Plan der zestien landen wordt herzien Ministers bepleiten terugkeer van de totalisator Bidault vóór het veto-recht JANY Zaterdag 13 Sept. 1947 DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT 70e Jaargang No. 9609 DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA 99 Crisis te Parijs overwonnen Ver. Staten derde lid van Commissie van Drie? r' Hors d'Oeuvre V. H.M. de Koningin moet rust houden Joods meisje werd SD-spionne Franse minister in hechtenis genomen Slijkhuis wint te Stockholm Vijftig Nederlandse soldaten gedood? Mr. Witteman benoemd .J Moslems wilden wraak nemen Taxi-tarieven worden verlaagd Mem van toelichting op totalisator-wet verbetert wereldrecord Hannie Termeulen en Irma Schuhrtiacher in de finale Geen bonvrije karnemelk meer Wereldvoedselraad vraagt om hulp Het standpunt van Amerika WeecêedcfU BUREAU: Koningstraat 78-80 Den Helder Telefoon MM Otro 449041 Dlr.: J. Bijlsma Voortzetting van de HELDERSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 75 cent. elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaai t 8.—, per post S.85 Hf ofdredacteur: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok. 99 Nadat de besprekingen tussen de vertegenwoordigers van 16 Europese landen in Parijs ter behandeling van het Marshall-plan bijeen en Clayton, de Amerikaanse plaatsver- vervangende minister van Econo mische Zaken, vorige week niet tot resultaten leidden, vonden gister op nieuw besprekingen plaats. Naar wq vernemen is de crisis na deze laatste besprekingen vrijwel van de baan. De toestand is thans deze, dat het ontwerp-rapport, zoals het door de 16 landen is opgesteld, inderdaad herzien zal tfarden. Deze herziening zal plaats vinden in het licht van de vriendschappelijke hulp, waarvan George Marshall ge wag maakte in zijn op 6 Juni te Mas- sachusetts gehouden rede. Daarin zei hij, na er op gewezen te hebben, dat het initiatief in zake de economische redding van Europa van de Europe anen moet uitgaan: „De rol van Ame rika behoort te bestaan in het verle nen van vriendschappelijke hulp bij het opstellen van een program en bij Volgens de „New York Times" zouden België en Australië er de voorkeur aan geven, dat de Verenigde Staten het derde lid wordt van de commissie tot regeling van het Indonesische ge schil. Een formele uitnodiging zou Amerika moeten aanvaarden. De ge delegeerden van de Verenigde Naties zijn van mening, dat hoe eerder de Commissie van Drie haar werk begint, hoe groter de kans is op een vreedza me regeling. ONGEZUIVERDE TAAL Bent u eigenlijke gezuiverd, oom? vroeg Mientje Krab, mijn nicht, terwijl zij mij van top tot teen bekeek, met een onderzoe kende blik. Nee, waarom zou ik?, zei ik verschrikt. Ik had juist een ad vertentie onder ogen gehad van een firma, die zich aanbeval voor het zuiveren van woningen enz. en een herinnering had mij bekropen aan een landelijk hotelletje In Hongarije waar ik de kamer, die ik voor-mij-alleen had gereser veerd, delen moest met andere" gasten, van die platte, veel-voe- tige. En door Mientjes vraag voelde ik een vreemde kriebeling overal, en ik zei nog eens: Nee waarom vraag je het? Is er wat aan me te zien? Ik zie niets, maar ik hoor en lees soms wat, zei Mientje. Wij zijn van de Duitse bezetting be vrijd, maar de bezetting van de taal duurt voort. Een poosje terug hebt u geschreven dat de door- snee-vrouw, of dat meerdere vrouwen zo ijdel waren en u vond dat nogal slim. U gebruikte ook het woord omkleden voor verkle den en u hebt van „opgave" ge sproken inplaats van ,taak Waarom gebruikt u als Hollander geen Hollands? Eigenlijk hadden alle Nederlandse schrijvers ge zuiverd moeten worden, voor wat het