Weg naar Indonesische oplossing
nog duister
Thans Egyptische kwestie voorVeiligheidsraad
Woensdag 6 Augustus 1947
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, ANNA PAULOWNA
Republiek aanvaardt geen bemiddeling
Walter Foote biedt goede
diensten aan.
Heden ministerraad
Hors d'Oeuvre
Prinses Marijke een
levendige baby
Departement te Jeruzalem
in de lucht gevlogen.
Dank en lof
aan onze jongens overzee
J
Tomaat naar mevrouw Peron Britse troepen in Griekenland
geworpen.
Ontploffing op Belgisch jacht
worden teruggetrokken
'ItteecéeeicPit
Wagen op landmijn gereden
Anti-semietische relletjes in
Engeland
Het laatste legerbericht
In totaal 74 gesneuvelden
Poot aardappeloogst in
veilige haven
VERSCHROEIDE
AARDE
BUREAU
Koningstraat 78-80
Deo Heider
Telefoon 2*15
Oiro 449041
Dtf.: J. Bijlsma
Voortzetting van de
70e JAARGANG No. 9577
HELDERSCHECOURA
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichte
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot^
15 woorden 75 cent, ettc woord
meer 5 cent
Abonnementen: per kwaeteei
f 3.—, per post f 3.05
H*ofdredftctearM. H. E. Uyldert, Rayon reóa©4©*i ren C. A. Dekkers en W. Kok.
Volgens het Indonesische persbureau
Antara heeft Sjarifoeddin tijdens de
Dinsdag gehouden zitting van het
werkcomité voor Buitenlandse Zaken
van het Republikeinse parlement
verklaard, dat de Republikeinse re
gering absoluut geen benAddeling
zal aanvaarden, doch slechts arbitra
ge van een commissie, welke door de
V. N. benoemd is.
De Republikeinse regering zal spoedig
bekend maken tot welke landen zij
zich voor arbitrage zal richten. Sjari
foeddin herhaalde, dat de Republiek
zich niet meer gebonden acht door
Linggadjati als lid van de Verenigde
Staten van Indonesië, doch dat zij de
volkomen onafhankelijkheid wenst, zo
dat de republikeinse regering haar
eigen buitenlandse vertegenwoordigers
kan benoemen.
Dinsdagnacht heeft, aldus Radio
Djokja, een republikeinse woordvoer
der na de kabinetszitting van Dinsda
verklaard, dat de Republikeinse rege
ring scherp protesteerde tegen de be
zetting van Gombong, ten Oosten var
Banjoemas, na de uitvaardiging var
het bevel „staakt het vuren", alsmed.
tegen het aanhouden an het telegram
van de Veiligheidsraad aan Sjarifoed
din.
SEMAK--NG UIT ISOLEMENT
VERLOST.
Ten Westen van Weleri is contac
gemaakt tussen de W-en de B
brigade, zodat Semarang uit zjjn iso
lement is verlost. De troepen, die in
Westelijke richting oprukten, wistei
gistermiddag om 5 uur niet, dat te
middernacht de wapenstilstand i
zou gaan.
Maandagavond hebben deRepubli
keinen een aanval gedaan b« Ban
joebiroe en Ambarawa, doch de aan
val werd door de Nederlandse troe
pen afgeslagen.
Gisteren is een schip van de K.P.M.tec
hoogte van Grisse door Republikeins
kustbatterijen beschoten. Geen enke
sohot trof doel. 1
AUTONOMIE VAN BANKA EN
BILITON WORDT NIET ER
KEND.
'Antara meldt, dat de Republiek de
autonomie van Banka, Billiton en de
Riouw-archipel niet zal erkennen, om
dat deze daerahs uitsluitend van Ne
derlands maaksel zijn.
De Amerikaanse consul-generaal te
Batavia, Walter Foote, heeft instruc
ties gekregen om de goede diensten
yan Amerika aan de Republikeinse re
gering aan te bieden. Het was echter
rog niet bekend of Foote er reeds in
geslaagd is contact met de Republi
keinse regering op te nemen.
