OORLOGSVOORSPELLINGEN
Zeven eeuwen Den Haag
ZUID-AFRIKA
EISEN BIJZONDERE RESERVE
De Duitsers hielden niet van
helderzienden
New York's nieuwste vliegveld
een zandwoestenij
iSKr S S'vd r
Van jachtslot tot stad
Proefnemingen waren
„Staatsgevaarlijk"
Kristallen plaquette van
Hare Majesteit
OPENLUCHTSPEL OP HET
BINNENHOF
yAN NABIJ
EN yERRE
Filmsterren en de warmte
Zeshonderd gulden
per maand voor een
gemeubileerde woning
Land van
peperdure
zorgeloosheid
Over zes jaar de modernste luchthaven
ter wereld
Kosten 240 millioen
?^eid!nfr T611 een groot aan-
Sattan0^^
VAN BOEK TOT BOEK
Dispereert niet II
(Van onze eigen correspondent).
„Het was in 1937, tijdens de Spaanse burgeroorlog dat mej. J. M.
(bij wie ik toen logeerde) bij haar onbekenden, die haar wensten te
consulteren, op bezoek kwam. In dit huis kreeg mej. M. een visioen.
Zij zag vliegtuigen boven het huis cirkelen, hoorde bommen vallen, zag
brand uitbreken en doden liggen. Zij was er ontdaan van. Toen zij
wederom thuis was, zeide zij tegen mfl, dat zij er van overtuigd was,
dat er in dat huis iemand moest wonen, die iets met de Spaanse burger
krijg te maken had, omdat zij in dat huis een visioen had gehad, dat
volgens haar (toenmalige) mening alleen maar op de oorlog kon slaan.
Zij had de familie, die haar om een consult had gevraagd, de raad gege
ven, een ander huis te zoeken, omdat volgens haar (mej. M.) de sfeer
in dat huis niet deugde. In de Mei-dagen van 1940 is gebleken, dat het
visioen, dat mej. M. in 1937 in dat huis had, betrekking had op het
bombardement van Rotterdam. Het bewuste huis werd bij het bombar
dement, evenals zovele andere huizen, door een bom getroffen en ver
nield. Dit is een van de vele voorbeelden, welke dr. W. H. C. Tenhaeff
heeft aangehaald in zjjn zeer binnenkort verschijnend boek „Oorlogsvoor
spellingen", waarvan ik een drukproef mocht inzien. In dit boek heeft de
Utrechtse parapsycholoog het probleem van de oorlogsvoorspellingen
aan een diepgaande studie onderworpen.
neef echter vrijgelaten. Hij begaf zich
onmiddellijk naar zijn tante. Uit het
geen mej. B. toen van haar neef te
horen kreeg, bleek, dat de helderzien
de in elk opzicht juist „gezien" had.
Hij was inderdaad naar een huis, niet
ver van dat van zijn tante, overge
bracht en had haar eenmaal zien voor
bijgaan.
VAAK MIS.
Wie heeft zich gedurende de
afgelopen oorlog niet aan oorlogs
voorspellingen gewaagd? Maar de
voorspellingen van u en mij zullen
vermoedelijk weinig of niets met
helderziendheid gemeen hebben
gehad. De ware helderzienden ont
hielden zich uiteraard van het pu
bliek bekend maken van hun erva
ringen. De Duitsers moesten im
mers niet veel van psychometristen
hebben. Eigenlijk dulden zij slechts
de oude Nostradamus. Maar van
deze voorspeller uit de zestiende
eeuw heeft iemand eens gezegd:
„Het wonderlijke van Nostrada
mus is niet zijn tekst, maar de uit
legkunst van degenen, die de tekst
verklaren.
Kort nadat ons land in de oorlog
werd betrokken, kwam bij dr. Tenhaeff
het plan op, om een zo nauwkeurig
mogelijk onderzoek in te stellen naar
hetgeen in ons land door paragnostisch
begaafde personen met betrekking tot
het uitbreken en het verloop van de
oorlog „gezien" was en werd. Dit was
niet eenvoudig, omdat verschillende
helderzienden hun aantekeningen bij
het binnenvallen van de Duitsers had
den verbrand, maar bovenal omdat de
Duitsers zelf, zoals reeds opgemerkt,
zich tegen ieder serieus onderzoek op
dit gebied gekant toonden. Zoals dr.
