DE VEILIGHEIDSRAAD ZAL GOEDE
DIENSTEN AANBIEDEN
Komende winter weer
sinaasappelen
Frans veto verwierp Russische motie
Weec&edcht
Vliegend hotel
neergestort
Vrouwen in plastic
Het Egyptische
probleem
Dinsdag 26 Aug. 1947
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
70e Jarrgang No. 9594
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
De Indonesische kwestie ie Lake Success
België eist uitspraak
van Internationale Hot
van Justitie
Sovjet-nota inzake
Ruhr-Conlerentie
Wierp machinist gloeiende
kolen in het Reichswald
Amnestie voor Paraguaanse
opstandelingen
Nog geen Grieks kabinet
Twintig jaar geëist tegen
Jodenverraadster
Vier luchtpioniers
omgekomen
Luchtverbinding met Indië
hersteld
Geen dollarlening van
Wereldbank voor Engeland's
lopende uitgaven
Nieuwe die ventruc
Een dankbaar
materiaal
„Skystreak" verbetert eigen
wereldrecord
BUREAU:
Koningstraat 78-80
Den Helder
Telefoon M05
Giro 449041
Dlr.: 1. Bijlsma
Voortzetting van de
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter. familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
15 woorden 75 cent, elk woord
meer 5 cent
Abonnementen: per kwartas.
f per post f 3.65
H> ofdredactenr: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok.
Voor de eerste maal heeft Frankrijk gisteravond te Lake Success als
enkeling gebruik gemaakt van zijn recht van veto toen eén Russisch amen
dement op het Australische voorstel inzake de Indonesische kwestie in
stemming werd gebracht en door dit Franse veto werd verworpen.
De Veiligheidsraad kwam echter toch tot een beslissing, daar de Ame
rikaanse resolutie tot het aanbod van goede diensten met drie onthoudin
gen en geen enkele stem tegen werd aangenomen.
Het Amerikaanse voorstel houdt in, dat de Veiligheidsraad zijn „goede
diensten" aan beide partijen aanbiedt, het aan de keus latend of zij deze
willen aanvaarden of niet. Het voorstel heeft ten doel de netelige kwestie,
of de Veiligheidsraad competent is te dezer zake te arbitreren, uit de weg
te gaan.
Over de hierboven genoemde kwestie van competentie stelde de Belgi
sche afgevaardigde voor het Internationale Hof van Justitie in deze een
uitspraak te laten doen. Hedenavond zal de Belgische resolutie in stemming
worden gebracht.
Na de opening van de zitting van de
Veiligheidsraad nam als eerste spreker
de Rep. afgevaardigde Sjahrir het
woord. Hij betoogde dat geen der ont
worpen resoluties de situatie in In
donesië veel zou helpen. Hij verlangde
een duidelijke „veroordeling van de
Nederlandse aggressie" door de Raad.
Sjahrir vroeg effectieve maatregelen.
„Er kan geen standvastige vrede zijn
in Indonesië, zolang de Nederlandse
troepen daar blijven". Hij verklaarde,
dat de Republiek zich bij elke beslis
sing van de Raad zou neerleggen. „De
Indonesische delegatie is bereid elke
onpartijdige arbitrage te aanvaarden,
zolang de Veiligheidsraad niet wordt
gepasseerd", aldus Sjahrir. Hij wees
het voorstel van 'een consulair onder
zoek van de hand, omdat „de meeste
consuls te Batavia de zaak door Ne
derlandse bril bezien".
Sjahrir verklaarde verder, dat de
Nederlandse militaire actie doorgang
vindt ondanks de order tot het staken
van het vuren.
Hierna nam de Poolse afgevaardigde
De Sowjet-Unie heeft naar aaplei
ding van de AmerikaansBritsFranse
besprekingen te Londen aan de Britse
en Amerikaanse regering een nota ge
zonden, waarin zij verklaart, dat de
problemen, die verband houden met
de herziening van het vastgestelde peil
der Duitse industrie, Duitsland in zijn
geheel betreffen en dat ten aanzien
van deze problemen geen beslissingen
mogen worden genomen zonder goed
keuring van de vier bezettende mo
gendheden.
