AMERIKA TEGEN ARBITRAGE IN INDONESISCH CONFLICT Amsterdamse bakkersstaking verlengd llkecAeeicht Gromyko acht Nederland schuldig Reichswald brandt reeds vier dagen Opnieuw Sowjet-veto in Griekse kwestie Indonesië wijst Nederlandse voorstellen af Woensdag 20 Aug. 1947 DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT 70e Jaargang No. 9589 DAGBLAD VOOR DEN HELDERKOEGRASTEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Rusland's eisen „Rijst op de dessa van Sjahrir" Hors d'Oeuvre Gromyko Vier jaar geëist tegen directeur van de „Werf Gusto" Een landhuisje in zes dagen 500 Doden en 5000 gewonden te Cadiz Tweede Kamer vergadert Donderdag Gromyko beschouwt Balkan-commissie als te hebben afgedaan Drie personen te Gorinchem verdronken Opstand in Paraquay onderdrukt Amerikaans bem iddelingsaan bod ingetrokken Zal Attlee aftreden? Er is voldoende jenever! BUREAU: Koningstraat 78-80 Den Helder Telefoon 2346 Giro 449041 Dir.: J. Bijlsma Voortzetting van He HELDERSCHE COURANT TARIEVEN Advertenties: 14 cent per mllllr- ?ter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaai f J.—per post 3.85 H' ofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok. Als eerste spreker in de zitting van de Veiligheidsraad, waar opnieuw de Indonesische kwestie besproken werd, voerde gistermiddag de Rus sische afgevaardigde Gromyko het woord. Gromyko vroeg aan de Vei ligheidsraad om onmiddellijk maat regelen te nemen om de Indonesische Republiek, „welke het slachtoffer is van een onuitgelokte aanval", te beschermen. De Raad „zou niet aan zUn verplichtingen voldoen", in dien hij na het beroep der Repu bliek het nemen van stappen verder zou uitstellen, aldus Gromyko. Gromyko eiste instelling van een commissie om toe te zien op het na leven van de wapenstilstand. „Deze commissie moet onmiddellijk worden ingesteld". Verder eiste hij de instel ling van een commissie voor arbitra ge. „Elk uitstel zal door de Nederlan ders gebruikt worden om hun mili taire acties voort te zetten". Hij be schuldigde „sommige staten" ervan, te trachten de maatregelen van de Raad te vertragen, waarbij hij speciaal het Amerikaanse aanbod van goede dien sten vermeldde „NEDERLAND IS SCHULDIG". Gromyko beschuldigde de Ver. Sta ten ervan „te weinig eerbied te heb ben voor de Veiligheidsraad" en wees met nadruk op de „Amerikaanse eco nomische belangen" in Indonesië. „Het Amerikaanse aanbod betekent een pas seren van de Verenigde Naties, hetgeen een gevaarlijke procedure is". MATERIALISME Wat mij in de mensen zo te genstaat is, dat zij zo materialis tisch zijn Eten, eten en nog eens eten, en, zo mogelijk nóg eens, dat is van de vroege ochtend tot de late avond hun leus. Ik zou willen, dat zij nu maar eens met mijn hors d'oeuvre, en met an dere geestelijke spijzen, tevreden waren, maar dat zijn zij niet. Zij verlangen bovendien nog aard appelen en brood. En zo mogelijk een gebakken tongetje op hun tong o£ een biefstukje dat mals en geurig is Het zal wel hun goed recht zijn, want zij krijgen natuurlijk hun tanden niet voor niets, maar tegenstaan doet het me toch. Bezoekt u maar eens een lunch room of ander restaurant in een provincie-stad als het marktdag is. Dan is ieder tafeltje bezet en bij ieder tafeltje staan nog vier of vijf hongerige gegadigden net moment te verbeiden waarop de gespijzigden hun rekening zullen voldoen. Als opgejaagde spreeu wen fladderen de dienstertjes of de kellners door de zaal, beladen met schalen tot de nek. Maar hoe zij zich ook reppen, het baat hun. of haar, geen zier. De magen der hongerigen vormen tezamen één bodemloze put. Het is geen ge zicht, tenminste niet voor iemand die, zoals