Helpt Europa volledig, of helpt het niet Vliegende storm WEERBERICHT i Richard Tauber overleden 1948 JUBILEUMJAAR Internationale troepenmacht naar Palestina? Voorstellen inzake West-Duitsland aanvaard yrijdag 9 Jan. 1948 70ste Jaargang no. 7707 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Marshall pleit voor zijn plan De wereld staat op het spel bracht schepen in moeilijkheden Schiphol op één na drukste luchthaven van Europa Geen verhoging premie Ziektewet Half Januari uitbetaling van kolengeld Fataal schot Wereldschaakkamp in Den Haag Oost-Indonesische president naar Djogja Jeugdige knapen vormden bende Truman's privé-piloot Ook Nederland aangezocht? Arnt Rökka naar Noorwegen vertrokken Geruchten omtrent Stalin Szabo wint Hastings-tournooi Nog vele problemen BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Directeur: J. Bijlsma Wrnd. Hoofdred. J. Broersen Rayonred. C. A. Dekkers HEIMSE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct per mm Familieberichten 20 cent per mm. - Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 ct. Abonnementen: per kwartaal 3.90 George Marshall, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft tegenover de Amerikaanse se- naats-commissic voor buitenlandse betrekkingen ronduit verklaard, dat indien de republikeinen in het Con gres zonden blijven dreigen met ver laging van het totaal der Ameri kaanse bijdrage tot het plan-Mars hall, zij evengoed het gehele plan zouden kunnen prijsgeven. „Een ontoereikend program zou verspilling van onze hulpmiddelen betekenen", aldus Marshall. „Deze on geëvenaarde poging van de nieuwe wereld om de oude te helpen is een weloverwogen risico. Onze levenswij ze, die wij tot dusver gekend hebben, staat daarbij op het spel. Alles wat ik kan zeggen is, dat, indien wij de vaste v/il tot het slagen van het plan in stand houden, dit naar mijn overtui ging ook bereikt zal worden". EEN WAARSCHUWING. Marshall waarschuwde de commissie, dat het hulpprogram uiterlijk 1 April in werking zou moeten worden ge steld, daar anders enkele van de voor naamste voorwaarden, waarop het ge hele project was gebaseerd, in onvol doende mate aanwezig zouden zijn. Indien Europa niet meer economisch gezond zou worden, aldus Marshall, zouden de gevolgen vóór Amerika niet te overzien zijn .Aan zijn lot overge laten zou Europa een prooi worden van economische, sociale en politieke chaos en tyrannie. Het zou beheerst worden door machten, waaruit oorlo gen worden geboren. Nadrukkelijk be toogde hij, dat het Congres niet moest trachten stuitende politieke of econo mische voorwaarden aan de hulpverle ning vast te knopen". Wij hebben te doen met democratische regeringen, waarvan wij niet kunnen verwachten, dat zij zichzelf verplichten tot aan vaarding van voorwaarden, die het volk tegen de borst stuiten. Wanneer ons program van stapel is gelopen, mogen wij van haar verwachten, dat zij als organisch deel van dat pro gram haar multilaterale overeenkom sten nakomen". Marshall prees Europa voor de vorderingen, die reeds op het gebied van de wederzijdse hulp waren gemaakt. Als voorbeelden noemde hij de stappen van Frankrijk en Italië naar monetaire tolunie. De Britse steen kool-productie steeg sneller dan men verwacht had. Na zijn voorbereide rede legde Marshall voor de commissie nog een verklaring af. „De wereldsituatie is uiterst critiek", aldus Marshall. „De gehele wereld staat op het spel en is afhankelijk van hetgeen wij doen". Marshall noemde het Europees her stelprogramma op het ogenblik de be- (fengrijkste zijde van de Amerikaanse buitenlandse politiek. WIJ ONDERSCHATTEN HUN TROTS Marshall verklaarde niet te geloven, dat er