PAMPUS PIRAAT
Vier Curagaose gedelegeerden
verlaten Ronde Tafelconferentie
P.P.
OVERHEID
EN KIND
J
Fischböck onvindbaar
Argentijnse en Chileensfe troepen in
Zuidpoolgebied
Erriissi
issie
Albert Heyn N.V.
Dinsdag 17 Febr. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 7738
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Maar Dr. Buiskool heeft nog vertrouwen
Delegaties dringen aan
op spoed
Wie kolengeld moeten
halen
Voor 25 mille
aan zwarte textiel
PARIJS GEKOZEN
Voorrang voor militairen
bij distributie
Weer toerisme naar
Oostenrijk
Noodlottige autobotsing
Prijs f 0.60
Steekpartij te Hoofddorp
Truman zal aanvullende
hulp voor Griekenland
verzoeken
Landingen op Brits
grondgebied
Op z'n 14e verjaardag
met pensioen
Half millioen netto winst
in acht maanden
WEERBERICHT
I
Prijxen voor chocoladefiguren
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Directeur: J. Bijlsma
Wrnd. Hoofdred. J. Broersen
Rayonred. C. A Dekkers
HELDERSE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 cent per
mm. - Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woorden
1.elk woord meer 5 ct.
Abonnementen:
per kwartaal 3.90
Gisteren werd te 's Gravenhage
de eerste openbare vergadering ge
houden van de Ronde Tafel Confe
rentie, gepresideerd door minister
Jonkman, die een kort openings
woord sprak.
De eerste spreker was mr. S. W. van
der tyleer, die o.m. verklaarde:
De delegatie van de Nederlandse
Antillen naar deze conferentie, heeft
van de Staten van Curacao een op
dracht ontvangen. Deze opdracht houdt
in, dat de delegatie voor de aan
vang der conferentie van de Neder
landse regering zekerheid dient te
verkrijgen omtrent enkele feitelijke
hervormingen. In geval van niet vol
ledig bevestigend antwoord werd op
gedragen, te verklaren, dat dit een
dermate grote teleurstelling veroor
zaakt, dat alle besprekingen overbo
dig -zijn.
Deze opdracht, zo zeide hij verder,
is een noodkreet, een uiterste nood
kreet. Het is een laatste poging ~m het
kwijnend vertrouwen van de bevol
king der Nederlandse Antillen te her
stellen.
Hierna verliet de afgevaardigde Van
der Meer de vergadering: slechts vier
van de acht Curacaosc gedelegeerden
waren overgebleven.
De heer Buiskool onderstreepte ter
stond hierna, dat de deelname der Su
rinaamse delegatie haar eisen niet la
ger stelt, dan de delegatie der Antil
len. Het enige verschil, aldus spr., is,
dat de afvaardiging van Suriname
niet haar deelneming aan deze confe
rentie afhankelijk heeft willen stellen
val» de onmiddellijke de-facto wijzi
gingen. Vervolgens ging spr. uitvoerig
de voorgeschiedenis dezer conferentie
na. Hij vertelde met hoeveel critiek pers
envolksmond de huidige situatie be
oordelen en hij verklaarde niettemin
te willen vertrouwen, dat een nieuwe
dag is aangebroken. Duidelijk moet
dan echter worden begrepen, dat thans,
5 jaar na de Koninklijke belofte, Su
riname nog steeds onder verouderd,
kolonpaal, regiem staat. Spr. waar
schuwde ervoor, dat men niet de
grondwetswijziging moet afwachten
alvorens de hervormingen in de West
te Effectueren. Gaat men van deze ge
dachte uit, dan heeft deze conferentie
geen zin.
Laat Nederland inzien dat nu tem
po de allesbeheersende factor is. Wij
moeten n u door daden bewijzen,
dat het oude kolonialisme teneinde is.
Het tempo van de liquidatie van het
koloniale bestuur is overal ter wereld
in de laatste jaren enorm versneld:
dat zal ook in de West tot gelding
moeten komen.
