IBSEN'S „BRAND"
Met vlootplan wordt
voortvarendheid betracht
GERARD WORM
EGGEN ONDER CRITISCH OOG
Stad eu Omgevitu}
Het „breukenpotje" blijft bestaan
Dassen-collectie
gezellig Bal
BISCHOFF
Jaarvergadering Voorzorg
'n Mooie
vindt U bij
Keizerstraat
DAMES- en HERENMODE
WAAR ZIJN ONZE SCHEPEN
Ouderavond Vendel III
Soirée-dansante v.v. „Helder"
Op naar de 25.000!
25 JAAR LEEMANS
Besproken door de heer Van Vendeloo
Geklede of sport Dames
blouses 11.75 17.25 20.40
Van der Pol komt biljarten
voor de NIWIN
Ouden van dagen
in Paasstemming
SchagenDe Germaan
A t h 1 e t i e k
S.V. Zeemacht is actief
Predikbeurten
Min.
van Marine a i aniwoordt:
Landbouw-mechanisatie
De Algemene Vereniging voor Zie-
kenhuisverpleging en Specialisten
hulp „Voorzorg", Den Helder, ook
thans bij zeer velen nog bekend
onder de naam van „Breukenpot
je" heeft in alle jaren van haar
27-jarig bestaan gewerkt, en zal
ook in de toekomst uitsluitend
blijven werken in het belang van
de bij haar verzekerde leden.
Aldus luidde kort samengevat de toe
spraak waarmede voorzitter J. van
Zwijndrecht de Woensdag j.1. in de
Roskam gehouden jaarvergadering der
vereniging opende. Naar uit de jaar
verslagen van secretaris en penning
meester en de daarop gestelde vragen
bleek, ontleende deze vergadering haar
belangrijkheid vooral aan de vraag of,
zoals een elders gepubliceerde voorba
rige conclusie suggereerde, door zekere
toekomstige maatregelen van de zijde
onzer regering het voortbestaan van
„Voorzorg" wordt bedreigd.
Nu wordt inderdaad door de uitbrei
ding der sociale verzekeringen in het
algemeen, en die der rechten van bij
een der maatschappij-ziekenfondsen
verplicht-verzekerde werknemers in
het bijzonder aan „Voorzorg" een deel
van de wind uit haar zeilen genomen,
De heer vd Mast gaf op dit punt zijn
deskundige toelichting en betoogde dat
niet zozeer de kans op een verbod van
voortzetting harer werkzaamheden als
wel de vermindering van haar draag
vlak het bestaan der vereniging in ge
vaar brengt.
Voor de categorie der verplicht-ver
zekerden kan n.L in financieel opzicht,
het overgaan tot verzekering van haar
extra ziekenhuiskosten en specialisten
hulp bij een Mij. Ziekenfonds voorde
liger zijn en de bestuurderen van
„Voorzorg" als verdedigers der ge
dachte van risicospreiding zullen de
laatsten zijn om de verwezenlijking
hunner idealen voor iedereen niet toe
te juichen.
Zover zijn wij echter heden nog niet
en voor de zeer velen voor wie geen
andere weg tot vermindering van het
financieel risico door ziekte openstaat,
zal „Voorzorg" haar taak voortzetten
zolang de omstandigheden zulks eisen
en mogelijk maken.
TARIEVEN VERHOOGD.
Intussen zijn door de verhoging
der verpleegprijzen in het Ge
meenteziekenhuis, de toename der
Röntgenopnamen, het grote aantal
ziektegevallen en de langere ver-
pleegduur, de lasten van de ver
eniging dermate toegenomen dat
over het boekjaar 1947 een verlies
van f 10,666.03 moest worden ge
constateerd. Het reservefonds ver
minderde hierdoor tot ongeveer
f 17.000, hetgeen volgens de daar
voor in het algemeen gestelde nor
men weliswaar voldoende mag
worden genoemd, doch voor het
bestuur aanleiding is geweest een
contributieverhoging over de hele
linie voor te stellen.
