ENKELE GROTEN DER AARDE IN HET JAAR DAT HEENGING* DE Werkelijkheidszin en Vertrouwen Wu A/s de zand'oper wordt omgekeerd REDDING BRENGEN Geen onvermengde voldoening Wat dan? LUISTEREN NAAR.... FEUILLETON Durf te Leven Wereld op 'n keerpunt KUNNEN O mensengeslacht", schreef Dan te, „hoeveel stormen en verliezen, hoevele schipbreuken moet gij doorstaan, zolang gij, een veelhoofdig monster ge worden, nog haskt naar verschillende doeleinden". Er zijn ruim zes eeu wen vergaan, sinds de burgers van Ravenna van deze woorden konden kennis nemen. En gedurende deze zes eeuwen werden zij volkomen bewaarheid. Want nu, op de laatste dag van het jaar 1947, is de wereld nog verdeeld en de mensheid nog niet eensgezind. Het heeft er zelfs de schijn van, dat wederom stormen en veriiezen en schipbreuken de volkeren gaan teisteren. Is het niet ean moedeloos te worden? Maar in hetzelfde boek „Over de monarchie" lees ik: „Waar ooit een twist kan ontstaan, daar moet deze kunnen worden beslecht. Anders zou er een onvol maaktheid zijn, welke niet kon worden opgelost, en dit is onmogelijk, daar God en de natuur in het ncdige niet tekort schieten". Men zou erover kunnen twisten, of Dante de juiste leidsman is in het inferno van deze dagen. Zijn gedachten geven echter nog immer blijk van een realisti sche kijk op de werkelijkheid en bovenal van vertrouwen. En deze beide factoren zijn na zes jaar oorlog met de wapenen en twee jaar in woord en geschrift noodzakelijker dan ooit Want het past ons, te bedenken, hoeveel strijd de wereld trswlotte nog zal verdragen. besluiten genomen, zo wat betreft de verdeling van Palestina en de instel ling van een „Kleine Assemblée." Er werden sinds half September te Lake Success en Flushing Meadows een kleine vijftig voltallige zittingen en meer dan vierhonderd commissiever gaderingen gehouden. En het totaal der aangenomen voorstellen is zelfs niet ver van de honderd. De grote tegenstelling, welke reeds bij de geboorte van de Verenigde Volkeren reden ,tot bezorgdheid gaf bleef evenwel bestaan. Zelfs in de zeer kleine kring der Grdte Vier kwam het niet tot 'n compromis, laat staan tot volledige overeenstemming. Dus ziet het er naar uit, dat de ge droomde éne wereld voorlopig een il lusie zal blijven, en dat wij, Europe anen, de meeste last zullen hebben van de brokken. j-jezc terugblik op het voorbije jaar kan er niet een zijn van onvermengde voldoening. Zeker, er werden besluiten genomen en daden verricht, welke reden ga ven tot blijdschap. Maar de ten- denz van 1947 was toch die van de twijfel, van het wantrouwen voor al. En waar t wantrouwen nooit de basis kan zijn voor herstel en Opbouw, ligt t voor de hand, dat wij de achter ons liggende drie honderd vijf en zestig dagen slechts even zovele wankele stei gerpalen kunnen noemen op een drassige bodem. De steigerpalen werden geslagen, ■aker, en er zijn timmerlieden en met- gelaars aan het werk. Het keiharde fundament echter, wanneer zal dat Worden gelegd? Waarom wij dan ook eigenlijk met recht kunnen zeggen dat wij in een omgekeerde wereld le ven. Toen het jaar nog maar enkele dagen oud was, kreeg de bouwer van aRockefeller Center", Wallace Harri- gon, opdracht, plannen te ontwerpen Voor de U.N.O.