Tenhaeff mij vertelde, had een Duitse
collega van hem in 1936 de grootste
moeite, de Gestapo te overtuigen van
het feit, dat zijn paragnostische proef
nemingen geen gevaar voor de staat
opleverden. En tijdens de oorlogsjaren
vreesden de Duitsers de proscopie, om
dat deze er toe zou kunnen leiden,
dat het geloof in Hitiers eindoverwin
ning zou worden ondermijnd.
In het begin van dit artikel haalde
ik reeds een merkwaardig voorbeeld
aan, zoals dit door mijn zegsman werd
opgetekend. Een ander geval is dat
van de tandarts B„ die in de zomer
van 1944 wegens sabotage-handelingen
in Duitse gevangenschap geraakte en
in de gevangenis te Utrecht werd op
gesloten. Zijn tante, mej. B„ begaf zich
niet zijn portret naar een psychosco-
plste, die haar mededeelde, dat haar
neef na verloop van tijd wederom vrij
gelaten zou worden. Volgens deze
psychoscopiste bevond de heer B. zich
r.iet meer in de gevangenis, maar was
hij in een particulier huis (dat als
hulpgevangenis dienst deed) onderge
bracht en ingesloten. Dit huis bevond
zich volgens de helderziende nog geen
vijf minuten gaans van het huis, waar
mej. B. woonde. Volgens haar was zij
mej. B. reeds enige malen lanes
dit huis gegaan en zou daarbij zelfs
eenmaal door haar neef gezien zijn.
Mej. B. weigerde ook maar enig ge
loof aan dit verhaal te hechten en be
treurde de rijksdaalder, welke zij voor
dit consult had moeten betalen. Na
verloop van enige maanden werd de
Ter gelegenheid van het regerings
jubileum van H.M. de Koningin
heeft de N.V. Nederlandse Glasfa
briek „Leerdam" als k uustnijver
heidsproduct een kristallen pla
quette met de beeldenaar van de
Vorstin vervaardigd.
Het is echter Pok vaak voorge
komen, dat helderzienden de te
rugkeer van vermiste of gevangen
genomen personen voorspelden,
doch dat de familie kort of lang
daarna bericht kreeg van het over
lijden van de vermiste.
Zo schreef de moeder van een ge
fusilleerde Delftse student op 22 Aug.
1944 aan dr. Tenhaeff: „Dank voor je
medeleven met ons. Wij kunnen het
ons echter nog niet realiseren; ik
vooral niet omdat het slechts een
mondelinge boodschap was met de te
ruggave van regenjas, portefeuille,
portemonnaie, persoonsbewijs en en
kele kleinigheden, die men gewoonlijk
b(j opname moet afstaan. Bovendien
hadden drie psychoscopisten (volko
men onafhankelijk van elkaar en op
verschillende tijdstippen) in de loop
van ongeveer twee maanden ver
klaard, dat het best terecht kwam,
doch dat het wat lang zou duren eer
we persoonlijk bericht van hem zou
den krijgen.
ONJUISTE UITLEG.
Pertinent onjuist was ook de mede
deling van een bekende Haagse hel
derziende, die zei: „Ik zie verwoestin
gen in dat deel van de stad (Den
Haag), dat rechts van de Laan van
Meerdervoort is gelegen, in de buurt
van het Rode Kruis Ziekenhuis. Ik zie
de gehele Hanenburgerlaan in puin
liggen". Van een bombardement in dat
stadsgedeelte is namelijk nimmer spra
ke geweest. Een jaar later begon men
hier echter met de afbraak van een
aantal straten en lanen. De helderzien
de bl^ek haar visioen dus verkeerd
geinterpreteerd te hebben.