gebruik van de taal betreft Die fouten heb ik zeker niet gemaakt, kind, antwoordde ik. Ik zou nooit geschreven hebben over een doorsnee-vrouw of over meerdere vrouwen, ik zou gesproken hebben van „verscheidene" vrouwen en van de „gemiddelde" vrouw, ook al is de gemiddelde vrouw onbe middeld en is, tegelijk met het rijgen, het middel onmiddellijk uit de mode geraakt. Maar jij oe zondigt je ook als je spreekt van „een poosje terug" als je een poos geleden bedoelt, en als je het Duitse woord „schlimm" ver hollandst wanneer je zeggen wilt „erg" Dat vind Ik nu erg en niet slim en ik vind het daarom mal dat uitgerekend j ij aanmer kingen op mij maken moet. Pardon, oom, zei Mientje stijf jes, niet ik heb het woordje „slim" gebruikt. En „juist jij" moet je zeggen, niet „uitgerekend jij". Toen werd ik echt boos. Zeg eens, riep ik, sinds wanneer jij- en-jou jij je com? Maar ik heb u helemaal niet getutoyeerd, riep Mientje Hoe komt u erbij! Jawel, zei ik, je hebt gezegd: „Juist jij" Dat ik zoiets van jou meemaken moet. Misschien wil je je moderne manieren bij mij uit proberen. maar ik heb daarvoor geen waardiging. Misschien ver- nalatig ik het Nederlands wel eens en nut ik mijn eigen taal niet genoeg Uit, maar van jou geeft het geen pas mij over ver meend afgezwakt taalgevoel te beleren En ga nu maar heen, an ders krijg ik nog van drift een alagaanval. Toen ging Mientje heen. Ik hoorde haar nog schamper zeg gen: „Uitzichtloos!" en ik be greep dat ze bedoelde „hope loos". Maar de taal van dit kind is niet je dat. KREEFT. de uitvoering er van, voorzover het practisch te zijn dit te doen". De herziening welke in feite een kwestie van principiële aard is, heeft betrekking op de volgende punten: men wenst een andere precisering van de Europese samenwerking, een nauw keurige omschrijving van de produc- tietaken, welke de verschillende lan den op zich genomen hebben. Men wenst te weten wat de verschillende landen precies van plan zijn. Op de derde plaats wordt gevraagd naar een nadere omschrijving van de verplich tingen, welke de landen zich ten aan zien van de vermindering van de han delsbelemmeringen willen opleggen. Tenslotte acht men een nadere pre cisering met betrekking tot het her stel van het financiële evenwicht in bet binnenland in het kader van de betalingsbalans bij de verschillende landen wenselijk. Nader vernemen wq nog, dat de conferentie, welke aanvankelijk op 15 Sept. zou eindigen, uitgesteld is tot 22 September. Georges Bidault, de Franse minister van buitenlandse zaken, heeft de copi- missie van buitenlandse zaken van de Franse Nationale Vergadering mede gedeeld, dat hjj zich zal verzetten te gen iedere poging, die erop zou neer komen, dat Frankrijk zijn recht van veto in de Veiligheidsraad zou verlie zen, aldus wordt uit welingelichte bron vernomen. In een overzicht van de internationale situatie zou Bidault nog het volgende gezegd hebben: Indien het rapport van de 16 Euro pese landen als antwoord op het plan- Marshall niet precies met de mening der V. S. strookt is dit te wijten aan de vorm, waarin het rapport is gego ten. De V. S„ aldus zou Bidault ver klaard hebben, weigeren niet het plan-Marshall te steunen. De Ameri kanen zeggen alleen: „Helpt ons, op dat wij jullie kunnen helpen". Een fusie van de Franse zone jnet de Brits-Amerikaanse werd niet over wogen. Er kon nog niets besloten wor den, voordat duidelijke voorstellen wa ren gedaan en zeker niet vóór de bij eenkomst van de vier ministers van buitenlandse zaken in November. Men meldt ons, dat de Koningin tengevolge van een aanval van bronchitis enige dagen algehele rust moet houden. Het is onzeker of zij zover hersteld zal zijn, dat zij persoonlijk de Staten-Generaal zal kunnen openen. Vier jaar gevangenisstraf met ont zetting uit de rechten voor 10 jaar eiste mr. H. M. Gelinck, adv.