vto is dit?
Waar blijft het serviesgoed?
r
r is werk te doen
DE PAMPIS-PIRAAT door J. D. VAN EXTER
Een drama in
twee bedrijven
We zitten er om te springen!
V-
)/AN fsjABU
EN VEME
Vliegende taxi's
SEPTEMBER
record zonne-maand
Voor de Vrouw
Het beroepsgeheim van
den journalist
Enkele malen reeds heeft op een
der Nederlandse markten een koop
man gestaan met losse kopjes en
schoteltjes, die hij voor f 1.50 per
vier stuks vrij mocht verkopen.
De belangstelling van de huls
moeders voor dit onmisbaar ser
viesgoed was zó enorm, dat zelfs
de politie er aan te pas moest ko
men om de vrouwen in een lange
rij op te stellen en er voor te wa
ken, dat de koopman niet met
kraam en al omver gelopen werd.
Is er duidelijker voorbeeld van
de grote schaarste aan gebruiks-
aardewerk, die op het ogenblik in
Nederland bestaat?!
Wij spraken onlangs met een Maas
trichtse aardewerkfabrikant, die in te
genstelling met onze verwachtingen, 'n
betrekkelijk optimistisch geluid liet
horen.
„Het gaat met de aardewerkproduc
tie in ons land gelukkig in stijgende
lijn," zo zei hij. „De productiecijfers
van de laatste maanden zijn aanzienlijk
gestegen. Persoonlijk ben ik van me
ning, dat het wel mogelijk zou zijn
aardewerk voor de verkoop vrij te ge
ven. met het behoud van het systeem
van inkoopvergunningen en een zekere
prioriteit voor jonggehuwden."
Maar als domoer op onze aanvanke
lijke vreugde bij het vernemen van dit
hoopgevend nieuws, voegde hij er on
middellijk aan toe, dat de productie
van huishoudelijk aardewerk van som
mige fabrieken nog niet een vijfde be
draagt van die van vóór de oorlog.
Twee oorzaken noemde hij hiervoor:
tekort aan geschoolde arbeidskrachten
en gebrek aan grondstoffen. De China-
klei moet hoofdzakelijk.niet uit
China gelukkig, maar uit Engeland ko
men. Maar we kunnen te weinig im
porteren! Ook is er gebrek aan gips,
dat de industrie nodig heeft voor het
gieten van modellen.
Dan zou de productie belangrijk kun
nen stijgen als de aflevering van in t
buitenland bestelde machines wat vlot
ter ging."
Tot zover de fabrikant.
Geen degelijk huishoudelijk aarde
werk, maar wel vazen en schalen, zo
genaamd sieraardewerk en ceramiek
kan men in de winkels volop kopen.
Maar aangezien er weinig vraag naar
is, blijven vele winkeliers met hun
voorraden zitten. Het gevolg is reeds
geweest, dat fabrieken en fabriekjes,
die in 1945 en '46 vanwege de hogere
winsten bijna niets anders vervaar
digden dan deze sierdingetjes, nu
vanzelf, zij het schoorvoetend, er toe
overgaan, serviezen en losse kopjes
en schotels te produceren. Maar nog
Levenslustig Nederland
Een Amerikaanse boer, die met
een aantal collega's een reis door
Europa maakt en ook ons land
bezocht, heeft tijdens zijn verblijf
in Friesland verklaard, dat hij de
toestanden in Frankrijk en Enge
land niet te best heeft bevonden.
In Duitsland vond hij de toestand
zeer slecht. Zijn conclusie over
Zwitserland was heel gunstig.
Mensen met geld kunnen er alles
kopen. Maar toch, zo ging hij
voort, vind ik het hier in Neder
land beter. Misschien niet als wij
het alleen maar materiëel bezien,
maar de mensen hier zijn levens
lustiger.
Meer dan 500 namen van vooraan
staande figuren in de Slowaakse re
gering en het economische leven staan
op de lijst van „onbetnuwbare perso
nen", wier verwijdering uit openbare
ambten wordt geëist. Opruiming we
gens vergevorderd seizoen. Kort
na de capitulatie roofden de Duitsers
315 vissersschepen, waarvan thans, na
moeizaam speurer. in vreemde havens,
244 zijn teru—revonden. De rest zit
blijkbaar onder water Lord Nel-
son, afstammeling van de overwinnaar
van de slag bij Trafalgar, is in de leef
tijd van 90 jaar te Londen overleden.