Reuter meldt nader uit Batavia, dat
Foote gisteren een bezoek heeft ge
bracht aan dr. Gani. Foote deelde aan
Gani mee, dat de regering der V.S.
onmiddellijk een commissie van voor
aanstaande Amerikanen naar Indone
sië zal zenden, indien het aanbod
v/ordt aanvaard. Naar verluidt heeft
dr. Gani er op gewezen, dat hij het
Amerikaanse aanbod niet ter kennis
van de Republikeinse regering te
Djogja kan brengen, omdat de Neder
landse autoriteiten te Batavia zijn te
lefoon hebben afgesneden en beslag
hebben gelegd op de radiocentrale der
republikeinen.
Naar wij vernemen zal heden een
extra ministerraad worden gehouden.
Ditmaal zullen ook de leden der com
missie-generaal aan het overleg deel
nemen.
50 INDONESISCHE ARTSEN
GEDETINEERD.
50 Indonesische artsen te Batavia zijn
tijdelijk voor ondervraging gedeti
neerd, dit naar aanleiding van het
feit, dat choleracultures vermist wor
den van een hulp-laboratorium.
NAAR MARKBN
Mijn neef Piet heeft een heb
belijkheid die soms lastig kan
Zijn Hij gelooft alles wat je hem
vertelt.
Laatst nam ik hem mee naar
Marken. Wat moet ie al anders
doen wanneer je in Amsterdam
een gast van buiten krijgt? Dan
ga je naar buiten; want 's zo
mers is het in de stad niet leuk.
's Winters trouwens ook niet. Het
is er dan koud, als overal.
Dus gingen wij, mijn vrouw,
Piet en ik, naar Marken en Vo-
lendam. Met een mooie boot.
een tweedekker en beneê nog een
„salon'1 en leuke mensen. Op
Marken keken ze vooral naar de
paling uit en die stopten ze.
druipend van het vet, in actentas
of karbies, en ze betaalden er
grif méér voor dan in de vis
winkel van hun eigen stad Mis
schien dachten ze dat de paling
van Marken edeler vlees bezat
dan die van thuis. Misschien
dachten ze ook niets.
Natuurlijk haid Markenzich
op zijn mooist getooid en op tal
van plaatsen zaten kleine kinde
ren in nationale klederdracht ge
stoken, extra voor de gelegen
heid Zij hadden veel bekijks en
ook veel te bekijken, maar wat
zij van al die mensen dachten
hebben zij niet verteld. Ook zij
dachten misschien niets. Zo za
gen zij er tenminste uit. Het was
vol geweest op de boot en dus was
het ook vol in het dorpje en vol
in de winkeltjes. Ik zou Mar
ken wel eens willen zien na ver*
trek van de boten. Maar dat
kan nu eenmaal niet als je er met
de retourtje komt.
Op de heenreis werd er muziek
gemaakt. Er was een „band"
aan boord Een saxofoon, twet
harmonika-spelers en een man
voor het slagwerk. En zij speel
den zo leuk, dat verscheidene
paartjes begonnen te dansen; de
stéqruning was goed. Toen zei mijn
vrouw, die veel opmerkingsgave
heeft: „Heb je dat gezien, Kreeft,
zij spelen alles wat je vraagt."
En Piet, die het had gehoord, ging
naar de man var, het slagwerk
toe en vroeg hem om iets, maar
die man van het slagwerk keek
hem zo woedend aan. dat ik op
slag verwachtte, dat hij Piet een
slag geven zou en Piet keek ver
slagen en keerde naar ons terug
„Wat heb je hem dan toch ge
vraagd. Piet?" vroeg ik niét zon
der deelneming. „Och", zei
Piet, „tante zei. ze spelen alles
wat je vraagt." „Zeker" ze:
mijn vrouw, „dat heb ik ook ge
zegd. Wat heb je dan gevraagd"'
„De negende van Beethoven, mei
slotkoor", zei Piet.
KREEFT.
Tijdens het verjaardagsfeest van
Prinses Irene in paleis Soestdijk,
waarbij haar peetvader, de Neder
landse krijgsmacht aanwezig was, was
ac grootste verrassing toen Prinses
Marijke werd binnengebracht.
