulp, welke de Amerikaanse rege
ring eventueel zal verlenen, moet
niet alleen een lapmiddel, doch een
geneesmiddel zijn.
Alle regeringen, die mede willen
Merken aan de taak van het tot her
stel brengen, zullen, daar ben ik zeker
van, aldus Marshall, volle medewer
king van de zijde der Amerikaanse re
gering ondervinden.
NA DE HITTE-GOLF
Een buurman klopt bij mij
aan. „Kreeft," zegt hij, „het is
warm geweest, ik heb van de
hitte zo rood gezien als 'n kreeft,
o, neem mij niet kwalijk." Ik
wuif zijn verontschulidging met
een luchtig handgebaar af en
vraag alleen: „En?" want- waar
om zal ik mijn tong meer ge
bruiken dan strikt nodig is?
„Wel", zegt hij, „waarom heb
Je in deze dagen nooit eens over
de warmte geschreven, zoals je
zo vaak over de kou geschreven
hebt?" Ik antwoord hem aldus:
„Vriend," zeg ik, „over de kou
heb ik mij inderdaad warm ge
maakt, maar eigenlijk liet deze
warmte mij koud. Tijdens de
koude-golf hebben mijn lezers
voortdurend steen en been ge
klaagd en ik heb natuurlijk hun
klachten ondersteund. Uitgaan-
van de gedachte: schrijver, houd
je lezers te vriend. Want wat is
een schrijver die geen lezers
heeft? Eindelijk hebben zij de
warmte gekregen waarnaar zij
van December tot April hebben
verlangd en toen, waarachtig,
begon het klagen opnieuw. Je
zult zeggen zo is de mens. Maar
ik ben zo onmenselijk om niet
zo te zijn .Zoek de zon is altijd
mijn lijfspreuk ggyreest en ik
vertik het eenvoudig te moppe
ren op de zon.'>
„Jawel," antwoordt mijn buur
man, maar tegen de kou kan 'n
mens zich wapenen. Tegen de
warmte niet." Ik lach hem uit.
Want hoe kan men zich wape
nen als er geen wapen is? Men
zegt, dat er voor de komende
winter wel voldoende kolen zul
len zijn Maar hoe staat het met
de borstrokken? Kan ik mijn
kachel meenemen als ik de straat
op moet? Als de regering nu
eens voor iederen landgenoot
twee stel borstrokken breien liet
„Er is geen wol genoeg," zucht
mijn buurman, „er zijn geen de
viezen voor wol."
Dan zeg ik maar liever niets
meer en ik kijk naar de lucht.
Als straks het wolkendek breekt
en de zon weer brandend neer
valt op mijn huid zal ik genieten
zoveel ik kan. Wij gaan gelukkig
nog een paar warme maanden
tegemoet. En, wie weet, mis
schien zullen er toch nog wèl
eens deviezen zijn.
KREEFT
De regeringen echter, die pogen het
herstel van andere landen tegen te
werken, kunnen van ons geen hulp
verwachten. Regeringen, politieke par
tijen of groepen, die proberen de el
lende der mensen te doen voortduren
om daarvan ln politiek opzicht of an
derszins te profiteren, zullen de tegen
kanting van de Verenigde Staten on
dervinden.
„ZEER ERNSTIG'
Marshall beschreef de wereld-situa
tie van heden als „zeer ernstig". Een
overzicht gevend van de economische
ineenstorting in Europa tijdens en na
de oorlog, zeide hij: „Het herstel van
de economische structuur van Europa
zal klaarblijkelijk een veel langere tijd
en grotere inspanning vergen dan men
heeft voorzien.
COMMENTAAR
Marshall's rede wordt beschouwd al 3
de belangrijkste verklaring van eén
creatieve politiek sedert Truman in
Maart J.L zijn stelling ten aanzien van
hulpverlening aan de weerstand van
door het communisme bedreigde lan-
Naar verluidt, heeft de Griekse
regering Engeland attent gemaakt op
de mogelijkheid van vorming in Enge
land van een „Internationale Brigade"
voor hulp aan de guerillastrijders. Der
gelijke waarschuwingen zouden ook
aan Amerika, Frankrijk, Portugal,
België, Spanje en Italië zijn gericht.