Ziji broeder van 87 jaar zal voortaan
de titel van lord voeren. Beter laat dan
nooit. Een geitenlam uit Nieuw-
en St. Joosla d (Walchere, dat in
April werd geboren geeft reeds thans
Wn halve liter melk per dag. Onze
melkboer geeft niet veel meer.
In Den Haag werd in een jaar tijds
voor niet minder dan f 133.000.aan
zw rte pasteitjes omgezet. De tijd van
de beruchte houten hammen schijnt
voorgoed voorbij. Maar ook Am-
sterdam kan aardig meekomen. Alleen
v°or „Americain" aan het Leidse Plein
tverd voor een half nillioen gulden
zwart ingekocht, 't Is gewoon grijs!
7" Uit Spanje wordt gemeld, dat
daar het banditisme hand over hand
toeneemt. Men is er geen ogenblik ze-
er van zijn geld. In dit opzicht kun
nen elkaar de hand geven.
binnenkort komt Piek van de Winter-,
hulp weer ■•■oor. De Bijzondere Raad
wdde nog eens een onderzoek naar
ziin goede daden instellen. Blijkbaar
wil men er dus nog wat over piekeren.
Het ligt in het voornemen van
°e minister van oorlog, het afwikke-
"•gsbureau Militair Gezag ingaande 1
Januari 1948 op te heffen. Mensen met
een goed geheugen weten mogelijk nog
Van het bestaan van deze instelling af.
Voor vandaag zijn we uitgeput;
m°rgen vindt u ons weer op dezelfde
golflengte.
wordt veel glazuur en kiel verknoeid
met de aanmaak van peper- en zout-
stelletjes, mosterdpotjes, jampotten,
koekdozen e.d. minder nodige dingen,
waarmee de markt op het ogenblik
wordt overstroomd.
Jonggehuwden echter krijgen maar
35 punten toegewezen voor de aan
schaffing van huishoudelijk aardewerk.
Wat hebben ze daaraan als een 44-delig
eetservies b.alleen al 80 punten ver
eist!
Zolang de vraag naar gebruiksaarde-
werk groter blijft dan dit naar sier-
aaidewerk, zou de productie hiervan
door de fabrieken geheel stopgezet
moeten worden. De helft van de grond
stoffen van iedere fabriek zou geheel
moeten dienen voor de aanmaak van
serviesgoed voor jonggehuwden: de an
dere helft voor de productie van vrij
huishoudelijk aardewerk.
De Maastrichtse aardewerkfabrikant,
waarmee wij spraken, raadt de jong
gehuwden en huisvrouwen aan nog wat
geduld te hebben. Maar hoe lang
wachtten zij reeds! Hebben zij niet het
recht om te eisen, dat de beschikbare
grondstoffen op de nuttigste wijze wor
den aangewend!
Een der grootste taxi-automobiel
maatschappijen in de Verenigde Staten,
de Yellow Cab Company, heeft een
concessie verkregen om een taxidienst
te onderhouden met hefschroefvlieg
tuigen (helicopterestussen het vlieg
veld van Cleveland naar een in de stad
gelegen eindpunt en van dit vliegveld
naar het plaatsje Euclid, een voorstad
van Cleveland, via het Shaker Plein,
waar een tussenlanding wordt uitge
voerd. Niet alleen zullen met deze
vliegtuigen goederen en post worden
vervoerd, doch ook passagiers, waar
door deze van de stad uit snel en ge
makkelijk het vliegveld kunnen berei
ken. Dit is de eerste maal, dat de
Amerikaanse rijksluchtvaartdienst toe
stemming geeft voor het vervoer van
betalende passagiers per hefschroef-
vliegtuig en het experiment is van oe-
lang in verband met de plannen voor
het vervoer over de zeer korte afstand
van passagiers, goederen en post met
behulp van hefschroefvliegtuigen in
zowel de Verenigde Staten als het bui
tenland, w.o. ons land, waar de Neder
landse Stichting Hefschroefvliegtuigen
in deze richting eveneens gaat experi
menteren.