-gebouwen aan de East tliver. Over het voortbestaan van de 1 tJ.N.O. zelf heeft menigeen sindsdien het hart vaak vastgehouden. Wat niet wil zeggen, dat de U.NO. plets bereikte. De tweede Algemene vergadering heeft zelfs belangrijke DE SCHEIDING rtoor dit, ons werelddeel, loopt thans immers een bredere scheidings lijn dan ooit. Duitsland staat voor een volledige splitsing. Zij, die voor en achter de oude demarcatielijn wo nen, krijgen steeds sterker het gevoel, op de rand van een afgrond te leven, of liever op de rand van een kolken de krater. Hier en daar spatte er zelfs al een druppel lava naar buiten. Frankrijk en Italië hebben in het afgelopen jaar een zware dobber gehad, om het hoofd koel te houden. Daar was men immers getuige van een klein maar hevig offensief tegen de dam, die de hoogste nood in West- Europa moet keren, 't plan-Marshall. Ook Engeland kwam er niet zonder kleerscheuren van af, ondanks I de algemene vreugde om het geluk van De speciale ambassadrice van Ar gentinië bezocht Europa, welk be zoek veel opzien baarde. In Spanje* vond zij een groots onthaal, in Zwitserland werd zij bekogeld met tomaten. Het Argentijnse graan en vlees waren oorzaak, dat zij ook in Frankrijk en Engeland ontvangen werd. di DE GACLLE. In deze rij van groten uit het al gelopen jaar mag generaal de Gaulle niet ontbreken. De snel stij gende aanhang van Frankrijk's sterke man uit de bezettingstijd is een gevolg van de ondermijnende Stakingen en troebelen, die de ifaflsep te vewtiteeu. Laat men zich geen illusies over het antwoord maken: alles of niets. Er is geen middenweg. Of we blijven gescheiden, elk binnen zijn eigen nationaliteit, binnen die magische cirkel van militaire ge heimen, welke alleen dwazen in „offensieve" of „defensieve" kun nen verdelen, óf we dompelen onze naties in één enige natie en onze politiek in één enige poli tiek. De atoombom heeft drie in drukwekkende ruïnes gemaakt: Hirojsima, Nagasaki en het Hand vest van San Francisco. Niets minder dan een nieuw geloof, voor ons allen gemeenschappelijk, kan ons redden van de verwoes ting van de volgende oorlog. Salvador de Madariaga Philip en Elizabeth. De economische toestand van Groot-Brittannië ver slechterde bijna zienderogen. En de afwikkeling der zaken in India, maar vooral de Palestijnse kwestie berokkenen Attlee en de zij nen zware zorgen. Er is evenwel één land in Europa, dat de gemiddelde Nederlander uit eigen aanschouwing of meer nog van horen zeggen, een paradijs pleegt te noemen, België. Dit zit 'm uiter aard in de nylons en de vrije chocola. En werkelijk, onze Zuiderburen zit ten niet zo krap in de dollars als de meeste andere Europese staten. De koningskwestie bleef echter de gemoe deren hevig bezighouden. En.vele Belgen ook de Benelux. Al moet gezegd, dat de voordelen van de Unie geleidelijk aan niet alleen door de drie partners, maar ook door vele an dere landen worden erkend. Ook in Oost-Europa is een streven naar eenheid merkbaar, alhoewel daar de intenties wel enigszins anders zijn, dan in t Westen. De S o v j e t-U n i e bouwt langzaam maar zeker aan een hechte muur van satellieten. De laat- sten sluiten, met name in de Balkan, pacten en verdragen, waarvan men de mogelijkheid tien jaar geleden cate gorisch zou hebben ontkend. Maar er gebeuren erger dingen in deze landen: de vrije wereld zal schande blijven spreken over het lot van Petkoff en Maniu; de Poolse boerenleider Miko- lajczyk zal buiten zijn land kunnen blijven strijden voor de juiste opvat ting der democratie. DE HULP J-Jet komende jaar zal ongetwijfeld