Stad en Omqeoiaq.
Millibaren, cumuluswolken en
een zoe
klicht
De Helderse visafslag een wrak!
Het Hoofdstation K.N.M.I., Den Helder
De derde lezing
van de heer Daalder
Boniten halen
Het concert
van Zaterdagavond
De Officier voelde niets
Mooi succes van Bekker
Over het winnen van olie en
het „kloppen" van motoren
Wie mist een hoed?
Texel.
Loop der bevolking
„Burgemeester" Rijk de Vries
opnieuw voor het Tribunaal
Urk.
Turf in het Urkerland
Ingezonden
Op 52° 57' 42" N.B. en 0° 8'34"
staat „De Windwijzer"
W.L.
CONTINU-BEDRIJF
Dat is de luchtvaart van tegenwoor
dig, en daarom moet „de Bilt" het ook
zijn. Vroeger was de windwijzer een
daglicht-bedrijf, maar nu is het station
permanent bezet. Elk uur van de dag
worden alle gegevens opgenomen, be
rekend, correcties aangebracht en in
code-cijfers omgezet. En dat gaat met
een record-snelheid. Nog geen 5 minu
ten mogen dan gebruikt worden voor
dit nauwkeurige werk. Routine en een
geschoold oog zijn de grote steunpila
ren waarop «het werk van de observa
toren is te verrichten. En die overige
55 minuten? Ook die zijn hard nodig:
dan worden de gegevens uitgewerkt,
ingeschreven in dag-, week-, maand
en jaaroverzichten, worden de instru-
„En hier zijn de weeroverzichten van hedenmorgen zeven nur" hoort u iedere
morgen in het nieuwsbulletin van acht uur over Radio Hilversum, waarna de
nieuwslezer u vertelt van de windrichting, de temperatuur van het moment
en de laagste temperatuur van de afgelopen nacht, de luchtdruk in millibaren
en de regenval. En dan weet u wat voor weer het is in Groningen, in Vlissin-
gen, in Maastricht, in De Bilt en ook in Den Helder. Als u de pas begonnen
dag afhankelijk zult zijn van de goede en slechte luimen van Pluvius c.s., dan
controleert u misschien even of de weeropgave Den Helder klopt met uw eigen
visie. Maar er bestaat ook een kleine kans, dat u een ogenblik denkt aan „de
windwijzer", dat een beeld van het betonnen bouwwerk aan de Dijk aan uw
brein voorbij flitst. Maar hoe het daar nu allemaal in zijn werk gaat, daar
over zult u op de vroege morgen uw hoofd wel niet breken.
REGELMATIGE PERFECTIO
NERING
Ik hoef u natuurlijk niet te vertel
len, dat men daar op het Hoofdstation
van het Koninklijk Metereologisch In
stituut aan het begin van het Schapen-
dijkje niet werkt met een natte vinger
in de lucht, of met zo'n weerhuisje óf
een vrouwtje naar buiten komt, dat
men er al evenmin de reacties van ek
sterogen poogt te signaleren noch dat
men er een putje op nahoudt, dat gaat
stinken als het gaat regenen.
Maar de werkelijkheid is zó, dat,
wanneer de Hoofd-observator, de heer
van Dok, u uitnodigt hem naar binnen
te volgen', u terecht komt in een in
strumentarium, dat u even doet den
ken aan uw eerste les op de H.B.S. in
Natuurkunde vanwege al die instru
menten, maar dat een product blijkt
te zijn van moderne wetenschap. Na
tuurlijk snap je er op het eerste ge
zicht absoluut niets van, maar de heer
van Dok is een allervriendelijkst man
met een grote liefde voor zijn station
en zijn werk en graag vertelt hij van
alles er over. „Maar nog een ogenblik,
het werk gaat vóór" en mijn gastheer
zet zich aan een telexapparaat. Vlot
schrijft hij met het ratelende instru
ment op het papier:
KNMI DEN HEDR 14-10 14 UUR
91128 37024 18071 02159 32186.
