Prinses
zweert
trouw aan
Koning en Grondwet
Order „Staakt het vuren"
werd niet uitgevoerd
Prinses-Regentes in Ridderzaal
beëdigd
Weerbericht
Woensdag 15 Oct.'47. VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ejaargan
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Koning Gustaaf de
grijze monarch
Clayton neemt ontslag
Kardinaal de Jong
ere-doctor
Gebrek aan vertrouwen
bij beide partijen
Een half millioen boete
voor „De Bijenkorf"
Komt onze veestape!
door de winter?
Sportieve huisvrouwen
Vliegboot drijft rond
in de storm
Plan van Harriman
Reden tot leedwezen en dankbaarheid
Gespafinen verhouding
Brazilië-Sovjet Unie
Loos gerucht
Rantsoenbonnen voor
scheerzeep
De Indonesische kwestie
HELDERSE COURANT
Wrnd Hoofdredacteur: Jac. Broerscn, Rayonredacteur C. A. DekkeA
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Giro 434000
Dir.: J. Bijlsma
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per mm. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
15 woorden 1.elk woord
meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 3.90.
Met deze woorden heeft H.K.H.
Prinses Juliana gistermiddag in een
plechtige zitting van de Verenigde
Vergadering der Staten-Generaal in
de oude Ridderzaal in handen van
prof. mr. R. Kranenburg de eed afge
legd en de zware plichten van het
Koninklijk Gezag op haar schouders
genomen.
In gezelschap van haar Gemaal
begaf H.K.H. zich gistermiddag voor
deze plechtigheid tegen drie uur van
het Paleis Noordeinde naar het Bin
nenhof, waarbij de stoet dezelfde rou
te volgde als gebruikelijk is bij de
plechtige opening der Staten-Generaal
Bij het Paleis aan het Noordeinde
was een ere-wacht opgesteld gevormd
door een detachement van het Korps
Mariniers ter sterkte van 100 man
Bij het vertrek van H.K.H. deed de
Marinierskapel der Koninklijke Ma
rine, onder leiding van de eerste lui
tenant der mariniers Gijsbert Nieuw-
land, zich horen.
De stoet werd geopend door motor
rijders van het regiment Huzaren van
Boreel.
Van het gevolg der vorstelijke per
sonen maakten deel uit de opper-cere-
moniemeester van H.M. de Koningin,
mr. G. C. D. Baron van Hardenbroek.
de chef van het militaire huis van
H.M., Schout bij Nacht N. A. Rost van
Tonningen en de adjudanten kapitein
Buhrmann en luitenant ter zee der
eerste klasse F. Steinmetz.
De stoet werd gesloten door een es
corte van 25 motorrijders van het re
giment huzaren van Boreel.
Langs de weg, welke de stoet volg
de, hadden velen zich een plaatsje
gezocht. Bij het passeren van de auto
met het Prinselijk Paar weerklonk
overal gejuich.
Bij de Ridderzaal was een ere-wacht
van 70 man van het Regiment Prinses
Irene opgesteld.
Inmiddels hadden zich in de Rid
derzaal met de leden der beide Ka
mers van de Staten-Generaal een groot
aantal autoriteit"- verenigd, zodat de
zaal nagenoeg dezelfde aanblik bood
als de verenigde vergadering, waarin
H. M. de Koningin de Troonrede
Pleegt uit te spreken. Met de leden
van het Kabinet en, de leden van de
Raad van State hadden voor het voor-
zittersgestoelte tevens plaats genomen
t staatshoofd van West-Borneo, Sultan
Hamid II van Pontianak, dr. P. Kas
teel. gouverneur van Curacao en de
hee» Da Costa Gomez, vertegenwoor
diger van Curacao in Nederland.
Verder waren o.a. aanwezig vele le
den van het corps diplomatique en le
den der Hofhoudingen.
Vóór de aanvang der plechtigheid
heeft de voorzitter Prof. Mr. R. Kra
nenburg, voorzitter der Eerste Kamer,
de verenigde vergadering geopend en
als leden der commissie van in- en
uitgeleide van de vorstelijke-personen
aangewezen: Mr. J. R. H. van Schaik,
voorzitter van de Tweede Kamer, lid
van de K. V. P. (voorzitter der com
missie), J. van de Kieft, voorzitter
van de Eerste Kamerfractie der P. v.
d. A. (onder-voorzitter der commissie),
Mr. G. C. J. D. Kropman, voorzitter
van de Eerste Kamerfractie der
K. V. P., Mr. P. C. M. Romme, voor
zitter der Tweede Kamerfractie der
K. V. P., Jhr. Mr. van der Goes
van Naters, voorzitter van de Tweede
Kamerfractie der P. v. d. A., Mr. A.