Zij had op de arm van naar moe
der al onmiddellijk een liefdevolle
.aanval" van haar drie zusjes te pa
reren.
De jongste prinses bleek erg leven
dig. Zij was, naar Prinses Juliana
meedeelde, de operatie uitstekend
doorgekomen. Terwijl de drie oud
sten om beurten of tegelijk de jong
ste Oranje-spruit kietelen, horen we
dat het vingertje in het mondje er op
wijst, dat er spoedig een tandje zal
doorbreken. Ook in het Prinselijk Ge
zin zoals overal elders vreugde over
het komende eerste tandje. „Ze
spuugt", merkte Irene op. „Neen", ze
kwijlt", verbeterde Beatrix haar zusje
Prinses Irene vol bewondering voor de haar geschonken taart ter ere
van haar verjaardag.
Een perceel, waarin het Departement
van Arbeid van het Britse bestuur
was ondergeebracht, is te Jeruzalem in
de lucht gevlogen. Hierbij verloren drie
agenten het leven.
Twee gewapende Joden gingen het
gebouw vóór sluitingstijd binnen en
waarschuwden de hoofdambtenaar, dat
het gebouw spoedig in de lucht zou
vliegen. Laatstgenoemde rende het ge
bouw uit en hield een politieauto aan.
De inzittenden vonden de bom en
poogden haar te verwijderen waarop
zij tot ontploffing kwam. Hierbij werd
een politieagent gedood, terwijl twee
Britse politieagenten onder het puin
gevonden zijn. De explosie deed Jeru
zalem op zijn grondvesten schudden.
Dagorders van Generaal Spoor en Yice Admiraal Pinke
Luit.-generaal S. A. Spoor heeft in
een door de radio omgeroepen dag
order de troepen bedankt voor de
voortreffelijke wijze waarop zij
als militair en als mens de gege
ven opdrachten in de afgelopen
twee en hebben uitgevoerd.
„Gcluk.ug heeft slechts een ge
ring aantal van onze makkers bij
de thans gevoerde actie het leven
gelaten. Met eerbied gedenken wij
deze mannen.... Ook gedenk ik
hen, die gedurende de operaties
zijn gewond alsmede enkelen, die
nog als „vermist" te boek staan".
Verder zeide Spoor, dat de mo-
;elijkheid bestaat, dat door on
macht of door onwil van de zijde
der republiek het nakomen van
de order „staakt het vuren" door
de volgelingen van de republiek
niet wordt geëerbiedigd. „Dit mag
echter onder geen voorwaarde
voor u aanleiding zijn om tot
eigenmachtig optreden over te
gaan. Uw plicht en uw opdracht
luiden nog steeds, rust, orde, recht
en veiligheid te brengen.
VICE-ADMIRAAL PINKE.
De Ned. Commandant van de zee
macht in Indonesië, vice-admiraal
A. S. Pinke zeide in een dagorder
o.m.: Het blijft de plicht van de
krijgsmacht rust en orde te hand
haven in de onder onze zorg
staande gebieden. Tot het hand
haven van rust en orde blijft van
zelfsprekend behoren het tegen
gaan van infiltratie in deze gebie
den, het tegengaan van de invoer
van militaire goederen en van de
uitvoer van producten der onder
nemingen in dit gebied, zodat de
patrouillediensten gehandhaafd
blijven.
„Gedurende de laatste twee we
ken is veel van u gevergd. Gij
hebt uw plicht vervuld met moed,
ijver en toewijding. Gij hebt zware
en vermoeiende dagen achter de
rug. Gij hebt hierbij de eer van
de vlag volgehouden. Hiervoor
dank ik u allen zeer".
Agence France Presse meldt uit
Bern, dat „een tomaat, door drie com-
nunisten geworpen", met het kenne
lijk doel mevr. Peron, de echtgenote
van de president van Argentinië, te
raken, uiteen is gespat op het gezicht
van het Zwitserse lid van de Bonds
raad, Petitpierre. De overige inzitten
den van het voertuig, waarin Petit
pierre en mevr. Peron gezeten waren,
.werden bespat door de inhoud van
de tomaat". De politie van Bern is
er in geslaagd de identiteit van de
schuldigen te ontdekken.