„Zo, nou weten ze in De Bilt weer
genoeg!" en de heer van Dok vraagt
wat ik wil weten. Al die cijfers? Wel
dat is het weer van twee uur uitge
drukt in codes. Uit die getallen is pre
cies af te lezen, hoe koud het hier is.
welke wolken er zijn, hoever het zicht
is. hoeveel regen er het laatste uur ge
vallen is, hoe sterk de wind is en uit
welke hoek hij waait. Die code is in
ternationaal en dus zijn de opgaven
van alle stations in ons land een
stuk of twaalf met die van het bui
tenland te combineren tot een alge
meen overzicht. De veranderingen
daarin zijn dan basis voor het opstel
len van de weersverwachtingen.
Plots ratelt weer de telex, nu
vanwege een inkomend bericht, 't
Zijn de weeroverzichten van de 5
hoofdstations, die „door-getelex'ed"
worden naar Brussel, Parijs en
Londen. Om kwart over twee heb
ben die plaatsen het weeroverzlcht
van 5 plaatsen van een kwartier
te voren!
Vroeger belde men het Palels aan de
Buitenhaven op en per daar opgestelde
telefonie-zender werden de berichten
doorgegeven naar De Bildt. Maar per
telex is natuurlijk aanmerkelijk vlug
ger en bovendien is de kans op fouten
een stuk verminderd. De berichtover-
brenging is nu practisch foutloos.
Dan gaat de telefoon. Het Pellsta-
tion Kijkduin heeft een weeroverzlcht
van het lichtschip Texel per radio ont
vangen en geeft dat even door. „Dank
u wel" en een halve minuut later weet
de Bilt het ook.
ZOEKLICHT EN LUCHTBAL
LONNETJES
Een belangrijk deel van de weer-
toestand kan men van die bijzon
der zuivere instrumenten aflezen.
Maar sommige dingen berusten
toch op zuiver persoonlijke waar
neming. Zo bijvoorbeeld de wol
ken. Een blik in de lucht, 22, con
stateert mijn gastheer. Dat blijkt
een bepaald soort cumulus-wolken
te zijn. Dan neemt hjj uit een laad-
je een rood luchtballonnetje, blaast
het op met behulp van een gascy-
linder. Zorgvuldig wordt de groot
te gemeten, zodat men zeker ls van
een bepaalde stjjgsnelheld. Buiten
wordt het opgelaten; op dat mo
ment heeft de heer van Dok een
stophorloge Ingedrukt en volgt met
z|Jn verrekijker het rode stipje.
Totdat het plots onzichtbaar ls: het
is in de wolken verdwenen. Weer
wordt het stopklokje Ingedrukt. En
dan wordt berekend hoe laag die
wolken hangen.
Een primitieve manier, maar de mo
derne wetenschap heeft nog geen an
dere methode gevonden. Althans bij
daglicht niet, want wanneer deze rjge-
len in de courant staan dan zal men
des avonds en des nachts op bepaalde
momenten een zoeklicht in de lucht
zien schijnen. Rechtstandig omhoog,
200 meter van de windwijzer. Men kan
dan met 'n hulpinstrument even vast
stellen op welke hoogte de straalbun
del van dit zoeklicht de onderzijde der
wolken raakt.
De lichtsterkte van dit zoeklicht is
zo, dat men tot op 1800 meter ongeveer
de wolken kan waarnemen. Dat is
hoog genei"»» nig men weet, dat vooral
de op ci»ca 300 meter hangende wol
ken het belangrijkste zijn voor een
van de er" "Me geïnteresseerden, n.1.
de luchtvaart.
Hoe gret de belangstelling van de
vliegwereld voor de metereologie wel
is blijkt uit het feit. dat naar de vlieg
velden Groningen. Twente, Beek by
Maastricht en Schiphol hoofdstations
van het K.N.M.I. zijn verhuisd.
menten nagezien en moet men zich in
werken in nieuwigheden. En die zijn
er elk ogenblik, want de metereologie
gaat met sprongen vooruit Dat is van
het grootste belang, want Nederland
heeft op dit terrein een naam hoog te
houden Bovendien ia het niet de
hoofdzaak? ligt het aan de drukat
bevaren zee ter wereld en heeft het 'n
luchtverkeer, dat «ich snel ontwikkelt
hetgeen alleen met behulp van een al
leszins capabele weerdienst mogelijk
is.
