Alkmaarder ging naar Buchenwald.... Een JOODSE RAAD SCHULDIG AAN HULPVERLENING Weerbericht DAG VAN DE KLAPROOS Dinsdag 11 Nov. 1947 70ste Jaargang No. 7658 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Schijnwerpers op de Alkmaarse P R.A. Lijst van namen zonder tai Registratie van Joden gaf Duitsers vrij spel Winkelsluitings- en vestigingswet Schulte-Boeyen in de Brusselse Zesdaagse Verkoop Midden-Damterrein begonnen Dr. Maniu vecht voor zijn leven 27 Doodvonnissen in België Ongelimiteerde post voor onze jongens overzee Complot tegen Surinaamse regering Pleegde Rommel zelfmoord? Pest in Perzië BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgiro 434000 (t.n.v. N.V. Ver. Noord. Dagbl. i.o., Alkmaar). Bank: Hoornse Crediet- en Effectenbank, Alkmaar. Dir.: J. Bijlsma HELDERSE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per mm. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 1.—elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaal 3.90. Wrnd Hoofdredacteur: Jac. Broersen, Rayonredacteur C. A. Dekkers (Slot). Op de Schelphoek 10 te Alkmaar woont de weduwe Kollof. Zij leef de daar gelukkig en tevreden in haar huisje tezamen met haar zoon Willem tot in 1942 Hier laten wij haar zelf aan het woord. Haar verhaal, met onze woor den naverteld, luidt aldus: Haar zoon Willem werd op het poli tiebureau ontboden. Van den Burg kwam met deze boodschap aan de deur, doch trof de 22-jarige jongen niet thuis. Hiermede niet tevreden, kwam hij spoedig daarop terug, thans in ge zelschap van zijn ondergeschikte Sprong en ook deze keer met dezelfde boodschap. De moeder, die zich evenmin als haar zoon, van enig kwaad bewust was (de jongen had zich nooit met illegaal werk opgehouden, doch voelde er alleen niets voor, naar Duitsland te worden ge stuurd), gaf de rechercheur de raad, eens in een nabij gelegen „logement" te gaan kijken, waar haar zoon zich nogal eens ophield. Doch ook daar trof men hem niet aan en men herhaalde toen de opdracht aan de weduwe, met de boodschap er bij, dat haar zoon bij niet verschijnen krasse maatregelen te wachten zouden staan. Bovendien was bet maar voor „even". De jongen is gegaan en nooit terug gekeerd. Vast staat, dat hij van Alk maar via de Euterpestraat en Amers foort in Buchenwald is beland en dat hij een mislukte ontvluchtingspoging heeft gedaan. Toen de wanhopige moeder op het politiebureau naar haar zoon kwam vragen, werd zij ontvangen door de dienstdoende v. d. B., die op haar vraag, waar de jongen was, antwoord de: „Dat zul. je zelf wel het best we ten!" Hiermede moest zij genoegen nemen. De vrouw verkeert nog steeds in de veronderstelling, dat haar zoon leeft en dat hij in de Russische zóne verblijft. prachtige en moedige werk geprezen wordt. Het ene stuk is van de hand van mr. A. M. baron van Tuyll van Serooskerken en het andere werd ge schreven door de heer J. H. Besijn. Wij hebben tegen opname hiervan niet het minste bezwaar en zullen hiertoe ten spoedigste overgaan, ons het recht voorbehoudende stukken waar ons zulks wenselijk dunkt te voorzien van een kort commentaar. Dit zal dan in ons blad van morgen zijn. ENKELE VRAGEN TOT SLOT. In eerste instantie willen wij het hier dus bij laten. Rest ons nog slechts het stellen van enkele vragen: Heeft in de gevallen, die wij in ons blad noemden, evenals in alle andere waarbij v. d. Burg betrokken was, een serieus onderzoek plaats gehad? Zo ja, bevinden alle daarop betrek king hebbende stukken zich in het ar chief? Zo dit laatste niet het geval