De temperatuur van de afgelopen
maand September was te De Bilt ge-
mideld 16.8, een waarde, die in de
reeks Delft-Zwanenburg-Utrecht-De
Bilt sedert 1729 niet meer is overtrof
fen, terwijl de Septembermaanden van
1779, 1846 en 1865 een even hoge ge
middelde temperatuur hebben gehad
Daarmee hebben wij de zesde maand
in successie achter de rug, waarvan de
temperatuur boven normaal was,
waardoor het koudetekort van de
eerste maanden van dit jaar is inge
haald. Dit is echter nog niet het ge
val, wanneer wij ook de manad De
cember 1946 in de beschouwing be
trekken. De warmte van deze zomer
blijkt dus niet voldoende te zijn ge
weest om het tekort van de gehele
winter te compenseren. Slechts 4 da
gen van de afgelopen maand waren te
koud. De 26 andere hadden een ge
middelde temperatuur, die boven het
normale niveau gelegen was. Vooral
de 16e en de 19e waren warme dagen,
waarop de temperatuur, de tijd van 't
jaar in aanmerking genomen, tot on
gekende hoogte steeg.
In de Bilt kwamen 10 zomerse dagen
voor, dit record aantal van de laatste
10!> jaar was ook in 1929 bereikt. Nor
maal bedraagt het aantal zomerse da
gen slechts 2. Ook het aantal uren
zonneschijn, dat 190 bedroeg, was te
De Bilt boven de normale hoeveelheid
(154 uren). De zon scheen gedurende
ongeveer de helft van het aantal uren.
dat zij boven de horizon was. Sinds
1934 was September niet meer zo zon
nig geweest. Er viel overal in het land
te weinig regen, vooral in Zuid-Lim
burg was dit 't geval. Elders viel om
streeks 80 procent van de normale
maandsom.
rinnvriBht R n P
IS DA.T HU 7 JA CAMJOM STAL HU
33 DAT APWvMAT, J CUÉ ONOEJSpBUM.
WAA^NAN H'J BES- \t>E ElóENL'JK Be-
TJDSDE BOUW-
NILN? TUSSEN C£ UM4GE EH 'T EILAND
PAMPUS BEVINDT ZICH Al EEN STT5DGK
WATER.. TROUWENS. WIE 20U IN DEZE
VREENUEUN5 D6 LAN6E hEPKENNEN
Massa-moordenaar van vee
Naar gemeld wordt is in de nacht
door een onbekende dader de mooiste
stamboekhengst van een familie te
Klarenbeek in Gelderland met een
messteek in de borst doodgestoken.
Dit is gedurende de laatste anderhalf
jaar het tiende a twaalfde paard dat
in de omgeving van Apeldoorn en
Deventer op deze wijze werd afge
slacht. De onverlaat, die deze prak
tijken uitoefent, moet een vakman zijn
in het doden van dieren. In elk af
zonderlijk geval constateerde de poli
tie een met geoefende hand aange
brachte steek in de flank. Steeds zijn
hei de mooiste dieren, die als slacht
offer worden uitgezocht. Ook voor
koeien heeft de moordenaar belang
stelling. Zo vond het vorige jaar een
veehouder te Apeldoorn zijn mooiste
stamboekkoe des morgens doodgesto
ken in de stal.
