132.000 AMERIKAANSE
ARBEIDERS IN STAKING
Sjahrir biedt
z'n ontslag aan
rn
Camellini en Arie Vooren hielden
Nederlandse eer hoog
Parijse conferentie
begint hedenavond
Italiaanse president
herkozen
E
E.V.C. dreigt met
staking
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
BOODSCHAP TOT DE WERELD
VAN DE GROTE VIJF
België weer aan de arbeid
Hors d'Oeuvre
De financiële verhouding
Eerste Kamer aanvaardt
Noodvoorziening Perswezen
Commentaar overbodig
N
Zo'n ei op je bon!
Driemaal de doodstraf
geëist tegen
„Kommando Frank''
yAN NABIJ
Weer nieuwe textielpunten
Suiker voor de inmaak?
HET STIEFKIND
Vietto wint
tweede etappe van
Tour de France
'UieecitedcfU
VRIJDAG 27 JCNI 1947. DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT 70e JAARGANG No
Voortzetting va n de
HELDE RSCHE COURANT
H' w. M. H. B. Uykteri, UywrNteOww C. A. Dettm «o W. Kok.
BURXAU:
Koningstraat 7f-*
Den Helder
Telefoon »45
GlTO 440041
Dtf.: J. Bijlsroa
TABIfVBN
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
1T cent per m.m. Kleine ad
vertenties (..Juttertjei") tot
li woorden 75 cent, elk woord
meer cent
Abonnementen: per kwartaa:
1.per poet t J.65
Assen staat in het teken der naderende T.T.-races. Op de eerste dag van
de training der renners daverden de motoren op hun eerste proefronden.
Een overzicht van de startplaats.
Ter gelegenheid van de herdenking van het feit, dat twee jaar ge
leden te San Francisco het handvest der V.N. werd ondertekend, hebben
staatshoofden en minister-presidenten van de vijf grote mogendheden per
radio een boodschap tot de wereld gericht, waarin het vertrouwen tot uit
drukking werd gebracht, dat het handvest der V.N. succes zal hebben.
Hier volgen de belangrijkste zinnen uit de verschillende redevoeringen:
Attlee (minister-president van Engeland): „Wij moeten samenwerken,
indien wij de komende generaties willen sparen voor de gesel van de
oorlog".
Truman (president der V.S.): „De hoop der wereld op een blijvende vrede
is gegrondvest op de twee jaar geleden te San Francisco begonnen
onderneming."
Ramadier (minister-president van Frankrijk)„Opmars van de wereld
naar eenheid zij het doel."
Gromyko (namens Stalin)„De V.N. bezitten alle middelen om een goed
functionerend apparaat in de strijd voor de vrede te worden."
Tsjang Kai Sjek (president van China)„Geen moeilijkheid moet onover
komelijk zijn."
Trygve Lie (secretaris-generaal der V.N.): „Weest goedsmoeds en ge
looft in de kracht van de organisatie der V.N."
Meer dan zevenhonderdduizend ton
steenkool is reeds verloren gegaan
tengevolge van de onofficiële Ameri
kaanse münwerkerssstaking, uitge
roepen als protest tegen de zogenaam
de „slavenwet", die door het Congres
tegen het veto van president Truman
in, aangenomen is.
De komende uren zullen aantonen,
of deze staking, die 132.000 arbeiders
omvat, slechts bedoeld is als een kor
te proteststaking of dat de Verenigde
Staten weer naar een zeer ernstig ar
beidsconflict toegaan.
franse stakingen
De Franse mijnwerkersstaking, die
bijna 200.000 arbeiders omvat, heeft
zich thans uitgebreid over 't steenkool-
gebied van Saint Etiènne. in Centraal
Frankrijk, waar, in bijna alle mijnen 't
werk geheel stil ligt.
Het verbond van de Franse Metaal
arbeiders. dat 300.000 man vertegen
woordigt, heeft voor Maandag een sta
king van 24 uur aangekondigd en ook
de textielarbeiders hebben gedreigd in
staking te zullen gaan als hun eis om
hoger loon niet wordt ingewilligd.