Maandag heeft zich te Hansweert
aan boord van een Belgisch jacht,
waarmede zeven personen naar Ant
werpen zouden varen, een ernstige
ontploffing voorgedaan. Twee opva
renden werden ernstig gewond naar
het St. Joannaziekenhuis te Goes over
gebracht. Een hunner verkeerde
Maandagavond in levensgevaar.
Bespreking verdaagd tót
11 Augustus
Na dezer dagen de Indonesische
kwestie behandeld te hebben, heeft
de Veiligheidsraad zich gister bezig
gehouden met de Egyptische klacht
tegen Engeland.
Onmiddellijk na de opening deed de
Amerikaan Johnson het verzoek.
De Egyptische premier, Norasji Pa
sja, heeft er de nadruk op gelegd, dat
volgens de Egyptische regering de
huidige spanning tussen Engeland en
Egypte een gevaar voor de vrede ople
vert.
Nokrasji Pasja eiste onmiddellijke
en onvoorwaardelijke evacuatie
van Britse troepen uit Egyp
te en de Soedan. Verder diende het
Britse bestuur in de Soedan (sinds
1899 ingesteld) onmiddellijk op te hou
den
Het Anglo-Egyptisch verdrag van
1936, aldus de minister, is in strijd met
het handvest der V.N., omdat dit ver
drag de volkomen souvereiniteit van
Egypte niet erkent.
Volgens zijn uiteenzetting wordt het
streven der Soedanezen om zich met
de Egyptenaren te verenigen geweld
dadig onderdrukt.
HET BRITSE ANTWOORD.
De Britse permanente afgevaardig
de, Sir Alexander Cadogan, antwoord
de Nokrasji. Hij zeide, dat het verdrag
van 1936 vrijelijk door beide partijen
was aangegaan en bindend was tot
1956 Als het verdrag geldig is, kon
de Veiligheidsraad niets anders doen
dan de kwestie van de agenda schrap
pen.
De aanwezigheid van vreemde troe
pen maakte het verdrag nog niet strij
dig met het handvest. Een eventuele
herziening van het verdrag ging slechts
beide partijen aan en niet de Veilig
heidsraad. De onderhandelingen waren
mislukt omdat Egypte niet bereid was
ce Soedanezen zelfbestuur te geven.
Overigens kon Egypte geen aanspraak
op i erziening maken vóór 1956.
Na deze rede werd de bespreking
van de Egyptische klacht tot Maan
dagavond 11 Aug. verdaagd.
Deskundige waarnemers verklaar
den, dat Egypte zijn zaak zal verlie
zen.
Patrick Reilly, Brits zaakgelastig
de te Athene, heeft de Griekse re
gering officieel in kennis gesteld
van 't besluit der Britse regering om
de Britse troepen uit Griekenland
terug te trekken. Er is nog geen da
tum hiervoor vastgesteld. Reilly ver
zekerde de Griekse regering, dat
Engeland zijn interesse voor Grie
kenland zal blijven behouden.
Politieke waarnemers vragen zich
af, of de Amerikaanse regering .in de
huidige omstandigheden bereid is de
Britse troepen door de Amerikaanse
te vervangen en indien niet, of Wash
ington zich ten gunste van terug
trekken der Britse troepen zal uit
spreken, op dit kritieke tijdstip in de
geschiedenis van de Balkan.
Weersverwachting, geldig van
Woensdagmorgen tot Woensdag
avond.
TOENEMENDE WIND.
Zwaar bewolkt met opklaringen
en plaatselijk nog een enkele re
genbui. Matige tijdelijk vrij krach
tige wind tussen Zuid-West en
Noord-West. Normale temperatuur
voor de tijd van het iaar.
Het paard van een groentenkoopman
uit Goes stapte bij Kattendijke op een
landmijn. Het werd in stukken gere
ten De voerman werd ernstig aan het
loofd gewond naar het St. Joannazie
kenhuis te Goes overgebracht. Waar
schijnlijk zal hij beide ogen moeten
missen.
