ALASKA PROOENT 1 TERRA INCOGNITA springplank voor de aioombom De betekenis van het „research"-werk JstgezoHdm TTUUikt Een drama in twee bedrijven ]/AN NABIJ |N yERRE Er zijn reeds 27 vliegvelden Duizenden kinderen werd het leven gered PRACTIJKEXAMENS1948 GLOBE ALKMAAR Huwelijksgeschenk van Nederland Dole UW baard vliegt eraf! Achterdeurtje tussen twee werelden Toen Rusland precies tachtig jaar geleden Alaska voor 7.200.000 dol lar aan Amerika vrekocht, dacht men er waarschijnlijk in het Krem- lin niet aan, dat men nog eens meer geld zou moeten besteden om na te gaan. wat Amerika in dit gebied verstopt. En toch is het zo. In Alas ka worden namelijk de atoombom men opgeslagen en er wordt ma teriaal gereed gehouden, waarmee de Amerikaanse legerleiding een tweede Pearl Habour hoopt te voor komen. HONDERD VIERKANTE METER VOOR EEN CENT. Dat de Amerikanen er destijds een voordelig koopje aan hadden, behoeft geen betoog. Immers, al spoedig nadat de 1.5 millioen vierkante kilometers (te vergelijken met de oppervlakte van West-Europa) van eigenaar hadden verwisseld, werd er.... goud gevon den; goud op een gebied, waarvan de 100 vierkante meters slechts één cent hadden gekost. Maar in de laatste tijd heeft Alaska een geheel nieuw uiterlijk gekregen. De jacht naar het waardevolle metaal is voorbij. De 60.000 mensen die er voor de oorlog woonden en practisch doen en laten konden wat zij zelf wilden, vormen nu haast een minderheid. In grote getale kwamen namelijk dq man schappen van het Amerikaanse leger. Binnen een jaar tijds worden nieuwe dorpen gebouwd, wegen aangelegd en, wat het belangrijkste is, ondergrondse opslagplaatsen gegraven. Alles werd in 't werk gesteld, om van dit grote Ame rikaanse schiereiland een voorraad schuur en, zo nodig, een militaire springplank te maken. Van Alaska naar Siberië zijn het namelijk slechts enkele kilometers. En al is het dan nog een lange weg naar de bewoonde wereld, toch moet men deze twee tegenover elkaar lig rende uithoeken als achterdeurtjes der twee werelddelen beschouwen. Vooral nu gebleken is, dat men een heel leger per vliegtuig kan vervoe ren, wint dit achterdeurtje aan bete kenis. Ook zullen vanuit Alaska de Amerikaanse vliegtuigen, die zonder te landen en met een atoombom aan boord 7.500 km. kunnen vliegen, eer. der onopgemerkt boven Russisch ge bied komen. En 7.500 km. is juist de afstand Alaska-Moskou-Stockholm. Welke waarde Amerika aan deze springplank hecht kan men trouwens ook afleiden uit de grote bedrijvigheid, waarmede nu al 27 vliegvelden zijn ge bouwd. Het grootste meet niet minder dan 40 vierkante km. en heeft startba nen ter lengte van vijf kilometer. OOK 'S NACHTS EEN BRIL OP De soldaten, die hier zijn gestatio neerd, vinden het nu niet bepaald pret tig in het hoge noorden werkzaam te zijn. Negen maanden van het jaar is 't er winter. En wanneer gedurende de drie zomermaanden de zon dag en nacht schijnt, moeten zij steeds een bril dra gen. In deze korte periode wordt dan ook dag en nacht gewerkt. De soldaten hebben echter nog meer klachten. Verlof b.v. wordt zelden toe gestaan. De aflossing laat soms lang wachten, aangezien iedereen, die naar Alaska komt, van communistische smet ten vrij moet zijn, terwijl ook spionna- ge moet worden tegengegaan. De leger leiding laat derhalve liever de vrouwen en de familie der soldaten naar Alaska over komën, dan steeds maar weer nieuwe troepen naar dit gebied te zen den. Men