ENORME BRANDEN
tengevolge van watergebrek
Situatie in Indonesië
is zorgwekkend
Een-en-twintig boerderijen
in de as gelegd
~ÉN% VERRE
Amsterdamse bak
kers bakken weer
Regering voor noodzaak doortastend
op te treden
Volgende week
regeringsverklaring
over Indonesië
De Leusderheide
brandt
Vrijdag 22 Aug. 1947
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
Yoortxetting van He
70e Jaargang No. 9591
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Bos en heide
vatten vlam
Hkecéericht
VAN NABIJ
Reeds 18 Russische veto's
in Veiligheidsraad
Uitwijzing van Indonesiërs
naar Republikeins gebied
Voorbereidingen tot aanval
op Djogja?
Thee wordt duurder
Een Grieks-Italiaans-
Turks blok?
Hoogoven-staking geëindigd
v. d. Linden van Ajax
naar R.C.H.
Bescheiden illuminatie
op Koninginnedag
Kamers keuren lening
goed
Ultimatum aan Joodse
immigranten
Onzekerheid
Elf procent loonsverhoging
in Frankrijk
Japanse vredesconferentie
Aruba wenst afscheiding
van Cura^ao
BUREAU-'
Koningstraat 78-80
Den Helder
Telefoon 3*46
Giro 449041
Dlr.: J. Bijlsma
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
IJ woorden 75 cent, elk woord
meer S cent
Abonnementen: per kwartaai
f per post f 3.65
Heofdredaoteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredaetearen C. A Dekkers en W. Kok.
De aanhoudende droogte en het ge
brek aan tvater in het Oosten en
Zuiden des lands zijn oorzaak van 'n
stijgend aantal branden welke giste
ren hun hoogtepunt vonden in enor
me vlammenzeeën te Heusden en
Beers, waar resp. 11 en 10 boerde
rijen in de as werden gelegd. In
Heesch brandde een wooncomplex
af, terwijl bij Bennekom en in de
Peel honderden ha. bos en heide, als
mede enkele landhuizen door het
vuur werden verteerd.
ELF BOERDERIJEN IN DE AS
Gistermiddag ontstond er brand in
een heg nabij een boerderij te Heus
den. Door de wind aangewakkerd
sloeg deze brand over op de nabij
gelegen boerderij en van hieruit op
tien andere boerderijen, zodat in het
geheel elf boerderijen een prooi der
vlammen werden.
De brandweren van Helmond en
Venlo alsmede de plaatselijke brand
weer bestreden het vuur. Laatstge
noemde kon slechts water betrekken
uit één brandput. Zij moest zich daar
om beperken tot het vrijhouden van
enkele belendende panden aan één
zijde der straat.
Zo werd tenslotte het vuur gestuit.
De brandweren van Venlo en Helmond
verschenen ter assistentie, doch deze
konden pas mede optreden toen men
over een kilometer lengte uit de kas
teelgracht water had gepompt.
Verzekering dekt slechts ten dele de
schade.
TIEN HOFSTEDEN TE BEERS
In Beers (N.B.) ontstond een enor
me brand, waaraan een tiental boer
derijen en verder talrijke hooimijten,
kippenhokken etc. ten offer vielen.
De brandweren uit Min, Grave, Cuyk
en Nijmegen namen aan het blussings-
werk deel, maar konden het door de
felle Oostenwind aangewakkerde vuur
slechts moeilijk bedwingen.
WOONCOMPLEX TE HEESCH
In Heesch brak door onbekende oor
zaak brand uit in een wooncomplex,
waarin drie gezinnen waren gehuis
vest. Van de inboedels van twee der
inwonenden kon nagenoeg niets gered
worden. Verzekering dekt slechts ge
deeltelijk de schade. De brandweer kon
wegens gebrek aan water niets uit
richten.
BOS- EN HEIDEBRANDEN
Duizenden militairen en de brand
weren van de gehele Veluwe-zoom
werden gealarmeerd toen de heide ten
Oosten van Bennekom in een vuurzee
veranderde en niet alleen grote be
duchtheid bestond voor de bossen,
maar ook voor de vele landhuizen in
cieze omgeving. Enkele honderden ha
heide en dennebos gingen in vlammen
op, terwijl twee landhuizen tot de
grond toe afbrandden.
OOK DE PEEL BRANDDE
Tussen Nederweert, Meyel en Asten
brak brand uit in de Peel, waarbij het
Peeidorp De Moost dreigde ernstig
gevaar te lopen. Door krachtdadig in
grijpen wist men echter het vuur
meester te worden. Tijdens het blus-
singswerk werden de brandweren van
Someren en Roermond teruggeroepen
voor branden in drie boerderijen.