Wij luisteren naar:
VRIJDAG 3 OCTOBER
HILVERSUM I, 301 m geeft Nieuws
om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. VARA: 8,13
Opera-programma. 8,50 Voor de vrouw
9,00 Morgenklanken, VPRO: 10,00 Mor
genwijding. VARA: 10,30 Voor de vrouw
11,15 Voordracht AVRO: 12,30 Weer
praatje, 12,33 Sportagenda. 1,15 L»e
Avrolians. 2,00 Kookkunst 3,00 Rus
sisch programma. VARA: 5,00 Kozak-
kenkoor, 6,30 Voor de Strijdkrachten
6,15 Musette-klanken VPRO: 8,15 Het
probleem van het leven. Spreker ds Spel
berg. VARA: 9,30 8 October viering in
Leiden 10,15 Swing en Sweet. VP
RO: 10,45 Avondwijding
HILVERSUM II, 415 m., geeft Nieuws
om 7, 8, 1, 7, 8 en 10,30 uur. KRO: 7,4;>
Jö Vincent. 8,15 Pluk de dag 9,35
Fhilharmonisch Orkest, 10,40 Geraldo
en zijn orkest. 11,00 De Zonnebloem. -
11,35 Als de ziele luistert. 12,30 Weer-
overzlcht. 12,33 Stafmuzlek Amster
damse politie 1,50 Van man tot maii
2,00 Liederen van Schubert. 4,45 Na
schooltijd. 6,25 Ned. Kath Jongeren. -
7,30 The song sisters 8,12 De gewone
man8,45 Benelux-uitzending.
9.00 Omroep Orkest 10,05 Fantasie in
c kl. terts 10,50 Dansorkest. 11,30
Tot besluit
Het mag langzamerhand be
kend geacht worden, dat in Euro
pa en dan speciaal in Nederland,
zowel in het huishouden als in
fabrieken en winkels een tekort
heerst aan vrouwelijke werk
krachten. Soms vragen we ons
wel eens af, waar al de jonge
meisjes en vrouwen zich de hele
dag mee bezig houden, en of er
bij zovelen geen noodzaak bestaat
geld te verdienen.
De klachten over het duurder worden
van de kosten van levensonderhoud
worden steeds veelvuldiger, maar aan
tie andere kant zijn er nonderden en
honderden posten, waar men tever
geefs op een werkkracht wacht, die in
staat is en de wil heeft het werk te
verrichten. Waar en bjj wie de fout
schuilt blijft de grote vraag, die wel
nimmer geheel opgelost zal worden
tot ieders bevrediging. Laten we eerst
de vraag naar huishoudelijke hulp
eens beschouwen.
Het is 'n feit, dat wij, wat de moei
lijkheden op dit terrein betreft, dik
wijls staan aan de zijde van de werk
neemsters. Is er wel één betrekking,
die zo weinig grenzen kent wat de
werktijden aangaat? Op kantoren,
ateliers, in winkels vinden we alle
maal vaste werkuren. De vrije dagen
ot middagen zijn geregeld. En als de
meisjes om 5 uur de deur achter zich
dicht trekken, weten ze, dat de rest
van de dag voor haar is.
HULP VOOR DE HUISHOUDING
Een huishouding eindigt nooit. Dat
weet iedere huisvrouw. Maar toch
heeft iedere hulp recht op haar vrije
uren. Ieder meisje moet weten
's avonds om zo en zo laat is mijn
taak geëindigd en heb ik enige uren
voor mij zelf. Het is moeilijk deze
grens bij het huishoudelijke werk te
trekken, vooral in grote gezinnen.
Toch wil het ons voorkomen, dat vele
huisvrouwen niet naar de oplossing
van de moeilijkheden streven; en toch
zullen zij - toe moeten komen. Waarom
is er tegenwoordig in hoofdzaak al
leen hulp te krijgen voor de ochtend-
of middaguren of voor enige dagen?
De hulp weet na zo en zoveel uren
krijg ik mijn geld tn ik ben weer 'n
vrij mens. Zolang de vrouw des hui
zes het meisje, de hulp in het huis-
hoden, blijft beschouwen als een ma
chine, die altijd kan draak.i, zolang zij
altijd weer nieuw werk vindt, dat ge
daan moet worden, als het oude ge
daan is, zal de grote tegenzin van de
meisjes voor een dusdanige betrek
king blijven bestaan. En toch zijn er
heel veel meisjes, die door haar aan-
,eg meer, veel meer voelen voor een
huishoudelijke baan, dan voor een be
trekking elders.
Maar niet alleen voor het huishou
den heerst een groot tekort aan hulp;
ook op de ateliers zijn nog steeds veel
te weinig plaatsen bezet; in veel fa
brieken komt men nog steeds handen
te kort. En wót men doet om krach
ten te trekken, ze komen niet of
schaars.
