Arabische militaire actie in Palestina Australisch amendement op Russische resolutie EINDE VAN EEN ILLUSIE Weerbericht Vrijdag 10 Oct. '47. VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN ?0e Jaargang m>. 7632 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Liga neemt resolutie aan De staking bij de „Holland" Vastgestelde winstmarges voor groen- tenhandel Raketproef in Engeland Amerika en België verwerpen Sovjet-voorstel Deel van nazi-goudvoor raad gevonden Sovjet-Unie zal Balkan commissie boycotten BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Giro 434000 Dir.: J. Bijlsma ELDERSE HUMT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 cent. Abonnementen: per kwartaal 3.90. VVrnd Hoofdredacteur: Jae. Broersen, Rayonredacteur C'. A. Dekkers DE DOOPPLECHTIGHEID VAN PRINSES MARIJKE IN DE DOMKERK TE UTRECHT. EEN OVERZICHT TIJDENS DE DOOP. Naar de secr.-gen. en stichter van de Arabische Liga, Azzam Pasja, heeft medegedeeld, hebben de ministers presidenten van Syrië, de Libanon, Irak, Transjordanië en Egypte in een geheime zitting in het Libanese berg plaatsje Aley besloten om „militaire actie" aan te bevelen in geval de En gelsen uit Palestina zouden terugtrek ken. „Wij zijn het eens geworden over ai- gemene maatregelen en over bepaalde militaire maatregelen", aldus Azzam Pasja, „doch wij hebben de mogelijk heid van economische sancties nog niet besproken. De aanbevelingen van de ministers-presidenten zullen aan de vol ledige vergadering van de Arabische Liga worden voorgelegd". De voltallige vergadering van de Arabische Liga heeft met algemene stemmen de resolutie, waarin op de Arabische staten een beroep wordt gedaan alle mogelijke militaire hulp voor Palestina te „mobiliseren" om het hoofd te bieden aan de Joodse bedreiging van de veiligheid van Palestina, aanvaard. Azzam Pasja, secr.-gen. van de Arabi sche Liga, heeft verklaard, dat hij reeds aanbiedingen van vroegere Britse officieren van leger en luchtmacht heeft ontvangen om aan Arabische zijde te vechten. Aan het slot van de vergade ring deelde Azzam Pasja een corres pondent van Reuter mee, dat Egypti sche en Syrische troepen reeds optrek ken naar de Palestijnse grenzen om gereed te zijn militaire, morele en eco nomische steun aan de Palestijnse Ara bieren te verlenen wanneer de Britten zich uit het land terugtrekken. MEER WIND. IETS KOELERE NACHT. Na het oplossen van de mist enkele overdrijvende wolkenvel den, maar vrijwel overal droog weer. Zwakke tot matige, over wegend Zuidwestelijke wind. On geveer dezelfde temperatuur als gister. Heeft haar terugslag in de provincie Reeds 45 dagen duurt de staking bij de Meelfabriek Holland te Amsterdam en er zijn nog geen tekenen, die op een hervatting van de werkzaamheden wij zen. De directie ziet dit conflict als een strijd met politieke achtergrond tussen E.V.C. en de erkende vakbonden. Zij heeft de overtuiging, dat verscheidene arbeiders gaarne aan het werk zouden gaan, maar dit uit vrees voor represail les niet durven. De directie neemt aan, dat juist de Holland voor deze strijd is uitgekozen, daar het hier een belang rijk bedrijf betreft met een betrekke lijk klein aantal employe's, waardoor 't verstrekken van uitkeringen aan de sta kers geringe lasten oplegt en het con flict dus met geringe middelen voor on bepaalde tijd kan worden voortgezet. Een bemiddeling van de overheid is niet te verwachten zolang de voedsel voorziening geen gevaar loopt. De di rectie heeft besprekingen gevoerd met de betrokken departementen van land bouw en sociale zaken, die de ontwik keling nauwlettend