De Griekse regering heeft meege
deeld, dat S tot 5000 slaven uit Mace
donië, die in naburige landen zijn opge
leid, zich verzamelen langs de Griek
se grenzen met Joego-Slavlë, Bulgarije
en Albanië.
De speciale correspondent van Ane-
ta te Djokjakarta seint: ten aanzien
van de nota der commissie-generaal
worden van het republikeinse kabinet
tegenvoorstellen verwacht, met name
betreffende de „interimregering", de
economische voorstellen en militaire
zaken, aldus wordt uit gezaghebbende
bron vernomen. „In het algemeen kan
men zeggen, dat de republikeinse re
gering de politieke spanningen in de
verhouding Nederland—Indonesië niet
wil toespitsen en de aanvaardbare pun
ten van de nota zeker onderschrijven
zal, alhoewel men de toon van het
stuk b^reurt", zo verklaarde een hoog
geplaatst zegsman. Na een tweedaagse
zitting te Djokja in tegenwoordigheid
van Soekarno en Hatta heeft het ka
binet met vice-president Hatta zich
naar Kalioerang een bergplaatsje
20 km van Djokja begeven voor
een rustige behandeling van de aan
gelegenheid.
U moet op het vasteland van
Europa doordringen en in samen
werking met andere gealUëerde
mogendheden uw operaties richten
op het hart van Duitsland met het
doel zijn strijdkrachten te vernie
tigen....". Deze richtlijnen, die be
palend waren voor het verdere
succesvolle verloop van de oorlog,
ontving Eisenhower, toen hij na
de conferentie in Cairo, welke op
5 Dec. 1943 plaatsvond, aangewezen
was als opperbevelhebber der in
vasiestrijdkrachten.
Dit „doordringen" geschiedde op 6
Juni 1944 om 2 uur 's nachts. Toen
werden de 82e en 101e Amerikaanse
luchtdivisie en de 6e Britse luchtdivisie
op belangrijke plaatsen in de rug van
de Atlantic-wal tussen Cherburg en
Caen neergelaten.
De landing zelf, welke onder bevel
stond van generaal Montgomery, werd
uitgevoerd over een breedte van 50
mijl.
In de morgen van de 2e dag werd
het duidelijk, dat het bruggenhoofd
veilig was en dat de eerste stap voor
de vernietiging van de Duitsers in het
Westen was gedaan. De Duitse bluf,
„WIJ MOETEN EEN GENEESMIDDEL
ZOEKEN".
den uitsprak. De door Marshall ge
schetste voorstellen worden geïnter
preteerd als een positieve en construc
tieve toepassing van Truman's leer op
de huidige wankele economie van Eu
ropa.
Marshali's verklaringen schijnen een
soort van Europese conferentie ter op
stelling van een gemeenschappelijk
plan te vooronderstellen, doch tevens
maken zij het duidelijk, dat het bijeen
roepen daarvan niet door de Verenig
de Staten kan geschieden.
dat vijandelijke landingstroepen niet
langer dan 9 uur aan wal zouden kun
nen blijven, was in al haar belache
lijkheid aan de kaak gesteld.
Het tweede deel van de invasie had
twee doelstellingen:
1. De verovering van de haven van
Cherbourg. 2. Het concentreren van
voldoende troepen en materiaal om
een uitbreken uit het bruggenhoofd en
een opmars mogelijk te maken.
Op 26 Juni was Cherbourg in han
den van de geallieërden en op 1 Aug.
De Waterdemon is onschadelijk
gemaakt en in verzekerde bewa
ring gesteld. Maar voor Rikki en
Inspecteur Barendse betekent dit
nog niet het einde van de avontu
ren.
Hun verdere belevenissen kunt
U volgen in onze nieuwe serie,
getiteld „De Pampus-Piraat", waar
mede wij in dit nummer een be
gin maken. Wij twijfelen niet, of
U zult met nóg meer spanning en
genoegen deze wederwaardighe
den lezen, dan reeds met de „Wa
terdemon" het geval was.
De minister van oorlog heeft aan de
voorzitter van de Tweede Kamer in
een brief medegedeeld, dat het, naar
aanleiding van de vraag, door het lid
van de Tweede Kamer, de heer Schoo-
nenberg, tot hem gericht in de verga
dering van 19 Maart j.1. en zijn mede
deling, mede als vervolg op zijn brief
van 8 April j.1., in zijn voornemen ligt
alle studenten, die ingeschreven zijn
voor de lichting 1944, met uitzondering
van hen, die studeren voor arts, tand
arts, apotheker of ingenieur, te be
stemmen tot buitengewoon dienstplicht
tige.