Met betrekking tot het centraal rap
port gaf spr. vervolgens een samen
vatting van 10 punten, welke de sa
menwerking aangeven, die Suriname
voorstaat: Suriname is voor de instel
ling van een rijksparlement geko
zen door de landsparlementen. De in
stelling van een rijkskabinet, los van
de landsregeringen, een rijksraad, als
rechtsprekend college bij geschillen.
Er moet een verzekering zijn van fi
nancieel economische bijstand. Een
kerngroep uit deze conferentie zal bij
de nieuwe constructie moeten uitha
ken, wat algemene en wat interne za
ken zijn.
Voorts moeten waarnemers van Suri
name in de delegaties bij de V.N. wor
den opgenomen. Er, in het veranderd
Koninkrijk tenslotte zullen de Indone
sische gebieden zo zij dat willen
moeten kunnen worden opgenomen.
De derde spreker, dr. M. F. da Cos-
ta Gomez, begon met zijn leedwezen
uit te spreken over de afwezigheid van
4 leden der Curagaose delegatie. Wij
verzetten ons tegen het regiem van
koloniale onderdrukking, maar zo
zette spr. uitvoerig uiteen wij wil
len samenwerken met Nederland en
wij zijn hier gekomen om daarover
met Nederland te overleggen. Ook dr.
da Costa Gomez brandmerkte het Ne
derlandse tempo als traag.
Deze spr. diende een motie in, hou
dende, dat aanvaard dient te worden
door de verschillende volksvertegen
woordigingen en vervolgens door de
Nederlaftdse wetgever zal worden be
krachtigd, zonder dat hij daarbij een
zijdige wijzigingen zal küflnèn aan
brengen.
In de middagzitting pleitte dr. De
Kort o.m. voor de invoering van een
zeer uitgebreid kiesrecht in Suriname.
Slechts 20 procent van de bevolking
is thans kiesgerechtigd.
De heer Gerharts betreurde de ver
klaring van mr. v. d. Meer. Het is on
waar, aldus spr., dat op Curacao zo
veel onrust heerst, v. d. Meer ontbreekt
iedere liefde voor Curacao, hetgeen
blijkt uit zijn woorden en optreden.
Curacap. zo betoogde spr. vervolgens,
is een Nederlandse volksplanting. Het
is nooit een eigenlijke kolonie ge
weest. De heren A. Karamat Ali en
Wijngaarde leverden critiek op het
feit, dat nog steeds geen enkele daad
door de regering is gesteld.
PROF. LOGEMANN VERSTEVIGT
DE GROND.
Bevestigende dat de voortgang is te
traag geweest. Al zou de West onze te
kortkomingen wat milder mogen be
oordelen voor ons moet het toch zaak
zijn het vertrouwen aan de West te
hergeven eri daar de lust tot samen
werking te vernieuwen. Wat de her-
vormings Van nu betreft, maakt spr.
er toch bezwaar tegen, dat men de
binding van wet en grondwet te licht
gaat nemen. Dit is toch niet juist. Als
wij thans de formele binding van wet
en grondwet opzij zouden schuiven,
dan is daarmee de eerbied voor de
mocratie aangetast en deze eerbied is
juist het hoogste goed, dat ons straks
in het nieuwe staatsgebouw zal moe
ten verbinden. Prof. Logemann, drong
aan op haast. Wij moeten voortmaken
met onze grondwetsherziening, opdat
wij de beslissende stap nog dit jaar
zullen kunnen doen.
Deze miskenning van wet en grond
wet ligt, aldus spr., ten grondslag aan
de opdracht, door de Staten van Cu
racao aan de delegatie gegeven. Die
leden, die gemeend hebben naar deze
opdracht te moeten handelen en zich
aan deze conferentie te moeten ont
trekken, hebben de verkeerde weg
gekozen: een schadelijke fout van Cu
racao, nu juist, het werk der hervor
ming is begonnen. Spr. meent, dat de
vergadering in hoog tempo des
ondanks „rustig" moet verder gaan
met dit werk.
Woensdag a.s. kunnen de houders
van een kolenkaart TA 707 en TB
707, wier naam begint met de
letters SmSto van het plaat
selijk postkantoor terugbetaling
ontvangen van de per 1' Juli 1947
verhoogde kolenprijs. Het kantoor
is geopend van v.m. 9 tot n.m.
