Dr. Wimmer klapi uit de school Woningnood leidt tot schandaaltjes Vandaag TERRA INCOGNITA VAN fsJABIJ Wij spelen Bridge Een drama in twee bedrijven Ernstige rel te Leiden Hitier, een tweeslachtige persoonlijkheid Onbekendheid met Nederlandse aard Zweden Paradijs a Alcohol vloeit rijkelijk door J. D. VAN EXTER door F. DE SINCLAIR Dronken student neergeschoten EN VE De onenigheden, tussen Hitiers naaste medewerker uit de partij Bohr- mann en de reichsführer der SS, Himmler, die hun weerklank vonden in een, steetfc sterker naar buiten tredende, openlijke vijandschap tussen de NSDAP en de SS, werden grotendeels veroorzaakt door Hitier zelf. die dikwijls tegenstrijdige beslissingen nam en wiens bevelen veelal voor tweeërlei uitleg en uitvoering vatbaar waren. Zo luidt het commentaar van Dr. Friedrich Wimmer, destijds door Seyss- Inquart in ons land aangesteld als Commissaris-Generaal voor Bestuur en Justitie, over deze twisten, die tijdens de oorlog in alle bezette gebieden door de bevolking met nauwverholen leedvermaak werden gevolgd. Dr. Wimmer definieerde Hitiers twee slachtige persoonlijkheid als volgt: Enerzijds was de Führer een fanaticus, een bezetene, een profeet, die het als gijn zending zag het nationaal-socialis- me over de gehele wereld te brengen; anderzijds was hij een politicus, die in koel en nuchter overleg, maar ook met diplomatieke handigheid moest hande len, In volkomen overeenstemming met gijn karakter en aanleg trof hij, soms ook opzettelijk, tegenstrijdige beslissin gen, die door zijn partij- en SS-leiders op verschillende wijzen werden uit gelegd. Het waren deze verschillende uitvoeringen van Hitiers orders die de slechte verhoudingen tussen partij en SS toespitsten. Hitier zo zeide dr. Wimmer voorts „war ein grosser Folksführer, aber kein Staatsman und vor allen Dingen kein Aussenpolitiker." Niettemin was de Führer tot zijn dood toe de onbe streden leider van het Duitse volk ge bleven en Himmler een zijner trouw ste medewerkers. Wat de partij aan gaat, deze had te veel profiteurs ge teld. DE ROLLEN OMGEKEERD Dr. Wimmer, het minst beruchte lid van het viertal commissarissen-generaal in ons land, bevindt zich op het ogen blik op de plek waar honderdduizenden joden werden vermoord; in het con centratiekamp Dachau. De geallieerde autoriteiten houden er op het ogenblik vele Duitse oorlogsmisdadigers gevan gen. De gevaarlijksten onder hen (en daartoe behoort ook Wimmerzijn op gesloten in een bunker en worden door overigens niet al te zachtzinnige Poolse soldaten bewaakt. Aldus vertelde dr. A. E. Cohen, het hoofd van de afd. voorbereiding publi caties van het Rijksinstituut voor Oor logsdocumentatie, tijdens een perscon ferentie die hij hield na zijn terug komst van een reis door Duitsland. In Dachau heeft hij bijna 2 dagen lang de gelegenheid gehad dr. Wimmer te ondervragen. SEYSS-LNQUART KOOPT NIET ZWART. Wimmer had Seyss-Inquart leren kennen in 1936, toen zij elkaar op een bjjeenkomst van eenbijbelkring, waarbij Seyss een inleiding hield, had den ontmoet. Op 20 Mei 1940 ont ving Wimmer telegrafisch verzoek van de Rijkscommissaris naar Neder land komen en kreeg zijn aanstelling als Commissaris-Generaal voor Be stuur en Justitie. Een grote depres sie, zo verklaarde Wimmer verder, had zich van de Rijkscommissaris meester gemaakt toen geheel tegen zijn verwachtingen in het Nederlandse volk in Februari 1941 met een machtige staking tegen het Duitse regiem had geprotesteerd. Het meest had Wimmer zich