be slissend zijn voor de toekomst van de Oude Wereld. In hoever de hulp van Amerika een eventueel blij vend herstel zal kunnen doen aanvan gen en bespoedigen, valt nog met te zeggen, ook al werden concrete cijfers gepubliceerd en tonen de Staten zich per slot van rekening niet afkerig van het verlenen van bijstand. Dat Was hington hierbij ook oog heeft voor zijn eigen mogelijkheden en lasten ligt voor de hand, maar is het de Ameri kanen kwalijk te nemen? Amerika heeft trouwens zorgen genoeg, en niet alleen om zijn atoombom, die de Rus sen nu ook zouden kunnen maken, of om de paar filmsterren, die van on vaderlandse activiteit of misschien mentaliteit werden beschuldigd. Ame rika ziet naar Rusland, zoals Rusland Amerika in het oog houdt. Deze weder zijdse observatie strekt zich uit over de gehele wereld en heeft haar tref- punten behalve natuurlijk in Europa, vooral in het Midden- en Verre Oosten. Het zijn niet alleen de olie- belangen, welke de Grote Twee wan trouwend tegenover elkaar doen staan. De oorzaken van de scheiding liggen dieper. Er zijn, zoals bekend, hoogst belangrijke principiële verschillen. Waarmee ik terugkom op mijn punt van uitgang, zolang het wantrouwen blijft bestaan, zullen de verschillen groter worden. Hierover valt niet meer, maar ook niet minder te zeggen HET NIEUWE GELOOF. Calvador de Madariaga, die wij elders op deze pagina de belangrijkste vraag van deze tijd liet.n beantwoor den, vult dit antwoord in zijn ver maard boek „Overwinnaar waakt!" als volgt aan. Schrijvend over het nieuwe geloof, dat de wereld zijns inziens zal kunnen redden, verklaart hij: „Dit nieuwe geloof eist; 1'. dat de Westerse mogendheden hun liberalisme van im perialisme en winzucht zuiveren; 2. dat de Sovjet-Unie afziet van haar neiging tot geweld en onderdrukking ten aanzien van haar eigen en andere volken en eerlijk zich in de gemeen schap van liberale naties voegt; 3. dat het Oosten en het Westen openlijk en eerlijk de leer aannemen, dat de na tionale politiek ondergeschikt is aan de politiek van het gemenebest; 4. dat onmiddellijk maatregelen worden ge nomen om deze verandering voor ieder duidelijk te maken. Alles, waar dit aan ontbreekt", zo besluit hij, „is slechts kinderpraat". Voor wie dit alles te eenzijdig, of zelfs te liberaal vindt, dit: uiteindelijk komt het erop aan wat ieder mens afzonderlijk van zijn leven maakt. Want al was het Immanuel Kant, die zei: dit is de eigenlijke taak van de politiek, dat ieder met zijn toe stand tevreden is", de kunst van het tevreden zijn dient in eerste instantie individueel beoefend. Moge dit der halve de les zijn van het afgelopen jaar en het voornemen voor 1948, dat wij bij ons zelf te rade gaan, wat wij, kleine, onbelangrijke mensen zelf kun nen doen, en dat wij, wat wij moeten doen. ook volbrengen! 1 JANUARI. HILVERSUM I, 301 Meter, geeft nieuws om 8, 1, 7 en 10.30 uur. K.R.O.; 8.30 Hoogmis; N.C.R.V.: 9.45 Thomaner- koor; 10.00 Kerk dienst; 11.45 Koorzang; K.R.O.: 12.15 Dansorkest; 1.20 Kareol-septet; N.C. R.V.: 2Vrij en blij; 3.Weih- nachts Oratorium; 5.Radio jeugd journaal; 5.30 Orgel; 6.30 Regerings- uitz.; 8.15 Kon. Zangver. Excelsior; 10.Met band en plaat; 11.Piano; HILVERSUM H, 415 Meter, geeft nieuws om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. A.V.R.O.: 8.15 Nog vele jaren!; 8.45 B.B.C.-Sym- phonie Orkest; 9.15 Morgenwijding; 9.