SINDS 1843
„Hoe lang bestaat dit seizoen, me
neer van Dok?" Dan komt een mooi,
antiek, boek te voorschijn. Met zwieri
ge, dunne kroontjes-pen-lettertjes staat
op de eerste pagina, dat in Juli 1843 op
^2° 57' 42" en O' 8' 34" W.L. 5 instru
menten zijn opgesteld in tegenwoordig
heid van vier met name genoemde
provinciale autoriteiten „en een ander
heer". En zeker 200 bladzijden staan
daarachter ook met namen van bezoe
kers. Koninklijke bezoekers (Koning
Willem I en zijn broer), vele vakmen
sen, niet alleen uit Delft of Roode-
school. maar getuige de fraai geteken
de letters ook uit China. Japan, uit
Argentinië en Chicago. Marine-officie
ren en H.B.S.-leerlingen.
„Hoe was de Duitse belangstelling
rond het 100-jarig bestaan?" vroeg ik.
„Ze hebben ons aardig met rust gela
ten". Slechts enkele instrumenten zijn
gestolen. Vlissingen is met de grond
gelijk gemaakt, maar ook de Bilt heeft
aan de bezetter het een en ander ver
loren. De windwijzer is er aardig
doorgerold, hoewel we midden tussen
hen in zaten. De moffen hadden dyna
miet onder de toren, maar dat heb ik
weten weg te werken," vertelt de heer
van Dok, die al pensioengerechtigd is,
maar nog graag wat wil aanblijven.
Ik waag het erop, het gesprek te
brengen op de mooie zomer. Het
antwoord had ik verwacht: „Begin
daar nu niet weer over. Ik heb er
al zoveel over gehoord en gelezen."
Alleen in 't algemeen onderscheidt
Den Helder (evenals Vlissingen,
dus de kuststrook) zich van de rest
door wat meer wind, 's zomers Iets
lagere en 's winters iets hogere
temneratuur. Wind hebben we hier
altijd, zelfs zoveel, dat ze onze
wlnd-meet-lnstrumenten wel eens
een extra keertje Ijken.
De klok slaat, dat is het startsignaal
voor de vijf-minuten-wandeling. Mijn
gastheer neemt z(jn ouderwetse leitle
met griffel op en bestudeert zijn vele
toestellen. Vele zijn er zogenaamd zelf-
registcrend. Op een strook papier
wordt automatisch genoteerdJa,
wat allemaal? Teveel om op te noe
men; maar een aantal dat begrijpelijk
is als Je de juistheid van het weerbe
richt van tegenwoordig in het oog
houdt.
De mensheid wil bedrogen worden,
is een bekend gezegde. Of dat 'n waar
heid is, laat ik in het midden, maar de
Enkhulzer Almanak raadpleeg ik niet
meer als het gaat om het al of niet
thuislaten van mijn regenjas. Ik houd
het bij de producten van de Bilt.
HENK DE JUTTER
In de Vakschool voor Meisjes be
sloot Dinsdagavond de heer D. L
Daalder uit Bergen zijn Volksuniver
siteit-cursus over „Wereldbeschouwin
gen. weerspiegeld in de Nederlandse
letterkunde". Ditmaal werden aller
eerst nog enkele figuren uit de tijd
der romantiek onder de loupe geno
men, zoals Nicolaas Beets, Adriaan
van der Hoop, mevr. Bosboom-Tous-
saint, Van Lennep en Schimmel. Ook
Douwes Dekker werd genoemd als
één der typische vertegenwoordigers
van deze periode.
In de beweging van '80 ging het in
dividualisme zich ontwikkelen. Als
eersten noemde spr. Vosmaer en
Emants, die hij tot de beste schrijvers
rekende. Laatstgenoemde is rationalist-
athcist, iemand die alle moraal afwijst
en zich afvraagt waarom aan het goe
de meer waarde gehecht moet worden
dan aan het kwade. Als pessimist ge
looft hij, dat het beter is, helemaal
niet te zijn, dan te zijn zoals men is.