ik, tot de intellectue len behoort. Ik sprak laatst een dame die met vacantie naar Londen was egweest, maar reeds na vijf dagen teruggekeerd was, hoewel zij nog twintig ponden over had. (Met ponden bedoel ik natuurlijk niet haar lichaamsgewicht, maar haar geld.) Ja, zei ze, Londen is mis schien wel mooi en interessant, maar wat heb je eraan als je nergens voldoende te eten krijgt? Ik vind dat geen opvatting. Nu hoor ik dat mijn vriend Roëll, die tegenwoordig het Rijks museum beheert, daar ook al een lunchroom openen wil. Kan hij zich niet beperken tot het aan bieden van artistiek en geestelijk voer? Ik heb het hem gevraagd, maar hij zei dat het wel moest. Er zijn hier zoveel schilderijen, stillevens, met gevogeltje, ge braad en fruit, zei hij, dat de mensen er gewoonweg kramp van krijgen als ik ze niet ook een broodje met worst aanbied. Da Schuttersmaaltijd is een uittar ting van het publiek, zei hij. Maar ik geloof dat hij het om iets anders doet, want wie van eten verzadigd is kijkt minder critisch dan wie honger heeft. Waar blijf je, zei ik, als je zo redeneert, zei ik, dan mag je ook wel een lapjes-winkel aan het museum verbinden, want als de dames al die zwaa'r-zijden pronkgewaden zien, die de vrouwen van vroe ger droegen, zonder last te heb ben van punten en zo.... Daar had Roëll natuurlijk niet van terug. Ja, die zeventiende-eeuwers hadden het goed, maar mate rialistisch zijn ze zeker niet ge weest, anders hadden zij nooit zulkeschone kunstwerken voort gebracht. Waarmee ik maar zeg gen wil, dat men niet te veel denken moet aan de maag. Ik zou hierover graag nog één kolom vol willen schrijyen, maar het eten staat klaar en mijn vrouw roept. Bovendien heb ik door al dat denken over het eten, dat men eigenlijk niet eten moet, honger gekregen, een geweldigc- trelt KREEFT „NEDERLAND IS SCHULDIG!" De Raad moet deze aangelegenheid in eigen hand nemen. Elke andere be slissing zou de belangen van Indone sië en van de wereld benadelen". Hij noemde Nederland de „schuldige par ty". Vervolgens besprak Gromyko de door Nederland betwiste competentie van de Veiligheidsraad. Hij vroeg de Raad, om Nederland te antwoorden, dat deze vraag alleen door de Raad zelf zal worden opgelost. „De Raad moet handelend optreden, aldus Gromyko, in overeenstemming met de voorschriften van het charter, en niet volgens advies van Neder land". Hij was van mening dat Ne derland zijn plicht als lid, van de V. N. niet nakomt. GROMYKO's EISEN. Gromyko herhaalde zijn eis, dat Ne derland zijn troepen zon terugtrek ken tot op de demarcatieiyn van October 1946. Hij interpreteerde de verklaring van mr. van Kleffens als een verzoek om toestemming om het gehele Republikeinse gebied te bezetten. Hij besloot met de hoop uit te spre ken, dat de Raad onmiddellijk het instellen van een commissie van toe zicht op het bestand en een com missie van arbitrage zou overwegen. AMERIKA TEGEN ARBITRAGE. De Amerik. gedelegeerde Johnson ontkende de door Gromyko aange haalde motieven van het Amerikaanse aanbod van goede diensten. „Er is geen sprake geweest van pressie op de Re publikeinse regering om ons aanbod te aanvaarden". Hij verklaarde, dat hij niet van plan was de goede diensten met een ander land te delen. „Onze enige bedoeling is, de partijen tot elkaar te brengen, van arbitrage is geen sprake". „Wij ontvingen nog geen duidelijk antwoord van de Republikeinse regering op ons aanbod". De Ver. Staten hebben het zelfde belang als alle andere naties bij een vreedzame oplossing van het conflict". Hij verklaarde zich vóór het amendement op de Australische reso lutie, door China voorgesteld. (Dit amendement behelst de laatste