-35 Nieuwjaarsvitaminen; 10.35 Orgel en sopraan; 11.30 Woorden en muziek; 12.20 Orkest Nador Bela; 2 De Kwin tetspelers; 2.40 Declamatie; 3.— Voor z-eken en gewonden; 4.30 The dansant; 5.30 Gram.platen; 6.15 Sportpraatje; 6.30 Strijkorkest; 7.05 Pistaches; 3.05 Nieuw jaarswensen; 8.15 Contact met Zwitser land; 9.15 Thomasvaer en Pieternel; 10Radio Philharmonisch Orkest; 2 JANUARI. HILVERSUM I, 301 Meter. N.C.R.V.; Nieuwsberichten om 7, 8, 1, 7, 8, 11 uur. 7.30 Reveille; 7.45 Een woord van de dag; 8.15 gem. koor; 8.30 klassieke morgenklanken; 9.15 Ochtendbezoek bij onze zieken; 9.30 Non-stop (gr.pl.); 10.30 Morgendienst; 11.— Cello en piano; 1130 orgel; 11.45 Petter Nobino's Mu- sette-orkest; 12.15 Orkestwerken (gr.- platen)12.30 weeroverzicht; 1.15 Me- tropole-orkest; 1.45 Quintet (Brakens); 2.20 Van oude en nieuwe schrijvers; 2.40 orgelconcert; 3.25 Aurora-trio; 4. Voordracht door Dinja Lapde Wolf; 4.20 ensemble Lachman; 4.45 viool en piano: 5.20 Werken voor strijkorkest; 5.45 Uit een grote stad komt een kleine melodie; 6.15 Voor de Prot. Chr. recliasseringsver.; 6.30 Regeringsuitzen ding; 7.Weeroverzicht; 7.15 Geeste lijke liederen; 7.30 Het actueel geluid; 7.45 „Veilig Verkeer"; 8.15 N.C.R.V.- koor; 8.45 Slot-accoord; 9.30 Kamer orkest; 10 vragen aan voorbijgangers; HILVERSUM n, 415 Meter. Nieuws berichten om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. VAR.A8.18 Operaprogramma; 8.50 Voor de uisvrouw; 9.Lichte mor genklanken; 9.30 Waterstanden; 9.35 Calvet-kwartet. V.P.R.O.; 10.— Mor genwijding. V.A.R.A.: 10.20 Opera orkest; 10.30 Voor de vrouw; 10.45 Lie deren van Grieg; 11.„De droom van Tanshoe". 11.20 Licht orkestconcert. A.V.R.O.: 12.„Tangoland"; 12.30 Sportagenda; 12.35 Guus v. Opstal en zijn Ball Rooin Orchestra; 1.15 Tino Rossl en het orkest van Peter Yorke; 2.— Kookkunst; 2.30 Beethoven-progr.; 3-Ons volk en zijn dichters; 3.20 so listenconcert. V.A.R.A.: 4.— Orgel; 4.30 „Tussen twaalf en zestien"; 5.— Selec ties uit operettes; 5.20 Wij en de Mu ziek; 6.15 De V.A.R.A. feliciteert; 6.35 de Ramblers; 7.— Denk om de bocht; 7.15 Regeringsuitzending; V.P.R.O.: 7.30 Cursus „Het geloof der oude kerk"; 7.50 „Tien voor acht"; 8.30 Cursus; V.A.R.A.: 9.— Men vraagt en wij draaien; Vader Tijd keert op de laatste dag van het jaar zijn zandloper om n laat de keten op het rad één schakel ver springen. t Rad is rond, de keten is eindeloos. Geslachten zijn opgekomen uit het grijs verleden, zij hebben elkaar ge volgd van vader op zoen. van moeder op dochter en alleen de rrrstci.dighe- den waaronder zij lever, hebben zich gewijzigd. Op de Oudepaareavond legt de ir.ens 1 een ogenblik zijn werk neer en telt de klokkeslagen. Een oud jaar !s verdwenen, "n nieuw is aangebroken. Wij. die ons korte loven met de jaar- maat als eenheid meten, bedenken, dat alweer een belangrijk tijdsdeel voor ons voorbijging om nimmer terug te keren. Waarom komen en gaan de geslach ten in eindeloze opeenvolging? Wij weten het niet, maar wij Besef fen, dat alleen ons voelen en denken waarde heeft en boven stof en tiid zijn verheven. Slechts onze geest, die niet sterven kan, heeft blijvende waarde. Er is een leven na dit leven en onze geest kan niet vernietigd worden. Wij hebben als zij, die ons lief wa ren van ons weggenomen zijn, niet bet gevoel, dat zij ons voor altijd hebben verlaten. Hun geest omvangt ons en in momenten van diepe ontroering ge voelen wij