De conferentie van de ministers van
Buitenlandse Zaken van Engeland,
Frankrijk en de Sowjet-TJnie, die de
voorgestelde Amerikaanse hulp aan Eu
ropa zullen bespreken, zal hedenavond
om 18 uur onder voorzitterschap van
Georges Bidault (Frankrijk) aan de
Quai d'Orsay, waar het Ministerie van
Buitenlandse Zaken is gevestigd, offi
cieel worden geopend.
MOLOTOF TE BERLIJN
Molotof, de Sowjetrussische Minister
van Buitenlandse Zaken, heeft gister
morgen op weg naar Parijs, 90 minuten
te Berlijn vertoefd en een onderhoud
gehad met de voornaamste politieke en
economische deskundigen van het Sow-
jetrussisch militair bestuur.
GEEN VISUM MEER NAAR
NOORWEGEN
Met ingang van 1 Juli a.s. is voor
Noorwegen geen visum meer vereist.
Spitsbergen vormt hieop echter een
uitzondering. Ook voor Noren, die een
bezoek aan ons land willen brengen is
een visum niet meer nodig.
AANTREKKELIJK VOORBEELD.
Het Canadese parlement volgt
een verstandige politiek. Men
kan van onze Canadese vrien
den moeilijk iets anders ver
wachten. Het zijn vlotte kerels
en zij staan midden in de wer
kelijkheid, stevig met hun beide
voeten op de grond
Daar is nu bijv. die geschiede
nis met Maurice Chevalier, de
bekende chansonnier, revue-ster
en film-artist. Hij maakt een
tournée door Canada en wat
doet het parlement? Als verte
genwoordiger des volks wil het
met zijn huldebetoon niet ach
ter blijven bij het volk. Maurice
wordt officiéél ontvangen in het
Lagerhuis en toegesproken door
de voorzitter. En omdat hij. de
vlotte en charmante Parijzenaar
de kunst van het spreken min-
der goed verstaat dan die van
het gezang, beantwoordt hij de
toespraak van de president me*
twee liedjes uit zijn repertoire
zijn „Louise" en zijn „Valen-
tine". Het zijn ondeugende lied
jes, meer passend bij een Parijse
revue dan bij een parlement,
maar Maurice heeft natuurlijk bij
zichzelf gezegd: ieder vogeltje
zingt zoals het is gebekt.
Er zijn op die liedjes geen
amendementen ingediend; de
linkerzijde is er de rechterzijde
niet om te lijf gegaan; zij zijn
zonder hoofdelijke stemming
aanvaard, want zij hebben een
veelhoofdige stemming te weeg
gebracht die gewoonlijk in een
parlement niet heerst. Zij zijn
ontvangen met eendrachtig ao
plaus.
Waarom gebeurt zoiets nu
nooit eens in onze Tweede Ka
mer, of desnoods in de kleinere
en intiemere kring van de
Eerste? Is onze volksvertegen
woordiging dan van alle. zin
voor humor en van alle artis
tieke zin gespeend? Waarom
zou men niet eens een gevierde
balletdanseres, als zij in ons land
op tournée is, in de gelegenheid
stellen een pirouette te draaien
ter plaatse waar zo menig poli
ticus zijn draai genomen heeft?
Waarom nodigt men, zo tussen
de debatten, niet eens Buziau
uit? Er zou in ons parlement dan
ook eens kunnen worden gela
chen. Want veelal is het om te
huilen, als men leest wat er ge
beurt.
KREEFT.
BELGISCHE STAKINGSGOLF
GEWEKEN
De stakingsgolf, die de afgelopen drie
weken over België is gegaan, is bijna
geheel teruggelopen, doordat gisteren
20.000 metaalbewerkers in de streek
van Charleroi weer aan het werk ge
gaan zijn, na een staking van 15 da
gen.
De Minister van Binnenlandse Zaken
heeft bij gelegenheid van het congres
der Vereniging van Nederlandse Ge
meenten medegedeeld, dat zeer binnen
kort de indiening bij hem van een rap
port van de Commissie-Oud is te ver
wachten. Daarin zou de commissie een
voorlopige voorziening voorstellen,
waarbij aan de gemeenten haar financi
ële zelfstandigheid wordt hergeven, zij
het dan, dat nog een aantal gemeenten
bijzondere uitkeringen van node zouden
hebben.
