Inhuldiging was een sprookje van kleuren staatsie Koningin zweert trouw aan de Grondwet H. M. Koningin Juliana Dinsdag 7 Sept. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 1906 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna NIEUWE KERK EEN MACHTIG DECOR VANj delegeerden van de Souvereine Orde INDRUKWEKKENDE PLECHTIGHEID Prinses Wilhelmina heeft Amsterdam verlaten Alle records op Centraal Station gebroken BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Waarn. Hoofdredacteur: W. MIDDELBEEK Rayonred C A Dekkers Directie: j BIJLSMA en C. KRAK COURANT TARIEVEN: Advertenties: 18 ct per mm Familieberichten 20 ct per mm. - Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1.elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaal 3.75. JULIANA KONINGIN der Nederlanden Zaterdag 4 September 1948 om 12 uur precies verschenen Wilhelmina, nu Prinses der Nederlanden, en Juliana, nu de nieuwe Koningin der Nederlanden, op het balcon van het Paleis op de Dam om de bevolking van Nederland mededeling te doen van de troonswisseling. Prinses Wilhelmina brengt aan het einde van haar rede een „Lang leve Koningin Juliana" uit op de nieuwe koningin. (Van onze spciale verslaggever) WEDEROM heeft een Koningin uit het Huis, dat in vele zijner leden reeds meer dan tien generaties lang het Nederlandse volk is voorgegaan en heeft gediend, gezworen, de Grondwet van het' Rijk te handhaven en het Nederlandse volk te beschermen. Voor de vijfde maal hebben de leden der Staten-Generaal als vertegenwoordigers van het Nederlandse volk een af stammeling uit de Oranjedynastie op hun beurt „gehuldigd en ontvangen" op dezelfde historische plek, waarop een halve eeuw geleden Koningin Wil helmina haar eed op de Grondwet aflegde. Vast was de stem van Koningin Juliana, toen zij, staande voor haar zetel, de rechterarm hief en de bij de Grondwet vastgestelde eedsformule uitsprak: „Ik zweer aan het Nederlandse volk, dat ik de grondwet steeds zal onder houden en handhaven. Ik zweer, dat ik de onafhankelijkheid en het grondgebied van de Staat met al mijn vermogen zal verdedigen en bewaren; dat ik de algemene en bij zondere vrijheid en de rechten van alle mijne onderdanen zal beschermen en tot de instandhouding en bevordering van de algemene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke de wetten te mijner ueschik- king stellen, zoals een goed koning schuldig is te doen. Zo waarlijk helpe mij God almachtig". Vast was haar stem, fier haar houding en een golf van ontroering voer als een huivering door de machtige ruimte van de laat-Gothische basiliek, de Nieuwe Kerk, bij het weerklinken van de plechtige eed, die djor alle aanwezigen staande werd aangehoord. En nadat alle Kamerleden beurte lings hun plechtige verklaring hadden afgelegd, zwaaide de oudste Koning van Wapenen zijn scepter en verkondigde met luider stemme: „Hare Majes teit Koningin Juliana is ingehuldigd", gevolgd door een driewerf „Leve de Koningin", overgenomen door de vele honderden, die het kerkgebouw tot in alle hoeken vulden. Tegelijkertijd t~iden de herauten van wapenen met hun trompetters naar buiten om ook daar den volke kond te doen, dat Ne derlands kroon vanaf dit historische ogenblik gedragen wordt door een jonge vorstin, Koningin Juliana. PRACHT EN PRAAL. j^EEDS omstreeks half negen begint zich het kergebouw te vullen en vangt buiten een onophoudelijk aan- en afrijden van talloze gestroomlijnde li mousines aan. Honderden en nog eens honderden verdringen zich rond de po- litieafzetting, die alle omliggende stra len