hun tegenwoordigheid, hun macht om onze gedachten en daden ten goede leiden. Als het vaststaat, dat onze gedachten onvergankelijke waarde hebben, dan hebben wij in ons leven elk ogenblik nodig om onze geest te verrijken. Wij weten niet welk lot ons bescho ren is, maar wel, dat tallozen behoefte aan onze hulp hebben, aan ons mede lijden, onze troost en onze liefde. Als wij die hebben gegeven voelen wij ons gelukkiger en een inwendige stem zegt ons, dat wij de weg zijn ge gaan waarlangs wij tot het doel van ons leven moeten komen. „Praetereunt et imputantur" staat er boven de zonnewijzers zij gaan voor bij en worden toegerekend. Uit de jaren, die gingen kan niets ongedaan worden gemaakt. Willen wij nog goed maken wat wij aan liefde te kort zijn geschoten, dan moeten wij ons haasten. Ieder jaar worden wy op da Oude jaarsavond gewaarschuwd, dat er al weer een deeltje van ons leven is af gesloten en wij weten niet of het ons laatste zal zijn. Laat van nu af dan elke daad. aUe gedachte zó zijn, dat wij in ons de •vreugde over ons werk voeler. Laten wij de lichtjes van blijdschap «n dankbaarheid ontsteken in ogen. dis in wanhoop staren of door tranen veiv duisterd zijn. Op de Oudejaarsavond doordringen de klokkeslagen ons van het besef, dat de tijd om een zegen voor anderen te kunnen zijn maar hegl kort is. Laten wij hopen, dat zy ook dit jaar niet tevergeefs zullen klinken, Tj. A. Vele ministers achter het „yzeren gordyn" achtten zich niet langer veilig en zochten een wykplaats in het Westen. Mikolajczyk, de Poolse minister vluchtte naar Amerika, welk land ook verschillende Roe meense en Hongaarse ambtsdragers opnam. Een bijzonderheid in 1947 vormde het regentschap van Prinses Juliana, die enkele weken' het gezag van haar Koninklijke Moeder overnam. Op 1 December was H. M. weer geheel en kon zy de regering van het vader land weer In handen nemen. In 1948 zal het Nederlandse volk de gelegen heid geboden worden zyn Landsvrouwe te huldigen ter gelegenheid van Haar 50-jarig regeringsjubileum. PRINS PHILIP. De sprookjesachtige huwelijks plechtigheid te Londen plaatste Philip Mountbatten over de gehele wereld op de voorpagina's der kranten. Zyn huwelijk met Enge- land's Kroonprinses was voor het Britse Imperium een van de meest vreugdevolle dagen in 1947. Door: HILLEGONDA VAN REENEN Hy gaf ook Newton een hand. „Ik wens jullie veel geluk," zei hy zacht „Als ik iets voor jullie kan doen, dan met genoegen. Kom een avond naar de pastorie, Newton. Dan kunnen wy nog eens praten. Als vrienden, bedoel ik." „Ik praat liever met Dolly, Drake. Maar bedankt voor je goede bedoe lingen." De geestelyke keek hem een ogen blik strak aan, knikte en ging weg. „Dat was een harde slag voor de arme kerel!" lachte Newton. Maar Dolly's gedachten waren by de andere kamer, by gordynen, by de afmetingen van de vloer. Frank Newtona gedachten dwaal den naar de wonderlykheden van het leven. Een week lang was hy by haar geweest had haar kamer met haar gedeeld. Maar omdat zy nu zouden trouwen, eiste het fatsoen, dat hy weg ging. Hij had willen zeggen want Drake had hem niet we'ulg wr-vellg gej^gakt i „Als wy al jo gauw trouwen, waarom zou ik dan weg gaan, Dolly? Zou het niet veel gezel liger zyn als ik bleef? Dan behoef je je toch niet zo te haasten om de kamers in orde te maken." Maar terwyi zy naar hem keek, be greep zy wat er in hem omging. „Nu wy gaan