3 uur.
Bij de firma S. te Amersfoort werd
geconstateerd, dat elastiek te duur van
de hand ging waarop ambtenaren van
de prijsbeheersing een nader onder
zoek instelden. Zij constateerden, dat
een hoeveelheid wollen stoffen, onder
goed, kousen, flanel, wollen truien enz.
werd achtergehouden met 't doel deze
artikelen tegen hogere prijzen te ver
kopen. Een aantal van deze artikelen
lag sedert 1946 in 't door S. bewoonde
pand opgeslagen.
Voorts troffen de ambtenaren wollen
japon- en mantelstoffen, garens en wol
aan, die „zwart" waren ingekocht. Voor
ongeveer 25.000 aan textielgoederen
heeft men tenslotte in beslag geno
men. In verband met deze affaire is
behalve tegen de firma S., ook pro
ces-verbaal opgemaakt tegen de leve
ranciers P. Th. van S. te Bussum en
de firma M. te Amersfoort. De Amers-
foortse firma M. bleek tevens goederen
te verkopen afkomstig van smokkel
uit Duitsland en België.
TRUMAN MAANT ZEKERE LANDEN
TOT KALMÏE.
President Truman heeft een beroep
gedaan op „zekere belanghebbende re
geringen, ,zich in te tomen' waar het
de kwestie Palestina betreft", aldus
heeft het Wite Huis onthuld.
Naar verluidt worden hiermede be
doeld Irak en Saoedi Arabië.
EIS VAN 15 JAAR TEGEN
VAN DEN BROECK.
De adcovaat-fiscaal bij het Bijzon
dere Gerechtshof mr. F. Baron van
Voorst tot Voorst, heeft by de behan
deling van de zaak tegen Hugo van
den Broeck, ex-hoofdredacteur van
de voormalige „Limburger Koerier",
vijftien jaar gevangenisstraf geëist
wegens voortgezette hulpverlening
aan de vijand.
Parijs is gekozen als de plaats, waar
de volgende vergadering der V. N.
zal bijeenkomen.
De commissie bestaande uit negen le
den, was het éénstemmig erover eens,
dat Parijs de meest geschikte stad was.
De vergadering was slechts kort en de
leden beperkten zich te verklaren, dat
op grond van het rapport van Trygve
Lie, de secretaris-generaal der V. N„
over vervoer, accomodatie en te verle
nen faciliteiten, Parijs kennelijk te ver
kiezen was boven Geneve, Brussel of
's-Gravenhage.
Naar wij vernemen is een regeling
getroffen tussen het ministerie van
oorlog en het Centraal Distributie
kantoor, waarbij aan alle uit Neder-
lands-Indië terugkerende militairen der
Koninklijke landmacht, die aldaar ten
minste zes maanden dienst hebben ge
daan en deze dienst op goede wijze
hebben verricht, door de plaatselijke
distributiekantoren voorrang zal wor
den verleend bij de behandeling hun
ner distributie-aangelegenheden en wel
op vertoon van een ingevuldg en onder
tekende pagina van het hun uitgereikte
demobilisatieboek j es.
Deze voorrang zal zich ook uitstrek-
keh tot de militairen van de hieronder
te vermelden categorieën, die niet in
Nederlands-Indië hebben gediend. Deze
zullen daartoe op vertoon van hun ont-
slagbewijs c.q. groot verlofpas een for
mulier met een verzoek tot het ver
lenen van voorrang, gerekend door het
hoofd van het Gewestelijk kantoor der
Sociale Dienst, ontvangen.
Deze categorieën zijn:
1. Reserve officieren, die op 10 Mei
1940 in militaire dienst waren, al
dan niet als officier;
2. lichtingen 1940 en ouder;
3. OVW-ers (oorlogsvrijwilligers) met
lange verbandakte;
4. leden der Prinses Irene-brigade.
5 militairen, afkomstig uit West-Indië.