hermetisch voor alle verkeer geslo ten houdtBinnen valt het licht door de hoge, gebrandschilderde ramen dif- fuus omlaag en zet glans bij aan de pracht en praal van de goud- en zilver- glanzende uniformen, het stemmige zwart van de herenkleding, de gedistin geerde toiletten der dames. Het sche mert tussen de massale zuilen, het tekent gulden figuurtjes op het rode tapijt van het troonplatform, waar de beide troon/Hels staan, zwaar verguld etl met purperen stof bekleed. Het werpt goudglanzen op de regalia, de symbolen des koninkrijks, die op de credenstafel zijn uitgestald, de Kroon, de Rijksappel, de Scepter, de Grondwet Steeds meer genodigden treden bin- nen door de verschillende ingangen der kerk, de eerst nog ledige vakken tussen pilaren vullen zich met een weelde van uniformen en galakleding. En wan neer de grote lichtkronen boven het middenschip ontstoken worden, biedt bat interieur een aanblik van een kleu renpracht, als het oude Godshuis wel licht nog nimmer binnen zijn muren zag. Haar zijn, rechts voor het troon- Pcdium, prof. mr. R. Kranenburg, voor zitter der verenigde vergadering der Staten-Generaal, gekleed in de toga van bnogleraar, omgeven door vijf griffiers bei Staten-Generaal, daar zijn ter lin kerzijde de vice-president van de Raad Vt,n State, de president en de procu- reur-generaal van de Hoge Raad, de president en de procureur-fiscaal van de Bijzondere Raad van Cassatie, de voor zitter van de Algemene Rekenkamer. Links en rechts van het middenpad zitten de leden van het Corps Diploma- tique, Internationaal Hof van Justitie, de dragers van de Grootkruisen Orde van Oranje-Nassapu en Huisorde van Oranje (w.o. dé gepensionneerd luit- generaal jhr. W. Röell), de commissaris sen der Koningin in de verschillende provincies, Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, burgemeesters van de grote steden, hoofdsteden en voornaam ste plaatsen uit elk gewest, alsmede die van Apeldoorn, Baarn en Soest, de vol tallige gemeenteraad van Amsterdam en de directeuren-generaal en secreta rissen-generaal der verschillende de partementen. Aan de andere kant van de troon nemen de leden van de Raad van State, van de Hoge Raad, de Bij zondere Raad van Cassatie, Hoge Raad van Adel en Hoog Militair Gerechtshof hun plaatsen in. In hun gala-uniformen trekken :1e vlag- en opper-officieren van land- en zeemacht aller blikken tot zich, met de glans en de warme tinten van het goud der epauletten, der tressen en de uit monstering. Onder hen bevinden zich ook de vloot en legerpredikanten en aalmoezeniers. De rode mantel van Z Em. Johannes, Kardinaal De Jong vlamt op in een der vakken. Aan de andere zijde weer, merken wij op jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, als drager van het Groot kruis der Ned. Leeuw, de oud-gouver- neur-generaal jhr. mr. A. C. D. de Graeff, en nog tal van hoge civiele en rechterlijke autoriteiten, onder wie ie reserve gen. majoor H. Koot, in de Zeer uitgebreid zijn de vertegen woordigingen van de verschillende kerkgenootschappen, de Generale Sy node der Nad. Herv. Kerk, de Gere formeerde Kerken, de Christelijk ge reformeerde Kerk, de Remonstrantse Broederschap, '•de Doopsgezinde Ge meente, de Bisschoppen der Rooms- Katholieke Kerk, de Oud-Bisschoppe lijke Cleresie, het Ned. Israëlitisch Kerkgenootschap, het Portugees-Is- raël. Kerkgenootschap, de comman dant van het Leger des Heils en de Orde der Vrijmetselaren. Onder de vertegenwoordigers van de kunstwereld merken wij o.m. op de acteur Albert van Dalsum, de schil der Charles Eyck, de dichter