Het staat wel vast, aldus dr. Ten
haeff, ook al beschikken wij niet over
statistieken, dat het aantal bezoeken
aan helderzienden gedurende de oor
log sterk is toegenomen, omdat velen,
die er vroeger nooit aan dachten een
psychoscopist te consulteren, toen wel
eens graag zouden weten, hoe het hen
cf hun dierbaren zou vergaan. Ook
ever het verloop van de oorlog hebben
vele „voorspellingen" de ronde ge
daan, maar dr. Tenhaeff acht het mo
gelijk, dat in benarde tijden personen
wel gefingeerde voorspellingen de we
reld hebben ingezonden, teneinde het
volk te bemoedigen. Psychologisch
misschien verantwoord maar voor de
occulte wetenschappen waardeloos.
(Van onze Haagse redacteur).
DEN HAAG, Juli. Duizenden
veelkleurige vlaggen, die breeduit
wapperen in een zich in het felle zon
licht badende stad; met ontelbare
lampjes, groen en bloemen versierde
gevels; kunstige lichtquirlandes langs
de Hofvijver; fraai ingerichte étalages
versierde trams en autobussen; grote
urnen met bloemenruikers op de
vluchtheuvels; zij allen zetten Den
Haag in feesttooi.
De residentie viert haar 700-jarig
bestaan op een grootscheepse wijze.
Zij heeft zich opgeschikt als een be
haagzieke jonkvrouw met kantjes en
strikjes en lintjes en zit te pronk, be
reid haar gasten te ontvangen. Drie
dagen lang zal het feestgedruis door
de stad daveren en zal de bevolking
haar ingetogenheid afleggen en in
drommen door de stad wandelen om
de versiering en de verlichting te be
kijken, om de herdenkingsbijeen
komsten te bezoeken en luister bij te
zetten aan dit zevende eeuwfeest.
In de avonduren verschijnen de
hossende jongelui fikse arbeiders-
knapen en meisjes, ontelbare kantoor
heertjes en jufs met feestneu
zen, papieren hoedjes, toeters en
zwiepende wandelstokjes om op luid
ruchtige wijze uiting te geven aan
hun vreugde. Wagentjes met fruit
staan allerwegen opgesteld en zuur
kramen van karretjes met kermislek-
kernijen.
Het deftige den Haag is gemetamor-
phoseerd in een gonzende stad vol le
ven en vertier. De burgerij, het ge
meentebestuur ende weergoden
hebben eendrachtig samengewerkt en
de Hofstad een herdenkingsfeest te be
reiden, dat allen de gelegenheid biedt
om eens uit de plooi te komen.
Zevenhonderd jaar geleden sticht
ten de graven van Holland een jacht
slot aan de binnenkant van Hollands
blonde duinenrij. Rondom de Ridder
zaal groeide een bloeiende stad, zetel
van de regering, met een uitgebrei
de ambtenarenstand en veel voorna
me ingezetenen en gebouwen, met
mooie woonwijken en prachtige par
ken, met een rijk cultureel leven en
met een intensieve nijverheid.
FEESTVERLICHTING.
Zevenhonderd jaar is Den Haag, dat
thans meer dan een half millioen in
woners telt en dat Scheveningen en
Loosduinen onder zijn vleugels nam
en Voorburg en Rijswijk dicht tegen
zich aan laat leunen, oud, maar het is
jong en fris gebleven en begint vol
goede moed aan een nieuwe 700 jaar.
Van de zware slagen, Den Haag ge
durende de oorlogsjaren toegebracht
herstelt het zich zij het in een wat
traag tempo en ook in de toekomst
zal het zich, evenals in het verleden,
over moeilijkheden weten heen te
heffen.
Er is reden voor feestelijk vertoon;
het zal daaraan niet ontbreken.
Woensdag spoten kleurige fonteinen
op in de Hofvijver en op het Gevers
Deynootplein in Scheveningen.
De feestverlichting werd ontstoken
aan het Stadhuis, de Groenmarkt, het
Buitenhof, de Vijverdam, de Plaats,
het Raadsgebouw aan de Javastraat,
het Gevers Deynootplein en van ver
scheidene Rijks- en particuliere ge
bouwen. De toren van de Grote kerk
en van de Oude Kerk in Scheve
ningen zijn in Floodlight gezet en de
Grote Kerk is van binnenuit verlicht
om de gebrandschilderde ramen des
te fraaier te doen uitkomen.