volgen. De situatie is echter, waar het de meelvoorziening betreft, bij voortduring zorgelijk. Is er normaal bij de Holland en de Ceres een voorraad van 5 a 6 weken, thans is deze slechts voldoende voor enkele dagen. D" kleinste verstoring in aanvoer zou de broodvoorziening van de hoofdstad 111 gevaar kunnen brengen. De staking bij de twee meelfabrieken beeft ook haar terugslag in de provincie, aangezien daar geen meel in de pak huizen kon worden opgeslagen voor wintervoorraad en men dus van de hand in de tand leeft. Intussen gaat de modernisering van de Holland, een groot project, waaraan engeveer 50 arbeiders werken en waar mee een bedrag van f 2 millioen ge beid is, ongestoord door. De dikwijls optredende oneven wichtige verhouding tussen de groen- tenprijzen voor de consument en de inkoopprijzen van deze producten op de veilingen heeft de regering aan leiding gegeven tot het doen vast stellen van handelsmarges, die ten hoogste een bepaald percentage van de kostprijs voor de handel mogen uitmaken. Het bedrijfschap voor groenten en fruit heeft een door de minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning goedgekeurde verordening uitge vaardigd, krachtens welke de groothan delaar in groenten zijn kostprijs (be staande uit de door hem betaalde vei- lingprijs, de fusthuur en vrachtkosten mag verhogen met ten hoogste 12 Mochf de volgens deze norm berekende verhoging minder bedragen dan f 1.50 per eenheid (100 kg, 100 bossen of 100 stuks, naar gelang de aard van het product) dan mag dit bedrag van f 1.50 in rekening worden gebracht. De kleinhandelaar mag bij levering van groenten aan consumenten zijn kostprijs (bestaande uit inkoopsprijs, fusthuur en vracht) verhogen met ten hoogste 30 Indien deze verhoging minder zou bedragen dan f 3.per eenheid (100 kg, 100 bossen of 100 stuks) dan mag de kleinhandelaar f 3.in rekening brengen. De verordening inzake de vaststel ling van handelsmarges voor de handel in groenten treedt 10 October 1947 in werking. Engeland's eerste raket, gebouwd om bij een snelheid groter dan die van het geluid aërodynamische gege vens op te tekenen, is met succes los gelaten uit een moedervliegtuig, een Mosquito, dat op 11.500 meter hoogte boven de Atlantische Oceaan vloog. De snelheid van de raket ligt tussen 1400 en 1600 km per uur. Na een vlucht van slechts twee minuten dook zij in de Oceaan. Het resultaat van deze vlucht is door middel van auto matische zenders overgeseind naar een basis op de Scilly eilanden, waar des kundigen van het Britse ministerie van luchtvaart de gegevens uitwer ken. Als zij hiermee gereed zijn, na ongeveer een week, zullen nog meer proeven met dit soort raketten wor den genomen. Minister Jonkman hervat zijn werkzaamheden Naar het A.N.P. verneemt, zal mi nister Jonkman Maandag a.s. zijn werk zaamheden in volle omvang hervatten. In de Maandag te houden ministerraad zal, naar men verwacht, een beslissing worden genomen inzake de portefeuille van Overzeese Gebiedsdelen. H.K.H. Prinses Juliana met Prinses Marijke en Prins Bernhard bjj het verlaten der kerk. Sumatra's Oostkust autonoom Bjj besluit van de luitenant- gouverneur-generaal, dr. van Mook, gedateerd 8 October, Is ingesteld „het autonome gebied van Sumat-ra's Oostkust". Wilde varkens in Noord-Limburg Van beide oevers van de Maas in Noord-Limburg komen er nu dage- lijgs berichten over het optreden van wilde varkens, die zich slechts met grote moeite en ten koste van veel geduld verschalken laten. Inmiddels worden de dieren zo brutaal, dat er op sommige plaatsen bijzondere maatregelen