verbaasd over de correcte levenswijze van Soyss-Inquart. Verscheidene malen was Wimmer in Den Haag bij hem rp bezoek geweest en bemerkte dan. dat de familie niet alleen zeer sober, maar ook zonder vlees de maaltijd gebruikte, omdat het vleesrantsoen reeds op was. KLEURPOTLODEN. Wimmer deed nog een interessante Wij vragen uw aandacht voor het volgende spel, dat op een kleine wed strijd viermaal werd gespeeld. Een maal moest 3 harten gespeeld worden door West ('t contract werd precies ge maakt Tweemaal werd rondgepast en de vierde maal werd (wel een groot verschiltussen N-Z een contract be reikt van groot slam ruiten (geredou bleerd) te spelen door Zuid. 2 kaartverdeling was als volgt: S. 9-7-6-3 H R. b-10-7-6-4-2 KI. a-h-6 S. H. R. Kl. 8 h-4-2 h-v-10-5-4-3-2 9-5 S. H. R. v-b-10-8-5 a-9 h. Kl. brlO-7-5-4 mededeling: het recht op het gebruik van kleurpotloden. Het was een on geschreven wet in nazi-Duitsland, dat alleen ministers hun kanttekeningen op br.ven met een groen potlood mochten maken. Aan Wimmer was de kleur oranje toegewezen. Daar mede is het raadsel opgelost, waar voor velen zich zagen geplaatst, die belast met het opsporen en onderzoeken van Duitse documenten aantekeningen op brieven in de meest vreemdsoortige kleuren aan troffen. Als grootste fout van de Duitse politiek hier te lande merkte Wim mer aan; de onbekendheid met de Nederlandse aard. De Nederlanders waren volgens hem relatief objec tieve lieden, die overigens gaarne neen zeiden, maar deze gewoonte ook onder elkaar botvierden. „In Nederland", zo mo.-kte hij op, „ben ik Engeland gaan begrijpen". Hij schilderde Schmidt als een fana ticus. Rauter, die steeds een fel tegen stander van Schmidt was, weigerde aanvankelijk de begrafenis van Schmidt bij te wonen. Himmler ant woordde toen echter aan Rauter, dat hij er wel naar toe moest gaan, „om dat 't gerucht als zou de SS Schmidt hebben vermoord anders nog meer voedsel vinden". Himmler's archieven. Van deze correspondentie heeft het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen tatie afschriften aangetroffen in het geheel in tact gebleven archief van Himmler. Binnenkort zullen 20.000 fo- tocopieën van voor ons land belang rijke stukken naar Amsterdam worden gezonden. Er is vooral uit gebleken welke intense belangstelling Himmler voor ons land toonde. Bijna dagelijks stuurde Rauter hem een vrij uitvoerig overzicht van de stand van zaken. De ze overzichten worden thans bij het vooronderzoek tegen de voormalige General-Leutnant der Polizei gebruikt. Reeds verscheidene malen heeft men Rauter het diens eigen archief is Terwijl de voorbereidingen voor het proces tegen Rauter zodanige vorde ringen maken, dat de SS-Gruppenfüh- rer binnen afzienbare tijd voor zijn Nederlandse rechters zal worden ge leid, is over de berechting van dr. Wimmer nog geen enkele beslissing getroffen. De vraag of de geallieerde bezettingautoriteiten hem daartoe aan Nederland zullen uitleveren, kan nog niet worden beantwoord. NEPTUNUS—VOLEWIJCKERS 3—2. Het eens zo machtige Volewijckers incasseerde zijn derde nederlaag in suc cessie door van Neptunus te verliezen. Een aanval op het Amsterdamse doel. houcen de in de „Horeca", ver enigde hotel-, restaurant- en café houders, in 's Hertogenbosch een bondsdag; speelt de bekende Nederlandse pianist George van Renesse op een huisconcert bij de Nederlandse gezant te Oslo; doet de Amsterdamse tuchtrech ter uitspraak in de zaak tegen „De Bijenkorf'; worden de deelnemers aan de in ternationale luchtvaartrallye van België naar de Congo in Coster- mansstad verwacht; is 't de openingsdag van de krui denierstentoonstelling ,.U en Wij", die te Amsterdam in het R.A.I.