De voortekenen wijzen erop, dat de
kersen dit jaar niet goedkoop zullen
zijn. De pachtprijzen, welke de laatste
dagen besteed werden varieërden van
46 gulden per bussel (10 kg), hierbij
komt nog, dat de pluk- en keerders-
kosten zeer hoog zijn.
Een plukker vraagt bv. 1520 gul
den per dag, terwijl een keerder 100
gulden per week vraagt.
was de 12e Amerikaanse legergroep
onder commando van generaal Brad-
ley gereed voor de aanval.
Generaal Bradlay was reeds op 25
Juli in staat het offensief uit het brug
genhoofd bij St. Lo en Avranches vrij
wel in één ruk tot aan de Maas door
te zetten.
Op het hoogtepunt Van het gevecht
schreef generaal Eisenhower: Het
3e leger van Patton, dat zich op de
vleugel bevindt, tracht de vijand zo
snel mogelijk te omvatten. Zijn uit
breken door de corridor bij Avran
ches was zeer moeilijk, doch wij heb
ben thans een vleugel gekregen, die
ons daadwerkelijk kan steunen
Generaal Eisenhower zette de ver
volging van de geschokte vijand in
met als gevolg, dat een opmars plaats
vond, die in de wereldgeschiedenis
zijn weerga niet vond en waarmede de
bevrijding van Europa een aanvang
nam.
WASHINGTON. (Reuter-ANP).
President Truman heeft op een pers
conferentie de jongste gebeurtenissen
in Hongarije schandelijk genoemd.
De toestand, die is voortgevloeid uij
de wijziging van het regiem, is ver
schrikkelijk, aldus de president. Hij
voegde er aan toe, dat het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken een
grondig onderzoek instelt en dat even-
tuële nieuwe stappen van Amerikaanse
zijde zullen worden genomen, wanneer
dat onderzoek ten einde is.
Alle Hongaarse diplomaten
teruggeroepen.
Volgens ,de bladen te Boedapest, aan
gehaald door Radio Boedapest, zullen
alle Hongaarse diplomaten naar Hon
garije worden teruggeroepen om ver
slag uit te brengen. Intussen is te Bern
bekend geworden, dat de Hongaarse ge
zant in Zwitserland Ierenc Gordon,
die reeds opdracht gekregen had naar
Boedapest terug te keren, geweigerd
heeft hieraan gehoor te geven. Gordon
verklaart in zijn antwoord: „De staats
lieden, die door het vertrouwen van de
meerderheid van het Hongaarse volk in
leidende posities waren benoemd, zijn
een voor een met terroristische me
thoden verwijderd."
Hij acht de huidige regering der
halve niet representatief.
TRUMAN OVER HET
HULPPROGRAM.
President Truman heeft op een pers
conferentie het program voor hulp aan
Griekenland en Turkije verdedigd te
gen de beschuldiging, dat het de prijzen
in Amerika zal doen stijgen.
Om te zeggen, dat wij onze pogingen
in de richting van durende vrede en
vrijheid in de gehele wereld moeten
staken, omdat zij economische moeilijk
heden geven, zou even onlogisch zijn
als wanneer wij enige jaren geleden
onze oorlogsinspanning zouden hebben
gestaakt omdat zij economische pro
blemen met zich bracht, aldus de pre
sident.
De senaat der Verenigde Staten heeft
gisterenavond het vredesverdrag met
Italië geratificeerd. Er werd, na een
poging de ratificatie uit te stellen, hoof
delijk gestemd. Met 79 tegen 10 stem
men werd het voorstel tot ratificatie
aangenomen.
Vijf personen, waaronder een baby,
zijn levend verbrand, toen bij Cler-
mont-Ferrand in Midden-Frankrijk een
spoorwagen in brand geraakte.