mocht zijn, waar bevinden deze stukken zich dan? Is het niet noodzakelijk, deze gehele affaire te maken tot object van een nieuw en diepgaand onderzoek, waar- 'n, té bij opening van zaken zal worden ge daan? Wij voor ons beantwoorden deze laatste vraag bij voorbaat in bevesti gende zin. Waar na de bevrijding tal loos velen in verband met daden, in bezettingstijd gepleegd, mede dank zij de activiteit van de P, R. A. tot zware vrijheidsstraffen zijn veroordeeld, waar de Tribunalen nog wekelijks hun von nis uitspreken over hen. die tijdens de oorlog fout zijn geweest, waarbij deti neringen en verbeurdverklaringen worden opgelegd, opdat het recht zij loop hebbe, daar mag niet de minsti of geringste twijfel bestaan aan de zuiverheid en het goede Nederlander schap van hen, die zich in dienst van het recht hebben gesteld. We hebben enkele feiten gesignaleerd, welke er mede toe hebben geleid, dat inderdaad bij een deel van het publiek de P.R.A. in opspraak is gebracht. Voorlopig zullen wij deze niet met andere aan vullen, doch besluiten met er op te wijzen, dat hier een taak ligt voor de hogere instanties, namelijk klaarheid te brengen in veel wat hier voor de burger duister is. De naam van de P. R. A. en van wie haar dienen hierbij in het geding. EEN UITGEBREID DOSSIER. Bladerend in ons dossier ontmoeten we nog tal van namen. Die van Piet Renooy, K. van 't Veerstraat 66 te Alk maar, die tewerkstelling aan het vlieg veld te Bergen weigerde, het verzoek kreeg „even" op het bureau te komen en op last van v. d. B in een cel werd opgesloten. Via deze cel verhuisde hij naar Amsterdam, van hier naar Amers foort en vandaar naar Duitsland, waar hij in 1944 te Mühlheim de benen nam, naar Alkmaar terugkeerde en daar prompt onderdook. Hetzelfde verhaal weten ook P. Schaaper en P. Molenkamp te vertellen. Gedrieën waren zij namelijk de eerste werkweigeraars voor de „Arbeitsein- satz", die te Alkmaar werden opgepakt. We ontmoeten de naam van de jonge' Daalder, Snaarmanslaan 119, die in Maart 1942 op de Paardenmarkt gear resteerd werd toen hij als illegaal wer ker bij een vrachtrijder een kist moest halen, waarin een radiozender behoor de te zitten, doch die slechts stenen be vatte, zodat verraad in het spel moet zijn geweest. Deze jongeman is over leden. Hoe staat het met het onderzoek? Is er wel voldoende licht geworpen op de arrestatie door v. d. Burg van Sytze Bouma aan de Koningsweg? Zijn vader vervoegde zich gisteren aan ons bureau met papieren, die hierop betrek king hebben en waarbij wij ons niet aan de indruk konden onttrekken, dat hieraan onvoldoende aandacht is ge wijd. Er zijn ons, tijdens het onderzoek en na publicatie der eerste artikelen, nog meerdere gegevens verstrekt met be trekking tot de handelingen van v. d. B. in bezettingstijd, zulks in verband met huiszoekingen, rijwielvordering, enz. Het is niet de bedoeling op deze plaats hierop in den brede in te gaan. Indien in deze zaken een onderzoek zal worden ingesteld,-is dit niet aan ons. Onze taak was slechts, op gedocu menteerde wijze de aandacht te ves tigen op een zaak, welke reeds lang in en om Alkmaar de gemoederen be zig houdt en er op aan te dringen dat hier recht zal worden gedaan zon der aanzien des persoons, om het even, hoe de beslissing zal zijn. Dai er open kaart wordt gespeeld, omdat dit de enige manier is, waarop be schuldigingen of verdachtmakingen aan de feiten worden getoetst. Alleen dit kan leiden tot bevrediging van het rechtsgevoel, waarvan in de aan hef van deze artikelen