kijkt in Amerika niet op een dollar om de soldaten tevreden te stel ten. Reeds heeft men uitgerekend, dat slechts voor uniform en de overige s ukken die bij de uitrusting behoren per soldaat 1200 dollar wordt uitgege ven. Ook op andere wijze tracht men het leven van de soldaten zo aange naam mogelijk te maken. Hollywood-sterren komen en gaan, bioscoop-treinen staan er ter beschik king en de kleine houten huisjes wor den indien mogelijk van alle ge makken voorzien. Maar toch zijn er veel vrouwen, die na een kortstondig verblijf wederom naar hun oude woon plaats terugkeren. WEDLOOP DER DESKUN DIGEN Een van de ongerieven is de koude. Amerikaanse deskundigen hebben tot hun grote schrik geconstateerd, dat zij op dit punt minder ver gevorderd zijn dan de Russen. Bij tien graden onder nul voldoet ook de meest gecompliceer de uniform niet meer. Reeds by deze temperatuur kan niemand in welke Amerikaanse uniform ook het langer dan 48 uur zonder beweging in de bui tenlucht uithouden. Maar de wetenschap staat niet stil. En de Amerikanen spannen alle krach ten in om de Russische collega's die zich reeds sinds de redding van de expeditie van Nobile, een'kwart eeuw geleden, met de onderzoekingen van de Arktis bezig houden zo niet voor te komen, dan toch gelijke pas met hen te houden. Zij hebben nu al kunnen vaststellen, dat z.g. motor-sleeën, ver schillende vuurwapens en zelfs radar installaties bij lage temperaturen niet te gebruiken zijn. En men heeft ook vastgesteld, dat de Russen in de Arktis tenminste over 100 meteorologische SF.Ölf (Van onze speciale verslaggever). GRAAN VOOR EUROPA. De inwoners van Elbum in Illinois hebben graan ingezameld om Europa te helpen. Op één dag werd ruim 36 H.L. ingezameld. stations beschikken, terwik Amerika en Canada samen er slechts 39 hebben. Zo heeft dan vlak bij cte Noord pool een wedloop der deskundigen op militair-wetenschappelijk terrein plaats. Maar laat ons hopen, dat deze strijd uitsluitend tot het we tenschappelijk gebied beperkt blijft en niet tot vernietiging, maar tot ontwikkeling van een landstreek, die op verschillende kaarten nog met een vraagteken is aangegeven, zal bijdragen. Batakandjampang, 10 Oct. '47. Geachte Redactie, Sinds enkele weken is de gemoeds rust van onze jongens in de Oost zwaar uit haar evenwicht gebracht. De oorzaak hiervan is de post. Eigen lijk moest ik post met een hoofd letter schrijven, omdat de post voor ons haast even belangrijk is, als eten en drinken. Wat is namelijk 't geval? Met ingang van 1 Nov. zijn alle militairen in Indië verplicht voor hun correspondentie zgn. postbladen te >.n gebruiken. Daar is niets op te gen. Doch er zullen slechts 20 post bladen per man in de maand worden uitgereikt. Dit is werkelijk een bezuiniging, die het moreel schokt. Wij moeten reeds port betalen op brieven, waarin wij een foto verzen den. Dit vinden wjj natuurlijk niet leuk, maar we hebben het moeten aanvaarden, doordat het veldpostkan toor elke brief retourneerde, waarin een foto was ingesloten. De nieuwe bepaling van 20 brieven (van klein formaat) in de maand, is de klap op de vuurpijl. Met een kleine rekensom zal ik U de situatie duidelijk trachten te maken. Per maand schrijf ik mo menteel: pl.m. 10 brieven naar huis, pl.m. 20 brieven naar mijn meisje en pl.m. 20 aan familie, vrienden en ken nissen. Tezamen schrijf ik dus pl.m. 50 brieven per maand en kameraden van mij schrijven er zelfs over de 60. U moet