-fiscaal bij het Bijz. 'Hof te Amsterdam, tegen een thans 23-jarig Joods meisje (Ro- salie Roozendaal) uit Hilversum, die enkele weken na haar 19e verjaardag het slachtoffer werd van de verraad ster Ans van Dijk. Eenmaal in handen van de SD, leende zij er zich gedu rende 4maand toe als SD-spionne onder de schuilnaam Yvonne van Doorn opgejaagde Joodse Nederlan ders in de val te lokken. Twintig personen, onder wie een vroegere Franse minister, zijn door de Franse politie in hechtenis genomen in verband met een onderzoek naar eer valuta-affaire de tweede, die in 24 uur is gerapporteerd. Ook een bek<- bankier en een vooraanstaand indus- trieël behoren tot de 20 personen, die voorlopig op vrije voeten zijn gesteld. Beweerd wordt dat ter waarde van 7 millioen franc buitenlandse valuta's in beslag genomen zijn. Dr. H. J. van Mook in gezelschap van Dr. E. N. van Kleffens in gesprek met George C. Marshall (midden) tijdens een bijeenkomst te Washington over het Indonesische vraagstuk. Tijdens internationale wedstrijden te Stockholm wist Slijkhuis Vrijdag avond het nummer 3.000 meter hard lopen in een tijd van 8 min. 24.8 sec. winnen. Volgens het Republikeinse commu niqué hebben Indiërs bij een aanval op een Nederlands convooi van 121 vrachtwagens, hetwelk op weg was n. Garoet en Tasikmalaja (West-Java), 50 Nederlandse soldaten gedood. 9 vrachtwagens zijn vernield. Verder meldt het communiqué nog Neder landse aanvallen ten Zuiden van Soe- kaboemi en op verschillende punten in het Zuidelijk deel van Java, waar door onder de Indiërs verschillende slachtoffers vielen. Vrijdagmiddag is de benoeming af gekomen van mr. dr. P. J. Witteman te Overveen tot minister van Binnen landse Zaken. Het ligt in het voornemen der re gering om de pas benoemde minister Maandag in een kabinetszitting te in stalleren. De rokken worden langer, maar zo'n vaart als sommige geruchten ons willen doen geloven, zal het vooreerst nog wel niet lopen. Hier bij een grijs-gestreept wollen jurkje voor najaar, dat een centimeter of tien over de knie valt. Vijfduizend Mohammedanen zijn, naar gemeld wordt, de Indus op ver schillende punten overgestoken ten einde „de massamoorden op Moslems in de oostelijke Pendsjaab te wreken". Zij trokken op Campbellpoer in de westelijke Pendsjaab af. Toen zij Sar- walda, een dorp, waren genaderd, werd te Campbellpoer een uitgaans verbod van twaalf uur afgekondigd en het betrokken dorp werd door strijd krachten omringd om de aanvallers het binnentrekken te beletten. Ten slotte wist men laatstgenoemden er van te overtuigen, dat zij naar huis dienden terug te keren. Intussen heb ben de in het district Lyallpoer woon achtige Sikhs, 300.000 in getal, hun dorpen verlaten en willen naar de oostelijke Pendsjaab trachten te emi greren. De eerste 40.000 hebben zich op weg begeven. In het verblijf van de regering der oostelijke Pendsjaab te Simla is een bom ontploft, waar door vijf mensen zijn gedood en 20 gewond. Met ingang van 1 November a.s. zullen de tarieven voor taxis met vijf cent per kilometer verlaagd worden. Uitgezonderd te Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Haarlem zal het tarief in de overige gemeenten worden verlaagd van 40 ct. per belaste kilo meter tot ca. 35 ct. In kleinere gemeenten, voor zover niet met stationerende taxi's wordt ge reden, zal een tarief worden berekend van 25 ct. per kilometer van garage tot garage. De tot dusver bestaande vaste aanslag van 75 ct. zal geheel vervallen. Het minimum-vrachtbedrag blijft