IN AMERIKA IS HET ANDERS
Als we deze toestand vergelijken
met die in Amerika, zien we dat daar
juist het tegenovergestelde geconsta
teerd kan worden. Hier zijn het niet
alleen de vrije meisjes, maar ook de
getrouwde vrouwen, die hun steentje
bijdragen en hun werkkracht geven op
de plaatsen waar ze nodig zijn. Ook
hier is de levensstandaard onrustba
rend gestegen. En waar de man de
kosten van een en ander niet meer
alieen kan bestriiden. vindt hij zijn
vrouw naast zich, die op haar beurt
weet te werken.
We weten, dat in ons land steeds
veel stemmen opgaan tegen het wer
ken van getrouwde vrouwen, omdat
bet huishouden dan in gevaar komt.
Maar het wil ons voorkomen, dat er
ook onder deze categorie vrouwen ve
le zijn, die zonder enige schade aan
dat huishouden hun werkkracht voor
d< gemeenschap zouden kunnen Inzet
ten en er dan tevens zelf wel bij zou
den varen. Maar het is vaak gemak
kelijker dit niet te doen. Waar de
Amerikaanse vrouw niet tegen sleur-
werk op fabrieken, in winkels of op
kantoren opziet, zouden vele Neder
landse vrouwen ook tot dit soort van
werk kunnen overgaan. Ze moeten le
ren begrijpen, dat ze hierdoor niet al
leen zich zelf, maar ook het land
dienen.
Om het vervoer door de lucht zo veilig mogelijk te maken, worden de mo
toren voortdurend nagezien. De K.L-M. doet dit volgens een z.g. 12-perioden
plan, na elke 35 vlieguren een bepaald gedeelte. Op deze wijze gaat elk
onderdeel, na 420 vlieguren door de handen van de technische experts, die
het op betrouwbaarheid onderzoeken.
Distributie fietsbanden
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat t/m 30 November a.s. op de
bon C. 30 van het inschrijvingsbewijs
voor vervanging van fietsbanden BI
610 een toerbuitenband verkrijgbaar is.
Voor het kopen van een binnenband
is tot die datum geldig bon D 42
van het inschrijvingsbewijs voor ver
vanging van fietsbanden BI 609.
Verder is eveneens op genoemde da
tum op bon A 11 van het inschrij
vingsbewijs voor eerste montage een
buitenband en op bon.B 11 van dit
inschrijvingsbewijs een binnenband
verkrijgbaar.
De banden kunnen rechtstreeks op
de bovengenoemde bonnen betrokken
worden. Inwisseling tegen een ban
denbon bij de distributiedienst is
niet nodig.
door
F. DE SINCLAIR
i)
Twee amazones en twee heren ga
loppeerden achter elkaar op hun snui
vende paarden over de rulle ruiter-
weg, welke in het Zuidelijk deel van
het bos rondom de roeibaan, door het
al hoog opgeschoten groen van berken,
kardinaalshoedjes en elzen voert naar
de harde autoweg.
Daar gekomen hielden ze hun paar
den in en lieten ze nog even stapvoets
verder gaan, terwijl ze nu in 'n groep
je bij elkaar waren gekomen.
„Heerlijk"! zei Eva de Roo, een slank
circa twintigjarig meisje, dat rechtop
en sportief in het herenzadel zat. ge
kleed in een muisgrijs rijcostuum en
met een grijs mutsje, versierd met een
fasantenveertje, op de rosgouden haren.
„Wat je maar heerlijk noemt!' riep
freule Constance de Raet, een circa
vijftigjarige matrone, die ook op een
herenzadel reed in een lichtgeel«g?alm-
beach rijkostuum, waarbij ze het echter
niet nodig had gevonden heur sluike
grijze haren op enigerlei wijze te be
dekken. „Het scheelde weinig of ik had
met dat gehots mijn gebit ingeslikt.
Foei, foei! Almanzor is een braaf beest,
ja hoor!" en ze bukte zich en klopte
het nog briesende paard eens op zijn
hals. „Maar mijn postuur is niet bere
kend op zulke galoppades!"