- gebouw gehouden wordt. (Van een U.P.-correspondent). Zweden, gedurende de oorlogs jaren de neutrale oase in Europa en nadien door allen benijd om zijn welvaart en door velen beschouwd als een paradijs, heeft op de duur toch ook zijn aandeel gekregen in de economische en financiële pro blemen van reserves aan middelen Europa. De Zweedse buitenlandse betaal- zijn thans zo inaenge- V.S.V. is in a winning mood. Nu werd H.B.C. met een 31 over winning aan de zegekar gebonden. Als dat zo doorgaatDe keeper van V.S.V. slaat een aanval af. schrompeld, dat de directeuren van de Bank van Zweden het nodig hebben geoordeeld de Kroon te laten weten, dat „diepgaande" maatregelen ter controle van de gehele economie noodzakelijk zijn. De Bankdirectie stelt voor de bin nen- en buitenlandse economische po litiek van het land zodanig in de hand te houden, dat de situatie niet slechter kan worden. Zij bepleiten een verbod tot loonsverhoging, beperkende bepa lingen op beleggingen, bezuiniging op de staatsuitgaven, gedwongen sparen van particulieren. De enige manier om de bestaande kloof tussen vraag en aanbod te overbruggen, is volgens de Bank, een krachtige bezuinigingsactie, gepaard gaande met een aanzienlijke oovoering der productie. Daarvoor zou Zweden desnoods „arbeiders uit het buitenland moeten importeren". Het systeem van exportvergunningen dient te worden herzien, waarbij overwegin gen van deviezenwinst het zwaarst moeten wegen. De actie der regering om de exnort te vergroten en de import te verminderen, aangekondigd in Maart j.1., is een mislukking geworden, zo menen de bankdirecteuren. De netto reserves der Staatsbank aan buitenland se deviezen zijn met ongeveer 2200 mil- lioen kronen teruggelopen en bedragen nog slechts een 600 millioen op 1 Oct. De dagen van rozengeur en mane schijn in de Zweedse economie zijn dus klaarblijkelijk voorbii en dezelfde pro blemen van deviezenschaarste en on gunstig verschil tussen import en ex port als in de meeste andere Europese landen doen zich al gevoelen. Stockholm op de huizenjacht. Er is nog een ander probleem, dat Zweden gemeen heeft met het over grote deel der na oorlogse wereld. Dat is het huisvestingsvraagstuk. Stockholm vooral, maar ook tal van provincieplaatsen, lijden onder een wanhopige woningschaarste. Van de 60.000 Stockholmers, die op huizen jacht zijn, zijn er slechts 200 in ge slaagd een woning te vinden in de afgelopen zes maanden. Van die scha re wanhopigen leven er 3000 in wer kelijk onhoudbare omstandigheden en hun gezondheid wordt ernstig be dreigd- Geen wonder, dat de grote Zweedse dagbladen wonderlijke advertenties bevatten. Zo verscheen dezer dagen in Svenska Dagbladet een twee koloms annonce op de voopagina: „1000 kro nen voor degeen, die een twee- of drie kamer flat kan bezorgen". En andere zoeker adverteerde: „Eén of twee flats beschikbaar in een huis. mits dit huis wordt gekocht voor 400.000 kronen". Andere adverteerders bieden een ge meubileerde kamer in het centrum van de stad aan. on voorwaarde, dat de huurder een 3000 kronen leent, een baantje bezorgt of een dochter, die zingt, aan een engagement helpt. Juist in deze moeilijke toestand van woningnood heeft de Staatscommissie voor het bouwvak verordend, dat de woningbouw met October met 20 per cent verminderd moet worden. In plaats