ge handhaafd ~öp f 1.50. Voor interlocale ritten zal het tarief geen wijziging ondergaan, behoudens dat voor de eerste aanslag van 75 ct. thans 1 km. moet worden gereden. (Tot dusver behoefde hiervoor niets gereden te worden). Het wachttarief zal vereenvoudigd worden in die zin dat, f 2.40 per uur of 10 ct per 2i/2 minuut zal mogen worden berekend, onafhankelijk van de totale tijdsduur van het wachtén. Voorts zal het verboden worden om een fooi in het tarief te bedingen. Het publiek mag echter wel een fooi ge ven (usantieël: 10% met een maximum van f 5 per etmaal). De nieuwe bepa ling houdt verband met het bestaande misbruik om een ritprijs te noemen inclusief de fooi, waardoor het publiek in de waan wordt gelaten, dat de fooi nog verschuldigd is. Bij de Tweede Kamer is ingediend de Memorie van Toelichting tot de To- talisatorwet. Hieraan is het volgende ontleend: In alle landen, waar paardenrennen èn harddraverijen gehouden worden, heeft het publiek de gelegenheid om op de resultaten der wedstrijden wed denschappen af te sluiten. Als regel ge schiedt zulks bq de z.g. totalisator. Ook in ons land" heeft het publick lange tijd de gelegenheid gehad om bij een totalisator te wedden. Toen echter in het jaar 1911 hazardspel werd verbo den, betekende dit voorlopig het einde van de totalisator. Daarmede echter was aan het wedden bij harddi, erijeo en rennen geen einde gekomen. Thans verschenen n.L clandestien talrijke bookmakers ten tonele, die schuil gin gen tussen de du enden bezoekers van de renbanen, zodat de politie er niet in slaagde hen van de rennen te weren. Zodoende vond bet wedden toch voort gang, thans echter op wel bijzonder ongewenste wijze. De draf- en rensport raakte in ver val. De uit te keren prijzen daalden tot een zo laag peil, dat daarmede de kos ten, verbonden aan het houden van paarden, niet meer konden worden be streden. Eigenaars en rijders, die door le getroffen maatregel financiëel in moeilijke omstandigheden kwamen te verkeren, lieten zich dikwijls door book makers omkopen, ten einde het hoofd boven water te houden. Anderen brach ten huh stallen naar het buitenland over (Brussel, Keulen) waardoor Ne derlands kapitaal naar het buitenland ging. In 1941 werd bij besluit van de secr.- gen. van de departementen van Justitie en van Landbouw en Visserij de moge lijkheid tot het organiseren van een totalisator wederom opengesteld. Sedert de bevrijding is wedden bij de totalisator wederom verboden. Dezelfde verschijnselen, die zich na 1911 voordeden, doen zqn er zich ook thans weer. De ministers van Landbouw, Visserq en Voedselvoorziening en van Justitie achten het gewenst, dat aan deze onoirbare praktijken een einde komt. Zjj achten het dan ook nood zakelijk, dat wederom een voor ieder toegankelijke totalisator wordt inge steld. Door de te heffen belasting verkrijgt de Staat een bron van inkomsten, ter wijl voorts een bedrag vrij kan komen voor de veefokkerij en andere nuttige en belangrijke doeleinden. Ten aanzien hiervan moge nog op het volgende ge wezen worden. Op de Rijksbegroting worden ieder jaar bedragen opgenomen voor sub- sidiën en premiën voor de paardenfok kerij. Bij invoering van de totalisator zouden deze en wellicht ook andere posten ten laste van de opbrengst van het totalisatorbedrijf kunnen worden gebracht. Ook deze zijde van het vraagstuk menen ondergetekenden naar voren te moeten brengen. De hieroe- doelde bedragen zouden bovendien waarschijnlijk kunnen worden ver hoogd. Ook dit is zeer wenselijk, aan gezien door de groeiende belangstel ling voor de paardenfokkerij de bedra gen, die door het Rijk beschikbaar kon den worden gesteld, te klein zijn ge bleken. Tevens zal dan meer aandach? kunnen worden besteed aan de nood zakelijk geachte invoering der nio lens ei beteringsmaatregelen. Ten slotte zij er op gewezen, dat een bloeiend iraf- en renv ezen met totalisator een attrac tie vormt, die vele, ook buitenlandse bezoekers sar trekt. Gisteren werden de Europese zwem- kampioenschappen voortgezet. Uitsla gen: Estafette 4 x 200 meter heren borstcrawl. le serie. 