Weersverwachting geldig van
Vrijdagochtend tot Vrijdagavond.
MEER BEWOLKING
IN HET ZUIDEN.
In het Noorden van het land zon
nig en ongeveer dezelfde tempe
ratuur als gisteren; in het Zuiden
van het land meer bewolking en
iets lagere temperatuur. Vrijwel
overal droog weer. Matige, tijde
lijk krachtige wind uit Oostelijke
richting.
In Egypte kapseisde op de Nijl een
veerboot met feestgangers, 62 personen
verdronken Op 2 September zul
len met de Tabinta opnieuw 800 emi
granten naar Canada vertrekken
Alle Duitsers, die zich in Britse krijgs
gevangenschap bevinden, zullen, waar
zij zich ook bevinden, voor het einde
van 1948 gerepatrieerd zijn De
Leeuwarder brandweer rukte uit om
een torenbrand te blussen; bij nader
inzien bleek dat voorbijgangers grote
muggenzwermen voor rookwolken had
den aangezien In het jaarlijkse
rapport van de Britse vakverenigingen
wordt voorspeld dat binnen 25 jaar het
grootste deel der Britse industrie op
atoomenergie zal draaien De bis
schop van Roermond heeft de geeste
lijkheid verzocht in verband met de
grote droogte gebeden te doen verrich
ten om regen te krijgen In een
Joodse wijk van Jeruzalem hebben
militairen en politiemannen een onder
grondse wapenopslagplaats in een
school aangetroffen Op Oost-
Java is de koffiepluk begonnen; de
oogst is groter dan in jaren is voor
gekomen, er is echter gebrek aan ver
pakkingsmateriaal Na het grote
succes van de „speedway-races" in het
Olympisch stadion tracht men thans
een team Engelse rijders naar Neder
land te krijgen Rusland heeft zijn
vorderingen op Hongarije van 120 tot
50 millioen verl'igd Verschillen
de Amerikaanse vakverenigingsleiders
Weigeren de verklaring te tekenen, dat
zij geen communist zijn, daar zij dit
als een belediging beschouwen
Boeren in de Peel hebben een aantal
wilde zwijnen geschoten, die vermoe
delijk door de grote bosbranden uit
Duitsland naar Nederland zijn ge
vlucht Zondag wordt in Hilver
sum het kampioenschap van Neder
land voor modelvliegtuigen gehouden
Waaraan ook de Schotse kampioen Pe
ter Montgomery deel zal nemen
In de „Hortus Botanicus" te Leiden
bloeide de Victoria Regia.
EX-ASSATELLIETEN NOG
GEEN LID VAN DE V.N.
Gisteren is het aantal Russische
veto's tot 18 gestegen toen in de Vei
ligheidsraad gestemd werd over de
toelating van Hongarije, Italië, Roe
menië, Bulgarije en Oostenrijk als lid
van de Verenigde Naties. Alle aan
vragen werden afgewezen.
Rusland bracht zijn veto uit jegens
Italië en Oostenrijk, terwijl Amerika
zijn veto uitsprak tegen de aanvrage
van Hongarije en Bulgarije.
De Amerikaanse afgevaardigde ver
klaarde, dat de Veiligheidsraad zich
klaarblijkelijk in een impasse bevindt
en stelde voor de Algemene Vergade
ring over de aanvragen te laten beslis
sen. Hij trok echter zijn voorstel in
toen Gromyko duidelijk maakte, dat
hij zijn veto er tegen uit zou brengen.
De Ned.-Indische regering heeft be
sloten diegenen onder de Indonesiërs
in het bezette gebied, die weigeren
loyaal mede te werken dan wel deel
uitmaken van verzetskernen, over de
demarcatielijnen naar Republikeins
gebied te brengen. Het is te verwach
ten, dat het eerste convooi spoedig uit
Batavia vertrekt.
Aneta meldt uit Batavia, dat de ra
dio-zender „De stem van Vrij Indone
sië" heeft meegedeeld, dat de Neder
landers zich op de vliegvelden van
Gombong en Poerwokerto gereed ma
ken voor de aanval op Djogja.
Met ingang van 12 September a.s.
zal de consumentenprijs voor thee
moeten worden verhooogd. De prijs
voor de laagste kwaliteit thee per 100
gram stijgt van 38 cent tot 54 cent, de
prijs voor de beste kwaliteit van 50
tot 74 cent.