Neder landse voorstellen van 11 Aug.) Johnson verklaarde zich voorts tegen arbitrage in dit conflict, tenzU beide partijen hierin toestemmen. Hij sloot zich aan bij de mening van de Chinese afgevaardigde, die verklaard had, dat het in ieders belang was, dat de beide partijen onderling een oplossing vinden, en dat niet een op lossing wordt opgelegd. AUSTRALIë WENST COMMISSIE. De Australische gedelegerde drong aan op onmiddellijke instelling van een commissie van 5 leden om een onder zoek in te stellen. Hij motiveerde dit met te zeggen, dat „iets meer dan goe de diensten" nodig zijn om paragraaf 2 van het statuut van de Raad te ver vullen. Als antwoord op de verklaring van de Amerikaanse afgevaardigde, dat Amerika uitsluitend goede dien sten wilde verrichten om de partijen bijeen te brengen, antwoordde de Australische gedelegeerde, dat „de partijen reeds bijeen waren, zonder een oplossing te bereiken", waarbij hij wees op de bemiddelingspoging van Lord Killearn. Als middel tot arbi trage stelde de Australische afgevaar digde voor een commissie van drie leden in te stellen, waarvan één be middelaar door Nederland, één door de Republiek en één door de Veilig heidsraad benoemd zou worden. SJAHRIR SPREEKT. Hierna voerde de vertegenwoordiger van de Indonesische Republiek, Soe- tan Sjahrir, het woord. Hij was van mening, dat het terugtrekken van de Nederlandse troepen uit Republi keins gebied het enige middel is om orde en rust in deze gebieden te herstellen. Sjahrir geloofde niet dat onder de huidige omstandigheden rechtstreekse besprekingen tussen Nederland en de Republiek enig resultaat zouden hebben. „Wü be schouwen het aanbod van goede diensten van Amerika en Australië als een onderdeel van de actie var/ de Veiligheidsraad om het conflict op te lossen". Na de rede van Sjahrir werd de zit ting tot Vrijdag (15.30 Ned tijd) ver daagd. Mr. F. Hollander, advocaat-fiscaal bij de Rotterdamse Kamer van het Bijzonder Gerechtshof eiste gistermid dag na een requisitoir van ongeveer anderhalf uur tegen de 60-jarige di recteur van de werf „Gusto" te Schie dam en Slikkerveer, N. W. Conijn, vier jaar gevangenisstraf met aftrek en het opleggen van een geldboete van 50.000 subs. zes maanden hechtenis; tegen de 39-jarige directeur H. \J. A. M. Smulders twee jaar en zes maanden gevangenisstraf met aftrek en een geldboete van f 25.000 subs 6 maanden hechtenis en tegen de 37-jarige be drijfsleider C. Timmer een jaar en drie maanden gevangenisstraf met een geld boete van f 15.000 subs. 6 maanden hechtenis. Slaat staking over naar Haarlem en Zaandam? De strqd tussen de stakende bakkers en de regering wordt geleidelijk harder. Tijdens een gistermiddag in Krasnapolsky te Amsterdam gehou den drukbezochte vergadering toon den de stakende bakkers unaniem zo'n grote onverzoenlijkheid jegens het besluit van de minister, dat het Amsterdamse publiek slechts zeer weinig hoop gelaten kan worden op een spoedige oplossing van het conflict. Op voorstel van het actie comité besloten de hooft1"' '~e bakkers de staking voorlopig onbe perkte tjjd aan te houden. Donderdagmiddag komen zij opnieuw bijeen. Zelfs indien ze dan mochten besluiten te gaan bak1-"! (hetgeen bij de huidige stand van zaken zeer on waarschijnlijk moet worden geacht), dan nog zal men geen brood kunnen krijgen vóór Zaterdag of zelfs Maan- - omdat de verwarming Ser oven geruime tijd in beslag neemt. Intussen wordt in Amsterdam nog steeds slechts tussen 10 en 15 procent der normale broodproductie bereikt. In soortgeiyke omstandigheden ver keert byna de gehele provincie Utrecht het Gooi, delen van Noord-Brabant en van Overijssel. Bovendien werd