van de voorgenomen 65000 wo ningen, die Zweden zou gaan bouwen, zullen er in het komende jaar niet meer dan 50 000 verrijzen. Stockholm met 60.000 „daklozen" zal slechts 9600 nieuwe woningen krji<»>m. Po on-za-k van die beperkte huizenbouw is de schaarste aan materialen, zoals cement, ijzer, spijkers en sanitair. De borrel in trek. Overigens: aan één ding schijnt zeker geen gebrek te zijn in Zweden, als men de statistiek bekijkt. De Zweden ge bruikten in 1946 5 liter sterkte drank, 2,6 liter wijn en 21.8 liter bier oer hoofd per jaar, een zuiver alcoholverbruik van 3.5 liter per hoofd, met inbegrip van kinderen en geheelonthouders. De gevolgen? 29.502 processen-verbaal we gens openbare dronkenschap.... flnnvnght R.D.P S. a H. b-8-7-6 R. a-v-8-3 Kl. v-9-3-2 West kwam uit met klaver 8 en het 'Pel verliep als volgt: le slag: kl. 8-aas-4-2; 2e slag: N. ruiten boer-heer-aas-5; 3e slag: ruiten vrouw- 9-2-sch. 5; 4e slag: schoppen aas-2-3-8; 5e slag: Zuid harten 6-2-N. ruiten 4-9; 6e slag: N. sch. 6-10-Z. ruiten 3-4; 7e 8,ag: Zuid harten 7-4-N. ruiten 6-aas; 8e slag: N. Sch. 7-boer-Z. ruiten 8-heer; 9e slag: Zuid harten 8-10-N. ruiten 7- °ost klaver 5; 10e slag: Noord klaver heer-7-3 en West harten 3; 11e slag: nu Noord ruiten 10 en Oost is in dwang. Gooit hij klaver weg, dan gooit Zuid harten boer weg en de twee laatste 'lagen zijn voor de klavers van Zuid. Gooit Oost sch. vrouw weg. dan maakt Noord eerst s-h. 9 en daarna Zuid kl. Vrouw. „Nee, dat begrijp ik wel. Dan zou je dat al wel dadelijk hebben gezegd. Maar wat er zo om het geval heen ge beurde. Hoe is dat vanmorgen ge gaan? De freule belde op nietwaar?" „Jawel". „Nam jij die telefoon op?" „Nee, toen ik., of jawel, zeker; ik begreep zo gauw niet wat u bedoelde. Ik nam die telefoon op. „Doe je dat altijd?" „Meeal wel, behalve natuurlijk als ik niet thuis ben." „En wat zei de freule?" „Nou dat ik dadelijk met de grote Packard moest komen en een paar dekens moest meebrengen, want dat meneer Jacques van zijn paard was gevallen en niet lonen kon. „En dat deedt je?" „Jawel Inspecteur. Direct toen „Direct toen?" „Wat zeit u?" „Ja. ik b-grijp niet. wat je wou "»gen. Toen reed je dus naar Am stelveen?" „Jawel, dat bedoel ik." „Goed. En toen?" „Nou, toen bij de Koenenkade trof ik de freule en die heeft me toen ge wezen, waar ik zijn moest, 't Was maar een lastig gedoe, eerst over die rulle weg en toen op dat bospad. Maar afijn, 't ging toch en toen lag daar meneer Jacques voorover op de grond en dood; een verschrikkelijk gezicht". „Ja, ja, dat spreekt, zoiets is erg schokkend. En toen hebben jullie het lijk samen in de wagen gedragen en hierheen gebracht?" „Jawel." „Haalmans, had meneer Jacques vijanden?" „Niet dat ik weet. Inspecteur." „Heb je enig idee, wie de dader zou kunnen zijn?" De knecht klemde de dikke lippen op elkaar en schudde dan het hoofd. „M-neer Jacques was een stille man en een goeie vriendelijke man; ik kan me niet voorstel'en. dat iemand hem naar het leven zou staan." „Maar die hem vermoordde dacht daar toch anders over." „Ja. dat is zo Misschien dat heb ik al gedacht verkeerde persoon voorgehad." „Dat is mogelijk Hoe lang reed ie er over van de Ba-a-"" t0t de plaats waar het Hik zowat lag?" Precies twint'" nvn-'len: dat weet ik, want ik had op mijn horloge ge keken toen ik wegreed en toen was het kwart voor tien en toen ik bij de freule kwam sloeg de kerktoren aan de Kalfjeslaan net tien uur; nou en toen was 't nog vijf minuten." „Juist. Nou, Haalmans