Republikeinse tegenstand zwakker dan verwacht SJAHRIR Alle doelen bereikt of ruimschoots overschreden Nederlandse verliezen beperkt Nederland richt zich tot V. N. op tournee E.V.C.-vakbonden procla meren transport-staking Dubbele moordaanslag te Edam Hoe warm het was en hoe ver Vredeswerk te Parijs DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDERKOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA \/AN fsJABIJ EN yERRE Recomban ingesteld Boodschap van H.M. de Koningin Regering zet haar standpunt uiteen Oproep aan padvinders voor oogsthulp in Wieringermeer Weecéecicfit BUREAU: Koningstraat 78-80 Den Helder Telefoon 3*45 Qiro 449041 Dl*.: J. B#4sma WOENSDAG 23 JTJLI 1947. Voortzetting van He 70e JAARGANG No. 9565. HELDERSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichte! 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaa. f 3.—, per post f 3.65 Hoofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok. Gistermiddag is een legercommuniqué uitgegeven, waarin wordt ge zegd, dat in het belang van de Maandag aangevangen actie geen bijzonder heden kunnen worden vermeld. Wel kan worden medegedeeld, dat de voor de eerste 24 uur gestelde doelen overal werden bereikt en op vele punten zelfs ruimschoots overschreden. De door de T.R.L en andere Republikeinse organisaties geboden tegen stand is over het algemeen veel zwakker gebleken, dan verwacht werd. De verliezen aan Nederlandse zijde zijn in verband hiermede beperkt. Voor een deel zijn zij het gevolg van de bij de demarcatielijnen aangbrachte land mijnen en boobytraps. De bevolking houdt zich rustig en blijft aan de arbeid. Van slechts enkele plaatsen worden vernielingen en brandstichtingen vermeld. De militaire maatregelen, die genomen moesten worden voor de veilig heidsstelling van de grote steden op Sumatra, zijn overal zonder noemens waardige tegenstand en incidenten uitgevoerd. Het stadsbeeld is overigens volkomen rustig en normaal, evenals in de grote steden op Java onder Nederlands bewind. Volgens het officiële legercommuniqué van gistermorgen zjjn op het vliegveld Tasikmalaja drie Republikeinse vliegtuigen in brand geschoten. Drie vliegtuigen van de T.R.I. zijn vernietigd op het vliegveld Fanasan bij Soerakarta, terwijl enkele bommen zijn geworpen op een benzine-depót. Twee Republikeinse vliegtuigen werden op het vliegveld Maospati bij Madioen vernietigd. Al deze acties zijn uitgevoerd door „Kittyhawks" en „Mustangs". Nadere verkenning heeft aan het licht gebracht, dat door hangarbrand als ge volg van eerdere acties op Kalidjati en Tasikmalaya op elk van deze velden een vliegtuig werd vernield. dat Soendanese troepen, in samenwer king met Nederlandse strijdkrachten Madjalenka (halverwege tussen Ban- doeng en Cheribon) hebben bezet. In een gisteren uitgegeven Republi keins communiqué over de gevechten aan de Westkust van Sumatra worden zware gevechten tussen Indonesische en Nederlandse strijdkrachten gemeld. Voorts wordt melding gemaakt van zware beschietingen van verscheidene dorpen in de omgeving van de demar- oatielijn. NIEUWE NEDERLANDSE TROEPENLANDING. Radio- Djogja meldde gisteren nieu we landingen van Nederlandse troepen in de haven van Probolinggo. In de stad zouden gevechten plaats hebben, terwijl Radio-Djogja voorts mededeel de, dat Indonesische troepen tegen aanvallen hebben ingezet in de sector van Semarang. Te Makassar hebben de gebeurtenissen op Java diepe indruk gemaakt. Nergens is echter enig spoor van opwinding merkbaar en tot nu toe is geen enkele arrestatie nodig ge weest. Ook het stadsbeeld van Soera- baja is normaal. Enkele verdachte per sonen zijn gearresteerd, de avondklok is niet gewijzigd. PASOEDAN VECHT AAN NEDERLANDSE ZIJDE. Soeria Kartelagawa, de leider van de Pasoedan beweging heeft verklaard, De Moskouse staatsuitgeverij heeft de complete werken van Diderot en de Balzac in het Russisch gepubliceerd. Onder auspiciën van de wereld federatie der democratische jeugd zal te Praag van 20 Juli tot 17 Augustus een internationale jeugdbijeenkomst gehouden worden. Het aantal gasten wordt op 50.000 geraamd. De koers van de republikeinse gulden op de vrije geldmarkt l!e Batavia is gis teren gestegen tot achttien Nederl.