Nadat enige kritiek over het te Iaat
nemen van deze maatregel op bevredi
gende wijze was weerlegd en overigens
geen bezwaren tegen deze noodzakelijke
verhoging der verschillende tarieven
bleek te bestaan, werd het bestuurs-
Laatste positie Ned. passagiers- en
vrachtschepen:
Aldabi, 24-3 v. Bahia n. R'dam;
Alphard, AntwerpenRio de Janeiro,
pass 24-3 Madeirar Annenkerk, 24-3
v. Melbourne te Sydney; Arkeldijk,
New OrleansAntwerpen en R'dam,
24-3 te Londen; Cleodora, Sydney
Miri, 24-3 50 mijl Nrd-West Towns-
ville; Cottica, Popta del GadaA'dam,
25-3 te Plymouth; Dordrecht, Aba-
dan-—Ipswich, 24-3 pass Kaap de
Gata; Gaasterkerk, 24-3 v. Shanghai
n. Kobe; Ittersum, AntwerpenCal-
cutta, 24-3 v. Safaga; Johan van Ol-
denbarnevelt, A'damBatavia, pass
24-3 Valetta (Malta)Kalianget,
R'dam—Batavia, 25-3 van Suez; Lie-
vevrouwekerk, BombayR'dam, 24-3
te Genua; Loosdrecht, 24-3 van Kara-
chi te Bombay; Maaskerk, A'dam
West-Afrika, 24-3 te Antwerpen,
Marpessa, 24-3 van Piraeus naar
Abadan; Meerkerk, 25-3 v. Singapore
te Port Swettenham; Melampus, Am
sterdamJava, 23-3 te Liverpool;
Modjokerto, vermoedelijk 26-3 van
Batavia n. Soerabaja; Nederland,
BahreinR'dam, 24-3 in Rode Zee ter
hoogte van Port Soedan; Sibajak,
24-3 v. Batavia n. Rotterdam; Sloter-
öjjk, 25-3 v. Soerabaja te Batavia;
Stuyvesant, 24-3 van Paramaribo te
Trinidad; Taria, AbadanR'dam of
A'dam, 24-3 in Golf van Oman; Ta-
bian, A'damBatavia, 24-3 van Ge
nua; Tegelberg, 24-3 van Kaapstad
n. Montevideo; Ternate. Batavia
R'dam, 23-3 te Belawan, vermoedelijk
30-3 n, R'dam; Tjikampek, 22-3 v.
Penang te Adelaide; Tjipondok, 22-3
van Sydney te Mauritius; Volendam,
24-3 te Sabang (R'damBatavia);
Willem Ruys, BataviaR'dam, 24-3
ten anker Suez; Zaanstroom, Nor
fjordReykjavik', 24-3 ten anker te
Keflavik; Zeeland (Kon. R'd. Lloyd),
23-3 van Bangkok n. Soerabaja; Zui
derkruis, 24-3 van Palembang n.
Batavia.
voorstel aangenomen. De tarieven A, B
er. C zullen hierdoor met 2 cent, tarief
D met 5 cent en tarief E met 6 cent per
week worden verhoogd.
Reeds eerder was de heer Reuvers
bereid gevonden zitting te nemen in de
controle-commissie in plaats van de
heer G. J. Eijlders. De beide aftreden
de bestuursleden I. Valkhoff en D. vd
Mast werden als zodanig herkozen ver
klaard en de jaarverslagen waaruit wij
reeds het voornaamste naar voren
hebben gebracht werden goedgekeurd.
Wij willen daaruit nog memoreren
dat in de loop van 1947 de leden, ac
tiva en verplichtingen van de vereni
ging voor Ziekenhuisverpleging „Hel
der" door „Voorzorg" werden overge
nomen, en dat pogingen tot concentra
tie van verenigingen voor Ziekenhuis
verpleging boven het IJ geen resulta
ten hadden opgeleverd.
De rondvraag tenslotte gaf enige le
den gelegenheid hun speciale ver
langens naar voren te brengen en
mocht, gezien het voorgaande, overi
gens geheel ten onrechte, hier en daar
de mening hebben postgevat dat het
bestuur van „Voorzorg" de vereniging
kost wat kost in stand zou willen hou
den, dan werd deze opvatting wel te
niet gedaan door de woorden van de
heer Marinus die namens alle leden
het bestuur dank bracht voor het vele
in het belang der leden verichte werk.
Met dank aan de aanwezigen voor
de belangstelling en het betoonde ver
trouwen sloot hierop de heer Zwijn
drecht de vergadering.
BEIDE PAASDAGEN
met orkest JACK COOMANS.
DE ROSKAM. ENTREE 0,25.