sprake was. REACTIES. De reacties op wat wij tot dusverre schreven ware vele. Er waren er pro en contra v. d. Burg. Wij ontvingen twee ingezonden stuk ken, waarin hü een oprecht Neder lander wordt genoemd en waarin zijn In een onderhoud, dat een ANP- redacteur had met de procureur-fis caal van het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam, mr. N. J. G. Sikkel in verband met de arrestatie van de voorzitters van de Joodse Raad prof. dr. D. Cohen en de heer A. Asscher, zeide mr. Sikkel het volgende: „Door de grote omvang van het on derzoek, dat wij na de oörlög in het algemeen hadden te voeren, scheen het ons niet juist in een zo gecompliceerde kwestie, als déze van de Joodse Raad, in te grijpen. Dit kon eerst dan ge schieden, wanneer er aan de hand van een uitgebreid, omzichtig onderzoek ge gronde bewijzen gevonden waren voor de schuld der leidende figuren in deze Joodse zaak. Gedurende de laatste maanden heb ben wij het onderzoek naar hun beleid meer intensief ter hand genomen en het bewijsmateriaal over hun onjuiste houding heeft zich zozeer opgestapeld, dat het in het belang van het verdere onderzoek niet verantwoord was hen langer op vrije voeten te laten. De vraag waar het om draait is: werd door de werkzaamheid van de Joodse Raad de deportatie van Joden bevorderd of belemmerd. Hét antwoord hierop is dat de taak van de Joodse Raad zich zo heeft uit' gebreid dat men gekomen is tot een niet meer te pardonneren medewerking aan de vijand, waardoor de Joodse de portatie in belangrijke mate werd ver gemakkelijkt, derhalve moet worden aangenomen, dat zonder de medewer king van de Joodse Raad en ook zon der zijn voortgezette medewerking het aantal gedeporteerde Joden zeer be langrijk minder zou zijn geweest". Mr. Sikkel deelde voorts nog mede dat het de leiding van de Joodse Raad vooral moet worden aangerekend, dat zij, ook op het tijstip, dat deze moest weten, welk lot de Joden in Duitsland wachtte, heeft medegewerkt aan het transporteren van Joodse Nederlanders. De bundeling en registratie van Jood se personen heeft het, volgens mr. Sik kel, mogelijk gemaakt, dat de Duitsers vrij spel hadden met de deportatie. Ware deze registratie niet door de Jood se Raad uitgevoerd, dan had het groot ste deel van de Joden zich over Neder land kunnen verspreiden e.. kunnen on derduiken om zo uit de handen van de Duitsers te blijven. Mr. Sikkel besloot het onderhoud met de mededeling, dat het onderzoek nog niet afgelopen is en dat het met kracht wordt voortgezet. Over de ontworpen herziening van de Winkelsluitingswet wordt, naar de Memorie van Antwoord op het voor lopig verslag van de Tweede Kamer over de begroting 1948 mededeelt, mo menteel nog bericht van enige advies instanties afgewacht. De regering meent met goede grond de verwachting te kunnen uitspreken, dat nog gedurende deze zitting een ontwerp van wet bij de Kamer zal kunnen worden ingediend. De herziening van de Vestigingswet Kleinbedrijf 1937 en de regeling van het cadeaustelsel bevinden zich in een ver gevorderd stadium van voorbereiding en zullen binnenkort eveneens in han den van de aangewezen adviesinstanties worden gesteld. Na de sprints van gisteravond 10 uur was de stand aan de kop als volgtr 1. BruneelNaeye 176 punten; 2. SchulteBoeyen 101 punten; op 1 ron de: 3. Speltede Kuysscher 104 pun ten; 4. Thyssende Pauw 96 punten; 5. LapebieSeres 93 punten;6. Van SteenbergenSterck 85 punten; 7. Kint Depredomme 67 punten; 8. Ockers Janssens 60 punten; 9. Adriaenssens Bruyland 55 