WEINIG VERANDERING.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Aanvankelijk zonnig, later hier
en daar tijdelijk bewolking, doch
bijna overal droog weer. Ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren.
Zwakke tot matige wind tussen
Noord en Noordoost.
Naar aanleiding van het bericht over
het werpen van gloeiende kolen in de
bossen even voorbij Groesbeek 'door 'n
Duits machinist, welk bericht ontleend
was aan verklaringen van een oogge
tuige, lid van de z.g. burgerdienst die
assistentie verleent bij de opruimings
werkzaamheden, zeggen de rijkspolitie
te Groesbeek en de marechaussee ter
plaatse hiervan niets af te weten. Ne
derlandse politiemannen zouden in het
Duitse Reichswald bovendien geen sur
veillancedienst hebben, terwijl het
voorts niet mogelijk zou zijn vanuit de
trein het Reichswald op werpafstand
te benaderen.
Op Nederlands gebied kan het uit
werpen van gloeiende kolen, hetwelk
geschiedt bij het schoonmaken der vu
ren, geen ernstige gevolgen hebben,
daar de Nederlandse Spoorwegen daar
toe langs de lijnen z.g. sleuven hebben
gegraven.
De President van Paraguay, Generaal
Morinigo, heeft, naar te Rio de Janei-
ro vernomen werd, bü decreet een uit
gebreide amnestie voor alle opstande
lingen afgekondigd. Het decreet omvat
ook maatregelen voor de repatriëring
van politieke vluchtelingen, die in het
buitenland vertoeven.
het woord en betoogde dat de orde tot
het staken van de vijandelijkheden niet
wordt opgevolgd. Hij verzocht de ver-
gsdering voort te zetten totdat een be
slissing zou zijn bereikt.
BELGISCHE RESOLUTIE.
Vervolgens kreeg de Belgische afge
vaardigde het woord. Hij verdedigde
de nieuwe, door zijn delegatie inge
diende, resolutie. Hij eiste, dat de Raad
volkomen zou handelen in overeen
stemming met het Handvest en achtte
het noodzakelijk, gezien de gerezen
twijfel, de kwestie van de competentie
aan het Internationale Hof van Justitie
voor te leggen. Hij verklaarde zich
verheugd, dat een begin van uitvoe
ring was gegeven aan het plan om de
consuls te Batavia rapport te laten op
stellen. Hij betreurde het, dat de Raad
niet meer aandacht heeft besteed aan
het positieve voorstel van de Neder
landse gedelegeerde, mr. Van Kleffens.
Internationale rechtvaardigheid kan
alleen een goede grondslag zijn voor
de Veiligheidsraad. Daarom kan alleen
het Internationale Hof de jurisdictie
kwestie op de juiste wijze oplossen.
De laatste Amerikaanse resolutie be
hoeft echter dit onderzoek door het
Internationale Hof niet in de weg te
staan". Hij deelde mede, dat de Bel
gische regering haar consul-generaal
te Batavia gelast heeft aan het con
sulaire onderzoek mede te werken.
Het voorstel om de Belgische reso
lutie prioriteit te verlenen werd met
9 onthoudingen en twee stemmen
vóór afgewezen. De Belgische reso
lutie komt dus het laatst in behande
ling. Besloten werd eerst de Austra
lischChinese resolutie in behande
ling te nemen, vervolgens de Ameri
kaanse.
RUSSISCH AMENDEMENT
De voorzitter deelde mede, dat de
eerste Australische resolutie was inge
trokken, hetgeen door de Australische
gedelegeerde werd ontkend. Hij wilde
de oorspronkelijke resolutie behandeld
zien, ingeval de Chinees-Australische
resolutie werd afgewezen.
Vervolgens diende de Russische af
gevaardigde een amendement op de
Chinees-Australische resolutie in, in
houdende instelling van een commissie
van Toezicht op het staken van de
vijandelijkheden.
Vervolgens zouden de paragrafen,
waarbij voldoening wordt uitgespro
ken over de opvolging van de order
tot staken van de vijandelijkheden,
moeten vervallen. Ook het Nederland
se voorstel werd afgewezen.