Woensdagavond hield het Vendel III
van de padvindstersgroep „De Inka's"
een ouderavond in de zaal van dans
school Mouton aan de Spoorgracht. De
leidster, mej. M. Dekker, opende de
avond. Inderdaad heeft de avond, zoals
zij hoopte, 'n aar lig beeld gegéven van
hetgeen de padvindsters doen. Begon
nen werd met de vlaggenparade, waarna
de kledinginspectie volgde. Meisjes, ge
kleed als „de vier jaargetijden", kon
digden beurtelings hun getijde aan. De
padvindsters"lieten zien dat ze ook nog
v/el iets afwisten van E.H.B.O., en dat
ze aardige volksdansen konden uitvoe
ren. De kampeervreugde in de zomer
werd voor de geest geroepen, waarbij
de geneugten van ochtendgymnastiek
(onder leiding van mej. L. Verberne)
en „piepers jassen" niet werden verge
ten. Na de pauze werden enkele spelen
gedaan. Tot Toesluit werd rond het
kampvuur gezongen. Twee padvind
sters speelden lang niet onverdienste
lijk guitaar en accordeon. Alvorens deze
alleszins geslaagde en gezellige avond
werd gesloten, kregen de leidsters na
mens de padvindsters bloemen aange
boden.
A.s. Dinsdag, aanvang 8 uur, organi
seert de trainingsfondscommissie van
de v.v. Helder een soiree dansante in
Casino. Onder leiding van Katja van
Katwijk treden tussen de dansnummers
door drie artisten op. Piet Hoebe, de
populaire man van dit fonds, verzocht
ons even een opwekking te plaatsen.
Wij vragen ons af of dit eigenlijk wel
nodig is. Welk echt lid wil nu niet in
eigen sfeer eens een gezellige avond
meemaken? Temeer daar de gezellige
avonden van Helder steeds in de
smaak vallen. Kaarten voor deze
avond zijn te verkrijgen bij: Piet Hoe
be, De Ruyterstraat 60; café Burgers.
Spoorstraat; W. Bruin, Corn. Ditostr
en bij Ideco, Keizerstraat.
Haast u om teleurstelling te voorko
men.
Wij wijzen er tevens nog op, dat de
wedstrijd Alcmaria 2Helder 2 a.s.
Zondag reeds wordt gespeeld, aanvang
12 uur.
Het Waarborgfonds voor dé
tentoonstelling.
Woensdagavond zijn de heren van
het voorlopig Tentoonstellingscomité
bij elkaar geweest, teneinde het „grote
offensief" te bespreken dat moet wor
den gevoerd voor het bijeenbrengen
van de waarborgsom. Vooraf werd het
dagelijks bestuur definitief samenge
steld. Het bestaat thans uit de heren J,
F. van Wijngaarden, voorzitter (P.
Quast, 2e voorzitter), C. A. C. van 't
Schip, secretaris (J. A. Snel, 2e secre
taris), J. J. Zoetelief, penningmeester
tJ. Kreuger, 2e penningmeester). Een
aantal andere heren hebben in sub
commissies zitting genomen, terwijl de
heer H. W. Reijnen zich in principe be
reid verklaard heeft het administra
teurschap van de tentoonstelling op
zich te nemen.
Als eerste programmapunt in het ont
worpen offensief staat het bijeenbren
gen van het waarborgfonds. Pas wan
neer het bedrag van f 25.000 bijeen is,
kan het programma verder worden uit
gewerkt. Er was, zoals wij eerder be
richtten, reeds voor een totaal bedrag
van ca. f 3000 ingeschreven, welk be
drag inmiddels aangroeide tot f 6000.
Door het brengen van persoonlijke be
zoeken aan onze zakenlieden van
wie verscheidene reeds hebben toege
zegd, voor een bepaald bedrag te zul
len intekenen zullen de ontbrekende
f 19.000 worden bijeengebracht.
Men moet niet verbaasd kijken, wan
neer over een dag of vijf nog niemand
is komen praten, want het lijstje dat
moet worden afgewerkt bevat heel wat
namen. Een ieder komt aan de beurt,
dus laat een ieder nu reeds overwegen
welk bedrag hij voor het waarborg
fonds beschikbaar wil stellen.
Vandaag vóór vijf en twintig jaar
opende de heer A. N. Leemans in de
Klaas Duitstraat een bescheiden win-'
kei, waar allerhande manufacturen
werden verkocht. De zaak liep voor
spoedig, zodat reeds twee jaar later
naar een groter pand moest worden
omgezien. Weldra volgde toen de ver
plaatsing naar de Sluisdïjkstraat, waar
al gauw de beschikbare ruimte nog
te kort bleek. Juist toen de zaak haar
eerste lustrum vierde, kwam een niet
onbelangrijke uitbreiding gereed.