Kloos echter, die zelf gezegd heeft,
dat kun9t is „de allerindividueelste ex
pressie van de allerindividueelste
emotie" wil toch wel graag boven het
individualisme uitkomen. Frederik van
Eeden. de ethicus, die de verbonden
heid zoekt, blijft individualist, ten ge
volge waarvan hij de eenzame^ blijft.
Een andere representatieve "figuur
uit de beweging van '80 is Albert
Verwey, die ook geestelijke poëzie
schiep, waarbij hij zich sterk onder de
invloed van Hegel en Spinoza toonde.
Lodewijk van Deyssel was naturalist,
die streefde naar een fris-aanschouwe
lijke weergave van de werkelijkheid.
De belangrijkste grondbeginselen
van de Mannen van Tachtig waren:
„De kunst om de kunst", „De criticus
moet objectief zijn". „Kunst is passie"
en „Vorm en inhoud zijn één".
Tenslotte besprak de heer Daalder
de figuren van Jan Slauerhoff, Gres-
hoff, Leopold en Bloem. In hen allen
leeft het verlangen naar het absolute,
waarin zij zich teleurgesteld weten.
Wij hopen, dat de wens die door de
heer Nijkamp in zijn slot- en dank
woord werd uitgesproken, in 'vervul
ling gaat, namelijk dat veel wat nog
onbesproken moest blijven in een vol
gende cursus zal worden behandeld.
Uitreiking bonkaarten 713, schoe
nenbonnen, bonkaarten a.s. en jonge
n.oeders.
DEN HELDER, 17 October, 9-12 en
14-16 uur. niet-zelfve.zorgers, fami
lienamen Bogerijen t.m. Bruul.
Voor bijzonderheden wordt verwe
zen naar de officiële publicatie.
Zoals wij reeds berichtten, geven het
Helders Fanfarecorps en de arbeiders
zangvereniging „Kunst aan het Volk"
Zaterdagavond een concert in Casino.
Het fanfarecorps speelt om. de
ouvertures „Achillus" van Rogister en
„Le rocher fantóme" van Francis Po
py, welke resp. het verplichte en het
vrije nummer zijn, die het corps zal
uitvoeren op het concours, dat op 2
November a.s. te Alkmaar wordt ge
houden.
De zangvereniging voert o.m. uit het
beroemde „Ave Verum" van Mozart,
en een tweetal composities van de di
recteur, de heer Jan Willems, name
lijk „Ave Maria" en „Verhard", het
laatste op tekst van mr. P. J. Troelstra,
Het werkje „Verhard" heeft de com
ponist aan zijn koor opgedragen
en het beleeft bij deze haar eerste
uitvoering. De heer Willems hoopt op
de avond van het concert het lied
met enkele woorden in te leiden. De
pianobegeleiding van enkele nummers
is in handen van mevrouw J. van der
Lans.
Een vrachtrijder uit Den Helder,
j. K., was van mening, dat een con
current uit Alkmaar zijn vergunning
om vracht van en naar Den Helder
te rijden niet op een legale wijze haa
verkregen. Dit was zo in tegenspraak
met verdachte's gevoel voor recht, dat
h(j het noodzakelijk had gevonden een
ruit van des concurrents wagen te
vernielen. Aan het einde van zjjn
verweer vroeg verdachte hoopvol aan
de Officier: „Voelt U wel?"
„Ik voel niets" was diens repliek
en. wilde overgaan tot zijn requisitoir,
doch werd door de rechter geïnter
rumpeerd. Deze laatste had blijk
baar wel iets gevoeld en wilde eerst
een onderzoek laten instellen naar
de betrouwbaarheid van de vergun
ning van verdachte s concurrent.
Tijdens de amateur-b kswedstrljden, ge
oiganlseerd door het district Noord-Hol
land van de NBB ln Krasnapolsky te
Amsterdam, behaalde de Heldenaar Bek
ker een fraai resultaat.
HIJ won de süjlprijs en behaalde tevens
een overwinning ln het bantam-gewlcrt
op Schepers (Amsterdam)
In de licht- en middengewlcht-klasse
waren zijn clubgenoten Rol en Welssen
born minder fortuinlijk.