Enige avonden zullen Hagenaars en
vreemdelingen van het lichtsprookje
kunnen genieten. Op Scheveningen is
er een groots vuurwerk een lange
bedrijven-optocht zal door de straten
trekken; er is een plechtige raadszit
ting en een tentoonstelling het Ge
meentemuseum, gewijd aan de histo
rie van den Haag. Er is klokgelui en
er is een muziek en als hoogtepunt
zal een aantal avondvoorstellingen ge
geven worden van het jubileumspel
„Het Wonderlijk uur" op het Binnen
hof met als achtergrond de aloude,
statige Ridderzaal. Honderden Hage-
raars werken daaraan mee en er is
een tribune voor gebouwd met 4000
zitplaatsen.
Ernst en vrolijkheid zullen elkaar
tijdens de Haagse Jubileumviering af
wisselen.
2 Augustus begint in het univer-
s'teitsgebouw te Utrecht een interna
tionale conferentie op het gebied van
het universiteitswezen onder auspiciën
van de Unesco en van de Nederlandse
regering. De conferentie duurt tot 13
Augustus. Minister Gielen spreekt een
welkomstwoord en een vertegenwoor
diger van de Unesco zal hem ant
woorden.
In het strandbad aan de Kralingse
Plas te Rotterdam is Woensdagmiddag
de 8-jarige Wim J. van Stigt verdron
ken. Hij werd gevonden door een bader,
die met zijn voet tegen een voorwerp
cp de bodem van het bad stootte, dat
het lichaam van de jongen bleek te
zijn.
H.M. de Koningin heeft een be
zoek gebracht aan de tentoonstelling
„Zeven eeuwen Den Haag" in het Ge
meente-museum.
Tot 6 Augustus zal het Delfts
Madrigaalkoor 'n tournee maken door
Zwitserland.
Het stadje Ommen viert van 48
Augustus zijn 700-jarig bestaan. Op
de eerste dag worden o.m. de oud-
Ommenaren door het gemeentebestuur
ontvangen en wordt een Ommer-revue
opgevoerd.
Donderdagavond i* te Beuningen
de ongeveer 40-jarige J. Jansen uit
Winssen bij Nijmegen bij het laden van
een hooikar, doordat deze opkipte, on
der kar en hooi terecht gekomen en
gedood. De man laat een vrouw en
vier kleine kinderen achter.
De pokken-epidemie op Zuid-Su-
matra heeft zich thans tot Palembang
en Lahat uitgebreid. In deze omgeving
zullen 300.000 personen gevaccineerd
moeten worden. Te Palembang zijn
reeds 16 gevallen van pokken met do
delijke afloop geconstateerd. In Paga-
ralam op Republikeins gebied komen
reeds 100 gevallen met dodelijke af
loop voor.
Ter gelegenheid van de Olympi
sche Spelen zullen in Engeland vier
speciale postzegels en een luchtpost-
enveloppe uitgegeven worden.
Het Russische militaire bestuur
van Leipzlg en Halle heeft een aantal
huwelijken van Duitsers met Russische
vrouwen onwettig verklaard. Onder de
bétrokken Duitsers bevinden zich, naar
DPD meldt, leiders van de eenheids
partij, die reeds kinderen bij hun Rus
sische vrouwen hadden.
De Amerikaanse ambassadeur ln
de Sovjet-Unie, Walter Bedell Smith,
is in gezelschap van de particuliere
secretaris van Bevin, Frank Roberts,
per vliegtuig uit Berlijn naar Moskou
vertrokken.
Te Buenos Aires is een passa-
giersvliegboot van een Argentijnse
luchtvaartmaatschappij bij het landen
Neergestort. Zestien van de 23 inzit
tenden kamen om het leven.
Het Portugese militaire gerechts
hof te Lissabon heeft een korporaal
tot vijf jaar gevangenisstraf veroor
deeld „wegens sabotage aan 35 militaire
vliegtuigen". Twee andere personen
v/erden tot zes maanden veroordeeld.