A. Ro land Holst, de schrijver Victor E. van Vriesland, de zangeres Annie Woud. De sportwereld wordt vertegenwoor digd onder anderen door Arie de Vroet, Fanny BlankersKoen. Voorts willen wij nog noemen de 88-jarige minister van Waterstaat in het kabi net, De Meester, de oudste nog in leven zijnde minister prof. dr. ir. J. Kraus, mevr. T. Steyn, weduwe van de laatste president van de Oranje- Vrijstaat. Steeds voller wordt de kerk nu. Men ziet de staatsierokken van de leden der Hoge staatscolleges en oud ministers. zwaar van goudborduursel en'passementen, de veelsoortige toga's van rechterlijke macht, professoren en predikanten. Er zijn de versier selen der Ridderorden, der Middel eeuwse Orden, de ambtsketenen der burgemeesters. Er wuiven de struis veren. er golft het bont van zilver vossen bij de vrolijke kleuren der lichte da mes japonnen. De kerk biedt een feeste'ifk schouwspel, dat nog verhoogd wordt, nu één voor één dt kaarsen aan de kroonluchters wor den ontstoken, die licht fbikkeren In de wijdse ruimte van het midden schip. den. Alle delen van de archipel heb ben hun afgezant gezonden, waarbij de voorlopige federale regering ver tegenwoordigd wordt door prof. dr. Hoesein Djajadinigrat, terwijl de sul tan van Pontiank Hamid II, Borneo vertegenwoordigt. Door het midden pad komen vervolgens met grote regelmaat de leden der bijzondere missie's het kerkgebouw binnen en zoeken hun plaatsen op. De licht gebogen, aristocratische gestalte van Herman Baruch, ambas sadeur der Verenigde Staten, in ge zelschap van Mrs. Wilson McAdoo en Thomas Watson, wordt gevolgd door de karakteristieke figuur van Paul Ramadier, terwijl Georges Duhamel en generaal Hesdin Frankrijks missie completeren. De buitenlandse diplo maten en hoogwaardigheidsbekleders zijn gekleed in vaak verblindende gaia- uniformen, die in kleur en schittering met elkaar wedijveren. Tal van landen zonden een speciale missie, gezanten en ambassadeurs,, alsmede Generaal Crerar, ex-bevel hebber van het Canadese leger en de Pauselijke nuntius Mgr. Valerio Valeri. Om ruim half elf leiden de aide- ceremoniemeesters de vorstelijke gas ten binnen, allen begeleid door hun gevolg. Koningin Elisabeth van Bel gië met Prins Albert, Kroonprins Olav gn Kroonprinses Martha van Noorwegen, gekleed in een grijs toi let met een breed rood orde-lint. Prinses Margaret Rose, in een zalm kleurige, met zllverbrocaat bewerkte japon, een fluwelen hoed in dezelfde kleur, gegarneerd met rose en witte struisveren. Kroonprins Oscar en Kroonprinses Louise van Zweden, Prins Axel en Prinses Margaretha van Denemarken, de Erf-Groothertog van Luxembug, Prins George van Griekenland. Bjj de stoet bevinden zich ook de Graaf en Gravin van Athlone, gastheer van Prinses Ju liana tijdens Haar verblijf in Canacta en zijn gemalin. Tal van schitterende uniformen worden gedragen door de mannelijke leden van het gezelschap De toilettan van hun vorstelijke ge malinnen zijn van een elegahtie en een weelde, zoals men wellicht niet eerder bijeen zag. PRINSES WILHELMINA. Als de vorstelijke gasten gezeten zjjn, rijden aan de ingang N.Z. Voorburgwal enkele auto's voor en door het middenpad wordt Prinses Wilhelmina binnen geleid, verge zeld van haar oudste kleindochters, de prinsessen Beatrix en Irene, in blauw tullen jurkjes en met bloe menkransen In de blonde haren, en van Prinses Armgard van Lippe Biesterfeld, Moeder van Prins Bern- hard. Achter hun zetels neemt ook des prinsen broeder, Prins Aschwin plaats. Prinses Wilhelmina is in een wijnrood gewaad gekleed met een hoofdtooi