dan heb ik je verder niets meer te vragen en kun je wel gaan. Dank je." „Tot uw dienst, Inspecteur" en Haalmans sloeg even zijn hakken te gen elkaar en verliet de kamer. Maar nog eer de deur dier kamer j geheel gesloten was werd die al w er opengeduwd door het binnenmeisje, een vrij onbeschroomd 'juffTtje van een jaar of twintig met een K nataal wipn usje en heldere blauwe ogen, dat lachend naar Bunt knikte. „O. dat is zeker Leentje," zei Bunt. JawelHelena Hendrika van Oort oud 23 jaar ongelu-vd en nooit gehuwd geweest, beroep dienstbode kamenier bij Baron de Rast, Keizers gracht nummer „Ja. ja. 't is al mooi, hoor!" viel Bunt haar in de rede. „Hoe zee ik dat, meneer?" „Buiteneewoon!" prees Bunt lachend. „Ik zou haast denken dat je erg veel met de politie in aanraking bent geweest'" „En of! Ik ben op de bon geslingerd dcor d'» smeris op de I-eHsestraat on-dat ik door het stoplicht ree.... 'n Echte comro-nist. dat loeder. Nou en toen most ik later voorkommen op de Weteringschans. Drie gulden boete. Afijn dat viel nóg mee, ze had den mij al gezeid dat je er 'n week voor moest zitten op 't Rooie Dorp. Maar 't was toch vals van die knul want me vriendin...." „Ja, ja, dat gaat zo", onderbrak Bunt nu maar de woordstroom, „maar vertel me eens Leentje; ik kom hier natuurlijk naar aanleiding van dat verschrikkelijke geval met meneer Jacques. Wat heb jij daar van mee gemaakt?" „Meegemaakt? Nou, meneer, eigen lijk niks anders dan dat juffrouw Tromp tegen me zee: Dirk mot met de wagen naar Amstelveen, want me neer Jacques is in ene niet goed ge worden." „En toen?" „Nou, en toen most ik Dirk z-»cken en die was in de garage." „Wat deed hij daar?" „Ja, wat dee-ie daar? Hij was bezig met de kleine wagen van de Freule". „Maar toen je dat gezegd had van meneer Jacques?" „Toen is-ie sebiet met de grote wa gen weggegaan." „Schrok Dirk niet toen je dat zei?" „Nou, die is niet zo schrikachtig." „En toen wat later kwam de wagen terug met het lijk?" ordt vervolgd Zondagavond te half tien heeft zich op de Stationsweg te Leiden een ern stige ordeverstoring voorgedaan. Op deze tijd werden twee aldaar surveil lerende agenten er door een onbekende man op attent gemaakt, dat op de Stationsweg een man liep, die onder de invloed van alcohol het publiek las tig viel, o.a. door burgers de hoeden van het hoofd te slaan. De agenten van politie troffen deze man inderdaad aan, doch deze weigerde te voldoen aan de sommatie om zich te verwijderen. Toen de agenten hem daarop wilden over brengen naar het bureau, verzette deze man, de 26-jarige student S., zich hier tegen. Hierbij ontstond een vechtpartij, waarbij zich ook een aantal militairen en burgers mengden, die zich eensge zind tegen de politie keerden. De agen ten trachtten met een gummistok de orde te herstellen, doch het kwam zo ver, dat een der militairen een der agenten de gummistok ontrukte. Deze man werd later ingerekend. Intussen was S. bij zijn worsteling in het gelaat gewond. Nadat enige waarschuwings schoten gelost waren, konden de agen ten zich met hun arrestant naar de woning van een aldaar gevestigde arts begeven, om de arrestant te laten ver binden. Toen zij zich op de stoep van deze woning bevonden, drong het pu bliek in massa op om de student te ontzetten. Hierbij werden de agenten gescheiden en werd vanuit het publiek met stenen gegooid, waardoor een der agenten aan het hoofd werd getroffen. Deze agent trok daarop zijn pistool en loste een waarschuwingsschot. Direct daarop