Anema, voorzitter van de Eerste Ka
merfractie der A.R., J. Schouten, AR.,
Mr. G. Kolff, voorzitter van de Eerste
Kamerfractie der C.H., J. Hoogcarspel,
Plv. voorzitter van de Tweede Kamer
fractie der C.P.N., A. J. Koejemans,
voorzitter van de Eerste Kamerfractie
der C.P.N., H. W. Tilanus, voorzitter
Eerste Kamerfractie der C.H., Mr. A. N
Molenaar, voorzitter van de Eerste
Kamerfractie der P. v. d. A., Dr. S. E.
B. Bierema, voorzitter Tweede Kamer
fractie der P.v.d.V. en P. Zandt, voor
zitter van de Tweede Kamerfractie der
S.G.P.
DE BE-EDIGING
Tegen drie uur begaven deze heren
zich naar de ingang der Ridderzaal om
H. K. H. en haar gezelschap te ontvan
gen. Toen de Prinses met haar Gemaal
„Koninklijke Hoogheid,
Namens de Verenigde Vergadering
der Staten-Generaal heet ik Uwe Ko
ninklijke Hoogheid en Hare Gemaal
v/elkom in dit plechtig ogenblik.
De omstandigheden, die hebben ge
leid tot de wet, waarbij aan Uwe Ko
ninklijke Hoogheid de waarneming van
het Koninklijk Gezag als regentes werd
opgedragen, hebben de Staten-Generaal
met leedwezen vervuld, en ik spreek
de hartgrondige wens uit, dat die om
standigheden spoedig tot het verleden
zullen behoren.
Een reden tot grote dankbaarheid
is het echter, dat het Nederlandse
volk vol vertrouwen de waarneming
Op 8 December a.s. hoopt koning
Gustaaf van Zweden zijn veertigjarig
regeringsjubileum te vieren. Geen an
dere vorst uit de meer dan duizend
jaar oude historie van het Zweedse ko
ningschap heeft een regeringsperiode
van dergelijke lange duur bereikt.
De 16e eeuwse koning Gustaaf Vasa
regeerde 38 jaren, de vader van de
huidige monarch, koning Oscar de
tweede, stierf in 1907 na een regering
van 35 jaren. Koning Gustaaf, die „de
democraat op de troon" genoemd wordt,
geniet ondanks zijn hoge leeftijd een
uitstekende gezondheid.
Nederl. onderwijskrachten
naar Transvaal?
Naar wij vernemen zal het departe
ment van onderwijs van de provincie
Transvaal, Zuid-Afrika, een beperkt
aantal Nederlandse leraren en onder
wijzers willen benoemen voor betrek
kingen in Transvaal. De event. candi-
daten moeten gediplomeerd en in staat
zijn om in het Engels of in het Afri
kaans te doceren. Aangezien dit laatste
waarschijnlijk niet mogelijk zal zijn
voordat de benoemden een lijd in
Zuid-Afrika doorgebracht hebben, is
het nodig, dat zij bekwaam zijn, om
ieeds bij aankomst in Transvaal in het
Engels te onderrichten.
Naar wij voorts vernemen, zal de di
recteur van onderwijs van Transvaal
aan het eind dezer maand Nederland
bezoeken.
Naar de New-York Times uit Wash
ington meldt, heeft de Amerikaanse
onderstaatssecretaris voor Economische
Zaken, William Clayton, zijn ontslag
ingediend. President Truman heeft dit
ontslag „met tegenzin" aanvaard, aldus
het blad.
De Leuvense Universiteit heeft Kar
dinaal de Jong, Aartsbisschop van
Utrecht, gepromoveerd tot doctor ho-
noris causa in de theologie.
van het Koninklijk Gezag aan Uw
handen ziet toevertrouwd. Uwe Ko
ninklijke Hoogheid heeft de liefde en
aanhankelijk van ons volk verworven
door haar persoonlijkheid en door
haar warm menselijk meeleven met
zijn wel en wee, met zijn leed en met
zijn geluk. Ons volk is diep over
tuigd, dat Uwe Koninklijke Hoogheid
zal worden geleid bij de uitoefening
van dat gezag door het hoge voor
beeld van H. M. de Koningin en door
de nobele tradities van haar roem
rijk geslacht, dat in de verwerving
en handharing van de vrijheid en de
rechten van ons volk een zo groot
aandeel heeft gehad.