-In dische centen; Maandag was de koers tien cent. Dit jaar nog zal in Bel gië een volkstelling, alsmede een in dustrie- en handelstelling, worden ge houden. De regering is voornemens de volkstelling niet meer iedere tien jaar doch iedere vijf jaar te houden. Door een hevige brand te Herpen (N.- B.) zijn drie boerderijen met een grote voorraad landbouwproducten en -ma chinerieën enz. in de as gelegd. Twintig personen zijn hierdoor dakloos gewor den. In de cafetaria „Victory" aan het Spui te Den Haag werden in één der toiletten een gouden dames armbandhorloge en 1 platina ring met brillant tot een gezamenlijke waarde van f 2000 achtergelaten. Even eens in Den Haag werden uit een ma nege aan de Kanaalweg 3 renpaarden niet bijbehorend tuig ontvreemd. De Utrechtse Jaarbeurs 1948 zal van 15 April gehouden worden. Dit is de 50ste jaarbeurs en zal dan ook het karakter van een jubileumbeurs dra- §en. Het Britse Zondagsblad „People" beweert, dat Stalin aan Enge land 6.5 millioen ton graan heeft aan geboden voor levering in komende ja ren. In Hongarije zullen de nieu we verkiezingen op 31 Aug. a.s. ge houden worden. Amerika heeft in het 30 Juni j.1. geëindigde jaar een re- cordhoeveelheid van 29.8 millioen loog tone steenkolen uitgevoerd. Volgens Republikeinse bron is het vliegveld van Malang geëvacueerd. Australische en andere vliegtuigen zijn gewaarschuwd het vliegveld niet te gebruiken. Dezelfde bronnen maken melding van zware gevechten in W. Java. In een zwaar artillerie-duel rondom Soekaboemi werden de Neder landse strijdkrachten gesteund door de luchtmacht. REPUBLIKEINSE AANVALLEN. TEGEN- Volgens Radio-Djogja hebben Re publikeinse troepen in de westelijke sector van Semarang een tegenaanval ingezet en hierbij enige vorderingen gemaakt. Oenraran, een kleine stad ten zuiden van Semarang, is door Neder landse troepen aangevallen. In de na bijheid van Malang is een Nederlands vliegtuig neergeschoten, aldus radio Djogja. MARINIERS LANDEN OP OOST-JAVA. Volgens een Nederlands marine communiqué zijn Nederlandse mari niers geland te Banloewangi (de oost kust van Java) en Pasir Poetih (N.- kust), waarbij weinig tegenstand werd ontmoet. De landing werd uitgevoerd, nadat Republikeinse stellingen waren beschoten. Deze actie was, naar men aanneemt een onderdeel van een tang beweging, welke gericht is op de ver overing van geheel oost-Java. Een tweede aanval waarover officieel nog het stilzwijgen wordt bewaard, is naar verluidt begonnen van de Soerabaja- zóne uit en zou zijn gericht op de strate gische weg- en spoorwegkruisingen van Kertosono, enige kilometers van Madioen en Bangil, deze rapporten zijn echter nog niet bevestigd. Volgens een officiële mededeling openen de thans ingezette opera ties de mogelijkheid om in de bezette gebieden orde, recht en veiligheid te herstellen. Naast het militaire apparaat treedt aan stonds een civiel bestuursapparaat op. De in eerdere berichten ge noemde vier commissarissen voor civiele aangelegenheden voeren de officiële titel van „Recomban", (Regeringscommissarissen voor Bestuursaangelegenheden) Tot strijdkrachten in Indonesië H.M. de Koningin heeft de vol gende boodschap gericht tot de strijdkrachten in Indonesië: Gij allen, behorende tot de strijd krachten ter zee, te land en in de lucht in Indonesië: Door de be slissing der Nederlandse regering is U een nieuwe taak opgelegd. Ik verwacht van U, dat gij met Gods hulp bij de uitoefening daarvan waardig zult optreden en bescher ming zult verlenen aan allen, die zulks van node hebben. Moed, zelf beheersing en andere uitstekende karaktereigenschappen zullen van U gevergd worden. Ik weet, dat gij als goede militairen bereid zijt ont beringen te dragen in trouw aan uw roeping. Ik ben zeker dat gij uw belangrijke opdracht met ere zult volbrengen. Weet, dat Mijn ge dachten steeds met U allen zijn. (w.g.) Wilhelmina. Gisteren heeft de permanente Ne derlandse vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, Jhr. J. W. N. Snouck Hurgronje aan de wnd. Se