punten. De overige koppels hadden twee of meer ronden achterstand. „Wil reserveren voor Clau Johannes Leendert Vleming en .oor Anna van den Bergh, Hattem, totaal 20 personen, kinderen, aangetrouwde kinderen, kleinkinderen en een op komst, 20 vier kante centimeter, koopsom gegireerd". Dit telegram ontving de Nationale Mo numenten Commissie voor Oorlogs gedenktekens gistermorgen, nog vóór drt de officiële verkoop begon van het 12 millioen vierkante centimeters grote middendamterrein in de hoofdstad. De eerste vierkante centimeters zijn echter gereserveerd voor de leden van het Koninklijk Huis. De certificaten hiervoor zullen binnenkort aan H. M. de Prinses r egentes en de Prins wor den aangeboden. Tien van de aangeklaagden in het proces tegen Dr. Maniu, de Roemeen se Boerenleider, en 18 anderen, die be schuldigd worden van pogingen tot het omverwerpen der regering, hebben hun laatste verklaringen afgelegd. He den zal het vonnis worden uitgespro ken. In een gloedvolle slotrede, die her haaldelijk door Kolonel Petrescu, voorzitter van het gerechtshof werd onderbroken, verklaarde Dr. Maniu. dat hij zowel in het politieke als in zijn particuliere leven steeds tegen ge heime militaire organisaties is ge weest. Dr. Maniu ontkende, dat hij met Amerikaanse agenten heeft ge werkt en eiste bewijzen van de be schuldigingen. Hij ontkende ten stel ligste schuldig te zijn aan het bera men van een plan tot omverwerping der regering. Volgens Maniu was zijn partij geen revolutionnaire groep, doch werd zij in 1926 opgericht als een stu diekring, niet in 1946 door Mihalache en Stoila, die beiden eveneens als be schuldigden voor deze rechtbank staan. Maniu gaf toe, dat hij aan Engeland gegevens heeft overhandigd, die be trekking hadden op de werkzaamhe den van de regering, omdat de rege ring naar zijn mening de bepalingen van de overeenkomst van Moskou had geschonden en het begrip „volledige vrijheid" niet kende. WISSELEND WEER. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Aanvankelijk matige wind tussen Noordwest en West. Weinig be wolking, bijna overal droog weer. Iets kouder, later naar Zuidwest krimpende en weer aanwakkeren de wind. Toenemende bewolking met tijdelijk enige regen. Iets zachter. Gistermorgen om 7.37 is in de ka zerne van Charleroi aan zeven en twintig gewezen Belgische S.S.-leden het doodvonnis voltrokken. DRIE BURGEMEESTERS VERDRONKEN. Uit Nancy wordt gemeld, dat drie burgemeesters in de Maas zijn verdron ken. De auto waarin zij zich bevonden geraakte tengevolge van mistig weer te water. Mej. Mr. Dr. J. C. Hudig is bij Kon. Besluit benoemd tot rechter in de Arrondissementsrechtbank te Rot terdam. Het ligt in de bedoeling dat zij in die rechtbank als kinder rechter zal optreden. Zoals bellend is op 1 November j.1. in Indië een regeling getroffen, waarbij de aldaar gelegerde militairen slechts twintig brieven per maand naar Neder land konden zenden. Hiervoor werden dan de z.g. postbladen uitgereikt en deze werden tegen de prijs van 2'/i cent ter beschikking gesteld, terwijl ze ver der port-vrij konden worden verzon den. Deze regeling heeft zowel in Ne derland als in Indonesië veel ontstem ming gewekt. De regeling werd destijds getroffen, omdat de Indië-vliegtuigen op hun re tourvluchten te zwaar belast waren. Zoals men ons van bevoegde zijde mededeelt is deze kwestie thans opge lost en heeft men in overleg met de PTT de volgende regeling getroffen: Voortaan zullen de militairen zoveel post mogen verzenden als ze zelf ver kiezen. Echter