Van harte verheugt de volksvertegen
woordiging er zich daarom over, dat
Uwe Koninklijke Hoogheid aan haar
eenparige roepstem gevolg heeft willen
geven.
Als haar voorzitter neem ik thans de
vrijheid Uwe Koninklijke Hoogheid
eerbiedig te verzoeken de door de
grondwet van de regent gevorderde
eed in mijn handen te willen afleggen".
H. K. H. Prinses Juliana legde ver
volgens in handen van de voorzitter de
ip artikel 44 van de grondwet voor
beschreven eed af.
Na de plechtige beëdiging zeide de
voorzitter nog het volgende:
„Mogen aan Uwe Koninklijke Hoog
heid de kracht en de wijsheid geschon
ken worden voor de vervulling van
Haar hoge taak en moge Gods zegen
op Hare arbeid rusten. Leve de .regen
tes!"
Nadat de aanwezigen met een drie
werf „Hoera" hun instemming met de
laatste met stemverheffing uitgespro
ken zinsnede hadden betuigd, waarbij
H.K.H. minzaam naar alle zijden nei
gend voor deze spontane hulde had
bedankt, begaven Hunne Koninklijke
Hoogheden zich naar je Koninklijke
wachtkamer.
In de Veiligheidsraad is de dis
cussie over de Indonesische kwestie
hervat met de voorlezing van een
telegram van de consulaire com
missie, waarin het rapport der con
suls, dat zo spoedig mogelijk zal
worden uitgebracht, is samengevat.
Het telegram zegt o.m., dat de
orders om het vuren te staken naar
behoren zijn gegeven, maar dat er
geen wantrouwen (dit moet ver
moedelijk zijn: vertrouwen. Red.
A.N.P.) bij Nederlanders en Indo
nesiërs bestond, dat de wederpartij
die orders zou uitvoeren.
Geen der partijen, zo gaat het tele
gram verder, heeft egn poging ge
daan om een overeenkomst te 'berei
ken over de middelen om het bevel
uit te voeren. Terwijl de republikein
se regering haar troepen bevel gaf m
hun posities te blijven en de vijande
lijkheden te staken, achtte de Neder
landse regering het haar plicht bin
nen zekere grenzen voort te gaan
met het herstel van recht en orde
overeenkomstig de door haar aange
geven richtlijnen. De snelle Neder
landse opmars had aanzienlijke repu
blikeinse strijdkrachten achter zich
gelaten. Deze troepen bleven, waar
zij waren, overeenkomstig het repu
bhkeinse bevel „staakt het vuren" en
verden het doelwit van zuiverings
operaties door troepen onder Neder
lands commando in overeenstemming
met de Nederlandse uitleg van de or
der. De uiteenlopende interpretaties
van het „staakt het vuren" heeft uit-
WEINIG VERANDERING.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Over het algemeen vrij veel be
wolking met slechts hier en daar
enige lichte regen of motregen.
Weinig verandering van tempera
tuur. Zwakke, tijdelijk matige,
wind uit Westelijke richting.
Dinsdagochtend heeft de Amster
damse tuchtrechter, mr. J. A. Blitz
uitspraak gedaan in de zaak tegen de
N. V. „De Bijenkorf" en veroordeelde
de N. V. tot het betalen van boeten
tot een totaalbedrag van f 490.650 met
verbeurdverklaring van de in beslag
genomen goederen, welke een waarde
vertegenwoordigen van ca. f 125.000.
De tuchtrechter oordeelde, dat van
de ongeveer 1300 tenlaste gelegde ver
grijpen tegen de prijsvoorschriften
een duizendtal bewezen is.
Niet meer dan een klein deel van de
omzet van De Bijenkorf is aan het
oordeel van de tuchtrechter onderwor
pen geweest, omdat de prijsbeheer-
sing geen reden heeft gevonden een
onderzoek in te stellen naar afde
lingen als textiel, schoenen, levens
middelen ^nz. Ten voordele van De
Bijenkorf deed de tuchtrechter gelden,
dat op deze gelangrijke gebieden niets
verkeerds is gebleken.
Mr. BJetz concludeerde, dat De Bij
enkorf de zwarte handel en de smok
kelarij bevorderd heeft. Dit is te mees
afkeurerswaardig, omdat De Bijen
korf het kompas was waarop vele
kleinere winkeliers voeren.
voering van het bevel onmogelijk ge
maakt.
Het telegram meldt verder, dat
roof, moord en brandstichting nog
door ongeregelde benden worden ge
pleegd. Vóór de politionele actie heeft
rtt bevolking ernstig door het bandi
tisme geleden en vooral de Chinezen
fnaren het slachtoffer.