schoot hij weer, met het gevolg, dat zijn arrestant in het onderlijf ge troffen werd. Toen deze ineenzakte liet het publiek zijn aanvalshouding varen en trok zich terug. De getroffen stu dent S. werd naar het Academisch Zie kenhuis vervoerd, waar hij in de nacht is overleden. Een der agenten, van wie het uniform gescheurd was en de lin kerarm gekneusd, werd eveneens in dit ziekenhuis verbonden. WOENSDAG 8 OCTOBER HILVERSUM I, 301 m., geeft Nieuws om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. VARA: 7,30 Fred Astaire zingt. 8,18 Morgenklan ken. 9,00 Kamermuziek. VPRO: 10,00 Morgenwijding. VARA: 10,45 Romance sentimentale. 11,00 Non stop (gr.pl.). 17,00 Ensemble Vincentino. 12,38 Teno ren-parade 1,20 Ramblers. 2,00 „De rode pony" van John Steinbeek. 2,15 Jeugdconcert: 3,45 De Regenboog. 4,15 Kinder-programma. 5,15 Johan Jong 5,35 Malando speelt tango's en rum ba's. 6,30 Ned. Strijdkrachten. 7,15 Joop de Leur en Tony Schifferstein. o 15 Opera muziek. 9,15 De dagen van je leven (hoorspel). 10,15 Isaac Stern (viool) en Alexander Zakin (piano) spelen de sonate no. 2 van Beethoven. 10.45 In de tuin der poëzie. 11,15 Licht avond concert. HILVERSUM n, 415 m., geeft Nieuws om 7, 8, 1, 7, 8 en 10,30 uur. NCRV: 7,30 Koorzang. 8,30 Ochtend-potpourri. 9,35 Klassiek morgenconcert. 10.30 Morgendienst. 11,25 Populaire orkest werken. 11,45 Amati-trio. 12,30 Bij zondere dienst voor de bank- en zaken wereld. 1,15 „Sangh en Spel". 2,00 Orgelconcert. 3,00 Kamer-orkest. 9,00 Populaire piano-platen. 4,45 Voor onze jongens en meisjes. 6,00 Nederlands Ka merkoor. 6,30 Radio-Volksuniversiteit. 7,45 Engelse les. 8,15 Radio Philhar- monisch Orkest. 9,45 Gezellig program ma. 10,45 Avondoverdenking. 11,09 Sweelinck kwartet. 11,30 Avond-pot pourri. Te Bazel zal van 5 tot 8 October een congres voor medici uit Nederland, België, Luxemburg en Zwitserland ge houden worden. Waarschijnlijk is dit een van de weinig congressen, waarop niet zal worden gebazeld. De Friese fokstier Aukje's Eduard, die voor 40 mille naar Zuid-Afrika is verkocht, zal 11 October scheep gaan. Het schijnt, dat het dier aan deze zeereis stierlijk het land heeft. In een van de bla den wordt de vraag opgeworpen, of er nog een kankervraagstuk bestaat. Men behoeft er slechts de verslagen van de besprekingen in de Veiligheidsraad op na te lezen om deze vraag bevestigend te kunnen beantwoorden. De ver wachtingen voor de viering van Alk- maars Ontzet zijn hoog gespannen. Het belooft, zo het weer meewerkt, ontzet tend druk te worden. Op het schiereiland van Sorrento is een bus met 22 passagiers van een 135 meter hoge helling naar beneden gestort Veertien personen werden gewond in de ziekenhuizen opgenomen, blijkbaar uitsluitend buspatiënten. De Rot terdamse politie heeft in de Atjehstraat een Chinese opiumschuiver gearres teerd. Er kon juist de hand op hem worden gelegd voordat hij ging schui- ven- Een aantal tippelaars heeft met het weekend een wandeling van Brussel naar Rotterdam gemaakt over een afstand van 150 km. Er zijn nog altijd mensen die zich het vuur uit de sloffen lopen. Uit de Ver. Staten wordt gemeld, dat waarschijnlijk de eerste tijd de atoomenergie het brand stoffen gebrek in Europa niet zal kun nen oplossen. Dan doen we het in de komende winter nog maar weer met turf. Tot slot nog goed nieuws: Nederland gaat motorrijwielen bouwen. In Amsterdam komt een fabriek met 25C man personeel. Met volle vaart vooruit!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 3