in dezelfde kleur en nij gend begeeft zij zich naar de voor Haar bestemde zetel. Veel moet er in het gemoed van deze Vrouw om gaan, nu Zij aanwezig is bij de in huldiging van Haar dochter, op de zelfde plaats, waar Z\j eens, vijftig jaar geleden, als vorstin ontvangen werd door het Nederlandse volk. DE KONINGIN. J)AN breekt het grote ogenblik aan. Flauw is inde stilte van de kerk het gejuich te horen van de duizendkop pige menigte, die buiten op de Dam de Koninklijke st^et ziet passeren, een gejuich, dat verzinkt in het aanzwel lend preluderen van het orgel, met de eerste variaties op het Wilhelmus. Onder de jubelende tonen treden de in blauw en geel geklede Herauten van Wapenen binnen, met hun trom petters, om de hals de geplooide Spaan se pijpkraag, de benen gestoken in ho ge leren laarzen. Achter hen schrij den de Koningen van Wapenen, in scharlakenrood met witte pantalon, de gouden scepters in de hand. Zij wor- 'den gevolgd door de ceremoniemees ter, door de Kamerheren, de hoofden van departementen, de groot-officieren van de Kroon. Dan treedt luitenant-generaal mr. H. J. Kruis binnen in het uniform van de Generale Staf, en dragend het ontblote Rijkszwaard, onmiddellijk gevolgd door luitenant-admiraal C. E. L. Hel- frich met de rijksstandaard. Een zeer kleurige groep trekt vervolgens de aan dacht, de regimentvaandels van het garde-regiment Prinses Irene en het Korps Mariniers van 't garderegiment Grenadiers en het Garderegiment Ja gers. De opperceremoniemeester, mr. G. C. D. baron van Hardenbroek kondigt met de lange ceremoniestaf de komst aan van Hare Majesteit Koningin Ju liana, begeleid door Haar gemaal, Prins Bernhard der Nederlanden, in het uni form van luitenant-generaal der Gre nadiers. Koningin Juliana is gekleed in een statig gewaad van bleu-royal, handgeweven en met een lange sleep. Over dit gewaad draagt zij het lint van de Militaire Willemsorde. Het haar wordt gedekt door een kapje van edel stenen, saffieren, robijnen en paarlen. De rood-fluwelen kroningsmantel, ge voerd en omzoomd met hermelijn en bestikt met gouden leeuwen stroomt van Haar schouders, de sleep wordt ge dragen door een aantal adjudanten. Hare Majesteit neemt plaats op de troon, terwijl het Wilhelmus sonoor door de gewelven draagt, met een mach DE ZITTING GEOPEND. WORDT QM vijf minuten voor tien komen de leden der Eerste en Tweede Kamer door de ingang aan de Damzijde de kerk binnen en nemen hun plaatsen in en onmiddellijk daarop, om klokslag tien uur opent prof. mr. Kranenburg de zitting, en leest het Koninklijk Besluit voor dat deze vergadering bijeenroept. De voorzitter van de Tweede Ka mer, mr. Kortenhorst, wordt benoemd tot voorzitter van de commissie van in- en uitgeleide, die samengesteld is uit de fractievoorzitters van beide Kamers. Dan, om kwart na tien leiden de aide-ceremoniemeesters de tweede groep binnen, de ministers, de leden van de Raad van State en de ver tegenwoordigers van Oost en West. Een bijzonder kleurrijk en boeiend schouwspel is het, als na het stemmig zwart van het kabinet, de exotische oorlog commandant der Binnenlandse gewaden van de Indonesische hoog- Strijdkrachten, de landcommandeur van waardigheidsbekleders zichtbaar wor- H.K.H. Prinses Wilhelmina heeft gistermiddag om half een de hoofdstad verlaten en zich in ge zelschap van mevr. L. Th. de Beau fort per auto naar het paleis „De Ruygehoek" bij Den Haag begeven, waar zij gedurende een week ver blijf zal houden om uit te rusten van de vermoeienissen der jubi leumfeesten. Amsterdam laat haar slechts node gaan. Nimmer