genomen moe ten worden. De schoolkinderen, die over de Hamertse Heide naar de school te Wellerlooi trekken, zijn be- angst door ontmoetingen met wilde varkens. Veiligheidshalve worden de kinderen thans per autobus naar school gebracht. In de laatste dagen werden te Wellerlooi twee beren (mannetjesvarkens), drie zeugen en zeven biggen gesignaleerd. De Wel- lerlooiste jagers, die het toch al druk hadden met de jacht op vossen, die een ware plaag voor de kippenhou ders vormen, kunnen hun hart op halen. Arrestatie bij de N A C.O. De procuratiehouders en tit. ad junct-directeur van de Ned. Autocar Onderneming is door de afdeling col laboratie van de Haarlemse P.R.A. gearresteerd wegens hulpverlening aan de vijand. Een reeds bjj de Vel- zense P.R.A. aanwezig lijvig dpssier over V. is naar Haarlem opgezonden ter aanvulling van de d"°r aanw zige gegevens. Gisterochtend heeft de Veiligheids raad het debat over Indonesië her vat. De Amerikaanse afgevaardigde Austin verklaarde de Sovjet-resolu tie tot wederzijdse terugtrekking van de troepen niet te kunnen steunen. De Verenigde Staten verkozen de zaak aan de Commissie van Drie over te laten. Ook België verzette zich tegen het Sovjet-voorstel. De Belgische afgevaardigde Ferdi- nand van Langenhove, critiseerde het standpunt, dat Nederland alle schuld zou hebben en wijdde aandacht aan de berichten over republikeinse wreed heden. Hij verklaarde met nadruk, dat zijn land loyaal en volledig zou bij dragen tot een bevredigende oplos sing, als resultaat der bemoeiingen van de Commissie van Drie. Vervolgens kwam mr. van Kleffens aan het woord, die de Sowjet-resolu- tie onaanvaardbaar achtte voor ieder, wie het welzijn der burgerbevolking op Java en Sumatra ter harte ging. „Het is pure fantasie om te zeggen, zoals Palar Dinsdag deed, dat de le gerleiding de Nederlandse regering naar haar hand zet. De heer Palar, die tot 21 Juli Nederlands parlements lid is geweest, kon heel goed weten, dat in Nederland de suprematie der regering over de gewapende macht 'n artikel des geloofs is. Ik wens de goe de naam van onze soldaten naijverig te verdedigen." „De Chinese gedelegeerde zeide de indruk te hebben, dat ik de republiek Indonesia in haar geheel wilde be schuldigen. Wij hebben geen onenig heid met de republiek als zodanig. Wij hebben gehoopt met haar te kun nen samenwerken op Java, Sumatra en de rest van Indonesië een geluk kige, voorspoedige toekomst te verze keren op basis van vrijheid en volle dig zelfbestuur. Wij hopen nog, dat dit mogelijk zal zijn." „Wij gaven", aldus Van Kleffens, „volledig zelfbestuur aan Oostindonesië en Borneo, geheel overeenkomstig de wensen van deze gebieden. Is het denk baar, dat wij Java en Sumatra zouden weigeren, wat wij Oostindonesië en Borneo gebracht hebben? Wij hopen Professor Robert M. W. Kempner, plaatsvervangend procureur-generaal der V.S. te Neurenberg, heeft medege deeld dat een gedeelte van de gehei me goudvoorraad der nationaal socialis ten en een deel van hun buitenlands kapitaal thans gevonden is. Deze fond sen heeft de vroegere Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joachim von Ribbentrop, gebruikt om de diploma ten en ambassadeurs in het buitenland tot het laatst toe te blijven betalen. Een diplomaat, die het goud in olie papier gewikkeld in Zuid-Duitsland had begraven, heeft verklaard, dat hij het kort na de ineenstorting van Duits land heeft ontvangen. Het betreft Zwit serse valuta ter waarde van vijfhonderd pend sterling. dal de commissie van drie haar zegen rijke werk spoedig zal aanvangen en ik kan beloven, dat