De Australische gedelegeerde ver
zocht Gromyko zijn amendement in te
trekken. Gromyko weigerde zulks en
verklaarde geen enkele resolutie te
kunnen aanvaarden, die niet voorzag
in de instelling van een commissie
door de Veiligheidsraad.
FRANS VETO.
Het Russische amendement werd
vervolgens in stemming gebracht en
door het feit, dat Frankrijk, perma
nent lid van de Raad, zijn veto uit
sprak, verworpen. Zeven leden stem
den vóór, Frankrijk en België tegen,
terwijl Groot-Brittannië en China
zich onthielden.
De Chinees-Australische resolutie
werd aangenomen met zeven stemmen
vóór, geen tegen en vier onthoudingen,
n.1. Sovjet-Unie, Groot-Brittannië, Po
len en Columbia.
AMERIKAANSE RESOLUTIE
AANVAARD.
Tijdens de behandeling van de Ame
rikaanse resolutie kenschetste de Sov
jet-afgevaardigde Gromyko deze als
„het meest typische voorbeeld van pas
seren van de Verenigde Naties". In
dien het voorstel werd aanvaard, „dan
zou de Veiligheidsraad een tweede,
ernstige klap aan de V.N. hebben toe
gebracht", aldus Gromyko.
Herschell Johnson (V.S.) merkte op:
„De heer Gromyko maakt klaarblij
kelijk van de gelegenheid gebruik om
met de gebruikelijke Sovjet-methode
de Raad als een propagandaforum te
gebruiken. Ik neem niet aan, dat de
beweegredenen van de V.S. door enig
ander lid van de Raad ernstig in twij
fel getrokken worden".
De Amerikaanse resolutie inzake
het aanbod van goede diensten werd
hierna aangenomen met acht stem
men vóór, geen stem tegen en drie
onthoudingen, t.w. de Sovjet-Unie,
Polen en Syrië. De Australische re
solutie werd met 3 stemmen vóór en
8 onthoudingen en het Poolse amen
dement met 4 stemmen vóór en 7
onthoudingen verworpen.
Tijdens het debat over de nieuwe
Belgische resolutie werd de zitting tot
hedenmiddag 15.38 uur Ned. tijd ver
daagd.
Over het Franse veto meldt Reuter
nog, dat hierbij Frankrijk voor de
eerste maal alleen het recht van ve
to heeft gebruikt. Op 26 Juni 1946
hebben Frankrijk en de Sovjet-Unie
tezamen hun veto uitgesproken bij de
behandeling van de Spaanse kwestie.
Constantin Tsaldaris, de leider van
de Griekse Volkspartij, kon Maandag
avond aan Koning Paul nog geen
nieuwe ministerlijst overleggen.
Het falen tot nog toe van Tsaldaris
is veroorzaakt door de weifeling van
de leiders der centrumpartij om aan 'n
kabinet onder zijn leiding deel te ne
men
De procureur-fiscaal van het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam, mr. M.
H. Gelinck, eiste 20 jaar gevangenis
straf tegen de 46-jarige Barendina Zeil-
stra uit Amsterdam, wie ten laste
werd gelegd, dat zij in 1943 en 1944 8
Joden aan de SD heeft verraden, waar
van er 6 nooit meer teruggekeerd zijn.
In het Olympisch Stadion werd het voetbaltournooi om de „Zilveren Pont"
gehouden. Moment uit de strijd in de finale tussen A.G.O.V.V. en Haarlem.
De keeper van A.G.O.V.V. in actie.
I
Zaterdag verongelukte bij een nood
landing op het vliegveld van Wood-
for(Cheshire) het proto-type van
een door de vliegtuigfabriek A. V.
Roe en Co. gebouwde verkeersmachi-
ne. In het vliegtuig bevonden zich zes
personen: vier ervan werden gedood.