Bij Lugano worden proeven ge
daan ter bestrijding van hagel. Anti-
hagelkanonnen zijn in actie getreden
toen een zwaar onweer de streek van
Gordola en St. Antonio bedreigde.
Volgens de deskundigen is de proef
geslaagd.
Het dagelijks bestuur van de
communistische partij in de vrijstaat
Triëst heeft 16 hoofdbestuursleden, die
maarschalk Tito genegen zijn, ontsla
gen onder beschuldiging dat zij ver
deeldheid willen zaaien onder de com
munisten in Triëst.
Ook in het Zuiden van Frankrijk zijn de temperaturen sterk gestegen
en zelfs hot water van de Middellandse Zee kan met de gewenste af-
koeling brengen. Aan de bar in de villa van Maurice Chevaller te La
Bocca genieten (v.l.n.r.) Charles Boyer, Nita Raya en de gastheer van
een frisse dronk.
Sommigen stellen Zuid-Afrika voor
als een paradijs op aarde, anderen,
„die het weten kunnen", ontraden hun
vrienden om te vertrekken naar dat
land met zijn kleinburgerlijke be
krompenheid, waar nog helemaal geen
cultuur is. In waarheid is Zuid-Afrika
noch het een noch het ander. Of mis
schien kan men beter zeggen het is
zowel het een als het ander.
De Nederlanders die hier aankomen
zijn eerst enthousiast over de sfeer
van zorgeloosheid welke hier heerst,
over het heerlijke Californische kli-
naat en over de ongekend rijke ver
scheidenheid van producten, die hier
zonder enige beperking gekocht kun
nen worden. Maar wanneer de eerste
roes voorbij is komen onvermijdelijk
teleurstellingen. Bij de huisvrouw die
zich enige weken te goed heeft ge
daan aan de aanblik van textiel, huis
raad en lekkernijen, in de winkel
etalages, ontwaakt het verlangen om
ook eens het een en ander te kopen
zonder punten. Maar dan blijkt al
spoedig, dat de maandelijkse cheque lanaer aie 21cn er zeJI op gaat toe)eg.
van haar kostwinner, ofschoon het be- ger. voeït zich in het begin of hij een
drag waarschijnlijk hoger is dan vierjarig kind imiteert die een primitief
waaraan ze in Nederland gewend wa- boers dialect praat En niet iedereen>
ren, nauwelijks^ voldoende is om de dje hier aankomt, spreekt meteen
dagelijkse kosten van levensonder
houd te bestrijden.
Een van de grootste posten op het
budget van een nieuwe immigrant in
Zuid-Afrika is de uitgave voor huls
vesting. De woningnood in dit land
is veel minder groot dan in Nederland
en er wordt overal op grote schaal ge
bouwd, maar het is veel moeilijker
dan in ons land om een huis te krij
gen. Er zijn namelijk geen huisves
tingscommissies, die de beschikbare
woningruimte kunnen opvorderen en
naar rechtvaardigheid onder de gega-
Met Ingang van 14 Juli zijn de buitenlandse luchtverkeersmaatschappüen,
inclusief de KLM, die diensten op de Verenigde Staten onderhouden,
verhuisd van Laguardia Field naar de nieuwe luchthaven van New York,
Idlewild, een kunstmatige woestijn, opgebaggerd uit de Jamaicabaai en
op een moerassig terrein bU de voorstad Queens gespoten. Een laag ter
dikte van bijna 2'/t meter werd gelegd op een oppervlak van bijna 2000 ha.
De wind veroorzaakt er zandstormen en de zon luchtspiegelingen,
zoals ln de Sahara. Veertien millioen dollars heeft dat zand gekost, twaalf
jaar heeft men aan dat product gewerkt; zes jaren had men nodig om het
moeras uit te graven, het met zand op te vullen, draineerbuizen te leggen,
het terrein te egaliseren, waterleidingen en electrische leidingen te leggen
en zes banen aan te leggen met een gezamenlijke lengte van 16 kilometers.