trouwen, is het heel wat anders. Nu je beter bent, is het heel wat anders. Nu wy nu wij zoveel van elkander houden," zei ze verle gen, „en nu wy voor altyd by elkaar willen biyven gaat het niet. Zo is het en niet anders. Het kan nu een maal niet. Begryp je?" Tederheid rees in Frank Newton op. „Natuurlyk begryp ik het, Dolly. NatuurUjk begryp ik het." „Als je wist hoe de mense- in deze buurt „Ik weet het." „Ik heb my altyd voorgenomen, dat het by my anders zou zyn. Ik wil detrouwen heeft nüj altyd zo mooi geleken. De vrouwen hier vinden my vreseiyk trots. Zy vinden, dat ik een te hoge dunk van my zelf heb. zy „Wees jy maar trots, Dolly. Ik ben trots op jou." „Als ik trouw, wil ik een echte dame jn." i „Je beat een d«ne;" En hy br&pb* haar handen aan zyn lippen en fluis terde: „Ik zou je voeten kunnen kus sen." „Mrs. Gladstone zou zeg&an: „Waar om maak je je zo druk? Over een paar weken is toch alles weer het zelfde. Maar ik heb myn eigen ideeënZij verviel in ernstig ge peins. Hy begreep haar ideeën. Hoewel hy veel meer voor de ideeën van mrs. Gladstone voelde, zweeg hy, ootmoe dig. En zyn verstand zei tot zijn ver moeid lichaam: „Je moet weg gaan. Wees een behooriyke kerel." Eensklaps riep zy uit, opschrikkend uit haar gepeins; „Er staat geen bed in die kamer, liefste. Er staat hele maal niets!" „Ik ga wel op de grond liggen!" „Oh!" „Heeft Dolly dan nog nooit op de grond gelegen?" Zy lachten, zy kusten elkaar, zy voelden zich opgewonden; zy kenden de extase van jeugd en hartstocht. Hy was alleen in de lege kamer tegenover die van Dolly. Maar niet op de naakte grond; zy hadden er haar beide stoelen heen gebracht, en daar lag hy op. Zij had hem haar extra deken ge- gyvsPi een grijs ding, een leiyk ding. dat zy voor zo goed als niets op een verkoping bemachtigd had. De maan scheen door het onbedekte raam en speelde op zijn gezicht. Hy voelde zich vreemd vermoeid en talloze ge dachten doorkruisten zyn brein. Ging hy werkelyk met dit mooie fabrieks meisje trouwen? Zou hy werkelyk knecht by een groentenman worden? Zou hy werkelyk met zyn handen in zyn onderhoud voorzien? Was dit al- *es werkelykheid? Maar zoals hy zich altyd op de omstandigheden had la ten dryven, deed hy het thans ook. Zijn gedachten verwarden zich. Hy viel ln slaap. De volgende dag. zy waren bezig met de Inrichting. Zy wist er alles van. „Op afbetaling. Er is een grote zaak in de Whitcha- pel Road. En ln drie weken kunnen wy de meubelen overbrengen Dit wordt de mooie kamer. Dit wordt onze huiskamer." En haar kamer zou hun slaapkamer worden. Was het niet vreemd? Vreemd en absurd? Mannen, met wie hy in Chrlstchurch geweest was hoe zou den zy staren en lachenen ver wonderd zyn en maken dat zy weg kwamenals zy hem thans kon den zien. (Wordt Vei «u.gd.j GANDHI 1 zag voor zijn vaderland de vrijheid gloren, maar niet de vrede. De schoonste dag van zijn leven werd voor de Mahatma tevens zijn diep ste teleurstelling. Deze vredelie vende strijder voor de onafhanke lijkheid van India zal voortgaan zijn volk te wijzen op de onderlinge vrede, die dit land slee' ts kan op heffen uit de poel van bloed en armoede. ANDREI GROMYXO. In de vergaderingen van de Ver enigde Naties deed de Russische afgevaardigde Gromyko veel van zich spreken. Zijn felle uitvallen tegen Am-srikp e" En*" a's- mede de a's liggen nog vers in het

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 8