„Nee, dat komt meer voor!" sprak
Bob Syxma, terwijl bij een zijdelingse
blik wierp op de dikke amazone, die
met maar al te velen van haar sexege-
noten, vergat, dat alleen slanke vrou
wenfiguurtjes op een herenzadel kun
nen paardrijden, indien men in de hip
pische sport binnen de grenzen van
bevalligheid en aestethica wil blijven,
want een dikke vrouw en zelfs al een
vrouw met een goed gevuld figuur, is
op zo'n herenzadel afzichtelijk en daar
bij meestal grof-belachtelijk! „Dat komt
zelfs heel veel voor", bevestigde Rob
nog eens.
„Zo meneer, dank je"! antwoordde
Constance. „Als je je maar niet ver
beeldt. dat een man op een paard ook
altijd iets fraais is!"
Rob Syxma lachte eens.
„Maar afgescheiden van dat fraaie
of niet fraaie", sprak nu Baron de
Raet. de vader van Constance, een ze
ventigjarige aristocraat, oud cavalerie-
cfficier. die zelf zo rustig en gemakke
lijk iu 't zadel zat of hij met 't paard
dat hij bereed, een geheel vormde.
„Vertel me eens, hoe jou nu die galop
pade beviel? Jij met je zonderlinge be
grippen over de hippische sport!"
De dertigjarige Rob Syxma lachte
andermaal.
„Och Oom," sprak hij dan. „U moest
dat maar liever niet vragen".
„Ja, ja, zeg het maar!" riep Eva.
„Nou, ik heb toch altijd het gevoel
wanneer ik paard rijd of ik gezeten op
een warme ongare pudding over de
weg dril en nu met die galoppade had
ik wel heel sterk die sensatie"!
„Je bent onverbeterlijk!" zei Baron
de Raet glimlachend. „En je verdient
dat je nooit weer in 't zadel wordt ge
holpen! Maar waar blijft Jacques nu?"
„O, die komt wel achteraan sukke
len", sprak Eva, terwijl ze omkeek.
„Zeker weer last gehad met Tabor!"
„Als ik Tabor berijd is hij nooit las
tig", bromde de Baron, „alleen een
kwestie van feeling. Je moet een peerd
begrijpen en leiden. Een peerd is als
een kind; het heeft altijd wel eens
neiging om stout te zijn en ongehoor
zaam en dan moet je tact hebben om
hem tot reden te brengen en er maar
niet op los ranselen!"
„En niet met je sporen krabben in
de warme pudding! Hè Rob?" plaagde
Eva.
„Die krabbers gebruik ik nooit", ant
woordde Rob. „Dat vind ik gemene
dingen! Maar ik zie daar in de verte
een paard aankomen."
„Ja", zei Constance, „ik ook. Dat zal
Jacques zijn"
Ze keken nu alle vier de afgelegde
weg af.
„Nee.... Gut!" kreet Eva eensklaps.
„Het is Tabor, maar Jacques zit er niet
meer op. Kijk maar!"
„Wat is dat nu?" vroeg de Baron, ter
wijl hij nu ook scherp toekeek met go-
fronste wenkbrauwen." Maar je hebt
gelijk kind. Het is Tabor, maar hij komt
daar in zijn eentje aan galopperen.
Zou hij nu waarachtig Jacques hebben
afgeworpen? Gauw maar!"
Baron de Raet was al sprekend .-nel
uit het zadel gekomen, stond op de
grond en reikte Eva de teugels van zijn
raard. „Hou even; ik zal Tabor op
vangen!"
„Past U op!" kreet Eva.
„Geen nood, „antwoordde ie oude
heer, die nu snel naar de ruiterweg
liep.
Ook Rob steeg af, zij het heel wat
minder vlug en handig dan zijn oom.
„Constance", sprak hij. „wil jij dit
gedierte van mij zo lang onder Je hoede
nemen; ik zal oom toch moeten bij
staan!" en hij gaf de dikke freule de
teugels van zijn paard in handen.
„Och Rob. Oom kan 't best alleen!"
riep Eva. „Pas jij maar op dat je ge'-n
trap krijgt van zo'n galopperende pud
ding, want dat komt aan!"