gevaar bestaat, dat de Europese landen van het Plan de V.S. perma nent als hun pleegvader zullen be schouwen. Het tegendeel is waar. Zij slaan reeds de handen ineen en doen gecombineerde, intelligente en agres sieve pogingen om zichzelf te helpen, aldus Marshall. Wü hebben te doen met zieke na ties. Een ziek man moet eerst weer op de been worden geholpen voor hij veel voor zichzelf kan doen. Wat West-Europa betreft hopen wij, dat dit ongeveer vijftien maanden in be slag zal nemen. Reeds het idee al leen al van het program is een ge weldige stimulans geweest, wy on derschatten de trots, die in deze na ties leeft. Een hevige storm woedde gisteren langs de Nederlandse kust. Uit Den Helder werd een windkracht van 100 km per uur gemeld, hetgeen zeer zware storm betekent. De Bilt meld de 50 km. per uur, evenals Vlissingen, terwijl Amsterdam een windkracht van 60 km. noteerde. Het waren de sterkste windkrachten, die sinds 1 Januari zjjn gemeten. Verschillende schepen waren voor de Nederlandse kust in een zware strüd met de ele- menten gewikkeld, zonder dat het evenwel tot een schipbreuk kwam. Een grote mensenmenigte volgde op de Scheveningse boulevard de strijd van de „Orpheus" van de K.N.S.M., die in moeilijkheden was geraakt en 3# mijl uit de kust haar ankers had uitgewor pen. De gehele kustwacht was paraat, terwijl sleepboot en reddingboot zich gereed hielden op het eerste noodsein te hulp te snellen. Later in de middag slaagde men erin het schip uit de kust te krijgen. Het stoomde op naar de Hoek, alwaar het voor de Nieuwe Wa terweg bleef liggen, daar de loodsdienst in verband met het slechte weer ge staakt was. Vissersboot in nood. De Urk 172 verspeelde ter hoogte van de Hoek een zeil en hees een bal in de mast als noodsein. De reddingboot „Pre sident Wiersma", alsmede de sleepboot „Ganges" waren ter assistentie uitge varen, maar zonder hulp slaagde de schipper erin zijn schip de berghaven van Hoek van Holland binnen te lood- De betekenis der Nederlandse bur gerluchtvaart wordt aangetoond door het feit, dat Schiphol met ongeveer 74 landingen en opstijgingen per dag (dit cüfer geldt alleen voor verkeers vliegtuigen) op één na het drukst be vlogen vliegveld van Europa is. Het vliegveld van Kopenhagen, Kastrup, staat, bovenaan de lijst met ongeveer 76 landingen en opstijgingen per dag. De drie vliegvelden van Londen: Heath Row, Northolt en Croydon heo- ben tezamen een gemiddelde van onge veer 153 per dag, de luchthavens van Parijs: Le Bourget en Orly, samen on geveer 79. Het hoge gemiddelde van Kastrup moet worden toegeschreven aan het grote aantal korte luchtlijnen in Scandinavië. Het burgerluchtverkeer op Schiphol wordt voor 75 pet uitgevoerd door de KLM, in tegenstelling met dat op an dere Europese vliegvelden, waar de activiteit door verschillende maatschap pijen wordt gedeeld. De 2350 meter lange hoofdstartbaan (trouwens ook de andere landings banen) is berekend op geregelde lan dingen en opstijgingen met vliegtuigen, die een totaal gewicht hebben van 150 ton. Een Lockheed Constellation L749 heeft een maximumgewicht van 46 ton. Behalve deze hoofdstartbaan, die in de richting NOZW loopt, wordt thans gewerkt aan de verbetering van de NWZO-startbaan, die in April of Mei 1948 gereed zal zijn en dan eer. lengte zal hebben van 1800 meter en van de OW-baan, die eveneens in het voorjaar gereed is en een lengte krijgt van 1650 meter. De wettelijke algemene premie van 3 pet. voor de ziekenkassen van de Raden van Arbeid zal, ingevolge een besluit van de Minister van Sociale Zaken voor het jaar 1948 niet worden verhoogd. Ook de premiën, welke voor be drijven met een hoger dan normaal risico zijn