De groei ging gestadig voort. Het
naastgelegen perceel werd aangekocht
en daar werd een nieuw winkelpand
geprojecteerd. Op 18 September 1937
kon dit worden geopend. Weinige ja
ren later kwam ook voor de fa. Lee
mans de grote terugslag, toen de oor
log uitbrak. De gebeurtenissen namen
wel een heel tragische wending, toen
op de fatale 19e Februari 1943 één der
vele bommen het winkelpand van de
fa. Leemans trof, waarbij de eigenaar
van de zaak het leven liet.
Dat betekende echter niet het einde
van een drukbeklante zaak, want de
heer M. J. Leemans zag kans reeds
op 12 Maart d.a.v. het oude pand te
heropenen en daarin het bedrijf voort
te zetten. Zelfs toen heel Den Helder
evacueerde, bleef de winkel in de
Sluisdijkstraat geopend, alleen kwam
er in Breezand, ten gerieve van de
clientèle die in de polder de wijk had
genomen een noodwinkel bij.
Onmiddellijk na de bevrijding werd
begonnen met de restauratie van het
beschadigde winkelpand, welke in
Augustus 1945 gereed kwam. Thans
heeft „Leemans' Textielhuis" 'n kwart
eeuw van succesvol zakendoen achter
de rug. Deze mijlpaal wil de heer
Leemans niet ongemerkt laten voorbij
gaan. Het spreekt vanzelf, dat buiten
sporigheden in deze distributie-tijd
niet kunnen worden verwacht, maar
wel heeft de heer Leemans aan al zijn
vaste klanten een circulaire gezonden
waarin hij hen in de gelegenheid stelt
met een wens te komen. „W;zoudt u
het liefst hebben, en waarom zit u het
meest verlegen?" vraagt hij. De klan
ten kunnen hun wens schriftelijk in
dienen, en dan zal de heer Leemans
extra moeite doen om het begeerde
artikel op de kop te tikken.
Op deze* wijze kunnen ook de vaste
klanten bij de sobere viering van dit
jubileum worden betrokken.
„Een profeet Is niet geëerd in 7.yn eigen vaderland", zegt het spreek
woord. En daarom valt het niet mee om met succes te streven naar
culturele „autarkie", hetz(j in het groot, hetz(j in het klein. De Hel-
derse Volksuniversiteit tracht thans op haar terrein zulk een autarkie
te bereiken. Reeds veie interessante en belangwekkende cursussen
werden gegeven, voor het merendeel door docenten van buiten. Er
zijn echter ook ln Den Helder dames- en heren, die voldoende kwali
teiten bezitten om een Volksuniversiteits-cursus tot een succes te
maken. Dat heeft o.m. de cyclus „Inleiding tot de beeldende kunst"
van de heer Klapmeyer bewezen.
Koopt bij
De lezing, die Dinsdagavond door
de heer J. W. van Vendeloo, leraar
aan het gemeentelijk lyceum, werd
gehouden, zal de aanwezigen ervan
hebben overtuigd dat het niet noodza
kelijk is, voor de behandeling van 'n
literair onderwerp een docent van el
ders in inviteren. Den heer Van Ven
deloo besprak op deze „extra avond"
het drama „Brand" van de Noorse
schrijver Ibsen. Allereerst plaatste hij
deze auteur in het kader van zijn tijd
en tekende hij zijn persoonlijkheid.
In Ibsen's dagen werd het Noorse
volkskarakter gekenmerkt door een
halfheid, een besluiteloosheid, welke
Ibsen inspireerde tot werken die hem
gemaakt hebben tot de grootste dra
maturg van de negentiende eeuw. Eén
van deze drama's is „Brand", wel eens
genoemd het „hooglied van de wil".
Ibsen creëert een figuur, Brand ge
naamd, die geen halfheid kent, maar
steeeds van het principe uitgaat „alles
of niets". Een man met zo'n natuur,
met zo'n sterk wilscomplex zal tal
van conflicten moeten verwerken. Hij
laat zich niet meenemen door de ge
stadige stroom, maar neemt voortdu
rend een eigen standpunt in, wat hem
in conflict brengt met zijn omgeving,
en vaak ook met levensbeginselen.
In dit drama komt Brand in conflict
met de „aesthetische levensbeschou
wing", welke door hem volkomen
wordt teruggewezen omdat hij zijn
morele verantwoordelijkheid gevoelt.