Tot de slachtoffers behoort Roy Chad-
wick, chef-ontwerper van de fabriek,
de ontwerper van de Avro-Lancaster,
de vier-motorige bommenwerper, die
zulk een groot aandeel had in het of
fensief van Engeland tegen Duitsland
in de afgelopen oorlog. Chadwick heeft
meer dan dertig soorten vliegtuigen
ontworpen. Het A.N.P. verneemt na
der, dat het verongelukte proto-type
de Avro-Tudor-Two was, een machine,
die beschouwd werd als een van de
meest luxueuse vliegtuigen in de we
reld. Het toestel, uitgerust met vier
Rolls Royce „Merlin" motoren, had ge
durende de laatste zeventien maanden
proefvluchten gemaakt. Het was uit
gerust met een „druk-cabine". Het zou
een kruissnelheid ontwikkelen van 450
kilometer per uur op een hoogte van
vijf en zeventig honderd meter. Met 40
passagiers en een bagage zou het 4160
kilometer kunnen vliegen zonder tus
senlanding. Met 60 passagiers 3200 ki
lometer.
De fabrikante van het vernielde toe
stel heeft bekend gemaakt, dat er nog
een „Tudor-Two" is gefabriceerd, wel
ke reeds verschillende proefvluchten
heeft gemaakt. Daardoor zijn, naar zij
mededeelde, de resultaten met het pro
to-type bereikt, niet verloren, evenmin
als de nieuwe vindingen. Een commis
sie is begonnen met het onderzoek
naar de ramp. De verklaringen van de
twee overlevenden kunnen daarbij van
waarde zijn.
De invoer van sinaasappelen en
van citrusfruit in het algemeen uit
Suriname in ons land is onlangs vrij
gegeven. De - ering is daartoe over
gegaan om aan de cultuur van deze
vruchten in Suriname door het ver
groten van de afzetmogelijkheid enige
steun te verlenen. Daar de verzorging
van de export in Suriname nog in een
stadium van ontwikkeling is en de
oogst nog een beperkte omvang heeft,
worden de importeurs, die hiervan de
risico's dragen, geheel vrij gelaten in
de afzet van deze vruchten in ons land.
De import uit Suriname wordt betaald
in Surinaamse guldens, welke niet di
rect als .deviezen" behoeven te worden
aangemerkt.
Dezer dagen zijn de eerste partijen
sinaasappe en citroenen in Neder
land aangekomen. De vraag ernaar was
zeer groot, nie' het minst van de hier
te lande vertoevende vreemdelingen,
waardoor er hoge prijzen werden ge
maakt Deze "urinaamse sinaasappelen
en citroenen zullen over het algemeen
een luxe product blijv
Los van bovengenoemde invoer zal
in" de loop van het komende winter
seizoen de invoer van sinaasappelen uit
andere delen van de wereld vermoede
lijk weer begonnen worden. Het ligt in
de bedoeling de verkoop van deze
vruchten weer evenals het vorige jaar
op. bon en tegen vastgestelde prijzen te
doen geschieden. Men hoopt de omvang
van deze distributie weer op hetzelfde
peil te kunnen brengen als in de vo
rige winter toen er vrij regelmatig een
bon kon worden aangewezen.
Tijdens de aanhoudende warmte vinden vele verkoeling in de zwembaden.
De waterpolosport beleeft gouden dagen.
De geregelde luchtverbinding van
de K.L.M. met Nederlands-Indië kan
thans als hersteld worden beschouwd.
Technische moeilijkheden, welke aan
vankelijk bestonden bij het aandoen
van Colombo, zijn thans opgeheven,
terwijl de toestemming tot landen al
daar, welke aanvankelijk voor veer-
■tien dagen was gegeven, thans ver
lengd is. Voorlopig zal voortaan om
de andere dag gevlogen worden. De
route loopt over Singapore, Colombo,
Bagdad, Cairo, Rome naar Amster
dam en omgekeerd. (Bij informatie
hier te lande verklaarde men, dat
hierover bij de K.L.M. in Nederland
Naar aanleiding van het feit, dat En
geland nogmaals een bedrag van 150
millioen dollars van de Amerikaanse
lening heeft opgenomen, heeft een
functionnaris van de wereldbank ver
klaard, dat het uitgesloten is, dat En
geland van de Wereldbank een dollar
lening krijgt voor het dekken van de
lopende uitgaven in de komende win
ter. De bank zal alleen dollars beschik
baar stellen voor het uitvoeren van
specifieke herstelprojecten.