Bij het maken van een duiksprong in
het zwembad „Het Bakse Ven" bij Til
bury kwam de student Hendriks met
het hoofd op de bodem terecht; hij is
aan de gevolgen overleden. Aus
tralië zal, volgens mededeling van den
minister van verdediging, in de ko
mende vijf jaren een bedrag ad twee
en een half milliard gulden besteden
aan zijn verdedigingsstelsel in vredes
tijd. De Franse bakkersgezellen
hebben gisteren op een algemene ver
gadering te Parijs eenstemmig besloten
onmiddellijk weer aan het werk te
gaan. In de Rijn bij Arnhem is
verdronken de 21-jarige Arnhemmer
A. F. B. Hij was de zwemkunst niet
machtig en waagde zich desondanks in
de rivier. Te Den Haag is een
loodgieter, toen hij bezig was met de
reparatie van een afvoerpijp, waarbij
een schemerlampje gebruikt wejd, door
kortsluiting gedood. Markelo
wordt geteisterd door een rupsepplaag.
Vooral de vruchtbomen - moeten het
ontgelden. In de verwachtingen op
een goede fruitoogst zullen de Marke-
loërs waarschijnlijk teleurgesteld wor
den. Op het baanvak Utrecht
Eindhoven is een electrisch gereden 2
uurdienst ingevoerd. In de Ver
enigde Staten wordt thans een demon
stratie-rondrit gemaakt door een dub-
bel-deks-trein, waarin op de verdie
ping onder andere een observatorium
is ingericht. De Prawda heeft
aangedrongen op uitroeiing van al de
genen in Rusland, die nog geloven in de
oude bourgeois-idealen. Josephine
Baker is in Perigeux in het huwelijk
getreden met de Franse jazzband-leider
Jo Bouillon.
Een onbewaakte overweg bij Deurne
heeft gisteren het leven gekost aan het
12-jarige jongetje Zeilberg. Het stond
naar een passerende trein te kijken en
werd door een uit de tegenovergestelde
richting komende trein gegrepen.
De Karei I sigarenfabrieken te Eindho
ven zullen een filiaal stichten te Venv
ray. Tengevolge van bliksem
inslag is bij Moergestel een boerderij
in de as gelegd. Een deel der inboedel
en het vee kon worden gered. Bij
het zwemmen in de Oosterschelde is
een inwoner van Tholen verdronken.
De „Koninklijke" zal over 1946
een divident van 9 procent uitkeren.
Er is een tijd geweest en die ligt
nog niet zo heel ver achter ons dat
een groot deel, misschien het grootste
deel, van#ons volk géén vacantie had.
Men werkte 52 weken per jaar en
als het voorkwam, dat men niet werk
te, werd er ook niet verdiend, dan
was men werkloos.
Reeds vóór de oorlog echter werd in
tal van bedrijven vacantie gegeven,
soms drie dagen, in een aantal geval
len 6 werkdagen en méér. Na de oor
log is een van de goede maatregelen,
die evenwel niet de aandacht heeft ge
kregen, die hij waard was dat hot
aantal arbeiders, dat in het genot van
een vrije week gesteld werd sterk
uitgebreid.
Het nut van een vrije week is onbe
rekenbaar. Men doet nieuwe indruk
ken op, is uit de sleur, verfrist zich,
kortom men leeft een nieuw leven.
Intussen brengt de uitbreiding van
de vacantie ook problemen mee. Bij
voorbeeld dreigen de vacanties samen
geperst te worden in de maanden Jult
er Augustus, wannéér ook de scholen
vrij hebben. Dat leidt tot een overla
ding van pensions, kampeerplaatsen,
vervoermiddelen, die heel wat van de
genoegens kan wegnemen. Het vraag
stuk van de vacantiespreiding wordt
dan ook urgent.
Een ander probleem is dat van de
besteding van de vacantie.
Iemand, wiens weekloon net niet
groot genoeg is om de week door ie
komen,» zal in zijn vrije dagen niet ver
kunnen gaan. Het systeem van
vacantie-toeslagen wordt nog lang niet
algemeen toegepast. Daarbij komt, dat
men ook moet leren vacantie te
hebben. De een kan met weinig gul
dens wonderen doen, de ander heeft
een zak met geld nodig.
Het is wenselijk, dat de kampeerge
legenheid wordt uitgebreid, dat het
Jeugdherbergnet wordt hersteld en ö?t
de verschillende verenigingen, die
kamphuizen, natuurvrienden-huizen en
andere goedkope logiesgelegenheden
exploiteerden, spoedig weer op volle
toeren gaan werken.