weten, dat wij op een buiten post zitten en dat niet één van ons, sinds het begin van de polttionele ac tie met verlof is geweest. U begrijpt, dat de post uit het vaderland een zeer teer punt is geworden. Ik kan mg de noodzakeigkheid van deze postbeperking niet voorstellen. Waarom kan er niet een extra post vliegtuig worden ingelast? Of zou dat misschien de deviezenpositie voor de aankoop van luxe auto's in gevaar kunnen brengen? Wij hopen, dat er in Nederland stemmen zullen opgaan om dit onrecht tegenover ons uit de weg te ruimen. Om echter één ding niet te verge ten, we hebben nog een „voorrecht". We mogen nameigk 30 cent betalen voor elke 10 gram, die we straks bui ten de 20 postbladen schrgven. „Lang leve onze soldg". Bg voorbaat mgn dank en die van ons peleton voor de plaatsing. Hoogachtend, Dpi. soldaat D. WURKUM, 250818199 III-8 R.I., Java (N.O.I.) Mondelinge, Schrifteigke en Schriftehjk-Mondelinge Opleidingen Ned., Eng., Duits, Boekhouden VERDRONKENOORD 59—61 (Ingezonden mededeling) Aan Engels Kroonprinselijk Paar Naar het ANP verneemt heeft de Nederlandse regering besloten aan Prinses Elisabeth van Enge land en Philips Mountbatten ter gelegenheid van hun aanstaand huwelyk een geschenk aan te bie den, dat bestaat uit een drinkser- vies, speciaal vervaardigd door de N.V. Ned. Glasfabriek Leerdam en uitgevoerd in hoge kwaliteit loodkristal. FRANKRIJK BEVREESD VOOR CHOLERA Het Franse Departement van Gezond heid heeft uitgebreide voorzorgsmaatrege. len genomen tegen overbrenging van de cholera uit Egypte. Er is bevel gegeven, dat# alle uit Egypte komende schepen in quarantaine moeten gaan totdat doeltref fende maatregelen genomen zijn. Toen tijdens de jaren der bezetting het nog aanwezige voedsel niet meer het voor jeugdige kinderen en babies onontbeerlijke vitamine-C bevatte, was het aan het bestaan der labora toria voor Toegepast Natuurweten schappelijk Onderzoek te danken, dat het er toch kwam. Men stelde alles in het werk om dit vitamine langs kunstmatige weg te verkrijgen. De vi- tamine-C-tabletten kwamen er en dat betekende, dat het leven van duizen den jonge kinderen, dat zonder vita mine zeer fragiel zou worden, behou den kon bigven. Een en ander was weer zuiver te danken aan het feit, dat men er zich ook in ons land van bewust was ge worden, dat men de wetenschappelijke resultaten niet slechts als zodanig moest beschouwen, doch ook moest trachten de successen uit studeerver trek en laboratorium dienstbaar te ma ken aan de mensheid. .Dit soort werkzaamheid: toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek, vordt aangeduid met de betiteling „research", waarmede op de beste wyze het begrip wordt uitgedrukt. Bovenstaande woorden werden Vrij dagmiddag gesproken in' de slotrede van prof. dr. H. R. Kruyt, voorzitter van de Centrale Organisatie T.N.O. voor het congres van de hoofdgroep Industrie en de Stichting van de Land bouw, dat met het onderwerp: „Het „research-werk" gedurende twee dagen in de stadsschouwburg te Utreeht werd gehouden. De rede van de professor klonk als een klok en liet een even glashelder als duidelijk geluid horen. Hij wees op de noodzakelijkheid van research juist voor ons land. Als een bedrijf, hoe klein ook, zich niet op de hoogte houdt van de resultaten der onderzoekin gen, gaat het ten gronde. Ook kleine bedrijven moeten zich althans met de resultaten der research op de hoogte houden. Is financieel eigen research- werk