vastgesteld, blijven ongewij zigd, terwijl een naheffing over 1946 niet zal plaats vinden. De. bevoegdheid van de Raden van Arbeid om voor afzonderlijke onder nemingen met een hoger risico een premie vast te stellen, welke afwijkt van de normaalpremie, blijft uit de aard der zaak bestaan. Langzamerhand begint zich de toestand in Indonesië duideiyker af te tekenen. Met uitzondering van Java en Sumatra zyn thans de deelstaten van de Verenigde Staten van Indonesië bekend geworden. Een groot vraagteken biyft nog het gebied dat zal worden omvat door de Republiek Indonesia. Op het ogenblik wordt hieronder naast Java nog vrywel geheel Sumatra verstaan. Meerdere punten wijzen er echter op, dat Sumatra zal verdeeld worden in verschillende deelstaten. De actie tot vorming van het autonome gebied West- Sumatra en het gebied rond Padang, en de pogingen om te komen tot een zelfstandig gebied Zuid-Sumatra, sta ven deze bewering. Ook Java zal niet als één geheel deel uitmaken van de federatieve staat. Vrüwel zeker is, dat West-Java bin nenkort gevormd zal worden, zodat met de mogeiykheid moet worden rekening gehouden, dat uiteindeiyk het republikeinse gebied zich zal uitstrekken over Midden-Java. In dit stadium is het interessant thans te zien, hoe de toestand zich tot heden heeft ontwikkeld. Op 19 Januari zal een aanvang wor den gemaakt met de terugbetaling van resp. f 2.40 en f 4, die 'men te veel heeft betaald voor de kolen voor huisbrand. De terugbetaling zal geschieden via de postkantoren. De PTT zal tegen die dag een lijst publiceren met de data, waarop de letters van het alphabet aan de beurt zijn voor de terugbetaling. Van de brandstof f enkaart voor ge zinnen TA 707 wordt één bon aange wezen voor f 2.40 en één bon voor f 1.60. Op de kaart voor kamerbewo ners TB 707 komt alleen de bon voor waarop f 2.40 wordt terugbetaald. Gistermiddag om kwart over 12 heeft een marechaussee in de Oosterburger- voorstraat te Amsterdam een schot ge lost bij de achtervolging van een vluchtende deserteur. De kogel trof de 32-jarige voorbijganger F. S. uit de Jan van der Heydenstraat, in de buik. De man moest in levensgevaarlijke toestand naar het Onze Lieve Vrouwe gasthuis worden overgebracht. Weersverwachting (geldig tot he denavond) IETS KOUDER. Aanvankelijk afnemende, maar later weer wat toenemende en naar Zuid of Zuidoost krimpen de wind. Later opnieuw toene mende bewolking, maar nog vrij wel nergens neerslag. Iets kouder. Het hoofdbestuur van de Kon. Ned. Schaakbond heeft tijdens een gehou den vergadering besloten, het eerste deel van het wereldkampioenschap schaken in Den Haag te organiseren. Het tournooi, waaraan wordt deel genomen door Euwe, Fine, Reshev- sky, Botwinnik, Keres en Smislof, zal, zoals bekend, in twee gedeelten wor den verwerkt; de eerste helft is des tijds door de F.I.D.E. aan Nederland toegewezen, in Moskou zal het laatste deel worden gehouden. In een gisteravond uitgegeven Republikeins communiqué wordt medegedeeld, dat de Republikeinse regering een uitnodiging heeft ge richt tot de minister-president van Oost-Indonesië, Ide Anak Goe Agoeng, om een bezoek te bren gen aan Djokja „teneinde bespre kingen te houden over de vorming van de Verenigde Staten van Indo nesië". De beroemde tenor Richard Tauber is gistermorgen te Londen overleden. Tauber was in October j.1. geope reerd wegens een abces in de buik. Hy is ^verleden in het ziekenhuis, waar hij werd verpleegd, in het by- zijn van zün echtgenote. Richard Tauber werd op 16 Mei 1892 te Linz geboren als zoon van de inten dant van de Stedelijke Schouwburg te (Eigen berichtgeving) WIST U. dat op 26 April Koning George VI eh Koningin Elizabeth van Engeland 25 jaar getrouwd zijn? Dat 350 Jaar geleden op 13 September Koning Philips II van Spanje is overleden en op 15 December van hetzelfde jaar Marnix van Aldegonde? Dat op 7 Maart Jhr. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, oud- Gouverneur-Generaal en thans ambassadeur te Parijs, 60 jaar wordt? Dat op 12 September Maurice Chevalier dezelfde leeftijd hoopt te bereiken? Het zijn slechts enkele grepen uit het jubileum-repertoir 1948. Wij gaan verder. Op 23 April is het 350 jaar geleden, dat Maarten Harperts- zoon Tromp werd geboren. Vijftig jaar geleden op 28 September liep Hr. Ms. „Gelderland" van stapel. Tevens is het dit jaar een halve eeuw geleden dat Nieuw Guinea rechtstreeks onder Nederlands gezag kwam. In April her denken wij het 20ste eeuwfeest van de stad Pompei en het 9de eeuwfeest van Oslo. Het KNMI in De Bildt jubileert eveneens; op 1 December bestaal het 100 jaar. Op 10 Februari Is het 25 jaar geleden, dat de Duitse natuurkundige Prof. Röntgen overleed. Van de rampen ndemen wij de cholera-epldemie, die een eeuw geleden in Nederland woedde, het feit dat op 1 September 1923 Tokio en Jokohama door een aardbeving werden verwoest en op 28 December 1906 100.000 slachtoffers te betreuren waren bij een aardbeving in Messina. Drie hon derd Jaar geleden (23 October) werd de eerste steen gelegd voor het Paleis op de Dam te Amsterdam en 75 jaar geleden plaatste Koning Willem III de eerste steen voor het Victorie-beeld te Alkmaar. Voor 375 jaar begon van Alkmaar de Victorie. Het stadhuis te Enkhuizen bestaat dit jaar 250 jaar en 650 Jaar geleden werden aan Beverwijk de stadsrechten verleend. Wij schakelen over naar de muziek en herdenken het 125-jarig Jubileum van Beethoven's negende sympho- nie. Van de muziek naar het toneel. Cor van der Lugt Melsert en Tilly Lus staan dit jaar een halve eeuw op de planken en Louis Saalborn en Anton Roe mer tien jaar korter. Eduard Verkade en Rika Hopper worden resp. op 15 Juni en 24 October 70 jaar. Willem Vogt wordt 12 Augustus zestig, terwijl 27 Juli de AVRO het zilveren Jubileum viert. Tot slot de sport. De Koninklijke Nede- landse Schaakbond is in Augustus 75 jaar, de Zwembond op 14 Augustus 60 jaar de KNAC op 3 Juli 50 jaar, evenals de Hockeybond op 8 October. Op 14 Juli is hst 40 jaar geleden, dat Feyenoord werd opgericht. Zo, het is genoeg. Vermelden wij tot besluit het eeuwfeest van het spiritisme. Chemnitz. Na een opleiding aan het Hoch'sche Konservatorium te Frank fort aan de Main trad hij op als diri gent. Zijn bijzondere stemgave werd ontdekt door Carl Beines, die hem tot zanger opleidde. Tauber maakte als zanger zijn debuut te Chemnitz in de rol van Tamino in de Zauberflöte. In 1913 werd hij verbonden aan de opera te Dresden. Later legde hij zich meer toe op de operette. Ook in Amerika is hij met groot succes opgetreden. Tijdens de Duitse bezetting is Tau ber niet in zijn geboorteland, Oosten rijk, geweest. In Maart 1940 werd hij Brits onderdaan. Taubers naam is vooral verbonden aan de operette „Das Land des Lacheln" van Franz Lehar. In deze operette trad Tauber overal in Europa op zowel als in Zuid-Afrika, Australië en de Verenig de Staten. Hjj zong zijn rol in het Duits, Frans, Engels en Italiaans en eens in Caïro in een Arabische versie. KAN IK NOG ZINGEN? Eduard Lichtenstein, de Amsterdam se zangpaedagoog, die vijf en dertig jaar met Richard Tauber bevriend is geweest, had Maandagavond nog een telefoongesprek met de» zanger. Tauber belde Lichtenstein vanuit Londen op. „Geloof je, dat ik ooit nog zal kunnen zingen?" vroeg Tauber. „Vier en een half uur ben ik onder het mes geweest en het spreken valt