In Oostenrijk wordt alle aandacht be
steed aan het herstel van het toerisme
Er vallen veel moeilijkheden te over
winnen, maar men hoopt, dat geleide
lijk aan vorderingen kunnen, gemaakt
worden. Wat ons land betreft zijn er
op het ogenblik onderhandelingen
gaande, welke het waarschijnlijk moge
lijk zullen maken, dat ook Nederlandse
toeristen dit jaar in groter aantal Oos
tenrijk kunnen bezoeken.
Op de weg VeghelDinther reed
Zaterdagavond laat een kleine
vrachtwagen van de B.B.A. met drie
inzittenden tegen een boom met het
noodlottige gevolg, dat twee van de
inzittenden, n.1. de 28-jarige G. van
den Broek en de 24-jarige C. van
Driel, beiden uit Dinther afkomstig,
vrijwel op slag werden gedood. De
chauffeur, de 23-jarige H. Terheert
uit Heeswijk, liep een schedelbasis-
fractuur, op. Hij verkeert in levensge
vaar. Zij waren allen bij de B.B.A.
werkzaam. De vrachtauto werd ge
heel vernield.
is
het boeiende kinderverhaal
bij uitnemendheid.
In boekvorm verschenen
en voorzien van een aan
trekkelijk omslag.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Donker betreffende de berechting
hier te lande van de Duitse commissa
rissen-generaal Wimmer, Ritterbusch
en Fischböck, heeft de heer V. Maar-
se v e en, minister van justitie, het
volgende geantwoord:
Het feit, dat een Duitser tijdens de
bezetting de functie van commissaris-
generaal heeft bekleed, is op zich zelf
onvoldoende om daaruit een strafrech-
teiyke verantwoordelijkheid voor hier
te lande gepleegde oorlogsmisdrijven
of misdrijven tegen de menselijkheid af
te leiden. Bezwarende als oorlogsmis
drijven of misdrijven, tegen de mense
lijkheid te qualificeren feiten, op grond
waarvan een vervolging tegen Wimmer
zou kunnen worden ingesteld, zijn noch
uit zijn verklaringen, afgelegd voor bet
Internationale Militaire Tribunaal ie
Neurenberg, noch van elders tot dusver
hekena geworden.
Ritterbusch is een figuur, die op de
achtergrond heeft gestaan. Nadat in
Augustus 1942 het contact met de land-
verraderlijke groepen van Duitse zijde
in handen van Himmler was gelegd,
was de rol van Schmidt, de vertegen
woordiger der NSDAP in Nederland,
praktisch uitgéspeeld. Na zijn dood
werd als zijn opvolger iemand aange
wezen, van wie bij voorbaat reeds vast
stond, dat het een onbetekenende fi
guur moest zijn. Voor een vervolging
van Ritterbusch zijn geen termen aan
wezig bevonden.
Fischböck behoort tot de personen,
die worden gezocht om in Nederland
als oorlogsmisdadiger terecht te staan.
Daar hij tot nu toe onvindbaar is ge
bleven en waarschijnlijk is overleden,
heeft het onderzoek zich nog niet be
zig gehouden met het nauwkeurig vast
stellen van zijp strafrechtelijk aandeel
in de uitplundering van Nederland.
In het logement voor zwervers te
Hoofddorp ïieeft Zondag een der gas
ten, de veertig-jarige F. D. „amok ge
maakt" en daarbij twee andere logé's
tamelijk ernstig gewond met een zak
mes. De zestig-jarige J. P. "werd in
hals. buik en borst gestoken en moest
ter verpleging in de „St. Joannes de
Deo-stichting" te Haarlem worden op
genomen. De andere gewonde wordt in
het logement yerpleegd. Hij kreeg ste
ken in een zijner dijbenen.
De dader handelde waarschijnlijk in
een vlaag van waanzin zonder enige
aanwijsbare aanleiding.
SLEEPBOOT VAN DE B.P.M.
OP MIJN GELOPEN.
Uit Balikpapan wordt gemeld, dat
op 12 Februari de motorsleepboot
„Soeglo" van de B.P.M., 80 mijl ten
Zuiden van Balikpapan, op een myn
is gelopen. Van de opvarenden wer
den 9 personen gedood
President Truman heeft aan het
Amerikaanse congres medegedeeld, dat
hij „te gelegenertijd" om meer fond
sen voor aanvullende hulp aan Grie
kenland en Turkye zal verzoeken.