1) Hongarije 9 min. 3.4 (nieuw Eur. record); 2) Frankrijk 9 min. 9.9 (Jany zwom zijn 200 m. in 2 min. 4.9 sec., welke tijd beter is dan het wereldrecord maar niet als zoda nig kan worden erkend). 3) Zweden; 4) Z.-Slavië; 5) Nederland 9 min. 29.5.! De tweede serie werd gewonnen door Engeland voor Tsjechoslowakije en Italië. Schoonspringen dames. Eindklasse ment: 1) mevrouw Moreau (Fr.) 100.43 pnt.; 2) mej. Staudinger (Oos tenrijk) 90.67 pnt.; 3) mevr. Aubert— Pinci (Fr.) 86.78 pnt.; 4) mevr. Gro- mer (Oostenrijk) 84.94 pnt.; 5) mej. Szagot (Honarije) 82.93 pnt.; 6) Cobi Floor (Ned.) 79.91 pnt. 100 m. borstcrawl dames: De eerste serie werd gewonnen door Fritzi Nathansen (Denemarken) in 1 min. 7.2 sec. voor Irma Schuhmacher (Ned.) 1 min. 9.5 sec. De derde serie werd gewonnen door Hannie Termeu len (Ned.) in 1 min. 7 sec., de beste tijd van dit nummer. 200 m. schoolslag heren. Finale: 1) Romain (Eng.) 2 min 40.2 sec.; 2) Nemeth (Hongarije) 2 min. 41.6 sec.; 3 Zerer (Z.-Slavië) 2 min. 46.2 sec. 100 m. rugslag heren: In de eerste serie werd Maus (Ned.) vierde en daardoor uitgeschakeld. 400 m. vrije slag heren in drie se ries gezwommen, maar de snelste tij den golden. Eindklassement: 1) Alex Jany (Fr.) 4 min. 35.2 sec. nieuw wereldrecord)2) Mitro (Hon garije) 4 min. 50.4 sec.; 3) Bartusek (Tsjechoslowakije) 4 min. 51.4 sec. Van Daatselaar was in de tweede serie tweede geworden met 5 min. 4 sec., en Sindorf vierde met 5 min 9.2 seconde. Waterpolo: NederlandOostenrijk 40 Nederland heeft zich niet voor de eindronde geplaatst. EngelandTsje- cosïowakije 41. De melkproductie is als gevolg van de langdurige droogte dermate ge daald, dat de verstrekking van bon- vrije karnmelk en/of uit onder- of karnemelk bereide consumptiemelk producten noodgedwongen twee weken eerder dan in het voornemen lag ge staakt moet worden. Met ingang van morgen (Zondag) mag karnemelk yoghurt e.d. niet meer zonder bon worden afgeleverd. De Wereldvoedselraad, die Donder dag j.1. door de FAO de organisatie der V. N. vpor voedsel en landbouw werd opgericht, heeft in een te legram aan de Internationale Bank en Monetair fonds, momenteel in plenaire zitting te Londen bijeen, verzocht om onmiddellijke steun. De raad richtte voorts tot Frankrijk, Denemarken en Nederland het verzoek, een advies commissie samen te stellen ter bestu dering van de kwestie van het voede ren van vee met graan. Sir John Boyd Orr, directeur-generaal van de FAO, zeide op een persconferentie, dat in dien zelfs maar een weinig minder graan voor het vee beschikbaar ge steld zou worden, dit zeer veel zou uitmaken. De Wereldvoedselraad zou een veel krachtiger lichaam zijn, in dien de Sovjet-Unie er lid van was. Zij zou, aldus Boyd Orr, zeker lid worden, indien zij zag, dat de raad ■"oor zijn taak berekend was. Dat een rijk man meer benijders dan vrienden heeft is bekend. In den regel bemerkt de man dit pas als hij niet rijk mer is. Weliswaar wordt hij dan natuurlijk niet meer benijd, maar hij staat alleen. Zij die zich eens zijn vrienden noemden laten hem veelal in de steek. Ons land verkeert min of meer in de omstandigheden van de berooide, eer tijds rijke man. Eeuwen lang is Neder land welvarend geweest en het heeft zijn voorspoed wel te danken gehad aan