Reeds vier avonden achtereen werden
te Liverpool anti-semietische demon
straties gehouden in verband met het
ophanger der twee Britse sergeants in
Palestina door de Irgoen Zwai Leoemi.
Opnieuw werd in de Joodse wijk
Brownlow Hill brand gesticht, terwijl
een menigte mensen straatstenen door
de ruiten van Joodse zaken wierp. 20
personen werden gearresteerd. Later
op de avond begonnen Maandag ook
demonstraties te Manchester,
Het Nederlandse legercommuniqué
no. 31 luidt als volgt:
West-Java en Midden-Java: De zui
veringsacties en afrondingsacties zijn
4 Augustus voortgezet. In verband
met berichten betreffende terreur te
gen daar wonende Chinezen is Gom-
bon, 30 kilometer ten Oosten van
Banjoemas, door ons bezet.
Oost-Java: Grissee, 15 kilometer
ten Noord-Westen van Soerabaja, is
bezet. Op Madoera werden de bevei
ligingsmaatregelen en zuiveringsacties
voortgezet. Boven Kamal is een „Fi-
refly" door het luchtafweergeschut
neergeschoten.
Noord-Sumatra: De maatregelen
voor het herstel van recht en veilig
heid werden voortgezet. De afronding
van het reeds bezette gebied heeft
plaats gevonden. Kisaran, Tandjoeng-
balai en Oelak-Medan (resp. 150, 190
en 180 kilometer ten Zuid-Oosten van
Medan) en Aer Saoeli bij het Togo-
meer werden bezet.
Midden-Sumatra: De bezetting van
Loeboek Aloeng bleek noodzakelijk
in verband met de terreur tegen de
bevolking.
De zuiveringsacties op Zuid-Sumatra
gingen gepaard met enige schermutss-
lingen, o.a. ten Noorden van Batoerad-
ja.
Op de 4e Augustus om 15.30 uur
werd de officiële boodschap van de
voorzitter van de Veiligheidsraad voor
minister-president Sjarifoeddin in een
berichtkoker boven het vliegveld
Djocja afgeworpen.
De Nederlandse troepen hebben in
de nacht van 4 op 5 Augustus om 24
uur plaatselijke tijd de opmars ge
staakt ingevolge opdracht van de
legercommandant. Van dit tijdstip af
zullen slechts maatregelen worden
uitgevoerd voor het vestigen en hand
haven van recht en veiligheid in de
thans bezette gebieden.
Uit nagekomen bericht blijkt, dat
het totaal aantal gesneuvelden volgens
tot dusver ontvangen gegevens 74,
het aantal vermisten 16 en het aantal
gewonden 178 bedraagt.
Zij het met de grootste inspanning,
is de pootaardappeloogst in veilige ha
ven gebracht. De plaatselijke commis
sies van de Stichting voor de Land
bouw hebben een belangrijke bijdrage
geleverd bij de organisatie en de uit
voering dezer oogstwerkzaamheden.
Het zal de landbouw ongetwijfeld vol
doening schenken te weten, dat het tij
dig bergen van de pootaardappeloogst
en de handhaving van de CAO, mede
dank zij de werkzaamheid van het be
drijfsleven zelf, vrijwel overal is be
reikt.
Op de daarvoor vastgestelde data
waren de arealen met pootaardappelen
gerooid. De 30ste Juli werden dan ook
alle militairen, alsmede de jeugdigen
en gedetineerden aan de oogstwerk
zaamheden onttrokken, aangezien de
resterende werkzaamheden door arbei
ders konden worden verricht. De gede
tineerden werden overgeplaatst naar 't
ruiverkavelingsobject Wieringen
Reeds thans echter treedt de be
hoefte aan arbeidskrachten weer op
b.v. in de Wieringermeer, daar een
begin is gemaakt met het binnenha
len van de graanoogst.
ENGELAND NIET ACCOORD
MET SOVJET-VOORSTEL.
Groot-Brittannië zal de Sovjet-rege
ring mededelen, dat het zich niet kan
verenigen met het Russische voorstel,
dat de ratificatie van de eerste vijf
vredesverdragen door de Grote Vier
uitgesteld moet worden tot na de rati
ficatie door de voormalige vijandelij
ke staten zelf.