Hy verklaarde, dat de aanhangers
van generaal Markos met geweld van
wapenen dè meerderheid van 't Griek
se volk hun wil willen opleggen en
dat zij daartoe door medogenloze ver
nielingen het Griekse volk in ellende
willen storten om het zo vatbaar te
maken voor politieke agitatie.
De president zeide, dat van de 300
millioen dollar, die Griekenland van
de V.S. heeft ontvangen, 172 millioen
besteed is aan het militaire program,
waardoor Griekenlands economische
-kracht wordt uitgeput, terwijl de Ame
rikaanse missie tracht deze door we
deropbouw en economische bijstand te
versterken.
„Indien de bedreiging van de guer
rilla's door hulp van buiten af zou toe
nemen", aldus zeide Truman, „zal er
een nieuwe situatie ontstaan, welke in
het licht van de dan heersende om
standigheden zal worden aangepakt"
President Truman schatte de guer
rillastrijdkrachten op 20.000 man. „Ter
wijl de kern van deze strydkrachten
de zaak van het internationale com
munisme dient, bestaat slechts een deel
van het gehele leger uit ware com
munisten. Onder de andere zyn Grie
ken, die het bendeleven uit zucht naar
avontuur of naar gewin gekozen heb
ben en verder telt het leger gewone
misdadigers, die zich uit de handen
der rechterlijke macht hebben weten
te houden."
De Britse minister van Staat, Hector
McNeil, heeft in het Lagerhuis mee
gedeeld, dat eenheden van de Argen-
tijnse en van de Chileenae marine,
die in Engelse territoriale wateren
in het Zuidpool-gebied operceren,
troepen op Brits grondgebied aan
land hebben gezet.
Engeland zal deze aanval op zyn
autoriteit niet door de vingers zien,
aldus de verklaring van McNeil in het
Lagerhuis over de „demonstraties", die
Argentinië in de by de Falklandeilan-
den behorende Zuidpoolgebieden houdt.
Er worden stappen genomen, opdat de
gouverneur van die eilanden de steun
krygt die hy nodig heeft.
Hoewel de tegenstrydige aanspraken
reeds lange tyd bestaan, aldus de mi
nister, heeft de regering het nooit no
dig geoordeeld de internationale ge
moederen te verontrusten of de open
bare mening wakker te schudden. De
minister van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard te hopen, dat de regeringen
van Argentinië en Chili zyn wens zou
den delen provocaties te vermydon.
Eenheden van de Argentijnse en Chi
leense marine opereren thans in de
territoriale wateren van by de Falk-
lend-Eilanden behorende Zuidpoolge
bieden niet het doel de aanspraken op
de souvereiniteit. in dit gebied kracht
by te zetten. Zij hebben troepen aan
land gezet en zijn van plan militaire
posten op Brits gebied te vestigen.
De reèering beschouwt haar recht op
de by de Falkland-Eilanden behorende
gebieden als onbetwistbaar, zo ging
McNeil voort, en is steeds bereid ge
weest de kwestie aan internationale ar
bitrage voor te leggen. De regeringen
van Argentinië en Chili wilden hiervan
echter niets weten. Wy beschouwen dit
als een bewys, dat zy niet in staat zijn
Engeland zijh juridische rechten te be
twisten. De Argentijnse regering, zo
besloot McNeil, heeft voorgesteld een
internationale conferentie over de
kwestie te houden en wij hebben dit
voorstel nog in overweging.
DE V. S. NEUTRAAL.
Volgens Amerikaanse functionarissen
erkennen de V. S. geen territoriale
rechten in de Zuidpoolgebieden. Zy
waren echter voor het Britse voorstel,
dat het geschil tussen Chili en Argen
tinië enerzyds en Engeland anderzijds
vqor het internationale gerechtshof ge
bracht zou worden. Amerika tracht een
strikte neutraliteit te handhaven. Per-
soonlyk hoopt men in kringen van het
ministerie van buitenlandse zaken der
V. S., dat Argentinië zijn eisen door
het internationale gerechtshof zal la
ten onderzoeken en dat er geen inci
denten zullen plaats hebben waardoor
de kansen op arbitrage worden ver
kleind.