In deze besloten vergadering heeft
de minister voorts o.m. gezegd, dat de
commissie er in het bijzonder naar zou
hebben gestreefd, ook reeds over de
duur der voorlopige regering, het toe
zicht op de financiën der gemeenten
weer in normale banen te brengen o.a.
door aan de bijzondere uitkeringén.
welke zoveel mogelijk zullen worden
geobjevtiveerd geen bijzondere voor
waarden te verbinden.
De minister deelde verder mede, dat
ook bij hem dit streven aanwezig is en
dat inmiddels aan de colleges van Ge
deputeerde Staten is bericht dat het on
derzoek van de begrotingen van ge
meenten beneden 20.000 inwoners be
houdens in bijzondere gevallen aan de
ze colleges wordt overgelaten en dat
overigens alleen ten aanzien van be
langrijke besluiten nog overleg met de
regering gevraagd wordt.
Op een formele verklaring van de ge
meenteraad, dat „noodlijdendheid voor
waarden" worden aanvaard, zal in af
wachting van de nieuwe regeling, niet
worden aangedrongen.
Enrico de Nicola, die om gezonheids-
redenen afgetreden is als president van
Italië, is gisteren door de Nationale
Vergadering te Rome met 405 tegen 26
stemmen tot president herkozen.
Van de 26 personen, die niet voor de
Nicola stemden, hebben 19 hun stem
briefje blanco ingeleverd. Een briefje
met de naam van ex-koning Umberto
is vernietigd.
De Nicola heeft aan den voorzitter
van de Italiaanse Nationale Verga
dering medegedeeld, dat hjj als voor
lopig President in functie zal blijven.
Het wetsontwerp Noodvoorziening
Perswezen is gisteravond in de Eerste
Kamer aangenomen met 19 stemmen
voor en 14 tegen. Tegen stemden de
9 aanwezige leden van de K.V.P., de
vier aanwezige leden der C.H. en het
enige aanwezige lid van de Partij
van de Vrijheid.
Bij de beantwoordig van de sprekers
over het wetsontwerp stelde minister
Gielen vast, dat, al zijn de bezwaren
tege nartikel 18 niet onoverkomelijk, hij
deze toch wel zo groot acht, dat hij een
wetsontwerp betreffende de distributie
van de persapparatuur heeft toegezegd.
Hij kan thans mededelen, dat dit
wetsontwerp reeds aan zijn ambtgenoot
is toegezonden en acht de waarschijn
lijkheid groot, dat dit wetsontwerp in
de eerstvolgende ministerraad zal wor
den behandeld.
De minister zegde een loyale uitvoe
ring der wet toe.
(Van onze Haagse redacteur).
Naar wij vernemen zal het week
blad „Commentaar", uitgave van de
Regerings Voorlichtingsdienst, op Za
terdag 30 Augustus a.s. voor het laatst
verschijnen. Het personeel is tegen 1
October ontslagen. Blijkbaar heeft de
regering na twee jaar ingezien, dat
„Commentaar" overbodig is.
V.N. NIET VERTEGENWOORDIGD?
Prof. Myrdal verklaarde gisteren te
Genève, dat noch hijzelf noch Trygve
Lie, secretaris-generaal der V.N. op de
besprekingen te Parijs aanwezig zullen
zijn.
Hij zeide ten aanzien van 't plan van
Marshall, dat men wel moet bedenken,
dat, hoewel er een, „geweldige dyna
mische kracht" achter het plan is, deze
evenzeer kan worden gebruikt om Eu
ropa te verdelen als om het te vereni
gen.
Soetan Sjahrir, premier der Indo
nesische Republiek, heeft zijn ont
slag aangeboden, tengevolge van
critiek op zijn concessies aan de
Nederlanders van de zijde van zjjn
linkse aanhangers, aldus werd he
denavond te Djocja vernomen.
De president der Republiek, Soe-
karno. heeft zich zijn beslissing
ten aanzien van 't aanvaarden van
de ontslagaanvrage voorbehouden,
hangende overleg met de partijlei
ders.