Of in Nederland het Engelse voor
beeld van de zg. Butlinkampen gevolgd
zal worden, staat nog niet vast.
Het zou onze smaak niet zijn, maar
een definitief oordeel kan men pas
geven, als men deze combinaties van
natuur- en kermisvermaak gezien heeft.
Ten slotte zal de overheid er voor
dienen te zorgen, dat een voldoend
groot gedeelte van ons land als ont-
spanningsgebied bewaard blijft. In de
tijd, dat de bevolking gegroeid is met
bijna 4 millioén inwoners, is de opner-
vlakte bos met 16.000 ha verminderd en
de zg. woeste gronden zijn van 543.000
ha tot 323000 ha gekrompen. Hoezeer
het ook begrijpelijk is, dat in ons dicht
bevolkte land elk geschikt stuk grond
voor de voedselvoorziening wordt ge
bruikt, het is niettemin noodzake-
1 ij k, dat er natuurschoon overblijft,
dat voor ieder toegankelijk is. Ons
land moet niet alleen een werkplaats
zijn, maar ook een woonplaats en die
woonplaats biedt nog veel moois, dat
niet allemaal „ontgonnen" mag worden.
De mens zal bij brood alleen niet
leven.
Laten we in deze moeilijke tijd, met
zijn grote problemen, ook even tijd
hebben voor het goede der aarde, want
ook dat is een belangrijke zaak en het
is aller zaak. H. VAN HULST.
De Vakgroep Bedrijfsreclame heeft
gister telegrammen verzonden aan Jen
minister-president, den minister van
onderwijs kunsten en wetenschappen
en den minister v. economische zaken
van de volgende inhoud:
„Aangekondigde verlaging papier
toewijzing heeft onrust veroorzaakt
in Nederlandse advertentiewereld stop
beschikbare advertentieruimte dagbla
den verkeert door voo f;enomen maat
regel in ernstig gevaar stop Nederland
se bedrijfsleven heeft voor zijn we
deropbouw dringend behoefte aan
toch reeds beperkte advertentie
ruimte stop wij verzoeken daarom
voorgenomen maatregel niet uit te
voeren stop".
Zoals wij reeds aankondigden is gis
termorgen een gezelschap van 14 per
sonen, onder wie de heer Van der
Meer, directeur van de Trustmaat
schappij voor de handel van Nederland
m^t het buitenland N. V. naar Minder
in Duitsland vertrokken, teneinde de
onderhandelingen over uitwisseling van
Nederl. groenten tegen Duitse in
dustriële producten uit de Engelse
en Amerikaanse bezettingszone af te
sluiten.
KOEL WEER.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Vrij krachtige wind tussen Zuid
en West. Aanvankelijk zwaar be
wolkt met tijdelijk regen. Later
brekende bewolking met een en
kel buitje. Vrij koel.
Naar Agence France Presse meldt, publiceert de (republikeinse) Merdeka
van gisteren onder de kop „de Nederlandse nota wordt verworpen" een tele
gram van haar speciale correspondent te Djogja, luidend: „Hedenochtend heeft
het kabinet de beraadslagingen over de Nederlandse nota beëindigd. De leden,
belast met de redactie van het officiële antwoord, zü nin vergadering büeen
geweest. Hoewel de beslissing van het kabinet nog niet bekend is gemaakt, zou
volgens kringen, die nauw contact houden met het kabinet, het ministerie van
voorlichting, politieke partüen, alsmede strijdorganisaties de mogelükheid, dat
de nota wordt verworpen, zeer groot zün".
P.N.I. VERWERPT NEDERLANDSE NOTA.
Volgens radio Djogja heeft de Partai Naslonal Indonesia (P.N.I.) de nota
van de commissie-generaal aan de republikeinse regering verworpen. De nota
zou, aldus deze partü, een nieuw element scheppen in het Nederlands-Indonesi
sche geschil en de terugkeer van de koloniale toestand in geheel Indonesië tot
gevolg hebben.
VERTREK COMMISSIE-GENERAAL.
's-Gravenhage. - Naar wü van officiële zUde vernemen, zullen de leden der
commissie-generaal Zondag 8 Juni naar Batavia terugkeren.