niet mogelijk dan moet men het aanpakken in samenwerking met an dere gelijk gerichte bedrijven. Men moet anders minstens een z.g. „con tactman" in zijn zaak hebben, die in staat is een vraag te formuleren en het ontvangen antwoord begrijpen kan. We moeten een offensieve research instellen, zelf het initiatief nemen en niet de resultaten uit het buitenland af wachten. Wij moeten de moed hebben brutaal te zijn. Wetenschappelijk zijn wij niet inferieur aan het buitenland, integendeel. Offensieve research kan leiden tot het verkrijgen van basis octrooien en dan heeft men op de in ternationale .markten eerst wat te ver tellen. Als men zelf iets aan te bieden heeft, telt men als volwaardig mee. Duidelijke voorbeelden, Met enkele zeer sprekende voorbeel den lichtte prof. Kruyt zijn toespraak toe. Op het visserijproefstation wist men door onderzoekingen te bereiken, dat groote tube 45 ct Flinke tube 30ct., «eer (Ingezonden mededeling). I'. II i B I CnDvrlght R.D.P het want voor de haringvisserij door koper zó werd verstrekt, dat het voor taan inplaats van drie jaar vier jaar mee zal kunnen. Hiermede wordt in één keer een millioen gulden uitge spaard. Het eiland Walcheren zou zonder „research" enkele maanden langer on der water hebben gestaan. In het wa terloopkundig instituut te Delft werd een reusachtige maquette gebouwd. Het „eiland" lag in het water. Om de drie minuten was het „hoog" of „laag" wa ter. Men bestudeerde de stromingen en de toestand rondom de gaten in de dijken. Zodoende vond men in Delft de juiste wijze om de gaten te dichten. Mede hierdoor bracht Walcheren in 1946 weer een oogst voort. Tenslotte wees de spreker er op, dat elk bedrijf, dat nu met volledig succes werkzaam is, over tien jaar volkomen ineengestort zou kunnen zijn als men de kwestie der research naast zich neerlegt. Zes generaties lang werd een olie- molenbedrijf met goed gevolg ge dreven. Het ging goed van vader op zoon, als men zich degelijk gedroeg. De zevende eigenaar gaf zich over aan de „drank" en de zaak ging ten gro«de. Dat ging vroeger zo. Nu komt me» «r niet meer met degelijkheid alleen. Bij het sluiten van het congres werd de suggestie geopperd, hierop aanslui tend een congres te houden met het on derwerp: Hoe bedrijven wij research? In een aantal artikelen hopen wij op enkele gedurende dit congres gehouden lezingen nader in te gaan. WOENSDAG 22 OCTOBER 7 I^ILVERSUM I, 301 m., geeft Nieuws om ziet K-,6' 8 611 11 uur- VARA: 7,30 Mo s bi) het ontbijt. 8.50 Voor de huis VarT'. VPRO: 10,00 Morgenwijding. A: 10,35 Deanna Durbin zingt. 10,43 D-rl grootmoe's mantel. 11,30 Non Stop summa. 12,00 Stafmuziek. 2,0' -maln Rolland". 2,15 Jeugdconcert Jelle van Sipke Froukjes. 3,30 ken Hocciborst)es". 3,45 Voor de zie j 4,15 Vragen staat vrij. 5,15 Joh, c g- 5,34 Ramblers. VPRO: 7,30 Var115' 7,45 Lezen in de Bijbel. RA: 8,15 Concertgebouworkest. 9,00 't'u- Vleugels van de tijd". 10,45 In de lr> der poëzie. 11,15 Rustige lichte avondklanken. HILVERSUM II, 415 m., geeft Nieuws 'J 7, 8, 1, 7, 8 en 10,30 uur. NCRV. Gewijde muziek. 8,15 Koraalvoor- -1 elen van oude meesters. 8,30 Opge dekte klanken. 9,00 Ochtendbezoek bij ('nge zieken. 9,35 Werken van Moza-t en Reger. 10,30 Morgendienst. 11,00 ■ano-recital. 11,30 Kamermuziek-pro- gramma. 12,15 Sangh en Spel. 1,15 ■andolinata. 1,45 Musette-klanken. S Rotterdams Strijkkwartet. 3.4) ^Paanse en Zuid Amerikaanse klanken. 4.20 Zingende jeugd. 