deze commissie mag rekenen op onze grootste mede werking." De Filippijnse gedelegeerde, Generaal Romula verklaarde: „In alle eerlijkheid moeten wij toegeven, dat het gevaar van represailles bestaat, indien de troe pen werden teruggetrokken". GROMYKO BESCHULDIGT In een rede van 25 minuten beschul digde de Sowjet-gedelegeerde, Gromy- ko, de raad er van de aandacht van de kernkwestie af te leiden. Hij brand merkte de Nederlandse regering als weloverwogen aanvaller en schuldige aan de oorlog in Indonesië met opzet telijk negeren van het bestandsbevel. Gromyko beschuldigde de Verenigde Staten en België ervan de Nederlan der:' aan te moedigen bij hun verove ring van Java en Sumatra. De Australische gedelegeerde kon digde tenslotte een amendement op de Russische resolutie aan en sprak zijn bezorgdheid uit over het onnodige uit stel van het „mythische consulaire rap port' De Veiligheidsraad zal het debat over Indonesië Zaterdagmiddag 4 uur Ne derlandse tijd hervatten. Naar Aneta van gezaghebbende zijde verneemt, houdt het Zater dag in te dienen Australische amendement in, dat de troepen van beide partijen moeten worden te ruggetrokken op 5 km van de stel lingen, welke zij op één Augustus, de datum van het bevel „staakt het vuren" innamen. De Australiërs zijn van mening, dat de geringe afstand tussen de beide legers in de meeste gevallen oorzaak is van wrjjving sedert het bestandsbevel. De Sowjet-Russische gedelegeerde Wysjinsiky heeft in de politieke com missie der V. N. verklaard, dat hjj de voorgestelde Balkancommissie zal boycotten. „Deze commissie is in strjjd met de grondbeginselen der V.N. en de Sowjet-Unie zal er niet aan deelnemen of meestemmen bij de verkiezing van haar leden", aldus Wysjinsky. De Joegoslavische afgevaardigde, Bebler, rees onmiddellijk van zijn stoel om Wysjinsky te danken voor „deze vrien delijke geste, die geheel in overeen stemming is met de principes, die de grote Sowjet-Russische democratie in spireren". Oscar Lange (Polen) verklaarde eveneens, dat zijn land geen deel wil uitmaken van de commissie. De Cubaanse gedelegeerde stelde voor, dat de grote vijf geen van alle aan de commissie zullen deelnemen. Hij werd gesteund door Venezuela en Mexico. De Amerikaanse afgevaardigde ver klaarde, dat het hem beter leek, dat de grote vijf wel zitting in de commis sie nemen, daar deze „een rechtstreeks politiek karakter" heeft. Ook Wit-Rusland, de Oekraine en Tsjecho-Slokawije weigerden deel uit te maken van de commissie. Onder enorme belangstelling begeeft de stoet zich naar de kerk te Utrecht. Toen Mussolini na zijn „heldhaf tige" veroveringstocht het Abbesijnse volk in zijn macht dacht te hebben, drukte hij als onderdaan zijn koning, Victor Emanuel de keizerskroon op het hoofd. Eensdeels lachte men om het potsierlijke en groteske van deze situatie, anderszins was het een waar schuwing, die wees op de groeiende drang van het fascisme naar de we reldheerschappij. Vooral Engeland en Frankrijk, de mogendheden, die een groot deel van het Afrikaanse werelddeel tot hun ko loniën rekenen, waren er lang niet lekker mee. De economische sancties, door de Volkenbond uitgeschreven, hielpen niet. De Negus „leeuw van Juda" zocht met zijn familie via Pa lestina toevlucht in Engeland en kwam tijdens een schietpartij in een volken bondsvergadering zelfs onder één der tafeltjes terecht Met lede ogen zag de wereld aan hoe Mussolini zijn macht vergrootte en voortdurend steviger op de troon van het dictatorschap kwam te zitten. Zijn ideeën over een nieuw Romeins keizerrijk schenen in vervulling te zullen