(Wordt vervolgd)
De zaak-Lunshof voor
Op 11 Januari van dit jaar pu
bliceerde de hoofdredacteur van
Elseviers Weekblad, de heer H. A.
Lunshof, een artikel getiteld „Een
bloemlezing uit de geheime notu
len van Linggadjati" in zijn blad.
Op 28 Maart 1947 werd hij als ge
tuige Voor de rechter-commissaris
te Amsterdam geroepen om te ant
woorden op de vraag van wie hij
de gegevens, in genoemd artikel
verwerkt, had ontvangen. De heer
Lunshof weigerde bekend te ma
ken wie zijn zegsman was en ant
woordde: „Ik beroep mij ter recht
vaardiging van mijn weigering op
hetgeen ik als journalist gevoel als
mijn beroepsgeheim."
Als gevolg van deze weigering had
de heer Lunshof zich gisteren voor de
arrondissementsrechtbank te Amster
dam, gepresideerd door Mr. V. G. A.
Boll, te verantwoorden.
De verdediging, waargenomen door
Mi. P. S. Gerbrandy, had één getuige
a décharge opgeroepen, de journalist
Mr. M. Rooy, hoofdredacteur van de
Nat. Rotterdamse Courant, om als
deskundige de zaak Lunshof te belich
ten.
Op de vraag van de verdediger wat
de gevolgen zouden zijn indien de heer
Lunshof zijn zegslieden voor de rech-
ter-oommissaris had genoemd, ant
woordde Mr. Rooy: „De reactie onder
de journalisten zou zijn, dat Lunshof
als eerloos journalist zou worden be
schouwd.
De pers heeft niet alleen tot taak het
publiek mede te delen wat er in het
openbaar geschiedt, doch ook indien zij
zulks in het algemeen belang wenselijk
acht te onthullen wat er in het ver
borgene voorvalt.
Vaak worden aan journalisten gege
vens in een sfeer van vertrouwen ver
strekt door hoge functionarissen. Deze
gegevens mogen vaak worden gepubli
ceerd en het komt dikwijls voor dat
de journalist het verzoek krijgt de
naam van zijn zegsman te verzwijgen,
b.v. wanneer het regeringsbeleid het
noodzakelijk maakt dat op een bepaald
psychologisch moment de regering als
zegsman ongenoemd blijft".
De officier van justitie, Mr. J. W. A.
M. Smit, gaf als zijn oordeel te kennen,
dat een journalist niet het .recht heeft
zich te beroepen op beroepsgeheim. Het
beroepsgeheim geldt volgens Mr. Smit
niet voor de journalist. Evenmin als
voor een bankier of een accountant.
He. beroepsgeheim erkent Mr. Smit
alleen voor predikanten, artsen, advo
caten en notarissen.
Hij eiste tenslotte tegen de heer
Lunshof een geldboete van f 100.sub
sidiair 15 dagen hechtenis.
De verdediger begon zijn pleidooi
met een aantal gevallen aan te halen,
waarin, volgens rechterlijke uitspraak,
het beroepsgeheim van de journalist
wordt erkend. „Het ambtgeheim geldt
niet alleen volgens wet, wettelijk voor
schrift of beroepseed. Het geldt ook
niet voor de advocaat, de predikant en
de Rooms Katholieke geestelijke. Toch
wordt voor hem het geheim wel er
kend."
Journalisten kunnen hun beroep niet
uitfoefenen wanneer zij niet het recht
tot geheimhouding hebben. Als de -*aat
er in zou slagen de journalist tot spre
ken te bewegen, zou de bron verstopt
raken waaruit hij zijn inlichtingen
krijgt. Er zou geen goede objectieve
voorlichting mogelijk zijn en de vrij
heid van de pers, die 4->t het geweten
var. het volk spreken moet, zou zo
danig worden beknot dat zü haar taak
niet meer zou kunnen vervullen.
De verdediger besloot met te zeg
gen: „Ik vraag ontslag van rechtsver
volging op grond van het feit dat er
wel degelijk een beroepsgeheim voor
de journalist bestaat en beroep mij, zo
het Hof anders mocht oordelen, op
overmacht".
Uitspraak op 15 October a.s.
(ingezonden mededeling).