cretaris-Gen. der V. N. een nota overhandigd van de Nederlandse Minister van Buitenlandse Zaken. De inhoud van deze nota vertoont veel overeenkomst met die welke aan de regeringen van Engeland en Ame rika is gericht. Zij bevat het standpunt der Nederlandse regering en het on wrikbaar besluit om het politieke pro gramma, dat gebaseerd is op de begin selen, die ten grondslag liggen aan de overeenkomst van Linggadjati, uit te voeren. De Nederlandse regering hoopt en vertrouwt, aldus de nota, dat de om standigheden spoedig zullen toelaten de constructieve samenwerking met de Republiek gelijk deze gewenst wordt door talloze Indonesiërs op Republi keins grondgebied te hervatten, een samenwerking, zoals deze reeds met goed resultaat bestaat met de staten van Oost-Indonesië en Borneo". COMMENTAAR UIT MOSKOU. Radio-Moskou riep gisteren om, dat de Nederlanders de koloniale oorlog hervat hebben. Zij noemde dit het eer ste resultaat van de verspreiding van de Truman-leer in Indonesië" en be titelde het Amerikaanse memorandum aan de Indonesiërs als „een openlijke Volgens de correspondent van Reu ter in Djokja zeggen gezaghebbende kringen in de Republiek, dat Sjahrir van plan is Engeland, Australië, India en de Verenigde Staten van Amerika te bezoeken, teneinde de Republikeinse houding en zijn huidige positie ten aanzien van het buitenland toe te lich ten. TE SINGAPORE GELAND. Met een Voor-Indisch vliegtuig, be stuurd door een persoonlijke vriend van Pandit Nehroe, is Sjahrir te Sin gapore geland. Tijdens een persconfe rentie aldaar deed hij een beroep op de wereld „Om een eind te maken aan dit onnodig bloedvergieten". inmenging in de Indonesische aange legenheden" en „een directe steun van het Nederlandse koloniale regiem". De onderhandelingen in de afgelo pen maanden waren volgens Radio- Moskou „Nederlandse manoeuvres om tijd te winnen, teneinde voldoende strijdkrachten op te kunnen brengen". VOOR-INDIë BEROEP OP ENGELAND EN AMERIKA. De regering van Voor-Indië heeft een dringend verzoek gericht aan de regeringen van Groot Brittannië en de Verenigde Staten van Amerika om te trachten de gevechten in Indonesië on middellijk te doen eindigen en te be middelen. De hoofdbesturen van de landelijke bedrijfsgroep transport der EVC en van de algemene Nederlandse bond van zeevarenden hebben in overeen stemming met het hoofdbestuur van de EVC, besloten alle vervoer naar Indo nesië, vanuit Nederlandse dan wel bui tenlandse havens, voorzover dit direct of indirect het militair geweld tegen het volk van Indonesië bevordert, met alle ten dienste staande wettige mid delen tegen te gaan. Zij roepen alle transportarbeiders Centrale Bond van Transportarbeiders en de Unie van Zeelieden, beide aan gesloten bij het NW, gezamenlijk met hen dit besluit uit te voeren. Boerenknecht vermoordt 2-jarig meisje Gistermorgen is op de boerderij van H. Dijkstra te Edam een dubbele moordaanslag gepleegd. Terwijl de boer naar de markt in Purmerend was heeft zijn 51-jarige knecht het tweejarig dochertje van zijn patroon met een mes van het le ven beroofd. Daarop ging de dader naar de vrouw die hij met een ijzer een slag op het hoofd gaf en wilde daarna ook deze met het mes bewerken. De vrouw wist echter het mes machtig te worden, waarna zij naar de buren rende. Twee uur later werd de dader, die zich verscholen had in het riet, aan de kust van het IJsselmeer, gearresteerd en in verzekerde bewaring gesteld. Het onderzoek is nog gaande. De vrouw moest met hersenschudding in het ziekenhuis worden opgenomen. De hoofdkwartieren van de Neder landse padvinders en de Katholieke jeugdbeweging ontvingen van de Stichting voor de Landbouw te Mid- denmeer het dringend verzoek hulp te willen verlenen bij de oogstwerkzaam- heden, daar vlas- en pootaardappel- cogst ernstig in gevaar dreigen te ge raken door het terugroepen van een groot aanta 1 soldaten, dat voor de cogst was ingezet. De hoofdkwartieren roepen daarom de padvinders op zich voor deze, zo uiterst belangrijke werkzaamheden, ter beschikking te stellen. Deze hulp zal slechts voor de tijd van 1 maand no dig zijn. De heer B. Stompedissel, Sportweg 1 te Middenmeer, neemt al le aanmeldingen aan. EEN UUR SITDOWNSTAKING IN DE AMSTERDAME BEDRIJVEN. Aan het slot van de rede, die de se cretaris van de CPN, het 2e Kamerlid Paul de Groot, gisteravond in het R.A.I.