De halfheid van de slavenkudde sym
boliseert hij door het ten tonele voe
ren van een jonggetrouwd paar, dat
luchthartig en dansend het leven in
gaat. Al dansend naderen zij de rand
van een afgrond, en dan is het Brand
die hen waarschuwt. Zij luisteren niet
naar hem. Geven uiterlijk wel aan zijn
woord gevolg, maar hun wezen blijft
onveranderd.
„Zoveel als voldoende is".
Zijn hele leven door worstelt Brand
met dit conflict, dat zijn hart ver
scheurt, maar waar hij nooit uit komt,
tot hij tenslotte erkent de wijsheid van
het „quantum satis", „7---eel als vol
doende is". Is immers niet het leven een
voortdurend vibreren tussen twee po
len, een stee maar positie kiezen tus
sen twee uitersten? Brand was een on
gelukkig man, omdat hij zich niet kon
losmaken van een niet te verwezenlij
ken ideaal. Ibsen heeft deze figuur niet
voor niets gecreëerd. Hij moet met
deze Brand veel gemeen hebben gehad.
Pas blijkt uit zijn later werk dat het
„quantum satis" niet alleen voor Brand,
maar ook voor Ibsen zelf een wijs-
Onder auspiciën van het plaatselijk
NIWIN-comité komt Dinsdag 20 April
a.s de wereldkampioen biljarten 1947,
P. J. van der Pol, een biljart-demon
stratie geven in Formosa. Als zijn te
genspeler zal optreden de heer H.
Veeken uit Burgerbrug. De heer Van
der Pol stelt zich voor een partijtje
te spelen van 700 caramboles, welke
hij in twee beurten hoopt te halen.
Nadere bijzonderheden zullen binnen
kort volgen.
De bewoners van het gemeentelijk
verpleeghuis te Huisduinen werden
Woensdagavond in Paasstemming ge
bracht door ds. Papineau Salm, die 't
Paasevangelie predikte, Het Huisdui-
ner Dameskoor zong enige liederen
met orgelbegeleiding van mevr. Boon.
In de pauze werd getracteerd op cho
colade met koekjes. Het was een ge
zellig en stichtelijk samenzijn.
heid werd van hogere orde dan het
„alles of niets".
De heer Van Vendeloo las ter illus
tratie van zijn causerie enkele citaten
uit een Nederlandse bewerking van
„Brand", welke bewerking, naar het
ons toescheen, op enkele plaatsen de
vorm heeft gekregen van een jambisch
keurslijf. Waar dat keurslijf al te nauw
dreigde te worden, heeft de bewerk
ster haar toevlucht genomen tot een
ander metrum, daarmee onbewust be
wijzend dat ook hier het „alles of
niets" moeilijkheden kan veroorzaken.
Na de lezing was de heer Nijkamp
de tolk van alle aanwezigen, toen hij
de heer Van Vendeloo bedankte voor
de wijze waarop hij een stukje we
reldliteratuur onder de aandacht had
gebracht. De invitatie, die de heer
Nijkamp tot de docent richtte, om te
zijner tijd ook Ibsen's „Peer Gijnt" te
bespreken, zal de heer Van Vendeloo
naar wij hopen niet lang in beraad
houden.
Wij vernemen nog juist, dat Maan
dag a.s. Schagen haar eerste promotie
wedstrijd speelt en wel tegen de der-
de-klasser De Germaan.
Voor de geel-zwarten een belang
rijke strijd. Het zal ons benieuwen
of de Schagenaars in staat zijn hier 'n
succesvol resultaat te bereiken.
De athleten Hessels en Bentink van
de Mar. Spcstver. Zeemacht hebben
Zondag j.1. deelgenomen aan een 4
km. veldloop. Deze vond plaats in
Vucht en werd georganiseerd door de
A.V. Adelaar.
De resultaten waren uitstekend. Hes
sels kwam als tweede aan, terwijl
Bentink de vijfde plaats innam.
Op Maandag 29. Maart nemen drie
lopers van Zeemacht deel aan de Ned.
Veldloopkampioenschappen over 5
km. Veel succes!
EERSTE PAASDAG.
DEN HELDER. Ned. herv. gem.,
Nieuwe kerk, Weststraat, 10.30 uur ds.
W. J. de Hoest; Palmstraat 10 uur ds. J.
Borghardt, koorzang, 19 uur dienst met
de Zondagsschool. Geref. kerk, Be-
thelkerk, 10 uur ds. J. Hartkamp, 17
uur ds. M. Hamming; Rehobothkerk, 10
uur ds. M. Hamming, 17 uur ds. J. Hart
kamp. Geref. kerk, art. 31, Nieuwe
kerk, Weststraat, 8.45 en 17 uur ds. F.