De Atheense correspondent van
de News Chronicle schrijft, dat de
stappen, die gedaan worden om een
defensief blok tnssen Italië, Grie
kenland en Tnrkije te vormen en
ten nauwste verband houden met
het hulpprogram van Truman ln
Athene beschouwd worden als het
belangrijkste resultaat van het be
zoek van de Griekse minister van
Buitenlandse Zaken, Tsaldaris, aan
de V.S.
In een gistermiddag gehouden
spoedvergadering hebben de Am
sterdamse bakkers besloten he
denochtend weer brood af te
leveren. Verschillende bakkerijen
hadden hun ovens gedurende de
staking op temperatuur gehouden
en tezamen met hun collega's, die
over moderne outillage beschik-
ken en die dus dadelijk kunnen
gaan bakken, zullen zij de bak
kers, die heden nog niet kunnen
bakken met brood helpen, zodat
ook deze hun klanten het dage
lijks brood zullen kunnen ver
strekken.
De staking bij het Hoogovenbedrijf,
die op 11 Augustus is uitgebroken, is
gistermiddag om 5 uur geëindigd. Op
dat tijdstip hebben de stakers zich
voor werkhervatting gemeld.
De landelijk voorzitter van de E.V.C.,
de heer B. Blokzijl, is als bemiddelaar
opgetreden tussen stakers en bedrijfs-
kern. Op grond van door laatste in
stantie afgegeven verklaringen is be
sloten het Werk te hervatten.
Ten slotte is dan de Leusderheide in brand gestoken, teneinde de nog
resterende munitie te vernietigen.
Volgens mededeling van Van
der Linden zelf, de bekende back
van Ajax en internationale speler,
zal deze Ajax verlaten om het vol
gende seizoen voor de Haarlemse
tweedeklasser R.C.H. te gaan spe
len. In 1923 was R.C.H. kampioen
van Nederland. Deze overschrijving
staat in verband met het feit, dat
Van der Linden aan het hoofd van
een café in Haarlem komt te staan.
Besloten is, ter gelegenheid van de
viering van de verjaardag van H. M.
de Koningin een bescheiden illumina
tie toe te staan op Maandag 1 Sept.
Deze feestverlichting mag, voor zo
ver gas of electriciteit wordt gebruikt,
uitsluitend buitenshuis worden aange
bracht. De aandacht wordt er op ge
vestigd. dat dit niet geldt voor étala
ge- of reclame-verlichting. Deze mag
niet worden ontstoken.
Bevolking wordt door
Republiek geïntimideerd
De politieke situatie rondom Indo
nesië baart de Nederlandse regering
momenteel de grootste zorgen. Ook
de Nederlands-Indische regering geeft
in talrijke telegrammen aan Den
Haag uiting aan haar diepe bezorgd
heid. Het betreft hier in de eerste
plaats de politieke ontwikkeling se
dert de bemoeienis van de Veilig
heidsraad met het Indonesische pro
bleem. De bevolking in de pas door
Nederland bezette gebieden van de
republiek blijkt dag aan dag meer
vatbaar voor de intimidatie-methode
van de zijde der Republiek.
Deze intimidatie bedient zich hoofd
zakelijk van de volgende motieven:
1. De Nederlanders zijn de politieke
actie begonnen uit financiële en eco
nomische noodzaak. Nederland staat
financiëel voor een ineenstorting en
zal zich niet lang meer in Indonesië
kunnen handhaven. De Republiek zal
dus binnenkort terugkeren. 2. De Vei
ligheidsraad is op onze hand. 3. De
Nederlanders zullen zich in ieder geval
op 1 Januari 1949 definitief uit de Re-
Hoe warm het was,
Een winkelier in mode-artikelen in het Oosten van ons land ging met wel
verdiende vacantie, maar vergat zijn zonnescherm neer te laten. De zon
maakte zich schuldig aan massamoord.
publiek terugtrekken. 4. De bevolking
van geheel Indonesië steunt de Repu
bliek. Deze motieven schijnen blijkens
officiële rapporten grote indruk te ma
ken op de bevolking in de door Neder
land bezette gebieden, welke aanvan
kelijk meer tot medewerking met Ne
derland bereid was dan thans het ge
val is. De onzekerheid over de toe
komst in politiek opzicht blijft voort
duren en oefent een funeste invloed
uit.
SLECHTS ééN UITKOMST?