mij moeilijk". Het viel de heer Lichtenstein inder daad op, dat Tauber herhaaldelijk het gesprek onderbrak omdat het adem halen hem moeilijk scheen te vallen. Tauber herhaalde gedurende het ge sprek nog twee maal de vraag, of hij nog wel ooit in staat zou zijn te zin gen. De Venlose recherche is erin ge slaagd een bende van jeugdige boefjes, die zich aan verschillende inbraken had schuldig gemaakt, op te rollen. Ver schillende oudere personen, die als helers optraden, zijn in arrest gesteld. Aangehouden werden de 15-jarige A., de even oude H. en de 14-jarige R., die uit een kiosk voor f 500 aan rookwaren, uit woningen distributie bescheiden en sieraden, alsmede geld hadden gestolen, terwijl zij op een be paald adres bij afwezigheid der bewo ners de inhoud van de provisiekelder voor een deel hadden verorberd en de rest door het huis hadden gesme ten, Het onderzoek duurt nog voort. Vier helers, onder wie drie vrouwen, zijn eveneens ingesloten. ÜET is, volgens sommige Ameri kaanse bladen, maar een raar geval met de 39-jarige Hank Mijers, die als privé-piloot in dienst is van Truman. Hank blijkt n.1. een volbloed republikein te zijn, welke onthulling in grote op maak aan de Amerikanen kond gedaan werd. Stel je voor, een Democraat, die een Republikein in dienst heeft.. Vindt U dat gewoon? Truman ook! Zijn commentaar was: „Beter een Republikein in mijn dienst, die weet hoe hij vliegen moet, dan een Democraat, die dat niet weet!" En daarmede was het wereld schokkende feit uit de doeken gedaan. Die Truman toch Aneta meldt uit Lake Success: „In de afgelopen tien dagen heeft Trygve Lie, de secretaris-generaal van de V.N., naar Woensdag verluidde, een aantal kleine mogendheden gepolst over de vraag, of zij bereid zouden zijn manschappen naar Palestina te zenden, wanneer ernstiger ongere geldheden zouden ontstaan naar aanleiding van het plan tot verdeling van het Heilige Land. Naar verluid de zouden Nederland, België, Zweden, Noorwegen en Denemarken voorkomen op de lijst van Europese landen, waarvan Trygve Lie gelooft, dat zij misschien manschappen ter beschikking zullen stellen wanneer de noodzaak daartoe zich voordoet. Geen der over deze kwestie geraad pleegde delegaties heeft nog defini tief antwoord gegeven". Agence France Presse meldt nader, dat ook Brazilië en Mexico gepolst zijn. Verder meldt AFP: „In kringen van de V. N. houdt men rekening met het feit, dat de toestand in Palestina het waarschijnlijk noodzakelijk zalma ken een internationale gewapende macht te vormen voor het handhaven van orde na het vertrek van de Britse troepen en om de uitvoering van de verdeling, waartoe door de algemene vergadering van de V. N. besloten is, mogelijk te maken. Volgens zekere niet bevestigde in lichtingen zouden de grote vijf niet- officiële besprekingen gaan voeren over een eventule bijdrage van deze landen zelf aan de vorming van politietroe- pen van de V. N., welke naar Palesti na gezonden zouden kunnen worden". Ten aanzien van het polsen van klei ne mogendheden seint AFP verder: „In welingelichte kringen te Lake Success geeft men te verstaan, dat dit polsen geschiedt omdat de grote vijf deze eerste proefneming met een ge wapende macht van de V. N. op zo breed mogelijke basis wensen te stel len". Te bevoegder plaats te 's-Graven- hage konden wij nog geen inlichtingen over deze kwestie verkrijgen. Arnt Rökka, de enige overlevende van het Noorse s.s. „Skoghaus", dat op Kerstavond voor de Nederlandse kust is vergaan, waarbij 26 Noren het leven verloren, is gistermiddag met een vliegtuig van de Noorse Lucht vaart Maatschappij naar Noorwegen vertrokken. Arnt Rökka heeft de laatste drie dagen van zijn