medegedeeld, dat ook de bakkers in Zaandam en Haarlem zich gaan beraden over sta king. Tot nog toe wisten vele Am sterdammers zich in Haarlem van brood te voorzien, terwijl voorts taxi's vol brood van Zaandam naar Amsterdam werden gereden. Van besprekingen, contact of over leg over de steeds dreigender worden de impasse, waarvan het publiek de eerstvolgende dagen in toenemende mate de narigheid zal ondervinden, tussen de regering en de stakende bakkers is tot dusverre nog niets ge bleken. DEN HAAG STAAKT NIET. De Haagse bakkerspatroons, gister avond in vergadering bijeen, hebben na afloop besloten de bedrijven niet te sluiten, wegens het ontberen van de medewerking van het personeel van de Hus-broodfabriek, een groot Haags bakkersbedrijf. Voorts is besloten de Amsterdamse collega's financiëel bü hun actie te steunen. In Zuid-Limburg en Tilburg is de staking opgeheven, terwijl de bakkers te Nijmegen besloten niet tot staking over te gaan. Daarentegen hebben de bakkersgezellen te Kampen het werk neergelegd, daar de patroons niet be reid waren tot het uitbetalen van een extra weekloon als vacant ie-toeslag. Op Maandag 25 Augustus zal te Leidschendam in park Leeuwen burg met een voor Nederland on gewoon experiment begonnen worden. Daar zal in zes dagen tijds kant en klaar, bewoonbaar opge leverd, een landhuis gezet worden volgens het systeem der „Pronto- Betonbouw". De bouw geschiedt slechts met een ploeg van zes man, onder wie twee metselaars. Het landhuis is niet z.g. „pre-fabricated", het is geen noodwoning, maar een door ir. Jan A. Lucas uit Rijswijk ont worpen project, dat naar hij ver wacht aan alle eisen van een met bakstenen opgetrokken huis vol doet en daarvan uiterlijk niet ver schilt. De ondernemers hopen met dit systeem eén bijdrage te leveren voor de oplossing van de huidige woningnood Volgens de laatste schatting zyn bij de ontploffing te Cadiz 560 perso nen om het leven gekomen, terwijl 5000 werden gewond. Men is er gisteren in geslaagd alle branden in de stad te blussen. De kracht van de ontploffing was zo groot, dat Jerez op 23 km afstand glasschade opliep. De slag van de ontploffing werd zelfs te Sevilla en Huelva gehoord. De Tweede Kamer is bijeengeroepen voor een openbare vergadering op a.s Donderdag 21 Augustus, ter behande ling van een wetsontwerp tot goed keuring van de op 7 Augustus 1947 tc Washington tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Internationale Bank voor Herstel en Ontwikkeling gesloten leningsovereenkomst. In de grensplaatsen is men paraat Nog steeds slaan de vlammen op in het Reichswald en sliert de don kere rook langs het lichtbewolkte hemeldek. Het is thans de vierde dag, dat deze brand woedt. Voor ka pitalen wordt vernield in dit grote bos, dat een totale oppervlakte heeft van 6.700 ha. Als wq het ontstaan van de brand willen nagaan, wordt steeds het woord sabotage gebruikt. Eén der houthande laren, die met ruim 200 arbeiders voor de Limburgse mijnen werkt, verklaar de Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur op 5 plaatsen brandhaarden te hebben ont dekt. Deze ontstonden tegelijk in ong. 50 jagen. Jagen is een vaktechnische term en omvat een bosvak van 28 ha. Het aantal explosies is heel wat min der geworden dan in de eerste dagen, maar toch schudt en beeft het soms in verre omgeving als b.v. het vuur nog een ondergrondse tankmijn nadert. De schade, die momenteel is aange bracht, kan men nog met geen cijfer aangeven. Een ruwe berekening Maan dagavond toonde aan, dat ongeveer 5000 m3 hout in vlammen zou zijn opge gaan. Hierbij zijn eiken en beuken stammen van 20 m. lengte en 40 tot 100 cm. doorsnee. Een