Het besluit van Sjahrir volgde,
nadat de linkse politieke groep
met inbegrip van zijn eigen socia
listische partij een vorige resolutie,
waarin zijn concessies aan de Ne
derlanders in de huidige politieke
crisis worden verworpen, had be
vestigd.
De Nationalistische Partij heeft
de concessies ook verworpen, het
geen betekent, dat alle belangrijke
republikeinse partijen tegen de po
litiek van Sjahrir zijn.
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft aan de pers
verklaard dat de regering der V.S. zeer
verheugd is over de jongste berichten
der hernieuwde onderhandelingen tus
sen de Nederlanders tn de Indonesiërs.
Zij verwacht dat een gunstige regeling
spoedig kan worden getroffen daar de
Nederlandse voorstellen van 27 Mei
vertrouwenwekkend zijn geweest en
Sjahrir in zijn jongste radiorede blijk
heeft gegeven van hoge kwaliteiten van
staatsmanschap.
Enige tijd geleden vermeldden wij,
dat door een kip uit een plaatsje
in Brabant een ei was voortge
bracht met een gewicht van 113
gram. Thans bracht één der kip
pen van de heer Dunk, Everhard
Meysterweg 21, Amersfoort, een ei
ter wereld van 119 gram.
Het is echter de vraag, of dit re
cord zich lang zal kunnen hand
haven.
VJ
In de geruchtmakende zaak voor het
Bijzonder Gerechtshof te Den Haag,
welke zitting drie dagen in beslag nam,
heeft de advocaat-fiscaal gisteren zijn
requisitoir gehouden tegen vier voor
malige leden van het „Kommando
Frank".
Hij noemde het optreden van ver
dachten vaak bruter en ploertiger dan
de Duitsers. Tegen Krom, Baron van
Boetzelaar en van Baarle eiste hij de
doodstraf: tegen Zinkhaan levenslange
gevangenisstraf. De uitspraak is be
paald op 10 Juli a.s.
De strijd tegen de
coloradokever
Het tjjdvak van de tweede ver
plichte spuiting tegen de colorado
kever is begonnen; het loopt im
mers van 25 Juni t/m 5 Juli. Na
deze laatste datum zal een scherpe
controle worden gehouden, waar
bij degenen, die in gebreke zijn
gebleven, onherroepelijk een pro
cesverbaal staat te wachten. Men
zij dus op zijn hoede!
Tuinders, doet daarom Uw plicht,
niet alleen in het algemeen be
lang, maar in het bijzonder in dat
van U zelve!
De Arnhemse gemeenteraad heeft de
gemeentebegroting vastgesteld met een
tekort van 4 millioen gulden. Op
21 Juli zullen de eerste, ca. 200 Engel
se militairen, deel uitmakende van de
Britse bezettingstroepen in Duitsland,
hun verlof in Amsterdam komen door
brengen. Op Sicilië heeft een
bendeleider, Guiliano, de oorlog aan de
Communisten verklaard. Moorden, over
vallen en springstofaanslagen zijn aan
de orde van de dag. Een Duitse
autoriteit heeft geklaagd over de toe
stand der vloot. Ons vlaggeschip, aldus
deze autoriteit, is de 1469 ton metende
„Söderham" en het oudste schip is de
73 jaar oude „Pionier". De gemiddelde
leeftijd der Duitse schepen is 40 jaar,
tegen 15 jaar voor de oorlog. Uit
het kantoorgebouw van de K.L.M. te
Londen zijn Zaterdag 2 koffertjes, in
houdende bankbiljetten ter waarde van
4800 dollar gestolen. Generaal
Orsborn, hoofd van het leger des heils,
zal voor de derde keer huwen en wel
met de oudste dochter van generaal
Higgings van het leger des heils, Phillis
Taylor. Het gezelschap van Kees
Pruis is uit Indië teruggekeerd. Het
heeft voor de Niwin een tournee van
drie maanden door Indonesië gemaakt.
Op verzoek van de sultan van Soem-
bawa werd twee avonden in zijn paleis
opgetreden. Op 10 en 11 Septem
ber wordt te Utrecht wederom een na
tionale paarden- en veetentoonstelling
gehouden met op de middag van beide
dagen een concours-hippique. Bij
negen scheepswerven van de Bethelem
Steel Company aan de Amerikaanse
Oostkust zijn 40.000 arbeiders in staking
gegaan.