Tollenaar. Chr. geref. kerk, Steen
gracht, 10 uur en 17 uur ds. J. Rebel.
Geref. gemeente, Janzendwarsstr. 8,
10 uur en 16 uur leesdienst; Donderdag
19.30 uur de heer H. van Gilst, van Den
Haag. Oud-geref. kerk, Hoogstraat,
10 uur en 17 uur leesdienst; Donderdag
19.30 uur ds. Van Dijk. Luth. kerk,
Wezenstraat, 10.30 uur as. H. J. Olde-
mans, koorzang. Doopsgezinde ge
meente, 10.30 uur ds. T. Kraft—Roth-
fusz. Baptisten-gemeente, 10.15 uur
zangdienst, 10.30 uur de heer G. van
Leeuwen, feestgodsdienstoefening, 15
uur Paasfeest met de Zondagsschool,
19.45 uur zangdienst, 20 uur evangelist
F. J. G. Hofhuis. Oud-kath. kerk, 7
uur vroegmis, 10.30 uur hoogdienst, 19
uur vespers. Evangelisatie Vijzel
straat, 10 uur en 19.30 uur de heer De
Waal Malefijt, 12 uur en 14.30 uur Zon
dagsschool; Woensdag 20 uur Bijbel
kring; Donderdag 19.30 uur vrouwen-
krans; Zaterdag 20 uur bidstond. Le
ger des Heils, 10 uur inzegening van
soldaten, 19 uur openluchtsamenkomst
Spoorstraat, 20 uur Paasfeestsamen
komst; Dinsdag 19.30 uur Bijbellezing;
Donderdag 20 u. heiligingssamenkomst.
JULIANADORP. Geref. kerk, 14.30
uur ds. J. Hartkamp. Star of hope
mission, 10 uur en 19 uur evangelist
Donker; 14 uur Zondagsschool.
TWEEDE PAASDAG.
DEN HELDER. Ned. herv. gem.,
Nieuwe kerk, Weststraat, 10.30 uur ds.
v. d. Winden, van Wieringen; Palm
straat 10 uur ds. W. Wesseldijk.
Geref. kerk, Bethelkerk, 10 uur Paas-
zangdienst. Chr. geref. kerk, Steen
gracht, 10 uur ds. J. Rebel. Geref.
gemeente, 10 uur leesdienst. Oud-
geref. kerk, 10 uur leesdienst. Luth.
kerk, Wezenstraat, 11 uur Paasdienst,
kinderkerk. Baptisten-gem., 19.15
uur zangdienst, 19.30 uur Paasfeest voor
iedereen; Vrijdag 20 uur getuigenis
avond en bidstond Ooievaarstraat 54.
Oud-katholieke kerk, 10 uur Heilige
dienst. Geref. kerk, art. 31, Nieuwe
kerk, 8.45 uur ds. F. Tollenaar.
Veertien bunder geploegde grond
lag ter weerszijden van de Zwinweg
te wachten tot de tanden der eggende
kluiten zouden verkruimelen.
Voordat de mand de eerste maal aan
de paal gehesen werd, stonden tracto
ren en jeeps in een langgerekt gelid,
met achter zich de eggen, waarom het
deze middag begonnen was. Van hein
de en ver waren handelaars en land
bouwers gekomen om zelf de presta
ties van de eggen te bekijken. Bijzon
der druk was het niet op het land van
Wilms, maar toch zagen wij auto's en
motorfietsen uit zes provincies, zelfs
uit Noord-Brabant.
De eggen waren in twee rubrieken
onderverdeeld: 1. oppervlakte bewer
king voor granen, fijne zaden en bie
ten; 2. diepe bewerking, speciaal voor
aardappelcultuur.
De eerste rubriek was vertegen
woordigd door de volgende eggen: de
vier- en zesvelds zig-zag tandemegge,
die bij de aardappelteelt eveneens
Aan de Memorie van Antwoord van
de minister van Marine a. i. op het
voorlopige verslag der commissie van
rapporteurs uit de Eerste Kamer over
het ontwerp van wet tot vaststelling
van hoofdstuk 8b (Dep. van Marine)
der Rijksbegroting voor het dienst
jaar 1948 is het volgende ontleend:
De minister kan de verzekering ge
ven, dat met het opstellen van een
vlootplan voortvarendheid zal worden
betracht, dij meent er echter reeds
thans op te moeten wijzen, dat indie
ning en zelfs aanvaarding van een
vlootplan nog niet betekenen, dat dit
op korte termijn kan worden gereali
seerd.