nijvere arbeid en ondernemings geest maar ook voor een groot deel aan zijn koloniaal bezit. In de Napo leontische tijd is aan de welvaart der Lage landen 'n zware slag toegebracht en het heeft ruim een halve eeuw ge duurd eer herstel kon worden gecon stateerd. Wij willen hopen dat wij dit maal de schade van de uitmergelende bezetting spoediger te boven zijn, ook al kunnen wij thans niet meer spreken van eigenlijk koloniaal bezit maar van overzees gebied. Dit gebied staat ech ter niet los van ons land, het vormt 'n deel van het Koninkrijk, het is daar mee hecht vergroeid. Niettemin, de rijke man die Neder land heette is vooralsnog een arm man en dat hij meer benijders dan oprechte vrienden bezat is thans wel duidelijk gebleken, nu de Veiligheidsraad zich uitgesproken heeft en ons op weinig elegante wijee belemmert bij onze po gingen tot herstel van orde en rust in het door de republikeinse extremisten geteisterd gebied. Hij heeft ons vrij heid van beweging onmogelijk ge maakt, hij wantrouwt onze oprechte bedoelingen en wordt daarbij beïn vloed door vrees voor conflicten met de volken vain Azië. En, tenminste wat sommige leden van de Raad betreft, door overwegingen van eigenbelang. Tegenover deze belemmeringen staat Nederland machteloos. Want het staat alleen. Het bezoek van Dr. Van Mook aan Washington heeft, voorzover men, op 't ogenblik dat w dit schrijven, nagaan kan geen perspectief geopend op ver lichting van de dru - waaraan ons land is blootgesteld. Na voor de Wereldom roep een rede te hebben gehouden ten einde het Amerikaanse volk in te lich ten is de luitenant gouverneur gene- rr-1 naar Washington gereisd voor c .n bespreking met Marshall, oog in oog. In de radiorede heeft hij nog eens in 't licht gesteld dat het recht der Indo e- siërs op zelfbestuur niet door Neder land aangevochten wordt en dat de po- litionële actie slechts gericht is tegen de gevolgen van de twijfelachtige er fenis van Japan. Ongetwijfeld heeft hij onze zaak in dezelfde geest tegenover de Amerikaanse minister van buiten landse zaken bepleit. Het suce-» van deze stap heeft, blij kens hetgeen tot dusver ruchtbaar ge worden is, niet beantwoord aan de verwachtingen. Weliswaar heeft hij op een persconferentie verklaard dat men nu in Amerika beter ingelicht is al licht! en dat de Ver. Naties veel goeds tot stand kunnen brengen door de fiten zoals zij werkelijk zijn te con stateren het consulaire rapport maar omtrent de mogelijkheid van een hervatting der politionële acctie heeft hij gezwegen en dit zwijgen is beteke nisvol. Uit hetgeen tot dusver ruchtbaar ge worden is moet men de conclusie trek ken dat Amerika zich door de beslui ten van de Veiligheidsraad gebonden voelt en ons zeker geen steun verlenen zou indien wij ons daaraan niet moch ten willen onderwerpen. Mocht Neder land, met een beroep op zijn souverei- niteit, handelen in strijd mt de uit spraak van de Raad en mocht de Raad dientengevolge besluiten tot sancties, tot het nerr n van gemeenschappelijke maatregelen tegen Nederland, dan zou Amerika zich daaraan niet kunnen onttrekken. Geduld oefenen is en blijft 't parool. Men zal met die harde wer kelijkheid rekening moeten houden. De reis van dr. Van Mrok is geen onver deeld succes geweest. ri WEINIG VERANDERING. Weersverwachting, geldig tot he denavond: In het Noordwestelijke gedeelte van ons land: Vrijwel krachtige Zuidwestelijke wind. Wisselend bewolkt, doch vrijwel overal droog. Ongeveer dezelfde tem peratuur. In het overige gedeelte van het land: Meest matige Zuid- Westelijke wind, overwegend zonnig, droog weer. Weinig ver andering van temperatuur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1