Het zal ryet dikwyis voorkomen,
dat een man op zijn 14e verjaar
dag reeds met pensioen gaat.
Toch is dit het geval met de Hil-
versumse spoorwegman W. F. van
der Star, die op 29 Februari a.s.
met pensioen gaat. Hy is tevens
op die dag nu zestig jaar geleden,
geboren en zal derhalve dan pas
voor de 14e maal zijn verjaardag
vieren.
Éénmaal heeft hy n.1. acht jaar
op zijn verjaardag moeten wach
ten en wel in de periode 1896
1904....
Deze spoorwegman voelt zich nog
zeer jeugdig en dankt dit aan zyn
weinige verjaardagen. Hy is ove
rigens al 44 jaar by de spoor
wegen, waarvan 33 jaar in Hil
versum, waar iedereen hem kent,
omdat hy controleur is by de
uitgang van het station.
De N.V. Albert Heyn te Zaandam
gaat over tot de introductie ter beurze
wan Amsterdam van 4000 aandelen aan
toonder elk groot 1000.nom. ten
volle delende in de winst van 1 Janu
ari 1948 af, deeluitmakende van het
geplaatste kapitaal, groot 8.000.000.
(maatschappelyk kapitaal ƒ15.000.000.-)
tot de koers van 148 procent. 1500 aan
delen zijn reeds op inschryvingsvoor-
waarden geplaatst, zodat de inschry-
ving wordt opengesteld op de resteren
de 2500 aandelen.
Het prospectus vermeldt, dat de ven
nootschap de beschikking heeft over 'n
fabriekscomplex met een werkopper-
vlakte van ruim 25.000 vierkante me
ter, waarin ongeveer 600 personen
werk vinden. Het aantal winkels in
exploitatie was per eind 1947 gestegen
tct 251. De winkelomzetten, die ge
durende de oorlog een onvermydeiyke
daling hebben ondergaan, zyn van
Juni - 1945 af weer snel gestegen. Be>
gin 1948 heeft de vennootschap aan
delen verworven in de N.V. Verenigde
Amsterdamse* Melkinrichtingen VAMI.
De in 1923 opgerichte N.V. Formosa
bevindt zich eveneens geheel in han
den van Albert Heyn N.V. In het ge
hele concern zyn ongeveer 2800 per
sonen werkzaam.
In de laatste acht maanden van 1947
bedroeg de bruto winst 700.276 en de
netto winst 536.709.
COMEDIA NAAR BELG IE,
In het kader van de Nederlands-Bel
gische culturele samenwerking is de
toneelgroep „Comedla" uitgenodigd met
het stuk „Glazen Speelgoed" van Ten-
nessee Williams een tournee door Bel
gië te maken.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
WEINIG BEWOLKING.
Weinig bewolking, droog weer en
lange perioden van zonneschyn.
Meest zwakke, naar Zuidoost
draaiende wind. Overdag tempe
ratuur oplopend tot minstens en
kele graden boven het vriespunt.
W/IJ hebben op deze plaats al eens
eerder geschreven over de ver
houding tussen Overheid en Jeugd,
over de taak, die de overheid ten op
zichte van de jeugd te vervullen heeft
zonder ook weer een te vér gaande
bemoeiing met de opvoeding van de
jeugd door te voeren. Wy schreven
erover, hoe de gemeentebesturen
daarbij een grote rol zullen kunnen
vervullen en het van belang is, dat
er tussen overheid en jeugd een con
tactorgaan komt, waardoor het ge
meentebestuur" op de juiste wijze
wordt voorgelicht en geadviseerd
omtrent datgene wat er onder de
jeugd leeft, omtrent datgene wat zy
zou kunnen doen, wat kan strekken
tot het belang van de jeugd en indi
rect weer van de gemeenschap zelf.