tevoren is duide lijker gedemonstreerd, hoezeer de Amsterdamse bevolking Koningin Wilhelmina lief had en bij haar vertrek, hoewel dit geheim was gehouden en met eenvoudig cere monieel gepaard ging, is gebleken dat deze liefde ook voor Prinses Wilhelmina even groot is. De har telijkheid waarmede de menigte haar bij haar vertrek toejuichte, sprak duidelijke taal. De ontelbare ovaties, haar ge bracht in de afgelopen week, het steeds maar weer samenstromen van duizenden voor het paleis op de Dam, die van 's morgens vroeg tot diep in de nacht, iedere dag weer daar stonden, wachtend, juichend, zingend, steeds weer met de hoop, dat even de balcondeuren zouden opengaan of dat voor één der zijramen even het vriendelijke gezicht van de Moeder des Vader lands te zien zou zijn, de rijen- dikke hagen van mensen, die soms uren stonden te wachten om even in een flits een glimp te zien van haar, die vijftig jaren onze Ko ningin was, dit alles was een hulde, een bewijs van trouw, liefde en aanhankelijkheid, die slechts over troffen wordt door de talrijke be wijzen van trouw, liefde en aan hankelijkheid, die zij zelf het Ne derlandse volk gaf. V tig geluid gezongen door Van Beinum's toonkunstkoor. MET KLARE STEM. E* valt een stilte in de kerk, een stilte, die slechts verbroken wordt door het lichte ruisen der filmcame ra's en het geklik van de foto-toe stellen en te midden van deze ont roerende rust klinkt de stem van on ze jonge vorstin, die met een klare, rustige stem haar rede uitspreekt. Zjj verheft zich van Haar zetel, en duideljjk klinkt haar stem, beheerst maar met een doorklinken van een diepe ontroering, bjj het uitspreken van de eedsformule. Professor Kranenburg treedt tot voor de troon en legt zijn verklaring af en honderdvijfenveertig maal klinkt het „Zo waarlijk helpe mij God almach tig" daor de ruimte, met een enkele maal „Dat beloof ik" daartussendoor. Weer zwellen de stemmen van Van Beinums zangers en zangeressen, en on der de majestueuze tonen van Gez. 184 „De Heer is mijn herder", formeert zich opnieuw de stoet en langzaam be weegt zich de lange rij weer naar de deuren. Onder de pergola, waar ter weers zijden de cadetten en de adelborsten stram in de houding staan, schrijdt de lange optocht paleiswaarts. Even later verkondigt trompetgeschal van de He rauten van Wapenen het verschijnen van Koningin Juliana op het balcon van het Paleis En een orkaan van ge juich barst los over het historische plgin, het hart van Nederland. Minu ten lang houden de toejuichingen aan, steeds opnieuw barst het publiek los in uitingen van vreugde en 'hulde. Ne derlands' nieuwe Koningin is ingehul digd. Nimmer in de historie van het Cen traal Station te Amsterdam is de stroom van onafgebroken reizigers, zowel aan komenden als vertrekkenden, zo groot geweest als gisteren. Het aantal aanko menden bedroeg tot de avonduren 160.083, maar het aantal vertrekkenden was eens zo groot. Hoe groot het aantal precies was, kon men op het C.S. niet mededelen. De grote drukte na de plechtigheden in de Nieuwe Kerk en de tocht met de Gouden koets was zó geweldig, dat stag natie bij de treinen onvermijdelijk wa3. Ongelukken deden zich echter niet voor. Onderscheiding van Prof, Kranenburg Naar wij vernemen zal de eerste re geringsdaad van Koningin Juliana na haar inhuldiging zijn het verlenen van het Grootkruis der orde van de Neder landse Leeuw aan prof. Kranenburg, voorzitter van de Eerste Kamer der Staten Generaal en voorzitter van de gecombineerde Kamers.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 1