Beiden boekte nederlagen, resp. tegen
De Bie (Amsterdam) en De Vries (Am
sterdam).
De KNMV-groep „Den Helder en
Omstreken" heeft Maandagavond
aan haar leden en een aantal be
langstellenden van bulten de ver
eniging een «eer leeriame avond
bezorgd. ZU had sich namelijk ver-
sekerd van de medewerking van
de Bataafse Petroleum Maatschap
pij, die de«e avond de heren Ver
hoeven en Mets - met bij zich een
serie interessante films naar Den
H-'lder had gezonden.
De grote benedenzaal van het hotel
„Het Wapen van Den Helder" aan de
Spoorgracht was tot de laatste plaats
bezet, toen de voorzitter, de heer Jan
sen, een kort openingswoord sprak.
Daarna ging het licht uit, en was net
woord aan de heer Verhoeven, en de
daad aan de heer Mets, die het projeC-
tieapparaat bediende.
Aan de hand van enkele lantaarn
plaatjes vertelde de heer Verhoeven
het een en ander over het ontstaan der
aardolie, over de geschiedenis der olie
winning en de raffinage. Zo konden de
aanwezige motorrijders horen, hoe het
kostbaar vocht waaraan hun „brenna-
bors", hakkepoffertjes en halve-liter-
kanonnen de nodige paardekrachten
ontlenen, één der eindproducten is van
de aardolie, die in dikwijls zeer diep
gelegen lagen soms zelfs meer dan
vijf kilometer diep! wordt gevon
den. De eerste boringen dateren uit
het begin van de vorige eeuw, toen men
ln het geheimzinnige vocht een waarde
vol geneesmiddel nog doeltreffen ter
dan Haarlemmerolie! meende te heb
ben gevonden. Gelukkig waren de ge
bruikte doseringen niet zo heel groot,
zodat hopelijk weinige patiënten nood
lottige gevolgen van het consumeren
van aardolie zullen hebben gehad. Ter
wijl goedgelovige zielen hun druppel
tjes slikten tegen eksterogen en maag
zweren, tegen zwaarlijvigheid en hart
gebreken, zaten de mannen van de we
tenschap niet stil. Zij onderzochten
deze materie, en stelden vast dat door
destillatie zeer waardevolle producten
konden worden verkregen De benzine
was voorshands onbruikbaar en werd
vernietigdDe uitvinding van de
benzinemotor echter maakte van deze
verguisde substantie het belangrijkste
eindproduct. Een eindproduct dat zijn
diensten ten goede en ten kwade reeds
overvloedig aan de mensheid bewezen
heeft.
De Shell-film zelf gaf een duide
lijk beeld van de oliewinning, het
zoeken van olielagen, het maken
van boorputten en het aanleggen
van olieleidingen. De aanwezigen
kregen een goede indruk van de
grote moeilijkheden die overwon
nen moeten worden, wanneer-
Leventjes" van beitel verwisseld
moet worden, ingeval deze op een
diepte van een paar kilometers in
een andere grondsoort verzeild
raakt.
En natuurlijk was in deze film
een geluidsfilm met een duidelijke tekst
en goede illustratieve muziek ook te
zien op hoevele manieren de benzine
haar toepassing in onze moderne wereld
vindt.
Een tweede filmpje gaf een beeld
van de wijze waarop in de tweede
wereldoorlog tankschepen werden ver
bouwd tot vliegdekschepen, zonder dat
hun capaciteit tot het vervoeren van
olie noemenswaardig werd verminderd
Een derde filmpje liet op schemati
sche wijze de werking zien van de
viertaktmotor, waarbij de heer Ver
hoeven gelegenheid vond het een en
ander te vertellen over het „kloppen'
of detoneren van de motor. Een vier
de filmpje toonde duidelijk aan, hoe
belangrijk een j u 1te smering van
een motor is. Het laatste filmpje, als
extra-nummer op het programma ge
plaatst gaf een reportage van de
viering van Victory-day in Londen
met de indrukwekkende Victory
parade.