(Van onze parlementaire redacteur)
Naar wij ten departemente verne
men ligt het in de bedoeling om
in de loop der volgende week
weer punten der textielkaart be
schikbaar te stellen. Hoeveel het
er zullen zijn kon nog niet
worden meegedeeld, vermoedelijk
weer twintig.
Als de suikerpositie het toelaat, zal
waarschijnlijk een kleine hoeveelheid
extra-suiker worden beschikbaar ge
steld. Deze maatregel wordt dan geno
men ten gerieve van hen, die dit seizoen
een of ander willen inmaken, aldus „De
Volkskrant".
Het stiefkind, het voortdurende stief
kind in de Nederlandse staathuishou
ding is het onderwijs. Als het huis
houdgeld wat ruimer vloeide, was het
enderwijs het laatste aan de beurt,
maar in benarde tijden werd hier het
eerst bezuinigd. Dit heeft verschillende
redenen. Ten eerste zijn de resultaten
van goed onderwijs niet of zeer moei
lijk in cijfers uit te drukken. Ten
tweede is het zo gemakkelijk op het
enderwijs te bezuinigen. Als men ge
middeld 35 leerlingen aan een onder
wijzer toevertrouwt in plaats van 30,
scheelt dat dadelijk ruim 5000 onder
wijzerssalarissen of ongeveer 10 mil
lioen guldens. En wat maakt dat nou
helemaal uit? Als de exploitatiever
goeding per leerling en per jaar op
zeven gulden gesteld wordt in plaats
van op tien gulden, scheelt dat de ge
meenten gezamenlijk weer drie en een
half millioen. En de onderwijzers
houden de jeugd toch wel bezig!
En zo is de toestand ontstaan, dat
de animo voor het onderwijs verdween.
De „knappe" kinderen van onbemiddel
de ouders, die altijd het reservoir
vermden van de onderwijzersstand,
konden met hun knapheid elders beter
terecht en ze bedankten er voor het
werk te doen, dat moreel en stoffelijk
zo slecht gewaardeerd werd. Het ge
volg is, dat er nu 2000 k 3000 klassen
zonder onderwijzer of onderwijzeres
zijn. En straks, als de vele, na-oorlogse
zuigelingen leerplichtig zijn, zullen er
misschien 4 a 5000 vacatures zijn. Voor
al het platteland wordt door deze wan
toestand zwaar getroffen. Ook, als men
aanneemt, dat de jongste, zeer aanzien
lijke salarisverbetering de animo voor
het onderwijzersvak zal vergroten, moet
men er rekening mee houden, dat tal
van plattelandsscholen nog enkele
jaren niet normaal zullen function-
neren. De standplaatsaftrek, die voor
een aantal gemeenten vier percent, voor
de meerderheid der plattelandsgemeen
ten acht percent bedraagt, drijft tal
van leerkrachten naar de steden, waar
bovendien de studiemogelijkheden voor
opgroeiende kinderen groter zijn.
Er is nog een andere reden, waarom
we mogen zeggen, dat het onderwijs in
het gedrang is. In de getroffen gebie
den zijn 251 scholen met ruim 1700 les
lokalen verdwenen. Er zijn noodge
bouwen opgetrokken, maar de bouw
van permanente scholen vordert traag.
Papier voor noodzakelijke herdrukken
van schoolboekjes is er te weinig. De
schriften zijn slecht en schaars. Mate
riaal voor handwerken en handen
arbeid? Niet te krijgen.
Men bedenke, wat hier voor schade
aangericht wordt. Minstens tien „lich
tingen" schoolkinderen krijgen in vele
streken van het land onvoldoende on
derwijs. De schamele acht jaren
waarvan de minister er nog één wil af
nemen worden maar gedeeltelijk be
steed. En voor 70 a 80 percent van de
kinderen is dit al het onderwijs, dat
ze krijgen. Wat baten hier programma's
van onderwijsvernieuwers? Is dit het
antwoord op de veelvuldige en vaak
terecht geuite klachten over de ver
wildering van de jeugd?