Tijdens de gevechten in Indië is her
haaldelijk bericht, dat de troepen der
Republiek het systeem der „verschroei
de aarde" hebben toegepast, kampongs
in de cs hebben gelegd, plantages en
fabrieken hebben vernield en stads
wijken in brand hebben gestoken.
Vooral de Chinese bevolking heeft het
hard te verduren gehad. Talrijke Chi
nezen zijn omgebracht of geplunderd,
zodat de Chinese minister van buiten
landse zaken een protest tegen dit ge
welddadig optreden door een bedrei
ging met het zenden van eigen troepen
vergezeld heeft laten gaan. De schade
die do deze strijdmethode aangericht
werd moet aanzienlijk zijn. O.a. is de
stad Malang, volgens berichten uit Ba
tavia, grondig vernield en herschapen
in een woestenij. Ook grote voorraden
voedsel en grondstoffen zijn hier en
daar op zinneloze wijze moedwillig
vernield. Dat het hiertoe komen zou
was te verwachten toen de republikei
nen te Djokja de tactiek van de „ver
schroeide aarde" als uiterste middel
van verzet in uitzicht hadden gesteld.
Zij zullen te laat beseffen, dat het sy-
steem der moedwillige verwoestin ^en
'zich tenslotte tegen de inlandse bevol
king zelf heeft gekeerd.
Het heeft in een land als Indië geen
enkel strategisch belang. Het heeft dit
ook elders nauwelijks nog. De Russen
hebben het tegen Duitsland en reeds
in de Napoleontische tijd tegen Frank
rijk toegepast. In het onherbergzame
Rusland met zijn fel-koude winter/,
met zijn vèr uiteenliggende bevolkings
centra en slechte verbindingswegen
konden plaatselijke verwoestingen voor
een leger als dat van Napoleon, dat los
van het eigen land optreden moest en
op proviandering uit het veroverde ge
bied aangewezen was, noodlottig wor
den. Maar het systeem heeft de opmars
der Duitse legers niet meer, of nauwe
lijks kunnen vertragen. De moderne
oorlogs-techniek en de motorische trac
tie maken een leger betrekkelijk onaf
hankelijk van een plaatselijke toestand.
Het strategisch voordeel dat een terug
trekkend leger verkrijgen kan van
eigen plaatselijke vernielingen weegt
niet op tegen de economische schade
welke het de eigen bevolking, en dus
ook zichzelf, berokkend blijkt te heb
ben als de strijd eenmaal ten einde is
gebracht.
Het systeem der verschroeide aarde
treft tenslotte het gevoeligst hen die
voor hun bestaan op die aarde aange
wezen zijn. Het vernielen van fabrie
ken en plantages is voor de onder
nemers uiteraard een gevoelige slag,
maar die slag raakt in werkelijkheid
allereerst de inlandse bevolking welke
voor haar arbeid en broodwinning op
die fabrieken en plantages aangewezen
is. Wie de leus der verschroeide aarde
aanheft zet het mes in eigen vlees. Het
is een wanhoopsdaad zoals zelfmoord
een wanhoopsdaad is en al kan men
een dergelijk vandalisme begrijpen van
bandeloze, ongeorganiseerde benden, 't
valt minder g nakkelijk te veront
schuldigen wanneer het wordt gepro-
clr rd en toegepast door een rege
ring die de verantwoordelijkheid voor
het welzijn van de eigen bevolking
draagt en die tot op zekere hoogte ook
verantwoordelijk is tegenover het bui
tenland. dat de grondstoffen en produc
ten welke vernietigd zijn broodnodig
heeft.
Heel de wereld ziet hunkerend naar
deze grondstoffen uit en men mag ver
wachten dat Amerika wanneer het ons
straks als bemiddelaar tussen Djokja
en Den Haag zijn „goede diensten" be
wijst en de verwoestingen welke aan
gericht zijn waarnemen kan, de strijd
methode der republikeinen scherp ver
oordelen zal.
U.
Een overzicht van de zitting van de Veiligheidsraad tijdens de behan
deling van de Indonesische kwestie.