zullen ze hiervoor uit sluitend de „postbladen" mogen gebrui ken, indien zij tenminste portvrij wil len corresponderen. Deze postbladen zullen voortaan on gelimiteerd ter beschikking worden gesteld. Naar Aneta verneemt heeft de Surinaamse politie een samenzwe ring van jonge lieden ontdekt, die van plan waren een voorlopige re gering te vormen na het bezetten van de militaire barakken, het hoofdkwartier van politie en de telefoon- en telegraafinstallaties. De leider hiervan was Simon San- ches, een Surinamer, die na ver scheidene jaren in Nederland ge woond te hebben, onlangs in Suri name is teruggekeerd. Hij heeft zijn plannen voor deze samenzwering reeds bekend. Men heeft een opslagplaats van wa pens gevonden. Volgens een rapport worden de onderzoekingen voortgezet en zal nog een officiële verklaring van de politie worden bekendgemaakt. Si mon Sanches is 32 jaar en heeft bij de Nederlandse marine als verpleger ge diend. Hij heeft een Nederlandse vrouw en vier kinderen, die ook in Suriname vertoeven. Donderdagavond werd hij gearresteerd en bekende dat het tijd stip van het omverwerpen van de Su rinaamse regering was bepaald op Vrij dagavond j.1. Het plan bestond om gouverneur Brons onder arrest te stel len en iemand van eigen keuze aan het hoofd van de voorlopige regering te plaatsen. Sanches rekende hierbij op de steun van het Creoolse bevolkingsdeel, De meeste van zijn "olgelingen ware oorlogsveteranen, van wie sommigen in militaire en politiedienst waren. Amerikaanse filmsterren werken momenteel in de studio's „Klein Holly wood te Rome aan de ervaardiging van een film. Op onze foto ziet men van links naar rechts: Frank Latimore, Tyrone Power, Nancy Guild en de productie-leider Gregory Ratoff. Tyrone Power speelt niet mee, doch vereerde de studio met zijn bezoek. Luitenant-generaal Maisel, die in ver band met de dood van veldmaarschalk Rommel is gearresteerd, heeft ver klaard, dat Rommel zelfmoord heeft gepleegd. Hij ontkende alle medeplich tigheid aan moord op Rommel, aldus de Duitse politie. DOOR NEERSTORTEND RECLAMEBORD GEDOOD. Gistermorgen stortte door tot nu toe onopgehelderde oorzaak een groot ie clamebord, dat op de luifel van het Rex-theater aan de Groest te Hilver sum stond opgesteld, plotseling naar beneden. Het zware bord trof een voor bijganger, de 78-jarige D. van Os die dusdanige verwondingen opliep, dat hij enkele uren later is overleden. Als ik mij een ogenblik neerzet en terug sla in aantekeningen, die eertijds werden neergeschreven, kom ik op een dag, een herfstdag van het jaar 1940. Ik bezocht die dag het kleine kerkhof van een der dorpen, waarvan er zo vele liggen te dromen aan de binnen land van de Noordhollandse duinen. En dan lezen wij: Vandaag ontmoette ik een neger. Hij leefde niet meer, want ik stond bij zijn graf. Er groeide nog geen gras op, dat kon ook niet, want hij was nog niet lang geleden begraven. De vorige dag had de timmerman er een kruis op geplant. Een wit kruis met zwarte letters, Zijn naam stond er op; het was een vreemde naam en daarom vergat ik hem. Alleen weet ik nog, dat hij behoorde tot een Marokkaans regiment infanterie. Hij had dus gevochten, hij was gesneuveld, hij had wie weet hoe lang nog gedreven op de wijde zee totdat de golven zijn lichaam droegen naar onze kusten en zwervers langs het strand hem vonden. Hij werd be graven op dat deel van met kerkhof, waar nog meer vreemde strijders hun laatste rustplaats kregen: een piloot, een boordschutter en een matroos. Van het leven van deze