verblijf in Nederland doorgebracht in het Zeemanshuis te Amsterdam. OOK EEN CONFERENTIE IN DE SOVJET-ZÓNE. Op 31 Januari zal in Thüringen (Sovjetzóne van Duitsland) een con ferentie van ministers van Binnen landse Zaken en politieke leiders worden gehouden. Men neemt zich tevens voor op dezelfde datum een congres van ministers van onderwijs te beleggen. In politieke kringen in de Sovjetzóne meent men, dat deze beide manifestaties een repliek op de conferentie van Frankfort zyn. Naar het Zwitsers Telegraaf Agentschap meldt, hebben Zwitserse Maden van verschillende richting gis teren, berichten uit „doorgaans zeer goed ingelichte bron" gepubliceerd volgens welke Maarschalk Stalin zou zijn gestorven. Het blad „Der Bund" haalt berich ten uit andere bron aan, volgens welke de dood van Stalin het gesprek van de dag onder de bevolking van Moskou zou zijn. De socialistische „Tagwacht" voegt daaraan toe, dat hoewel tot dusver dergelijke berichten onmiddellijk werden tegengesproken, zij in dit geval van Russische zftde bevestigd noch tegengesproken wor den. In de laatste ronde van het interna tionale schaaktournooi te Hastings wer den de volgende partijen gespeeld: Szabo won van Abrahams, Grob won van Alexander, Fairhurst speelde re mise met Raizman, terwijl ook de par- tüen Golombek-Spanjaard en Mühring Thomas remise werden. Winnaar van het tournooi werd Szabo met 7punt, na hem volgden: 2, 3 en 4 exaequo Mühring (Nederland) 5Sir George Thomas (Engeland) 5'/»; Grob (Zwitserland) 5'/j; 5. Fair hurst (Schotland) 5; 6. Abrahams (En geland) 4'/j; 7. Golombek (Engeland) 4; 8. Alexander (Engelahd) 3'/«; 9. Raiz man (Frankrijk) 3; 19. Spanjaard (Ne derland) 1. Een speciale conferentie van Duitse ministers-presidenten en Duitse func tionarissen uit de Brits-Amerikaanse zone van Duitsland heeft besloten de gisteren door het Brits-Amerikaanse bestuur ingediende zes voorstellen met enkele kleine wijzigingen te aan vaarden. Volgens deze voorstellen zullen de beide zönes op financieel en economisch gebied tot een eenheid worden. Generaal Clay heeft op een pers conferentie verklaard, dat hij ver wachtte, dat een deel van de voorstel len omstreeks Februari in werking treedt. De belangrijkste vragen zijn na de besprekingen van Frankfurt nog over gebleven. Zal het de Franse bezet- tingsgebied bij de dubbele zóne wor den aangesloten? Zal het tot een een zijdige geldsanering komen? Men is van Duitse zijde geneigd de laatste vraag als beslissend te beschouwen voor de scheuring van Duitsland in twee delen. Van daar dan ook dat de belangstelling zich nu van Frankfurt op Berlijn gaat richten, waar het door Generaal Robertsen aangekondigde aanbod aan de Sowjet-bevelhebber om tot een gezamenlijke geldsanering over te gaan, in de geallieerde con- tróleraad zal worden overgelegd. Aan Duitse zijde wordt aangenomen dat de pogingen van Clay en Robert- son om het werkterrein der nieuwe circulatiebank tot geheel Duitsland uit te breiden, vooreerst slechts voor de Franse zóne succes zullen hebben. Dit betekent practisch, dat men het ontstaan van verschillende monetaire stelsels in Oost en West en daarmede de scheiding onvermijdelijk acht. Het is onder deze omstandigheden begrij pelijk, dat de Duitse medewerking slechts aarzelend en met afwijzend van eigen verantwoordelijkheid is ge komen. Hoe meer stemmen er los komen, hoe duidelijker het wordt, dat men aan Duitse zijde geschokt is voor de werkelijkheid, waarvoor men thans staat. De Duitse politici zijn in de pe riode sedert de Londense conferentie zeer ijverig geweest in het afwijz'- - van deze orantwoordelijkheid.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 1