4.45 Voor jon gens en meisjes. 6,00 Pianc-duo. 7,45 ngelse les. 8,15 Parelende klanken 45 Concertgebouw orkest, 10 45 'dtondoverdenking. 11,00 Sweelinck kwartet. 11>30 Rustige avondklanken. door F, DE SINCLAIR „Ik weet niet, waar je het over hebt" sprak ze, „maar je zult zeker vel gelijk hebben". „Zoals altijd!" scherste hij. „Inspec teur, een sigaret?" „Graag", zei Bunt. Camels" zei De Vries. „Als u er maar niks bijzonders aan proeft „Hoezo?" „Ze zyn gesmokkeld!" Bunt lachte. „Meneer De Vries, als u geen groter zc.nde op uw geweten heeft...." „Dan heb ik nog wel een kans, hé? „Floep! Het hele geval maar even uitstorten", sprak mevrouw De Vries. Zo had de tas geopend en schudde de inhoud daar nu van uit op de tafel. O, hier is de hótel-rekening al van Parijs.... die loopt... 's kijken.... ja tot de eerste. Toen zyn we naar Brussel gegaan tot gistermorgen...." Bunt keek eens naar de- tasinhoud; het was een echt rommeltje, rekenin gen. verfrommelde papieren francs, enkele nikkelen stukken, een blik baar nog schone zakdoek, een hand schoen, een sigarettenkoker, entrée- biljetten van theaters of bioscopen, wat knoopjes en touwtjes, een stop- étuitje. „Tja, maar nu de rekening van Ho tel des Colonies", sprak ze zoekend, „want daar gaat het juist om. Heb jy die soms. Bert?" „Nee hoor" antwoordde hg „die rom mel bewaar jï allemaal". „Deze handschoen" sprak Bunt ter- vyl hij die opnam en bekeek. „Me vrouw dat is alleen de linker. Waar is ae rechter gebleven?" „Die zal ook wel ergens zijn", ant woordde ze, steeds zoekend in de rommel, „ligt hij hier niet by?" „Nee", antwoordde Bunt en dan een pakje uit zyn zak halend. „Maar ik e.eloof. dat ik hem heb. Kijkt u maar 6 3/4 Peau de Suède". „Ja!" kreet ze. „Hoe komt u daar aan?" „Mevrouw De Vries" sprak Bunt. die handschoen heb ik gisterenmor gen gevonden in het bospad, vlak bij de plaats, waar uw broer vermoord werd". VII Op die woorden van Bunt voer een <-;-hok zowel door het lichaam van De Vries als door dat van zyn vrouw. „Maar dat is een mystificatie!" 1 kreet De Vries. „Dat kan nooit myn handschoen zijn!" kreet zyn echtgenote. „En hier...hier...hi, hi,„." riep de Vries, die al even bezig was geweest om zyn portefeuille na te snuffelen Hier heb ik de rekening al van het Kótel des Colonies. Je had toch gelijk, Georgette... kijk... kyk... inspecte n\ en voor betaald afgestempeld op giste ren! Op welk uur- is de moord be gaan?" „Half tien ongeveer. Staat het uur, waarop u die rekening voldeeJ er op?" „Nee". „Maar het was ongeveer acht uur", sprak mevrouw De Vries. „De trein ging van de Midi om vijf vóór ne gen. We kwamen hier aan het Cen taal Station om half vier aan". „Heeft u op reis -soms iemand ont moet, die u kende?" vroeg Bunt. Nee. niet dat ik weet", antwoordde De Vries. „Mevrouw De Vries, wanneer heeft u deze handscnoenen v-,.cr l,et laatst gedragen?" „Gisteren in Brussel. Toen we het hotel verlieten had ik ze aan. )k heb ze daarna uitgetrokken toen mijn man in het station kaartjes nam en ze toen verwisseld tegen grijze zijden reishandschoenen, want deze peau de suède zijn me in de trein te warm" ..Ho es!" kreet De Vries. „Hi, hi, de - reis... de trein... we hebben geluncht in het restauratierijtuig... de kwitantie van die lunch!' „Die ligt daar" wel ergens tussen", sprak mevrouw De Vries, die weer ijverig tussen al de rommel speurde. „O, hier... asjeblieft, inspecteur... de rekening van de lunch in het restau ratierijtuig!" en