neger wist ik niets. Doch staande voor zijn graf kwamen mij beelden voor de geest, Een dorpje op de plek, waar een zij rivier haar water afstaat aan de grote stroom. Wellicht werd hij daar gebo ren Ondoordringbare wouden in wier duistere diepten wondere bloe men hun felle kleuren tonen, waar hij moet hebben gejaagdDe machtige rivier met haar bruisende stroomver snellingen, waarin hij moet hebben ge vistEen gewijde plaats, waar hij kon hebben gedanst met zijn stamge noten tot wilde vervoering gebracht door het steeds sneller jagende rhythme der grote trommen, de vlugge tonen der fluitenMisschien had ik het wel helemaal mis. Hij had gewoond in een witte stad met smalle trap- straatjes en een veel te grote moskee. Of had hij nooit de geuren van zijn stamland geademd en was hij geboren in Parijs boven de gelagkamer van een klein café in de buurt van de Boule vard de Charonne Ik weet oek niet of hij een vrouw had en kinderen. Zo ja, wellicht hopen zij nog, verwachten zij elke dag zijn thuiskomst, omdat officiële instanties zich kunnen vergissen en het doods bericht op een fout kan berusten...." Sinds dit werd neergeschreven, woedde de strijd voort. Hij was als soldaat in het Franse leger, een der eersten van de millioenen, die voor het merendeel vrijwillig ten strijde trokken om te vechten voor het be houd der menselijke en culturele waar den, voor de vrijheid van de individu, voor ons. Velen liggen begraven in het land, waarvoor zij mede hun krachten ga ven en hun leven offerden. Ons land. Jonge mannen uit Canada, de Ver enigde Staten, Engeland, Frankrijk. Overal in den lande vindt ge hun gra ven: enkele, soms drie of vier (de bemanning van een vliegtuig, dat neer stortte) en op enkele plaatsen in het grote strijdgebied duizenden en tien duizenden.... Het waren mensen, die liefhadden zoals wij, het waren men sen die werden bemind zoals wij. Tracht die tienduizenden gezichten eens voor uw geestesoog te halen, tracht u eens in te denken in het verdriet en het gemis van de gezinnen, waar een of meer plaatsen leeg bleven. Al deze mensen richten hun gedachten van verdriet en herinnering vandaag, de elfde November, meer dan ooit op de plaats waar hun geliefde rust. Velen zullen verlangen die plek nog eens te kunnen aanschouwen of zich getroost weten als zulk een plaats wordt verzorgd door andere meeleven de en meevoelende mensen, Om dit laatste mogelijk te maken worden er op deze elfde November, deze dag der grote herinnering, gelijk op vele andere plaatsen ter wereld ook in ons land klaprozen verkocht, die in hun kleur doen denken aan het bloed, dat vloeide uit millioenen won den om ons verder te doen leven in veiligheid en vrijh|id. Men kope deze klaprozen, niet al leen voor dit doel, doch om daarnevens te tonen, dat men volkomen meeleeft met de millioenen treurenden èn dat men op zijn beurt pal zal blijven staan voor die vrijheid, voor dat kostbare goed, waarvoor de millioenen het hoog ste offer brachten. AD INTERIM. Te Teheran is officieel bekend ge maakt, dat in het Westen van Perzië de pest is uitgebroken. Er zouden reeds veertig mensen aan de ziekte bezweken zijn. De ministerraad is bij eengekomen om maatregelen ter be strijding van de ziekte te bespreken. Gisteren werd in Bagdad een com muniqué uitgegeven, waarin ontkend werd, dat de cholera in Irak zou zijn uitgebroken. Verklaard werd, dat de cholera te Dubay aan de Perzische Golf 800 km ten Zuiden van de Iraakse grens was geconstateerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1