- gebouw op een massameting van de CPN heeft uitgesproken, dee.lde hij mede, dat hedenochtend tussen 11 en 12 uur in alle Amsterdamse bedrijven, waar de bedrijfsraden dit zullen toe- staan, een sitdownstaking zal worden gehouden als protest tegen het optre den van de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië. WARM. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Licht bewolkt. Warm droog weer. In de kuststrook tijdelijk zeewind. Overigens weinig wind. Zwaar parcours door de hitte (Per telefoon) De eerste dag van de Vierdaagse zit er weer op! Vol moed begon nen de 6750 deelnemers Dinsdagmor gen aan hun eerste kilometers, we tende dat zij vier dagen lang de warmte, nee de hitte zouden moeten trotseren. Maar in de vroege ochtend merkte daar niemand wat van. Op gewekt vertrok de ene groep na de andere, vast besloten de Vierdaagse uit te lopen. En vermoeid maar ge lukkig zijn de meesten in de loop van de middag weer teruggekomen in de oude Keizersstad, die zich nog altijd niet geheel hersteld heeft van de wonden, in de oorlog opgelopen. Nijmegen aan de vooravond van de Vierdaagse! We behoeven er niet veel van te vertellen. De stad heeft zich in feesttooi gehuld en overal zijn de vlaggen uitgestoken. En bovendien, 't mooie weer heeft er voor gezorgd, dat het kleed van Nijmegen zich zo gun stig mogelijk kan tonen. De parken lokken, de restaurants noden, de be woners staan gereed om iedere deel nemer aan de Vierdaagse een hartelijk welkom toe te roepen. En naarmate de Maandag voorbij ging, werd het drukker in de stad. De wandelaars van heinde en verre kwa men binnen, om zich te melden en om onderóak te krijgen. Dat onderdgfc zal het comité heel wat hoofdbrekens ge kost hebben, maar het is, voor zover ons bekend, gelukt, om alle deelnemers een dak aan te bieden, daarvoor heeft vrijwel geheel Nijmegen zich beschik baar gesteld, omdat geheel Nijmegen meeleeft met zijn Vierdaagse. En dan de avond! Met het prachtige, indrukwekkende vlaggenspel, 't pret tige concert in de open lucht en ten slotte de onvergetelijke vlaggenparade en de taptoe. DE EERSTE DAG Het was, we schreven het hierboven reeds, een warme dag. Maar dat deer de voorlopig niemand. En zo vertrok het ene groepje wandelaars na het an dere om 40 tot 55 K.M. af te leggen. De militairen waren wel zeer sterk vertegenwoordigd en tal van regi mentsnummers konden genoteerd wor den. De politie was misschien iets min der in aantal dan we gewend zijn, maar welke de geuniformde groepen en detachementen ook waren, goed ge traind kwamen ze voor de dag en cor rect en soepel bleek hun pas. Ten minste in de eerste uren. Niet minder soepel en correct was echter de pas der burgers, der leden van talloze wandelsportverenigingen, allen gekleed in hun eigen sportcos- tuum. Zij vooral maakten het geheel tot een kleurig en kleurrijk festijn. En onder de vele wandelsportver enigingen waren ook de Noordholland se waaüeichsbs «rit verschillende plaat sen. Ook zij bleken zich goed voorbe reid te hebben voor deze zware mar sen, die vermoedelijk zwaarder zullen zijn dan algemeen verwacht werd. Och, het gaat best, zei ons na afloop van de eerste dag een der deelnemers, die de Vierdaagse al zo'n keer of acht gelopen heeft, maar de hitte heeft het parcours wel zwaar gemaakt. De as faltwegen zijn zacht geworden, zuigen als 't ware aan je voeten en dat maakt natuurlijk alles veel zwaarder. Haar we zijn allemaal goed getraind en dus hopen we maar op het beste. Onderweg was het weer als van ouds. Op verschillende punten werden verversingen aangeboden door grote firma's en fabrieken en zelfs kreeg iedere deelnemer een scheermesje Je moet er als wandelaar nu eenmaal petjes uitzien, niet waar? De eerste dag zat er op. Maar de tweede is de zwaarste.... Wat dan? De weg naar de Europese vrede is een moeilijke weg. Zeker, behalve in Griekenland is er in Europa geen