Het is de minister niet duidelijk,
waaraan enkele leden de indruk ont
lenen, dat de oorspronkelijke opzet
der drie smaldelen niet zal worden ver
wezenlijkt.
De minister kan voorts de verzeke
ring geven, dat hij ten zeerste ontvan
kelijk is voor de gestadige ontwikke
ling van de techniek, welke ontwikke
ling door de deskundige instanties van
zijn departement voortdurend wordt
gevolgd.
Aan de beide kruisers was per 1 Ja
nuari 1941 besteed een bedrag van
13.217.191. Dit bedrag is gebaseerd
op vooroorlogse prijzen. Om tot een
uiteraard ruwe waardering op het
huidige prijsniveau te komen, moet
men een drievoud van bovenstaand be
drag worden gerekend.. Voor 1946 en
1947 werden verbintenissen aangegaan
tot 'n bedrag van omstreeks 17.500.000
tot '942 moet nog een bedrag van
66.500.000 worden verwerkt.
Aangezien momenteel geen moderne
kruisers te koop zijn, is het de minis
ter tot zijn leedwezen niet mogelijk de
verhouding van de kosten van aan
bouw tot die van aankoop van twee
(of meer) reeds gebruikte kruisers te
verstrekken.
De noodzakelijkheid van de kruisers
staat ook thans voor hem nog onom
stotelijk vast.
Wellicht ten overvloede wordt nog
maals verzekering gegeven, dat de
opbouw van de Koninklijke Marine zo
veel mogelijk in Nederland zal geschie
den.
De leden, die verzochten nader te
worden ingelicht omtrent de eigenlijke
taak van de bninklijke Marine kan
worden medegedeeld, da' deze onge
twijfeld primair zal zijn het in bond
genootschappelijk verband leveren van
met onze positie als zeevarende mo
gendheid overeenkomende bijdrage in
de bescherming der koopvaardij. Je
vloot zal echter tevens bruikbaar moe
ten zijn voor de onmiddellijke verdedi
ging van Nederlandse belangen bij een
onverhoedse aanval.
Op de begroting 1948 zijn inderdaad
geen bedragen voor vliegtuigen uitge
trokken. De 25 „Seafuries", welke in
stede van in 1947, in 1948 zijn aange
schaft, worden in licentie gebouwd bij
de Nederlandse vliegtuigindustrie.
Hiervan is een latere aflevering het ge-
volr Na rijp beraad is besloten, dat
deze in verband met het grote belang
van de instandhouding van een Neder
landse vliegtuigindustrie moet worden
aanvaard.
DE PERSONEELSSTERKTE
Een opgave dér reserve-officieren,
die op 1 November 1947 met groot ver
lof waren, is. korps- en rangsgewijs ge
rangschikt, neergelegd in bijlage a van
de Memorie. Deze bijlage geeft een
totaal aan van 394.
In Januari van dit jaar resulteerde
de z.g.n. verkorte opleiding (18 maan
den in plaats van de gewone 3-jarige
opleiding) in de benoeming van 138
adelborsten tot officier, thans zijn op
het Koninklijk Instituut voor de Mari
ne in opleiding 2 jaarklassen, gezame-
lijk omvattend 208 adelborsten. Het
ligt in de bedoeling in September een
volgende klasse te beginnen met 87
adelborsten.
Op 1 November 1947 was het aantal
in vaste dienst overgenomen reserve
officieren 140; op 1 Maart j.1. bedroeg
dit aantal 152.
Het getal der uit de rangen van de
beroepsonderofficieren voortgekomen
Op het bedrijf van de heer Wilms aan de Zwinweg te Anna-Paulowna
werd gistermiddag een zeer interessante egge-demonstratie gehouden.
De technische commissie van de Stichting voor de Landbouw in onze
provincie heeft deze demonstratie georganiseerd, teneinde vast te
stellen, welk type egge het meest in aanmerking moest komen, wan
neer gelet werd op de voortbeweging, de grondsoort en het te zaaien
gewas.
goede diensten kunnen verrichten. Het
gewicht der egge en de lengte der
tandenpijn resp. 180 kg en 57 cm. en
10 cm. Van dezelfde fabrikant was de
elfbalksegge die waarschijnlijk op de
lichtere gronden minder op zijn plaats
is. Beter geschikt hiervoor is de schom-
melegge van de Fa. Dreesman te Wil-
dervank. De resultaten waren vrij
gunstig, vooral wat betreft de diepte
bewerking en de verkruimeling der
kluiten. Voorts werd een demonstra
tie gegeven met de 165 kg zware
Krebbekx sleepegge van de proefboer-
derij „Oostwaard". Dit werktuig is
voor de iets zwaardere gronden uit
stekend geschikt en bij het gebruik
van een trekker levert het in het ge
heel geen bezwaar bij het breken der
wielsporen. De Fordeggeframe drie-
velds van Blaauwboer en Kossen te
Schagen levert ongetwijfeld op de
lichtere gronden goede resultaten op.