Op het ogenblik heeft Idlewild nog
slechts twee loodsen en een klein ge
bouw, waar de havenmeester en zijn
staf zetelen. De grote gebouwen moeten
nog komen. Als alles goed gaat, zullen
zij er omstreeks 1954 zijn. En men hoopt
aat tegen die tijd de naam Idlewild zal
zijn verdwenen; het is een scheldnaam,
uitgevonden door de New Yorkse taxi-
cauffeurs en krantenmensen, die Wij
zouaen kunnen vertalen door „Woeste
nij'". De officiële naam is New York
International Airport, een mondvol.
Het veld is bijna negen malen groter
dan Laguardia en het zal uiteindelijk
240 millioen dollars gaan kosten, een
bedrag, zo groot, dat de vroede vade
ren van New York er een rilling van
over hun rug kregen, twee jaren gele
den.
Dit was te veel. zelfs voor de rijkste
stad ter wereld. Men trachtte de zaak
in nieuwe banen te leiden door een on
afhankelijk lichaam te stichten, de New
York City Airport Authority. de Ge
meentelijke luchthaven-inrichtingen.
Dit lichaam zou Idlewild en Laguar
dia overnemen en tot een kwart billioen
dollars aan obligaties uitgeven.
Het plan gelukte echter niet.
Er bestond intussen een tweede lichaam
de Port of New York Authority, de Ge
meentelijke Haven-Inrichtingen, in '21
opgericht door New York en New
Yersey, om de haven van New York,
die ten dele ligt op het gebied van New
Yersey, te beheren en tot ontwikkeling
te brengen. Deze instelling bezit een
vrachtstation, kaden, vier belangrijke
bruggen en de beroemde Holland- en
Lincoln-tunnels onder de Hudson. Hier
mee werd onderhandeld; beide partijen
trachtten de voor hen gunstigste voor
waarden te verkrijgen en uiteindelijk
werd een overeenkomst gesloten, waar
bij de Port Authority gedurende 10 ja
ren de beide luchthavens zou huren en
ze in goede staat zou brengen en hou
den.
WINKELEN OP VLIEGVELD.
Als Ildlewild eenmaal klaar is, zal
het dé meest luxueuse luchthaven
zijn, die men zich denken kan. Men
zal er van alles kunnen kopen, van
een schoenveter tot een overjas toe.
Men zal er kunnen eten aan een
snack-bar, in een cafétaria, in een
grillroom en in een luxe restaurant,
waar een strijkje voor de danslusti-
gen speelt. U zult een kamer met bad
kunnen huren, of alleen maar een
douchecel. De parkeerplaatsen zullen
15000 automobielen kunnen bergen
en in de garage kunnen ze uw wagen
onderhanden nemen, terwijl U naar
San Francisco of Europa en terug
vliegt. Hebt U tijd over? Er is een
bioscoop, U kunt een partijtje tennis
gaan spelen of gaan kegelen.
In het kort, er zal voor de bezoekers
en passagiers werkelijk worden gezorgd
Er zijn tal van problemen op te los
sen. Buitenlandse machines arriveren
met planten, bloemen, fruit, vlees en de
inspecteurs van de Gezondheidsdienst
zullen, naar schatting, minstens een ton
per dag afkeuren. Waar moet dat afge
keurde voedsel blijven? Rivieren ben
zine en olie zullen stromen en ook
brandstof voor de vliegtuigen met
straalmotoren en gasturbines. Zal men
tankauto's gebruiken en ondergronds-
tal pijpleidingen aanleggen, een voor
t i ,m!,rk' of kan men een beperkt aan-
gebruiken en pompen door
°P 1 momcnt niet in ge
bruik is. Hoe staat het met taxistand-
P fatfen' met loodsen voor de verkeers
vliegtuigen voor 200 passagiers, die
over enkele jaren op de luchtlijnen zul
len verschijnen? Waar moet het station
DECENTRALISATIE.