Bestuur en bodembewerking vin
den in de vorm van noodmaatregelen
zowel op Nederlands als op republi
keins gebied voortgang. De voedsel
positie in de meeste republikeinse ge
bieden is nog goed, maar zou over
enige maanden achteruit kunnen
gaan. Tenslotte zegt het telegram,
dat er een invloedrijke klasse van In
de nesiërs is, die niet meer dan vijf
piocent van de bevolking bedraagt
er, die practisch geheel uit nationa
listen bestaat,, die de een of andere
vorm van onafhankelijkheid wensen,
hetgeen nog niet wil zeggen, dat zij
de huidige republiek steunen. Er be
staat weinig haat jegens de Neder
landers. wier hulp voor het bestuur
des lands als wezenlijk erkend wordt.
DE DEBATTEN.
De Chinese gedelegeerde. Tsjang,
verklaarde, dat het bevel het vuren
te staken de Nederlandse autöriteiten
had belet om de slachtoffers van In
donesische terreur te redden. Ik steun
de Indonesische republiek, maar kan
mijn steun niet geven aan het plegen
van gruweldaden.
De Sovjet-Russische afgevaardigde,
Gromyko, verklaarde, dat het rap
port van de consuls toont hoe de Ne
derlanders het bevel van de Veilig
heidsraad om het vpren te staken ge
heel in de wind hadden geslagen.
Gromyko zeide, tot slot, dat de Sov-
Belangrijk productieverlies
Van de zijde van het ministerie van
Landbouw deelde men ons het volgen
de mede:
Niet alleen voor de mensen, ook
voor het vee zal de voedselvoorzie
ning deze winter moeilijkheden ople
veren. De grootste klap door de droog
te is gevallen in het ruwvoeder voor
het vee. De voedselwaarde, welke door
deze tegenslag verloren ging, staat ge
lijk met die van één millioen kg graan.
De regering meent, dat de moge
lijkheid bestaat om het grootste deel
van de veestapel toch door de win
ter heen te Joodsen, al zullen de
dieren, vooral op het eind van de
winter, wel honger moeten lijden.
Zij laat het daarbij aan de veehou
ders zelf over om de dieren uit te
stoten, indien er niet voldoende
voeder op het bedrijf beschikbaar is.
Zij speculeert erop, dat de veevoe
derpositie het volgende jaar gunsti
ger zal zijn en in dat geval zal blij
ken, dat het de moeite waard was
om met veel opoffering de veesta
pel op ongeveer zijn huidige om
vang te handhaven.
Men zal evenwel met een aanzien
lijk productieverlies rekening hebben
te houden. Voor melk wordt dit ver
lies, vergeleken met de productie, die
er had kunnen zijn, indien deze zomer
normaal was geweest, op minstens
300.000 ton geschat.
Reeds in deze maanden zijn een
groot aantal dieren opgeruimd. Maxi
maal kan dit aantal voor dit najaar op
50.000 boven de normale uitstoot wor
den geschat. Een dergelijke extra af
stoot zal zich mogelijk ook in de laat
ste wintermaanden voordoen, maar dit
wil dan ook zeggen dat de melkvee
stapel het volgend voorjaar ten hoog
ste van 1.3 millioen stuks tot 1.2 mil
lioen stuk is teruggelopen.
Het is niet onmogelijk, dat de im
port aan krachtvoer zodanig zal zijn,
dat voor het rundvee tenminste op
170 kg. krachtvoer per melkkoe
misschien zelfs op meer mag wor
den gerekend.
In Arden werd Zondagmiddag een
unieke wielersportgebeurtenis georga
niseerd. Er deden weliswaar geen we
reldkampioenen aan mee, noch werd in
ijverige jacht op seconden een poging
tot het verbeteren van een wereld
record gedaan. Het bijzondere was, dat
behalve mannen ook dedames
om het hardst fietsen. De prijzen va-
riëerden van kubieke meters brandstof
tot taarten en vlaaien voor de dames
en van pantoffels tot liters zeer oude
genever voor de mannen. Luidsprekers
installaties hielden de vele toeschou
wers nauwkeurig op de hoogte en de
harmonie zorgde er voor, dat deze
thuis-front-actie want daar was het
om begonnen tot een waar dorps
feest uitgroeide. Naar verluidt zou de
kampioene der ongehuwde dames haar
zinnen gezet hebben op het pas door
er. Frangaise gevestigde werelduur
record voor vrouwen.