Voor oppervlakkige bewerking en on-
kruidbestrijding werkt de vijfvelds
scharnieregge van de Fa. Havelaar te
Moerkapelle zeer bevredigend, even
als de drievelds Lipsia scharnieregge
van de Fa. Kerremans Co.
Voor de diepe bewerking, speciaal
voor de pootaardappelcultuur waren
verschillende inzendingen gekomen
van een aantal vooraanstaande fabri
kanten van landbouwmachines. De Fa.
W. Kuiper te Halfweg demonstreerde
een vijfbalksegge van 70 kg met een
v/erkbreedte van 1.70 m. en 3 vijf-
balkseggen achter hitch met een ge
wicht van 210 kg, 87 tanden en een
werkbreedte van 4.50 m. De viervelds
kromtandegge van de fabrikant Joh.
de Vos uit Rijk-Haarlemmermeer had
een werkbreedte van 3.50 en een tand-
lengte van 22 cm. Iz. Cappon te Hein-
kenszand had ingezonden een zeven-
balks schudegge, met een tanden-aan-
tal van 42 en een tandlengte van 28
cm. en een 3 zesbalksegge van 300
kg en een aantal tanden van 108.
Deze zeer belangrijke demonstratie
is vooral opgezet om hen die na 1945
met mechanische tractie zijn gaan wer
ken de gelegenheid te geven, zich een
indruk te vormen over de geschiktheid
der verschillende typen werktuigen
naar de aard van hun bedrijf. De be
oordeling van het geleverde werk is
in handen van ir. P. A. v. d. Ban,
Rijkslandbouwconsulent te Wagenin-
gen, ir. Corstiaensen, Rijkslandbouw
consulent en directeur van de proef-
boerderij „Oostwaard" te Wieringer-
meer, de heer C. Blaauboer, landbou
wer te Anna Paulowna. de heer H.
Droog, landbouwer te Beemster. Hun
uitvoerig rapport zal te zijner tijd in
de landbouwvakbladen worden, gepu
bliceerd. Wij willen nu reeds de aan
dacht op deze ongetwijfeld zeer be
langrijke publicaties vestigen.
officieren van vakdiensten was op 1
November 1947: 38 en op 1 Maart 1948:
38. Het aannemen der beroepsofficieren
is gericht op de vlootsterkte gericht op
deze vlootsterkte per 1 Januari 1943 en
wel op de oorlogsterkte daarvan, uiter
aard is ook de organisatie van de korp
sen reserve-officieren gericht op deze
vloot van 1 Januari 1953 en wel op de
oorlogssterkte daarvan.
Met de aanvang der opleiding van
buiten de koopvaardij afkomstige re
serve-officieren voor de zeedienst werd
in Januari van dit jaar een aanvang
gemaakt. De opleiding, die ongeveer 6
maanden zal duren, geschiedt op het
Koninklijk Instituut voor de Marine en
omvat een 40-tal jongelieden; het ligt
in de bedoeling jaarlijks twee van deze
opleidingen te voltooien.
Omtrent de aanvang van het beroep
op de koopvaardij als hierbedoeld en de
wijze van uitvoering daarvan, is door
de ministc- een plan uitgewerkt, dat
een punt van nader overleg zal uitma
ken.
Behalve de hierbedoelde vorming van
reserve-officieren buiten de koopvaar
dij om, wordt op het Koninklijk Insti
tuut voor de Marine een speciale groep
reserve-officieren, n.1. codeer-officieren
opgeleid. Deze opleiding duurt onge
veer 3 maanden, gevolgd door een cur
sus in code-dienst bij een der inrich
tingen van de zeemacht, omvat per
klasse ongeveer 20 jongelieden en
wordt tweemaal per j-ar gegeven.
Het gebruik van koopvaardijschepen
als hulpkruisêr ma-kt bij de minister
nog een punt van overweging uit; ter
zake kunnen nog geen mededelingen
worden gedaan.