Inbrekers zijn vaak vernuftige
lieden, maar van bijzondere lis
tigheid getuigt toch wel het idee
van de man, die zich bij een
Amsterdamse dame als dienst
bode verhuurde en van deze
positie gebruik maakte om een
slaappoeder in de thee te doen
om dan 's nachts rustig de wo
ning leeg te kunnen halen.
Het mevrouwtje had het ech
ter in de gaten, waarschuwde de
politie, die de zorgzame gedien
stige ontmaskerde als een reeds
lang gezocht misdadiger.
Gisteren heeft de Amerikaanse am
bassadeur te Den Haag, dr. Herman B.
Baruch, in 't Minervapaviljoen te Am
sterdam een rubber- en plastictentoon
stelling geopend, die georganiseerd
wordt door de B. F. Goodrich Com-
pany uit Amerika, in samenwerking
met 5 Nederlandse vertegenwoordigers,
firma's uit Amsterdam, Tilburg en Den
Haag.
Behalve binnen- en buitenbanden
voor auto's, autobussen en vrachtauto's
auto-toebehoren en reparatiemateriaal,
rubberartikelen zowel voor techni
sche als voor chirurgische en verple-
gins doeleinden voor de schoen- en
lederindustrie en voor vliegtuigonder
delen, wordt op deze tentoonstelling
een aantal der nieuwste plastic artike
len geëxposeerd, die de Goodrich Com-
pany onder de naam van „koroseal" in
de handel brengt en die belangrijk
materiaal zijn geworden voor kleding-
bekledings-, industriële-, en huishou
delijke doeleinden, alsmede voor de le-
derwarenindustrie.
Van de nieuwste plastic artikelen
kan men er onder meer zien afdruip-
rekjes, die uiteraard niet kunnen roes
ten, waslijnen die niet rekken, gemak
kelijk afwasbare gordijnen, bekledings
materiaal voor stoelen dat het voordeel
heeft bestand te zijn tegen iedere tem
peratuur en dientengevolge uitstekend
geschikt voor tuinstoelen, bedlakens en
tenslotte plastic badpakken welke op
het toneel in de bovenzaal van het pa
viljoen door twee mannequins getoond
worden.
In samenwerking met de Nederland
se Vredestein fabrieken hoopt de Good
rich Company binnen enkele maanden
in Needrland een aanvang te maken
met de fabricatie van deze banden,
waartoe men de ruber niet alleen uit
Amerika maar ook uit Indinesië hoopt
te kunnen betrekken.
De Douglas „Skystreak" van de
Amerikaanse Marine heeft Maandag te
Muroc in Californië zijn eigen wereld
snelheidsrecord voor vliegtuigen ver
beterd door een snelheid van 1050 km.
per uur te behalen.
Het vlieguig, dat met straalaandrij
ving wordt voortbewogen, behoort aan
de Amerikaanse marine en werd ge
vlogen door Majoor Marion CarL
Ook Engeland heeft moeilijkheden
uit te vechten in de Veiligheidsraad, al
zijn deze, anders dan de onze, niet van
interne aard. Niettemin is er overeen
komst.
In een reeks van zittingen heeft de
Egyptische premier, Nokrasji Pasja, de
ontruiming van Egypte en de Soedan
door de Britse troepen en de Britse
bestuurs-instanties geëist en hij heeft
Engeland ervan beschuldigd dat het
stelselmatig het streven der Soedane-
zen, dat op aansluiting bij Egypte ge
richt heet te zijn, onderdrukt en in
schijnt een demöfcratische, doch in wer
kelijkheid een imperialistische politiek
voert Het verdrag, in 1936 aange
gaan, is, aldus de premier, onder
pressie van een militaire bezetting tot
stand gekomen en is met het handvest
der Verenigde Naties in strijd al
tijd volgens Nokrasji Pasja omdat
het de volstrekte souvereiniteit van
Egypte niet erkent. Wat de kwestie
van de Soedan betreft, dit is een in
terne aangelegenheid waarin Engeland
zich niet te mengen heeft.