Deze contactpersoon of -instelling
moet met medewerking van de
jeugdbeweging worden ingesteld, op
dat de juiste garantie: voor goede en
doeltreffende maatregelen aanwezig
zyn.
wy hebben over dit onderwerp zo
als gezegd reeds uitvoeriger geschre
ven, maar meenden dit nog even naar
voren te moeten brengen, omdat de
belangrijkheid ervan geen geringe is
èn ter inleiding van het volgende.
Dat is de kwestie van het begaafde,
doch onbemiddelde kind.
Het is een bekend feit, dat zich on
der de catagorie der handarbeiders
een niet onbeduidend percentage per
sonen bevindt, dat meer dan middel
matige verstandeiyke vermogens be
zit. wy mogen dat als een gave be
schouwen. De betreffende mensen
zullen ongetwyfeld door deze gaven
in hun omgeving uitblinken, waarde
ring vinden en wellicht een zekere
promotie maken.
Ontwikkeling van hun talenten
door studie zou hen echter op een
maatschappelyk hoger niveau bren
gen en tot groter nut van de 'ge
meenschap hebben doen zyn.
Voor deze situatie zyn natuuriyk
verschillende factoren te noemen.
Daar is de nog dikwyis (vooral op
het platteland) voorkomende omstan
digheid, dat ouders kinderen met uit
gesproken talent niet laten doorstu
deren, omdat ze het niet noodzake-
ïyk achten. Als de jongen straks de
plaats van zyn vader maar kan in
nemen. En het meisjeoch, het
antwoord weet ge. Een andere factor,
die zich overal kan voordoen, is een
soort minderwaardigheidscomplex by
de ouders in de arbeidersklasse. Ons
kind op H.B.S. of Ulo? Dat past niet
by ons soort mensen. Wy moeten niet
zulke hoogvliegers zyn. Zy besteden
weinig aandacht aan de toekomst
van hun kinderen. Soms gaan later
de ogen open, doch dan is het dik
wyis te laat
Een derde situatie, die ook veel
voorkomt, is de financiële onmoge-
iijkheid voor de ouders om hun kin
deren in staat te stellen om verder
te leren. Veel zal dit ook weer voor
komen by grote gezinnen. De kinde
ren moeten zo spoedig mogelyk mede
helpen bydragen in de gezlnskosten.
En daarmede is het probleem van
het begaafde, doch niet-bemiddelde
kind gesteld.
LIET ie fout als de rykdommen
van het aanwezige talent niet
ten volle worden benut, foutief ten
opzichte van de bezitter van deze ta
lenten, foutief ook voor de maat-
schappy.
Hier groeit een morele verplich
ting, hier komt de hulp der gemeen
schap aan de orde. De gemeenschap
moet hier optreden teneinde geza-
meniyk de kosten te dragen om ook
dit begaafde kind op die plaats te
brengen, die de aanwezige gaven
wettigen.
In onze provincie is het de ge
meente zype, die hier een prachtig
voorbeeld geeft. Jaariyks wordt op
de begroting een bedrag uitgetrok
ken voor het vormen van een fonds,
dat de mogeiykheid voor studie van
onbemiddelde doch begaafde kinderen
wil bevorderen. Dit voorbeeld van
een plattelandsgemeente, waarop
toch door de grotere geméenten soms
worjlt neergekeken, is prachtig en
waardevol. In creze geest kan groot
werk verricht worden. Het zal de ge
meenschap tot eer strekken- én tot
heil zyn van het onbemiddelde kind,
dat vooruit wil en kan.
Een taak van culturele opbouw
binnen het bereik der mogeiykheden.
Moge men zich op vele plaatsen van
deze schone taak bewust zyn en hae.r
ter hand nemen!
AD INTERIM.
Tengevolge van de styging der cacao-
pryzen zyn' thans ook de prijzen voor
chocoladefiguren enigszins verhoogd.
De maximumwinkelprys voor holle
chocoladefiguren (Paaseieren enz.) met
een gewicht van ten minste 15 gram per
stuk bedraagt nu ten hoogste 70 cent
per 100 gram. Vtanneer de figuren zijn
gekleurd en bewerkt met suiker of op
gespoten chocolade is deze prys 80 cent
per 100 gram. Voor figuren met een
luxe opmaak mag een naar verhouding
hogere prys worden berekend.