kwart deel van het Reichswald biedt thans een som ber beeld van zwart geblakerde stam men en verschroeide heidegrond. Een Gisteravond heeft de Sowjet-Russi- sche gedelegeerde zün veto uitge sproken over het Australische voor stel, op Griekenland, Albanië, Joego slavië en Bulgarije een beroep te doen om „de provocerende hande lingen aan de grens" te doen ophou den en onderhandelingen te begin nen voor een volledig vredesregeling. Het voorstel verwierf 9. stemmen, terwül de Sowjet-Unie en Polen te gen stemden. De Sowjet-gedelegeerde sprak even eens zün veto uit over het Ameri kaanse alternatief-voorstel betref fende de Balkan, volgens hetwelk de blaam voor de grensincidenten geworpen moest worden op Bulga rije, Albanië en Joego-Slavië, en aan de Balkan-commissie van de V. N. gevraagd moest worden om rapport over de toestand aan de Griekse grenzen. Ook hier stemden de Sowjet-Unie en Polen tegen. Nadat de voorzitter had medege deeld, dat er geen aanleiding bestond voor verdere bespreking van de Griek se kwestie, verklaarde Andrei Gromy ko namens de Sowjet-Unie, dat deze de subcommissie van de commissie voor onderzoek in de Balkan van de V. N. als niet langer bestaande be schouwde. Sir Alexander Cadogan, de afgevaar digde van Groot-Brittannië, verklaaF- de hiertegenover, dat de commissie in functie zou blijven totdat de Raad op zijn vroegere beslissing zpu zijn te ruggekomen. De voorzitter sloot zich bü deze zienswijze aan. De Raad verdaagde hierop de Griek se kwestie voor onbepaalde tijd. De leden van de Raad blijven er echter vrij in te allen tijde een by- eenkomst te verzoeken. groot bosterrein is uitgebrand, maar toch is er nog veel hout te redden. De burgemeesters in de Nederlandse grensplaatsen zijn paraat en zullen bij het eventueel overwaaien van het vuur een krachtdadige bestrijding voeren. Momenteel acht men dat gevaar vrij wel uitgesloten. In de Merwede te Gorinchem zyn gisteren drie personen het slachtoffer van het water geworden. In de mid daguren verdronk het 11-jarig meisje B B. uit IJsselstein, dat in Gorinchem was gelogeerd. Het lijkje werd spoe dig opgehaald, doch pogingen om de levensgeesten op te wekken, faalden. Enige uren later verdronk het 7-jarig jongetje P. M. C„ wonende te Gorin chem. Weer een uur later verdronk op dezelfde plaats de 20-jarige dienst plichtige soldaat P. uit Gemert. De laatstgenoemde slachtoffers zyn nog niet opgedregd. Iet van Feggelen, die momenteel in Amerika vertoeft in gezelschap van Nel van Vliet, tijdens wedstrijden in Long Island. Iet van Feggelen tydens een start rugzwemmen. Weersverwachting, geldig van Woensdagmorgen tot Woensdag avond. ZONNIG WEER. Over het algemeen weinig bewol king, echter met een kleine kans op vorming van enkele versprei de onweersbuien. Ongeveer de zelfde temperatuur als gisteren. Meest matige wind tussen Noord en Oost. De regering van Paraguay heeft gis teren van haar hoofdstad Asuncion uit officiëel medegedeeld, dat de revolutie, welke vijf maanden geleden begonnen is en tenslotte Asuncion zelf bedreigde, thans „practisch beëindigd" was met het afslaan van de bedreiging ier hoofdstad door de opstandelingen. Volgens het communiqué van de regering is de ganse vloot van rivier schepen, waarin de opstandelingen naar Asuncion opvoeren, veroverd. De bevolking werd opgewekt de aan komst van de botèn gisteravond in Asuncion te komen gade slaan. Boodschap aan de Veiligheidsraad De regering van de Indonesische Republiek heeft gisteravond de Vei ligheidsraad van de V. N. doen we ten, dat zij niet in staat is de Ne derlandse voorstellen voor regeling van het Indonesische geschil te aan vaarden. In de boodschap