De Britse afgevaardigde, Sir Alexan-
der Cadogan, heeft deze opvattingen op
krachtige wijze bestreden. Hij heeft
erop gewezen, dat Egypte zijn welvaart
en voorspoed, zijn orde en veiligheid
slechts aan Engelands bestuur te dan
ken heeft, en zijn onafhankelijkheid
aan de offers welke Engeland in de
wereldoorlog heeft gebracht. Wat de
Soedan betreft, het Soedanese volk is
afkerig van een unie met Egypte. De
meerderheid van het volk wenst deze
niet.
Toen de Engelsen in Egypte kwamen,
aldus betoogde Sir Alexander, troffen
zij daar een despotisch bewind aan; er
was willekeur en slavernij; en zij heb
ben in het land orde en recht gebracht.
En het zou in strijd zijn met de een
voudigste beginselen van het re(jht om
de Soedanezen te dwingen zich te on
derwerpen aan een Egyptische heer
schappij. Overigens, verklaarde de
Britse afgevaardigde, blijft Engeland
tot verder onderhandelen met Egypte
bereid.
Men ziet uit deze, uiteraard zeer be
knopt saamgevatte twistpunten, hoe
groot de overeenkomst is van dit ge
schil met de Indonesische kwestie, zo
als deze door de Veiligheidsraad in be
handeling genomen is. Ook in het ge
schil tussen Engeland en Egypte wordt
aanspraak gemaakt op volstrekte sou
vereiniteit; verneemt men de beschul
diging van imperialistische oogmerken;
wordt de eis gesteld, dat de vreemde
troepen zich zullen terugtrekken uit 't
z.g. onafhankelijk gebied; wordt een
vroegere overeenkomst aangevochten
welke onder pressie tot stand gekomen
zou zijn; wordt aanspraak gemaakt op
een alleenheerschappij zonder dat re
kening wordt gehouden met het zelfbe
schikkingsrecht van andere volken.
Ook hier een strijd tussen de onstuimi
ge vrijheidsdrang van een tot dusver
onderworpen volk enerzijds en daar
tegenover de bezonnenheid der vroege
re heersers, die van een al te snel
overschakelen van de macht onrust
duchten, strijd en rechteloosheid. Het
verschil is echter, dat de verhouding
tussen Engeland en Egypte een wel
heel ander karakter gedragen heeft en
draagt dan die tussen de Indonesische
volken en het moederland, tussen wel
ke de gebiedsdelen de banden veel
hechter zijn geweest.
Het probleem van de Soedan is het
probleem der minderheden, zoals men
dat overal ter wereld waarneemt en
het is voor de Europeaan moeilijk te
doorgronden, temeer omdat men de
volkswil in dit gebied nauwelijks pei
len kan. Een onpartijdig onderzoek
naar de wensen welke onder de bevol
king overheersend zijn, is vrijwel on
doenlijk. Want een deel van het volk
staat allicht onder de druk der intimi
datie en in het Zuiden bestaat een
groot deel der bevolking uit analpha-
betische kleurlingen die zich van
staatsbestuur geen rekenschap kunnen
geven, in welke vorm dan ook.
Bij de behandeling in de Veiligheids
raad heeft de afgevaardigde van Bra
zilië behartigenswaardige woorden ge
sproken. Hij heeft zich gekeerd tegen
inmenging van de Raad, ten eerste om
dat de toestand in Egypte niet be
schouwd kan worden als een inmid-
dellijk gevaar voor de wereldvrede.
Ten tweede omdat de Raad het aan de
partijen moet overlaten hun geschillen
te regelen volgens de bepalingen van
het Volkenrecht. Ten derde, omdat de
Raad, door aan het verzoek van Egyp
te te voldoen, een gevaarlijk precedent
schept, dat het beginsel der verdrags
verplichtingen aantast. De volken die
vrijheid en onafhankelijkheid zoeken,
zeide deze afgevaardigde, behoren de
eersten te zijn om de heerschappij van
het recht te eerbiedigen, want de
grondslag van nationale vrijheid is
Recht.
Maar geldt dit alles niet evenzeer
voor het Indonesische geschil?
U.