Van de gelegenheid tot het stellen
van vragen werd geen druk gebruik
gemaakt. We zouden hierin kunnen
zien, dat het vertoonde allen ten volle
heeft bevredigd. De grote aandacht
waarmee allen het gebodene volgden,
bewees de belangstelling die voor het
onderwerp bestond. De KNMV-groep
heeft met deze avond een welverdiend
succes geoogst.
De Commissaris van Politie te Den
Helder maakt aan de ingezetenen
kend, dat aan het Hoofdbureau Vui
Politie, Afdeling Recherche, inlichtin
gen zijn te verkrijgen over destijds
aan een vertegenwoordiger van de
Chemische Wasserij en Stoom ververij
„Perfecta" te Delft ter behandeling
afgestane hoeden. Verzocht wordt om
door die vertegenwoordiger eventueel
afgegeven bewijzen van ontvangst
mede te brengen.
Blijkens een door he Centraal Bureau
vcor de Statistiek toegezonden tabel
was de bevolking der gemeente Texel
ln het Jaar IMS als volgt samengesteld:
Bevolking op 1 Januari IMS: «SST man
nen en «392 vrouwen; aantal geborenen
behorende tot de bevolking: 134 mannen
en 13S vrouwen; aantal opgenomen per
scnen, behorende tot de bevolking: 177
mannen en 3l> vrouwen; aantal over
ledenen, behoord hebbende tot de bevol
king: 90 mannen en 39 vrouwen; aantal
afgevoerde persone behoord hebbende tot
de bevolking: 276 mannen en 310 vrouwen
bevolking op 31 December IMS: 4761 man.
nen en «493 vrouwen.
D« heer R(Jk de Vries, die in De
cember 1941 waarnemend burgemees
ter van Castrlcum was en sinds
Januari 1942 tot aan de capitulatie
van de Duitse legers burgemeester,
van Texel, had zich Woensdag op een
ruim drie uur durende zitting voor de
tweede maal voor het Tribunaal te
verantwoorden.
Op 13 Mei van dit jaar was hem
door de 2e Kamer van het Tribunaal
een interneringsstraf voor de tijd van
3 jaar opgelegd, doch de Hoge Auto
riteit had hierop zijn fiat geweigerd,
menende dat de straf in Verhouding
tot de begane feiten te licht was.
Ter zitting nu van de 1ste Kamer
kwam duidelijk vast te staan, dat
beschuldigde, die N.S.B.-er was, in zijn
functie dikwijls had gehandeld op een
wijze, die een echt Nederlandse bur
gemeester waardig zou zijn geweest.
Getuigenverklaringen van de heer
Kelder, destijds wethouder te Texel,
thans burgemeester van Monniken
dam, de heer Keyzer, destijds onder-
commandant van de B.S. en een
S.S.-er, die de Vries niet kon bewegen
de schuilplaats van verborgen Rus
sen aan te wijzen, wierpen alle een
gunstig licht op de gedragingen van
beschuldigde.
De kwestie „,de Bliek" bleek een
zeer vage, waarbij verschillende pro-
en contra-verklaringen wel tegen el
kaar opwogen.
Het Kriegsverdienstkreuz, dat Rijk
de Vries werd verleend, ontving hij
omdat de Beauftragte voor Noord-
Holland, dr. Schreuder, volgens getui
ge Backer, eertijds commissaris van
de provincie, het waardeerde, dat hij
zoveel deed In het werkelijke belang
van de burgerij.
Mr. H. Jonker uit Den Helder
bracht naar voren, dat de Hoge Auto
riteit met het weigeren van het fiat
zeker misgekeken heeft. R. de Vries
was N.S.B.-er. Laten wij hem be
schouwen als een meer hooggeplaatst
N.S.B.-er, doch vele van zijn collega's
In die zin zijn reeds lang ln vrijheid
gesteld. Met een internering voor de
tijd van drie jaar zijn de fouten van
deze man wel gestraft.
Het Tribunaal zal over veertien
dagen uitspraak doen.
V ESTIGINGSVEROUNNING VERLHJ,,,
Door de minister v»n Economische ti.
ken is aan de heer D Rotgans, wonend!