De Amerikaanse vliegboot „Ber
muda Queen", die wegens zware tegen
wind in de nabijheid van een weer
kundig observatieschip op de Atlan
tische Oceaan moest dalen, drijft thans
rond in een steeds heviger wordende
storm. Volgens ontvangen radioberich
ten zijn 48 inzittenden op het weerkun
dig observatieschip in veiligheid ge
bracht, terwijl de 21 overigen zich nog
aan boord van de vliegboot bevinden.
Averell Harriman, de Amerikaanse
minister van Handel en voormalig am
bassadeur in Moskou, heeft een uit
vier punten bestaand plan geschetst
van „positieve" actie der V.S. ter neu
tralisatie van de nieuwe Communisti
sche Internationale Organisatie die er
volgens hem naar streefde „verwarring
in de wereld te stichten".
jet-voorstellen de enig mogelijke op
lossing vormen.
De Engelse afgevaardigde, Cado-
gan, stelde vervolgens de vraag, of
de raad het debat over de voorge
stelde resoluties wilde voortzetten of
de volledige tekst van het rapport der
consuls afwachten.
Lopez (Columbia) stelde een amen
dement voor op de Sovjet-Russische
zowel als op de Australische resolu
tie, waarin op beide partijen een be
roep wordt gedaan om met elkaar in
contact te treden ten einde het bevel
om het vuren te staken van kracht
te doen worden. Hjj verwees hierbij
naar de opdracht van de Nederlandse
regering aan Dr. van Mook om met
de republikeinen in contact te treden.
De zitting werd tot Donderdag
verdaagd.
OVERZICHT IN DE RIDDERZAAL GEDURENDE DE BEëDIGING VAN H.K.H.
REGENTESSE VAN HET KONINKRIJK.
PRINSES JULIANA ALS
„Ik zweer trouw aan de Koning. Ik zweer, dat ik in de waarneming van
het Koninklijk Gezag zolang de uitoefening van het Koninklijk Gezag is
neergelegd, de grondwet steeds zal onderhouden en handhaven. Ik zweer,
dat ik de onafhankelijkheid en het grondgebied van de staat met al mijn
vermogen zal verdedigen en bewaren. Dat ik de algemene en bijzondere
vrijheid en de rechten van alle des konings onderdanen en van elk hunner
zal beschermen en tot instandhouding en bevordering van de algemene en
bijzondere welvaart alle middelen aanwenden, welke de wetten te mijner
beschikking stellen, gelijk een goed en getrouw regent schuldig is te doen.
Zo waarlijk helpe mü God Almachtig".
had plaats genomen, hield de voorzit
ter, Prof. Mr. Kranenburg de volgende
toespraak
De plechtigheid was hiermede ten
einde. Uitgeleide gedaan door de leden
dei commissie verlieten de Prinses-
Regentes, Prins Bernhard en hun ge
volg daarna de Ridderzaal.
De stoet reed daarna langs dezelfde
route naar het Paleis Noordeinde. On
derweg werden de vorstel:;!:? personen
andermaal door de saamgestroomde
menigte opnieuw hartelijk toegejuicht.
ZAL BRAZILIë DIPLOMATIEKE
BETREKKINGEN
MET DE S.-U. VERBREKEN?
De regering van Brazilië heeft offi
cieel geprotesteerd tegen een beledi
gend artikel in de „Izwestia" over
Enrico Gaspar Dutra, de president van
Brazilië. Op de vraag van correspon
denten, of er een mogelijkheid bestaat,
dat Brazilië de diplomatieke betrekkin
gen met de Sowjet-Unie zal verbreken,
antwoordde Fernandes, de Braziliaanse
minister van buitenlandse zaken: „Het
antwoord van de S.-U. zal beslissen, of
onze diplomatieke betrekkingen ge
handhaafd blijven of niet".
(Van onze parlementaire redacteur)
Het gerucht is in omloop dat de re
gering zou overwegen te komen tot
een rijverbod voor personen-auto's op
Zaterdag, Zondag en Maandag. Naar
wij met de meeste stelligheid uit de
beste bron vernemen, bestaat een d#r-
gelijk voornemen bij de regering niet,
zodat genoemd gerucht naar het rijk
der fabelen kan worden verwezen.
In verband met de aanwijzing van
bon „Tabak 5 reserve" der tabakskaart
voor een rantsoen scheerzeep maakt
het Centraal Distributiekantoor be
kend, dat mannelijke personen van 18
jaar en ouder, die in het bezit zijn
van een gecombineerde of versnape-
ringenkaart zich op nader vast te stel
len dagen tot de distributiedienst kun
nen wenden. Deze dienst zal hun te
gen overlegging der tweede distribu
tiestamkaart een rantsoenbon voor
scheerzeep uitreiken.