Vele vooraanstaande personen - in
Nederlands-Indië schijnen momenteel
slechts een uitkomst te zien: herne
ming van de politiële actie om het
centrum van de ahti-Nederlandse pro
paganda uit te schakelen. Eerst dan
de werkelijke rust onder de bevolking
kunnen terugkeren. Wellicht mag men
de rede van dr. van Mook als een
nieuwe poging zien om te trachten de
Indonesische bevolking in de door Ne
derland bezette gebieden tot vrij en
angstloos naar voren te treden uit te
nodigen door haar de verzekering te
geven van de Nederlandse bescherming
tegen eventuele republikeinse wraak
nemingen. Hierbij komt nog, dat ook
in het gebied van Oost-Indonesië en
Borneo de republikeinse invloed groeit,
juist ook door het verlies van prestige
dat haar eigen regering geleden heb
ben door de weigering van de Veilig
heidsraad haar delegaties tot de be
sprekingen toe te laten. Het is duide
lijk, dat hierdoor dus de basis van de
gehele Linggadjati-politiek, waaraan de
Nederlandse regering steeds blijft vast
houden, gevaar lijdt.
Het zou ons niet verwonderen, al
dus het ANP, als de Nederlandse re
gering binnenkort voor de ernstige
noodzaak zal staan om met volle
dige reverentie voor de binnenlandse
politieke verhoudingen doortastend
op te treden teneinde het ontstaan
van meer stabiele verhoudingen in
het Koninkrijk mogelijk te maken.
Vanzelfsprekend zullen de bespre
kingen in de Veiligheidsraad van de
grootste invloed hierop zijn. Dat ech
ter de Nederlandse regering onder
sterke pressie zou staan van de mili
taire leiding in Nederlands-Indië werd
in politieke kringen in Den Haag ten
sterkste ontkend.
In de gistermorgen gehouden
vergadering der Tweede Kamer
heeft de voorzitter medegedeeld,
dat de regering voornemens is in
verband met de ontwikkeling van
de toestand ten aanzien van Indo
nesië op korte termijn aan de
Kamer inlichtingen te verstrekken.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat
dit a.s. Dinsdag zal kunnen ge
schieden.
Gsterochtend is 'n aanvang gemaakt
met het afbranden van een gedeelte
der Leusderheide. Zoals bekend, is
het besluit tot deze heidebrand ge
nomen, teneinde de talrijke projec
tielen, die zich hier nog onder de
grond bevinden, onschadelijk te kun
nen maken. Eén lucifervlammetje op
de kurkdroge heide was voldoende
om de brand te ontketenen.
Lekkende vlammen beten zich vast
in de hei en "rote rookslierten werden
door de wind voortgedreven. Boven
het geknetter van de vlammende heide
was nu en dan het geluid van ontplof
fende geweerkogels te horen.
Tijdens de afbranding ontplofte een
Duitse 7 yi, cm granaat, waarbij een
vaandrig van 8 R.I. door een scherf in
de buik werd getroffen. Hij moest
naar het ziekenhuis worden overge
bracht, doch verkeert buiten levens
gevaar: zijn koppelriem had erger
voorkomen. Voorts werd een soldaat
in het dijbeen en een dame, die voor
haar huis naar de brand stond te kij
ken, in de arm getroffen.
Zowel de Tweede, als de Eerste Ka
mer heeft gisteren zonder hoofde
lijke stemming het wetsontwerp tot
goedkeuring van de op 7 Aug. 1947 te
Washington tussen het Koninkrijk der
Nederlanden en de Internationale
Bank voor Herstel en Ontwikkeling
gesloten leningsovereenkomst goedge
keurd.
De interpellatie van ir. Hacke in de
Tweede Kamer over de bloemprijzen
werd toegestaan en zal op een nader
te bepalen datum worden gehouden.
Met 207 stemmen nam de Eerste
Kamer de Pensioenwet voor de deel
nemers aan het verzet en hun nagela
ten betrekkingen aan.
De Britse regering'heeft besloten de
illegale Joodse immigranten, die zich
op drie Britse schepen ter hoogte van
Port de Bouc aan de Franse Zuidkust
bevinden, naar de Britse zóne van
Duitsland te brengen, tenzij zij 22
Augustus vóór 18 uur Nederlandse tijd
een begin maken met het aan land
gaan.
volgens de Engelse regering, het enige
gebied onder haar bestuur, met uit
zondering van Cyprus, waar zulk een
groot aantal personen op korte ter
mijn kunnen worden gehuisvest en
gevoed.
De Joodse emigranten aan boord
van de „Ocean Vigour" hebben bij
stemming besloten geen gevolg te
geven aan het Britse-ultimatum.
Aan boord van de beide andere
schepen werd het uitimatum rustig
ontvangen.
Het Indonesische avontuur is over 't
algemeen door het Nederlandse volk
met een merkwaardige gelatenheid
ontvangen.