Herenetraat nr. 68 te Den Hoorn, vergun,
ning verleend tot het vestigen v«n
inrichting, bestemd of mede bestemd voo»
de uitoefening van een Logement-Re»*^
rant-bedrijf ln het bovengenoemde
ceel.
MARKTBERICHT
Aangevoerd teerden: 80 achapen f«o^
f80; 30 lammeren f35f65; 9 paarden
f 350—f 060 3 koelen f 400—f 000 7 biggen
f 25—f 40; 200 kippen f 2,25—f 4,25.
Drie nuchtere keiveren voor de levering
De bodem van het Urkerland is niet
alleen rijk 'aan producten' voor de
voedselvoorziening, maar ook is er veel
veengrond. Gedurende enkele jaren,
vanaf 1942 staken verschillende arbei
ders turf-, die toen gretig afzet vond.
Dit Jaar heeft de directie der Wierin-
germeer (Urkerland-werkenvan de
turfgraverij bij Lemmer een turfpers-
machine gekocht. Met 12 arbeiders in
een twee-ploegen-stelsel is men deze
zomer begonnen met de turfproductie.
Langs een tocht werd een grote put
gemaakt van 760 meter lengte en 25
meter breedte. Op een diepte van pl.m,
80 cm vond men goede veengrond. Met
behulp van de persmachine konden ge
middeld 42000 turven per dag gemaakt
worden. Thans is men begonnen met
paard en wagens en met vrachtauto's
de ruim twee mlllioen turven die op
het ogenblik gereed zijn, af te leveren.
Er zal uitsluittend worden afgeleverd
aan personen, die in het Urkerland
werkzaam zijn.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Betje, d. v. Hendrik
Bakker en Trijntje Hakvoort. Albert,
z. v. Jacob Ras en Maria Toet. Bern-
hard. z. v. Riekelt van Urk en Lubertha
Gerdina Hinderink. Albert, z. v. Frans
Brouwer en Lammechina Kippers.
Ondertrouwd: Andries Post en
Harmpje Ekkelenkamp.
VEEL WRAKKEN
Op de Noordzee komen thans veel
wrakken voor. Met de buitenvisserij
bezig zijnde, hebben de vorige week
velen van onze grote Noordzeevloot
pech ondervonden en zijn hun gehele
vistuig kwijt geraakt aan de menigvul
dig voorkomende heften.
Onze aandacht werd getrokken
door een artikel onder het hoofd
Feest in Vlaardingen", voorkomen
de in het weekblad „De Visserywe-
reld". Daarin werd beschreven, hoe
de zeevishal aldaar met vlaggen was
versierd, en dat de motorlogger VL
74 rijk gepavoiseerd was. Behalve
vele reders en viskopers waren heel
wat autoriteiten aan de afslag ge
komen: het volledige college van B.
en W., een vertegenwoordiger van de
Kamer van Koophandel, oud-wethou
ders en tal van raadsleden. En de re
den van dit feest? Die bleek uit de
openingsrede van de directeur van de
zeevishal, die na de verwelkoming
van alle autoriteiten mededeelde dat
na de afslag van 't voor de hal lig
gende vaartuig meer dan een milU-
oen gulden aan besommingen over
deze afslag zou zijn aangevoerd.
Daarop begon deze merkwaardige af
slag. Er werd boven de maximum-
prys gemijnd, waarop met de verde
ling werd begonnen. Toen nam de
burgemeester het woord, en memo
reerde het heuglijke feit, dat zojuist
te Vlaardingen de aanvoer het milli-
oen met 6000 had overschreden.
Hij herinnerde aan de ups en downs
van het afslagbedrijf. Nu de visserij in
deze tijd door handel en industrie
verdrongen dreigt te worden, verheug
de het spr. bijzonder, dat te Vlaardin
gen de visserij zo'n belangrijke plaats
blijft innemen. Hij deed een beroep
op alle bij het visserijbedrijf betrok
kenen om de Vlaardingse markt steun
tc blijven bieden.
De voorzitter van de vereniging van
vishandelaren bracht daarop de bur
gemeester hulde voor de wijze, waar
op deze moeilijkheden voor de export
hadopgelost en vertolkte zijn dank
vcor de uitbreiding van de hal en hij
meende geen geheim te verklappen als
hij zei, dat het plan voor de nieuwe
hal gereed ligt.