ze reikte Bunt een papiertje toe van de bekende vodde- rige soort met het gewone hierogly- phen, waarin de hoofdkellner daarop zijn notities pleegt te stellen. Bunt bestudeerde het even en knik te dan glimlachend. „Erg leesbaar is het niet", sprak hij „maar ik onderscheid toch twee zeer belangryke dingen, de datum op gis teren en het woord Déjeuner". „Dus?" vroeg De Vries. „Dus", „sprak Bunt, „schynt dit do cumentje te bewijzen, dat u op het ogenblik, dat de moord gepleegd werd, in de D-trein zat". „Schynt te bewyzen, nee bewyst! riep De Vries. „Mevrouw en meneer De Vries", sprak Bunt, „ik wens u geluk met de ze twee documenten, die ik met uw goedvinden tot me zal nemen: de ho telrekening uit Brussel en de kwitan tic van het restauratierijtuig. Maar daarmee is het raadsel van de verlo ten handschoen nog niet opgelost. Zegt u me nu eens mevrouw De Vries: Is dit uw handschoen, ja of nee?" (Wordt vervolgd) Vóór de visite komt, scheer ik me gauw nog even glad met Philips „PHILlSHAVE". zegt Staalbaard. Al leen de steker in het stopcontact en, terwijl ik lekker in m'n luie stoel blijf zitten, vliegt mijn baard er af. Laat U door een demonstratie bij Uw handelaar eens persoonlijk over tuigen, hoe gemakkelijk droogscheren is met PHILIPS STAALBAARD N.V. PHILIPS' VERKOOP - MAATSCHAPPIJ VOOR NEDERLAND-EINDHOVEN (Ingezonden mededeling.) Het Franse Ministerie van Buiten landse Zaken had bekend gemaakt, dat aan Nederland 355.890 kilogram van het door de Nazi's gestolen goud was toegewezen. Naderhand bleek de toewijzing slechts 35.890 kilo te zijn. Men kan ook alles niet op een goud schaaltje wegen. Houdt U van een borrel? Ja? Welnu, dan zult U met leedwezen kennis nemen van het feit, dat in een voorstad van Londen een distilleerderij door brand werd verwoest, waarbij 9000 liter alcohol een prooi der vlammen werd. Het is om bittere tranen te wenen! Nu het toch over drank gaat: Een Engelse whisky-fabriek zal streptomycine pro duceren, dat bij de bestryding van t.b.c., typhus en hersenvliesontsteking gebruikt wordt. Wie weet, welke per spectieven er nog zijn voor Schiedam. Duizenden Hamburgers juichten en lachten toen een luchtdoeltoren te Wilhelmsburg de grootste in het gebied van Hamburg niet bezweek onder het geweld van de explosie van ongeveer 12.000 kg springstoffen. De enigen, die dus sprongen, waren de Duitsers, zij het ook van misplaatste vreugde. Een simpel berichtje voor huismoeders, die wel eens kla gen over het levensmiddelenrantsoen: volgens een rapport van het Rode Kruis heerst in bepaalde streken van Roemenië algemene hongersnood, zo dat de bewoners er zelfs toe komen bladeren, boomschors en zelfs klei te eten. En dat met de winter voor de deur! De piloten van de Ameri can Airlines, die sinds 30 September in staking zijn, zoeken het hoger op; ze gaan gamelijk weer vliegen. De Leidse lichtfabrieken, die dezer dagen zelf hun 40-jarig bestaan her dachten, vierden niet minder 64 ju bilea van leden van het personeel. Tussen twee haakjes: leest U wel eens van een jubilerende dienstbode? Sijtje Boer van Marken is Zaterdag per KLM voor één weekje naar En geland vertrokken. Waarschijnlyk wil zij haar geld daar besteden, waar zij het in de loop der jaren vandaan kreeg. De Staatsloterij is weer met haar trekkingen begonnen. Half Nederland waagt wederom een gok- kie. Veel geluk en bij voorbaat de honderdduizend. Tabé!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 3