werd gezegd, dat de berichten, welke kortelings de Repu blikeinse Tegering hadden bereikt, de vrees van de regering hadden doen toenemen, dat de Nederlandse troepen de order „staakt het vuren" niet lan ger in acht zouden nemen en zouden overgaan tot militaire operaties op gro te schaal met de bedoeling het gehele Republikeinse gebied te bezetten. Als hoofdpunten werden in de bood schap van de Republiek aangevoerd: Het aantal schendingen van de order „staakt het vuren" is in de laatste da gen aanzienlijk toegenomen, terwijl de Nederlandse troepen op verschillende punten weloverlegde militaire opera ties ondernemen, welke door de Repu bliek beschouwd worden als strijdig met het karakter en de bedoeling van de Veiligheidsraad. De Republiek kan geen voorstel in overweging nemen, dat in strijd is met het beslr:+ van de Veiligheidsraad, het geschil te regelen door arbitrage of enig ander vreed zaam middel, nadat stopzetting van de vijandelijkheden is bereikt. Republiek weigerde.., De Verenigde Staten hebben gis teravond formeel het aanbod om de Indonesische Republiek en de Ne derlanders tezamen te brengen in rechtstreekse onderhandelingen over een vreedzame oplossing van de In donesische kwestie ingetrokken. De Verenigde Staten deden dezo stap nadat de Indonesische Repu bliek geweigerd had het Amerikaan se aanbod zonder voorbehoud te aanvaarden. A.F.P. meldt nader, dat deze mede deling gedaan werd door een woord voerder van het Amerikaanse Depar tement van Buitenlandse Zaken. De ze woordvoerder legde er evenwel de nadruk op, aldus het A.F.P., dat de belangstelling van de Amerikaanse re gering voor de Indonesische kwestie bleef bestaan. Volgens Aneta werd in de medede ling van het Amerikaanse Departe ment van Buitenlandse Zaken gezegd, dat het antwoord van de Indonesische regering op de Amerikaanse nota van 14 Augustus „dezelfde voorwaarden herhaalde als tevoren". De politieke correspondent van de conservatieve „Daily Mail" heeft ver klaard, dat Clement Attïee zijn meest vertrouwde collega's gezegd zou heb ben, dat hij om gezondheidsredenen van plan zou zijn in de nabije toe komst de functie van minister-presi dent neer te leggen. De correspondent voegde er aan toe, dat Attlee er in toegestemd zou hebben als minister president te blijven optreden totdat de besprekingen over de dollarlening te Washington over het critieke punt heen zouden zijn gekomen. Attlee zou Ernest Bevin tot zijn opvolger willen aanwijzen. Bevestiging van deze be richten zijn niet te verkrijgen. EEN BOLS-FABRIEK IN DE V.S. Nadat reeds de geruchten tot hier waren doorgedrongen over plannen der erven Lucas Bols te Amsterdam tot het vestigen van een eigen fabriek in de Verenig de Staten, heeft een redacteur van het A.N.P. van de directie dezer firma de volkomen bevestiging van deze plannen verkregen. De directie deelde als beweegre den o.m. mede, dat de export naar Amerika eigenlijk nooit in verhouding had gestaan tot het gebruik aldaar. Ondanks die moeilijkheden is de productie in Nederland weliswaar groter dan vóór de oorlog, de toewij zing aan hotels, café's en slijters be draagt zelfs 115% van het gebruik in 1939, doch daar de regering de nodige boeveelheid grondstoffen voor de ex port van gedistilleerd beschikbaar wil houden is er voorlopig geen kans op afschaffing der rantsoenering. De geëxporteerde hoeveelheid bedraagt nu reeds 3 a 4 maal die van het binnenlands gebruik en daar de directie een teruggang van de uitvoer voorzag gaf zij als haar mening te kennen, dat het huidige rantsoen voldoende is om een vrq gebruik in het binnenland toe te staan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1