Het is begrijpelijk, dat de onderwij
zers, die dagelijks worstelen met de
ontzaglijke moeilijkheden, alarm slaan.
De leerkrachten van het openbaar,
prot. chr. en katholiek onderwijs heb
ben gezamenlijk in een „noodcongres"
een oproep gericht tot de regering en
tot het gehele volk om er voor te zor
gen, dat een eind wordt gemaakt aan
de afbraak van de geestelijke volks
kracht.
Als allen het grote belang van goed
onderwijs inzien, zal hun beroep niet
tevergeefs zijn.
H. VAN HULST.
'Het hoofdbestuur der E.V.C. stuurde
ons het volgende communiqué:
„Met het oog op het dreigende ge
vaar van een militaire aanval op grote
schaal tegen de Indonesische republiex,
heeft het hoofdbestuur van de E.V.C.
zich tot het N.V.V. en de Alg. Bond van
Werkers in het Mijnbedrijf gericht, met
het voorstel onmiddellijk te beraadsla
gen over de voorbereiding van een al
gemene werkstaking, tot welke dient te
worden overgegaan, indien de Neder
landse reactie kennelijk door toepas
sing van wapengeweld een beslissing
tracht te forceren".
WIMBLEDON KAMPIOENSCHAPPEN
In de eerste ronde van het gemengd
dubbelspel versloegen Rinkel en mevr.
E Hamilton (USA) Bose (Brits Indië)
en mevr. Neilson (Engeland) met 6—3,
6—2.
DE TOUR DE FRANCE BEGONNEN.
De eerste étappe werd verreden tussen Parijs en Rjjssel, een afstand
van 236 km. De Nederlandse renners A. van Schendel, De Korver en
Schellingerhout bjj hun aankomst in het Velodrome de Flandres te
Rijssel.
(Van een specialen verslaggever.)
Het was geen Belg, maar Vietto,
de lieveling van het Franse publiek
die gistermiddag als winnaar van de
tweede etappe van de Tour de France
Brussel binnen reed, na de afstand
van Liile naar de BBelgische hoofd
stad (182 k-m.) in 5 uur 5 min. 52 sec.
te hebben afgelegd. Achter hem volg
den de Belgen Impanis en Depred-
homme met I min. 41 sec. achterstand.
Camellini, die tot de gemende Ne
derlandse ploeg behoort, werd vierde
in 5 uur 14 minuten 51 sec.
Arie Vooren eindigde als veertiende
in 5 uur 16 min. en 35 sec., en Jansen
als 28e. Seyen werd 54e in 5 u. 30 min.
20 sec. In dezelfde tjjd eindigden Gal-
liusso en Joly als 61e en 67e. Klabins-
ky arriveerde als 81e in 5 uur 39 min.
38 sec., de Korver werd 82e in 6 uur
12 min. 10 sec.
De overige uitslagen van de tweede
etappe luidden: 5. Roncomi (It.), 6.
Breuer (B.)f 7. Cogan (Fr.), 8. Mahe
(Fr.) 9. Brambilla (It.), allen in 5 uur
tochi (It), 12. Gijsselinck (B) 13. Schot-
15 min. 4 sec. 10. Huquet (Fr.), 11. Ber-
te (B.), 14. VOOREN (Ned.), allen 5
uur 16 min. 35 sec.; 15. Robic (Fr. W.),
16 Corrieri (It.) 17. Levepue (Fr.Z.W.-
C.), 18. Gauthier (Fr. N.O.), 19. L. Wei-
l.enman (Zw.). 20. Lucas (Ile de Fran
ce), 21. Pawlissak (Fr.N.O.), 22. Tacca
fit), 23. Fachleitner (Fr.), 24. Lazari-
des (Fr.Z.O.), 25. Teisseire (Fr.). In het
algemeen klassement heeft thans Vietto
de leiding.
(Zie vervolg op pagina 2)
ONWEERSKANSEN.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Aanvankelijk zonnig. Later
toenemende bewolking, met op
vele plaatsen onweerskansen, nog
warm, zwakke en later matige
wind tussen Oost en Zuid.