Dit alles is echter nog slecht» non
Au»;,!,, h„„ h<t g« J. Port
nentale luchtverkeer. interconti-
Omstreeks 1960 verwacht
vierde grote luchthaven in 2 u
van Manhattan nodig te h.hh UUrt
tegen die tijd denkt men Ün'want
keer door de New Y^-t het ver"
gestegen zal zijn tot 2«i n-UChthaVens
giers per jaar. Men doeréeen" PaSSa"
om dat luchtverkeer te Poging
éen centrale haven £crmTtreren op
zoveel mogelijk verspreiden.6" het
digden verdelen. De Zuid-Afrikanen
hebben wel een soort systeem op dit
gebied maar ze hebben het beperkt
tot de huizen, die tegen een redelijke
huur door de huiseigenaren worden
aangeboden, met het gevolg dat ze
thans nog bezig zijn met het afwerken
van de lijsten van begin 1946. Huis
eigenaren die hun huis gemeubileerd
verhuren zijn aan geen beperkingen
gebonden en zij vragen dan ook vro-
lijk 400 tot 600 gulden per maand voor
een kleine gemeubileerde woning.
De arme Nederlandse immigrant, die
zich niet zoals vele van zijn Engelse
soortgenoten kan veroorloven om 30.000
tot 50.000 gulden voor een nieuwe vijf
kamer-woning neer te tellen, heeft de
keuze tussen een vrij slecht pension
tegen 150 gulden per persoon per
maand of een paar gemeubileerde ka
mers met gebruik van keuken voor 100
tot. 200 gulden in de maand.
En dan is er de taal, die moeilijkhe-
heden oplevert. Afrikaans klinkt heel
aardig in de oren als bijvoorbeeld Jan
Smuts het uitspreekt. Maar de Neder
lander die zich er zelf op gaat toeleg-
vloeiend Engels. Ook ontdekken de
nieuwkomers spoedig dat de meeste Af
rikaners verschrikkelijk lange tenen
hebben, en dat ze elke opmerking op
vatten als een aanmerking of critiek op
hun gelieflle land.
Soms worden de moeilijkheden zo
groot, dat men zijn verre vaderland
gaat idealiseren en er hartstochtelijk
naar terugverlangt. Dit Is dan 't heim
wee, dat eveneens onvermijdelijk is.
Maar de Nederlandse jongeman die kort
geleden na een verblijf van een goeie
week in Kaapstad 700 gulden passage
geld betaalde en weer naar Nederland
terugkeerde was ohverstandig en voor
barig. Onverstandig omdat hij zich niet
eerst van te voren grondig op de hoogte
had gesteld van de omstandigheden
welke hij hier zou vinden. En voorbarig
omdat hij zich niet de tijd gunde om
eerst behoorlijk te wennen.
Want nadat men de moeilijkhedon
heeft leren kennen en de periode van
heimwee te boven is gekomen leert
iedereen die hier langer woont het land
liefhebben. Dit verzekeren vrijwel alle
landgenoten, die na een langdurig ver
blijf in Zuid-Afrika een na-oorlogs be
zoek aan Nederland brachten en diep
teleurgesteld terugkeerden.
Wij ontvingen het tweede deeltje van
„Dispereert niet", twintig eeuwen his
torie van de Nederlanden door A. en
U. Algra. Uitgave T. Wever, Franeker.
Dit tweede deeltje bevat, evenals
het reeds Verschenen eerste en elfde
deeltje, een schat van historische gege
vens, die ons inzicht in de geschiede
nis van ons volk verdiepen en verbre
den. Uit alles blijkt, dat de schrijvers
van de beste bronnen gebruik hebben
gemaakt, en we durven dan ook ge"
rust te schrijven; dit is „het" werk
voor onze onderwijzers, maar tevens
voor allen, die een beknopt, duidelijk,
boeiend geschreven overzicht van de
geschiedenis van ons volk begeren te
bezitten. Dit tweede deeltje draagt tot
ondertitel „de kracht der standen" en
beschrijft de geschiedenis vanaf de
Henegouwsche ridders pl.m. 1366
1581, waarin, zoals de schrijvers het
uitdrukken, „de trommen van de vfij-
beidsmars geslagen worden" en het ver
zet der standen tegen de Bourgondi
sche en Habsburgsche dynastieën u»"
loopt op de eis om de rechten van ne
ganse volk, om de onvervreemdbar
rechten, die de Schepper zelf gegeven
had.
Op voortreffelijke wijze hebben de
schrijvers dit tijdperk beschreven.
C. F-