Hier ligt zeker enige reden tot ver
bazing. Wij lopen het gevaar, dat de
Nederlands-Indonesische Unie, waar
voor bij het accoord van Linggadjati
de eerste schetslijnen waren getrok
ken, niet in de gehoopte vorm tot stand
zal komen. De betekenis daarvan is
voor Nederland onberekenbaar. Wij
allen zullen persoonlijk in onze wel
vaart al is die nog zo gering wor
den getroffen, als de banden tussen
Nederland en Indonesië voorgoed en
geheel zouden worden verbroken.
Verbazing wekt het zeker ook, als
we zien, dat de reactie der gebeurte
nissen bij hen, die in de regerings-
politiek een terugkeer zien tot de ko
loniale methode, zo slap is.
In September van het vorige jaar
was het feit, dat er troepen naar In
donesië gezonden werden, voldoende
om in Amsterdam en omgeving een
proteststaking te doen ontstaan, die
een zeer fel karakter had. Nu heeft
men zich bij de communisten en de
E.V.C. bepaald tot protesten en enkele
vergaderingen, die verder geen effect
hebben.
Onzekerheid is er aan de andere
zijde bij hen, die hun petitionnements
actie opschorten in de hoop, dat de ge
broken kroon van het koninkrijk als
nog door het militaire optreden ge
kramd zou worden.
Onzekerheid heerste er bij de scha
ren van de Partij van de Arbeid, wier
vrees het was, dat de hoop van de
groep „Rijkseenheid" in vervulling zou
gaan. Zij het beleid der regering
goedkeurden en zij, die zich om eniger
lei reden daartegen verklaarden voel
den, dat men met geweld g t scher
ven kramt.
Onzekerheid heerst er in de kringen
van de andere regeringspartij, de
K.V.P., die van ouds de tegenstelling
kenden tus—n figuren als Weiter en
Bajetto aan de ene en de vroegere
hoofdredacteur Kerstens aan de andere
kant.
Daartussen liggen alle mogelijke
schakeringen, die door Prof. Romme
zo goed mogelijk bijeen worden ge
houden. Prof. Romme acht het tactisch
in de Volkskrant te spelen met de ge
dachte aan een opmars naar Djokja.
Onzekerheid heerst er in de inter
nationale sfeer, waar men met voorbij
zien van de juridisch sterke positie
van Nederland bepaalde feiten poogt
te legaliseren.
Temidden van al deze onzekerheden
heeft de Nederlandse regering, hebben
wij Nederlanders, tot plicht een me
ning te vormen.
Ongeacht de voorstelling van zaken,
die in deze dagen de vertegenwoordi
gers van de Republiek geven en onge
acht de geest, die de debatten in de
Veiligheidsraad ademen, is het onze
plicht gegeven beloften gestand te
doen.
De rede, die de Koningin in Decem
ber 1942 heeft gehouden moet hierbij
het uitgangspunt zijn. De nadere uit
werking daarvan in het accoord van
Linggadjati bevat bruikbare elementen
Vreedzame samenwerking tussen Ne
derland en Indonesië, dus ook Re
publiek, is en blijft het doel. Het is
duidelijk, dat dit doel bereikbaar is,
naarmate er vooraf minder geweld
wordt gebruikt.
Daarom zal Nederland elk aanneme
lijk aanbod van „goede diensten"
gaarne aanvaarden en zelfs heeft da
Nederlandse regering uit eigen bewe
ging verdergaande voorstellen gedaan.
Wij juichen dit toe, omdat elke po
ging tot bijl-jgen van het geschil en
heropenen van de besprekingen
maar dan met afdoende resultaten
slechts kan strekken tot ons aanzien
en de belangen van Nederland en In
donesië dient.
Dat is temidden der onzekerheden
onze zekerheid.
H. v. HULST.
Bij regeringsbesluit is in Frankrijk
een loonsverhoging van elf procent,
ingaande per 1 Juli jj„ officieel toe
gestaan. Dit besluit is afgekomen na
onderhandelingen tussen de Minister
van Arbeid en vertegenwoordigers
van werkgevers en werknemersver
enigingen.
Volgens officiële Amerikaanse bron
verwacht men, dat de conferentie van
elf landen over het vredesverdrag
met Japan, welke oorspronkelijk was
vastgesteld te beginnen op 19 Augus
tus, niet voor October of November
a.s. zal plaatsvinden.
95 Arubanen hebben aan de Raad
van Politie van Aruba een verzoek
schrift aangeboden, waarin naar voren
wordt gebracht dat de Arubaanse be
volking een staatrechtelij ke afschei
ding van Aruba en Curagao wenst met
de bedoeling rechtstreeks onder de
Kroon te komen.