open lijke strijd met wapengeweld, maar vrede is er allerminst, en daarvan zal men ook niet kunnen spreken, aleer het Duitse volk een regering bezit die weet waaraan zij zich ten opzichte van de andere mogendheden te houden heeft en aleer in de Oude Wereld een zeker economisch evenwicht verkregen is. De conferentie te Parijs, welke Marshali's plan tot het verwezenlijken van dit evenwicht heeft uit te werken, is begonnen met grote voortvarendheid. Niet alle twee en twintig uitgenodigde landen zijn, gelijk men weet, opgeko men. In het oosten houdt de Sovjet Unie haar buren van deelneming aan de besprekingen terug. Politieke en economische afhankelijkheid dwingt menige regering zich van overleg met de west-Europese landen te onthouden, hoezeer ook die volken behoefte mo gen hebben aan leniging van hun eco nomische nood. Stalins wil is daar wet en het Kremlin handhaaft volhardend zijn invloedssfeer. Wie zich daaraan onttrekken wil dient wèl te weten wat hij doet. Hoe moeilijk dit somtijds is blijkt wel uit de houding van de rege ring te Praag, die eerst tot medewer ken besloten had, doch zich enkele da gen later teruggetrokken heeft. Ook de houding van Polen is nog onzeker. In ieder geval hebben de naties welke zich tot samenwerking bereid hebben verklaard de deur, die toegang geeft tot de conferentiezaal, open ge laten. Slechts voor één land is een uit zondering gemaakt, en wel voor Span je. Zolang Franco daar oppermachtig is zal het geen deel mogen nemen aan de gezamenlijke herstelwerkzaaseheid en dus van het resultaat der bespre kingen geen onmiddellijk voordeel ge nieten. De uitsluiting van Spanje laat zich overigens slecht rijmen met de geest van Marshall's plan, dat immers een zuiver economisch doel heet te hebben en van politieke tegenstellin gen niet weten wil. Intussen zal Span je toch, zij het indirect, de voordelen van het Europees herstel, indien het uiteindelijk tot stand komt, kunnen ge nieten, evenals de landen welke zich tot dusverre afzijdig houden. Economi sche welvaart toch wordt niet door staatkundige grenzen gestuit. De grote moeilijkheid blijft natuur lijk het probleem Duitsland, dat nog altijd niet de vredesvoorwaarden der overwinnaars kent en waaromtrent men moeilijk zonder Russische medewer king een definitieve beslissing neme» kan. Want een grondig economisch herstel der -'uitse landen is ondoenlijk wanneer me. oost en west gescheiden houdt. Ook te Washington is men daar voor natuurlijk niet blind. Vandaar dat het Witte Huis dezer dagen gene raal Clay, de militaire gouverneur der Amerikaanse zóne, opdracht gegeven heeft om evenwichtige toestanden, zo wel politieke als economische, in Duits land te verwezenlijken, opdat ook Duitsland zijn aandeel hebben kan in het Europees herstel. Natuurlijk zal het generaal Clay niet onmogelijk zijn met de bevelhebbers der Engelse cn Franse zones tot een redelijk vergelijk te komen, maar hoe zal hij zijn op dracht kunnen volbrengen zonder Rus- lands medewerking? Economische samenwerking met een veilig en productief Duitsland aldus redeneert Washington is voor het herstel van Europa onontbeerlijk; maar hoe kan Duitsland en nog afgezien van het deel van Duitsland dat binnen de Russische machtssfeer ligt in werkelijkheid productief en veilig zijn, zonder dat het innerlijk is versterkt? Een Duitse federatie met een centrale regering kan in economisch opzicht nooit op krachten komen zonder een zekere mate van economische onafhan kelijkheid; en dit is niet iets wat bijv. door Frankrijk vordt begeerd. Hoe voortvarend het werk te Parijs ook werd voorbereid, de voltooiing er van zal zeker heel wat voeten in de aarde hebben en aanleiding geven tot tal van politieke verwikkelingen. Men kan het economische leven nu eenmaal niet van het politieke scheiden en juist over de politieke verhoudingen wordt men het niet gemakkelijk eens. De opdracht die Generaal Clay ont vangen heeft is nauwelijks uitvoer baar. U. Ook de Nederlandse marine is vertegenwoordigd bij de vierdaagse afstands marsen, welke Dinsdag te Nijmegen zijn begonnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1