Bij het lezen van dit verslag maak
te we onwillekeurig een vergelijking
met Den Helder. Na de zorgelijke tijd
van vóór de oorlog, werd in 1946
reeds 11/4 millioen gulden vis te Den
Helder aangevoerd. Feest werd niet ge
vierd! Men accepteerde eenvoudig het
feit, en velen zal het niet eeni bekend
zijn. Wel openbaarde zich spoedig de
absolute ongeschiktheid van het af-
sluggebouw, waarom zowel van de zij
de der vitten alt van de handelaren
bij het gemeentebestuur werd aange
drongen op verbeteringen, welke nog
op zich laten wachten. We weten dat
er moeilijkheden zijn, maar moeten
we daarom maar blijven voortmarte-
lcn Zaterdag j.l ging een Helderse
kotter met een behoorlijke vangst on
ze haven weer uit om in Wieringen
te markten, omdat de lossing hier te
lang duurde. Zijn er ook op andere
gerrn "?°eIlükheden? Hoe is
van Bid h IJJÜUldj? in een minimum
van tijd herbouwd? In Wieringen i,
de inschrijving voor gelden om een
?ÏUW.f X'1" te bouwen ruim over-
tekend. Daar hebben de vissers hun
doend afSlag' W® weten' dat de onvol
doende accommodatie van ons af.i»»
rlCdS de 8edachtê by onze vflf:
-era heeft doen opkomen- Tfi,„
zf.izi «Cs
sing! De vissers nnd geen °Plo«-
de gebreken v»»" '1 dagelijks
de handelaren hehK* afalagbedriJ* en
denheid reed? mhun ontevre"
Zelfs de meest urJ efe malen geuit
morden niet aaneXa eteringep
niet weet w, /.^C t' omdat men
wat de Marine wil! Maar
daarop kan een levend bedryf niet
blijven wachten. Spoedig ingrijpen is
rodig, wil men de aanvoer van vis
hier behouden. -En we geloven, dat
wanneer hier een even warme be
langstelling was voor het visbedrijf
als in Vlaardingen, dat dan met ver
eende krachten toch zeker wel iets te
verbeteren ware. En elke verbetering
zou als bewijs van medeleven door
vissers en handelaren dankbaar wor
den gewaardeerd, al vieren we dan
geen feest! S.
ONDERSCHRIFT.
Inderdaad heeft men het vernieu
wen van de visafslag moeten uitstel
len, omdat niet bekend was, wat de
Koninklijke Marine met de haven wil
de. Dat laatste is nog niet ln de fi
nesses bekend. Wij weten, dat reeds
leng in visserij-kringen ontevreden
heid heerste over de toestand van de
visafslag, maar dat men anderzyda
oog had voor de moeiiykheden. Uit 't
ingezonden stuk van de heer S. biykt,
dat men in deze kringen echter wsl
rekent op bepaalde verbeteringen.
„Een levend bedrijf kan daarop niet
biyven wachten", schrijft de inzender
terecht, al getuigt de sympathieke
toon van de slotzin van de nodige
soepelheid ten deze. Zoals thans de
zaken staan, zal op de meest urgente
verbeteringen niet lang meer gewacht
behoeven te worden, want de voorstel
len daartoe zijn reeds in een verge
vorderde staat van voorbereiding.
Redactie Heldersche Courant.
WOONRUIMTE
wordt steeds aangeboden
in de Woonschepencou
rant in Huur, Huurkoop
en Koop. Abonneert U
voor 5.— per jaar.
Ing, Bur. Junior Vlaming,
Prins. Hendrikkade 48,
Amsterdam. Woonark
bouwers.
HET BESTE
AMERIKAANSE
SCHUURPAPIER EN
SCHUURLINNEN
voor iedere vakman en
knutselaar, op rollen
vanaf ƒ2.18 per strek
kende meter.
VELLEN vanaf 0.05 en
hoger.
VAN BREDERODE.
LOODSGRACHT 71.
DEN HELDER.