gaan. De oude wereldzee werd al spoedig „mare nostrum" „onze zee" en de Romeinse studenten eisten voor de Franse ambassade de gebieden om Tunis en Nizza voor Italië op. Veld maarschalk Rommel begreep deze eisen en zorgde er later voor, dat de wensen in vervulling gingen. Intussen drongen na jaren van vriendschappelijke samenwerking op de morgen van Goede Vrijdag anno 1939 des Duce's troepen Albanië bin nen, moesten koning Zogoe en diens jonge vrouw Geraldine met een enke le dagen oude baby het land verlaten en was er weer een koninkrijk min der op de wereld. De militaire mach ten mobiliseerden zich. Ook in ons land werd een gedeeltelijke mobilisa tie afgekondigd. Mussolini's ster steeg hoger. Hitier vond in Benito een „goede vriend" en in innige samenwerking genoot Italië de eer in de zomer van 1940 het over rompelde Frankrijk in de rug aan te vallen en een verraderlijke dolkstoot toe te dienen. Twee jaar later werd de schimmel geroskamd, waarop de Duce gelijk een ceasar zijn intocht zou doen in Alexandrië. Het keizerrijk groeide. De illusie scheen werkelijk heid te worden. Doch El Alamein bracht het keer punt en de gealliëerde invasie bij Oran en Algiers zette een streep door de schone plannen van Duce en Füh- rer. Het paard ging weer op stal. Dit was het begin van het einde, dat zich voortzette in de verovering van Italië, de executie van Mussolini en de ondertekening van het vredes verdrag door een zwijgende Gaspieri op het Franse departement van Bui tenlands Zaken te Parijs. Abessinië zag zich reeds in 't voor jaar van 1943 als eerste bevrijde staat opgenomen in de rij der vrije volke ren. Over het lot van Italië's kolo niën werd echter nog niets beslist. Wel bracht Rusland een vage eis in de richting van een haven in Lybië naar voren, doch het geheel werd een on derwerp van later orde. Dit tijdstip is nu gekomen. Als wij dan de staatkundige kaart van het zwarte werelddeel eens voor ons ne men, zien wij dadelijk dat de ligging der bewuste gebieden aan de Noord en de Oostkust van Afrika niet on gunstig is en vooral voor Engeland en Frankrijk van zeer groot belang is, wie er de scepter zal zwaaien. Al mag de verschijning van de atoombom en de altijd groeiende betekenis van het luchtwapen vele oude opvattingen omtrent strategie omvergeworpen heb ben, juist het bezit van verspreide gebieden gaat hier weer een grote rol spelen. De schijnwerper van de wereldpoli tiek liet het zwarte werelddeel lang in het duister, doch dat zegt niets over de grote belangen, die hier verborgen liggen. Over de toekomst van de ko loniën zijn diverse meningen naar vo ren gebracht. De Ver. Staten hebben nog geen bepaald standpunt kenbaar gemaakt. Rusland is op zijn eerste wens teruggekomen en wil zekere ge bieden aan Italië teruggeven. Frank- rijks suggesties schijnen ook in deze richting te gaan teneinde grotere Ara bische invloed in Tunis en Marokko te weren. Engeland wenst Lybië niet meer onder Italiaanse controle en Cyrenaika als een autonome staat. De conferentie van plaatsvervangen de ministers van buitenlandse zaken te Londen zal thans een commissie voor onderzoek ter plaatse uitzenden. Wat hier tenslotte zal worden beslist is vrij onzeker, al zullen wij er niet ver naast zijn met de gedachte, dat ook hier de tegenstelling tussen de Westelijke democratiën en het Oosten een rol zal spelen. Beide wensen de sympathie van het nieuwe Italië en uit die verlangens zal dit land zeker voordeel weten te behalen. Doch een nieuw imperium zal wel niet meer verrijzen. AD INTERIM,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1